HITLER OVER DEN INTERHATIDNALEMVREDE.
Een verklaring van Churchill.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Qi.OUO VADISj
MAANSVERDUISTERING
Binnenland.
EERSTE BLAD,
Belangrijkste Nieuws.
De kampen voor jonge
werkloozen.
MAANDAG 7 NOV. 1938
53e JAARGANG - No. 32
Ontwapening als eerst een ontwapening der oorlogs
ophitsers plaats vindt.
Churohill schijnt volgens Hitler op de maan te leven.
Hevige aardbeving in
Oost-Japan.
Hedenavond één minuut over
negen.
I
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
,Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
;;ureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
DlreeteurHoofdredacteurR, ZUIDBMA
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Hitler hoeft gisteren ln het stadium
te Weimar gesproken en daarbij o.m.
verklaard:
Wat thans, bij een terugblik, dikwijls
bijna een wonder toeschijnt, Is niets
anders dan het loon voor een onmete-
lijken en onvermoeiden arbeid.. Wij heb
ben thans van de voorzienigheid het loon
gekregen, juist zooals eens het Duitsch-
land van 1918 zijn loon heeft gekregen.
Wanneer thans parlementsleden of po
litici in vreemde landen het zouden wa
gen te beweren, dat Duitschland zijn
verdragen niet is nagekomen, dan kan
men hun slechts antwoorden, dat de
grootste verdragsschennis van alle tijden
jegens Duitschland is gepleegd en dat
alles, wat men Duitschland in de veer
tien punten had toegezegd, geschon
den is.
De Führer schetste vervolgens den op-
voedenden arbeid der nationaal-socialis-
tische beweging. De nationaal-socialisten
wilden niet beweren, dat hetgeen thans
bereikt is het ideaal is. Voor hen be
staat een ideaal en overeenkomstig dit
ideaal zullen de Duitsche menschen ge
neratie na generatie worden opgevoed.
De verdere taak, aldus vervolgde Hitier,
welke deze beweging zich heeft gesteld
is de vorming van een nieuw keurcorps
van leiders. De partij is de garant van
deze leiding van het Duitsche volk.
Het derde, dat wij ons schiepen, was
de nieuwe weermacht
Als vredelievend man heb ik er naar
gestreefd, aldus Hitier, het Duitsche volk
die weermacht en wapens te scheppen,
welke geschikt zijn ook anderen van den
vrede te overtuigen. Er zijn zeer zeker
lieden, die den egel beschimpen, omdat
hij stekels heeft. Zij moeten echter niet
in de buurt van dit dier komen en het
met rust laten. Nog geen enkele egel
heeft een ander dier aangevallen, behalve
wanneer hij werd bedreigd.
Men moet ons niet te na komen. Wij
wenschen niets anders dan onze rust en
onze arbeidsmogelijkheid en het levens
recht voor ons volk en wel hetzelfde recht
als ook anderen voor zich opeischen. Dat
moesten juist de democratische staten op
grond van hun wereldbeschouwing be
grijpen. ^Zij hebben voortdurend gespro
ken over de rechtsgelijkheid en de rech
ten der kleine volken. Dan kunnen zij
toch niet verstoord zijn, wanneer ook
een groot volk ditzelfde recht voor zich
opeischt
De verzekering en de garantie van
deze rechtsaanspraak worden gediend
door de nationaal-socialistische weer
macht.
Ik ben bereid, aldus verder Hitier,
te onderhandelen, maar ik
laat er geen twijfel over, dat
ik het Duitsche recht noch
langs den weg van onderhan
delingen, noch langs een an
deren weg laat te kort doen.
Het is heel mooi van internationalen
vrede en internationale ontwapening te
spreken. Alleen ben ik wantrouwend over
de ontwapening (van wapens), zoolang
men niet eerst in den geest ontwapent.
De heer Churchill heeft zeer openlijk
verklaard van meening te zijn, dat men
het huidige regiem in Duitschland moet
terzijde stellen met gebruikmaking van
Duitsche binnenlandsche krachten.
Wanneer Churchill minder zou verkee-
ren met emigrantenkringen, d.w.z. met
door het buitenland betaalde landver
raders, dan met Duitschers, zou hij den
geheelen onzin van zijn gepraat inzien.
„Ik kan dezen 'heer, die op de maan
schijnt te leven, echter één ding ver
zekeren: zoo een kracht, die zich tegen
het tegenwoordige regiem keert, bestaat
in Duitschland niet.
Er is in Duitschland slechts één kracht:
de kracht der Duitsche natie, in leiding,
in volgelingen en metalen wapenen.
Duitschland heeft natuurlijk niet het
recht te eischen, dat de andere landen
hun grondwetten veranderen. Ik heb
slechts den plicht als leider der Duit
schers rekening te houden met deze
grondwetten en de mogelijkheden, die
zich daarbij voordoen. Wanneer eenige
dagen geleden de plaatsvervanger van
den leider der Engelsche oppositie in
het Lagerhuis heeft verklaard, dat hij
wenscht, dat Italië en Duitschland wor
den vernietigd, kan natuurlijk niet wor
den verhinderd, dat deze man op grond
der democratische spelregels, met zijn
partij misschien inderdaad over een of
twee jaren aan de regeering komt.
Dit echter kan ik hem verzekeren: ik
zal verhinderen, dat hij Duitschland ver
nietigt. Juist zooals ik er van overtuigd
ben, dat het Duitsche volk zal zorgen,
dat deze heeren in hun plannen niet sla
gen, zoo dit weet ik zal het Ita-
liaansche volk er voor zorgen, dat het
hun niet gelukt.
Ik geloof, dat voor ons allen dergelijke
verwachtingen slechtB kunnen leeren:
vast aaneen te staan en ons nauwer bij
onzen vriend aan te sluiten.
Hitier zeide vervolgens, dat de Duit
schers slechts met diepen trots en groo-
te vreugde vervuld kunnen zijn door
1938. Duitschland is grooter geworden
langs den meest natuurlijken en moreel
minst aanvechtbaren weg, die er is. Dit
jaar is voor Duitschland echter ook een
jaar van verplichting. Wij allen moeten
het besluit nemen ons moreel en geeste
lijk en daarmede ook materiëel te wa
penen.
Wanneer de andere wereld
van ontwapening praat, zijn
wij zeer gaarne daartoe bereid,
doch onder één voorwaarde:
dat eerst een ontwapening
der oorlogsophitsetrs plaats
vindt.
Tenslotte zeide Hitier: ik ben trotsch
en gelukkig, dat ik uw leider mag zijn.
Wanneer wij steeds sterk en vol ver
trouwen zijn, kan ons heilige Duitsch
land niets gebeuren, thans en nooit in
de eeuwigheid.
Hij verlangt alleen dat Engeland
krachtig wordt verdedigd:
In een interview met een vertegen
woordiger van Reuter naar aanleiding
van hetgeen Hitier Zondag over hem
heeft gezegd, heeft Winston Churchill
verklaard, dat Hitier zich vergist wan
neer hij veronderstelt, dat Eden, Duff
Cooper en hijzelf, alsmede de leiders
van de liberale partij en de labourpartij
naar oorlog drijven. Niet een van hen
denkt aan een aanval tegen Duitschland.
Zi] verlangen alleen, dat Engeland
krachtig wordt verdedigd.
Laat deze groote man zijn eigen ge
weten onderzoeken, alvorens hij een an
der beschuldigt naar oorlog te drijven.
Het geheele volk van het Britsche rijk
en van de Fransche republiek verlangt
niets anders dan in vrede te leven naast
het Duitsche volk, doch ook zij zijn be
sloten zich in staat te stellen hun rech
ten en sedert lang verworven beschaving
te verdedigen.
De spoorwegverbindingen verbroken en
tal van huizen verwoest.
Zaterdagmiddag is in een groot deel
van Oost-Japan, o.a. te Tokio, een krach
tige aardbeving gevoeld. De schokken
waren bijzonder hevig in de prefecturen
Miyagi, Iwate, Foekoesjima en Ibaragi.
Tö Tokio snelden velen de straat op,
doch er schijnt geen schade aangericht
te zijn.
Dé laatste berichten melden, dat alle
spoorwegverbindingen in Noord-Oost Ja
pan verbroken zijn. De berichtgeving is
echter uiterst karig en het is niet doen
lijk, zich zelfs maar een oppervlakkig
beeld van de verwoesting te vormen.
In' de nabijheid van Mito zijn vijftig
huizen vernield, de stroomvoorziening
in dat district is geheel verbroken.
Volgens een bericht uit Sendai heeft
de ramp daar aan een der inwoners het
leven gekost.
VALSCHERMSPRINGEN PER
COMPAGNIE.
Voor den eerste keer is een compagnie
van het bataljon valschermspringers-in
fanteristen te Brunswijk gedaald voor de
kazernes van het nieuwe garnizoen. Man
voor man waren zij uit de vliegtuigen ge
sprongen. Zij kwamen langzaam neer
vlak bij een menigte, welke groote be
langstelling toonde voor dit schouwspel.
DE ONDERHANDELINGEN
TUSSCHEN POLEN EN DUITSCHLAND
Warschau wenscht waarborgen voor de
oeconomische belangen der Polen in
Duitschland.
De Poolsche gedelegeerden, die met die
Duitsche autoriteiten onderhandelen naar
aanleiding van de verwijdering der Pool-
sche Joden, zijn naar Warschau vertrok
ken om hun regeering verslag uit te bren
gen. De onderhandelingen worden van
daag voortgezet. De Poolsche delegatie
heeft er, naar verklaard wordt, den na
druk op gelegd, dat waarborgen ver
strekt moeten worden voor de oeconomi
sche belangen der Poolsche burgers in
Duitschland.
GEHEIMZINNIGE AANSLAG TE
LONDEN.
Had de aanvaller het op koning George
van Griekenland gemunt?
Op den Londenschen ohirurg Sydney
Maedonald ia in de buurt van het hotel,
waar op het oogenblik de koning van
Griekenland verblijf houdt, een geheim
zinnige aanslag gepleegd.
De ohirurg wilde op straat een taxi
aanroepen, toen er een individu met een
gebruinde gelaatskleur op hem afkwam,
dat hem onder het mompelen van eeni
ge onverstaanbare woorden met een dolk
in den rechterschouder stak, tengevolge
waarvan een diepe, doch niet ernstige
wonde ontstond. De aanvaller verdween
daarop in een dwarsstraat.
Volgens sommige bladen zou de on
bekend gebleven aanvaller zich in zijn
slachtoffer vergist hebben en den koning
van Griekenland hebben willen treffen,
die in een nabij gelegen hotel logeert.
Een officieele bevestiging van deze ver
onderstelling was echter tot dusver niet
te verkrijgen.
De chirurg is reeds aan de beterende
hand.
PRESIDENT ROOSEVELT TOT DE
KIEZERS.
In verband met de verkiezingen van
morgen, wanneer alle leden van het huis
van afgevaardigden (435 zetels) nieuw
gekozen moeten worden, benevens een
derde van het aantal senatoren en een
aantal gouverneurs, heeft president Roo
sevelt zich Zaterdag in een radiorede tot
de kiezers gewend.
Hijt zeide o.a., dat de geest van mili-
tadrisme, verovering, dwang en onver
draagzaamheid in andere landen, den
Amerikanen duidelijk maakt, hoe kost
baar en buitengewoon het is, als v r ij e
menschen zonder dwang
vrije leiders te kulnnen
kiezen.
„Niemand zal ons bevelen, hoe we
moeten stemmen en de eenige wachters,
welke wij' bij de stembussen zullen vinden
zijn de wachters, die er voor waken, dat
onze stem geheim blijft."
Tenslotte spoorde de president de kie
zers aan, hun stem uit te brengen zonder
acht te slaan op ras, kleur of geloof, zeg
gende: „weet, dat wat wij in deze ern
stige dagen in de wereldgeschiedenis
noodig hebben is: nationale eenheid".
HEEFT BULGARIJE OOK GRENS-
VERLANGENS?
Eten doet eten.
De Turksche bladen protesteeren tegen
de Bulgaarsche aanvechtingen van de
vroegere Bulgaarsche gebieden, die na
den grooten oorlog geannexeerd zijn door
Griekenland, Roemenië en Zuid-Slavië.
Het blad „De Republiek" geeft, zonder
duidelijk de Bulgaarsche eischen van de
hand te wijzen, de regeering te Sofia ern
stig den raad eerst de slechte behande
ling te staken van de Turksche minder
heden in Bulgarije. Het blad geeft te
verstaan dat het probleem dan onpar
tijdig bestudeerd zou kunnen worden.
DERTIG PERSONEN IN OSLO
OMGEKOMEN BIJ EEN BRAND IN
FOTOGRAFISCH ATELIER.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
is een felle brand uitgebroken op de
vierde etage van een gebouw in Oslo,
waarin een fotografisch atelier was ge
vestigd. De brand brak uit tijdens een
feestje, waarbij ongeveer dertig personen
aanwezig waren.
Van deze deelnemers aan het feest
is slechts één dame, die kort voor het
uitbreken van het vuur het atelier ver
liet, gered. De overigen, dertig in totaal,
zijn omgekomen. Vier personen, die uit
de vierde étage sprongen, vielen te
pletter.
DE NIEUWE KOERS IN TSJECHO-
SLOWAKIJE.
Dezer dagen zullen 500 Slowaaksche
aibeiders naar Duitschland vertrekken,
waar zij te werk gesteld zullen worden.
D'e Tsjecho-Slowaaksche gezant te Pa
rijs, Osoesky, is te Praag aangekomen.
Van welingelichte zijde wordt bevestigd,
dat hij tot het ministerie van buiten-
landsche zaken het verzoek gericht
heeft, dat de personen, die verantwoor
delijk zijn voor de buitenlandsche poli
tiek der laatste jaren, of die gedurende
de catastrofe bij den buitenlandschen
dienst werkzaam waren, door een spe
ciaal gerecht gehoord zullen worden. Ook
hijzelf zou zich daaraan moeten onder
werpen.
In Tsjecho-Slowakije, waar het vgr-
Vanavond zal een volledige maans
verduistering te zien zijn in ons vader
land, indien tenminste de hemel niet
bewolkt is.
Dit interessante natuurverschijnsel zal
een aanvang nemen om een minuut over
negen. Dan zal do eerste schaduw op
de maan zichtbaar worden. Langzaam
aan wordt deze schaduw grooter en om
vjjf minuten over tien zal de heele maan
in de schaduw gehuld zijn. Dat ia dus
het begin van de totale verduistering,
die zal voortduren tot twee minuten voor
half twaalf. Dan begint zich weer een
lichtere rand te vertoonen en ruim een
uur later, om twee minuten over half
één, is de maan weer normaal.
De verduisterde maan is niet geheel
onzichtbaar; zij vertoont een prachtigen
koperkleurigen gloed. Deze wordt ver
oorzaakt doordat de rood© bestanddeelen
van het zonlicht door de aardatmosfeer
de maan bereiken en deze een rossige
•tint geven.
keer tot dusver links hield, zal op grond
van een gisteren door den minister ge
nomen besluit alle verkeer van 1 Mei
1939 af rechts moeten houden.
RADIOTELEFOONVERKEER MET
NED.-INDIë IN OCTOBER.
In October j.l. werden met Ned.-Indië
in totaal 663 gewone gesprekken gevoerd,
waarvan 264 in Nederland en 399 in In-
dië werden aangevraagd. Bovendien wer
den in totaal 208 jubileumgesprekken en
249 jaarbeursgesprekken (met Soerabaja)
afgewikkeld.
Het aantal verzamelgesprekken be
droeg 17.
Mei andere landen via Nederland kwa
men van Indië uit 22 gesprekken tot
stand, n.l. met Duitschland 8, Engeland
5, België en Zweden elk 4 en Frankrijk 1.
In het radiotelefoonverkeer van Malaya
met Nederland werden 2 en met Enge
land via Nederland 6 gesprekken ge
voeld. In het verkeer van Nederland
met de Philippijnen werden 2 gesprekken
afgewikkeld.
BELGISCHE OFFICIEREN AAN DE
KON. MIL. ACADEMIE.
Om technisch Nederlandsch te leeren.
Ten einde zich te bekwamen in de
technische legeruitdrukkingen in de Ne-
derlandsche taal zullen in het tijdvak
van 7 tot 21 November a.s. aan de Ko
ninklijke Militaire Academie te Breda
eenige officieren van bet Belgische leger
worden gedetacheerd. Het zijn de kapitein
commandant met staf-brevet Heirman,
Je kapitein met staf-brevet v, Bingen en
de luitenant Godfriend.
In deze periode zullen genoemde of
ficieren de lessen volgen, welke bij af
zonderlijk programma aan de betrokken
leeraren zijn kenbaar gemaakt.
Het is de eerste maal, dat Belgische
officieren bij de Koninklijke Militaire
Academie worden gedetacheerd. Deze
detacheering is een gevolg van het feit,
dat in het Belgische leger sinds de tot
standkoming van de taalwet de bevelen
door de officieren ook in het Vlaamsch
dienen gegeven te worden.
EXTRA K.L.M.-VLIEGTUIGEN NAAR
BOMBAY.
De Maharadja van Baroda ernstig ziek.
Binnen vier- en twintig uur vertrok
ken twee extra K.L.M. Douglas-vliegtui-
gen van Londen naar Bombay. Beide
vluchten houden verband met het feit,
dat sinds eenige da gen de maharadja
van Baroda zeer ernstig ziek is.
De naaste familie van dezen Indischen
vorst bevond zich juist in Londen. Met
een speciaal daartoe gecharterde DC-3
zijn, onder commando van gezagvoerder
Brinkhuis, Vrijdagochtend de Maharanee
van Baroda, de Maharanee van Cooch
Behar en eenige Indische prinsen en
prinsessen met hun gevolg naar Bombay
vertrokken.
Eenige uren later bereikte de K.L.M.
het verzoek een tweede extra vliegtuig
ter beschikking te stellen van Dr Evans,
een der bekendste specialisten van Lon
den, die aan het ziekbed van den ma
haradja was geroepen. Onder comman
do van gezagvoerder Brugman vertrok
daartoe Zaterdagochtend een DC-2 van
Croydon met Dr Evans als eenigen pas- 1
sagier aan boord naar Bombay.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
I's Werelds bestuur Is geen werk voor poll-1
Itlcl. - Welvaart toch Is een kwestie van 3
I„op goede wijze voort te brengen". Dat
te volbrengen Is uitgesloten voor diegenen, I
idle slechts volleerd jtlln In de kunsten en
knepen der hooge politiek.
Voortbrengen op de juiste wijze, zóó, dat J
|de wereld In welvaart zal leven, zóó,
dat het spook der werkloosheid voorgoed
iverdwünt, zóó, dat een einde komt aan del
I moordende concurrentie in handel en in-1
dustrie en het mogelijk wordt weer behoor-1
^Ifjke winsten te maken, zóó, dat er over-~
Ivloed en dientengevolge tevredenheid en*
als hoogste goed. vrede - duurzamef
ivrede op aarde komt, derf Is het werk van
diengene, of van diegenen, die alle finesses,
|a//e verborgenheden, doch bovenal a!le\
Imogelijkheden der producten-kostprl/sbe-'.
rekening kent of kennen. Derf Is de taak\
J van den bedrijfsleider
|Md«. 60-61 (25)
Binnenland.
Opening R.-K. lagere Landbouwschool te
's Heerenhoek.
Hedenavond maansverduistering.
Jaarvergadering Bond Harmonie- en
Fanfarevereenigingen.
De kampen voor jonge werkloozen.
Buitenland.
Een rede van Hitier en het antwoord
van Churchill.
Uitbreiding Amerikaansche bewapening.
Geheimzinnige aanslag te Londen.
Hevige aardbeving in Japan.
De Regeering wenscht meer aandeel In
de leiding.
Arbeid voor de gemeenschap.
Eten der voornaamste ver
anderingen, welke over
wogen worden bij de toe
komstige inrichting der
kampen voor jeugdige
werkloozen, ie, naar ge
meld wordt, dat de re
geering een grooter aan
deel dan tot dusverre
krijgt in de benoeming
van de leiders.
Tot nu toe berustte dit kampwerk ge
heel op vrijwilligheid wat de deelneming
betreft en berustte de leiding geheel bij
de z.g. vier zuilen, Roomsch-Katholiek,
Protestant, S. D. A. P. en neutraal, wel
ke groepen de kampen inrichtten en voor
ontspanning zorgden. Deze richtingen
organiseerden uiteraard deze ontwikke
ling en ontspanning in den geest van
haar eigen opvattingen; in de kampen der
A.J.G. bijvoorbeeld werden de cursussen
voor een deel door het N.V.V. verzorgd.
Ofschoon men wil voortbouwen op deze
vier „zuilen" en dus een groote mate
van initiatief en vrijheid zal laten aan
de voornaamste stroomingen in ons land,
overweegt men anderzijds een grootere
mate van zeggenschap der regeering, in
de leiding der kampen, zoowel wat ont
wikkeling en ontspanning betreft, als wat
den arbeid der jongere werkloozen aan
gaat.
Aan de kampen voor jonge werkloozen
zal waarschijnlijk eenigszins het karakter
van werkverschaffing, juister gezegd van
bezig houden worden ontnomen.Men
wil de jonge menschen laten werken aan
objecten, waarin zij zelf plezier hebben,
omdat zij bet besef hebben of via de
ontwikkelingscursussen krijgen dat zij
arbeiden in het algemeen belang. Daar
door zal ook de toestand verdwijnen,
dat de zesweeksche kampen, zooals nu
wel eens het geval was, hoofdzakelijk
werkten voor eigen parochie. Zooals de
armste gemeenten via het werkfonds vaak
de mooiste gebouwen kregen, zoo hebben
enkele bewegingen met behulp vau regee-
ringssubsidie de best-ingerichte tehuizen
verworven, hetgeen overigens met vol
komen instemming der autoriteiten ge
schiedde.
De arbeid van de kamp-deelnemers moet
dus, zoo overweegt meu, een meer nati
onaal karakter krijgen, meer ten bate
van de gemeenschap in haar geheel ko
men.
