Liberale waarschuwing.
N.V. Hendrikse C= Bank Goes
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
'sHE E REN L O O
DONDERDAG 2 MAART 1939
53e JAARGANG - No. 130
Buitenland.
Japansch offensief bij
Hankau.
Het aftreden van den
Spaanschen president.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
3 V2 Obligatieleening
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
jKk-~ _«-iaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Viissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeeiingen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder Ietter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
De heer C. G. Roos, lid van Ged. Staten
van Zuid-Holland, heeft in een te Oud-
Beijerland gehouden rede uiteengezet,
hoe 'ter in ons lieve vaderland uit zou
zien, als de liberalen het voor het zeggen
hadden.
Het loont wel de moeite even naar
dezen liberalen redenaar te luisteren:
„Had het liberalisme zijn invloed be
houden, dan zouden wij niet zooveel te
lijden hebben van het sectarisme. Het
begint al bij de kinderen van vier jaar
die worden al uit elkaar getrokken (foei,
hoe verschrikkelijk!), en afzonderlijk ge
groepeerd. Hier staan wij lijnrecht en
vierkant tegenover. Wij hebben gemeen
de grondstelling van het Christendom,
maar zijn tegen alle dogma's voor ver
schillen in politiek. Spr. herinnerde aan
het woord van Thorbecke: christendom
boven geloofsverdeeldheid."
De heer Roos heeft zich niet gelukkig
uitgedrukt. Ten eenenmale onverklaar
baar is b.v. hoe hij in dit verband van
sectarisme kan spreken.
Maar de bedoeling van zijn betoog is
toch wel duidelijk.
Had het liberalisme zijn invloed be
houden, dan zou er van de ontwikkeling
van het christelijk onderwijs geen sprake
zijn geweest.
Dan zou de financieele gelijkstelling
van het lager onderwijs nooit tot stand
zijn gekomen. Dan geen subsidieering
van kleuterscholen en van inrichtingen
voor middelbaar- en hooger onderwijs.
„Dan zouden wij niet zooveel te lijden
hebben" zegt de heer Roos. Neen waar
lijk niet, Dan zouden te lijden hebben zij
die voor hun kinderen Christelijk onder
wijs begeeren.
Het betoog van den liberalen Gedepu
teerde zal ongetwijfeld in de kringen van
Mussert waar men soortgelijke idealen
nastreeft, met applaus worden begroet.
Maar voor hen die een ruimer stand
punt innemen en die erkennen het recht
van de ouders om hun kinderen overeen
komstig hun belijdenis op te voeden, zal
het een spoorslag zijn, om ook bij de ko
mende verkiezingen te ijveren voor het
behoud van wat verkregen werd, voor
het behoud van vrijheid en recht.
Chineezen doen een tegenaanval en
winnen terrein.
De Japansche troepen in Midden-China
zijn een groot offensief ten Westen van
Hankau begonnen.
Zij schijnen het te hebben gemunt op
I Tsjang of Tsja Si, twee steden a,an de
Jang Tse,
D'e Japanners rukten aanvankelijk op,
doch konden er niet in slagen, de rivier
over te steken, ondanks drie aanvallen,
welke zij' achtereenvolgens ondernamen.
De Chineezen gingen tenslotte tot een
tegenaanval over en wonnen terrein.
Volgens een mededeeling uit Chinee-
ache_ kringen te Hwai Ying, waar de pro
vinciale regeering van Ki'ang Soe is ge
vestigd, wordt in Noord-Kiang Soe nog
steeds verwoed gestreden.
In Oost-Honan doen de Chineesche
troepen felle aanvallen in den driehoek
tusschen Peiping, Hankau en de spoor
wegen ten Zuid-Oosten van Tsjeng Tsjau.
NIEUWE INCIDENTEN TE SHANGHAI
Gisteren werden in de internationale
nederzetting van Shanghai twee bomaan
slagen gepleegd.
Beide aanslagen werden op de Nan
king Road gepleegd.
Men verwacht hier, dat de betrekkin
ken tusschen Japan en het bestuur van
de internationale nederzetting hierdoor
n°g slechter zullen worden. De Japan
ners zijn, naar bekend is, van meening,
dat de Chineesche terroristen zich vooral
m de schuilhoeken der internationale
nederzetting ophouden.
Een der bommen werd van bet zooge
naamde Sincere-gebouw af geworpen,
zonder dat echter groote schade werd
aangericht.
Onmiddellijk daarop fladderden ontel-
are strooibiljetten de straat op, waarin
e inwoners van Shanghai gewaarschuwd
kalen teSen ^et bezoeken van danslo-
De tweede bom werd van het Wing-
n gebouw geworpen. D'aarbij werd een-
^nmeesche voorbijganger gewond.
De politie zette dadelijk de geheele
wijk af, om een onderzoek in te stellen.
Iedere hoop, dat Japan thans nog zal
wachten op de beslissing van den ge
meenteraad van Shanghai, hoe de ter
reur het beste te bestrijden zal zijn, is
door de aanslagen van gisteren vernie
tigd. Men neemt thans aan, dat Japan
zelf dadelijk voor drastische maatregelen
tot herstel van orde en veiligheid zal
zorgen.
D'e speciale correspondent van de „Ma-
tin" te Burgos schrijft ten aanzien van
het aftreden van Azana, dat dit te Bur
gos reeds lang werd verwacht en thans
dan ook geen reactie heeft gewekt. Men
stelt veel meer belang in de geruchten,
volgens welke Fransche en Britsche oor
logsschepen zouden zijn aangekomen te
Valencia en Cartagena, teneinde de eva
cuatie van de leiders van het republi-
keinsche Spanje te vergemakkelijken.
De Jour en de Echo de Paris berich
ten, dat maarschalk Pétain gisteren op
het ministerie van oorlog is ontboden en
langen tijd gesproken heeft met den
minister-president. Men vraagt zich af,
of hij misschien de nieuwe ambassadeur
van Frankrijk bij Franco moet worden.
AARDSCHOKKEN WAARGENOMEN.
Het seismografische instituut van Wur-
temberg heeft gistermiddag om 12 uur 33
een tamelijk zwakke aardbeving gecon
stateerd, welke ook in verschillende plaat
sen in Wurtemberg werd waargenomen.
JAPANSCHE BELANGSTELLING
VOOR AUSTRALIË.
De Japansche luchtvaart Mij'. Dai-Nip-
pon, met een kapitaal van 100 millioen
yen, heeft zich aangemeld voor het lid
maatschap van de International Air Traf
fic Association. Deze Mij. onderhoudt
vliegdiensten tusschen Japan, Mantsjoe-
kwo en China, maar wil haar werkings
sfeer uitbreiden, o.a. naar Australië via
Nieuw 'Guinea.
DR SCHACHT NAAR BERLIJN.
Voor kortstondig® medewerking!
aan Rijksbank?
Dr Schacht, die zich in Zwitserland be
vond, is naar Berlijn teruggekeerd en zal
bier eenige dagen blijven.
Officieel wordt van zijn komst geen ver
klaring gegeven. Aangenomen mag wor
den, dat men een beroep op hem heeft
gedaan om zijn medewerking te verleenen
aan de Duitsche rijksbank, wegens ziekte
van Brinkmann, den vice-president.
Hij zal echter niet lang in Berlijn ver
toeven en vertrekt daarna voor een reis
om de wereld.
GERUCHTEN ROND SCHUSCHN1GG.
Zal de oud-kanselier naar Duitschland
worden overgebracht?
Ten aanzien van de geruchten, welke
in het buitenland de ronde hebben ge
daan over Schuschnigg, 'die naar het heet
in vrijheid zou worden gesteld, geven de
Duitsche autoriteiten te verstaan, dat het
niet onmogelijk is, dat de ex-bondskan
selier Schuschnigg op een nader te be
1
palen datum van Hotel „Métropole",
waar hij in verzekerde bewaring wordt
gehouden, zal worden overgebracht naar
een villa in Duitschland.
Omtrent het regime, waaraan hij daar
onderworpen zal worden, noch omtrent
de plaats wordt iets gezegd.
Het schijnt, dat hij in dat geval een
soort „bewaakte vrijheid" zal genieten.
DUITSCHERS GEARRESTEERD
WEGENS SPIONNAGE.
De correspondent van de New-York
Times in Mexico meldt, dat acht perso
nen, voor het meerendeel nationaal-socia-
Iisten, werden gearresteerd onder 'be
schuldiging van spionnage. Onder de ge
arresteerden bevindt zich baron von
Holleneuffer, de zwager van den Chef der
Berlijnsche politie.
ONRUST TE RANGOON.
Gisteren zijn wederom de Britsche troe
pen te hulp geroepen bij. een ernstig ge
vecht tusschen Mohammedanen en Hin
does, waarbiji 55 personen werden gewond
en drie gedood. De politie was genood
zaakt drie keer op de menigte te vuren.
TWEEDE KAMER.
De wijziging van de Tarlefwet.
Bij den aanvang der vergadering van
de Tweede Kamer heeft de voorzitter gis
teren medegedeeld dat de centrale afdee-
ling heeft besloten het wetsontwerp wij
ziging van de Tariefwet 1934 en de wet
op het statistiekrecht in de afdeelingen te
doen onderzoeken op Vrijdag 31 Maart om
1 uur.
DE VESTIGINGSWET EN HET
SCHOENBEDRIJF.
Biji het Vestigingsbesluit schoenbedrijr
ven zijn eenige diploma's van de Natio
nale federatie voor de vakopleiding in
het schoenbedrijf aangewezen als stukken
waarmee men kan aantoonon dat men
voldoet aan de in genoemd besluit om
schreven minimum-eischen van vakbe
kwaamheid, voor zoover deze diploma's
de handteekening van een gecommitteerde
van den minister van ©economische za
ken dragen.
Blijkens een in de Staatscourant van
gisteren gepubliceerde ministerieele be
schikkingen is deze restrictie niet van
toepassing voor diploma's, afgegeven tot
en met 1938.
GARNALEN GEVANGEN DOOR
STRANDVISSCHERS.
Ontheffing van de leveringsverplichting.
Vrijdag zal in -werking treden een Kon.
besluit tot het verleenen van ontheffing
aan z.g. strandvisschers, die zonder vaar
tuig langs het strand garnalen met be
hulp van schep- of sleepnetten plegen te
vangen. Aangezien de verplichting, om
alle gevangen garnalen aan het Ver
koopkantoor voor garnalen af te leveren,
voor de strandvisschers in het algemeen
te bezwaarlijk wordt geacht, wordt hun,
die daartoe door den minister van oeeo-
nomische zaken zijn aangewezen, onthef
fing van bedoelde verplichting verleend.
De ontheffing wordt slechts gegeven on-
In gedachten. Baladier bij het verlaten
van het Elysée te Parijs na de jongste
kabinetszitting.
der de voorwaarde, dat de door de strand
visschers aangevoerde consumptie-garna
len worden afgeleverd in het klein aan
verbruikers en met inachtneming van den
minimumprijs en van de door het Ver
koopkantoor vastgestelde voorschriften
omtrent de maat der garnalen.
Voorts mogen deze visschers niet meer
dan 10 kg. consumptie-garnalen per dag
aanvoeren.
Aanvragen ter verkrijging van bedoelde
ontheffing kunnen worden gezonden aan
de Nederlandsche Visscherijcentrale te
's Gravenhage.
„DE CHRISTELIJKE LANDARBEIDER"
IN FEESTGEWAAD.
„De Christelijke Landarbeider'", ,het or
gaan van den Ned. Christelijken Landar-
beidersbond is ter gelegenheid van 'het
zilveren jubileum in feestgewaad ver
schenen.
Het feestnummer opent met gelukwen-
scfaen van Minister Dr J. Slotemaker de
Bruine en 'Minister Dr H. Colijn.
Prof. Mr P. A. Diepenhorst richt als
voorzitter van den Christelijken Boedem-
en Tuindersbond een gelukwensch „aan
de jubileeren.de bedrijfsgenooten".
De voorzitter van het 'O.N.V., de heer
A. iStalpelkamp, schrijft over „dankend
gedenken". De voorzitter van de R.K.
Zusterorganisatie ziet den opbloei van
den N.G.L.B. „Van 'kind tot man".
De heer H. 'Oudekerk, bondissecretaris-
penningmeester, geeft een uitvoerig his
torisch overzicht. Tenslotte volgen nog
bijdragen van de pioniers P. Drevel en
J. A. Knetsch en van den „vasten mede
werker", den heer D'. Jaarsma te Anjum.
ERVARINGEN VAN RIJKS
BEMIDDELAARS.
Hun fusschenkomst in bijna 80 pet. van
de gevallen een succes.
Voor de Amsterdamsche studentenver-
eeniging voor sociale lezingen en sociale
studie heeft Woensdagavond de rijks
bemiddelaar Prof. Mr A. C. Josephus
Jitta een lezing gehouden over het on-
Z.Exc. minister mr J. A. de Wilde heeft Dinsdag het ziekenhuis „Bronovo" te Dta Haag, waar hij' ter verpleging was opge
nomen in verband met de bij een auto-ongeval opgeloopen verwondingen, verlaten. De minister neemt afscheid van
de verpleegsters.
Binnenland.
De spoorwegen in Zeeuiwsch-Vlaanderen.
Het vragenreoht m de Kamer.
De strijd tegen de wilde busdiensten.
Jubileum N.G.L.B.
Buitenland.
Het aftreden van den Spaaroschen pre
sident.
Japansch offensief bij Hankau.
Uitgifte eener
In stukken van f 1000 en f 500 100 °/0.
Rustige en soliede geldbelegging. Inschrij
vingen worden gaarne aangenomen door
derwerp: Uit de ervaringen van de rijks-
bemiddjlaars. Hij wees er o.a. op dat
deze zeer bevredigend zijn. Er zijn slechts
hoogst zelden stakingen en zij duren in
den regel niet lang. Volgens een onlangs
dp het bureau van de rijksbemiddelaars
ingesteld onderzoek, mag hun tussehen-
komst in bijna 80 procent van de geval
len een succes genoemd worden.
JANUARI WAS GUNSTIG VOOR DEN
DETAILHANDEL IN KRUIDENIERS
WAREN.
Blijkens de door het Centraal bureau
voor de Statistiek 'en het Economisch In
stituut voor den Middenstand samenge
stelde omzetstatistiek van den detail
handel in kruidenierswaren was de om
zet in Januari j.l. in dezen tak van be
drijf niet onbelangrijk hooger dan in de
overeenkomstige maand van 1938 (4
pet.). De grootwinkelbedrijven vertoonen
de grootste toeneming (met bijna 6 pet,),
daarna volgen de midd'enstandszaken
(met bijna 4 pet.) en de coöperatieve ver-
bruiksvereenigingen '(met 3 pot.).
SAMENWERKING C.H.-A.R.?
De anti-revolutionaire kiesvereeniging
te Apeldoorn heeft aan de christelijk his
torische kiesvereeniging verzocht voor de
komende raadsverkiezing samen te wer
ken. Dit onderwerp zal in de zes chr. his
torische kiesvereenigingen daar ter plaat
se worden aanhangig gemaakt; de ge
zamenlijke uitslag der stemming zal be
slissen. Met deze actie bedoelt m'en gevolg
te geven aan den oproep van de Konin
gin tot eenheid.
WERKLOOZEN BOVEN ZESTIG JAAR.
Krijgen te Maastricht gemeentetuintjes.
Te 'Maastricht bestaat 't plan om de
werkloozen, die boven 60 jaar zijn, niet
meer te laten stempelen, doch hen in het
bezit te stellen van een tuintje van de
gemeente. De opbrengst dezer tuintjes
zal niet van den steun worden afgetrok
ken.
De desbetreffende plannen zijn reeds
ver gevorderd.
De motieven, welke tot dit plan 'heb
ben geleid zijn, dat deze personen toch
niet meer in het vrije bedrijf zullen wor
den opgenomen.
DEZE ZOMER GEEN LUCHTLIJN
OP TWENTE.
De K. L. M. heeft na overleg met de
betrokken Twentselhe luohtverkeersin-
stanties besloten dezen zomer geen luc'ht-
verbinding AmsterdamTwente te ope
nen. De slechte resultaten van het vo
rige seizoen, benevens het gebrek aan
materieel hebben de directie tot dezen
stap doen besluiten. Het is echter wel de
bedoeling, wanneer 'het nieuwe materieel
uit Amerika is aangekomen, het volgende
jaar deze verbinding te herstellen. Het
betreft dus een tijdelijken maatregel.
TIJDELIJK MEER BACON NAAR
ENGELAND.
5000 varkens, te verdeelen over 2 weken-
Nadat onlangs het Nederlandsche ba-
eon-oontingent in Engeland tijdelijk was
verhoogd met 5 pet., dus ongeveer van
10.000 op 10.500 varkens per week, heeft
de Engelsehe regeering thans aan Neder
land toegestaan een extra-invoer van 5000
stuks te verdeelen over twee weken. Ge
durende deze veertien dagen wordt het
inblikken van zouters door de Veehoude-
rijVeentrale onderbroken.
Het „Hbld" merkt hierbij op:
Gedurende een halve maand is ons En
gelsehe bacon-oontingent dus met 25 pet.
verhoogd, hetwelk een voordeeltje is voor
de Centrale. De hoeren, die van 'haar een
prijs ontvangen, die verlies laat (gemid
deld 59 cents per kilo' geslacht gewicht)
merken er niets van en ook sympto
matisch is deze tijdelijke verruiming
niet van belang.
