DE ZEEUW
Bestrijding tier werkloosheid
en het plan-Westhoff.
DERDE BLAD
Radio-vragen.
Uit de Provincie.
middelburg.
goes.
walcheren.
schoiiwen-diiiveland.
tholen
en st. philipsland.
VAN
ZATERDAG 28 JANUARI 1939, Nr 102.
Er was tot nu toe op het gebied van
de radio bij het Christelijk volksdeel een
goede en vruchtbare samenwerking.
De N.C.R.V. zorgde er voor, dat zoo
wel wat betreft de uitzending van kerk
diensten als op ander gebied, zooveel
mogelijk een ieder het zijne kreeg.
Angstvallig werd er voor gewaakt, dat
geen enkele groep achteruit gezet werd.
Door voortdurend overleg trachtte men
alle richtingen en groepen van positief
christelijke beginselen te bevredigen.
En dat gelukte ook inderdaad.
Maar nu zijn er moeilijkheden geko
men.
Benige jaren geleden is een Ned. Herv.
Radio-omroep opgericht, die, van oordeel
dat de Hervormde kerk in vergelijking
met de andere kerkengroepen te weinig
zendtijd ontvangt, zich tot de regeering
heeft gewend met het verzoek hem zend
tijd toe te staan.
De bedoeling van deze organisatie is
niet alleen het uitzenden van Hervormde
kerkdiensten, maar ook het 'houden van
lezingen, die het leven der kerk en haar
arbeid raken.
Het is dus niet de Herv. Kerk als zoo
danig die door middel van haar Synode
een eigen plaats in den omroep vraagt.
En het is ook geen organisatie die alle
richtingen in de Herv. Kerk omvat en op
een of andere wijze een representatief
karakter draagt, maar het is een parti
culiere organisatie die zich zonder
eenige' opdracht opwerpt als vertegen
woordigende het deel der bevolking, dat
tot de Nederl. Herv. Kerk behoort, met
uitzondering van het vrijzinnige gedeelte
dat reeds over eigen zendtijd beschikt,
Een organisatie, zooals er morgen aan
den dag tientallen kunnen opstaan.
De eerste reactie op dit optreden is
geweest, dat nu ook de Deputaten der
Geref. Kerken voor den Radio-om
roep zendtijd hebben gevraagd.
Misschien met de bedoeling te voor
komen, dat de Geref. Kerken bij de uit
zendingen in het gedrang zou komen,
misschien ook om het pogen van den
nieuwen omroep te dwarsboomen.
Maar boe dit ook zij', wij' achten deze
reactie in dit stadium althans niei
gelukkig en ook niet noodig.
Tot onze verwondering wordt het op
treden van de Ned. Herv. 'Radio-omroep
door de Nederlander, die overigens
niet nalaat te waarschuwen tegen „on-
noodige splitsing en verbijzondering" min
of meer in bescherming genomen.
En nog wel met het motief, dat het
toch voor de hand ligt, dat de Evangelie
verkondiging door middel van de radio
uitgaat van de kerk. Terwijl het hier
juist niet de kerk, maar èen particu
liere organisatie is die een deel van den
zendtijd begeert.
En terwijl bovendien door de N.C.R.V.
om aan alle verlangens zooveel moge
lijk tegemoet te komen, een Hervormde
Raad was geïnstitueerd, waarin een twee
tal plaatsen aan den Herv. Radio-omroep
zijn aangeboden.
'Ondanks dit alles acht de Neder-
lanter dat de minste schu'd van „dit
niet bijster verheffend tafreel" ligt bij
de H.R.O., terwijl zij zeer p ij n 1 ij' k
getroffen is door de houding van de
deputaten der Geref. Kerken.
Een wonderlijke houding. Misschien
eenigszins verklaarbaar door haar pogen
om toch de H.R.O1. noch de Ned. Herv.
leden en leiders van de N.C.R.V. af te
stoeten.
"Wij wachten af wat de Minister in
dezen zal 'doen.
Dit staat o.i. intusschen wel vast. Gaat
het den weg op van de kerkelijke om
roep als door de H.R.O. gewenscht, dan
zal hierin met de kerken, en niet met
allerlei groepjes zonder eenig mandaat,
uit de verschillende kerken gehandeld
moeten worden.
De minister van Economische Za
ken heeft goedgekeurd het besluit van
Led. Staten van Zeeland, waarbij de hee
ren P, J. j. Dekker Wzn. te Wemel-
(||nge en I. M. Hage te St. Maartensdijk,
opnieuw zijn benoemd tot lid van de Pro
vinciale Commissie voor de bevordering
vnn Rijkswege van de veefokkerij.
District Walcheren van den Ned. Chr.
Landarbeidersbond.
rijdagavond Dield het district Wal
cheren van den N. C. L. B. een druk
bezochte jaarvergadering, waarin de
voorzitter. de heer P. Vreeke, met dank-
aarheid herinnerde aan de resultaten
van de gevoerde actie. Spr. betreurde het,
de wenschen niet overal sympathiek
ontvangen werden, zoodat in sommige
geiaillen verplichte arbitrage noodig was.
Het jaarverslag van den secretaris, den
eer A. Francke, maakte melding van
een opgewekt vereenigingsleven. Het
aantal afdeelingen is door de oprichting
jan de afd. St. Laurens tot 19 gestegen.
Het ledental bedraagt 441.
Door de loonactie is een belangrijke
stap gedaan in de richting van het
ideaal: een streekcontract. Met het gew.
bestuur van den C. B. T. B. kwam men
tot overeenstemming over den grond-
norm van het dagloon. De totale loons-
verhooging bedraagt ongeveer 10 pet.
De rekening van den penningmeester,
den 'heer J. Joosse, werd nagezien en
goedgekeurd. Zij' toont een goed slot van
f 88.05.
De heer J. Jobse behandelde: Het mo
derne trust- en kartelwezen bezien uit
het oogpunt van het consumentenbelang.
De declamatie van den heer G. van
Gelderen gai den avond een feestelijk
karakter.
Jubileerende afd cel i nci.
Gisteravond vierde de afd. Goes van
den Ned. Chr. Grafischen Bond haar 25-
jarig bestaan.
De voorzitter, dhr G. K. Maartense, ver
welkomde de leden en huisgenooten en
sprak een openingswoord, dat in het tee-
ken van dankbaarheid stond. Veel heeft
jadering genomen besluit betreffende de
uitvoering van rioleering bij de wed. K. j
Heijt, merkte de 'heer L. Minderhoud op,
dat hij vernomen had, dat buizen zou
den genomen zijn van 8 c.m., terwijl deze
moesten zijn van 10 cm.
De heer W. Huibregtse merkte evenwel
oip, dat de gemeente-opzichter had ge
zegd, dat buizen van 8 cm. wel voldoende
waren, doch er is niet 'gesproken van 10
cm.
Na verdere breedvoerige bespreking,
waaraan alle leden deelnamen, werd ten
slotte besloten dat wed. Heijt aan de rio
leering aangesloten kan worden tot aan
de achterstraat, mits de kortste weg ge
nomen wordt met buizen van 10 cm.,
onder voorwaarde, dat de oude buizien
aan de gemeente afgestaan worden. Ook
werd besloten tot aanleg van rioleering
door de woning van J. Minderhoud, ter
wijl de gemeente als vergoeding in de
kosten bijdraagt f25; Minderhoud zorgt
zelf voor opberging en herstelling.
Besloten werd aan het bestuur van de
bijz, lagere school ivoor 1939 een voor
schot toe te kennen van f 563.
Het Bestuur der afdeeling met de jubilarissen. Zittend van rechts naar links de heeren
A. Sinke, C. K. Maartense, C. Kuijper en D. de Lange; staande van rechts naar links
de heeren A. Geense, J. Eiverse en D. Gorsse.
de afdeeling in de afgeloopen 25 jaar mo
gen doen, zoowel in tijden van hoog-con-
junctuur als van depressie.
Uit het jaarverslag van den secretaris,
dhr D. Gorsse bleek, dat de afdeeling nu
20 leden telt en dat de nieuwe G. A. O. in
1938 eenige loonsverhooging en positie
verbetering bracht.
De penningmeester, dhr C. Kuijper,
boekte een batig saldo van f 11,14.
De secretaris gaf daarna een duidelijk
overzicht over de verstreken 25 jaar. Op
21 Jan. 1914 is de afd. opgericht, aan
vankelijk met 13 leden. Eerste voorzitter
was dhr C. Bustraan.
Spoedig volgde de mobilisatietijd, die
groote moeilijkheden bracht. De positie
der typografen is in deze kwart-eeuw veel
verbeterd. Het grafisch bedrijf kan ande
re bedrijven ten voorbeeld worden gesteld.
De C. A. O', bracht veel goeds. Er kwam
een leerlingenopleiding, pensioenfonds
enz.
De bondssecretaris, dhr A. S. Boone,
te Amsterdam, sprak nu namens het
hoofdbestuur de afd. hartelijk toe, bracht
zijn gelukwenschen over met dit jubileum,
maar wees ook op de taak die wacht.
Namens het Chr. Nat. Vakverbond richt
te bij zich in hartelijke bewoordingen tot
dhrn C. K. Maartense, C. Kuijper, A. Sin
ke en D. de Lange, die nu 25 jaar lid der
afdeeling zijn en reikte hun het gouden
insigne van het C. N. V. over, waarmee
namens de overige leden dhr A. Geense
hen van harte feliciteerde.
Daarna volgden nog toespraken van de
heeren A. de Lange, voorzitter van den
Ohr. Besturenbond Goes e.o. en van dhr
J. Marijs, namens de afdeelingen Middel
burg en Vlissingen.
De gezellige avond werd verder gevuld
door zang en voordrachten.
Vrouwenpolder. Donderdagavond hield
de Geref. Knapenvereeniging „Samuël"
alhier haar 29e jaarvergadering onder
leiding van dhr P. D'uvekot. Verslagen
werden uitgebracht, alsmede felicitaties
Van afgevaardigden en van den burge
meester. Verder werd de avond gevuld
met samenspraken,-voordrachten, opstel
len en voordrachtwedstrijd. De burge
meester sloot dezen goed bezochten en ge-
zelligen avond.
Westkapelle. Gemeenteraad. Vriji-
dag vergaderde de Raad. In een voor-
vergadering werd het uitbreidingsplan
besproken, dat nader vastgesteld zal wor
den.
In zijn Nieuwjaarsrede memoreerde de
voorzitter allereerst den toestand in deze
gemeente, wat betreft de werkloozenzorg.
Vergeleken met 1937 geeft 1938 een gun
stiger beeld in dit opzicht, dank zij de
ruimere werkgelegenheid. Zoo werd aan
steunverleening aan wer'kloozen uitgege
ven over 1937 in totaal f21173.08, over
1938 in totaal f9638.22. Voor de werk
verschaffing werd over 1937 uitgegeven
in totaal f4674.11, terwijl dat bedrag
over 1938 bedroeg f 14629.97.
Hierna memoreerde spr. de verbete
ring in deze gemeente door de uitge
voerde rioleeringswerken, alsmede het ge
nomen besluit tot den bouw van een
nieuw gemeentehuis.
Mede namens den Raad beantwoordde
de heer H. Cijsouw deze rede.
In verband met een in de vorige ver-
Op verzodk van Wd. Lievense werd
aan_ hem een stuk bouw- en tuingrond
in d'Ar'ke verkocht voor f 1 per vierk. m.
bouwgrond en f 0.50 per vierk. m. tuin
grond.
De Raad besloot met ingang van 1 Jan.
1940 voor Westkapelle alleen tot voort
zetting van den avondcursus N. 0.
Bij de rondvraag vestigde de heer L.
Minderhoud nog eens de aandacht op het
aanplakbord aan de Consistorie van de
Ned. Herv. Kerk, Dcvoorz.. deelde mede,
dat het verwijderd zal worden. -Ook ver
zocht dhr Minderfioud de vergadering
voortaan in den namiddag te houden in
plaats van in den voormiddag. Met dien
wensch zal rekening gehouden worden.
Sint Laurens. Onder voorzitterschap
van den 'heer J. Boon hield de plaatse
lijke afdeeling van den Ned. Chr. Land-
arbeidersbond haar eerste jaarvergade
ring. De voorzitter heette in zijn ope
ningswoord in 't bijzonder welkom den
burgemeester en de beide wethouders, de
afgevaardigde van het Bondsbestuur en
de vertegenwoordigers van de afdeeling
Middelburg. Uit het verslag van dien se
cretaris bleek, dat het aantal leden 13
bedraagt, uit dat van den penningmees
ter, dat 'over 1938 de ontvangsten f 199
en de uitgaven f 190 hebben bedragen.
De afgevaardigde van het bondsbestuur,
de heer Munnikwerf feliciteerde de af
deeling met haar eerste jaarfeest en 'hield
een inleiding over „Waarom Christelijke
organisatie noodig?" Na de pauze, waar
in ververschingen waren rondgediend,
volgde een voordracht. Ook gaf de voor
zitter een inleiding over de verhouding
van werknemer tot werkgever. Namens
het gemeentebestuur wenschte wethouder
Boon de afdeeling geluk. Namens de af
deeling Middelburg werd 'hot woord ge
voerd door den heer Volmer. Nadat nog
een samenspraak en een voordracht wa
ren ten gehoore gebracht, volgde sluiting.
ZUID-BEVELANI).
Borssele. Vrijdagavond sprak voor de
A.R. Kiesvereen. alhier burgemeester G.
A. Bax, o.m. over het onderwerp: De wet
geving terzake van het kiesrecht
Eerst hesprak burgemeester Bax in
eenige algemeene beschouwingen den loop
van het staatkundig gebeuren in buiten
en binnenland. D'aarna behandelde Spr.
de Kieswet. D'r Kuyper streefde naar
twee vertegenwoordigingen,- de politieke
en de maatschappelijke. De Kieswet van
heden schenkt geen volle bevrediging.
T'ennslotte waas spreker op het belang
van de a.s Staten- en Gemeenteraadsver
kiezingen. Hierna volgde eenige bespre
king
Stad en lande van Schouwen en
Duiveland.
Te Zierikzee is opgericht de vereeniging
Stad en Lande van Schouwen en Duive
land, welke vereeniging zich ten doel stelt
het bevorderen van stads-, dorps- en
landschapsschoon op het eiland. De be
doeling is niet, van Schouwen-Duiveland
een openluchtmuseum te maken, maar te
trachten het oude te bewaren en als er
iets uit vroeger gaat verdwijnen, daar
voor iets in de plaats te krijgen, dat zich
aanpast aan de omgeving der verschillen-
Aan de memorie van antwoord aan de
Eerste Kamer inzake de Rijksbegrooting
is nog het volgende ontleend:
Over de plannen die de regeering heeft
ten aanzien van jeugdige arbeids-
k r a c h t e n, op de arbeidsspreiding en
soortgelijke denkbeelden kan, naar de re
geering meent, bet beste geoordeeld wor
den, wanneer zij in concreten vorm be
kend zijn.
Ten aanzien van de verkorting
van den arbeidsduur moge
worden opgemerkt, dat, mede gelet op de
ervaringen in het buitenland, een alge
meene regeling terzake van de regeering
niet te verwachten is.
Dat de mate, waarin de werklooze ar
beiders weder in het landbouw-
b e d r ij f te werk kunnen worden ge
steld, in hoofdzaak afhangt van den eco-
nomischen toestand in dat bedrijf, wordt
door de regeering uiteraard erkend. Mede
met het oog hierop zijn dan ook reeds
gedurende een aantal jaren van regee-
ringswege tallooze maatregelen ten be
hoeve van het landbouwbedrijf getroffen.
Deze maatregelen hebben in bet alge
meen ten doel den beoefenaar van den
land- en tuinbouw voor zijn producten een
zoodanigen prijsbijslag te geven, dat het
verschil tusschen de opbrengst daarvan
en de productiekosten wordt gedekt.
De regeering is van mee
ning, dat zij in dezen niet
zoover kan gaan, dat met
de prijsbijslagen een doel
bewuste verhooging van
het loon- en prijspeilinden
landbouw wordt nagestreefd.
Zij is echter bereid om den landbouw op
andere wijize de mogelijkheid te bieden om
tot een zoodanigen opbouw van de econo
mische organisatie van het landbouwbe-
drijfsleven te komen, dat op den duur een
betere belooning van den landbouw en
daarmede een gunstiger verhouding tot
andere bedrijfstakken zal kunnen worden
bereikt.
In verband met de werkverschaf
fingen het plan-Westhoff
wil de regeering er op wijzen, dat ten on
rechte uit de woorden van den voorzitter
van den raad van ministers wordt afge
leid, dat deze niet in alle opzichten ver
trouwen heeft in het rapport. De
minister-president heeft bij gelegenheid
van de algemeene beschouwingen niet
meer en niet minder gezegd, dan dat de
regeering de algemeene begin
selen, die in het rapport nader zijn
uitgewerkt, heeft aanvaard, maar dat zij
niet de garantie kan geven, dat zonder
meer alle daarin geopperde denkbeelden
letterlijk zullen worden overgenomen. Op
grond van haar eigen verantwoordelijk
heid laat de regeering nu de verschillen
de denkbeelden, die in het rapport zijn
neergelegd, uitwerken, teneinde, wanneer
deze uitgewerkte plannen haar hebben be
reikt, een definitieve beslissing te kun
nen nemen.
Doel van de in het rapport ontwikkel
de denkbeelden is de werkloosheid met
krachtige middelen te bestrijden en wel
door de werkverruiming te richten op
zoodanige objecten, dat daarbij niet alleen
belangrijk grootere aantallen arbeiders
kunnen worden geplaatst, dan thans nel
geval is, doch dat daardoor tevens wer
ken tot stand worden gebracht, welke
een blijvende verruiming
van werkgelegenheid tol ge
volg hebben.
Wat de beteekenis van de uitvoering
van het rapport voor den Neder-
landschen landbouw betreft,
daarbij moet op den voorgrond worden
gesteld, dat op deze wijze geleidelijk zal
worden voorzien in het gebrek aan
cultuurgrond, dat zich tengevol
ge van de toenemende bevolking van het
platteland, ondanks het feit, dat de laat
ste jaren nog belangrijke nieuwe opper
vlakten cultuurgrond tot stand zijn geko
men, meer en meer openbaart.
Daar de bewerking van de nieuwe gron
den de productie zal doen stijgen, zullen,
zoolang het gebrek aan evenwicht tus
schen productie en afzet van de land
bouwproducten voortduurt, richting ge
vende maatregelen op dit gebied moeten
blijven bestaan. Hoe de omvang van deze
maatregelen zullen zijn, indien de in cul
tuur gebrachte gronden voor productie
gereed komen, is geheel onzeker.
Zeer veel zal in dit opzicht afhangen
van de door ons omringende landen te ne
men maatregelen en van de ontwikkeling
van den algemeenen economischen toe
stand.
'Daar de concretiseering van meerge
noemd rapport in een stadium, van voor
bereiding verkeert, is het de regeering
thans nog niet mogelijk op allerlei vra
gen, die, hoe belangrijk ook op zichzelf,
toch meer d'e details van de uitvoering
raken, in te gaan.
De regeering kan, zooals zij reeds en
kele malen heeft kenbaar gemaakt, niet
voldoen aan den ook thans weer geuiten
wensch van sommige leden om op grond
van de werkloosheid den dienst
plicht tot 2 jaar te verlengen en
daarbij over te gaan tot vergrooting van
'het contingent.
de vormen en stijlen, die uit vroeger
eeuwen bewaard zijn gebleven.
Tholen. D'e kuilvisschers zijn deze week
weer uitgevaren, doch de visch liet op
zich wachten, zoodat de vangsten op niets
uitliepen. Tevens kregen zij1 deze week
bericht, dat de schubben niet meer wor
den gekocht, doordat de betaling door
Duitschland, welke de grootste afnemer is,
tot op heden uitbleef.
De verzending van mosselen voor het
buiten- en binnenland vermindert sterk,
zoodat deze week slechts 3800 ton van
100 kg. geschoonde en ongeschoonde mos
selen werd verzonden.
D'e verzending van oesters was ook zeer
gering, temeer, doordat Engeland slechts
1 matig blijft. Nu de kweekers goed hun
I perceelen kunnen controleeren, blijkt, dat
j vooral de Fransche oesters zeer veel van
de vorst hebben geleden en vele zijn dood
gevroren.
Een kijkje op Grindelwald in Zwitserland, waarheen het Prinselijk echtpaar voor
nemens is zich voor eenigen tijd te begeven. De pijl duidt de plaats aan, waar
het hotel „Adler" zich tusschen de hoornen bevindt en waar de vorstelijke per
sonen hun intrek zullen nemen.
