N.V.Hendrikse&C° Bank Eoes
Buigen of Oorlog!
II
'E
P
p
is?
Ml
Is-
Dagblad voor de Provincie Zeeland
De strijd in Spanje.
LBjfa-
ft
ftTO
D
ft ft o
ft ft
MAANDAG 23 JAN. 1939
53e JAARGANG - No. 97
Buitenland.
Toen mijn waardevolle fokstier
„GELKJE'S ADEMA"
No. 14594
ONGESCHIKT BLEEK
OM TE DEKKEN,
ontving ik van de
PAARDEN- EN
VEEVERZEKERING - MAATSCHAPPIJ
„ALMELO"
te Apeldoorn, onmiddellijk het
mij toekomende bedrag.
Deze correcte en vlugge
uitkeering maakt dat ik de
„ALMELO" bij ieder eigenaar
van paarden en vee kan aan
bevelen.
Nijega (H. O. N.), Januari 1939.
L. L. OPPEDIJK,
Binnenland.
Uit de Provincie
Belangrijkste Nieuws.
3 y2 Geref. Kerk Rotterdam (Zuid)
MIDDELBURG.
if.fl t-
2
P a b=
s (t
if I
:§§l
®ll
t- s if i
trf:®ft
i pt§(d p-
-• O CD
,i
Cr ft P
W»
I S
B
iss
^'f
O crq
s
I2*s ge
p-^
O cp
Et
o
B S.
TO
ft gf
S p
31 <55'
r£
P
(>ft
B' G®
o
*0^3
trHr
ft$
p s 5
>d P O
a s
9? 5f
«1 ft
g a
J*- ft
e.hj
p
MP
f? w
p jp
5J*
CD go
p
8
re
v
ft ft m' 3 >d
m. a p a
a f p <P f
-a
CD-
ft P
P-
- P
S"
CP
CP
5T 8 S. B
2 p 5- p 2
2. p c
N p* p
£g p
p c
B
M ft p- P
P
e m p- E3.
o
CP
N CD
CD 31
5" p
p
o.
p*
p ft
6 g Si
IS" ft
,pt p
to
:g
O CD
g«
P CD
rr* 3
crSgg
p N fcj C-
P CD >3 2.
s+ CO ST
CD
O
ag
to
CD
''fttt:ft
5"£®
-o g a
•«pf
P H-. CP
I—
18 ft
ft p.
's a
jp< p
p m
I® s
ft H®
m
1^.8
(D
p.
g-f s
&wS.
g-ag
si p
si*-
B
g*®
ft" g
Sift®
see.
Irt
fg I
80 2 a
TO ft p
ft'g-c
ft a o
CD CD
pj (-J
F J* p
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementsprijs f3.50 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Yiissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Advertentiün 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
DE EISCHEN, DIE ITALIë AAN
FRANKRIJK STELT, MOETEN
INGEWILLIGD WORDEN.
„De eischen, die Italië aan
Frankrijk stelt, moeten wor
den ingewilligd, of Europa
zal in een vreeselijken oor
log worden g e w i k k e 1 d", aldus
het hoofdartikel van het half-officieele
Italiaansohe weekblad „Relazioni Lnter-
nazionali".
Het hlaJd merkt op, dat de vrede in
Europa afhangt van twee voorwaarden:
de overwinning van Franco in Spanje en
de bevrediging der natuurlijke aspiraties
van Italië.
De Italianen weten, dat de Fransdhen
hun ergste ivijanden zijn, geallieerd met
de Russische bolschewisten.
Indien de Italiaansohe eischen niet
worden ingewilligd, dan is het lot van
Frankrijk en 'het Fransche imperium be
zegeld en daarmee 'ook dat van heel
Europa.
Tenslotte dreigt het artikel: „Het is
niet gezegd, dat Italië eventueel niet nog
grooter eischen zal stellen, dan thans
het geval is. 'Het Italiaansohe volk doet
nooit een stap terug."
BARCELONA BEDREIGD.
Hevlgie luchtbombardementen.
De legermacht van Franco heeft haar
opmarsch in de richting van Manresa
en Barcelona Voortgezet. Ze staat thans
op 25 K.'M. van Barcelona.
Officieel wordt in het hoofdkwartier
van Franco medegedeeld, dat er geen
versterkte regeeringslinies meer zijn ivoor
Barcelona.
Barcelona bereidt zich voor tot een
strijd tot het uiterste.
Een decreet bepaalt, dat handel en in
dustrie in Barcelona stap gezet zullen
worden, opdat alle invalide mannen tot
55 jaar en alle vrouwen, die zich als
vrijwilligers zullen aanmelden ter be
schikking zullen kunnen worden gesteld
van het militaire gezag voor de uitvoe
ring van de werken, 'die men 'hun zal
aanwijzen. Uitgezonderd zijn de oorlogs
industrieën, de sanitaire inrichtingen en
de levensmiddelenbedrijven, benevens de
restaurants, de dagbladen en de openbare
diensten.
Te Perpignan looipt het ge
rucht, dat president Azana
Barcelona on et 'onbekende be
stemming zou hebben verla
ten.
Het aantal krijgsgevangenen, dat sedert
het begin van het offensief gemaakt
werd, bedraagt 39.500.
Gisteren is Barcelona niet minder dan
tien keeren door Vliegtuigesikaders gebom
bardeerd. Het aantal dooden bedraagt
31, dat der gewonden 75.
'De bombardementen waren in hoofd
zaak gericht op het havengebied. Ver
scheidene Britsche schepen werden bij' de
bombardementen getroffen en aanzienlijk
beschadigd.
Ook andere kustplaatsen zijn gisteren
gebombardeerd.
GERUCHTEN ROND GOEBBELS.
Uit betrouwbare uit Duitsehland ont
vangen inlichtingen blijkt, dat Goebbels
zich voor de eere-rec'htbank der natio-
r aal-socialistische partij zal hebben te
verantwoorden over zekere feiten uit zijn
particuliere leven, welke opspraak hebben
gewekt.
Te Berlijn denkt men, dat Goebbels
voor een voldongen feit zal worden ge-
Plaatst en zijn functie niet langer meer
zal kunnen behouden.
SCHACHT'S ONTSLAG.
Hitier heeft de leden van het directo
rium van de rijksbank, vice-presildent
Dreyse en rijksbankdirecteur Hülse van
hun functies ontheven.
Tegelijkertijd 'heeft hij den staatssecre
taris van het rijksministerie van econo-
nhsche zaken, Rudolf Brinkmann, tot lid
^an het rij'kshankdirectorium ben'oemd,
doch hem tevens gehandhaafd in zijn
functie van staatssecretaris.
De rijksminister van economische za
ken en president van de rijksbank Funk
heeft staatssecretaris Brinkmann tot vice-
President van het rijOcsbankdirectorium
benoemd.
De lezing, welke Dr Schacht deze week
'b Helsingïor® zou houden is afgelast,
taodra Schacht zijn bevoegdheden zal
EN NOOIT ZEEP VAIM ONBEKENDE HERKOMST
hebben overgedragen zal bij, naar wordt
verwacht, ivoor geruimen tijd met verl'of
gaan.
Het plotselinge ontslag van Dr Schacht
heeft nog steeds de volle belangstelling
van de Britsche pers, die een zekere be
zorgdheid aan den dag legt ten aanzien
van de toekomstige financieele politiek
van het derde rijk.
Op in het oog springende wijze wordt
melding gemaakt van het tot nu toe 'on
bevestigd bericht, dat ook minister van
financiën Schwerin van Krosigk behoort
tot de „gematigde" leiders van jiet rijk,
die zullen moeten verdwijnen.
Volgens „Daily Telegraph" schijnt er
geen twijfel mogelijk oiver, dat de oor
zaak van de verwijdering van Schacht
gelegen is in de hardnekkigheid, waar
mede hij aandrong op een zekere mati
ging in de financieele politiek.
CONCENTRATIEKAMP VOOR
DRONKEN CHAUFFEURS.
Een Duitsch automobilist, tegen wien
voor de derde achtereenvolgende maal
wegens dronkenschap proces-verbaal was
'opgemaakt, is voor onbepaalden tijd in
een concentratiekamp opgesloten.
De automobilist, Hermann Niehoff uit
Brunswijk, Idle thans in het concentratie
kamp voor zijn wandaden boet, is da
laatste maal met een vaart van 05 K.M.
doorgereden, toen de politie hem last gaf
te stoppen, Toen hij eindelijk «gegrepen
kon worden bleek hij dronken te zijn.
ENGELSCHE VERKEERSVLIEGB00T
VERGAAN.
Tien van de dertien leden der bemanning
gered.
De Engelsc'he v erk ee rsvli egboo t Cava
lier, is gisteren tusscbem New-York en
de Bermuda-eilanden vergaan.
Van de dertien inzittenden, vijf leden
der bemanning en acht passagiers kon
den er tien worden gered door 'het tank
schip 'Eisso Bay Toovm, nadat ze zich on
geveer tien uren aan 'het slechts nauwe
lijks drijvende wrak tvan de vliegboot
hadden vastgehouden.
Te 17 u. 47 mid. 'Gt. tijd seinde de
Cavalier Zaterdag, dat alle motoren ten
gevolge van ijsvorming weigerden, ter
wijl het vliegtuig zich op' een hoogte van
ongeveer 500 meter bevond. Binnen en
kele minuten moest een noodlanding ver
richt Worden. Te 18.12 'kwam het bericht,
dat deze daling geslaagd was. Dfeze mede-
deeling werd een minuut later gevolgd
door het enkele woord „sinking" (wij
zinken).
Dadelijk is het reddingswerk met
kracht ter hand genomen.
Vaartuigen en vliegtuigen van de Ame-
rikaansche kustwacht zochten gezamen
lijk het gebied af waar de Cavalier 'op zee
is
Eindelijk heeft het schip „Esso Bay
Town" het wrak van het vliegtuig ge
vonden en tien der inzittenden gered. Zij
waren zoo uitgeput, dat zij1 den eersten
tijd niets 'konden zeggen. Drie andere
inzittenden van het vliegtuig worden ver
mist.
De tien overlevenden hebben later
medegedeeld, dat zij zich gedurende tien
uur aan het wrak van het vliegtuig heb-
heben vastgeklemd. Ieder oogienblik
dreigde het wrak te zinken. Drie per
sonen raakten bewusteloos en werden
door de golven in zee geslagen.
VLAAMSCHE ACADEMIE VAN
WETENSCHAPPEN GEÏNSTALLEERD.
Onder bijzonder groote belangstelling
heeft Zaterdagmiddag te Brussel de
plechtige opening plaats gehad van de
Koninklijke Vlaamsohe Academie voor
wetenschappen, letteren en sc'hoone kuns
ten en voor geneeskunde van België.
Men kent de incidenten, die door
Franseh-gezinde oud-strijders waren be
raamd naar aanleiding van bet feit, dat
zich onder «de leden der nieuwe Acade
mie bevindt de bekende geneeskundige,
Dr A. Martens, vroeger te Middel
burg. die bij' verstek wegens activisme
door het Belgische gerecht was veroor
deeld, doch inmiddels amnestie heeft ge
kregen.
Dr Martens 'had tevoren medegedeeld,
dat hij', uit eerbied voor den koning, deze
vergadering niet zou bijwonen, om even-
tueele incidenten van Fransch-gezinden
in de zaal te voorkomen.
Teneinde ook op straat ordeverstorin
gen uit te sluiten, verkeerde het geheels
stadsdeel, waar zich het parlement, het
park van Brussel, het paleis der acade
miën en het koninklijk paleis bevinden,
als het ware in staat van beleg.
Het was werkelijk een pijnlijk schouw
spel te moeten oonstateeren, dat intellec
tueel Vlaanderen, als het te Brussel bij
eenkomt in tegenwoordigheid tvan den
koning van het land, door baj'onnetten
en geweren moet beschermd worden.
Alle aanwezigen rezen overeind bij de
intrede van koning Leopold. Een spon
tane uiting van royalisme viel den vorst
ten deel. Nadat het applaus was gestild
hield de minister van Openbaar Onder
wijs, Mir Dierckx, een rede. De minister
deed zichtbaar veel moeite om beschaafd
Nederlandsch te spreken.
Behalve op het podium juichten slechts
enlkele personen in de zaal den minister
toe. Zonder de aanwezigheid van den
koning zou het ongetwijfeld tot interrup
ties en misschien zelfs tot incidenten zijn
gekomen.
Tal van Nederlandsohe afgevaardigden
onder wie die van de universiteiten
werden verwelkomd.
De voorzitter van do nieuwe Konink
lijke Vlaaansche academie voor weten
schappen, minister van staat Mr Dr F.
van Gauwolaert, hield vervolgens een
lange rede.
Buiten hebben zich geen noemens
waardige incidenten voorgedaan.
PRINSELIJK GEZIN NAAR
ZWITSERLAND.
H. K. H. Prinses Juliana en Z. K. H.
Prins 'Bernhard hebben het voornemen,
zich begin Februari voor eenige weken
naar Zwitserland te begeven om daar
o.m. de skispoxt te beoefenen.
De bedoeling van het Prinselijk Paar
zou zijn zich kort na 31 Januari naar
Zwitserland te begeven, waarbij waar
schijnlijk het Piinsesje haar ouders zal
vergezellen.
PRINS BERNHARD NEEMT DEEL
AAN JACHTRIT.
Z.K.H. Prins Bernhard heeft Zaterdag
middag deelgenomen aan een jachtrit, ge
organiseerd door de Kon. Ned. Jachtver-
eeniging, in samenwerking met de Noord-
hollandsche Jachtvereeniging.
Te ongeveer half drie verscheen de
Prins, in gezelschap van Prinses Juliana,
aan de meet nabij de Hollandsche Ra
ding, vanwaar de ongeveer vijftig deel
nemers vertrokken.
D'e rit was vrij zwaar en met verschei
dene hindernissen, waaronder eenige
breede slooten, welke voor Prins Bern
hard echter geen moeilijkbeden oplever
den.
Prinses Juliana heeft per auto bier en
daar den rit gadegeslagen.
MEER EMIGRATIE NAAR BRAZILIë
MOGELIJK.
D'e Braziliaanscbe raad voor immi
gratie en kolonisatie heeft besloten bet
jaarlijksche quotum van toelaatbare im
migranten uit Nederland te verhoo-
gen tot 3000.
DE LAN DBOU WC RIS IS WET VAN TOE
PASSING OP TUINBOUWGEWASSEN.
Zaterdag is uitgegeven staatsblad no.
640, besluit van 12 Januari, houdende
toepassing van de artikelen 9, 13, 13b en
14 der Landbouwcrisiswet 1933, van het
Grisis-organisatie-besluit 1933 en het
Grisis-heffingsbesluit 1933 op gewassen
van den tuinbouwcrisis-tuinbouwbe-
sludt 1939 D. Datum van inwerkingtre
ding 23 dezer.
OOK DIT JAAR UITGIFTE VAN
ZOMERPOSTZEGELS.
Verkrijgbaar van 1 Mei1 Juli.
Ook 'dit jaar zuilen er weer zomer-
postzegels uitgegeven worden, waarvan
de extra-opbrengst bestemd zal worden
voor cu'ltureele en sociale doeleinden. De
eene helft is bestemd voor cultureel werk,
ter tegemoetkoming in dam huildigen
nood der cuitureele werkers; van de an
dere helft komt 50 procent ten goede aan
de tuberculose-bestrijding, 30 procent
aan bet weïk van de A.V.Ó. (arbeid voor
onvolwaardigen) en 20 procent aan de
kankerbestrijding
De postzegels zullen verkrijgbaar zijn
van 1 M'ei tot 1 Juli. Zij zullen de beel
tenis «dragen van Nicolaas Beets, MathijÜ
Maris, Anton Mauve, Peter Stuyvesant
en Gerard van Swieten,
D'e frankeerwaarden der postzegels
zijn: l1/», 3, 4, 5 en 121/ï cent, de prijzen
met toeslag 3, 5, 6, 8 en 18 cent.
DE NEDERLANDSOHE ARBEIDERS
IN DUITSCHLAND.
De deviezenregellng met een maand
verlengd.
Zooals reeds bericht, was de deviezen-
regeling ten aanzien van de in Neder
land wonende arbeiders, die kt het Dult-
sohe grensgebied werken, wellke regeling
1 Februari afloopt, niet verlengd. In ver
band hiermede was op sommige Duitsche
fabrieken aam de Nederlandsohe arbei
ders reeds ontslag aangezegd.
In totaal werken plm. 1500 textielar
beiders uit Twente in het Duitsche grens
gebied. Op enkele fabrieken was er reeds
op aangedrongen, dat de Nederlandsohe
arbeiders in Duitsehland zouden gaan
wonen, maar de belangstelling hiervoor
bleek gering te zijn.
Op een der Duitsche fabrieken ont
stonden reeds moeilijkheden, omdat een
ïgedeelte van het vrouwelijk personeel,
waaraan in de Twentsohe textielfabrie
ken een groote behoefte bestaat, te En
schedé werfe had gevonden.
Thans is «bekend geworden, dat in af
wachting van een nader te treffen rege
ling, de op het oogenblik geldende devie-
zemrageling door de Duitsche regeering
met een maand, «dus tot 1 Maart, is ver
lengd.
DE STATENVERKIEZING IN
ZEELAND.
De verkiezing der Prov. Staten zal
waarschijnlijk worden gehouden op
"Woensdag 19 April a.s.
GEEN BUITENGEWONE ZITTING
DER PROV. STATEN.
Dé leden der Prov. Staten ontvingen
thans officieel bericht, dat de buitenge
wone zitting der Staten, waarin «de sa
menvoeging der polders tot „Het vrije
van Sluis", behandeld zou worden niet
doorgaat.
Chr. Bakkerspatroons.
Het bestuur van de afd. Walcheren
ran den Bond van Chr. Bakkerspatroons
ging over tot het samenstellen van een
commissie voor vakonderwijs.
De bedoeling is zoo spoedig mogelijk te
komen tot een cursus voor vakonderwijs,
uitgaande van het Chr. Instituut te Rot
terdam.
De commissie is als volgt samenge
steld: G. de Wolf, Middelburg, voorzit
ter; A. U. Le Cointre, 'Middelburg, secre
taris; J. de Engelsman, Middelburg, pen
ningmeester; W. Davidse, Souburg; W.
Polderman, Vlissingen.
Deze commissie is tot stand gekomen
met de Chr. Arbeidersorganisatie te Mid
delburg en Vlissingen.
Onderwijs in vlasbewerking.
Onder voorzitterschap' van Jhr Van
Bönminghiausen, burgemeester van IJzem-
dijkie, is een vergadering gehouden van
het Algemeen Comité voor Jeugdwerk-
loQzeruzorg in iZ.-VlaaJnderein (westelijk
deel) en het bestuur van den Bomd van
vlasbewerkers in westelijk Z.-Vlaanderen.
Besproken werd de wensohelijikheid
Binnenland.
Moorden te Amsterdam en Losser.
Buitenland.
Barcelona door Franco's troepen be
dreigd.
Engelsche vliegboot vergaan.
Dreigende taal van Italiaansch blad.
Scbacbts ontslag.
Vlaamsche academie van wetenschappen
geopend.
Met verwijzing naar onze annonce
van 1.1. Zaterdag kunnen wij alleen
nog vrijblijvend plaatsen van de
4 f500 100 °/0
van oprichting van cursussen in vlasbe
werking. Vooral ook voor de jeugdige ar
beidskrachten «in dit deel des lands wer
den in deze richting belangrijke kansen
gezien.
Ongeveer vijftig leerlingen, afkomstig
uit de gem. IJzendijke, Schoon*
d ij ik e en Biervliet hebben zich
reeds voor den te geven cursus aange
meld; gedurende twee dagen per week
zal het onderwijs gegeven worden, de cur
sus zal drie maanden duren. Het voor
nemen bestaat den cursus im twee ge
meenten te houden; de kosten worden
door het rijk en de gemeenten gedragen.
Dammen.
De voorioopige stand in de 1ste kl.,
alfd. C, van 'den Zeeuwschen Damhond,
luidt, bijgewerkt tot 11 Jan. als volgt:
Kapelie I: 8 gesp., 8 gew., 0 rem,, 0
verl., 0 punten, 4020 bordpunten;
Nieuwdorp I: reap. 2, 1, 0, 1, 2, 1024;
D.I.D. I: resp. 8, 0, 0, 8, 0, 24—30.
In de 2e 'kil., Afd. B, bijgewerkt tot 18
Jan., luidt de stand:
Ierseke H: resp. 5, 3, 1, 1, 7, 5347;
Kapelie III: resp. 4, 2, 1, 1, 5, 4238;
D.I.D. II: resp. 5, 2, 1, 2, 5, 4852;
Goes II: resp. 4, 0, 3, 1, 3, 3941;
Kruiningen II: resp. 4, 1, 0, 3, 2, 3842.
Het Landbouwhuishoudonderwijs.
In een der zalen van de Eenldracht had
Zaterdagmiddag, uitgaande van den Boe-
rinnenb'ond en met steun der Z.L.M. een
druk bezochte bijeenkomst plaats, waarin
een kijkje werd gegeven 'op het onderwijs
aan de ianldbouwhuis'houdschoien en -cur
sussen, in verband met het 25-jarig be
staan van «dit onderwijs.
De heer Mr M. G. van der Minne,
voorzitter van den kring Walcheren der
Z. L. M., sprak een openingswoord.
De algemeen 'secretaris van de Z.L.M.,
de heer Ir J. D. Dorst sprak een inlei
dend woord voor de te vertoonen1 films.
Hierna draaiden een viertal films be
ginnende met de oprichting van de school
voor opleiding van landbouwhuish'oud-
leeraressen en verder brengende kijkjes
'op en bij' verschillende landbouwhuis-
'houdscholen en cursussen in onderschei
den deelen van het land.
Mevrouw van Dij'ke nit Nisise heeft in
de pauze een opwekking tot aansluiting
bij den Bond en tot deelnemen aan de
cursussen gesproken.
Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor de Zeeuwsche Eilanden.
De Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor de Zeeuwsche eilanden verga^
dert Vrijdag 27 dezer te Middelburg. De
agenda bevat de gewone jaarlijksche
werkzaamheden; een voorstel tot wijzi
ging van de begroeting 1938 en een voor
stel ivan het Bureau inzake het verzoek
van de Kolen Conventie in Nederland om
iemand aan te wijzen om geplaatst te
worden op eien© lijst, waaruit Voor elk
voorkomend geval een Commissie van
Beroep wordt aangewezen.
De Kolen Conventie 'heeft aan de Sa
menwerkende Importeurs, de Groothan
delaren, den Coöperatieven Groothandel,
de Kleinhandelaren en den Coöperatieven
Kleinhandel verzocht elk vijf personen
ivoor de lijst te willen voordragen, terwijl
de 'Conventie zelf eveneens voor de aan
wijzing van vijf personen zal zorgdragen.
De Conventie verzocht behalve aan deze
kamers aan 'die te Amsterdam, Roermond
en Groningen iemand aan te wijzen, ter
wijl zij bovendien Mr C. A. van Renter-
ghem te Rotterdam, verzocht heeft zich
eveneens beschikbaar te stellen. Het bu
reau meent, dat er geen enkel bezwaar
is aan bet verzoek te voldoen. De bedoe
ling is uiteraard, dat, wanneer er zich
een geval voordoet, iemand zal worden