DE ZEEUW
TWEEDE BLAD
Nederland en de Joodsche
vluchtelingen.
HET KIND VAN TREFUSA
Uit de Provincie
Een Dultsche industrie
verplaatst zich.
FEUILLETON
GOES.
ZUID-BEVELAND.
WALCHEREN.
VAN
DONDERDAG 17 NOV. 1938, Nr 41.
NEDERLAND LAAT SLECHTS
BEPERKT AANTAL VLUCHTELINGEN
TOE.
De Regeeringspersdienst meldt: Ten on
rechte blijkt hier en daar in het buiten
land de meening te hebben postgevat,
dat Nederland zijn grenzen voor Joodsche
vluchtelingen zou hebben opengesteld.
Uiteraard is dit niet het geval. Zooals
reeds werd bekend gemaakt zal slechts
een zeer beperkt aantal vluch
telingen in Nederland kunnen worden toe
gelaten. Voor eiken persoon en voor elk
geval afzonderlijk is een speciale beslis
sing van den minister van Justitie noo-
dig. Elke binnenkomst zonder voorafge
gane vergunning moet dan ook worden ge
weigerd. Mogelijk mede als gevolg van
de verspreiding van geruchten in hei
buitenland als zouden Joodsche vluch
telingen op groote schaal bier worden toe
gelaten, wordt thans zoodanige druk op
onze grens uitgeoefend, dat het noodig is
gebleken, de grensbewaking opnieuw te
versterken.
Afgekeurd moet worden het gedrag van
Nederlanders, die per auto of trein Jood
sche kinderen naar Nederland pogen over
te brengen. Een dergelijke ongeordende
aanvoer van vluchtelingen kan uiteraard
niet worden geduld.
Alleen een geordende toevoer is toelaat
baar en dan nog in zeer beperkte mate.
OOK IN ONS LAND NIEUWE
BEDRIJVEN.
De Duitsche confectie-industrie, die
voor het overgroote deel in Joodsche han
den lag, heeft zich verplaatst. Tal van
Joodsche confoctioneurs uit Berlijn heb*
ben hun bedrijf naar het buitenland over
gebracht.
Duitschlands uitvoer van confectie is
dan ook leelijk achteruitgeloopen, voor
een deel stellig tengevolge van de protec
tionistische maatregelen der andere lan
den, maar in hoofdzaak wel in verband
met de anti-semiotische actie. Ook in ons
land hebben zich een aantal nieuwe be
drijven gevestigd, terwijl oude bedrijven
zich hebben kunnen uitbreiden.
Vooral het artikel „mantels, complets
en mantelpakken" schijnt hier in den laat-
sten tijd veel gemaakt te worden, De in
voer gedurende de negen eerste maanden
van '38 was slechts 124 ton groot tegen
205 ton in dezelfde periode van '37. De in
voer uit Duitschland daalde in die pe
riode zelfs van 183 op 91 ton. In Enge
land, waar zich ook geimmigreerde con-
fectioneurs gevestigd hebben, steeg hij
van 10 op 16 ton. Maar ook onze eigen
export breidde zich sterk uit. „Ons
Maandbericht", orgaan van de Vereeni-
g'ing der confectiefabrikanten, schrijft
daarover:
„Wanneer wij de cijfers van den export
voor kleeding beschouwen, zooals deze in
het Octobernummer van de Maanstatis-
tiek van den in-, uit- en doorvoer zijn
gegeven, springt onmiddellijk een belang
rijke stijging van den uitvoer van boven-
kleeding voor vrouwen en meisjes in het
oog. Deze toch bedroeg over de eerste 9
taaanden van 1938 f 1.097.000 tegenover
door
S. K. HOCKING.
95.) _0_
„Je moet me niet zoo boos aankijken,"
zei ze, een ondeugenden blik op hem
werpend. „De menschen zullen denken
dat wij gekibbeld hebben."
„Het kan mij- niet schelen wat de men
schen denken," antwoordde hij met een
glimlach. „Zoolang wij elkaar maar be
grijpen."
„Werkelijk niet?"
„Geen oogenblik. Zullen we nu hier
vandaan gaan?"
„Wanneer je dat wensoht."
„Ja, ik zou graag weer op de Embank
ment zijn. Daar is het rustig."
De tijd ging als een droom voorbij',
toen zij: langzaam arm in arm langs de
groote rivier liepen. Zij hadden elkaar
zooveel te vertellen.
Edwards geleden teleurstellingen be
rekenden niets meer en Dorothea vergat
baar zorgen. Zij1 had nu een anderen
vriend behalve vader Theems. Edward
was bij' baar haar geliefde en haai
ridder. Zij' zou altijd een schuilplaats
vinden in zijn armen. Met hem aan baar
Z1ide kon zij de wereld tarten.
f 534.000 in betzelfde tijdvak van 1937.
De belangrijkheid van Berlijn als cen
trum voor de damesconfectie is sterk ver
minderd. Waai been zich deze handel in
de toekomst zal verplaatsen is voorals
nog niet te zeggen; de stijging van onzen
export is echter een aanwijzing, dat ook
ons land mededinger op dit gebied is.
BETERE VERDEELING VAN
BESCHIKBAREN ARBEID.
Verscheidene Kamerleden achten redelijke
beperking van vrouwenarbeid
noodzakelijk.
Blijkens het voorloopig verslag op de
R.ijksbegrooting hoofdstuk Sociale Za
ken, gaven vele leden opnieuw uiting aaD
hun overtuiging, dat alle maatregelen,
welke tot een betere verdeeling van den
beschikbaren arbeid kunnen leiden en
daardoor er toe kunnen bijdragen om de
werkloosheid te verminderen of althans
het kwaad, dat de werkloosheid thans
aanricht, te beperken, genomen moeten
worden. Van verschillende zijden verzocht
men den minister van zijn plannen op
dit gebied een volledige uiteenzetting te
willen geven.
Onder de middelen tot verdeeling van
den beschikbaren arbeid over een groo-
ter aantal personen staat naar de mee
ning van vele leden de verkorting
van den arbeidsduur voorop. Ver
scheidene leden waren van oordeel, dat,
welk standpunt men ten opzichte van
den vrouwenarbeid in het algemeen ook
moge innemen, de ernstige werkloosheid
onder de mannelijke arbeiders het thans
noodzakelijk maakt naar een redelijkn
beperking van den vrouwenar
beid te streven.
Vele leden waren van oordeel, dat da
leeftijd, waarop jeugdige personen be-
drijfsarbeid mogen verrichten, verhoogd
dient te worden. Ook zal vervroegd ont
slag voor oudere arbeiders naar het oor
deel van verscheidene leden in bet be
lang van een betere verdeeling vein den
arbeid niet achterwege mogen blijven.
"Wederom drongen verscheidene leden
onder verwijzing naar bet voorbeeld van
een aantal andere landen, op een wette
lijke regeling van de vacantie aan.
Bevolking.
Ingekomen: A. N. Westdijk en echtg.,
'koopman, van Kloetinge, Waterstraat 1;
G. de Lange, winkelbediende, van B. op
Zoom, M. Smalleg. buurt 45; E. Joosse,
kleermaker, van B. op Zoom, Couwerve-
straat 53; E. Schaap, huishoudster, van
St. Oedenrode, Zuidvlietstr. 37; W. Hil-
Natuurlij'k zouden zijl altijd arm bliji-
ven; daar waren zij op voorbereid. Maar
de liefde zou de armoe verzachten en bet
leven zou beter zijn wanneer zij naast
elkander streden. Al moesten zij ook hun
leven in een hut slijten, wat zou dat dan
nog? Zij zouden samen zijn en daarin
zouden zij1 God dienen en daarin bun
geluk vinden.
Zoo droomden zij!. En het deed hun
weldadig aan; het gaf hen moed en
hoop; bet nam het bittere van de teleur
stellingen weg en plaatste een regenboog
in de wolken.
„O, Edwardl" zei Dorothee, hem ern
stig aanziende, „ik geloof dat ik Londen
nooit weer eenzaam zal vinden."
„Ik hoop bet, lieveling."
„We zullen altijd onzen vrijen Zon
dag in bet vooruitzicht hebben."
„Ik kan het mij ternauwernood voor
stellen," zei hij, haar in de oogen kij
kend. „Ik zal dien predikant, die zoo
goed luistervinkje speelde, mijn beele le
ven goed doen."
„De dingen zijn wel vreemd veran
derd," zei ze zacht.
„In mijn leven is tot nu toe altijd het
onverwachte gebeurd".
„Je hebt veel teleurstellingen gehad,
Edward."
„En schadeloosstellingen. Ik zou niets
hebben gewonnen als ik Pendormic niet
1 verloren had."
„Het is een armzalige ruil."
lenius en gezin, oontr. Arb. insp. van
Amsterdam, Leliestr. 60; H. J. M. Hee-
ren en echtg., winkelier, van Middelburg,
L. Vorststr. 80; H. A. Verstraeten en
echtg., kantoorbediende van Vlissingen,
Zaagmolenstr. 15; G. P. Koolwijk, ge
leidster, van Egmond a. Zee, Westwal
30 c; A. van Hekken, dienstbode, van
Middelburg, Oosthavendijfc 14; J, Kense,
bakkeiskn., van Terneuzen, St. Adriaan-
str. 15; Th. J. C. Prumel geb. Pel, zonder
beroep, van Utrecht, Kamperfoelie-
str. 16.
Vertrokken: D, P. Meulbroek geb.
Weezepoel, zonder beroep, van M, Smal
leg, buurt 47 naar Arendskerke; P, M, F.
Nieuwenhuijse geb, v, d, Peiji, zonder be
roep, van Spiegelstr. 11 naar Amster
dam; M. den Boer, huishoudster, van M,
Smalleg.buurt 18 naar Hoedekenskerke;
D. Labruyère, winkelbediende, van M.
Smalleg.buurt 45 naar B. op Zoom; J. de
Pan, kellner, van M. Smalleg.buurt 13
naar Leiden; M. E. A. Simons, zonder
beroep, van J. v. Beyerenstr, 14 naar
's Hertogenbosch; M. Telders geb. Fran
sen v. d. Putte, zonder beroep, van Kloet,
weg 7 naar Laren; W. G. Baars, kamer
meisje, van Piccardtstr. 38 naar Won-
delgem (België); N. v. Zweeden, dienst
bode, van Gr. Kade 42 naar Borssele.
Kloetinge. In tegenwoordigheid van
de geheele Burgerwacht werd gisteravond
door burgemeester Zandee aan K. L. Kra
mer alhier bet brevet van Koningschut-
ter voor bet jaar 1938 uitgereikt.
Als eerste extra prijs, behaald in de
personeele wedstrijd van den Ned. Bond
van Vrijwillige Burgerwachten te Sittard
werd heim een tijdscbriftenbak overhan
digd.
De burgemeester complimenteerde den
heer Kramer met dit heugelijk feit en
sprak de hoop uit, dat hij den titel van
Koningschutter van dit gewest meerdere
jaren mag behouden.
Vervolgens voerde bet woord de beer
J. Q. G. Lenshoek, commandant van de
Burgerwacht, welke memoreerde, dat de
heer Kramer vanaf de oprichting, thans
19 jaar geleden, lid van de Burgerwacht
is geweest en in die jaren menig succes
heeft behaald. Het laatste succes mag
als de kroon op zijn werk mogen be
schouwd.
Kapelie. Onder voorzitterschap van
dhr M. Bom kwam de Werkliedenvereen.
welke meer dan 300 leden telt, in open
bare vergadering bijeen.
Herkozen werden de aftredende be
stuursleden de beeren P. Glas, Jn. de
Jager Bz. en Jan Veerhoek.
Als afgevaardigde voor de vereen. Wijk
verpleging werd benoemd dhr M. Bom,
die echter verklaarde niet meer in aan
merking te willen komen. Hierna werd
dhr D. Landman gekozen verklaard.
„Niet van mijn standpunt. Jij bent
duizend Pendormics waard."
„O, dat zeg je nu."
„Ik zal dat altijd zeggen," antwoordde
bij met vuur. „En jij' zult mijn eenige
eerzucht zijn, om mij zelf waardig te
maken voor jou. 01 ik zal je een thuis
scheppen waar je trots op zult zijn!"
„We zullen er samen voor werken."
„Als antwoord boog hij zich voorover
en kuste haar. Niemand was in de
buurt, en bij kon de verleiding niet weer
staan.
Toen bij1 haar een oogenblik later ver
liet voor de deur van het modemagazijn,
waarin zij werkte, voelde hij1 zich of bij
zweefde. De donkere, mistige stad
scheen schitterend te zijn geworden. Hij
baande zich een weg door de menigte
met een licht hart en een vluggen tred.
Een nieuwe hoop was in hem ontwaakt
een nieuwe moed was in zijn hart ge
boren.
„Ik heb tot nu toe slechts half gepro
beerd," zei hij in zich zelf. „Ik begin nu
in ernst."
HOOFDSTUK XI.
Het g e t ij; verkeert.
Den volgenden dag trok Edward de
beste kleeren aan die hij had en begaf
zich naar een stille staat in Bloomsbury.
Hij voelde zich lang zoo hoopvol niet als
Het ziekenfonds vergaderde onder
voorzitterschap van dhr Jn. de Jager Bz.
Be voorz. kon> wijzen op den geregelden
goeden gang der vereeniging.
Herkozen werden de aftredende be
stuursleden de beeren M. Bom, Jn, de
Jager Bz. en P. Glas. Dhr Bom meende
te moeten bedanken. De uitgebrachte
stemmen noopten hem daartoe. In deze
vacature werd gekozen dhr Jan Sinke.
Als afgevaardigde voor de vereen.
Wijkverpleging werd benoemd dhr Jn.
de Jager Bz,
Het bestuursvoorstel inzake de heffing
contributies ook voor de wintermaanden
werd aangenomen.
Met bet oog op de financiën stelde het
bestuur voor tot afschaffing tegemoet
koming in begrafeniskosten bij overlijden
der leden.
Aangenomen werd een voorstel A. Dom
misse tot directe uitkeering en indien
zulks noodig mocht blijken, tot onder
linge bijbetaling.
Besloten werd tot directe uitkeering
aan de nagelaten betrekkingen van twee
der overleden leden.
Hierna sluiting.
Krabbendijke. Gemeenteraad.
Gistermiddag .vergaderde de Raad. Afwe
zig ,met kennisgeving de heer W. P. Ge
braad.
De begroeting van het B. Armbestuur
wordt .vastgesteld met een bedrag in ont
vang ,en uitgaaf van f 2300.92. Daarna
volgt .behandeling gemeente-begrooting.
De voorzitter merkt op, dat de
gemeentelijke financiën hem reden tot
bezorgdheid geven.
De daling van de inkomsten geeft nog
de grootste aanleiding tot deze bezorgd
heid, idaar de inkomsten vergeleken met
verleden jaar vrij stabiel zijn gebleven.
De opbrengst der leges ter secretarie
hebben wij met f 100 moeten verlagen. De
opbrengst van de haven werd ook f 50
lager .getaxeerd. Nog steeds wil bet ge
bruik .der haven niet toenemen, waar
aan ook het vrachtautoverkeer wel niet
vreemd .zal zijn. Bovendien zijn de los
plaatsen ,aan het Zuid-Bevelandsche ka
naal concurrenten, daar op deze los
plaatsen geen gelden verschuldigd zijn.
De bevoegde instanties zijn gewezen op
deze concurrentie, welke de gemeentelijke
haven wordt aangedaan, maar dit heeft
geen verandering in den toestand mogen
brengen,
De opbrengst van de personeele belas
ting heeft de laatste jaren steeds -de ten-
denz .vertoond om terug te loopen. B. en
W. hebben de raming dan ook met f250
verminderd.
Een veel ernstiger verschijnsel i,s, dat
de .uitgaven steeds stijgen. Deze styging
wordt .veroorzaakt door factoren, welke
geheel buiten de gemeente liggen, zoo-
dat .zuinigheid in eigen huis niet helpt.
Spr. jioemt o.a.Kosten van destructie
van vee en vleesch f 135. Bijdrage aan de
H. ,B. Scholen. Deze post bedroeg in '36
f483, ,en nu moet voor 1939 een bedrag
van f 1400 geraamd worden. Het Burg.
Armbestuur vroeg in 1936 f 1350 subsidie
en thans f2000. Het z.g. kwartje van
Minister Romme zal de gemeente in 1939
vermoedelijk ruim f 100 kosten.
Daar deze gemeente gerangschikt is in
de derde gevarenklasse voor d'e luchtbe
scherming, komen de daaraan bestede
gelden geheel ten laste van de gemeente
lijke begrooting. Dit vraagt bij een zuinig
beheer f200 per jaar.
Wees de grooting 1938 een batig saldo
van vorige dienstjaren aan van f5000,
dan blykt dit voor 1939 reeds vermin
derd tot f3676.77.
Om de begrooting sluitend te maken
is dan ook het batig saldo van den
dienst 1937 reeds met f200 verminderd'
moeten worden, zoodat voor den dienst
1940 maar met een begin-saldo van on
geveer f1150 aangevangen zal 'kunnen
worden.
B. en W. zijn van oordeel, dat het
batig saldo van den dienst 1938 wel
zeer klein zal zijn. Er bestaat zelfs een
groote kans, dat op een nadeelig saldo
zal moeten worden gerekend.
Er zijn ook enkele gunstiger factoren,
In de eerste plaats de zeer geslaagde
conversie van de geldleeningen. Vervol
gens is het rentepercentage, hetgeen dool
het rijk vergoed wordt voor de werkloo-
den vorigen avond, de kille morgen was
niet geschikt om zijln geest op te wekken
en de tocht dien hij' had ondernomen
had gewoonlijk niet veel succes. Toch
voelde hij dat hij nooit iets zou winnen
zonder moeite, en hij was besloten, zoo
wel terwille van Dorothee als van zich
zelf, nooit op te geven zoolang er nog
leven in hem was.
Aan de bel van een goed onderhouden
huis trekkend, wachtte hij' met kloppend
hart tot er werd opengedaan. „Waar
schijnlijk zal ik een standje krijgen voor
mijn brutaliteit," dacht hij, „want in de
advertentie stond duidelijk dat men zich
schriftelijk moet aanmelden. Maar wie
niet waagt, die niet wint. Daar komt
iemand."
„Is mr Walden thuis?" vroeg hij1 aan
de meid die open deed.
„Jawel mijnheer, maar hij is aan 't
werk."
„Ik zou hem graag- persoonlijk spre
ken, als dat mogelijk is."
„Hij1 wil u misschien ontvangen. Mag
ik uw kaartje?" zei de meid glimlachend.
Edward aarzelde even. Al zijn kaartjes
d-oegen den naam Edward Trefusa en
het woord Pendormic in den linkerbe
nedenhoek. Maar sedert hij in Londen
was had hij' den naam Trefusa afgelegd,
maar had den naam Fowey om verschil
lende reden ook nog niet aangenomen,
i Zijn hospita noemde hem altijd mr Ed
wards en hij had haar in dien waan ge
zenzorg, gestegen tot 50.5 pot, terwijl dit
voordien slechts 38.9 pet. bedroeg. B.
en W. steunen gaarne bet streven van
de regeering om zooveel mogelijk werk-
loozen in werkverschaffing te plaatsen.
Daar de gemeente zelf weinig objecten
heeft, zullen deze van derden moeten
komen. B. en W. verleenen echter zeel
gaarne medewerking aan particulieren,
Brachten de schoolgelden in 1936 nog
ongeveer f520 op, thans kan een bedrag
van f 1100 geraamd worden. Ingevolge de
regeling met het gemeentelijk gasbedrijf
te Goes is voor 1939 f760 minder uit te
keeren dan in dit jaar, Het Bluitend ma
ken van de begrooting heeft dit jaar
meer inspanning gekost dan verleden jaar.
Eén post van deze begrooting dreigt
echter alles ontydig in de war te stu
ren. Dit is de ontvangst van de Vereeni
ging tot bevordering van de verkrijging
van onroerend goed door landarbeiders.
Mocht geen regeeringshulp komen, dan
zullen wij helaas moeten oonstateeren,
dat de helpende hand te laat aan Krab
bendijke gereikt is.
De heer Haverhoek merkt op, dat dit
de laatste begrooting is, welke door den
zittenden raad zal worden behandeld.
Drie jaar geleden beeft spr. gewezen op
de groote beteekenis van een rechtschen
raad, maar ook op de groote verplich
tingen, die dit meebrengt.
In deze tijden is regeeren een moei
lijke taak, maar van zeer groote betee
kenis. Alle krachten en getrouwheid wordt
dan gevergd, om bet gestelde doel te be
reiken. M.i. hebben B. en W. en den
raad hieraan voldaan in den afgeloopen
tijd. De werkloosheid is voor 1939 de
grootste zorg.
Wanneer we zien, wat er gedaan is,
dan is toch wel gebleken, dat ook een
reebtsebe raad zooveel sociaal gevoel
beeft om te geven wat mogelijk was.
Waren er niet zulke strenge eischen
en controle, dan was er nog meer te
doen. Men kan protesteeren, maar het
helpt niets. (Slot volgt.)
Hansweert, Tijdens den dikken mist in
de afgeloopen dagen hadden weer ver
schillende scheepsongevallen plaats op de
Schelde. Zoo kwamen „Telegraaf 17" en
„Waasland" met elkaar in aanvaring
waarbij beide schepen belangrijke schade
bekwamen. De „Paul" werd aangevaren
door een zeeboot en bekwam lekkage. Met
pompen houdt men het schip droog.
Eveneens werd de „Clasina" aangevaren.
Met flinke schade is het schip naar Ant
werpen doorgevaren. Op de Oosterscbelde
is een motortankschip omboog gevaren.
Tijdens den dikken mist van de
laatste dagen heeft de veerboot Hansweert-
Walsoorden den dienst geregeld uitge
voerd. Geen dienst werd gemist. Zulks is
wel een eervolle vermelding waard.
BURGEMEESTERSINSTALLATIE TE
VROUWENPOLDER.
(Slot.)
Precies 12 uur arriveerde de nieuw
benoemde Burgemeester, gezeten in een
open landauer, aan de grens der gemeen
te op den Gapingschen straatweg, alwaar
behalve een eerewacht van plm. 48 rui
ters een talryk publiek den Burgemeester
opwachtte. i 1 1 i f i
Nadat de Commandant van de eere
wacht, de heer C. Langobeeke, den bur
gemeester had welkom geheeten, bood
hij' hem 'het uitgeleide van de eerewacht
aan, welk geleide de Burgemeester gaar
ne aanvaardde. De stoet zette zich nu
in beweging in de richting van het dorp
Gapinge. Hier werd de Burgemeester on-
OP ELKE BUS EEN BON VOOR GESCHENKEN
veboaiiA.
laten.
Hiji haalde een kaartje uit zijn zak.
Het maakt toch geen verschil, dacht hij',
en met een „als je blieft!" reikte hij het
kaartje aan de meid over.
Zijl kwam eenige oogenblikken later
weer terug. „Of meneer maar binnen
wou komen," en zwijgend volgde hij haar
naar een groot vertrek, achter in het
huis.
Hij' had juist den tijd op te merken
dat al de muren bedekt waren met boe
kenkasten, toen zijn aandacht getrokken
werd door den eigenaar van deze bi
bliotheek.
Hij zat aan een schrijftafel in het mid
den van de kamer, maar hij stond dade
lijk op en groette beleefd. Het was
iemand van meer dan middelbaren leef
tijd met een kaal hoofd, glad geschoren
lippen en kin en bakkebaardjes zooals
ze veertig jaar geleden mode waren. Zijn
voorhoofd was hoog, zijn oogen waren
zacht en van lichte kleur, zijln lippen vol
en zijn kin ingetrokken. De eerste in
druk dien bij maakte was eerder dat hij
filantroop was dan een filosoof. Maar
eerste indrukken zijn vaak verkeerd. Mr
Walden was en is een van de diepste
denkers van deze eeuw.
(Wordt vervolgd.)
Na de ramp van de „Ijsvogel". T'oen bet dag' werd, kon men eerst een-goed
denkbeeld krijgen van de ontzaglijke verwoesting, welke was aangericht, toen de
groote machine ter aarde stortte.
