ibisshag
J
GELD
W.V. Fin. Mij. „Zeelandia" Boes
Dagblad voor de Provincie Zeeland
De geftenrtenissen te Praag.
amma.
EERSTE BLAD,
Strijd om het gezag.
Buitenland.
De strijd in Spanje.
Belangrijkste Nieuws.
en Verpachtingen
ZATERDAG 11 MAART 1939
53c JAARGANG - No. 138
beschikbaar voor
den aankoop van
een Automobiel
11 e aardappel-
ir den Flanten-
te geven wette-
JWZEER.
iond- en klauw-
20 Februari tot
z wek en 4 runde-
irken,
n aan mond- en
l, 6816 kalveren,
388 sobapen en
•week 10 tot 26
runderen, 6806
en biggen, 388
TING.
effing en steun-
udense tusschen-
<Ot de week van
iteld op 60 cent
ery en Heijboer.
J, Thiery.
Boomg. en "Weil.,
,uis, Blaupot.
huis, Blaupot.
Terpstra.
in.
iteedje en Bouw-
nmolen, Jonkers,
nhuis (Oud-Sab-
uizen, Blaupot.
en Weiland,
Fabrieksgebouw,
akers.
ispan, Jonkers,
Loeff.
Fabrieksgebouw,
kers,
art 1939.
en 301.5 m. 8.55
.00 AVRO. 5.00 V
-12.00 AVRO. 8.55
Tuin'bouwpr. 9.30
X) Zondagsschool,
ienst. 12.00 Film-
,27 AVRO-orkest.
,30 Causerie „Wat
0 Gram. 2.00 Boek
■tgeb.-orkest, koor
ereen en solisten.
0 herb, prijsvraag
»er. ANP. 5.00 ge-
i. 5.30 Kinderuur-
Iportpr. 6.45 Ber
RA-kalender. 7.05
7.30 noviteiten-or-
;ers, de VARA-
8.00 Ber. ANP
8.20 omroeporkest
ngymnastiek! 9.30
•s, een klein koor
ooneel. 11.00 Ber.
.00 Piano.
.5 m. 8.30 N'CRW
7.45—11.30 KRO.
10 gram. 10.00 uur
12.15 KR O-orkest,
over Alberdingk
.stonderricht voor
Cantorum Studi-
im van de R.-K. 1
3.15 verv. concert
lof. 5.00 Gereform.
rt Klein Chr. gem.
muziek op gr. pl.
ANP, meded. 8.15
rergen en oerwoud-
-rivier". 8.35 Prog.
keuze en kroning
XII. 9.20 Repor-
.40 Epiloog. 11.00
ie
LO,
lg-
VEERBERICHT.
van hedenmorgen
'lissingen licht be-
N.-N.W.; tempera
ennacht 4; neerslag
van
r
Ld
19
hedenavond tot
uur:
zwakke tot ma-
vellicht toenemende
;edeeltelijk bewolkt,
g, iets kouder,
imiddag 3 u.:
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprfja fïAO per SnwtaaJ
We»it«4e4#J»ente*v»«r «■--» .au»g
Goes en Vlfsslngen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Adveftentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededecllneen 60 cent per regel
Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags
i0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder tetter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
iddag 3 uur: 767.
>r fietsers:
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Er wordt in onzen tijd een zwaren
strijd gestreden om het gezag.
Het is de gezagskwestie, die voor een
goed, deel het politieke leven nationaal
en internationaal beheerscht.
'Op de ivraag wat eigenlijk onder gezag
verstaan moet worden, heeft o.i. Prof.
Hepp een duidelijk antwoord gegeven,
toen hij opmerkte, dat het gezag mis
schien het best gekend kan worden door
het in verband te nemen met zijn corre
laat laat „gehoorzaamheid".
'Het bindt den wil om iets te volbren
gen. Naar gelang van den aard van dit
binden verschilt ook de aard van het ge
zag. Ofschoon het steeds een zedelijk ka-
raikter draagt, kan het rusten op een
rechtsgrond of op de voortreffelijke eigen
schappen van een persoonlijkheid.
Het eerste dwingt, het tweede
dringt tot gehoorzaamheid. Het eerste
doet zich gelden met bewustheid, het
tweede handhaaft zich dikwijls onbe
wust.
Beide soorten van gezag wortelen in
God.
Wat dit betreft is er geen wezenlijk
verschil.
God geeft den een het recht over an
deren te gebieden, om zijn wil aan an
deren bindend op te leggen. Zoo is het
bij1 de-ouders. En zoo is bet bij de Over
heid.
Maar van God is ook de kracht en de
wijsheid van hen, wier gezag in bepaal
de kringen niet wordt betwist. Als in de
wetenschap iemand een gezaghebbend
oordeel beeft in onzen tijd komt dit
naar het schijnt betrekkelijk weinig voor
als daar is een man of vrouw van
zeer bijzondere kwaliteiten, zoodat aan
hun inzicht bijzondere waarde wordt toe
gekend, dan is dat ook van God.
In geen enkel opzicht, komt het gezag
uit den mensch op.
God alleen is de oorsprong van alle
gezag. Hij is het die krachtens Zijne
souvereiniteit, gezag in welken vorm dan
ook, uitdeelt, en die oolk de normen voor
en de grenzen van dat gezag bepaalt.
Vanaf den tijd dat de mensch in het
paradijs zich stelde tegenover den Schep
per, is er in de wereld de strijd om het
gezag, beter 'gezegd, de strijd tegen bet
Gezag.
Er zijn er, die als de anarchisten het
gezag als zoodanig bestrijden. Maar dat
zijn de uitzonderingen. Groot daarentegen
is het getal van 'hen, die de goddelijke
oorsprong van het gezag ontkennen. Zij
willen wel gezag en ook een krachtige
handhaving daarvan, maar de bron en
de grond van het gezag ligt bij hen in
den mensch.
Als het gaat om het Overheidsgezag,
dan spreekt men van den volkswil of de
wet waarop het berust; in elk geval op
menschelijk willen, menschelijk denken,
menschelijlke macht.
Het is duidelijk, dat dergelijk gezag
allen feitelijken grondslag mist. Want het
menschelijk overleg kan elik oogenblik tot
andere gevolgtrekkingen komen. D:e men-
sohelijke macht kan overgaan in handen
van anderen, die momenteel over grootere
macht beschikken. Het menschelijk willen
kan door zoo uiteenloopende invloeden
worden beheerscht.
Het menschelijk gezag is voorts ook
onbeperkt en onbegrensd, en opent de
deur voor de meest volstrekte willekeur.
Men Ikan, als men dit wenscht, de uit
oefening temperen, zooals men dat ziet
m z.g. democratische landen, met bet ge
volg soms, dat van gezagsoefening schier
niet meer gesproken kan worden. Maar
men kan ook, als in de z.g. totalitaire sta
len, het gezag onbeperkt laten gelden, zoo-
dat er alleen slaafsche onderworpenbei 1
tegenover staat.
Anders is dit, wanneer zooals in het
Antirevolutionair program van 'beginse
len, God de 'Heere, de Schepper van
hemel en aarde erkend en geëerd wordt,
de Bron van 'het souvereine gezag.
De 'Overheid, die geroepen wordt het
gezag uit te oefenen, staat dan sterk,
omdat zij handelt volgens Goddelijke op
dracht en in Gods Naam gehoorzaamheid
mag afdwingen.
Maar daarnaast staat ook, dat het op
don mensch gelegde gezag altijd betrek
kelijk is en begrensd. De gezagsdrager is
mtijd weer onderworpen en gehoorzaam
heid verschuldigd aan God, die hem met
gezag heeft békleed. Hij' is gebonden aan
de grenzen door zijn Souverein gesteld.
Zoo komt er een schoone harmonie
'usschen gezag en vrijheid.
De vastheid van het gezag is verze
kerd en tevens de vrijheid van de bur
gers.
De groote fout van onzen tijd is, dat
het gezag wordt miskend, zoowel door
gezagsdrager» als door hen, die hebben
te gehoorzamen. 'Het gevolg ie de grofste
willekeur, onduldbare dwang aan de eene,
en losbandigheid en ongebondenheid aan
den anderen kant.
Wijl Imogen ons gélukkig prijzen, te
wonen in een land waar de Vorstin be
lijdt en Zij doet het met heel Haar
hart te regeeren bij: de gratie Gods,
en waar bet Kabinet erkent dat de 'bron
van het souvereine gezag alleen in God
is te vinden.
Een onwaardeerbaar voorrecht is dat.
Straks worden wij geroepen Provin
ciale en Gemeentelijke Overheden te kie
zen.
Daten wij' het zoo doen dat in stad en
dorp en provincie gezagshandhaving naar
Gods gebod mogelijk blijkt.
Voor Knoopen, Gespen en Ceintuurs
Het Stoffenhuis, Goes.
Lage prijzen. Altijd iets aparts. (Adv.)
Sjeik El Arab is tijdens zijn bezoek aan
Paiijs door president Lebrun op het
Elysée ontvangen. De sjeik bij het ver
laten van het Elysée.
Het roode oproer te Madrid.
Duizenden dooden en gewonden.
Gemeld wordt, dat het hoofdkwartier
der Miadrileensche oproerlingen zich
heeft overgegeven. Veertien honderd com
munisten werden gevangen genomen.
Volgens berichten van militiemannen
•uit Madrid zouden duizenden personen
gedood en gewond zijn.
Volgens de Radio-Almeria zouden de
communisten huizen en winkels in brand
gestoken en iedereen en alles wat hun
daarbij in den weg Ikwam, afgemaakt
hebben.
Volgens nadere te Lissabon binnenko
mende berichten zou het generaal Miaja
nog niet gelukt zijn, om versterkingen
van elders te doen aanrukken, teneinde
den oomimunistischen opstand te Madrid
te onderdrukken. Miaja zou hier en daar
de controle over zijn troepen hebben ver
loren en deze zouden op de vlucht gesla
gen zijn.
De nationale radiozender aan het front
Madrid meldt, dat er nog steeds in de
buitenwijken van Madrid gevochten
wordt. De communisten vallen de treinen
en vrachtauto 's, die voedsel vervoeren
aan.
Ook een luchtblokkade?
Van betrouwbare Spaan-
sche zijde wordt verklaard
dat de blokkade van de
oostkust door Franco zal
worden gevolgd door een
luchtblokkade.
Te Burgos neemt men Groot-Brittan-
nië zijn houding tegenover de blokkade
kwalijk.
Nationalistische kringen geven het
voornemen te kennen koopvaardijiksche-
pen, die probeeren de iSpaansche terri
toriale wateren binnen te komen, te bom-
bardeeren en zoo noodig tot zinken te
brengen.
Het bericht uit Burgos dat koopvaar
dijschepen, die binnen de driemijlszone
zouden komen, zoo noodig zullen worden
verjaagd, is te Londen niet officieel be
vestigd. Eer wordt te Londen op gewezen
dat indien een schip zich buiten de drie-
mijlszone bevindt, de overeenkomst van
Nyon tegen de zeerooverij direct in wer
king zou treden, betgeen zou beteekenen
dat Britsche schepen ter bescherming
van al'dus bedreigde schepen zouden toe
snellen.
Uit Berlijn wordt gemeld, dat de ver
klaring van Lord Halifax, dat Engeland
de door Franco voor de 'republikeinsche
öpaansche ku^t afgekondigde blokkade
niet kan erkennen, zeer de aandacht
trekt in de Berlijnsche pers. De „Berliner
Borsenzeitung" schrijift dat het Engel-
sohe dreigement met repressaillemaatre-
gelen tegen het tot zinken brengen van
een schip, dat door de blokkade heen
breekt, wel geen steun zal vinden in het
internationale recht.
Op verschillende punten wordt
nog gevochten.
Vrijdagmiddag om 16 uur 40 heeft de
Union Radio medegedeeld, dat de haar
den van verzet bijna alle overmeesterd
zijn.
Op hetzelfde oogenblik deelde de zen
der La Voz de Espana mede, dat bloedi
ge botsingen om 12 uur zijn ontstaan tusi-
scben troepen van den verdedigingsraad
en communisten in de straat Serrano
midden in Madrid.
Er werd gevochten om de Plaza Manu
el Becerra, waarbij aan beide1 zijden van
tanks en gepantserde wagens gebruik ge
maakt werd. "Waarschijnlijk zullen de
communisten worden ingesloten.
Te 13 uur deelde bet hoofdkwartier
mede, dat de republikeinsche troepen bui
ten Madrid snel vorderen op bun weg
naar de hoofdstad, na op verschillende
plaatsen het communistische verzet te
hebben onderdrukt. In de stad worden de
opstandelingen voortdurend teruggedron
gen; de meeste gebouwen, waarvan de
communisten zich hadden meester ge
maakt, zijn weer in handen der republi
keinsche troepen gevallen.
Verdedigingsraad afgesneden
van overig Spanje.
Volgens de laatste berich
ten s c h ij n t M i a ja te z ij' n af
gesneden ivan de rest van
de republikeinsche zone. D'e
dorpen en hoofdwegen rond
om Madrid worden bezet
door de communisten, een
meedoogenlooze s t r ij d woedt,
waar b ij geen genade wordt
ge t o o n d. De luchtmacht, de artillerie,
tanks en granaten worden door beide
partijen gebruikt. De straten van Madrid
zijn slachtplaatsen en de renhaan is een
slagveld.
EEN RADIO-PROCLAMATIE.
Een minister gearresteerd.
Gisternacht heeft de centrale regeering
te Praag vernomen, dat radicale Slowaak-
sohe elementen een staatsgreep voorbe
reidden, met het doel een onafhankelijkou
Slowaakschen staat te stichten en zich van
Praag af te scheiden. t
Onmiddellijk zijn maatregelen genomen
om de orde te handhaven, alle garnizoen
nen werden versterkt en de belangrijke ge
bouwen en strategische punten werden
bezet.
De Slowaaksohe stormtroepen, de Hlia-
ka-garde, werden ontbonden.
D'e commandant van dei Hliuka-garde
en de leider van den Slowaakschen propa-
ganda-dienst werden gearresteerd.
Gisteren hebben zich in talrijke plaat
sen van Slowakije antisemietische onge
regeldheden voorgedaan, waarbij talrijke
Joodsche zaken werden geplunderd.
Thans is de rust hersteld en zijn de
autoriteiten meester van den toestand.
D'e crisis in Tsjeoho-SIowalcij,e is ge
ëindigd met het afzetten van de regeering
van Slowakije', terwijl de centrale regee
ring ongewijzigd blijft.
De radio heeft een proclamatie gepu
bliceerd, gericht tot de „Slowaaksche
natie". In deze proclamatie wordt de sa
menstelling der nieuwe regeering van
Slowakije bekend gemaakt. Hieraan wordt
toegevoegd, dat de president der repu
bliek gebruik heeft gemaakt van 'het recht,
hem bij de grondwet van Slowakije ver
leend, en uit de regeering van Slowakije
lieden, die het testament van mgr.
Hlinka niet in practijk konden brengen,
heeft verwijderd. Hierdoor heeft de pre
sident Slowakije bewaard voor een groot
gevaar en strijd tusschen broeders.
Vervolgens wordt er op ge
wezen, dat niets in den toe
stand in Slowakije wordt ge-
wijzig d. H ij' die beweert, dat
Duitschland Slowakije zou
willen losmaken van des/
Tsj ech o-S lowaakschen staat,
is een leugenaar.
D'e nieuwe regeering zal trouw 'het be
ginsel: „Slowakije voor alles aan de Slo-
waken" handhaven, zonder tekort te doen
aan de rechten der anderen.
In het bijzonder wil zij samenwerken
met de gedisciplineerde en eerlijke Düit-
sche bevolking voor de rust in het land,
loy.
Bij den Darbier
Is 't geen plezier
Voor iemand van mijn
rookkracht,
Want |e begrijp'
Da'k naar mijn pijp
En naar Ibis ook smacht.
IVIIr VOORDE PIJP
Dobbelmannlekker, man I
hetgeen trouwens ook de Fiihrer van
Duitschland verlangt.
De spoorwegstations worden scherp
bewaakt. Te Bratislava mag geen enkele
krant verschijnen. De politie heeft de
drukkerijen bezet.
Tiso en zijn collega's uit het vroegere
kabinet hebben huisarrest. Hun huizen
staan onder controle der politie.
Een „U. P." - bericht uit Bra
tislava meldt, dat de politie
gisteravond om negen uur
minister Sidor heeft gear
resteerd.
Berichten uit Krummau melden, dat
het in het aangrenzende Tsjechische ge
bied tot ernstige ongeregeldheden zou
zijn 'gekomen en dat troepen zouden zijn
opgetreden. Voorts wordt gemeld, dat het
ook in andere gebieden, vooral in Bud-
weis, tot ongeregeldheden is gekomen.
De Slowaaksche minister van verkeer,
Dhrcansky, die volgens sommige geruch
ten gearresteerd zou zijn, zou volgens een
later bericht Pressburg hebben verlaten
om zich naar Weenen te begeven.
Critiek In de Duifsche pers.
De gebeurtenissen in Slowakije worden
door de Duitsche pers op opvallende wij
ze gepubliceerd.
De „Nac'htausgabe" verklaart, dat de
door Praag gegeven uiteenzetting van de
oorzaken der crisis niet kan bijdragen
tot een verzachting der stemming in Slo
wakije. Praag tracht den indruk te wek
ken, alsof de thans gearresteerde leiders
der Slowaken een separatistische bewe
ging hebben doen ontstaan en de grond
wet overtreden hebben. De bevolking van
Slowakije denkt daar zéker geheel anders
over.
Het „Hamburger Fremdenblatt"
i spreekt over een binnenlandsc'he politieke
daad van geweld van den Tsjechisch en
president ider republiek, waarmede hij
een einde gemaakt heeft aan de grond
wettige onderhandelingen met 4e Slo
waken.
Het Duitsche Nieuwsbu
reau verneemt van bevoegde
zijde, dat de thans afgezette
Slowaaksche regeering-Tiso
een nota 'heeft gezonden aan
de Duitsche rijksregeering.
Een Reuterbericht uit Boedapest meldt,
dat volgens berichten uit Bratislava de
Slowaken Hitier hebben verzocht bij de
regeering te Praag tusschenbeide te ko
men.
Hoewel officièele kringen een stilzwijg
gen in acht nemen, schijnen politieke
kringen en de pers te Berlijn ten volle
te sympathiseer en met de Slowaken; zij
keuren het optreden van Hacha af.
Reuter meldt uit Berlijn: Men
meent t e weten dat >H i 11 e r
z ij n naaste medewerkers b ij -
eengeroepen heeft voor een
middernachtelijke conferen
tie in de Rijkskanselarij ter
bespreking van de Tsjecho-
Slowaaksche crisis.
GERUCHTEN OVER
EEN ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
In politieke kringen te Londen wijdt
men aandacht aan de mogelijkheid van
besprekingen tusschen de Europeesche
naties over ontwapening, zulks op grond
van de verbetering in den internationalen
toestand. Men heeft den indruk, dat wan
neer de geschilpunten tusschen Italië en
Frankrijk tot een oplossing kunnen wor
den gébracht en er-is geen reden om
te gelooven, dat zij niet vriendschappelijk
geregeld kunnen worden de sfeer gun
stig zou zijn voor zoo'n poging. Men ge
looft, dat het tot stand komen van zel'fs 'n
beperkte overeenkomst ten aanzien van de
ontwapening zou strekken tot een verdere
verbetering van den internationalen too-
Binnenland.
Vervroegd pensioen in de typografie.
Openstelling van de nieuwe brug te Dor
drecht.
Spoedig nieuwe plannen inzake werkloos
heidsbestrijding te verwachten.
Buitenland.
De gebeurtenissen in Ts'jecho Slowakije.
Nog steeds gevechten te Madrid.
op gemakkelijke betalingsvoor
waarden. Vraagt inlichtingen.
stand, hetgeen gunstig zou zijn voor een
herleving van den internationalen handel.
Volgens Havas zou Chamberlain tegen
het einde van den zomer een krachtige
poging in deze richting ondernemen. De
afloop van den oorlog in Spanje zou de
gelegenheid daartoe bieden.
TAMELIJK HEVIGE AARDSCHOK IN
JAPAN.
Gistermorgen om 3 uur 12 is een tame
lijk hevige aardschok waargenomen, welke
vooral in de provincies Ibaraki, Totsjigi,
Saitama en Tokio ongerustheid heeft ge
wekt. Op sommige plaatsen zijn de muur-
klokken blijven stilstaan.
Het centrale meteorologische observa
torium te Tokio heeft vastgesteld, dat het
centrum der beving zich moet bevinden
bij Soeikaido in het Zuid-Westen van Iba
raki (op ongeveer 200 K.M. ten Noord-
Oosten van Tokio) op een punt, dat zich
ongeveer 60 K.M. onder den grond be
vindt. Van aangerichte schade is nog niets
vernomen.
DE REIS VAN SCHACHT.
Dr Schacht zal vandaag uit Berlijn ver
trekken, doch hij' gaat niet onmiddellijk
naar Indië. Vermoedelijk zal hij zijn reis
in Italië of Egypte onderbreken en einde
dezer maand verder reizen. De mogelijk
heid, dat 'hij ook een bezoek aan Austra
lië zal brengen is niet uitgesloten.
Zoowel in officieele kringen als in de
omgeving van Schacht wordt verklaard,
dat de reis zuiver particulier is en alleen
voor genoegen en gezondheid wordt on
dernomen. Men ontkent, dat Hitler Dr
Schacht een opdracht heeft gegeven, wel
ke verband houdt met de bevordering van
den Duitsohen export.
AMNESTIE IN OOSTENRIJK.
Niet aan Schuschnigg.
Ter gelegenheid der herdenking van
den Anschluss zal vandaag in Oostenrijk
een politieke amnestie worden uitgevaar
digd, als gevolg waarvan 300 „arische"
politieke gevangenen zullen worden vrij
gelaten. Schuschnigg behoort niet tot hen.
OXFORD GROEP KAN GEEN LEGAAT
ONTVANGEN.
De beweging: is geen rechtspersoon
lijkheid.
In Januari 1937 stierf een vermogend
E'ngelschman, dr M. G. Thackrah. In zijn
testament stond vermeld, dat hij een le
gaat van 500, dus ongeveer f 4400, na
liet aan „den secretaris of anderen func-
tionnaris van de Oxfordgroep". De exe
cuteur-testamentair riep de tusschenkomst
van den rechter in, om uit te maken of dr
Buchman, stichter, en de heer Wilson,
penningmeester bevoegd waren, het geld
voor de Oxford Groep in ontvangst te ne
men.
Volgens de meening van den executeur
konden zij geen enkel recht op het legaat
doen gelden. De Oxford Groep is geen
rechtspersoonlijkheid of vereeniging,
heeft geen reglement of statuten, zelfs zijn
haar leden niet door eenigen band ver
bonden, behalve dan een idealistischen.
De zaak kwam voor den rechter, die
concludeerde dat een vereeniging toch
minstens een geschreven of mondeling
reglement moest hebben.
In het voorwoord van een boek van de
groep staat: „Men kan niet lid zijh van
de Oxford Groep. Er is geen ledenlijlst,
geen contributie, insigne, of reglement,
noch heeft de Groep een bepaalden zetel."
„'Gezien deze woorden,' zoo zeide de
rechter, „lijkt het mij onmogelijk vol te
houden, dat er een vereeniging bestaat,
of ook maar bestaan heeft, waarvan
iemand secretaris kan zijin, of een an
dere functie kan hekleeden, en in die
kwaliteit het legaat in ontvangst kan ne
men."
De rechtskundige adviseurs der O'xford
Groep overwegen in hooger beroep te
gaan.
