Wepverheteringen in Zeeland.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
OmMging van bet tarief.
\uU.XIUQ VADIS i
EERSTE BLAD.
Het amendement-De Geer.
Buitenland.
De strijd in China.
Binnenland.
DONDERDAG 27 OCT. 1938
53e JAARGANG - No. 23
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur HoofdredacteurR. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Qoes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentlën 30 cent per regel
Ingezonden mededeellngen 60 cent per regel
Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 WJ vooruitbetaling
Advertentlën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
De behandeling van de voorgestelde
wijziging van de Tariefmachtigingswet
de vorige week in de Tweede Kamer,
heeft nogal eenige politieke deining ver
oorzaakt,
Er zijn in verband hiermede soms
groote woorden gesproken. De voorstel
ling is gewekt alsof hier bij de Regeering
een pogen was om de rechten der Volks
vertegenwoordiging te beknotten, en als
of zoo ongeveer het leven van het Kabi
net op het spel stond.
Wat er dan wel aan de hand was?
Volgens de bestaande wet had de Re
geering de bevoegdheid een bepaald in
voerrecht in te stellen, te wijzigen of af
te schaffen, als Nederlandsche be
drijven verloren dreigden te
gaan door maatregelen van het
buitenland.
Bij de behandeling der wet deed de
Regeering in 1934 de toezegging, dat hier
van alleen gebruik zou worden gemaakt
bij fiscale tariefsherzieningen. M.a.w.,
de wet mocht niet worden gebruikt om
van handelspolitieke richting te veran
deren.
Op 27 September 1937 stelde zij echter
voor, dat de Kroon gedurende vijf jaar
zulke tariefmaatregelen zou kunnen ne
men, „indien het economisch
landsbelang zulks naar ons
oordeel vereischt of ten einde
met het buitenland gemaakte
tariefsafspraken onmiddel
lijk van kracht te doen zijn".
Bij de schriftelijke voorbereiding ver
zachtte de Regeering haar ontwerp. Zij
vroeg nu:
„Indien in dringende geval
len de levensbelangen van Ne
derlandsche bedrijven zulks
noodzakelijk maken en het al
gemeen belang dit vereischt,
of ten einde met het buitenland gemaak
te tariefafspraken onmiddellijk van kracht
te doen zijn, kunnen wij bepalen, dat
door Ons aan te wijzen goederen gedu
rende een daarbij vastgesteld tijdvak van
ten hoogste drie jaren a. een nieuw
invoerrecht zal worden geheven; b. een
bestaand invoerrecht zal worden afge
schaft, verhoogd of verlaagd."
Tegenover deze tegemoetkoming werd
echter bij Nota van 13 October 1938 ge
steld, „dat de Regeering zal mo
gen aannemen, dat de Staten-
Generaal in beginsel tegen
een ombuiging van het tarief
van invoerrechten in matig
beschermenden zin en tegen
gebruikmaking hierbij van ar
tikel 1 der Tariefmachtigings
wet 1934 geen bezwaar hebben,
als het onderwerpelijk wets
voorstel door hen wordt aan
vaard".
M.a.w, de Regeering wil de Machti
gingswet, die slechts alleen een fiscaal
herzieningsrecht kent, gebruiken om in
bepaalde gevallen een beschermend
tarief (van ten hoogste 20 pCt) in te
voeren.
Daartegen rees bezwaar. Er ligt nu een
maal op de Machtigingswet het „ser
vituut" van „fiscaal" karakter.
En dus moet de wet niet worden ge
hanteerd in protectionistische richting.
Acht de Regeering het noodig het tarief
in beschermenden zin om te buigen, goed,
maar dan moet de Kamer in de gelegen
heid zijn, daarover volgens een indertijd
door Minister Colijn gedane toezegging
in den breede van gedachten te wisselen.
Ging de Regeering nu dus feitelijk bui
ten haar boekje?
O.i. niet.
Zij had aan de Kamer een belofte ge
geven en nu vroeg zij aan de Kamer
haar van die belofte te ontslaan.
De w ij z e waarop zij dit deed, is on
elegant genoemd. Daarover valt te pra
ten, maar dat blijft dan toch altijd iets
bijkomstigs. Dit heeft met een aan
tasting van de rechten der Volksvertegen
woordiging niets te maken.
Een andere vraag is natuurlijk of de
Kamer verstandig deed en dat was
hier de hoofdzaak aan de Regeering
de gevraagde volmacht te verleenen.
Sommige Kamerleden achtten zulk een
volmacht overbodig.
Tegenover de opmerking van de Regee
ring, dat bij een tariefwijziging op de
gewone manier, waarbij vele maanden
gemoeid zijn groote invoeren zouden
voorafgaan, stelden anderen, o.a. de heer
Schouten, dat de hieruit ontstane nadee-
len, door navordering ongedaan konden
worden gemaakt. Iets, wat naar het oor
deel der Regeering groote moeilijkheden
met zich brengt.
Er moest hier dus gekozen worden
tusschen wat wij zouden kunnen noemen,
twee kwaden. Aan de eene methode zoo
wel als aan de andere, zijn bezwaren
verbonden.
De bedenking, dat de Regeering zich
niet houdt aan de toezegging indertijd
door Minister Colijn gedaan, dat aan een
verandering van koers op handelsgebied
een debat in grooten stijl vooraf zou gaan,
schijnt ons niet geheel steekhoudend.
Niets belette toch de Kamer, om, voor
zij een beslissing nam, deze zaak in den
breede met de Regeering te behandelen.
En dan mag ook niet worden vergeten,
dat de gevraagde machtiging ten nauwste
samenhangt met de algemeene politiek
van de Regeering, met het voornemen
tot een krachtig optreden tegen
de werkloosheid, een activee
ring, stimuleering en schra
ging van het bedrijfsleven.
Of het gewenschte middel tot het
beoogde d.o e 1 zal kunnen leiden, is een
andere vraag. Wij zijn wat dat betreft
niet al te optimistisch gestemd. Het bui
tenland is er óók nog.
Maar hoe dit zij, bij het beoordeelen
van de plannen der Regeering mag hier
bij rekening worden gehouden.
En daarom handelde o.i. de Kamer
verstandig, door de Regeering de machti
ging te geven, die zij oordeelde noodig
te hebben.
Het amendement-de Geer, bij de behan
deling van de Tariefmachtigingswet in
gediend, zagen wij1 ergens betiteld als
een parlementair handigheidje om den
schijn van een middenweg, een compro
mis, aan te bieden.
Zoo is het echter niet.
De Regeering vroeg haar van een ge
dane belofte te ontslaan.
Dit kon, door aan te nemen, dat bij
goedkeuring van het ontwerp, de aange
nomen beperking was vervallen.
Het kon ook door een uitspraak per
motie uit te lokken, zooals1 aanvankelijk
in de bedoeling lag.
Het bezwaar hiertegen was echter,
dat dan de Eerste Kamer zich weer af
zonderlijk daarover uit had moeten spre-
E'envoudiger was daarom wat de heer
de Geer deed, toen hij een amendement
voorstelde om in de wet zelve van een
matige bescherming te spreken.
Door de aanneming van dit amende
ment is de zaak zuiverder gesteld en de
verdere behandeling vergemakkelijkt.
BEZETTING VAN HANKAU DOOR
DE JAPANNERS VOLTOOID.
Bijna een botsing met de Engelsche en
Amerikaansche troepen.
De Japanners hebben de bezetting
van Hankau, Han Jang en Woe Tsjang
thans voltooid.
Sterke afdeelingen Japansche troepen
en 26 oorlogsschepen zijn te Hankau
aangekomen.
Het meest ordelijk ging wel de „be
zetting" der stad door twaalf torpedo
jagers. In volmaakte orde voeren de
schepen langs de buitenlandsche con
cessies, de vuurmonden afgedekt met
zeilen en van het land af gericht. Daar
op gingen de troepen en de mariniers
van boord en bezetten Hankau.
D'e actie der landtroepen is minder
geregeld verloopen en verscheidene af
deelingen hebben het gebied der buiten
landsche zones betreden.
Aldus is een afdeeling de vroegere
Dditsche thans geneutraliseerde
zóne binnengedrongen. De Italiaansche
troepen namen daar den politiedienst
waar. Het is hier echter niet tot inci
denten gekomen.
Ook de Engelsche en Amerikaansche
concessie is geschonden. De Amerikaan
sche zóne lag veilig achter gesloten
poorten en de Amerikaansche militairen
weigerden, die te openen. De Japan
ners beklommen daarop de muren met
ladders en bevalen den Amerikanen,
zich terug te trekken. De situatie was al
leszins hachelijk. Op de kade werden
reeds mitrailleurs in stelling gebracht.
Een der verslaggevers van „United
Press" trad toen op als tolk tusschen
de Japansche officieren en de officieren
der Amerikaansche afdeelingen en ten
slotte konden de Japanners bewogen
worden, van een verovering der Ameri
kaansche en Britsche zóne af te zien.
Nabij T'eian aan den Kioe-Kiang-
spoorweg wordt op het oogenblik hevig
gestreden. De Ghineezen bieden krach
tig tegenstand.
Verder wordt bericht, dat de Japan
sche troepen, welke ten Zuiden van het
merengebied van Hankau opereeren, de
spoorlijn HankauKanton hebben be
reikt.
Volgens Japansche schatting bedraagt
'het aantal Ghineesche troepen in dit ge
bied 25 divisies, dus ongeveer honderd
duizend man.
LLOYD GEORGE UIT ZICH SCHERP
OVER HET ACCOORD VAN
MüNCHEN.
De verademing begint te wijken vooreen
gevoel van schaamte.
Lloyd George heeft op een noenmaal te
Londen een rede gehouden, welke ook via
de radio naar de Ver. Staten is uitge
zonden.
Hij verklaarde, „dat de ver
ademing na de overeenkomst
van München thans begint
t e w ij k en v oor een gevoel
van schaamte, dat wij1 den
vrede ten koste van ons ge
weten en onze eer hebben
gekoch t."
Met betrekking tot Tsjecho-Slowakije
verklaarde Lloyd George, dat deze kleine
democratische staat in Midden-Europa,
gehuld in de Engelsche en Fransch vlag,
overhandigd is aan een meedoogenlooZen
dictator, die zoowel Tsjechen als Duit-
schers hun vrijheid zal ontnemen.
„Wij' waren zelf niet klaar",
aldus L1 oy d George, „om ons
zelf te verdedigen, laat
staan anderen te redden.
Dat was ons eenige excuus
voor ons toegeven aan dic
tators" voegde Lloyd George er aan
toe.
In verband met China, Abessynië,
Spanje en Tsjecho-Slowakije zeide Lloyd
George, dat Engeland deze jaren de lad
der van vernedering sport voor sport was
afgedaald en wij vroegen ons zelf af, of
wij nog lager zouden gaan.
Zwakkere naties gaan niet naar Pa
rijs of Londen om hulp, maar stroomen
in Berchtesgaden te samten, ten einde den
Duitschen dictator hulp en bescherming
te vragen.
Lloyd George eindigde met te herhalen,
dat zal blijken, dat „wij onze eer hebben
verbeurd en het respect van de wereld
hebben verloren; en wat erger is ons zelf
respect. En ten slotte zal er geen vrede
zijn, maar oorlog en oorlog zonder vrien
den".
VON RIBBENTROP'S BEZOEK AAN
ROME.
De vertegenwoordiger van het „Ber
liner Tageblatt" te Rome meldt, dat de
besprekingen van von Ribbentrop aldaar
waarschijnlijk slechts korten tijd zullen
De Belgische gezant, baron Herry, bracht Woensdag een bezoek aan Breda, waar
'hij de stormtroepen van de Vrijwillige Burgerwacht inspecteerde.
De K.N.A.G. meldt: Ten behoeve van
wegwerken in de provincie Zeeland is
op de Verkeersfondsbegrooting 1939 een
bedrag van ruim 1,5 millioen gulden aan
gevraagd o.a.:
f 9.000 voor verbetering van de veer-
verbinding Anna-Jacoba-Zijpe. De totaal-
kosten zijn geraamd op f 110.000.
f 168.000 als bijdrage van de provincie
in het verlies op de Stoombootdiensten
op de Westerschelde.
f 100.000 voor onderhoud van de rijks-
planwegen.
f 4500 voor onderhoud overige rijks
wegen.
Voor verbetering en aanleg van rijks-
planwegen zijn de volgende posten uitge
trokken:
1. f 31.000 voor voltooiing van het te
verbeteren wegvak op den Slaakdam
van den weg Oud-GastelSt. Filipsland
Zieriksee,
2. f 152.000 voor voltooiing van het te
verbeteren wegvak op den Scheldedam.
3. f 8.000 voor verbetering van het
wegvak GoesKloetinge.
4. 30.000 voor vervanging van aan
liggende rijwielpaden langs het wegvak
GoesSloedam door vrijliggende. Het
totaalbedrag is geraaimd op f 85.000,
waarvan voor f 1938 f 27.000 is uitge
trokken.
5. f 73.000 voor aanleg van een nieuw
wegvak beoosten den Scheldedam.
6. f 30.000 voot voltooiing van den
te verbeteren weg NieuwlandMiddel
burg,
7. f 595.000 voor aanleg van de veer
havens nabiji Kruiningen en in den Perk-
polder.
8. f 33.000 voor aanleg van een toe
gangsweg van Kruiningen naar den
veerhaven.
9. f 73.000 voor aanleg van een nieu
wen weg van de veerhaven in den Perk-
polder naar den weg Walsoorden
Hulst.
10. f 185.000 voor verbetering van het
wegvak KruiswegTivoli van den weg
WalsoordenHulst, waarvan de voltooi
ing vermoedelijk in 1940 zal plaats heb
ben.
duren en misschien reeds Zaterdag kun
nen worden afgesloten.
Het bezoek', dat von Ribbentrop van
daag aan Rome zal brengen wordt in de
Italiaansche pers druk besproken. In 'het
algemeen echter zijn de bladen van oor
deel, dat „men van deze visite geen sen
sationeels dingen verwachten moet.
Overigens bestaat er een Tsjechisch-
Hongaarsche kwestie. Een gedachtenwis-
seling tusschlen 'Rome en Berlijn kan
thans van nut zijn voor een compromis
tusschen Tsjechen en Hongaren.
Er zijn echter nog andere problemen:
bijvoorbeeld de geweldige bewapening van
Frankrijk en Engeland.
„De mogelijkheid is immers niet uitge
sloten, dat de drijvers naar oorlog mor
gen heer en meester zijn in Downing-
street".
PRAAG ANTWOORDT AAN
BOEDAPEST.
Verschillende Hongaarsche eischen
ingewilligd.
Het Tsjechisch antwoord op de jong
ste nota van Boedapest is gisteren aan
den Hongaarschen gezant te Praag over
handigd.
In bedoelde nota van Boedapest was
de afstand en bezetting door Hongaar
sche troepen geëischt van die gebieden,
omtrent welker cessie aan Hongarije
men bet reeds eens was geworden. De
Tsjechische nota stemt met dezen Hon
gaarschen eisch in, doch vraagt eenig
uitstel, althans iets meer tijd dan de
week, welke Hongarije voorstelde, voor
het afvoeren der daar liggende Tsjechi
sche troepen.
Praag aanvaardt óók het principe
van arbitrage voor die gebieden, waar
van het geen afstand wenscbt te doen.
Waar echter Hongarije voorstelt, dat Po
len een der arbiters zal zijn, wenscht
Tsjecho-Slowakije, dat dan ook Roeme
nië aan het scheidsgerecht zal deelne
men.
In de eischen der Hongaren is, naar
het oordeel der Duitschers, thans een
dusdanige wijziging gekomen, dat zoowel
Rome als Berlijn er hun volledige steun
aan kunnen geven. Dientengevolge ge
looft men, dat uiterlijk de volgende week
een oplossing gevonden zal worden.
Volgens de te Berlijn heerschende
meening is het mogelijk, dat de Hon
garen de stad Karschau krijgen, doch
uitgesloten, dat Bratislava wordt afge
staan.
Ook de eisch van een gemeenschappe
lijke Poolsch-Hongaarsche grens zal niet
verwezenlijkt worden.
Desalniettemin zal de heele kwestie
■MinMuiHaiiBBiiBamaiiHBiiai
Plan A. Wil ook het menschelijk vernuft 5
I" zich blijven ontplooien (en dat zat Immers
nooit te remmen zijn), dan zal de eene
uitvinding de andere blijven volgen, dan -
Izal de rationalisatie der voortbrenging
voortdurend verder gaan, dientengevolge I
Z de productiemogelijkheid van dag tot dag I
I toenemen en de producten zich meer en I
meer opstapelen.
Doch dan zal het ook noodig zijn, wil niet
Iheei de economische wereldorganisatie in I
het honderd loopen, dat bf de productie-1
mogelijkheid belangrijk ingekort wordt en jj
I dat is reeds practisch onmogelijk
jjebieken,
want dat tóch veroorzaakt dén bekenden
beruchtenmalaise-toestand, bf de levens- J
Iduur der producten zal, gelijk gezegd, a
belangrijk moeten worden verkort
jj Bidt. 35—36 (16)
w. C. Sicken
i tmm
van Sub-Karpathisch Rusland, naar
men verwacht,snel haar beslag kiijgen.
AMERIKA BOUWT EEN LUCHT
VLOOT VAN 7000 TOESTELLEN.
De „New York Herald-Tribune"
meldt, dat de Amerikaansche regeering
het vaste voornemen heeft een lucht
macht te bouwen, die even sterk is of
sterker dan die van het Duitsche rijk of
welk ander land ook zal zijn. Het is
volgens het blad de bedoeling, dat de
luchtvloot ten minste 7000 toestellen zal
tellen.
Het getal 7000 is uit officieele bron
bevestigd.
In overeenstemming met de politiek,
voor dezen door Roosevelt en Huil ver
kondigd, welke een vredespolitiek is, ge
baseerd op eerbied voor bet internatio
nale recht, zullen de Ver. Staten zich
huiten oorlogen houden, maar zij willen
de fouten vermijden, aan andere demo
cratieën verweten, zij willen n.l. niet de
kans loopen zich te moeten onderwerpen
aan eischen van andere naties, als deze
hun het pistool op de borst zetten.
Roosevelt deelde mede, dat men de mo
gelijkheid bestudeert om een nieuw be
stuurbaar luchtschip op stapel te zetten.
Het congres heeft voor dit doel 3 mil
lioen dollar uitgetrokken.
HET KINDERRIJKSTE LAND TER
WERELD.
Op de vraag, welk land de meeste kin
derrijke gezinen telt, krijgt men verschil
lende antwoorden. Sommigen noemen Ita
lië, anderen Polen, China of Japan. Toch
staan deze landen niet bovenaan. Volgens
de statistieken komt deze eer toe aan de
Deensohe Faroër-eilanden. De families
tellen bier gemiddeld zeven kinderen. Tien
kinderen in een familie is geen zeldzaam
heid, en families met zeventien kinderen
worden 'hier nog niet als „eigenaardighe-
den" beschouwd.
HET BRITSCHE KONINGSPAAR NAAR
DE VER. STATEN?
De „New York Times" meldt uit Ottawa
dat men er in officieele Canadeesche krin
gen thans van overtuigd is, dat het Brit
sche koninklijke paar tijdens zijn verblijf
in Noord-Amerika ook een bezoek aan de
Vereenigde Staten zal brengen.
DE BELGISCHE BANK VERLAAGT
HAAR DISCONTO.
BRUSSEL. De Belgische Bank heeft
haar disconto verlaagd van 3 tot 2V2 pet.
Immigratie-quota voor Palestina
bekend gemaakt
In het Palesteinsche Staatsblad zal me
degedeeld worden, dat in de zes maanden,
welke op 31 Maart 1939' eindigen, ten
hoogste 4870 buitenlanders in Palestina
zullen worden toegelaten. Van de immi
gratie-vergunningen worden er 2020 ge
reserveerd voor kapitaalbezitters en 1150
voor arbeiders. Men meent te weten, dat
de meeste vergunningen zullen wordon
uitgereikt aan Joodsche immigranten.
Korte Berichten.
Volgens een officieele mededeeling
bevinden zich thans in Palestina 18.500
Britsche officieren en manschappen.
GROOTE GEZINNEN
EN HET WONINGVRAAGSTUK.
Wenschen van den Ned. R. K. Bond1 voor
giroote gezinnen.
Het hoofdbestuur van den Ned. R. K.
bond voor groote gezinnen heeft een adres
gericht tot den minister van 'binnenland-
sche zaken, waarin het eenige wenschen
als volgt samenvat: