N.V. Hendrikse Bank Goes Dagblad voor de Provincie Zeeland en EERSTE BLAD, De strijd in Spanje. Japanscbe dreigementen aan het adres ran Engeland, Frankrijk en Nederland. Engelands geweldige bewapening. C. JOOSSE, St. Adriaanstr. II, Goes C. JOOSSE, St. Adriaanstr. IJ, Goes. VRIJDAG 17 FEBR. 1939 53e JAARGANG - No. 119 iramma. Werklooze onderwijzers. BRILLEN Binnenland. Verduisteringsoefening voor het geheele land. WEKKERS Belangrijkste Nieuws. 3V2% Geref. Kerk Rotterdam (C) a 100 >erd geworden, lon- i geld kan worden ,en een bedrag van X) eieren alB zooda,- oor de levering van ieren in bet thans Le tijdvak redelijke wij den prijsbodem ben, begint het bin- in van opleving te wordt door enkelen |t bet conserveeren gemaakt. Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes Postrekening 44455 Telefoon 11 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Abonnementsprijs tZ.5f per ui -.4031 Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Vlisslngen f 0.20 Losse nummers 5 cent AdvertentiSn 30 cer.t per rcgci Ingezonden mededee'lngen 60 cent per rege! Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting i Landb.-mspan, v. ïrg, Huizen, Terp- stede „Zwaak", J. D, v. d. Velde. Is, Batten. Jjnhuis, v. Dijke. iwl. en Weil., Blau- Irke, Woonhuis enz., |an, Loeff. h, Jonkers. |i- en Bouwl., Blau- vl. en Weil., Loeff. ksten, Inboedel enz., pouwlanid, Batten, hkelhuis, Blaupot. [terrein, Blaupot. Paarden, J. M. de ban, Terpstra. Istede „Zomerrust", pninspan, Jonkers. Ipan, Loeff. ebruarl 1939. (875 en 301.5 m. 1 VPRO. 10.20 VARA. 7.30 VPRO. 9.00 11.00—12.00 VARA. (.16 ber.). 10.00 Mor- ng, piano en gram [Gram. 11.30 „Esme- saxofoon, klarinet en jl5 Het AVRO-amuse- ^iool en piano: 2.20 -Oauserie „Huisbewo- |00 „The Romancers", a. 5.00 Voor de sclio - „Esmeralda" 6.23 Irie. 6.50 Hammond- (lender. 7.05 Causerie gem. en prov be ANP. 7.30 Ber. 7.35 larden van het verle- Causerie „Du dienst llklore". 9.00 De Ram- lolisten. 9.45 Causerie fragm. uit de operette (opn.). 10.30 Ber. 11.00 Viool en piano 11.5512.00 Gram. 415.5 m. Algemeen ld door de KRO. J(Om 8.15 ber.). 10.00 (causerie. 12.00 Ber. (sten en solist. 1.00 Ikest en solisten. 2.0- 1.15 Gram. 4.15 KRO- |5.15 KRO-Melodisten. en tuinbouwcauserie RO-Melodisten en ao- Lauserie „Het vluchte- 135 Musica Catholica. lied. 8.15 Het Rotterd. n solist. 9.15 'D'e Kon. Itage. 10.30 Ber. AflSTP lijn Hong. orkest. 11.05 WEERBERICHT. ld van hedenmorgen 1 Vlissingen betrokken; tchtig; temperatuur 6; bht 5; neerslag afge- lig van hedenavond tot [veer 19 uur: lland: meest matige mvankeiijk nog zwaar ken, later opklarend, genbuien, iets kouder. fedenmiddag 3 u.: 1 g Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Bij de behandeling van de begrooting van Onderwijs in de Eerste Kamer, is door verschillende leden aandacht ge vraagd voor de werklooze onderwijzers, speciaal ook voor de z.g. kweekelingen met akte. In verband biermede werd door den minister van Onderwijs, o.m. bet volgende opgemerkt „Het is niet juist, dat er niets ge beurt. Met betrekking tot de jonge mensc'hen, dragers van een akte, maar die geen nor male betrekkingen hebben in de school, ben ik inderdaad bezig met mijn ambtgenoot van Sociale Zaken twee maat regelen te zoeken; één maatregel, waar door, gelijk ik in mijn rede in de Twee de Kamer heb gezegd, naar ik hoop, enkele honderden aan het werk komen. De andere maatregel is er een van de meest normale werkverschaffing, die hier op neerkomt, dat in de school naast de gewone onderwijzers krachtens de wet en naast de boventallige onderwijzers krachtens art. 56, 2e lid, ongeacht dus de vraag, of er voor het onderwijs iets moet gebeuren, plaats gemaakt wordt voor en dat wel naar objectieve nor men jonge onderwijzers; met de dub bele mogelijkheid en bet dubbele voor deel eenerzijds, dat jonge mensc'hen aan het werlk komen op 'het terrein, waarvoor zij opgeleid zijn, en aan den anderen kant, dat al het geld, dat daarvoor be schikbaar wordt gesteld, tot den iaatsten cent kan worden gebruikt voor deze men- schen zélf. Er is geen nieuwe admini stratie, geen nieuwe dienst voor noodig." De zaak heeft dus de aandacht van de Regeering. Trouwens dat is ook wel hieruit ge bleken, dat door het capitulantenbureau en het plaatsingsbureau van Binnenland- sohe Zaken, ongeveer 600 jonge mannen een werkkring hebben gevonden. Toch i's er één punt, hetwelk ons niet duidelijk is. Door besturen en onderwijzend perso neel van 'Christelijke scholen en andere belangstellenden heeft men bet ten koste van niet geringe opofferingen vaak, zóó ver weten te brengen, dat aan de z.g. kweekelingen met akte een bedrag kan worden uitgekeerd van gemiddeld plm. f250 per jaar. Hier werkt dus bet particulier initia tief. En met uitnemend resultaat. Tot nu toe Hie'ld de Regeering zich hierbij afzijdig. Terwijl bet toch, met een betrekkelijk gering bedrag, mogelijk zou zijn geweest de verstrekte toelagen zoo boog op te boeren, dat de betrokken kweekelingen op een jaarbedrag van f 500 a f 600 zou den kunnen rekenen. Veel administratie is hiervoor niet noodig. En de uitgaven blijven, omdat het hier een a'floopende reeks betreft, geheel te overzien. rmiddag 3 uur: 778. voor fietsers: WEER GRANATEN OP MADRID. Sedert Woensdagavond wordt Madrid met granaten van zwaar kaliber gebom bardeerd. Elk half uur valt een projec tiel op de stad, hetgeen de bewoners in voortdurende spanning houdt. De aanvallers hebben het vooral ge munt op de zuidelijke wijken en op de omgeving van de bekende Galle Alcala, die dwars door de stad loopt. Gistermor gen om vijf uur bedroeg het aantal doo- den zes. Gistermorgen hebben tien Savoya-vlieg- tuigen een honderdtal bommen op de ba- ven van Valencia laten vallen. HONGAARSCHE KABINETSCRISIS OPGELOST. Graaf Paul Teleki, minister van on derwijs en eeredienst in bet afgetreden -nongaarsche kabinet, heeft gisteren de regeeringscrisis opgelost. Met uitzondering van 'den minister- President, is het nieuwe kabinet op de zelfde wijze samengesteld als het vorige. Imredy maakt geen deel meer uit van de nieuwe regeering, .graaf Teleki is thans munster-president. Minister-president Teleki 'heeft in de regeringspartij verklaard, dat het feit, d® samenstelling ongewijzigd is ge leven het beste bewijs vormt, dat het oornemen bestaat, de politiek van Imre- Y ongewijzigd voort te zetten, in de bui- enlandscbe zoowel als de binnenlandsche Politiek. DE WARE BETEEKENIS VAN HAINAN'S BEZETTING. VERKOOP VAN NIEUW-GUINEA DOOR NEDERLAND GEëlSCHT. In de Japansche pers teekent zich een campagne af, welke de regeering er toe wil brengen de bezetting van Hainan te benutten als een middel, om in de ko mende maanden pressie uit te oefenen op Frankrijk en Engeland. De „Osaka Asaki" schrijft: „Door de bezetting van Hainan bezitten wij1 de macht over leven en dood van Hongkong en plaatsen wij Indo-China in onze in vloedssfeer. Frankrijk en Engeland zijn van nu af aan onmachtig een vastberaden houding tegen ons aan te nemen. Zij zullen meer en meer gaan voelen, welk een belemme ring de bezetting van Hainan door de Japanners vormt voor hun imperia. Ook een ander land zal dit gaan ge voelen: Nederland, dat zich van Ne- derlandsch-Indië beeft meester gemaakt zonder voor dit bezit ook maar met het minste offer te betalen. Wij verwachten, dat dit land, zich bewust van den nieu wen toestand, ons den verkoop van NIeuw-Guinea zal aanbieden." De „Tokio Asahi" juicht het toe, dat Hongkong, In do-China, Singapore en Birma thans binnen het bereik der Japansche lucht macht liggen. De zeer bekende publicist Tokoedomi, die lid is van het hoogerhuis, schrijft i in de „Nitsji Nitsji": „Wij moeten Hai nan zoo weten te verdedigen, dat wij het nimmer meer zullen verliezen". Bericht is ontvangen, dat drie Fran- sche oorlogsschepen ter hoogte van Hoi Hau zijn aangekomen, doch nog niet de haven zijn binnengevaren. Deze haven bevindt zich thans in Japansch bezit. Volgens een ander bericht zouden 17 Fransche oorlogsbodems bij Hoi Hau wor den geconcentreerd. De Japansche consul-generaal heeft den consuls der buitenlandsche mogend heden te Shanghai nota's doen toekomen, waarin wordt medegedeeld, dat de Ja pansche vloot zal overgaan tot krijgs operaties bij Hai Men aan de monding van de Ling Kiang Hau in Tsjekiang. Buitenlandschen schepen wordt aange raden, zich terug te trekken tot 30 mijl van Hai Men. De Japansche vloot kan geen verantwoordelijkheid dragen voor schade aan deze schepen, wanneer haar waarschuwing in den wind wordt ge slagen. In een nadere mededeeling wordt ge zegd dat „militaire noodzaak Japan tot dit optreden dwingt". Hai Men vormt een belangrijke haven voor den aanvoer van wapenen en mu- nutie voor Tsjang Kai Sjek. Tevens ligt het aan een drukken internationalen han delsweg. DUITSCHLAND EN ROEMENIë. Exploitatie van Roemenië's natuurlijke hulpbronnen. D'e onderhandelingen, die te Boekarest een aanvang hebben genomen tusschen Roemenië en een Duitsche delegatie, die onder leiding staat van Wohltat, Goe- ring's naaste medewerker bij' de volvoe ring van het vierjarenplan, hebben tot doel, Duitschlands mede werking te regelen bij de o ntwikkeling va n de n a - tuurlijke hulpbronnen van Roemenië. Deze besprekingen hebben vóór alles ten doel de schatten te exploiteeren, die den bodem van Roemenië bergt, zooals petroleum, bauxite en andere mineralen. Deze producten zouden dan Duitscbland als afnemer vinden. Algemeen gelooft men, dat Roemenië's olierijkdom vrijwel uitgeput is. De Duit- sche deskundigen daarentegen meenen, dat optimisme gerechtvaardigd is. Un. Press verneemt verder, dat er geen reden is, waarom deze plannen van Duitscbland in botsing zouden komen met de Britsche deelneming in de verbin dingsmogelijkheden van Roemenië, zooals spoor- en waterwegen, de bouw van een kanaal van Cernavoda naar de Zwarte Zee en de bouw van een haven te Tas- haul. D'eze gelijktijdige medewerking van Engeland en Duitscbland past volkomen in het kader van Carol's-politiek, die evenwicht zoekt om vrijheid van hande len te behouden. INDRUKKEN UIT ROME EN BERLIJN In Italiaansche politieke kringen vreest men, dat de nieuwe Britsche begrootin gen voor de diensten der defensie ten gevolge zullen hebben, dat ook den Ita lianen weer nieuwe lasten zullen worden opgelegd. De fascisten zullen waarschijnlijk wel gebruik maken voor hun propaganda van het reusachtige cijfer van 580 millioen pond sterling, om tot intensiveering van de Italiaansche wapening aan te sporen. De bladen geven het Engelsche Witboek weer, doch onthouden zich van commen taar. Naar Reuter uit Berlijn meldt, heeft het Witboek daar eenige beroering ge bracht in politieke kringen, hoewel men nog aarzelt te zeggen, of de Britsche stap het sein zal worden tot een nieuwen wed loop in bewapening. De „Deutsche Allgemeine Ztg." en eeni ge andere bladen wijzen vooral op de geestdrift, waarmede het Engelsche be wapeningsprogram te Parijs vernomen werd. Wat volgens de Duitsche bladen voor al jammer is, is het feit, dat de Engel sche bewapening eerst recht begonnen is na den „vrede van Muenchen". Dit feit drukt zwaarder op de Duitsch-Engelsche betrekkingen, dan alle Britsche bewape ningsmaatregelen. DE REGEERINGSCRISIS IN BELGIë. Nog geen kabinet. Pierlot heeft gisteren zijn besprekingen voor een eventueele samenstelling eener nieuwe regeering voortgezet. De liberalen hielden zich nog steeds af zijdig en weigerden hem hun medewer king. Hij is daarop den toestand aan den koning gaan mededeelen, waarna hij zich opnieuw in verbinding heeft gesteld met katholieke en socialistische personalitei ten, die hem reeds in principe hun me dewerking hebben toegezegd. Hij overwoog de mogelijkheid van het eventueel samenstellen van een katholiek- socialistische regeering. De katholieke partij heeft echter met een vrij' groote meerderheid aan kabinets formateur Pierlot te kennen gegeven, dat zij er niets voor voelt, om aan een ka tholiek-socialistische regeering deel te nemen. Arbeidsdienst ook voor vreemden. Krachtens een uitgevaardigde verorde ning kan, als de uitvoering van dringen de werkzaamheden van nationaal belang door het gebrek aan arbeidskrachten in gevaar wordt gebracht, een beroep wor den gedaan op iederen in Duitschland wo nenden buitenlander, evenals op iederen Duitscher. Nieuwste model met prima bolle glazen voor slechts f 2.25, ELECTRIFICATIE SPOORWEGEN. Naar ons ter oore kwam zou de elec- trificatie overwogen worden voor de lijnen Utrecht—Hilversum en Nijmegen Arnhem, behalve de lijnen Amsterdam —Amersfoort en UtrechtAmersfoort, waarvan reeds vrijwel vaststaat dat zij, na het gereed komen der spoorwegwer- ken te Amsterdam en Utrecht geëlectri- ficeerd zullen worden. DE CONCESSIELOOZE AUTOBUSSEN. Na de eerste procesverbalen neemt de politie een afwachtende houding aan. Ondanks het noodwetje en het nieuwe R.A.P. blijven de concessielooze busdien sten van 's Gravenhage op Amsterdam en Rotterdam normaal voortgaan. Men kan ieder uur per bus van Sommeling uit de residentie naar de hoofdstad en per bus van Stoop die biertoe een reis- stichting „Het Christoffelfonds" in bet leven heeft geroepen naar Rotterdam of Leiden gaan. Van inbeslagneming der bussen is blijkbaar, sedert de uitspraak dienaangaande van den Hoogen Raad, geen sprake meer. De Haagsche politie heeft zich er Woensdag toe bepaald, een bus van iedere onderneming te verbaliseeren en zij wacht nu rustig af, welke gevolgen deze pro cessen-verbaal bij de justitie zullen heb ben, waarbij het zich laat aanzien, dat de exploitanten den strijd opnieuw tot in IN DEN LOOP VAN DIT JAAR. Naar de Minister van Binnenlandsche Zaken gistermiddag in de Eerste Kamer heeft medegedeeld, zal in den loop van 1939 een aigemeene verduisteringsoefe ning worden gehouden voor het geheele land, ten einde de doeltreffendheid van de organisatie, welke voor de luchtbe scherming wordt opgebouwd, te onder zoeken. Voorts ligt het in de bedoeling aan de inspectie van de luchtbescherming een viertal nieuwe adjunct-inspecteurs te be noemen met het oog op de voorlichting van de gemeentebesturen. In rood, blauw en groen, een reuzen succes voor slechts 11.50 met garantie. Binnenland. De opbrengst der Rijksmiddelen. De Tweede Kamer behandelt de Indische begrooting. D'e Eerste Kamer over de begrooting van Binnenlandsche Zaken. Verduisteringsoefening voor het geheel© land in 1939. Buitenland. Japansche dreigementen aan het adres van Engeland, Frankrijk en Nederland. Madrid gebombardeerd. Rome en Berlijn over Engelands gewel dige bewapening. hoogste instantie zullen uitvechten. Voorts heeft de Haagsche politie giste ren bij het reisbureau Stoop inzage ge nomen van alle bescheiden, welke betrek king hebben op de reisstichting „Het Christoffelfonds". GOD-ONTEERENDE LECTUUR. Het Tweede-Kamerlid de heer Van der Zaal heeft aan den minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen de volgende vragen gesteld: 1. Is het den minister bekend, dat in een rede, uitgesproken op de jaarvergade ring der Staatkundig Gereformeerde Par tij op 8 Februari 1939 te Utrecht, is ge zegd, dat tonnen gouds worden uitgege ven, o.a. „voor openbare leeszalen, die dag aan dag de meest Godonteerende en zedenverwoestende lectuur onder het volk brengen"? 2. Heeft den minister, sinds in de vergadering der Tweede Kamer van 10 November 1938 door den voorzitter van raad van Ministers op een in gelijken toon gestelde klacht werd geantwoord, dat het de aangewezen weg ware, de feiten, welke ter zake bekend waren, ter fine van onderzoek mede te deelen aan den minis ter van Onderwijs, Kunsten en Weten schappen, van eenigerlei zijde mededeelin- gen te dezer zake bereikt? 3. Indien de vorige vraag in bevesti genden zin moet worden beantwoord, heb ben de bedoelde mededeelingen dan tot een onderzoek geleid, en zoo ja, is dan bij dat onderzoek gebleken, dat inderdaad de misstanden bestaan, waarvan in de in vraag 1 genoemde vergadering bij' herha ling werd gewaagd? 4. Indien ook vraag 3 een bevestigende beantwoording vindt, welke maatregelen stelt de minister zich dan voor in dit op zicht te nemen? DE BOTERHEFFING. Het bedrag van de heffing en steun- uitkeering op boter, is behoudens tus- schentijdsche wijziging, voor de week van 16 tot 23 Februari vastgesteld op 60 cent per kg. WEER SINAASAPPELEN UIT SPANJE. Gistermorgen bracht de stoomboot uit Spanjeneen, niet St. Nicolaas, maar sinaasappelen mee. Het schip, de l'acna van de K.N.S.M., is de eerste boot, die uit het nationalistische Spanje de oranjevruchten weer aanvoerde. D'e zending bestaat uit 13.000 kisten, die te Rotterdam werden gelost. DE UITVOER VAN BLOEMBOLLEN. Engeland wil het invoerrecht verhoogen. Het „Hand.bl." verneemt, dat in Enge land het plan bestaat, het invoerrecht op bloembollen te verhoogen van 10 op 20 procent. De Engelsche kweekers, die via het Im port Duties Advisory Committee zich met hun regeering in verbinding hadden ge steld, vonden daar weliswaar een gewil lig oor, doch deze laatste gaf er uit han delspolitieke overwegingen de voorkeur aan, dat de Engelsche kweekers zich eerst in verbinding zouden stellen met hun Nederlandsche collega's. Aan dit verzoek hebben de Engelsche kweekers voldaan. Aan deze besprekingen nemen van Ne derlandsche zijde deel de heeren War- naar, Sassenheim, mr Toulon van der Koogh, Haarlem, Zonneveld, Sassenheim 1 en Van Waveren, Heemstede, benevens Wij kunnen nog vrijblijvend afgeven enkele stukken Vrij van couponbelasting. onze rijkstuinbouwconsulent te Londen, ir Gerritzen. Van Nederlandsche zijde is voorgestold, niet het invoerrecht, doch de minimum prijzen van naar Engeland te expox-tee- ren bloembollen te verhoogen. Er zij op gewezen, dat Engeland verre en verreweg onze grootste afnemer is van bloombollon. Vorig jaar exporteerde ons land 52.2 millioen kilo bollon; daarvan ging 28.0 millioon ldlo of 54 pet. naar Engoland, voor f 16.000,000. De bollen- cultuur is in de laatste jaren vrij sterk toegenomen in Engeland; ook Nederland sche kweekers hebben er bedrijven. PRIJS VAN RECONVALESCENTEN SERUM TEGEN MOND- EN KLAUWZEER. De heer Weitkamp dringt aan ep verlaging. Tet Tweede Kamerlid, de heer Weit kamp, heeft aan den minister van Eco nomische Zaken de volgende vragen ge steld 1. Is 'het juist, dat sedert December 1937 door het serum-instituut in België zijn afgeleverd 35.000 liter reconvales centen-serum als voorbehoedmiddel tegen mond- en klauwzeer. 2. Is het juist, dat de totale kosten, aan deze aflevering verbonden, hebben bedragen 300.000 francs of ongeveer 8.50 francs per liter, dus circa 51 cent, en dat onder -de kolsten van afrekening ook zijn begrepen die van het aanschaffen van de voor de bereiding noodige sepa ratoren, van de flessc'hen waarin bet se rum afgeleverd wordt, enz.? 3. Indien deze vragen bevestigend wor den beantwoord, is dan de minister als nog bereid, in afwijking van het door 'hem op 16 Januari 1939 gegeven ant woord op de 'op dit onderwerp betrek king hebbende vragen van 28 December 1938, te bevorderen, dat de prijs van het zoogenaamde reconvalescenten-serum te gen het mond- en klauwzeer ihier te lande aanzienlijk worde verminderd? HET VANGEN EN INVOEREN VAN ZANGVOGELS. 1 Vragen van Mevr. BakkerNort. Het Tweede Kamerlid, mevrouw Bak kerNort heeft aan den minister van Economische Zaken de volgende vragen gesteld lo. Is de minister bereid in verband met de artt. 7 en 21 der Vogebvet 1936 mee te deelen: 1. a. Hoeveel zangvogels, onderschei den naar de soort, in bet najaar 1937 en 1938 door vergunninghouders in ons land zijn gevangen, b. en aan welke instellingen en perso nen een zgn. wetenschappelijke vergun ning tot het schieten en dooden van be schermde vogels is verleend? 2. a. Hoeveel zangvogels, onderschei den naar de soort, in 1937 'en 1938 zijn ingevoerd en uitgevoerd, b. uit welke landen deze invoer p'laats vond, en welke motieven daarvoor heb ben gegolden en aan welke personen ver gunning voor invoer van zangvogels is verleend? GEZINSPERSOONSKAARTEN- STELSEL. Aanvullende begrooting Binnenlandsche Zaken goedgekeurd. D'e Eerste Kamer heeft gisteren de aan vullende begrootiug voor Binnenlandsche Zaken voor 1938 goedgekeurd zonder hoofdelijke stemming. Bij deze suppletoire begrooting werd o.m. f 381.000 aange vraagd voor invoering van het gezinsper- soonskaartenstelsel in de bevolkingsboek houding der gemeenten.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1939 | | pagina 1