Godsdienst en leven.
r^JUÖVADÏS'1
EERSTE BLAD.
De Tweede Kamer.
Buitenland.
De strijd in China.
In oud-Jeruzalem blijft het
onrustig.
ZATERDAG 22 OCT. 1938
53e JAARGANG - No. 19
Niet los van den wortel.
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J, J. FANOY, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vllssingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Met blijdschap kan worden geconsta
teerd, dat den laatsten tijd van een op
leving van het religieuze leven kan «wor
den gesproken.
Niet alleen in het vrijzinnige, maar
ook in het sociaal-democratische kamp
worden stemmen beluisterd, die daar
vroeger niet of veel zwakker werden ge
hoord.
Men heeft het Dr Colijn zelfs kwalijk
genomen dat hij zijn Kabinet niet op
breeder© basis heeft geplaatst omdat er
toch ook bij de linkerzijde bereidneid
was tot handhaving van de Christelijke
grondslagen van ons volksleven.
Wij1 kunnen ons hierover verblijden.
Maar tegelijkertijd is het noodig er
steeds weer .aan te herinneren, dat gods
dienst en religie nooit losgemaakt mo
gen worden van den wortel.
Bij het begrootingsdebat in 1928 was
het Dr de Visser, die er bij de bespreking
van het huwelijksvraagstuk op woes, dat
principieel verzet tegen de gevaren die
er op dit gebied dreigen, alleen geboden
kan worden door hen, die het huwelijks
recht, gegrond in het Christendom, als
meester erkennen over 's menschen wil,
„En zoo voegde hij1 er aan toe
wat van het huwelijksrecht geldt, is even
zeer van toepassing op denkbeelden over
gezag, gezin en vrijheid. Ja, in hoofd
zaak zijn onze nationale instellingen in
het algemeen gegrond op het Christen
dom. Ongetwijfeld zijn er nog velen, die
dat oude betrekkelijk bleven eeren, maar
het tevens losmaakten van den wortel
waaruit het opkwam en nu steeds meer
onder den invloed komen van oen strea
ming des tijds, die hen onwillekeurig
medezuigt, of die zij zelfbewust volgen"
Het gevaar waarop Dr de Visser bier
wees, zien wij in onze dagen in ver
sterkte mate.
Er zijn verschijnselen die op een ople
ving van het religieuze bewustzijn dui
den.
Maar het is ook duidelijk, dal er een
pogen is, de religie los te maken van den
wortel.
Men spreekt dan van een Christendom
boven geloofsverdeeldheid en bedoelt een
Christendom los van den Christus in
Gods Woord gepredikt,
Men wil religie, maar een religie los
van Gods Woord.
Los van den wortel en daarom on
houdbaar en krachteloos.
God dienen, wil zeggen zich voor God
buigen. Hem als den Oppersten Sou-
verein erkennen, omdat Zijn Naam alleen
is hoog verheven, en Zijn majesteit is
over de aarde en den hemel.
God de Heere, die Zich in Zijn Woord
aan ons openbaarde, is de Schepper van
het heelal. En daarom bestaat er niets,
ten aanzien waarvan niet zouden gelden
de ordeningen door Hem gesteld.
Die belijdenis echter gaat velen te ver.
Zij willen wel erkennen de waarde van
den godsdienst, zij zijn niet afkeerig van
religieuse aandoeningen, maar van een
onvoorwaardelijk buigen voor, en een met
heel hun hart en ziel en zinnen dienen
van God, willen zij niet weten.
Dat komt hunne menschelijke eer te
na. En daarom scheppen zij zich een
God naar hunne gedachten.
Groot is het aantal goden, dat in onze
dagen wordt gediend en gesteld in de
plaats van den eenigen waren God.
De een buigt voor het kapitaal. De
ander voor de organisatie. De derde voor
het getal en de massa en de vierde voor
den dictator.
Neen zegt weer een ander, zulk een
godsdienst kan toch niet bevredigen.
En hij stemt in met den dichter:
God is een louter Niets, hem raakt geen
Hier noch Na,
Hoe meer gij naar hem grijpt, zoo meer
ontvliedt hij u.
En men eindigt, om toch het hoofd hoog
te kunnen houden in zelfaanbidding en
verklaart:
Ik heb alleen mij zelf aanbeden,
Mijn afgod was mijn eigen hart.
Tegenover deze soorten „religie" neemt
Gods Woord vierkant positie.
Voor geen tweeërlei uitlegging vatbaar
weerklinkt de eisch: Gij zult geen andere
goden voor mijn aangezicht hebben.
Met één slag wordt al het eigenwijs
menschelijk gekonkel vernietigd.
Geen and ere goden.
Dat wil zeggen, dat wij in de plaats
van den eenigen waren God, die Zich in
Zijn Woord geopenbaard heeft, niets
DUITSCHLANDS BEVOLKING.
Door de inlijving van 'het Sudeten-ge-
bied is de bevolking van het „gxoot-Duit-
sche rijk" toegenomen met 3.595.000 tot
een totaal van 78.700.000.
Het Sudeten-gebied is practisch even
dicht bevolkt als het overige Duitschland,
maar is meer geïndustrialiseerd. Ruim de
helft der bevolking leeft van de industrie,
een vierde deel van den land- en hosch-
bouw, en een achtste deel van handel en
verkeer.
DE SPIONNAGE IN AMERIKA.
anders zullen stellen om daarop ons ver
trouwen te zetten.
Maar dan ook, dat wij den eenigen
waren God recht zullen kennen, Hem
alleen vertrouwen en Hem van ganscher
harte liefhebben, vreezen en eeren.
In heel ons leven niets anders zoeken
en bedoelen dan de verheerlijking van
Zijn Naam.
In het gezin, en de school, en de kerk,
maar ook in het bedrijfsleven, ook in de
politiek.
Dat is een geweldige eisch.
Het kost vaak zooveel moeite ons hoofd
te buigen.
Er is zooveel een zoeken van eigen eer
en eigen belang.
En toch: geen andere goden,
Want: Ik ben de Heere uw God!
WIJZIGING
VAN DE TARIEFMACHTIGINGSWET.
MATIGE PROTECTIE GOEDGEKEURD.
De Tweede Kamer aanvaardt het
amendement-De Geer met 44 tegen 41 st.
In de gisteren gehouden vergadering
van de Tweede Kamer, waarin ook Dï H.
Colijn aanwezig was, werd voortgezet de
behandeling van het ontwerp tot wijziging
van de Tariefmachtigingswet.
De heer D e G e e r (C. H.) meent, dat
de regeering niet den juisten weg heeft
gekozen ter verkrijging der noodig geach
te bevoegdheden.
Spr. stelt een amendement voor, vol
gens hetwelk in art. 1 van de Tariefmach
tigingswet wordt ingevoegd: „strekkende
hetzij tot vermindering van de inkomsten
van het Rijk, hetzij tot matige
bescherming van bepaal
de INederlandsche 'bedrij1-
v e n". De termijn zou dan op zes maan
den moeten worden gesteld. Aldus zal er
een zelfstandige beslissing, ook voor de
Eerste Kamer, mogelijk zijn over de toe
passelijkheid van art. 1 en zal art. 2 op
eigen mérites kunnen worden beoordeeld.
De Minister van Financiën, de
heer De Wilde zegt, dat de be
kende voorwaarde-constructie alleen ten
doel had de verwijdering van het servi
tuut. Indien andere middelen tot hetzelf
de resultaat leiden, heeft de regeering te
gen die middelen geen bezwaar. Het
spreekt vanzelf, dat dit ook geldt nopens
het amendement-De Geer, dat ook aan
het verlangen der Regeering tegemoet
komt.
Spr. betoogt de noodzakelijkheid van
een ruime toepassing van art. 1 C o n-
tingenteeringen en navor
deringen zijn zeer bezwaarlijk. De na
vorderingen brengen een geweldige romp
slomp mee aan controle, terwijl zij hun
doel missen ten aanzien van producten
die ook in het binnenland geproduceerd
worden.
Bovendien zal men concurrentie krijgen
tusschen de importeurs: de een zal het in
voerrecht wel, de ander niet op den prijs
leggen.
Spr. hoopt, dat men zijn bezwaren te
gen een ruime toepassing van art. 1 zal
laten varen.
De heer Van den Tempel (S. D.)
acht de argumentatie van den heer De
Geer inzake de noodzakelijkheid van een
ruime toepassing van art. 1 buitengewoon
zwak.
De oplossing, welke de heer De Geer
voorstelt, doet geen recht aan de opvattin
gen van spr. over de taak van het parle
ment.
De heer B i e r e m a (Lib.) heeft op
zichzelf tegen de oplossing van den heer
De Geer geen bezwaar, mits het juist wa
re, dat de Kamer nopens de Tariefwet
vrij blijft. Maar dit is niet waar. De Ka
mer wordt, zoo zij een ruime toepassing
van art. 1 goedkeurt, met handen en voe
ten gebonden aan de invoering van een
matig beschermend tarief. Spr. kan met
den gang van zaken niet accoord gaan.
De heer J'oekes (V.D.) acht het
denkbeeld van den heer De Geer niet aan
nemelijk.
Daar het amendement-De Geer eigen
lijk een nieuw wetsontwerp is, vallende
buiten het onderwerp der beraadslagin
gen, zou spr, voorstellen dit amendement
naar de afdeelingen te verzenden.
De Minister van Financiën
meant, dat het amendement volkomen in
de lijn der beraadslagingen ligt. Spr. zou
het betreuren als het naar de afdeelingen
zou worden gezonden.
Nogmaals betoogt spr. de moeilijkhe
den aan de navorderingen verbonden.
Een zee van ellende zit daar aan vast.
Heel anders staat het bij onmiddellijke
invoering van de verplichting.
Aan de orde is het amendement-Dé
Geer.
De heer Joekes (V.D.) stelt voor het
amendement naar de afdeelingen te ver
zenden.
De heer Schouten (A.R.) ziet voor
verzending naar de afdeelingen geen
rede, althans niet van doorslaggevend
gewicht. Er is over dit amendement niet
beraadslaagd, maar wel over den i n -
houd van het amendement. Daar is gis
teren en vandaag bijna uitsluitend over
gepraat.
Het voorstel tot verzending naar de af
deelingen wordt met 47 tegen 36 stem
men verworpen. Tegen stemden de
C.H., de R.K. en de A.R., behalve de heer
Van Dijken.
Na breedvoerige discussies is daarna
het amendement-De Geer aangeno
men met 44 tegen 41 stemmen.
Daardoor is er een principieele beslis
sing gevallen over een wijziging van onze
handelspolitiek.
Vóór het amendement hebben gestemd
de drie rechtscbe fracties, met uitzonde
ring van de he eren Wagenaar, Smeenk,
Diepenhorst, Baas en Schouten.
Daarna is ook het wetsont
werp tot wijziging van de
Tariefmachtigingswet met 44
tegen 41 stemmen aangeno
men.
KANTON DOOR DE JAPANSCHE
TROEPEN BEZET.
In een officieel communiqué bevesti
gen de Japanners, dat hun voorhoede,
gevolgd door tanks en andere gemecha-
Jacomet, die tot Fransch minister van
bewapening benoemd zal worden volgens
de plannen van het kabinet Daladier.
niseerde eenheden, om 16 uur 40 den
oostelijken sector van Kanton heeft be
zet, Zij wachten thans op de aankomst
van hun hoofdmacht om den de stad ver
der te bezetten.
De bezetting van Kanton door de Ja-
pansche troepen geschiedde zonder dat
van Chineesche zijde ernstig verzet werd
geboden.
De voorhoede der Japanners rukte om
halfdrie binnen. Zij bezette de Oostelijke
voorstad. Ook de nakomende colonnes
stelden geen pogingen in het werk om
naar het centrum en het Westen van de
Zuid-Ghineesche metropolis door te
dringen. Blijkbaar wil het Japansche
bommando de Chineesche burgerbevol
king in de gelegenheid stellen de wijk te
nemen naar veiliger oorden. De evacua
tie in het Westen der stad heeft een or
delijk verloop. Duizenden en nog eens
duizenden verlaten Kanton, deels over
land en deels in booten.
De groote Ghïneesche troepenconcen
traties ten westen van de spoorlijn, voor
al die bij de forten van Bocca Tigris, zijn
thans geisoleerd, zoodat het mogelijk is,
dat deze een toevlucht zullen zoeken in de
Britsche kolonie, wanneer de Japanners
een aanvang zullen maken met de zuive
ring van het schiereiland.
Het voornaamste resultaat van de be
zetting van Kanton zal zijn, dat Hong
kong over zee, land en lucht van China
zal zijn afgesneden.
Buitenlandsche kringen hebben steeds
staande gehouden, dat Japan Kanton
zou moeten innemen, wilde het hopen op
een overwinning, daar Kanton niet al
leen de voornaamste plaats van aan
komst was van uit het buitenland afkom
stige munitie, doch tevens de eenige be
langrijke haven, welke China voor den
uit- en invoer was overgebleven.
Buitenlandsche militaire kringen zijn
verbaasd over de snelheid, waarmede de
Japanners oprukken.
Een economische crisis toch is het
gevolg van twee belangrijke groepen
Ivan oorzaken, n.l. 25% economische I
men 75% psychologische.
Alleen een zeer krachtig ingrijpen kan J
I deze crisis tot welvaart doen keeren
en ieder met de handen over elkaar
I af wachten tot het getij weerkeert, is I
uit den booze.
I Bldü. 28-29 (12) W. C. Bleke» I
Vrijdagmorgen is een Britsch soldaat
gedood door een franctireur in de oude
stad Jeruzalem. Het was de tweede
doode, dien de Britsche troepen in de
laatste 24 uur hebben verloren. Een lui
tenant werd namelijk bij ongeluk gedood
op een patrouiüetocht nahij Kamaiia.
Gistermorgen werd met tusschenpoo-
zen geweervuur gegeven door vrijschut
ters in de oude stad. Deze 'houden nog
stand in de omgeving van de mosk°e.
De troepen der regeering beantwoordden
het vuur. Bij tusschenpoozen cirkelde
een vliegtuig boven de stad, dat het hoofd
kwartier in kennis stelde van verdachte
bewegingen.
In een ooggetuigenverslag verhaalt de
correspondent van Reuter, die op den
Oiijfiierg is geweest, dat de moskee en
andere heiligdommen er verlaten uitza
gen. De rebellen en anderen hielden zich
echter waarschijnlijk gedekt in de hei
lige gebouwen en kloosters.
PRAAG ZENDT NIEUWE VOOR
STELLEN AAN BOEDAPEST.
Naar Stefani uit Boedapest meldt,
zijn gisteren nieuwe voorsteilen van de
Tsjecho-Slowaaksche regeering aan de
Hongaarsche overhandigd.
In welingelichte kringen wordt ver
klaard, dat de nieuwe Tsjecho-Slowaak
sche voorstellen nog onbevredigend zijn
voor Hongarije, hoewel zij een belang
rijke vooruitgang in de onderhandelin
gen genoemd worden.
Over het algemeen goedingelichte
kringen verklaren, dat begin volgende
week de Hongaarsch-Tsjecho-Slowat k-
sche besprekingen zullen worden her
vat en wel op neutraal terrein, naar men
zegt te Weenen.
DE PAUS TEGEN DE GELOOFS
VERVOLGING IN DUITSCHLAND.
De Paus heeft bij de ontvangst van de
leden van het congres voor kerkelijke ar
cheologie een rede gehouden, waarin hij
heftig de vervolgingen heeft, gegeeseld,
waaraan de Kerk in Oostenrijk en
Duitschland blootstaat.
De Paus zeide, dat de vervolgingen in
Duitschland en Oostenrijk met een waar
lijk opmerkelijke stoutmoedigheid worden
voortgezet en steeds duidelijker en ernsti
ger worden, volgens de getuigenissen, die
men te Rome heeft ontvangen.
„Wat ons troost, is, dat wij, in ons leven
van tachtig jaren, ons er rekenschap van
hebben kunnen geven, dat wij gezien heb
ben, dat er groote dingen in handen zijn
van God en niet in die van menschen. De
Paus heeft Napoleon III zien rijzen tot
de hegemonie en zien vallen, eveneens
Bismarck en Wilhelm li. Wij zullen deze
nieuwe zaken nog verder verscherpt zien,
deze hegemonie, die er min of meer naar
streeft zich over de heele wereld uit te
strekken, en wij vragen ons af, wat de
Voorzienigheid voor ons nog verborgen
houdt".
De Paus verklaarde tenslotte met
kracht, dat het een leugen is te zeggen,
dat de Kerk aan politiek doet. „Onze po
litiek is die van het algemeen welzijn".
In de aula van het Koloniaal Instituut te Amsterdam vond Donderdag de eere promotie plaats van Z. Exc.
J. J. C. van Dijk, minister van Defensie. Het moment, waarop minister Van Dijk den doctorsbul uit handen
van Prof. Rutgers ontvangt.
De Duitscbers, die kort geleden te Fort
Randolph gearresteerd zijn en die ervan
beschuldigd worden foto's van de versfer-
kingswerken te hebben genomen, zijn gis
teren voor den rechter verschenen. Hun
zaak is in handen gesteld van 't districts
gerechtshof. Intusschen zijn zij tegen een
borgtocht in vrijheid gesteld.
De openbare aanklager