Ten oorlog voorbereid. N.V. Fin. Mij. „Zeelandia" Goes Dagblad voor de Provincie Zeeland EERSTE BLAD. Volksmisleiding. Oe strijd in Spanje. Aanschaffing Luchtbeschermingsmateriaal. DINSDAG 24 JAN. 1939 53e JAARGANG No. 98 Buitenland. Internationale spanning om Spanje. Belangrijkste Nieuws. GP I rj beschikbaar voor I" U den aankoop van een Automobiel Binnenland. 1 Uitgave: N. V. Uitgever» - Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes Postrekening 44455 Telefoon 11 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Het schrijven van den districtsleider in district 21 van de N. S. B. aan zijn hoofd kwartier, elders in dit nummer opge nomen 1 moet wel een bedroevenden in druk maken. Hier is aan het woord een der leiders van een z.g. nationale beweging, welke pretendeert alleen in staat te zijn voor het Nederlandsche volk een goede toekomst te verzekeren. Hij toont zic'h enthousiast over de door hem ontwikkelde actie en de daarbij be reikte resultaten. Maar hoe? Spreekt hij over de propaganda van de nationaal-socialistiscbe beginselen. Over de voor deze beginselen ge wekte belangstelling? Och neen, niets daarvan, Hij schrijft uitsluitend over door hem gedane pogingen om de werkloozen en ge- steunden te m i s 1 e i d e n. Van zijn po gen om, door den nood van dit deel der bevolking voor politieke 'doeleinden te misbruiken enkele aanhangers te vin den. Het is hem bekend, dat hij de werkloo zen niet bereikbare dingen voorspiegelt. Maar dit deert hem niet. Hij1 doet het zelfs met vreugde. „Volk in nood" heet het propaganda blad, door de N. S. B. in deze omgeving verspreid. Hier zien we een gewestelijke leider in nood, die er niet voor terugdeinst den nood van 't volk te exploiteeren voor een anti-nationale en tegen het belang van volk en vaderland gerichte beweging. CHAMBERLAIN OVER NATIONALEN VRIJWILLIGEN DIENST. FRANCO VOOR BARCELONA. Staat van oorlog in Valencia. De troepen van Franco bevinden zich op het oogenblik op 4 km afstand van Mansera. De Pico del Coll is door hen bezet. Barcelona zou gisteravond onder het bereik van de artillerie der opstandelin gen komen. Gisteren hebben vliegtuigen van Fran co wederom de havenzone van Barcelona herhaaldelijk gebombardeerd. Tal van menschen zijn gedood en ge wond. Er werden opnieuw eenige Britsche schepen getroffen. Twee zijn gezonken. De opstandelingen beschikken over on geveer twintig welbewapende divisies. De regeeringstroepen, die in goede orde terugtrekken, hebben blijkbaar gebrek aan wapenen, doch niettemin zijn zij tot een zekeren tegenstand in staat. Het gaat er thans om of de troepen van Franco nog kracht genoeg hebben om de laatste linie te nemen of dat zij een rustpoos moeten houden en zich moeten voorbereiden op een beleg van Barcelona. De „Times" verneemt uit Burgos, dat de vijfde divisie der Navarreezen Maan dagavond in gejuich uitbarstten, toen zij Barcelona aan hun voeten zagen lig gen. Uit Barcelona meldt Reuter, dat de stad gisteren denzelfden aanblik bood als Madrid, toen de vijanden destijds de poor ten der stad naderden. Met koortsachtige haast wordt gewerkt aan de militaire versterkingen der stad. Het zakenleven ligt geheel stil en burgers van alle leef tijden arbeiden aan de verdedigings werken. Alle bars, café's en restaurants zijn ge sloten, terwijl de hotels slechts offlciëelen personen, militairen en vluchtelingen op doortocht, onderdak mogen verschaffen. De proclamatie van den staat van oor log in de geheele centrale zone is op de belangrijkste punten van Valencia aan geplakt. MUSSOLINI ZOU 200.000 MAN ONDER bye op volle sterkte zijn gebracht. Sommige kringen zijn van meening, dat Mussolini expeditietroepen gereed maakt, die onmiddellijk naar Spanje ge zonden kunnen worden, indien Frankrijk den republikeinen toch nog te hulp zou snellen. D'e „Temps" schrijft: Hoeveel bitterheid het vraagstuk der Italiaansche inmenging ook terecht bij ons moge wekken, het lijkt toch weinig wenschelijk, dat Frankrijk zou afwijken van de niet-inmengingspolitiek, waaraan Engeland, naar het betuigd heeft, trouwens trouw blijft. Maar niet-inmenging, beteekent niet, dat Frankrijk zich desinteresseer t. Het Fransche belang eischt, dat Spanje slechts voor de Spanjaarden blijft, welke de regeeringsvorm ook mag zijn. Indien dus in ge val van een definitieve overwinning van de nationalisten zou blijken, dat er in Spanje buitenlandsche vestigingen zouden blijven, in strijd met de beloften van Mus solini en Franco, dan zou het de ge biedende plicht van Frankrijk zijn, zich een positie te verschaffen, waarin com pensatie ligt. Men kan verscheidene van dergelijke posities waarnemen, die zeer goed bezet zouden kunnen worden. Het is zeker te wenschen, dat het niet zoover behoeft te komen. Daladier zou zich ook hebben uitgespro ken tegen het zenden van nog meer Fransch oorlogsmateriaal naar Barce lona, waar het daar als verloren moest .worden beschouwd. De Fransche generale staf acht het niet mogelijk, dat generaal Miaja het front nog langer staande houdt en beschouwt het lot van Barcelona als bezegeld. Hij had evenwel tegelijkertijd te verstaan gegeven, dat hij het transport van oorlogsmateriaal naar Barcelona via Frankrijk geen belemmering in den weg zou leggen en dat hij het zenden van Fransche levensmiddelen en kleeding- stukken zou toelaten en steunen. In ge val Barcelona zou worden ingenomen, zou hij zich niet ertegen verzetten, dat rood- Spaansohe vluchtelingen zich op Fransch grondgebied begaven. Zij moesten evenwel binnen veertien dagen naar Spanje te~ rugkeeren of zich er toe verplichten, zioh voor onbegrensden tijd in een Fransche kolonie te vestigen. Frankrijk heeft reeds voorbereidende maatregelen betroffen en de grensbewa king is aanzienlijk versterkt, teneinde onordelijk binnenkomen te voorkomen. Op het 'Oogenblilki koimien sleohts groe pen van twintig tot dertig man de grens over, die meer door den honger dan door den p'olitdeken en militairen toestand worden 'gedreven. Bijl ©enigszins /omvangrijker uittocht zullen uitgeweken burgers en militairen in kampen worden 'geconcentreerd in af wachting van hun nadere bestemming. Militairen, 'die de grens overschrijden, worden ontwapend en zullen worden on dergebracht iih concentratiekampen in afwachting van nadere beslissingen. Eden over de belangen in Spanje. De Engelsche ex-minister Eden heeft in Coventry een rede gehouden, waarin hij onder meer gezegd 'heeft, dat Frank rijk en Engeland in Spanje maar één be lang hebben, dat echter zeer gewichtig is: dat de politieke omaafhankelijkfaeid en de territoriale onschendbaarheid van Span je geëerbiedigd blijven, dat geen buiten landsche mogendheid zich in het land De minister van binnenlandsche zaken schrijft aan de burgemeesters van ge meenten, ingedeeld in de 3de gevaren- klasse, dat het hem nuttig wil voorko men, indien de gemeenten, gerangschikt in deze gevarenklasse, welker luchtbe schermingsplan definitief is goedgekeurd, zich reeds in vredestijd beschermings middelen en andere materialen ten dienste van den luchtbeschermingsdienst aan schaffen, welke zij, in geval een oorlogs toestand zou dreigen te ontstaan, noodig hebben en welke niet kunnen worden ge vorderd of in bezit genomen. Onder dit materieel wordt niet alleen verstaan dat, hetwelk, op grond van het gestelde in art. 2 van het Kon. besluit van 15 Augustus 1936, noodig is voor oefening en opleiding van het personeel, ingedeeld bij den luchtbeschermings dienst >(>b.v. eenige gasmaskers, een en kele brancard, eenige kg. chloorkalk, een kleine verbanddoos), het oefenen van brandweerpersoneel in verband met de in geval van luchtaanvallen te verwachten taak, het geven van voorlichting aan de bevolking, het vaststellen van instructiën, maar ook dat, hetwelk moet dienen voor de uitrusting van het personeel en het, in eerste instantie, opbouwen van de or ganisatie (b.v. sirenes, groote verband- doozen, beschermingsmiddelen). Laatst genoemde aanschaffingen zouden over eenige jarën kunnen worden verdeeld. vestigt en dat Spanje vrij! blijft, over zij!n lot te beschikken. Sprekende over Franco's meerderheid op het gebied der luchtmacht, zeide 'Eden, dat ieder weet, wie deze wapenen levert en bl ij ft leveren, daarmede de overeenkomsten en ver dragen openlijk sohenden- d e, ook de verdragen «net Engeland. Hoe kam, aldus Eden, iemand ontken nen, dat, wanneer Franco wint, dit een buitenlandsche overwinning is? De waarheid ia, dat ze kere staten, die niet-in menging beloofd hebben, inter venloeren in een mate die zij voldoende achten om Franco de overwinning te bezorgen. Zij zeggen, dat in dien Frankrijk durft over te gaan tot een fractie van de inmenging, die zijl be gaan, zij den toestand opnieuw zullen be- studeeren. Hoe ikan, aldus Eden, een dictatuur van dien aard een basis voor werkelijke vriendschap beteekenen? HET WEGZENDEN VAN DR SCHACHT Waarnemers te Berlijn zijln van inee- nimig, dat 'Schacht zijn ontslag als rijks- hankpresident niet al te zeer betreurt, daar 'dit ambt 'hem voortdurend in bot sing bracht met 'de economische politiek der nazi's. De mobilisatie van het leger in den afgeloopen zomer en de overweldigen de spoed, waarmede aan de versterkingen langs de westelijke grens is ge werkt, hebben bet b e z u i - nigingsprogriamma volko men in de war gestuurd. Het is een toeval, dat bet aftreden van Schacht samenvalt met het verschijnen van een artikel van zijn hand in het tijd.— Abonnementsprijs f2,50 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Advertentlën 30 cent per regel Ingezonden mededeelinger. ó0 cent per rege' Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags f0.75 bij vooruitbetaling Advertentlën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting Binnenland. Luchtpolitie in Nederland. Aanschaffing luchtbeschermingsmateriaal Ontploffing in Van Houten's fabrieken. Buitenland. Chamberlain over vrijwilligen dienst. Franco voor Barcelona. Internationale spanning om Spanje. op gemakkelijke betalingsvoor waarden, Vraagt Inlichtingen. Mr R. Ridder Paul van Wieldreoht, kamerheer van H. M. de Koningin, is op 43-jarigen leeftijd overleden. schrift „Vierjahresplan". Dit artikel werpt een Interessant licht op een van de voornaamste punten van oneenigheid tussohen Schacht en de nazi-economis ten. In dit artikel waarschuwt Schacht tegen een te ver uitbreiden van credieten. Int verband daarmede verklaarde hij in genoemd artikel, dat „zelfs dn een staat met een gecontroleerde economie er gnetalzen zijn, waarbuiten het crediet zich niet meer kan uitbreiden." Eien vooraanstaand bankier te Bazel heeft den journalisten verteld, dat Hitier nog imeer „trucs" in petto heeft, om van het buitenland geld te verkrijgen. In ver band daarmede wees deze bankier op het terugroepen van de Duitsohe dienstbo den uit het buitenland. Dit zou slechts ten doel hebben, buitenlandsche deviezen te verkrijgen, daar, wanneer deze meisjes in Duitse fa land t e r u g k e e t e n, hun spaar penningen direct in beslag genomen zullen worden. GEBREK AAN KOFFIE IN ITALIË Sedert enkele weken heerscht er in Ita lië een buitengewoon groot gebrek aan koffie, meldt het Hbld. De koffiehuizen schijnen nog voorraden beschikbaar te hebben, want men kan overal nog, en te gen onverhoogde prijzen, zooveel koffie drinken als- men wil. Döch de winkeliers hebben voor 't meerendeel geen koffieboon meer in hun winkel en de enkele groote zaken, die nog een kleinen voorraad heb ben, verkoopen deze aan hun vaste klan ten, die echter ook niet meer dan een half ons of ten hoogste een ons tegelijk kun nen koop en. D'e verklaring voor dit plotselinge ge brek aan koffie weet niemand te geven. Hangt het samen met het koffiegebrek in Dnitsohland? Het zonderlinge is dat Italië t'hans toch beer en meester is in Oost- Afrika, dat een der belangrijkste koffie landen ter wereld is. MINISTER COLIJN TE BAZEL. Men meldt uit Bazel, dat minister Go- lijn met zijn familie, Vrijdag uit Klosters aldaar voor een verblijf van enkele dagen, in Hotel Drei Könige is aangekomen. Minister-president Ghamberlain heeft gisteravond een radiorede over den vrij willigen nationalen dienst gehouden. Hij zeide o.m.: „Ik spreek hier over een plan, dat ons voor den oorlog voorbereid moet makien. Dat wil niet zeggen, dat ik oorlog verwacht. Ge weet, dat ik alles gedaan heb en alles zal blijven doen om den vrede voor ons en voor anderen te behouden. Wij' zul len nooit een oorlog beginnen. Maar we zouden kunnen worden betrokken in een oorlog, die door anderen begonnen is, of we zouden zelf 'kunnen worden aange vallen, als de regeering van een ander land zou denken, dat we ons niet met succes kunnen verdedigen. Hoe beter wij zijn voorbereid op ver dediging, des te onwaarschijnlijker wordt het, dat een aanvaller zioh waagt aan een avontuur, dat zoo weinig belooft. In de tweede plaats wil ik zeggen, dat de moderne oorlog niet gelijk is aan vroe gere oorlogen. De ontwikkeling der lucht vloten heeft ons beroofd van de veilig heid, die wij als eilandbewoners bezaten en evenals in de landen van het conti nent zullen burgers evenzeer slachtoffers van aanvallen zijn als soldaten, matro zen en vliegers. Zij zullen waarschijnlijk de eerste slachtoffers zijn. Daarom moeten wij', als wij de bur gerbevolking in oorlogstijd wenschen te beschermen, de noodige organisatie in vredestijd voorbereiden. Sterker nog: wij moeten in vredestijd oefenen, want daar voor zal geen tijd meer zijn, als de oor log begonnen is. Ge zult dan ook zien, dat ons plan voor de veiligheid e\en noodzakelijk is als slagschepen of kanonnen of vliegtui gen. „Wat wij van u, die reeds vrijwilliger ZIJt, maar nog niet actief deelneemt, vragen", aldus vervolgde Ghamberlain, „is, dat gij èèn der vormen van dienst kiest en zonder verwijl met de oefenin gen begint". De minister zeide er den nadruk op te willen leggen, dat de regeering oproept lot vrijwilligen dienst. „Er zijn §r" aldus zeide hij „die van meening zlJn, dat gédwongen dienst veel doelmati ger zou zijn. Maar dwang is niet in over eenstemming met het democratische stel sel, waar onder wij' leven, of met de vrij- he:d. naar welker behoud wij' altijd ge streefd jhebben. Wij vertrouwen, dat wij alle vrijwilligers, die wij wenschen, zul- zonder dat wij onze toevlucht tot dwang nemen. DE WAPENEN GEROEPEN HEBBEN. Uit verschillende Italiaansche en bui tenlandsche bronnen wordt vernomen, dat in Italië een aantal reservisten, mo gelijk de geheele lichting 1901, zonder ophef onder de wapenen is geroepen. Ofschoon de Duce overtuigd is, dat Frankrijk in Spanje niet zal interveni- eeren, zou hij blijkbaar toch geen enkel risico willen nemen en met dezelfde ge heimhouding, die de militaire toebereid selen tijdens de September-crisis ken merkte, het land willen beveiligen tegen een mogelijk ander gevaar. Eén der officieren van de lichting 1901, die een oproep ontving, is van meening, dat de geheele lichting, met uitzondering van de grenadiers en carabinieri, onder de wapenen is geroepen, d.i. ongeveer 200.000 man. Hij voegde er aan toe, dat Italië's normale sterkte op het oogenblik rond 300.000 man bedraagt. Het is niet bekend, waar deze lichting heen gezonden wordt, doch niet bevestig de berichten melden, dat de Fransch-Ita- liaansohe grensgarnizoenen versterkt worden, terwijl twee legercorpsen in Li- Ook de Waal is buiten haar oevers getreden en heeft de Waalkade te Nijmegen onder water gezet.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1939 | | pagina 1