Het verkeersvraatjstuk in Zeeland.
De Britsche oorlogsbegrooting.
GELD
Nl Fin. ij. „Zeelandia" Does
Dagblad voor de Provincie Zeeland
De strijd in Spanje-
EERSTE BLAD.
DONDERDAG 9 MAART 1939
53c JAARGANG - No. 136
Een onderhoud met den Rijks inspecteur voor het verkeer
zand
erdoor
bet niet
lopper.
aat het
e pool
om een
ïeemaf.
zonder
erende
nstante
arbij
in veel
die een
48, Goes
zakbijbels
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
beschikbaar voor
den aankoop van
een Automobiel
Binnenland.
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het biad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abet.#tiffliei»frIji pv-
Weekabonnementen veer Middsióurg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertenties 30 cent per regel
Ingezonden mcdedeelingen 00 csr.t per regel
Kleins Advertantlün Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
worden er veel
:mee van de firma
gedachte om aan
voeringen toe te
nl, raden wij aan
Ook de boek'
hedenavond tot
uur:
-meest krachtige,
ijk stormachtige
v bewolkt tot be-
ooral in het N.,
rdag weinig ver-
ddag 3 u
ag 3 u.: 767.
etsers:
Men weet, dat de Rijksverkeersinspec
tie vanaf 1 Januari 1937, dus ruim twee
jaar, functionneert. Waar dat toen een
geheel nieuwe talk van 's rijks dienst
was en dus ongetwijfeld in deze paar
jaar tal van ervaringen zijn opgedaan,
meenden wij eens een praatje te moeten
gaan maken met den heer Ir Meyer te
Middelburg, den rijksinspecteur voor het
verkeer, die, zooals dezer dagen werd
gemeld, onze provincie gaat verlaten.
Het gevraagde onderhoud werd ons
bereidwillig toegestaan.
Daarbij bleek ons, dat er op het bu
reau van een verkeersinispecteur buiten
gewoon veel omgaat. Het is daar het cen
trum van allerlei verkeersaangelegen-
heden.
Stel u voor,, wat er aan het verkeer in
Zeeland zoo al vastzit. Wat een wirwar
van allerlei verkeersmiddelen. Wat een
wenschen en verlangens van hen, die van
deze vervoergelegenheden gebruik moe
ten maken! D'e notulen vaa de verkeers-
conferenties, die voorheen elk jaar te
Middelburg werden gehouden, 'bevatten
lange lijsten van allerlei verzoeken,
waarvan sommige konden worden inge
willigd, maar waarivan andere moesten
worden afgewezen en nu weer werden
onderworpen aan het oordeel van de
rijksinspectie.
Daarover echter straks.
Eerst willen we iets vertellen van het
werk der verkeersinspectie.
Aan haar werd opgedragen het toe
zicht op de huurauto's, taxi's en auto
bussen, het uitreiken van de daarvoor
benoodigde vergunningen, het goedkeu
ren der dienstregelingen en tarieven, de
controle op de dienst-en rusttijden van
het personeel, het verleenen van toerwa-
gen-vergunningen, enz. Zooals men ziet,
een aardig lijstje.
Het keuringswerk.
De keuring varu h u u r-a u t o's e n
taxi's kunnen de gemeentebesturen zelf
ter band nemen. Maar 90 pet der Zeeuw-
sohe gemeenten laat dit door de Rijks
inspectie doen. Alleen 10 ;pct. (hoofdza
kelijk gemeenten in West-Zeeuwsch-
Vlaanderen) doet hieraan niet mee.
Men begrijpt, dat door een keuring
vanwege de rijksinspectie meer uniformi
teit wordt verkregen. Deze keuring, die
om de drie maanden geschiedt, en f 10
per jaar kost, betreft alleen de veilig
heid, niet de deugdelijkheid.
Een groo'tere waarde mag men dus
ook bij verkoop van een 'auto
aan deze keuring niet toekennen!
Twee keurimigsambtenaren zijn eiken
dag op pad voor dit werk. Wij vernamen,
dat hun steeds op het hart wordt ge
bonden, om de autoverhuurders met wel
willendheid te behandelen.
Natuurlijk moeten de keuringseisohen
stiipt worden nagekomen. Maaï het
maakt een groot verschil of men optreedt
als knecht van St. Bureaucratius of als
humaaini ambtenaar.
Zoo worden om maar iets te noe
men de auto's in de garages en niet
op enkele centrale punten gekeurd. Het
is dan vaalk mogelijk kleine gebreken di
rect te herstellen. Bij met-goedkeuring
beeft gratis 'herkeuring plaats.
Deze keuring van huur-auto's en taxi's
heeft Teeds vanaf Sept. 1937 plaats.
°p. anize vraag of veel gebreken aan
het licht gekomen zijm, werd ons geant
woord, dat deze keuring wel zeer nood
zakelijk is gebleken. Vooral in het begin
is veel gevonden, wat niet in orde was. j
Vele onderdeelen moesten worden ver
nieuwd. De eerste keuringen kostten ook
veel tijd (ongeveer een uur), terwijl men
nu meer ingeschoten is en met een half
uur kan volstaan.
Binnenkort komen zooals bekend
voor deze keuring algemeene, voor
net geheele land geldende, voorschriften,
die samengesteld zijn op grond van de
ïdj de verschillende provincies opgedane
ervaringen.
De keuring van autobussen, die
°'m de drie maanden plaats heeft, en
fer jaar kost, terwijl voor herkeu-
ring f 2,50 wordt bereikend, geschiedt
vanaf 1 Januari 1937 wel naar alge
meen rijlksvoorschrift. We herinneren
beu d°^' vroe®eT Provincia3-! ge~
k)er wordt vooral ten opzichte van
Q'bedrijf zijnde autobussen met soepel
heid opgetreden.
hof00 wordei1 de voorschriften voor wat
aantal zitplaatsen betreft, in volle
^strengheid alleen bij aanschaffing van
'euwe of aankoop van gebruikte bus
sen toegepast.
Pe rijksverkeersinspectie is ook inge-
keld bij de concessiekwestie. Wel be
drit de verkeersoo'immissie over het
°t niet toekennen van de concessie,
maar de stukken liggen op de inspectie
ter inzage, adviezen moeten worden ge
geven, enz.
De hooge tarieven.
Bij de bespreking van de tarieven stel
den we de vraag of er hier niet wat meer
uniformiteit zou kunnen komen. De al-
gemeene klacht is, dat het reizen per
bus in Zeeland (enkele uitzonderingen
daargelaten) zoo duur is en dat er enkele
trajecten zijn, waar het tarief per K.M.
buitengewoon hoog is.
Ir Meyer gaf dit toe. Maar men moet
met de practijk rekening houden. Er zijn
provincies en streken in ons land, waar de
vervoerscijfers voor de bussen veel boo-
ger zijn dan hier. Zeeland is nu eenmaal
dun bevolkt. De autobus is voor ons Ge
west van zeer groot belang. Ze Is voor
tal van dorpen het eenige publieke ver
keersmiddel. Maar als men weet, hoe
weinig passagiers op sommige lijnen per
dag worden vervoerd, als men op de hoog
te is van de weinig gunstige exploitatie-
uitkomsten van sommige ondernemingen.,
'dan moét men erkennen, dat er van ver-
schilende tarieven geen cent af kan.
Men moet hierin voorzichtig te werk
gaan. Zou er redelijke verwachting zijn,
dat door een lager tarief het vervoer zou
toenemen, dan stond de zaak anders.
Maar zoo is het meestal niet.
Naar concentratie
Was er één groote onderneming, die
het verlies op een bepaald lijntje kon
goedmaken uit de winst op andere, dan
was het ook weer een ander geval.
Maar we hebben in Zeeland op dit ge
bied nog weinig concentratie. Toch zal
het hiertoe in de toekomst wel moeten
komen.
Immers de concessies loopen tot 1 Jan.
1941. Vóór dien tijd moeten alle conces
sie-aanvragen dus opnieuw worden be
keken. En het zal daarbij wel moeten
komen tot meer verkeers-coördinatie.
Als de fusie tusschen de Zeeuwsch-
Vlaamsche Tramweg-maatschappij en de
BreskensMaldeghem tot stand komt, is
het zeker mogelijk om de vraag onder
het oog te zien of het niet daarheen is
te leiden, dat de Z.V.T.M. het geheele
verkeer in Zeeuwsch-Vlaanderen te ver
zorgen krijgt. Natuurlijk dient dan eerst
onderhandeld te worden met de exploi
tanten der kleine busdiensten, die er nu
nog zijn.
Zou deze concentratie daar tot stand
komen, dan zou aan tal van wenschen
betreffende het onderling correspondee-
ren van de buslijnen en de aansluiting
op de booten en op België voldaan kun
nen worden.
Voor Walcheren zou een dergelijke toe
stand ook bereikt kunnen worden, als
de „Stoomtram Walcheren" met haar bus
sen bier bet geheele verkeer voot haar
rekening kreeg.
Voor Zuid-Beveland zou men wellicht
niet zoover kunnen gaan (hier zou men
zich moeten bepalen tot b.v. drie of vier
groepen), maar voor Noord-Beveland en
Tholen is dat ideaal wel te bereiken.
Natuurlijk mag men niet rücksichtlos
menschen uit hun brood stooten, maar
allicht is, eer het Januari 1941 is, door
onderhandelen veel te bereiken.
Schouwen-Duiveland is wel het lastig
ste van alle. Daar hebben we te maken
met de R.T.M., die bovendien ook het
veer ZijpeAnna Jacoba Polder in exploi
tatie heeft. Voortdurend regent het hier
klachten over het verkeer.
De R.T.M. zal moeten zorgen voor be
hoorlijke verkeersuitoefening door middel
van bussen of anders zal de oplossing
moeten worden gezocht in één gezamen
lijke busonderneming van hen, die thans
hier enkele kleine lijntjes exploiteeren.
Schouwen-Duiveland meent de R.T.M.
voor het vervoer van land- en tuinbouw
producten niet te kunnen missen. Maar
dan staat daar toch tegenover, dat
ook een onderneming, die practisch het
monopolie heeft, ook voor een behoorlijk
verkeer heeft te zorgen.
Wij zouden de bewoners van dit eiland
gaarne toewenschen, dat zij spoedig een
beter veer en behoorlijke busdiensten
kregen. Dit eiland is nu op verkeersgebied
werkelijk misdeeld. Er zou dan ook voor
betere aansluitingen met de Prov. booten
gezorgd kunnen worden. Ook deze laten
veel te wenschen over.
Ten slotte bespraken we nog even de
dienst- en rusttijden van het personeel
van huur-auto's en bussen. Hiervoor is i
een controleur dagelijks op den weg.
Mocht het rijtijden-besluit nog vóór het
a.s. zomer-seizoen in werking treden (men
verwacht, dat dit inderdaad en wel om
streeks Mei het geval zal zijn), dan
zullen ook voor chauffeurs van toer-
wagens en vrachtautos' de scherpe rijks-
voorschriften gelden.
Als, men hoort, welke arbeidsdagen
deze chauffeurs soms moeten maken, kan
dit terwille van de veiligheid op den weg
niet anders dan toegejuicht worden.
Wij willen hiermee ons verkeerspraatje
beëindigen en spreken alleen den wensch
uit, dat de nieuwe verkeersinspecteur
ook iemand moge zijn, die met evenveel
tact en voorzichtigheid leiding geeft aan
het verkeerswezen in Zeeland als de heer
Meyer het deed.
Toestand te Madrid blijft verward.
Uit Madrid wordt gemeld Het door
den defensieraad per radio tot de op
standige militairen gerichte ultimatum,
dat zij zich voor het middaguur moesten
overgeven, is, naar het schijnt, aanvaard,
daar na half twaalf niet meer het geluid
van schoten werd gehoord.
'Op straat was. het rustig. Er liepen
maar enkele trams en ieder die niet uit
huis moest voor dringende zaken, begaf
zich niet op straat.
Later werd gemeld, dat de
communistische troepen zich
overgaven aan den defensie
raad.
Mitrailleurs 'zijn op de strategische
punten opgesteld, tanks rijden over de
groote boulevards.
Volgens andere berichten zou het even
eens rustig zijn in Valencia, Almeria en
de voornaamste centra.
Volledige onzekerheid echter heerscht
over den toestand in Giudad Real, met
welke stad tot dusver geen verbinding
kon worden tot stand gebracht. 'Blijkbaar
zijn daar nog hevige gevechten tusschen
de met elkaar wedijverende groepen aan
den gang.
Alle toegangswegen naar Madrid wor
den bewaakt, 'hoofdzakelijk met het doel
te voorkomen, dat communisten van het
front zich naar de stad zullen begeven.
In de voorsteden van Madrid bestaan
nog haarden van verzet.
Volgens den Parijschen correspondent
van de „D'aily Telegraph" zouden Franco
en Miajo thans over de voorwaarden van
overgave der republikeinsche strijdkrach
ten. onderhandelen. De defensieraad te
Madrid wenscht een wapenstilstand van
twintig dagen, gedurende welken tijd per
sonen, die als gecompromitteerd worden
beschouwd, 'het linksóhe Spanje zouden
kunnen verlaten.
Intusschen wordt van andere zijde
vernomen, dat de Italianen er hij Franco
op aandringen Madrid stormenderhand
te nemen en niet toe te stemmen in een
wapenstilstand, tenzij de Madrileensche
verdedigingsraad bereid is het geheele
linksche gebied onmiddellijk aan 'de
rechtsc'hen over te dragen.
VORMING VAN EEN EUROPEESCH
EXPEDITIE-LEGER.
De Engelsche Minister Hore
Belisha heeft bij het Lager
huis de legerbegrooting inge
diend en daarbij o. m. gezegd,
dat de vraag, welke het Huis
zich in de eerste plaats stelt,
is, in welke mate Groot-Brit-
tannië in geval van een oor
log bereid moet zijn met land-
strijdkrachten te interven i-
eeren op het vasteland van
Europa.
De grondslag der Britsche strategie is
;een voldoenden waarborg voor onze ge
bieden te verschaffen door luchtstrijd
krachten in samenwerking met onze zee
macht. In het moederland hebben wij een
troepensterkte, welke in normale tijden
gebruikt wordt voor de aflossing van
garnizoenen overzee; zij wordt een stra
tegische reserve, welke in staat is in ge
val van nood een stoottroep te ver
schaffen.
Ten aanzien van het luchtwapen
wordt langzaam voortgang gemaakt in
de richting van een herstel der mili
taire aspecten van de verdediging van
het moederland tot de vroegere opper
heerschappij.
Teneinde de verdediging van overzee-
sche havens te versterken, hebben wij in
dit jaar kernen gevormd voor een extra
strategische reserve in het Midden-Oos
ten, waarvan thans in Palestina twee
divisies zijn gestationeerd.
Hore Belisha herhaalde de
op 11 Febr. door Chamberlain
afgelegde verklaring inzake
de belangengemees chap met
Frankrijk, waarmede Engeland
zoodanig vereenigd is, dat
iedere bedreiging der vitale
belangen van Frankrijk, van
welke zijde ook, een onmiddel
lijke samenwerking met Enge
land zal te voorschijn roepen.
Deze verklaring legt ons den plicht
op, voor zekere gebeurlijkheden te over
wegen hoe ons veldleger moet worden
voorbereid. De besprekingen tusschen
ons en de Franschen hebben ons in dit
opzicht niet gebonden, doch verstandige
menschen dienen gereed te zijn voor
iedere gebeurlijkheid. Indien wij in een
oorlog betrokken zouden worden, zou onze
bijdrage niet halfslachtig zijn, noch ge
baseerd op eenige theorie' van beperkte
verplichting.
Hore Belisha legde er den nadruk op,
dat de besprekingen steeds betrekking
hebben gehad op plannen voor de
verdediging en niet voor den
aanval.
Frankrijk verwelkomde op harte
lijke wijze de verklaring van Hore Belisha
inzake de uitzending van een veldleger
voor krijgsdienst op het vasteland.
Dit heeft groote opluchting gegeven,
daar gevreesd werd, dat Frankrijk maan
denlang zou zijn blootgesteld aan aan
vallen, terwijl Groot-Brit'tanje een strijd
macht voor het continent oefende en uit
rustte.
Terwijl de Britsche pogingen ter zee
en in de lucht ten zeerste werden ge
waardeerd, was men in Frankrijk tot nu
toe van gevoelen, dat Groot-Brittan je bij
zijn defensieve voorbereidingen te wei
nig aandacht besteedde aan het leger.
Te Berlijn bestaat zeer groote be
langstelling voor de Britsdie militaire
plannen.
Het aantal divisies wordt „een tame
lijk formidabel leger genoemd, dat het
voordeel heeft, dat de manschappen mi
litaire ervaring in de koloniën hebben
opgedaan".
DE ITALIAANSCHE STRIJDMACHT
IN LIBYE.
Uitbreiding met 30.000 man.
De Engelsche Minister Butler heeft in
het Lagerhuis in antwoord op een vraag
gezegd, dat „de inlichtingen, waarover
de minister van 'buitenlandsche zaken be
schikt, er op wijzen, dat de Itali
an nsche regeering 'haar be
sluit de in Libye geetation-
neer'de troepenmacht met
30.000 man uit te breiden, ten
uitvoer breng t".
Fletcher vroeg wat de nauwkeurige
waarde is van deze clausule der Eh-
gelsch-Italiaansche overeenkomst.
Butler antwoordde 'hierop in Februari
gezegd te hebben, dat deze strijdkrachten
waren verminderd in overeenstemming
met de Engelsch-Italiaansche overeen
komst.
'Onlang!», zoo zeide 'hij1 verder, hebben
wij tot onzen spijt moeten vernemen, dat
zij waren uitgebreid.
Fletcher vroeg hierop, of deze clausule
■derhalve als waardeloos moet worden
beschouwd, waarop Butler zeide niet zoo
ver te willen gaan en dat te zeggen. H ij
voegde er aan toe, dat wan
neer de Italiaansche s t r ij d-
krac'hten in Libye 'de aan
gegeven uitbrei'ding zouden
hebben ondergaan, haar to
taal ongeveer gelijk zou z ij n
aan dat van vóór de onder
teek ening der Engelsch-Ita
liaansche overeenkomst.
DE BESPREKINGEN INZAKE
PALESTINA.
Definitieve Britsche voorstellen in
voorbereiding.
Van gezaghebbend ezijde werd verno
men, dat de Britsche regeering thans de
finitieve voorstellen overweegt inzake Pa
lestina, welke voorstellen aan de Arabi
sche en de Joodsche delegaties begin vol
gende week zouden worden overhandigd.
Het verluidt, dat de Britsche ïegeering
zich thans een juist beeld heeft gevormd
van den indruk, welken haar voorstellen
op de Arabische en Joodsche delegaties
hebben gemaakt, hoewel toch nog zekere
bijzonderheden moeten worden overwo
gen.
GEEN STEUN VAN RUSLAND AAN
POLEN EN RGEMENIë?
Het bericht van „D'aily" Express" dat
Moskou volledigen steun beloofd zou heb
ben aan Polen en Roemenië ingeval van
een aanval uit het Westen wordt in Sow-
jetkringen te Moskou tegengesproken
Rusland heeft altijd samenwerking tus
schen de Unie, Roemenië en Polen gepre
dikt, doch Polen houdt vast aan zijn poli
tiek van evenwicht tusschen Duitschland
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
De Eerste Kamer over de Justitie-be-
grooting.
Rijtijdenbesluit [komt spoedig af.
Belastingplannen hij' den Raad van State.
Bet noodweer van gisteren.
D'e uitvoering van het plan-Westhoff.
Afschaffing van personeele belasting
voor motorrijtuigen.
Buitenland.
Toestand te Madrid verward.
De Einigelsche defensieplannen.
De Italiaansche strijdmacht in Lybie.
op gemakkelijke betallngsvoor*
waarden. Vraagt inlichtingen.
en Rusland en de houding van Roemenië
is niet anders.
Men gelooft dus niet, dat een aanbod,
als door het betreffende bericht genoemd,
gedaan is.
DE BELASTINGPLANNEN.
Thans bij den Raad van State.
Naar wij' vernemen heeft het complex
van belastingvoorstellen (waartoe o m. de
nationale inkomsten- en winstbelasting en
de herziening van eenige accijnzen be
hoort), dat in de miliioenennota voor het
eerst 'door den minister van financiën is
aangekondigd, het departement verlaten.
D'e ontwerpen berusten thans hij' den Raad
van State.
MINISTER VAN DIJK BEZOEKT DE
HEMBRUG.
D'e minister van Defensie, Dr J. J. C.
van D'ijk, heeft gister een bezoek gebracht
aan de artillerie-inrichting aan de Hem-
brug.
De minister was vergezeld van zij'n
waarnemenden adjudant, kapitein Mr H.
J. Kruis, den president-directeur van het
staatsbedrijf der artillerie-inrichtingen Ir
A. Groothoff, het hoofd van de vierde afd.
R (artillerie der landmacht) van zijn de
partement, luitenant-kolonel G. A. Hart-
mans', en van den waarnemenden regee-
ringsoommissaris voor de industrieels
verdedigingsvoorbereiding, Ir F. A. Bege-
mann.
PARTICULIERE LUCHTVERDEDIGING
Bescherming van Dordrecht tegen
luchtaanvallen.
Enkele dagen geleden heeft een bijeen
komst plaats gehad van Dordtsche groot-
industrieelen, teneinde te komen tot een
bescherming van Dordrecht en omgeving
tegen luchtaanvallen. Hiertoe zou noodig
zijn het opstellen van afweergeschut
waarvan de kosten geschat worden op
f 700 000. Dit bedrag zou door de groote
industrieën gefourneerd worden.
Daar ook de gemeente Dordrecht zelf
eigenaresse is van belangrijke industrieën
als de electrische centrale, is berekend
dat het gemeentelijk aandeel in de kosten
ongeveer f 70.000 a f 80.000 zou bedragen.
Verwacht wordt, dat eerstdaags den Raad
een voorstel in dezen geest bereiken zal.
SPOORWEGEN EN VERVOER TE
WATER IN GRONINGEN.
Het Tweede-Kamerlid, de heer Duy-
maer van Twist, heeft aan den minister
van Waterstaat de volgende vragen ge
richt:
1. Is het juist, dat een concurrentie
strijd gaande is tusschen de Nederland-
sche Spoorwegen en 't Groningsch beurt-
vaartbedrijf benevens de Groningsche
binnenvaart als gevolg van de sterke ver
laging der vrachttarieven van de spoor
wegen?
2. Zoo deze vraag bevestigend beant
woord wordt, kan de minister dan mede-
deelen, of de Nederlandsche spoorwegen
met de verlaagde tarieven beneden den
kostprijs gaan, en zoo dit het geval mocht
zijn, of daarvan niet het gevolg zal zijn,
dat het beurtvaartbedrijf en de binnen
vaart van het vervoer van goederen wor
den uitgeschakeld?
