Hooge Raad der Nederlanden. MiMHÏ Armenzorg in 1936. De Gruyter's II bespaart tijd en geld Onderwijs. Gemengd Nieuws. Rechtszaken WEEK-ABONNEMENTEN Telegrammen. Adm. van „De Zeeuw" Goes ZONDER PRIJSVERHOOGING Laatste Berichten. De oudste korenmolen op Noord-Beveland. de rubriek ..Onze elsblad" de brute „Bali blijve voor sloten". aas bode, blijk- k genoeg het en aangedikt. „Onze cultuur en en er niets iet is. Wel kan tonie op Bali be- optreden ter be rust" tegen dat onrust-brengend ldoende. sou onder die te 1st verstaan: „de he Balische leven, iel, die door ker- 'erontrust". Maar deze zuiver men- Dr de overheid zal zoolang Christen letjes aanleiding geen regeerings- 3n verwacht". En landelsblad" ten voor onze eigen leur dichtl landelsblad" hier lur", die bedreigd Christendom? lijk, en dergelijk tig en overigens ons eenige de- tst in een wereld rheersching, slaat odem in aan alle die christelijke oasis dan weleer en blindheid voor van het christen- heidensche cul- barbaarsche tra- lan de weduwen- ken mag, is diep, rove beleediging n een christelijk jke cynische men- louding mogelijk: liever: het meest och menschelijk ■istelijk en speelt een zoo verfoei- aas ten onrechte! aad geacht. ook niet inden- te gevoelens nog kring worden ge- ïeren wij er aan, :nide van den Ghr. eeds is geannon- i om half acht eiding volgt een )-BEVELAND. afd. B. tusschen endijke I. veg 20; J". Pas- J. Krijger-J. stveer-M. Meeuw- loogerheide O2; len O2; J. v. d. Jze 0—2; A. Dek- de Bel-J. Holle- Inde-Niet opgeko- Jslag 10—10. aotorschip Res- idt, geladen met Lolij'nisplaat naar [schelde door on- ';nd gevlogen. Ie kapitein, diens lenden met groote jerende schipper pot gered. Zij zijin gebracht. Het worden be- 7ALCHEREN. bevolking over de en gezin, machi- lit Middelburg; J. hoopman, Noord- srke (Z.); Jac. v. Rijksambtenaar, |iddelburg; Fr. v. B 82c, uit Til- |tsen, z. b., van Soeburg; P. M. j. 0., van Nonrd- Gerritse, ver- A lg naar Rot- gezin, z. b., van rburg; J. de Man 7, naar Souburg. bevolking over trokken: K'orns. pzichter, naar Roelse, zonder IWS kwestie te geleden word ge- hangende kwes- leerde Gemeente de zelfstandige let Kruis aldaar jssing was geko- Mr Dr L. E. Visser president. Bij Kon. besluit van 3 Januari 1939 zijn benoemd bij den Hoogen Raad der Nederlanden: tot president Mr Dr L. E. Visser, t'hans vice-president van gemel- den raad en tot vice-president: Pro'f. Mr B. M. Taverne, t'hans raadsheer. De nieuwe president is 21 Augustus 1871 te Amersfoort geboren. Aan de Utrechtsche universiteit studeerde hij rechts- en staatswetenschap. Na beëin diging van zijn universitaire studie in lb94 vestigde hij zich als advocaat en procureur te Amsterdam. In 1897 werd hij benoemd tot adjunct-commies bij bet departement van Buitenlandsche Zaken. Drie jaar later werd bij: bevorderd tot commies en in 1902 werd hij toegelaten als privaat-docent in het volkenrecht aan de gemeentedijlke universiteit van Amster dam. Tevens werd hij benoemd tot rech- ter-plaatsvervanger te Amsterdam. In 1903 werd hij rechter te Rotterdam en in 1911 vice-president van de Rotterdam- sche rechtbank. Op 1 Maart 1915 deed 'hij als raadsheer zijn intrede in den Hoogen Raad der Nederlanden, waarvan hij sinds 1933 vice-president is. Den laatsten tijd presideerde hij ide kamer voor strafzaken. Niet alleen op juridisch terrein heeft de heer Visser groote verdiensten. In 't Joodsche leven van ons land neemt hij een zeer bijzondere plaats in. Zoo is hij o.a. lid van het comité voor bijzondere Joodscihe belangen en voorzatter van het Palestina Op'bouwfonds. Inderdaad, zegt de „Banie r" scheen ook dit het geval te' zijn, nadat eerctge- noemde gemeente aan laatstgenoemde als schadeloosstelling een bedrag van f 10.000 had aangeboden plus een kerkgebouw aan den Hutenwal. Tot zoover gaan heide par tijen dan ook met de gevonden oplossing aoooord, doch in een gehouden vergade ring van de zelfstandige Gereformeerde Gemeente onder het kruis is nu nog bo vendien de eisch gesteld, dat de tegen partij' de kosten van den advocaat en do kosten van de overdracht zal vergoeden, alsmede dat ze zal erkennen, dat het recht aan de zijde der andere partij: was. In een gehouden vergadering van de Ge reformeerde Gemeeqte Walstraat zijn deze eischen echter afgewezen en is be sloten dat men de eerste toezegging, dus een vergoeding van f 10.000 plus een kerkgebouw gestand wil doen, mits de an dere partij deze aanbieding omgaand ac cepteert. plaatsing van advertentiën In alle bladen. Administratie „De Zeeuw". DE ONDERWIJZERSOPLEIDING IN 1938—1939. Dalend leerlingental op de kweekscholen. De nieuwe cijfers betreffende de 'onder wijzersopleiding in ons land, 'bijeenge bracht 'door de af deeling Cultureele Sta tistiek, toonen dat er op het oogenhlik zijn 22 Rijkskweekscholen, 3 gemeente, 22 Protestantsch-Christelijke, 41 Katholieke en 2 neutrale bijzondere. Aan 74 der 90 kweekscholen is een opleiding voor de hoofdakte verbonden; 21 dezer opleidingen ontvangen geen Rijkssubsidie. Het aantal cursussen ter opleiding van onderwijzers en onderwijzeressen (vroe ger normaallessen genaamd) verminderde van 14 tot 9. Vier cursussen werden op geheven of wegens een onvoldoend aan tal leerlingen niet gehouden, w.o. de Pro testantsch-Christelijke te 's-Gravenhage (Louise Henriettestraat). Het aantal leerlingen op de kweekscho len in opleiding voor de onderwijzers akte verminderde van 5339 tot 5021. Deze teruggang is weliswaar belangrijk min der dan die in de onmiddellijk vooraf gaande jaren, doch zij heeft 'haar eigen heteekenis. De vermindering in vorige jaren toch kon goeddeels worden gezien als de nawerking van de omzetting der 4-jarige kweekscholen in scholen met een 3-jarig programma. Nu echter verleden jaar de laatste klasse van het oude ré gime <de eind-examenklasse) de scholen lieeft iverlaten, kan deze verklaring niet meer worden aangevoerd. De verminde ring is dan ook 'ditmaal uitsluitend het gevolg van het feit, dat de nieuwe toevoer tot de kweekscholen niet vol doende is om de bezetting op het oude Peil te handhaven. Het aantal leerlingen der kweekscho len, in opleiding voor do hoofdakte, ver minderde van 2802 tot 2416. Deze vrij sterke 'daling houdt verband met hetgeen wij in de iVorige alinea opmerkten. Ver- j n 'iiaar hmh was de eindexamenklas der onderwijzersopleiding voor het eerst minder sterk bezet dan in voorafgaande Jaren. Dit feit weerspiegelt zich uiter- aa?"P het aantal candidaten voor de opleiding tot de hoofdakte. Ook 'het vol gend jaar kan men om dezelfde reden een vermindering van het aantal adspi- ant-hoofdonderwijzers verwachten. Het aantal leerlingen der, 'opleidings cursussen wordt langzamerhand onbetee- Kenend. Het liep terug van 197 tot 151. aarLtal docenten der kweekscholen 3 991. Verleden, jaar een meer. -i De verradelijke e 1 e c- trische bel. In den naoht van Maan dag op Dinsdag is een brutale inbraak gepleegd bij den bakker en winkelier. B. te Veghel, Reeds eenige dagen miste de bakker een sleutel van de achter zijn huis gelegen bakkerij. Voor alle zekerheid liet hij een electrische schel aanbrengen, zoo dat geen ongewenschte bezoekers zich toegang zouden kunnen verschaffen. Toen dan ook den vorigen nacht plotse ling de electrische schel op de slaapka mer van B. overging, vermoedde hij: di rect dat er onraad was. De bakker begaf zioh naar beneden en grendelde zoo ge luidloos mogelijk de deur van de bakke rij, waarna hij zich op weg naar het po litiebureau begaf, teneinde hulp te halen. Onderweg kwam hiji den chef der ge meentepolitie tegen, waarna de beide mannen gezamenlijk naar de bakkerij te rugkeerden en daar een onderzoek in stelden. Toen zij de bakkerij binnentra den, ontdekten zij in een hoek een mam, zekere K. bijgenaamd de Kleine Kuup, een broodventer, die bij' den bakker in dienst is. Onmiddellijk werd de man aan gehouden en aan een verhoor onderwor pen. Het bleek, dat hij' een handlanger heeft gehad, die kans had gezien nog tijdig het hazenpad te kiezen. Deze mede plichtige werd later door de gemeente politie van zijn bed gelicht en naar het arrestantenlokaal ter plaatse overge bracht. Het kwam vast te staan, dat de Kleine Kuup kans had gezien de sleutel van de bakkerij te bemachtigen en met zijn me deplichtige), zekeren K. bijgenaamd de Cowboy, had afgesproken, bij' den bakker B. te gaan inbreken en mede te nemen wat van hun gading was. Toen zij echter bemerkten, dat zij' in de bakkerij waren opgesloten, is K. de Cowboy naar den zolder van de bakkerij gegaan, waar hij uit een luik op 4 M. hoogte van den beganen grond, naar beneden is gespron gen. Daarbij is bij' tegen een paal met spijkers terecht gekomen, waardoor hij zich deerlijk aan rechterhand en linker been heeft gewond. Ondanks dit letsel heeft hij mog kans gezien ongemerkt zijn woning te bereiken, doch na zijn arres tatie moest medische hulp worden inge roepen, daar zijn verwondingen zich zeer ernstig lieten aanzien. De indringers hadden reeds een partij goederen klaar gezet om mede te nemen. K. de Cowboy was eenigen tijd gele den tot een half jaar voorwaardelijke gevangenisstraf veroordeeld, welke straf hij nu zal moeten ondergaan. Beide ver dachten worden ter beschikking van den officier van justitie in Den Bosch gesteld. Geveltoerist voor de Rechtbank. Gisteren heeft voor de Rotterdamscbe rechtbank terechtgestaan, de 26-jarige K. v. d. L., die in den nacht van Zater dag 5 November, na zich in den Bijen korf te Rotterdam te hebben laten in sluiten, een aantal goederen, waaron der een bontmantel, een beerenjas, ne gentien polshorloges, een aantal vulpen nen te hebben toegeëigend zich langs een uit gordijnstof vervaardigden singel langs den zijgevel naar beneden heeft la ten zakken, waarbij hij1 zoo snel omlaag kwam, dat hij zijn hielen brak. 's Zon dagsmorgens werd verdachte op den grond liggend gevonden en naar het zie kenhuis gebracht. Ter terechtzitting verscheen hij nog met zijn been in gipsverband. Vermoedelijk zal bij een stijf been blijven houden. 'Het O. M., rekening houdend met de zware verwonding, eischte 1 jaar en 3 maanden gevangenisstraf, met aftrek van voorloopige hechtenis. voeren van beteekenis zitten en wat er aan groenten nog wordt aangevoerd, zal zonder eenigen twijfel peperduur wor den. Omdat nu alle tuinders, wat zij aan zaaigoed konden krijgen, gelijk geplant hebben, zal ook de groente overal op het zelfde oogenblik worden geoogst, zoodat men na een periode van gebrek aan groenten een plotselingen overgang zal krijgen naar een, gedurende korten tijd, vrij ruime voorziening. In deze korte pe riode zullen de jonge voorjaarsgroenten, die zich slecht langen tijd laten bewaren, verkocht moeten worden en bijgevolg weinig opbrengen. Zelfs in den kouden winter van 1929 waren de gevolgen voor den voorjaars- oogst niet zoo ernstig, omdat de tuinders toen niet, gelijk nu, door de vorst over vallen werden. Men mag er inmiddels niet aan denken, dat een nieuwe vorst- inval ook deze laatste reserves aan plant goed zou kunnen vernietigen. VÉRSTREKKENDE GEVOLGEN VAN DE VORST. Er is een groot gebrek aan zaaigoed ontstaan. Omtrent de gevolgen van de vorstpe riode meldt men nog uit bet Westland aan het „Vaderland": Behalve onder de wintergroenten, heeft de vorst ook geducht huisgehouden onder de pas geplante jonge kasgroenten, die in het a.s. voorjaar voor de aanvoeren moes ten zorgen. D'e gevolgen voor de kassen met peen, andijvie en sla zijn in één woord catastrofaal. In honderden kassen is de jonge aan plant die klaar stond om, waar noodig, verspeend te worden, volkomen vernie tigd. Toen bij het invallen van de dooi deze ramp gaandeweg duidelijker werd, volgde een run op: de zaadhandelaren, die in minder dan geen tijd hun voorraad uit verkocht hadden. Eén groot gebrek aan zaaigoed is ont staan; de behoeften voor een normalen oogst waren reeds aan de tuinders ver strekt en nu deze boeveelheden door de vorst vernietigd waren, beschikte de han del nog slechts over vrij beperkte, aanvul lende voorraden. Eerste groenten laat èn duur. D'e gevolgen voor den oogst van voor jaarsgroenten laten zich nog slechts ver moeden. De oogst zal, naar vanzelf spreekt, zeer verlaat worden. Tot laat in het voorjaar zal de handel zonder aan- In alle plaatsen waar agen ten van „De Zeeuw" geves tigd zijn worden ook week abonnementen aangenomen. Uitgaven voor dit doel meer gestegen dan aanwas der bevolking. Uit een publicatie, 'die door 'het Cen traal Bureau voor de Statistiek is be werkt, blijkt, dat in 1936 door de over heid en 8.031 instellingen van weldadig heid tezamen f 125.1 millioen voor ar menzorg werd uitgegeven. In 1935 'be droegen deze uitgaven f 119.5 millioen. De uitgaven voor steun en werkver schaffing aan valide werkloozen (niet ingevolge de Armenwet) zijn in boven genoemde bedragen niet 'inbegrepen. In 1936 werd voor hulp aan valide werk loozen f 149.3 millioen uitgegeven. Overigens werd 'door de Rijksdienst ter uitvoering van de Zuiderzee-Steunwet in 1936 o.m. aan 3.983 'belanghebbenden f 1.2 millioen verstrekt. Voor hulpbetoon, ingevolge de Armen wet verleend, werden in 1936 de navol gende bedragen na aftrek van de te rugontvangsten uitgegeven: millioen Onderstand met geld en levens behoeften 56. Verzorging in gestichten en hofjes 17.5 Verpleging in 'ziekenhuizen 17.1 Verpleging van armlastige Krankzinnigen 14.9 Geneeskundige 'hulp (buiten ziekenhuizen) 4.4 'Overige vormen maatsch, 'hulp betoon 11.-— Beheerskosten, armenraden e.d. 4.2 Totaal.... ƒ125.1 Het totaal der uitgaven voor armen zorg bedroeg in 1936 ruim f 5.5 millioen of 4.63 procent meer dan in 1935, ter wijl 'de vermeerdering van de bevolking 0.97 pet. was. De uitgaven voor onder stand met geld en levensbehoeften in Ne derland vermeerderden met plm. f 6 mil lioen, terwijl de uitgaven voor ondersteu ning van behoeftige Nederlanders in het buitenland met bijna f 0.9 millioen ver minderden. Voor ziekenhuisverpleging werd 'ongeveer f0.5 millioen minder uit gegeven, ofschoon het aantal behoeftige verpleegden in 1936 aanmerkelijk 'hooger was dan in 1935, 'hetgeen op bezuiniging wijst. Van het totaal bedrag der uitgaven voor dit doel in 1936, kwam ruim 80 pot. ivoor rekening van de overheid; het aan deel van de 'kerkelijke en particuliere in stellingen van weldadigheid tezamen be droeg bijna 20 pet. Uit onderstaande cijfers 'blijkt, in welke mate de uitgaven voor de armenverzor ging sedert 1879 zijn toegenomen. Totaal der uitgaven Per hoofd Jaren (netto) van de bevolking 1879 11.9 millioen 3.— 1898 16.3 millioen 3.2 1913 27.6 millioen 4.6 1918 50.5 millioen 7.5 1928 90.1 millioen ƒ11.7 1932 118.2 millioen 14.5 1935 119.5 millioen 14.2 1936 125.1 millioen 14.7 De inkomsten van bezittingen der in stellingen van weldadigheid bedroegen in 1936 f 12.4 millioen (netto), terwijl de opbrengst van collecten e.d. f 11.8 mil lioen was. Aan erfstellingen en legaten wend' in 1936 f 1.5 millioen ontvangen. ■Het 'grootste gedeelte van genoemde ont vangsten kwam ten goede aan de kerke lijke en particuliere instellingen. DE HEER DOSKER TOT LID VAN DEN RAAD VAN BEHEER VAN HET A. N. P. GEKOZEN. AMSTERDAM. In de vacature van den heer F. 'H. H. Herold, directeur van de H. M. „Noerlandia" te Utrecht, is gekozen tot lid van den raad van beheer van het A.N.P. de heer G. M. Dosker, directeur van de Nieuwe Koerier te Roermond. 2pnd.Ta<e\rf*>en lpd.P^anten25 samen van o-> (100 aankoop bij r en Masons) ,nderd Sute vat» Donderdag tót e1» aa PROF. H. W. C. BORDEWIJK. t GRONINGEN. Vannacht is te zijnen huize na een langdurige ziekte in den ouderdom van 59 jaar overleden Prof. Dr H. W. 'C. Bordewijk, hoogleeraar in de statistiek- en staathuishoudkunde, aan de Universiteit te Groningen. Zware ijsgang in de Overijselsche Vecht. ZWOLLE. D'e 'Overijselsche Vecht ver toont een zwaren ijsgang. Er drijven groote massa's ijs stroomaf naar het Zwarte Water. Ze bedreigen de Berku- merbrug, een ophaalbrug, waarover het verkeer van Zwolle met centraal Oiver- ij'sel gaat. Met geweld stroomt het water met een verval van 20 cm. onder de 'brug door. Alle verkeer over de brug is stopge zet en over een verder gelegen nieuwe brug geleid. Boerderij afgebrand. OLDEBOORN. Vanmorgen is vermoe delijk door kortsluiting brand ontstaan in de boerderij van de fam. H. Hoewel de brandweer spoedig ter plaatse was, kon zb niet verhinderen, dat de boerderij een prooi der ivlammen werd. Het vee kon nog tijdig in veiligheid worden ge steld. DE SCHEEPVAART OP HET TWENTE- RIJNKANAAL. De scheepvaart op het Twente-Rijnka- naal tusschen de Eefde en Lochem is her steld nadat de motorboot Jaco uit En schedé vanmorgen het ijs op dit gedeelte van het kanaal heeft gebroken. Morgen zal het gedeelte EnschedéHengelo on derhanden worden genomen. Men hoopt morgen dit gedeelte van het kanaal ook bevaarbaar te hebben. Stormwaarschuwingsdienst. Geseind heden te 14 uur aan de posten van IJmuiden tot de Belgische grens: Weest op uw hoedel De reis van Daladier. GABES. De Fransche premier Dala dier is vanmorgen te Gab es aangekomen. door uw advertentiën in andere bladen te plaatsen door bemiddeling van de Scheepvaartbeweging te Terneuzen. Gedurende de afgeloopen maand zijn in totaal langs de Westsluis te Terneuzen opgevaren: 185 zeeschepen met een gezamenlijken tonneninhoud van 169.280 N.R.T. en afgeschut: 192 zeesche pen metende 181.303 N.R.T. Voor de overeenkomstige periode van het vorig jaar bedroegen deze cijfers: in totaal opgevaren 265 zeeschepen met een tonnenmaat van 219.457 N.R.T., en afge schut 256 zeeschepen metende 209.584 N.R.T. De afnemende scheepvaart, die zich ge durende het eerste half jaar openbaarde heeft zich ook gedurende het tweede half jaar voltrokken, zoodat bij vergelijking der jaarcijfers zal blijken, dat de scheep vaart op het kanaal van Terneuzen be duidend achteruit gegaan is ten opzichte van het vorig jaar. Een kleine advertentie in de mbrieli „Vraag en Aanbod" kost slechts 75 cenl bij vooruitbetaling. GESTAAG ADVERTEEREN HET FUNDAMENT VAN GOEDE RECLAME. De Oaklte Products Inc., fabrikantc van eem der bekendste Amerikaansche poets middelen, heeft dit jaar haar budget voor courantenreclame belangrijk uitgebreid'. Het gevolg van deze campagne, die uit zeer geregeld geplaatste advertenties van klein formaat bestond, was, dat alleen reeds in de eerste helft van 1938 bijna evenveel werd omgezet als in het geheels voorafgaande jaar. „Kleine advertenties in couranten, zorg vuldig opgesteld en met groote regelmaat geplaatst, kunnen den verkoop van iedc- ren adverteerder opvoeren", verklaarde een der directeuren van de Oakite Pro ducts Inc. i. Colijasplaat telt twee korenmolens, die beide even buiten de bebouwde kom van het dorp gelegen zijn. Ze verschillen niet alleen belangrijk in ouderdom, maar ook in uiterlijken vorm. De afwijking, die het meest de aandacht trekt, is wel, dat de oudste molen, aan den Molenweg, het ka rakteristieke kenmerk: de rondgaande' balie, van bet Hollandsche molentype mist. Daardoor is bij' aanmerkelijk lager dan de molen aan de andere zijde van het dorp en ook gedrongener van vorm. De wieken reiken tot kort boven den grond en 'het mechanisme tot draaiing van de kap, dat anders van de balie af bediend wordt, bevindt zich eveneens ter hoogte van den beganen grond. De balie wordt in zekeren zin vervangen door een breed omrasterd pad op eenigen afstand rond om den molen, dat afgesloten wordt tel kens als de wieken in beweging komen, waardoor bet gevaar voor ongelukken tot een minimum is beperkt. Men kan zich afvragen, waarom in de eerste jaren na de herdijking van den Oud-Noordbevelandpolder in 1598 aan een molen van betrekkelijk eenvoudige constructie1 de voorkeur gegeven is. Im mers brengt dit een daarmee evenredige omvang van het molenaarsbedrijf met zich mee in verband met de beschikbare ruim te voor de maalinrichting en het bergen van graan en meel. Een vergelijking uit bedrijfstechnisch standpunt zal dus uit vallen in bet nadeel van een minder hoo gen molen, al kan dit bezwaar natuurlijk ondervangen worden door een pakhuis in de onmiddellijke nabijheid. Toch is het niet zonder toeval, dat de oudste molen op Noord-Beveland tot op zekere hoogte met opzet aan grenzen wat betreft zijn maalvermogen is gebonden. Dit houdt verband met de bedoeling, die de stichter, omstreeks 1600 er mee voorgehad heeft, n.l. om te voorzien alleen in de plaatse lijke behoefte van het land. De betrekke lijk schaarsche bevolking en de geringe kans op groote toename in de eerstvolgen de jaren doet niet de behoefte gevoelen aan een molen met een maalvervogen, dat te groot is om iedereen in het dorp en daarbuiten van het noodige meel te voor zien. Het inzicht van den inpolderaar kan derhalve gelden als een maatstaf voor den stand van zaken in de beginjaren; hoewel 't voor de eerste decennia der 'zeventiende eeuw juist is gebleken, beeft men noch tans door de gestadig voortschrijdende in-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1939 | | pagina 3