:l F-J Is- ÏR II S Staff .8 s g g i awp EERSTE BLAD. De nieuwe Veiligheidswet. Buitenland. De strijd in Spanje. Het begrootlngsdebat in de Tweede Kamer. Binnenland. Uit de Provincie a.B aai ■BS! S 3 B ii 2 f- f» ff g D' era i— j 5' 8 Ss* O H' S 8 P I*" D, 2 tr (D ft 0 crq VBi.!*®' CD 1 CD *o s? 53 53 53. N £3, y S' 2. SS. 2. CD' cd cd O. C IRS ■g 5'| sag w 'ÏS 0 0 FT 0' 3 p CD i- P Fr o H ps i E KB. CD K O- B p 0 ts 8 s &- CD W O P- tr P P Pj P P crq W P Èp r o P 2 hrj P 2.P- P- h £3. k. o w CD CD s.cisr^d w S® B M0q CD. p. (D 57 CD oi CD - 5 i 3 p p S-& c P Qj p p p- a> O K H p- p o3' p- £2: p a d 3 H CD •d p CD O N CD M CD £lw £Le:& 5" te-h- CD tr P 3 W P M CO P I ig^ d K P rra Frw P SP.SB 5 c'| 8 4 C £?.cra W E.® BO O rr pro» S3 P <1 t-f- «P» O'S B A 8 ®3 C en S" B g B to' -i p-a® P CD CD M- CD p N P CD S W M a® B i pi dïe: p ^"2 2 3 3 t% p p- "g" P &*S e:.* &8B-&g llgf- CD p ro co p Fr p- 3 SVS pgSc;" E<.13 af i-ëalf 1 hjP CO CD CD >1 p 2 g- is fr. B P CD B H O «r p a es p» a Cs g-2 la CD 2-13 Fr^ co CD 2- -j pj co 2 2 t3 ft Co. 5. 2-' P pp CD FT P CD P JQ P ».S P B - p ZS izl es CD O COS O CD ül H F- O 2 H' P CD O rS CO K* P 0 CD p si Is® "8 <w a cd c: cd tra _W"? 8^ w d a<w P i—P V CD g.d e* DINSDAG 27 DEC. 1938 53e JAARGANG - No. 74 Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes Postrekening 444BB Telefoon 11 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Abonnementsprijs fÜ.80 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Directeur»Hoofdredacteur) R. ZUIDSMA Dagblad voor de Provincie Zeeland Advertentlën 30 cent per regel Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags f 0.78 bij vooruitbetaling Advertentlën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting Dit nummer bestaat uit 2 bladen OP 1 JANUARI GEDEELTELIJK IN WERKING. Op 1 Januari a.s. treedt in werking de „Veiligheidswet 1934", waardoor de eer ste Veiligheidswet, van 1885, komt te ver vallen. De belangrijkste wijzigingen, die de nieuwe wet brengt, zijn de volgende: De wet definieert het begrip „arbeid" zoodanig, dat de werkzaamheden van het hoofd der onderneming en diens echtge- noote hieronder niet vallen. Dit heeft in de practijk tot gevolg, dat dat deel der wettelijke voorschriften, welke met betrek king tot „arbeid" gegeven zijn, niet meer zal gelden voor bedrijven, waarin enkel de patroon (al of niet samen met zijn vrouw) werkt. Eigen kinderen zijn evenwel als personeel te beschouwen. 'De voorschrif ten met betrekking tot de inrichting, waarin gewerkt wordt (bijv. hooge werk lokalen, vrije luchtruimte. dagverliohting, electrische installatie, privaten, kleedka mers, e.d.), gelden echter ook voor bedrij ven zonder personeel. De inhoud der regeling voor fabrie ken of werkplaatsen en veen derijen is practisob ongeveer dezelfde ge bleven. Evenals onder de oude Veiligheidswet kunnen ook thans de districtshoofden na dere eischen stellen betreffende de wijze van uitvoering der verschillende beveili gingen en der andere veiligheidsvoor schriften. Bovendien komt deze bevoegd heid thans ook toe aan andere door den minister van Sociale Zaken aangewezen ambtenaren. Het recht van beroep is ongewijzigd ge- hanhaafd. Het toezicht is, voor wat betreft de thans geldende bepalingen, gelijk ge bleven. Vroeger was den werkgever niet het z.g. recht van verschooning toegekend. Thans is dit wel het geval. Hij wordt evenals het opzichthoudend perso neel, geacht aan zijn verplichting te heb ben voldaan, indien hij aantoont, dat hij de noodige bevelen heeft gegeven, de noo- dige maatregelen heeft genomen, de noo dige middelen heeft verschaft en het rede lijkerwijze te vorderen toezicht heeft ge houden om de naleving der wet te verze keren. Als noodzakelijk gevolg van dit recht van versohooning heeft de wet moeten in voeren de aansprakelijkheid van bet opzichthoudend personeel (werkmeesters, bazen, e.d.), welke geheel gelijk is aan die van den werkgever. Geheel nieuw is de aansprake- lijkheid van den arbeider. D'e arbeider is thans verplicht, voor zoo ver hij redelijkerwijze kan worden geacht met dat voorschrift of den eisch bekend te zijn, dit voorschrift of dien eisch na te leven, of de op grond daarvan verstrekte en voor hem bestemde beveiligingsmidde len aan te wenden. De strafmaxima zijn verhoogd. Thans kan geldboete van ten hoogste f 300 of hechtenis van ten hoogste drie maan den worden opgelegd, en in geval van her haling binnen twee jaren na de vorige ver oordeeling kunnen de vermelde maxima zelfs wordt verdubbeld. Het gedeelto der wet dat betrekking op land-,^ tuin- en boschbouw heeft, treedt nog niet in werking. Het offensief van Franco. Het offensief der opstandelingen aan het Catalaansche front is gedurende de Kerstdagen voortgezet. De colonnes van Franco hebben hun opmarsch, ondanks krachtigen tegenstand der regeerings- troepen, kunnen voortzetten en, naar van regeeringszijde moest worden toegegeven, nebben ze eenig terrein kunnen verove ren. Een speciale berichtgever van het Ita- haansche blad Messagero meldt, dat de Italianen (er strijden dus nog altijd Ita lianen in Spanje!) aan den benedenloop der Segre een bres in de stellingen van den tegenstander hebben geslagen van baeer dan 24 km. diepte. Het communiqué der regeering van 25 ecember meldt: In den sector Monsech §ebied van Tremp, hebben de paansche soldaten alle aanvallen van den vijand, die krachtig door buiten- a n d s c h e vliegtuigen gesteund wer en, afgeslagen. De opstandelingen leden talrijke verliezen zonder eenig voordeel te behalen. In het gebied van de Segre zetten de Italiaansche divisies, voortdu rend gesteund door vliegtuigen, artillerie en tanks, hun aanvallen op onze stellin gen voort. Ondanks den tegenstand van onze soldaten, die de rangen der opstan delingen dunden, heeft de vijand Alma- tret bezet. Andere aanvallen, die de op standelingen ondernamen in de richting van Aires en Aspa, werden volkomen af geslagen. De opstandelingen melden: Toestand om 21.15 uur Zondag, De rechtsche troepen zetten hun schitteren den opmarsch aan het front van Catalo- nië voort en hebben alle gestelde doel einden bereikt. In den Noordelijken sec tor van dit front werd over een diepte van tien kilometer opgerukt. In den Zuidelijken sector zijn de strijd krachten der opstandelingen acht kilo meter opgerukt. In het communiqué van het hoofdkwar tier wordt gezegd, dat de troepen van Franco Zondag gemiddeld meer dan zes kilometer waren opgerukt. De vijand liet talrijke dooden op het slagveld achter. Reuter meldt uit Burgos: Men kan zeg gen, dat Franco's offensief in de richting van Barcelona in zijn beginstadium ge slaagd is. Het offensief wordt ondernomen door zes legerkorpsen en een korps van legio narissen, dat voor een derde deel bestaat uit Italiaansche infanterie. Franco be schikt over ten minste 500 vliegtuigen. De belangrijke stad Borjas Blancas is bezet. In het officiëele legerbericht van het ministerie van defensie te Barcelona wordt gezegd, dat de republikeinsche troepen in de zone van Tremp zich schit terend verweren en den vijand zware verliezen toebrengen. Een verslaggever aan het republikein sche front maakt gewag van de ontberin gen en moeilijkheden, waarmede de hui dige gevechten in Catalonië gepaard gaan. Een ontzettende kou heerscht over het geheele land. De poelen langs den weg zijn met een dikke ijslaag bedekt en de modderkuilen zijn vastgevroren. Er staat zulk een doordringende, ijzige wind, dat zelfs de dikste kleeding niet in staat is, beschutting te geven. Vooral de voeten hebben hevig van de kou te lijden, hoe warm men zich ook kleedt. In deze temperatuur wordt er thans gevochten. Volgens Un. Press zijn het vooral Italianen, die ten aanval trekken. FRANKRIJK ZAL ITALIS ANTWOORDEN. De Fransche ministerraad heeft zich beziggehouden met de kwestie der Fransoh-Italiaanscbe betrekkingen en met de opzegging der accoorden van 1935 door Italië. Minister Bonnet legde bet kabinet het antwoord voor, dat naar aanleiding van de nota van Ciano, waarin de accoorden gesloten tusschen Laval en Mussolini, vervallen worden verklaard, naar Rome zal worden gezonden. Van Fransche zijde wenscht men, zoo lang dit antwoord niet aan. de regeering te Rome meegedeeld zal zijn, betgeen waarschijnlijk vandaag of morgen ge schieden zal, over den inhoud ervan een absoluut stilzwijgen in acht te nemen. Men kan nochtans aannemen, dat het Fransche antwoord gebaseerd zal zijn op de overwegingen, welke de laatste dagen reeds herhaaldelijk in Fransche diplo matieke kringen zijn geformuleerd, n.l. dat de accoorden van 1935, al waren ze nog niet van kracht, toch de liquidatie beteekenen van alle Fransch-Italiaan- sche geschilpunten. Officieel wordt medegedeeld, dat aan Engeland en Duitschland is medege deeld, dat Italië het Italiaansch- Fransche verdrag van 1935 inzake Tunis heeft opgezegd. DE KERSTBOODSCHAP VAN ROOSEVELT. President Roosevelt heeft zijn jaarlijk- sche Kerstboodschap tot het Amerikaan- sche volk gericht. „Ik zal doen, aldus de president, wat in mijn vermogen ligt, om den dag te verhaasten die voorspeld is door Jesaja, den dag, dat de menschen hun zwaarden zullen hersmeden tot ploegscharen, dat geen volk het zwaard meer zal opheffen tegen een ander volk en dat zij den oor log niet meer zullen leeren". „Wij wenschen vrede. Wij wenschen vrede en zullen werken voor den vrede. Wij: begeeren noch grondgebieden, noch bezittingen van eenige andere natie of volk, „Laat ons op dit oogenblik de hoop uitspreken, aldus de president, dat de ze gen des vredes, dien dit land en heel het westelijk halfrond geniet onder Gods be stuur, alle landen en alle volkeren ge lijkelijk gegeven worde." TREINRAMP IN ROEMENIB. 85 dooden en honderden gewonden. In den Kerstnacht is in Roemenië een .personentrein, die tvan Galatz op weg was naar Chisinau, nabij het sta tion Vaicaitzei in Zuid-Bessarabië in botsing gekomen met een van den te- genovergestelden kant komenden per sonentrein. Uit de puinhoopen heeft men reeds 85 dooden geborgen, alsmede 325 gewonden, waarvan er velen in zorgwek- kenden toestand verkeeren. Het reddingswerk werd ernstig bemoei lijkt doordat tengevolge van het slechte weer het verkeer groote vertraging on dervond en de telefoonleidingen waren verbroken. De twee locomotieven waren volkomen vernield. Zeven wagons waron totaal verbrijzeld en alle overige min of meer beschadigd. Uit het voorloopig on derzoek is gebleken, dat de van Galatz ko mende trein te Vaicaitzei op den van den tegenovergestelden kant komenden trein had moeten wachten, doch door tot nu toe nog niet opgehelderde oorzaak is doorgereden. De stationschefs van Galatz en Fre- catai zijn in hechtenis genomen. AMERIKAANSCH LEGERVLIEG TUIG NEERGESTORT. Zeven dooden. Een groote Amerikaansche bommen werper, welke een vlucht ondernam van San Francisco naar New York, is te Union-town, op ongeveer 150 kilometer van Birmingham in Alabama brandend neergestort. De zeven inzittenden wpr- den gedood. VISSCHERIJCONFLICT TUSSCHEN RUSLAND EN JAPAN. Te Moskou is niets bekend omtrent gevechten tusschen Russen en Japanners, waarover berichten zijn gepubliceerd. Men acht het waarschijnlijk, dat deze geruchten hun oorsprong vinden in de impasse, waarin op het oogenblik de vis- scherijonderhandelingen tusschen Rus land en Japan verkeeren. Naar te Tokio vernomen wordt, is den eersten Kerstdag te Hsinking, de hoofd stad van Mantsjoekwo, onverwachts een belangrijke conferentie gehouden, ten einde maatregelen te bespreken tot ver sterking van de verdediging der Mant- sjoerijsche grenzen tegen een eventueelen Russischen aanval. Er zou besloten zijn tot den aanleg van nieuwe versterkings- werken ter aanvulling van het stelsel van versterkte gebieden, dat reeds aan de voornaamste invalswegen in het Noorden bestaat. DE KERSTDAGEN IN DE VER. STATEN Gedurende de Kerstdagen zijn in de Vereenigde Staten 344 personen om het leven gekomen bij auto-ongelukken, bran den, zelfmoorden en gevallen van ver drinking. Alleen bij verkeersongelukken werden 263 personen gedood. In de meeste steden was het voor den tijd van het jaar nog al warm. In de kerken was het zeer druk. Er werden ge beden opgezonden voor de slachtoffers der vervolgingen in Europa. DE DUITSCH-AMERIKAANSCHE BETREKKINGEN. - Senator Kingi stelt verbreking voor. D'e Amerikaansche democratische sena tor King uit Utah heeft Zondag de ver breking van de diplomatieke en handels betrekkingen met Duitechland voorge steld. Hij verklaarde dat Hitier slechts kan leven als de Duitsche regeering handels- betrokkingen onderhoudt met andere lan den. Een oeconomische boycot door de Vereenigde Staten en andere groole demo cratische naties, aldus King, zou Hitier daar treffen, waar hij het meest kwets baar is. HET LOT VAN DS NIEMöLLER. Ds Niemöller heeft geen verlof ont vangen om de Kerstdagen thuis door te brengen en hij bevindt zich nog steeds in het concentratiekamp Sachsenhausen met drie andere predikanten van de oppo- sitioneele kerk. Twaalf predikanten bevinden zich in arrest in afwachting van de behande ling hunner zaak, terwijl van dertig pre dikanten het tractement is ingehouden. Men meent te weten, dat ds Niemöller reeds acht weken lang geen brieven heeft mogen schrijven of ontvangen. Een reden voor dit verbod wordt niet gege ven. DE DOOI. In Engeland is de dooi reeds inge treden. Een warme luchtstroom uit Ierland heeft de temperatuur doen stijgen. In Kent zijn vele wegen onbegaanbaar. Tal van dorpen zijn geïsoleerd. Het optreden van onze ministers. In verband met de verdediging hunner begrooting in de Tweede Kamer ken schetst de schrijver der Haagsche brieven in de „Tijd" het optreden d'er verschil lende minister als volgt. Minister Colijn heeft zjjn overwin ning reeds in den zak vóór hij begint; zelfs het meest oneerbiedige lid der Ka mer ik laat de keus .gaarne aan myn lezers over voelt zich tegenover de figuur van onzen grand old man min of meer geïmponeerd. Minister Patijn maakt op sommi gen den indruk, alsof hij moeilijk ,begr^ pen en zeker niet billijken kan, (dat het lot hem gedwongen heeft zich in .te laten in discussies, welke hjj uit eigen vrijen wil zéker niet zou hebben gezocht. Minister De Wilde daarentegen voelt zich in dit heterogene milieu ,op- ■ogei HÜ perbest op z'n gemak. Hy is .zoo over tuigd van de juistheid van zijn jstandL punt, dat tegenspraak bij hem een gamma van gevoelens wakker roept dat variëert van medelijden met den ongelukkigen ver doolde en ziedende verontwaardiging over zooveel vrijmoedigheid. Hy is zon der twijfel na dr Colyn de meest sugges tieve spreker in het kabinet. Minister Geseling doet echter in welsprekendheid en feillooze woor denkeus voor hem niet onder. Sinds d'e heer Wendelaar verklaard heeft, dat d'eze minister zoo gevaarlijk is, juist omdat hij zoo knap is, probeeren sommige spre kers van links zich aan den .greep van zyn logica te ontworstelen, maar tot nu toe schijnt dat slechts matig te lukken. Wijlen prof. Struyken werd om zijn vlijmscherpen betoogtrant in internatio nale kringen „le couteau" genoemd; op minister Goseling zou het beeld van de floret niet kwalijk passen. Minister van Boe ij en spreekt veel, snel en gedetailleerd, maar hy spreekt ook toonloos en zoekt zijn kracht meer in de hoeveelheid dan in de kwali teit zijner argumenten en zinswendingen. Maar ik hoorde zijn bekwaamheid door verschillenden, die met hem van gedach ten gewisseld hadden, prijzen. Minister Van Dijk is zeker geen poëet; wie zou dat ook van den minister van Defensie verlangen! Maar wat zyn redevoeringen aan stijlbloempjes missen, wordt rijkelijk aangevuld door een ver bluffende deskundigheid en een pijnlijke nauwgezetheid. Deze minister heeft nu eenmaal den politieken wind in den rug en hy maakt daar een gepast gebruik van. Datzelfde durf ik niet te zeggen van onzen opperschoolmeester prof. S1 o t e* maker de Bruïne. Hy heeft veeleer den wind tegen; en terwijl anderen jn een dergelijke situatie met laveeren nog voorwaarts weten te komen, heeft deze minister van Onderwijs daartoe geen vaardigheid, maar trouwens ook weinig neiging getoond. Zoo werd hij „de .man, die de klappen krijgt"; maar ik bah wel eens den indruk, dat men hem ,voor een deel althans kwalijk genomen heeft, wat eigenlijk aan den wind was te wyten. Het hoofd van Waterstaat is een der vondsten van dr Colijn, een der twee neutralen in het positief christelijk kabinet. Aan den eisch van deze positie voldoet de heer Van Buuren zeer zéker; ook heb ik hem hooren prijzen als een harden weiker en een voortva rend regent. Als spreker heeft hij de fout dat is het althans in parlemen taire discussies van te veel op inter rupties te reageeren. J'k geloof niet, dat er één minister is, wiens populariteit in het Parlement ha len kan by die van mr Steenberghe: een goed debater, maar boven alles een man, die niet méér belooft dan 'hij waar kan maken en dat laatste dan ook doetl Van 't zelfde bout is minister R o m- m e gesneden. Hij is misschien wat agres siever en nog meer zelfverzekerd dan zijn collega van Economische Zaken, doch hij brengt ook een aanstekelijke geest drift mee, die haar uitwerking niet mist. Ten slotte de minister van Ko loniën, minister Weiter. Ook hij be hoort tot de krachtige figuren in dit kabinet; hy toont zich een man met een hartstochtelijke liefde voor ons Insulinde met zijn millioenen inwoners en een ken ner al9 weinigen van het ambtelyk be stuursapparaat. DE REIGER OP DE THUISREIS. Het afscheid van Zuid-Afrika. Op weg van Zuid-Afrika naar Neder land kwam de Reiger gisteren om 16 uur te Bulawaya aan. IHet verblijf van 15 da gen in de Unie, dat door de geestdriftige ontvangsten, allerwege passagiers en be manning bereid, tot een ware triomftocht werd, is gistermorgen besloten met een hartelijk afscheid op het vliegveld te Kaapstad. Vertegenwoordigers van de 23uid- Afrikaansche regeering en talrijke be langstellenden waren getuige van het vertrek. Ter eere van den heer Beelaerts van Blokland warén eenige troepenaf- deelingen aangetreden. Nadat de mili taire kapel de volksliederen ten gehoore had gebracht, begaven de passagiers zich in het vliegtuig, dat door den steward van Eigenhuizen, met rood lint en hulst van een passende kerstversiering was voorzien. Gezagvoerder Scholte liet de Reiger ten afscheid een eererondje maken. Hier na zette het toestel, dat ruim 200 kg. post meenam, koers naar Johannesburg. Hier maakte de Reiger een tussohen- landing. Eenige honderden Nederlan ders hadden zich op het vliegveld Germis- ton verzameld en hier werd dus ten tweeden male een afscheid gevierd, waar bij een schat van bloemen de Reiger werd binnengedragen. Na een feestelijk noen maal vertrok de Reiger naar Bulawaya. Hier zal men overnachten om vandaag de reis tot Nairobi voort te zetten. DE HEFFING OP BOTER. De Prot. Chr. Bond van handelaren in melk- en zuivelproducten in Nederland heeft tot den minister van oeconomische zaken een telegram gericht, waarin de hond dringend verzoekt de heffing op bo ter zoodanig te verlagen, dat de handel niet meer dan de vastgestelde richtprijs ran f 1.45 per kg. moet betalen. DE BRUINE BOONEN ZIJN SCHAARSCH. Vandaag gaat de invoerheffing er af. Tot dusver drukte op ingevoerde bruine boonen een crisisheffing van een rijks daalder per 100 kilo. Omdat de binnen- landsche oogst dit jaar betrekkelijk klein is geweest, is de prijs van dit voedsel hoog geworden. Werd vorig jaar 1,7 mil- lioen kilo ingevoerd, in de afgeloopen elf maanden van 1938 bedroeg deze hoeveel heid slechts 19.000 kilo of slechts één procent van vorig jaar. Vandaag wordt nu deze crisisheffing op den invoer afgeschaft. Of de prijs daardoor zal dalen, is niet zeker, want ook in andere landen is de oogst klein geweest; wèl zal een verdere prijsstijging er door worden voorkomen. WESTLANDSCHE DRUIVEN NAAR INDIë. Indisch fruit naar Holland? Omtrent de proefzending van West- landsche druiven per mailboot, vernam de „Ind. Crt." van deskundige zijde, dat het resi ltaat zeer gunstig is; de druiven werden in een koelkast bewaard, waarbij ook het vereischte vochtigheidsgehalte werd geregeld. Het vraagstuk, in hoeverre op analoge wijize Indisch fruit naar Holland kan worden verscheept, dient nog nader te worden onderzocht, omdat zich daarbij andere problemen voordoen, n 1. wat 'be treft de handhaving van temperatuur en vochtigheidsgehalte voor het Indische fruit vereischt, waarbij andere eischen gelden, dan bij de betrekkelijk eenvoudige verzending van fruit uit Holland naar Indië. DE BEVOLKING VAN DEN HAAG. De 495.000 gepasseerd. De bevolking is in October met 737 zie len toegenomen, zoodat Den Haag 1 No vember j.l. 495.011 inwoners telde. Notariaat Zaterdag is na korte ongesteldheid overleden de heer F. V/. A. van Riet, sinds 1921 notaris te Bergen (N.-H.). GOES. Ijsvermaak en ijsmisère. Er is de laatste dagen op de vesten door ontelbare liefhebbers van de ijssport, zoo wel uit Goes aks de omgeving, naar har telust geschaatst. Het was hoog-conjunctuur voor ijsver- eeniging en baanvegers. Gisteravond had een gecostumeerd ijs- feest plaats, waarvoor veel belangstelling was. De deelname was echter niet groot, wat misschien voor een deel aan den sneeuwval moet worden geweten. Er zijn helaas ook eenige leelijke tui melingen gemaakt. Zekere K. uit de Cou- wervestraat kwam op de Westvest zóó te vallen, dat hij een been brak. Mej. V. uit de Voorstad had het ongeluk dat ,ze een pols brak, terwijl de heer K. uit de Zus terstraat een ontwrichte schouder opliep. Een drukke middag voor doktoren en zie kenhuis.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1938 | | pagina 1