Het dubbele lidmaatschap.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
De strijd in Spanje.
MAANDAG 12 DEC. 1938
53e JAARGANG - No. 62
Verzorging der armen.
Buitenland.
Einde der anti-Fransche
betoogingen in Italië?
Binnenland.
Nederlandsche arbeiders
in Duitschland.
Uit de Provincie.
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZU1DEMA
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlisslngen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Bij de behandeling van de begrooting
van Binnenlandsche Zaken beeft de heer
Diepenhorst met kracht aange
drongen op een juiste toepassing van de
Armenwet. Een gedeelte van zijn betoog
hetwelk de algemeene aandacht verdient,
laten wij hier volgen.
De heer Diepenhorst wees er op, dat met
name in vele grootere gemeenten, de
armenzorg ook voor zoover deze niet ge
schiedt ten behoeve van werkloozen,
meer en meer ontaardt in schablone-
werk.
„Dit vindt niet uitsluitend zijn oorzaak
in het feit, dat de armoede een massa
verschijnsel is. Ook allerlei theorieën
spelen daarbij! een rol.
Met name de opvatting, dat armen
verzorging op één lijn moet worden ge
steld met allerlei andere sociale voor
zieningen en dat ook aan die sooiale
voorzieningen haar karakter van indivi-
dueele behandeling van den noodlijdende
wordt ontnomen.
Men wenscht eigenlijk een zoodanige
regeling, dat ook ten opzichte van de so
ciale verzekering de relatie tusscben. pre
mie en uitkeering verbroken wordt; dat
door middel van de gewone belastinghef
fing zal voorzien worden in de kosten van
de sociale voorzieningen. Deze zullen dan
verkrijgen bet karakter van ouderdoms
pensioen, invaliditeitspensioen, weezen-
pensioen, enz. En de bekroning van alles
zal dan zijn, wanneer bet geheel, met in
begrip van de armenverzorging, van
Staatswege wordt georganiseerd.
Een ontwikkeling in deze richting
wordt van bepaalde zijde in de praotijik
gepropageerd. In dit verband verdient
ook de aandaobt de gemeentelijke prac-
tijk, vooral in grootere gemeenten.
Het streven om de zelfstandige armen
zorginstellingen op te beffen of althans
te maken tot een onderdeel van den so
cialen gemeentelijken dienst, is niet
uitsluitend een quaestie
van rationeel en effi
cient beheer, maaT ook wel
degel ijl k het toegeven aan
de richting, welke bedoelt
de grenzen tusscben ar
menzorg en sociale zorg
uit te wisschen en de gemeente
lijke armenzorg te schabloneeren.
Nu kan men viagen, wat daartegen
van Regeeringswege kan worden gedaan.
In averechtscbe richting werd gewerkt
door de circulaire van de Ministers van
Sociale Zaken, van Binnenlandsche Za
ken en van Financiën van 23 October
1933, waarin gezegd wordt, dat door bet
Rijk geen bijdragen in de kosten van
steunverleenang aan werkloozen wordt
verstrekt, als de tarieven voor armen
zorg in een onjuiste verhouding staan
tot die voor de werkloozen.
Het motief voor deze- bepaling was
de op zichzelf verklaarbare overweging,
dat iemand, die bijv. van werkloozen-
steun werd Uitgesloten, geen hoogeren
steun zou ontvangen van de armenin-
stellingen.
Echter, reeds in bet spreken over de
tarieven van de armenzorg schuilt een
zoodanige van de Armenwet afwijkende
tendenz, dat dit voorschrift later te
recht uit de werkloosheidscirculaires is
weggelaten.
„Vast staat, aldus vervolgde Spr., dat
de practijik, mede onder invloed van be
doelde circulaire, zich nog altijd beweegt
in de richting, welke afwijkt van de be
palingen van de Armenwet. Men stemt
dit eigenlijk toe en merkt tegelijkertijd op,
dat bet niet anders kan, indien niet de
Rijkssteunregeling tot een aanfluiting
wordt gemaakt. Dit argument is m.i. on
juist en gaat uit van de opvatting, dat de
armenverzorging op een lager peil staat
dan de werkloozensteun.
Wie niet krachtens de werkloozen-
steunregeling gesteund wordt, wordt be
schouwd als een gedupeerde. En zelfs
gaat men zoover, dat men het verleenen
van steun krachtens de Armenwet be
schouwt als een straf voor personen
die zich bij de steunregeling aan wan
gedrag schuldig maken.
baar het mij voorkomt, leidt deze op
vatting tot een denatureering van de ar
menzorg. Armenzorg is niet minderwaar
dig, maar andersoortig dan de steun
regeling.
Natuurlijk kan het wenschelijk zijn,
dat de gemeente er op toeziet, dat perso
nen, die van de steunregeling worden uit
gesloten, als armlastige niet in betere
conditie komen. Doch bet komt mij vol
strekt onjuist voor, dat men gaat gene
raliseeren en bet algemeene peil van de
armenzorg verlaagt, ten einde te blijven
heneden de steunregeling. Tarieven voor
armenzorg moet men soms in de practijk
aa.nvaa.rden met het oog op de gemeente-
iinanciën en in verband met het mas
saal karakter der armoede. Echter mo
gen deze tarieven m.i. nimmer be
schouwd worden als maxima, waarboven
men in geen enkel geval mag uitgaan.
Het mogen slechts zijn maatstaven om
de gedachten te 'bepalen, terwijl er met
het oog op bet karakter van de Armen
wet vrijheid moet blijven om er boven uit
te gaan, een vrijheid, die met betrekking
tot de steunverleening, in verband met
het Rijkssubsidie, niet kan worden aan
vaard."
Naar vernomen wordt,
heeft de Italiaanse li o min ï's-
ter van binnenland sche
zaken gelast, de anti-
Fransche betoogingen te
staken.
De laatste anti-Fransche betooging,
waarvan de berichten uit Rome melding
maakten, was die van een duizend
schoolknapen van ongeveer elf jaar op
Zaterdagmorgen.
Brandweermannen zetten de slangen
op de manifestanten en troepen versche
nen spoedig op het appèl, om de jongens
uiteen te jagen; een knaap werd daarbij
door een bajonetsteek gewond.
Dé jeugd bestookte de soldaten echter
met steenen, terwijl ze de slangen deï
brandweer doorsneed. Weer een bewijs
van de geweldige discipline in landen die
diotatoriaal geregeerd wordenl
Tenslotte werden de betoogende kin
deren toch uiteengedreven en keerde de
rust weer,
De commentaren op de z.g. Fransche
provocaties in Tunis,, die de laatste da
gen steeds de voorpagina's der Italiaan-
scbe bladen hadden ingenomen, waren
Zaterdag vrijwel geheel uit de pers ver
dwenen.
De beteekenis hiervan en de geheele
politiek, die Italië van plan is ten aan
zien van Tunis te voeren, blijft (voor
waarnemers te Rome een raadsel.
Is Italië er wellicht niet zeker van, of
Duitschland voor het oogenblik met zijn
steun verder wil gaan dan een perscam
pagne?
Intusscben wijdt de „Giornale d'Italia"
aan de kwestie van het Suezkanaal een
artikel.
Het blad zegt, dat de exploitatie van
het kanaal aan de internationale Suez-
kanaalmaatschappij enorme winsten op
levert.
Het blad noemt het een ongehoord
schandaal, dat de maatschappij zich er
alleen voor interesseert, sensationeel© di
videnden aan de aandeelhouders uit te
fceeren, zander acht te slaan op de vi
tale belangen van alle landen, die varen
en werken, dus van honderden milli-
oenen menschen.
De Franschen bezitten ruim de helft
der aandeelen van de maatschappij en
strijken een aanzienlijk bedrag op aan di-
videnden, dat verre hun aandeel in de
tarieven overtreft
Italië, dat na Engeland het meeste
betaalt, beeft geen enkel aandeel in zijn
bezit. De tarieven moeten dus stellig
omlaag.
Het politieke tijdschrift „Relazioni In-
ternazianali" bespreekt de „natuurlijke
aspiraties in Afrika" van het Italiaansche
volk en zegt, dat „de tusscben Frank
rijk en Italië hangende kwesties moeten
worden opgelost Anders zal Italië
ze zelf oplossen.
Tunis en Corsica, zoo vervolgt
het tijdschrift, zijn als een pistool
op de borst van Italië, en wat
Dibouti aangaat, het lot van de haven
en van de spoorlijn naar Addis Abeba ligt
in Italië's handen."
Gaat Franco tot den aanval over?
De troepen van Franco treffen in alle
sectoren krachtige voorbereidingen om
tot een nieuw offensief over te gaan.
De regeeringstroepen stellen alles in
het werk om aan de verwachte aanval
len zoo goed mogelijk bet hoofd te kun
nen bieden. Men beeft er kennis van ge
kregen, dat de opstandelingen in de
laatste weken aanzienlijke versterkin
gen hebben gekregen in den vorm van
Duitscbe en Italiaansche vlieg
tuigen en artillerie. Uit de lucht beeft
men voorts waargenomen, dat troepen
en oorlogsmateriaal verzameld worden
in de vallei van de Segre en aan bet
front van Valencia.
Barcelona is weer gebombardeerd. O.a.
kwamen bommen terecht op een lagere
school, waarin zich een aantal kinderen
bevond. Acht hunner werden gewond.
Vliegtuigen der regeering1 hebben
een luchtaanval ondernomen op Cordo
va. Acht personen werden gedood, tien
bekwamen verwondingen.
Nader wordt gemeld: De heftige re
gens belemmeren de militaire operaties.
Volgens berichten uit Mora de Ebro
en Saragossa is de Ebro vier meter ge
stegen en dreigt hij buiten de oevers te
treden.
Maar dat tóch wel een groot Franco
offensief voor de deur staat toont de
mededeeling uit Barcelona, dat de minis
ter van landsverdediging een dagorder
tot de politieke commissarissen, of
ficieren en minderen van het regee-
ringsleger heeft gericht, waarin wordt
gesproken van de nieuwe offensieven
der tegenstanders en waarin het regee-
ringsleger wordt aangespoord moedig
verder te strijden.
DS NIEMBLLER TOCH NOG VRIJ?
Ondanks het feit, dat ds Niemöllor
niet in vrijheid is gesteld, omdat hij
(evenals bij vorige dergelijke gelegenhe
den) weigerde zich te verbinden om
nooit meer als predikant op te treden,
blijven velen, naar bet „Vad." meldt, nog
hopen, dat hij toch nog voor Kerstmis
uit het concentratiekamp zal worden
vrijgelaten en wel door middel van ge-
neraal-veldmaarschalk doering, van wien
dan verwacht wordt, dat hij een formule
zal kunnen vinden, welke zoowel voor
ds Niemöller als voor de staatspolitie
aanvaaidbaar zal wezen.
DE JODENVERVOLGING IN
DUITSCHLAND.
Klndertrelnen vertrekken.
Van Weenen zijn Zaterdagavond 600
niet-arische kinderen, waarvan 380 van
het Joodsche geloof, de anderen zijn ge-
doopten, per trein naar Engeland ver
trokken.
De ouders mochten de kinderen slechts
tot den ingang van het station begelei
den, teneinde hartverscheurende toonee-
len, waneer de trein zou vertrekken, te
voorkomen.
Eén gaoep van 300 Joodsche kinde
ren, die vandaag van Berlijn naar En
geland zouden vertrekken, zullen niet
voor Woensdag de reis aanvaarden.
Bovendien zal een groep van 150 kin
deren deze weelr naar Nederland ver
trekken, doch de datum van dit vertrek
is nog niet vastgesteld.
Volgende weken zullen bovendien
kleine groepen van ongeveer 50 kinderen
naar België en Zweden vertrekken.
Het is mogelijk, dat ook Frankrijk een
aantal kinderen zal uitnoodigen.
JODEN-VERVOLGINGEN TOT
ENGELAND UITGEBREID.
De „Sunday Times" meldt, dat de En-
gelsohe minister van Arbeid, Emest
Brown, Donderdag in het Lagerhuis ont
hullen zal, dat de nationaal-socialistische
regeering 'haar anti-Joodsche campagne
uitbreidt tot Engeland en andere landen.
„De in Engeland verblijf houdende Duit-
schers hebben opdracht gekregen de Jo
den zooveel mogelijk te vervolgen. In de
eerste plaats hebben alle Duitsche firma's,
die in Engeland zijn gevestigd, instructie
gekregen, alle Joodsche bedienden per 1
Januari te ontslaan."
FINANCIEEL SCHANDAAL IN
AMERIKA.
Te New York is bekend geworden, dat
bijina tien millioen dollar van McKesson
and Robbins, een 105 jaar oude genees
middelen en alcoholmaatschappij!, zijh
verdwenen onder omstandigheden, waar
uit, naar wordt verwacht, spoedig zal
blijken, dat men met een der meest fan
tastische gevallen van bedriegerij op fi
nancieel gebied te doen beeft.
Het heet o.a. dat de Canadeesche ma
gazijnen, die „groote voorraden van
grondstoffen voor geneesmiddelen zou
den hebben" in bet geheel niet bestaan,
dat de afdeelingen jarenlang handel dre
ven met Britsche en Canadeesche fir
ma's, die ook fictief waren en ten derde,
dat genoemde firma waarschijnlijk be
trokken is in den onwettigen handel in
alcohol en verdoovende middelen.
AMERIKA'S HULP AAN DE
DUITSCHE JODEN.
2 millioen in twee weken.
In twee weken tijd hebben Ameri-
kaanscbe burgers voor de Joodsche
vluchtelingen uit Duitschland twee mil
lioen dollar opgebracht.
Nog nooit is op een dergelijke wijze
geantwoord op de vele oproepen die in
den loop der jaren zijn gedaan, ten be
hoeve van in nood verkeerende Joden.
VERKIEZINGEN IN MEMEL.
De verkiezingen voor een nieuwen
landdag in het Memel-gebied zijn giste
ren gehouden. De opkomst der kiezers
was vrij groot.
Op de wegen zag men veel auto's en
vrachtwagens, vol meubelen, die Joden
vervoerden, welke Klaipeda verlieten en
naar het binnenland trokken uit vrees,
dat een gelijk lot bun zal treffen als de
Joden in Dantzig.
Onder onze boeren én middenstanders
zijn er niet weinigen die lid zijn van
een „neutrale" of algemeene organisatie,
maar die tevens, omdat ze wel gevoelen
dat zulks principieel toqjh niet (hesle-
maal in orde is, zich aansluiten bij1 een
organisatie op Gbristelijken grondslag.
In verband hiermede maakte het
Fr. Dagblad de volgende opmerkin
gen:
„De groote fout bijl de boeren is het
dubbele lidmaatschap. Nog te
veel boeren meenen, dat zij de G.B.T.B.
kunnen sterken en tegelijk lid kunnen zijn
van de Friesche Maatschappijl van Land
bouw. Zij vergissen zich. De Friesche
Maatschappij' heeft do neutraliteit in
haar vaandel gesohreven. Zij kan nooh
w i 1 over de ordening een eigen prin
cipieel antwoord geven. Als er een be-
drijlfsraad moet komen, dan moet
de staat hem nt a a r o p 1 e g-
gen.
Als de C.B.T.B. nu vrijwillig wil mee
werken aan de vorming van een hedrijfs-
raad, dan treedt hij op óók voor den
man van het dubbele lidmaatschap. Als
de Fr. Mij. daarentegen neen zegt, doet
zij dat namens dienzelfden man. Wan
neer de C.B.T.B. een colleotief arbeids
contract afsluit, doet hij! het namens hem.
(Als de Afdeeling van de Fr. Mij. een
loonadvies geeft, dan is dat ook weer
voor hem bestemd. Als de Christelijke
organisatie ijvert voor Christelijke cur
sussen, dan spreekt zijl namens dien man.
Als de neutrale organisatie om een
neutralen cursus roept, doet zij het ook
weer voor hem.
Een beklagenswaardige positie. Op die
manier wordt de man van bet dubbele
lidmaatschap gedenatureerd.
Zijn positie is noch principiëel, nooh
practisch houdbaaT. Wie bet anders in
ziet, mag bet zeggen."
Ongever 95 pet. van het aantal kiezers
bad zijn stem uitgebracht. Te Berlijn
twijfelt niemand er aan, dat de verkiezin
gen voor den landdag van bet Memel-
land een meerderheid van Duitsche
stemmen zullen opleveren.
Evenmin wordt er aan
getwijfeld dat de uitslag
van deze verkiezingen
automatisch tot aanslui
ting van bet Memelgebied
aan Duitschland zal voe
ren.
De Duitsobers zijn zeker van een groote
meerderheid. Zij hopen 27 van de 29
zetels te behalen.
Zijl zijn voornemens in
het nieuwe jaar de aan
sluiting hij Dulitsobland
te eisoben.
Er zijn echter krachtige economische
invloeden, welke tegen aansluiting bij
Duitschland pleiten.
D'e uitslag der verkiezingen zullen,
wegens haar gecompliceerd karakter,
vermoedelijk pas over een week bekend
zijh.
„MISPLAATSTE" KERKDIENSTEN.
Naar vernomen wordt, is aan achttien
predikanten in Brandenburg op bevel
der autoriteiten hun traetement ontbon
den, omdat zij op 30 September j.l. een
kerkdienst hebben laten houden, welke,
met het oog op de internationale crisis,
misplaatst werd geacht.
Van vijftien predikanten werd om de
zelfde reden reeds bet traetement inge
houden.
Korte Berichten.
Het Britsche ministerie van oorlog
beeft medegedeeld, dat tusschen Bagdad
en Cairo een bommenwerper van de
Britsche luchtvaart is zoek geraakt. Men
beeft het toestel nog niet gevonden.
Bij de stemming in de kamer over
de door Daladier ingediende motie van
vertrouwen heeft de Fransche regeering
de meerderheid behaald.
315 afgevaardigden stemden voor de
regeering, 241 tegen en 53 onthielden
zich van de stemming.
1 In een vergadering van Duitscbe
bretellesfabrikanten beeft de leider van
deze industrie aangekondigd, dat voor
bet einde van dit jaar deze industrie
„gezuiverd" zal worden. Te Berlijn was
de helft van deze industrie in Joodsche
banden.
C. A. O. IN DE TYPOGRAFIE.
Herdenking vijf-en-twintigjarig bestaan.
Ter herdenking van bet feit, dat op 1
Januari 1914 het eerste collectief con
tract in de typografie in werking trad en
sindsdien sedert vijf en twintig jaar on
afgebroken een collectieve overeenkomst
in dezen bedrijfstak van kracht is ge
weest, alsmede ter herdenking van vijf
en twintig jaren bedrijfsreebtspraak van
de centrale commissie in de typografie,
zal op Donderdag 12 Januari 1939 des
namiddags van twee tot vier uur een
openbare zitting van genoemde commis
sie worden gehouden in de aula van het
koloniaal instituut te Amsterdam.
Deze plechtige herdenking zal be
staan in bet uitspreken van een rede
voering door prof. mr Paul
Soholten, hoogleeraar aan de ge
meentelijke universiteit te Amsterdam, en
den beer H. Diemei, voorzitter van de
centrale commissie.
Verschillende autoriteiten en vooraan
staande personen uit bet juridische, so-
oiale en economische leven zullen tot bijl
woning van deze openbare zitting wor
den uitgenoodigd.
WEER MEER BOTER NAAR BELGIë.
Tweede verhooging van het December-
contingent.
Onlangs is gemeld, dat de Belgische
minister van economische zaken met het
oog op do ontwikkeling van de boter
markt had besloten bet invoercontingent
voor boter, dat voor de maand Decem
ber aanvankelijk was vastgesteld op
100.000 kg. uit te breiden tot 250.000 kg.
Thans deelt het Belgisoho departe
ment van Eö. Zaken mede, dat het met
het oog op de evolutie der boterprijzen
beeft besloten, dit contingent nog
maals uit te breiden met 100.000 kg.,
zoodat het thans is vastgesteld op
350.000 kg. Mochten de boterprijzen ver
der blijven stijgen, dan zal de regeering
niet aarzelen de deur voor den invoer
nóg verder open te zetten.
Ek zij aan herinnerd, dat Nederlands
aandeel in het totale contingent 27V»
pet. bedraagt.
Aanvankelijk wel, doch thans geen druk
meer van de zijde der Regeering.
Alvorens Üen trek van Nederlandsche
arbeiders naar Duitschland te bevorde
ren, heeft de Regeering er zich, blijkens
de memorie van antwoord: inzake de be
groeting van sociale zaken, van over
tuigd, dat de voorwaarden, waaronder
door deize arbeiders moet worden ge
werkt, zoodanig zijn, dat de arbeid' al
daar zonder bezwaar kan worden aan
vaard. De ervaring heeft bevestigd', dat
de Nederlandsche arbeiders in Duitsch
land volkomen vrij wordten gelaten in
het nakomen van hun godsdienstplichten
en dat ook hun politieke overtuiging tot
geen moeilijkheden aanleiding geeft.
Was aanvankelijk de neiging bij de
Nederlandsche arbeiders om in Duitsch
land te werken veelal niet zoo groot,
dat aan alle ingekomen aanvragen om
arbeidskrachten kon worden voldaan,
thans is daarin wijziging gekomen. Met
name voor bouwvakarbeiders en
grondwerkers overtreft het aanbod
van gegadigden de plaatsingsmogelijkheid'.
Van bet uitoefenen van dwang van over
heidswege is te hunnen aanzien dan ook
in den laatsten tijd geen spralke.
Ten aanzien van de plaatsing van land
en veenarbeiders heeft de Regeering zich
inderdaad genoopt gezien zijdelings ©eni
gen druk op de .arbeiders uit te oefenen.
De minister zou zich niet verantwoord
hebben gevoeld, indien bij niet, zoowel
in het belang der betrokken arbeiders
zelf, als ter wille van een verlaging der
lasten, welke de werkloosheid aan ons
land oplegt, het mogelijke zou hebben
gedaan de in Duitschland geboden en
alleszins aanvaardbare werkgelegenheid
aan de Nederlandsche landL en veenar
beiders ten goede te doen komen.
Het aantal Nederlandsche arbeiders, d'at
dit jaar in Duitschland werk heeft gevon
den, kan op rond 20.000 worden ge
schat. Hoewel, zooals niet anders was
te verwachten bij een dergelijk aantal,
moeilijkheden niet zijn uitgebleven, mag
deze plaatsing in bet algemeen uitstekend
geslaagd genoemd worden.
Er wordt naar gestreefd de overmaking
van de loonoverschotten zoo vlot moge
lijk te doen verloop en. Er treedt dezer
dagen een nieuwe regeling in werking,
welke het mogelijk maakt de loonover
schotten bij wijze van voorschot recht
streeks aan de gezinnen te doen toeko
men, waarna achteraf verrekening over
de clearing plaats heeft.
i
De garnalenvisscherij.
Sedert Vrijdag is een wijziging gekomen
in den verkoop van garnalen in Zee
land. De garnalenvisschers, die tot nu
toe hun vangst te Veere verkochten, zijn
