AFLUKIN GELD N.lf. Fin. Mij. „Zeelandia" Goes Dagblad voor de Provincie Zeeland EERSTE BLAD. Strijd naar twee fronten. De Justitie treedt op tegen het „Nationale Dagblad". Buitenland. De strijd in Spanje. A Belangrijkste Nieuws. ZATERDAG 14 JAN. 1939 53c JAARGANG - No. 90 Als GRIEP dreigt De gaatjes In de ruiten der Duitsche gebouwen beschikbaar voor den aankoop van een Automobiel Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoes Postrekening 444!! Telefoon 11 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg Qoes en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Advertentlën 30 cent per regel Ingezonden mededeellngen 60 cent per regel Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags f 0.7! bij vooruitbetaling Advertentlën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting Dit nummer bestaat uit 2 bladen In een vorig nummer hebben wij en kele bijzonderheden gegeven omtrent den schoolstrijd in Duitschland na de revo lutie van 1918, en daaraan de conclusie verhonden, dat wat de vrijheid van on derwijs betreft de sociaal-democratie aan het nationaal-socialisme niets te verwijten heeft. Uit het toen geciteerde artikel ivan Dr Kolfhaus, laten wij hier nog enkele aan halingen volgen. In landen met beslist iinksche regee ringen en parlementen aldus Dr K. was de geschiedenis der school in de jaren na de revolutie, een echte lijdens geschiedenis. Over het wettelijk confessioneel karak ter der scholen behoefde nergens getwist te worden. Intusschen: waar ooit is de revolutiegeest verdraag zaam geweest of waar heeft hij ooit de rechten der reli gieuze of politieke minder heden geëerbiedigd? In tegenspraak met de grondwet werd in al de roode staten het christelijk karak ter der school ten eenenmale vernietigd en de christelijke school door de simul tane vervangen. Men deed de religieuze lessen óf geheel vervallen öf beperkte ze tot het uiterste en gaf aan het ongeloof der onderwijzers vrij spel.... Ouders, wier kinderen op den herdenkingsdag der reformatie of op den landsbiddag aan de kerkelijke diensten hadden deelgeno men, vervielen wegens schoolverzuim in boete; kinderen uit christelijke gezinnen waren weerloos aan de laagste spotter nijen van goddelooze onderwijzers prijs gegeven. Gewetensdwang en onderdruk king der meest natuurlijke rechten van ouders en kinderen waren dagelijks terug- keerende gebeurtenissen. De schrijver wijst er dan verder op, dat socialisten en communisten zich als onverbloemde tegenstanders der christe lijke school openbaarden. „Waar zij in steden of dorpen het be wind in handen hebben, heeft de chris telijke school het hard te verantwoorden en alle klachten der christenouders wor den zooveel mogelijk genegeerd. D'e socialistische leiders beweren wel iswaar niet tegen de religie gekant te zijn, feitelijk doen zij wat zij kunnen, om elke openbaring van het christelijk geloof te bemoeilijken en de chris- telijke school tegen te wer- k e n." Precies dus als bij het nationaal-socia lisme. Ook daar als het pas geeft een waar- deeUend oordeel over dn religie en mooie beloften omtrent 'de vrijheid ivan de ouders, maar in werkelijkheid, krach tens beginsel, vernietiging van het recht der ouders om hunne kinderen volgens 'hun christelijke overtuiging op te voeden. „Welbewust, zoo' vervolgt Dtr K. streven de radicale groepen naar het doel, de geheele opvoeding van het opkomend geslacht aan ,'kerk en gezin te ontnemen en naar den religieus neutralen staat over te brengen. Evenals in Rusland eisc'hen zij, dat 'de kinderen reeds vanaf drie jarigen leeftijd in godsdienstlooze „Kin dergarten" geplaatst en tegen alle reli gieuze infectie 'beschermd word'en." Alweer, precies 'hetzelfde als bij het nationaal-slocialisme. 'Ook daar de groote vrees, dat de kinderen in de christelijke school en de Christelijke jeugdbeweging geïnfecteerd zullen worden. De „roode" regeeringen in de diverse Duitsche staten, werden in hun 'strijd tegen de christelijke school krachtig ge steund door de groote 'onderwijzers-orga nisatie „Der deutsche Lehrerverein", die onbewimpeld tegen de confessioneele school partij k'oos. Een groot deel van de leden stond wel niet op het socialistische standpunt, „maar wel 'stonden zij' fel ge kant tegien het beginsel, dat de religie het 'hart der school is, dat karakter en geest'der school christelijk behoort te zijn en uit 'het Evangelie kracht behoort te putten." En daarbij kwam dan nog, dat er bij e groote meerderheid der ouders weinig Aracht^ tot weerstand was. ,»Wij Duitschers zegt Dr K. ten minste wij protestanten waren in het oude Duitschland niet gewoon, ons al e'jeel om de school te bekommeren, nog minder op joffers voor de school voorbe reid te zijn. Wij hadden immers den staat en in zekeren zin de kerk, die bei- en een rustigen' gang der sc'hoolzaken schenen te waarborgen. Men wist wel, dat de toestanden niet in alle sc'holen waren zooals zij. moesten zijn, of wen- schelijk geacht werden, en van vrome ouders werden dikwijls ernstige klachten gehoord over onvoldoend religieus onder wijs. Doch over het algemeen bleven het slechte enkelen, aan wien de school kwestie ziOTg baarde." Dit begon voor ruim een tiental jaren geleden anders te worden. Bij velen bewerkte 'de revolutie op schoolgebied een totale omwenteling. De aanval der „roode" regeeringen op het christelijk karakter der school en de plannen der radicalen, schudden het in gedommelde volk wakker. Zooals vele Christenen ook op politiek gebied wakker begonnen te worden. Maar toen was het te laat. Het nationaal-socialisme kwam, met zijn schoon© leuzen. En omdat het aan principieel inzicht nog al teveel ontbrak en principieel op treden derhalve nog vrijwel onmogelijk was, werd het nationaal-socialisme door ivele christenen al® een redder begroet. Uit afkeer van en vrees voor socialis me en communisme, wierpen zij zich in de armen van het nationaal-socialisme. Maar om te 'laat te ervaren, dat zij hier te doen hadden met aanhangers van in den grond dezelfde revolutie- beginselen. Zij maakten dezelfde fout, die velen in ons land maken als zij het nationaal- socialisme met de sociaal-democratie zoe- ken te bestrijden. 'Gelukkig is in ons land de toestand anders dan in Duitschland, en ontbreekt .hier de principieele tegenstand niet. Deze principieele weerstand moet wor den versterkt. Wij hebben te strijden tegen de door- wierking van het revolutie-beginsel, overal waar zich dat optenbaart. Tegen de revolutie hebben wij te stel len niet een of ander -isme, maar naar het woord van Groen: het Evangelie, het Woord des Heeren. Onderdeelen der persen in beslag genomen. Gistermiddag is de rechter-commissaris te 's-Gravenhage, jhr mr Van Meeuwen, in tegenwoordigheid van den substituut officier van Justitie, mr Hoekstra, teil kantore van het „Nationale Dagblad" in de Keizerstraat te Leiden geweest, waar zij onderdeelen van de persen in beslag hebben genomen, teneinde het drukken van het „Nationale D'agblad" te beletten. ■Het optreden van de justitie vond plaats naar aanleiding van de volgende artikelen: op Vrijdag 23 December „Het •hemeltergende vonnis i Aan de mare chaussee"; en op Donderdag 29 Decem ber: „D'e eer der Nederlandsche Jeugd Vijf minderjarigen zijn in Oss straffe loos misbruikt". Deze twee artikelen Worden door de justitie beleedigend geacht voor den mi nister van justitie en voor de katholieke geestelijkheid. Bij het eerste verhoor door de Leid- sche recherche heeft de hoofdopsteller van het „Nationale Dagblad", mr M. M. Rost van Tonningen, verklaard, de schrijd ver van die artikelen te zijn. De justitie heeft bij' haar bezoek aan de drukkerij geen moeilijkheden ondervon den. Uit de rotatiepers werden de inktbak- ken weggenomen. Toen de justitie arriveerde, was de editie van Vrijdag bijna afgedrukt. De pers werd echter onmiddellijk stop gezet. Op dezelfde pers wordt ook „Volk en Vaderland" gedrukt, dat nu dus evenmin daar kan verschijnen. De Spaansche regeering zou zich gereed maken voer vertrek naar Valencia. Afleidings-offensief van regeeringstroepen bij Madrid. Volgens inlichtingen uit over het al gemeen welingelichte bron, waarvan het echter niet mogelijk was een officiëele bevestiging te krijgen, zouden de regee ringstroepen terugtrekken op de linie van Tortosa naar Tarragona. Het doel van den terugtocht zou zijn, opnieuw in stelling te komen in een ver dedigingslinie, die het mogelijk zou ma ken de stad Tarragona te beschermen. De regeering zou zich gereed maken uit Barcelona te vertrekken naar Valen cia met uitzondering van Negrin, die te zamen met den minister van buitenland- Hondenweer 433ma AFLUKIN weer! Neemt tijdig AFLUKIN. Het voorkómt Griep - Verkoudheid - Influenza. Prijs 50 cent per buisje. Bus van 1000 pillen f. 6.50. Elscht den naam AFLUKIN op mik pllletlm. verkrijgbaar bij alle apothekers en drogisten sche zaken Alvarez del Vayo in de Ca- talaansche hoofdstad zou blijven, om den tegenstand te organiseeren. De bezetting van Tortosa door de op standelingen geschiedde na een feilen strijd. De troepen van Franco houden thans de drie voornaamste wegen, welke naar Tarragona leiden, bezet. De regeeringstroepen, die aan het front in Estremadura in zuid-oostelijke rich ting oprukken, zouden thans genaderd zijn tot op een afstand van nog geen 20 mijl van Corboda, dat in handen der op standelingen is. Gisteren hebben de regeeringstroepen een nieuw offensief ontketend in den sec tor van Brunete ten westen van Madrid. Dit offensief werd uitvoerig voorbereid en groote troepenmachten en hoeveel heden materiaal waren hiervoor verza meld. De aanval gaat in zuidelijke rich ting en zou succes hebben. Naast den opmarsch van de regeerings troepen in Estremadura heeft het tweede door de hen geopende groote offensief ten doel, in de eerste plaats de opstan delingen te dwingen, hun troepen te ont trekken aan Catalonië. Tevens hoopt men, wanneer het offensief succes heeft, daar mede Madrid uit de oorlogszóne te halen. TELEURSTELLING TE ROME OVER HET NEGATIEF RESULTAAT DER BESPREKINGEN. Het negatieve resultaat van de bespre kingen tusschen den duce en zijn Brit- sche gasten hebben bijl 'het Romeinsche publiek een gevoel van teleurstelling ge welkt. Men meent, dat MJu'ssolini zijn belof ten herhaald heeft betreffende handha ving van den status quo in de Middel- landsche Zee en betreffende het niet stre ven van Italië naar speciale voordeelen in Spanje. Voorts gelooft men, dat men aan beide zijden de stijgende kosten betreurd heeft van de bewapeningen, echter zonder dat men in staat was, ©enigerlei constructie- re voorstellen te doen, ooi de oorzaken dier „droefheid" weg te nemen. Ook de kwestie der Joodsühe vluchte lingen is te berde gebracht, maar het schijnt niet, dat er over handelsaangele- gemheden gesproken is. Welke precies de plannen van Italië zijn, is nog steeds een geheim, maar un'en meemit aan, dat, ondanks Engelands soli dariteit met Frankrijk, Italië de verwe zenlijking va,n zijn aspiraties zal willen doorzetten, vertrouwende op den steun van Duitschland. De Chamberlain-Mussolini-conferen tie, waarvan de negatieve resultaten ge lijk,' staan met een mislukking, zullen een nieuwe oriënteering van de Britsche po litiek, gebaseerd op een minder soepele politiek tegenover de dictators, tot gevolg 'hebben. Een intensiever bewapeningswedloop zal het tweede gevolg zijn. Er heersoht overigens nog steeds een groote geheimizininighei'd rond de con ferentie-tafel en de daar besproken on derwerpen. Er zijn echter wel eenige aanwijzingen die er oipi wijizen, dat het doode punt be reikt werd, toen de Spaansche kwestie aan de orde kwaad. Er gaan geruchten, dat Ciano Halifax zou hebben verteld, dat Franco verwacht binnen weinige weken Barcelona bereikt te hebben, „zoodat verdere besprekingen betreffende de Engelsoh-Italiaansche po sitie in de Middellandsche Zee noodza kelijkerwijze moeten worden uitgesteld, totdat Mussolini de voldoening zal sma ken van Franco's overwinning". MEDEDEELING VAN DEN REGEER INGSPERSDIENST. Amsterdam: Steer.ije uit een katapult Den Haag: Een gevaarloos projectiel. De regeeringspersdienst meldt: In verband met overdreven berichten over aanslagen welke tegen Duitsche di plomatieke en consulaire gebouwen hier te lande zouden zijn gepleegd, wordt hier het voorloopig resultaat medegedeeld van het onderzoek, dat door de justitie naar de gemelde feiten wordt ingesteld. Er is niet geschoten door een ruit van het Duitsche gezantschapsgebouw, doch van een belendend perceel, gedeeltelijk bij het gezantschap in gebruik en van buiten als zoodanig niet herkenbaar. Er bevond zich tijdens het schieten, dat laat in den avond of des nachts moet heb ben plaats gehad, niemand in bedoeld gedeelte van het huis, waarin de kogel gevonden is en deze zou, ware er wel iemand in geweest, geen doel getroffen kunnen hebben, daar hij, een baan van onder naar boven volgende, door het aller- bovendste gedeelte van het raam (3.G5 m boven den vloer) is gegaan en na blijk baar afgestuit te zijn tegen een houten beschot, hetwelk het bovenraam afclokt, omlaag is gevallen. Het projectiel had zoo weinig kracht, dat het nauwelijks sporen op het beschot heeft achtergelaten. Ten aanzien van het in Amsterdam ge beurde kan worden medegedeeld, dat niet het Duitsche oonsulaatsgebouw, doch de elders gelegen particuliere woning van den kanselier getroffen is. Na deskundig onderzoek is gebleken dat noch een kogel, nog eenig metaalspoor op de ruit te ont dekken viel en dat, mede in verband met de richting van inslag die neerwaarts, niet opwaarts was naar met aan ze kerheid grenzende waarschijnlijkheid moeten worden aangenomen, het gat ver oorzaakt is door een met kracht tegen de ruit geslingerd kiezelsteentje, afgescho ten door een jongens-katapult. In dit verhand kan nog worden mede gedeeld, dat de politie den laatsten tijd klachten ontving over baldadigheid van jongens, die in dat stadsgedeelte met ka tapulten ruiten vernielden. De Engelsche Minister Halifax heeft gisteren den Amerikaanschen ambassa deur Philips op de Engelsche ambassa de ontvangen, waar hij' een zeer harte lijke bespreking \mlet den Amerikaan schen diplomaat voerde en hem in hoofd lijnen het besprokene tussohen Mhisso- lini en Chamberlain blootlegde. Philips is na dit onderhoud onmid dellijk: naar de Amerikaansche aanbas- sade teruggekeerd, waar hij de telegram men voor het ministerie van staat te Washington opstelde. Daarna ontving Halifax (den Fran- scben ambassadeur. In diplomatieke kringen beschouwt mlen deze ontmoetin gen als een antwoord op de visites, wel ke aan Mussolini en Ciano tijdens het B'rdtsche bezoek werden gebraohit door den Japansohen ambassadeur, Franco's ambassadeur en den Duitsohen ambassa deur en tevens als een demonstratie te genover de Italiaansche regeering, d a t de democratische as even he ebt is, als de driehoek B e r 1 ij n-R o m e-T o 'k i o. Het rapport dat de Framsohe gezant te Rome naar Patrijs gezonden beeft, beeft te Parijs de overtuiging doen postvatten, ■dat weliswaar geen over eenstemming bereikt is -tusschen Engeland en Ita lië, zoodat mi en in dit op zicht van een mislukking Ik a n spreken, doch dat ook geen breu'k ontstaan is, zoodat Chamberlain nog steeds zijn vredesbemoei- ifngen kan voortzetten. Hoewel de as RomeBerlijn stevig is, hebben de besprekingen bewezen, dat de as LondenParijs even deugdelijk is en dat Engeland in de Middellandsche Zee- kwestie achte-r Frankrijk staat. Vanmorgen zou lord Halifax naar Genève vertrekken, terwijl Chamberlain in den middag naar Londen zal terugkee- ren. Vermoedelijk zal 'hij zijn reis niet te Parijs onderbreken. Officieel communiqué. In een gisteravond door de Italiaan sche regeering en de Britsche ambassade Binnenland. Optreden der Justitie tegen het Nationale Dagblad. Het rumoer om de kogelgaatjes. Buitenland. De offensieven in Spanje. Geen resultaat van de besprekingen te Rome. op gemakkell|ke betalingsvoor waarden. Vraagt Inlichtingen. uitlgegeven officieel communiqué wordt gezegd: Bij de besprekingen, die de paar laat ste dagen gevoerd zijn tusschen den duce en den Britschen minister-president, waaraan ook Ciano en Halifax hebben deelgenomen, zijn de belangrijkste kwes ties van het fa-ogenblik en de betrekkingen tus'schen de beide rijken bestudeerd. Dteze besprekingen werden gekenmerkt door de grootste hartelijkheid en zij. heb ben geleid tot een openhartige en breed voerige gedac'htenwisseling. Van beide zijden werd eens te meer uiting gegeven aan het voornemen, de betrekkingen tusschen de beide landen te ontwikkelen in den geest van vriend schap, welke het accoord van 16 April bezielt. Ook werd besloten, zoo spoedig moge lijk over te gaan tot het sluiten van speciale conventies, als in dit instrument uiteengezet. Tijdens de besprekingen kwam opnieuw de vaste wil van Italië en Engeland tot uiting, een ploiitiek te voeren, die daad werkelijk streeft naar handhaving van den ivrede, een politiek, waarop het stre ven der beide regeeringen steeds gericht is geweest en zal zijn. DUITSCHLAND TEGEN WIL EN DANK TER WERELD-EXPOSITIE. Een stand over het Relch vóór de komst van Hitler. Ondanks: de weigering ivan Duitschland deel te nemen aan de tentoonstelling te New-York, zal een paviljoen worden op gericht om 'het cultureele, wetenschap pelijke en industrieele Duitschland van vóór de komst van Hitier te laten zien. Een comité van 70 Amerikanen, onder leiding van Laguardia, den burgemees ter van New-Y'ork, heeft dit besluit ge nomen. Het Duitsche paviljoen zal „Het pavil joen der vrijheid" heeten ©n „het Duitschland van morgen" laten zien. Het zal worden opgericht met deelneming van Duitsche geëmigreerde professoren en kunstenaars. TE VEEL GENEESHEEREN IN PALESTINA. Op 450 inwoners een dokter. Krachtens een in het Staatsblad ver schenen besluit, zal de Palestijnsche re geering in 1939 slechts zestig vergun ningen verleenen aan niet Palestijnsche geneesheeren voor het uitoefenen van de geneeskunde. Hiertoe is overgegaan wegens den grooten toevloed van geneesheeren uit Midden- ©n Oost-Europa, van wie het meerendeel thans genoodzaakt wordt in zijn onderhoud te voorzien buiten het medische beroep. Thans bevinden zich in Palestina cir ca 3000 personen, die bevoegd zijn tot het uitoefenen van de geneeskunde. Dit komt neer op één geneesheer voor 450 inwOners. WELKE BONDGENOOTEN HEEFT FRANKRIJK? Gisteren is de Fransche Kamer begon nen met de debatten over de buitenland- sche politiek. Do Kerillis, onafhankelijk republikein, verklaarde er van overtuigd te zijn, dat Hitier aan een optreden tegen Frankrijk denkt in de eerste plaats in verband met de Italiaansche houding éh vervolgens, omdat hij vreest dat Frankrijk, Engeland en Rusland tegen hem zullen opstaan, wanneer hij zijn actie in de Oekraine be gint. Frankrijk zou toenadering met Po len moeten zoeken en met zijn Oostelijke bondgenooten. Kerillis vraagt Bonnet zich ondubbel zinnig uit te spreken over de buitenland- sohe 'hulp, die Frankrijk kan en moet ver wachten.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1939 | | pagina 1