De stand der Rijksmiddelen. Dagblad voor de Provincie Zeeland De veertigorige arbeidsweek. tul„DU0 VADIS 71 EERSTE BLAD. DINSDAG 18 OCT. 1938 53e JAARGANG - No. 15 Buitenland. De toestand in Palestina wordt critiek. Binnenland. Belangrijkste Nieuws Uitgave: N. V, Uitgevers - Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoes Postrekening 44455 Telefoon 11 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Advertentiën 30 cent per regel Ingezonden mededeellngen 60 cent per regel Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting Dit nummer bestaat uit 2 bladen- In het jongste nummer van „Stemmen des Tijds" geeft Prof. Diepenhorst een interessant overzicht van den strijd om de veertigurige arbeidsweek. Aanvankelijk werd de eisch van de verkorting van den arbeidsduur te Ge neve op de Internationale Arbeidsconfe- rentie (1933) aan de orde gesteld als een noodmaatregel, als mid del tot bestrijding van de werkloosheid. Het was met name de Italiaanscbe regeeringsafgevaardigde, die betoogde dat arbeidsverkorting wel niet de gebeele werkloosheid zou oplos sen, doch zeker voor dertig procent. Later echter werd een nieuwe doelstel ling ingeschakeld. In de conferentie van 1934 werd naast het middel om de werk loosheid te verminderen, de veertigurige arbeidsweek gevraagd, teneinde „de ar beiders te doen deelnemen in de voordee- lenvan den vooruitgang op technisch ge bied". Een jaar later werd op deze beide gronden, ondanks bestrijding van ver schillende kanten, een ontwerp-beginsel- verdrag ten gunste van de veertig-uren week aangenomen. Veel meer dan een gebaar was deze uitspraak echter niet. Ratificaties bleven vrijwel geheel achterwege. In het tweede deel van zijn betoog, be handelt Prof. Diepenhorst de vraag hoe het in Nederland behoort te gaan. In het antwoord wordt op verschillen de bezwaren tegen de veertigurige ar beidsweek gewezen. Allereerst is er bet bezwaar, dat de productiekosten niet weinig zullen stij gen, nu de voorstanders, in strijd met wat aanvankelijk wel van die zijde ge boord werd, eischen dat verkorting van den arbeidsduur gepaard moet gaan met handhaving van bet loonpeil. Intusschen begint men ook in socialistisohen kring oog te krijgen voor de fatale gevolgen van een en ander voor het bedrijfsleven. Herinnerd wordt in dit verband aan de uitspraak van den heer Van der Waerden in de „'Socialistische Gids": Het denkbeeld kan als fantasie slechts worden genoten, maar is moeilijk econo misch te fundeeren. Een tweede bezwaar is, dat invoering in Nederland slechts zal kunnen geschie den wanneer andere landen, waarmee wij den concurrentiestrijd hebben te voe ren, de veertigurige arbeidsweek in hun wetgeving opnemen. Als grootste bezwaar wordt echter ge noemd dat een dergelijke arbeidsverkor ting noch economisch aannemelijk, noch ethisch geboden is. In vroeger jaren kon van overma- t i g e n arbeidsduur worden gesproken. Waarbij dan werd aangetoond, dat in krimping van den arbeidsduur geenszins tot vermindering der productie behoefde te leiden. Deze drijfveer is echter ontspannen; de overtuiging dat verdere belangrijke verkorting de productie op peil kan hou den en zelfs opvoeren, bestaat niet. Het resultaat van de verovering der 40-uren- week door de sterksten zou leiden tot een zoo kostbaar productieapparaat en dus tot een zoo dure productie, dat de afzet nog meer zou dalen en dus de wezkloosheid vergroot zou worden. En de slagen zouden tenslotte weer neerkomen op de z w a k s t e n en a r ou st en, met name op de landarbei ders. De veertigurige werkweek wordt dan ook door Prof. Diepenhorst, uitzonde ringen daargelaten, afgewezen. Wel acht hij het toe te juichen, dat de Minister zich met ernst geeft aan de verdere invoering van de Arbeidswet. Vooral zal daarbij aandacht geschonken moeten worden aan de eereschuld, die nog bestaat tegenover de landarbeiders, een eereschuld die het best zal worden afgelost, wanneer bij de betaling daar van gevolg kan worden gegeven aan den wensch levend in Christelijk-Histori- schen en Antirevolutionairen kring: „Indien een wettelijke Tegeling ter zake volledig rekening houdt met de eigenaardigheden van het bedrijf en zulk een regeling voorts op afdoende wijze zoodanige opwekking van het or ganisatieleven bevordert, dat uit het bedrijf zelf voortgekomen regelingen tenslotte de door de Overheid vastge stelde bepalingen kunnen vervangen." Door te voldoen aan dien wensch zal beter resultaat bereikt worden dan met een onvruchtbare actie voor de veertig urige arbeidsweek. BETHLEHEM REEDS WEKEN IN ARABISCHE HANDEN. Naar thans bekend wordt bevindt Bethlehem zich sedert weken in handen van de opstandige Ara bieren. Geen enkel Britsch soldaat be vindt zich nog in de stad. Door dit feit is ook de Kerk der geboorte in Arabi sche handen. Aangezien evenwel de op stand een Arabisch-nationale en geen re- ligieuse zaak is, wordt het uitoefenen van den christelijken godsdienst in niets gehinderd. Met uitzondering van Joden en Eiigelschen kan ieder vrij- Bethlehem betreden. Niettegenstaande te Jeruzalem voor den tijd van vier en twintig uur een ver bod is uitgevaardigd, om zich op straat te begeven, wordt er nog steeds vanuit vensters en vanaf daken geschoten. De Arabische opstandelingen hebben in de laatste dagen in het geheel 7000 man nieuwe strijdkrachten in het strijd perk gebracht. Voorts kan men verne men, dat de Arabieren alle maatregelen nemen, om opgewassen te zijn tegen de binnenkort te verwachten Engelsche ver sterkingen. In bepaalde kringen vreest men, dat de Arabieren een grootsch opgezetten aanval op Jeruzalem zullen doen. Het heet, dat er zich in Jeruzalem voldoende Arabieren bevinden om een aanval van buitenaf te doen slagen. Naar verluidt zijn den Arabieren bij de onlangs geleverde gevechten bij Hebron aanzienlijke hoeveelheden Engelsche mu nitie in handen gevallen. Geen verdeellng van Palestina? De „Daily Herald" ver wacht dat de Britsche re geering zal afzien van haar plannen tot verdee ling van Palestina en zal overgaan tot een dras tische inperking van het Joodschfl nationale te huis. Men gelooft, dat de regeering zal voor stellen de Joodsche immigratie voor den tijd van ongeveer twee jaar geheel te schorsen of tot een streng minimum te rug te brengen. Tevens zou de verkoop van grond aan Joden verboden worden. Het blad schrijft, dat het nemen van dergelijke besluiten gelijk zou staan met opzegging van de verklaring van Balfour e& een zich gedeeltelijk onttrekken aan een mandaat, dat door den Volkenhond is opgelegd. Een spil die reikt van de Noordzee tot de Zwarte Zee. De Duitsche minister van economische zaken, Funk, deelt mede, dat hij de mi nisters van handel van Zuid-Slavië, Bul garije en Turkije heeft uitgenoodigd naar Berlijn te komen en dat deze uitnoodi- ging aanvaard is. Funk verklaarde voldaan te zijn O'ver de resultaten van zijn Balkanreis. Hij' schrijft: „Zuid- Slavië, Bulgarije en Turkije, die politiek bevriend zijn, vormen een soort Balkan- spil, die reikt van de Duitsche grens tot de Zwarte Zee. D'aardoor kan men on derhandelen over grootsche economische organisatie- ontwerpen voor deze drie landen, zooals aanleg van wegen en di recte telefoonkabels op groote schaal. Door de groote beteekenis van den Do- nau voor Zuid-Oost-Europa bestaat er een economisch gebied van Noordzee tot Zwarte Zee. Zuid-Oost-Europa en Klein Azië bezitten vrij- wel alles, waaraan Duitsch- land behoefte heeft". Funk vertelt verder, dat hij heeft on derhandeld over de vraag, op welke wijze de productieve krachten dezer lan den met Duitsche hulp ontwikkeld kun nen worden, opdat er een vergrooting van den goederenhandel tot stand komt. Funk is er van overtuigd, dat zijn on derhandelingen met succes bekroond zijn. Duitscbland, zegt bij, moet in den Balkan groote hoeveelheden kaioen en oliezaden koop en, om zijn textielproduc- tie te vergrooten en zijn voorziening in smeerolie uit te breiden. Daartegenover zal het de Balkanstaten bijstaan bij de exploitatie van hun delf stoffen. WARMTE-GOLF IN DE VER. STATEN Amerika beeft op het oogenblik te lij den van een voor dezen tijd van het jaar ongewone warmte. De temperatuur steeg te New-York tot 30 graden G. en op an- dere punten in het Oosten en midden- Westen tot meer dan 32 graden G. HET VLIEGTUIG-ONGELUK BIJ SOEST. De Sabena-maatschappij heeft mede gedeeld, dat de directie tot nu toe nog niet den uitslag heeft vernomen van het offioieele onderzoek, dat is ingesteld naar de oorzaken van het verongelukken van het vliegtuig der maatschappij bij Soest. De directie keert zich verder scherp tegen de bewering, dat bet toestel te zwaar belast zou zijn geweest. HITLER TOT 9 NOVEMBER TE BERCHTESGADEN. De „Daily Telegraph and Morning Post" meldt uit München, dat Hitier naar Berchtesgaden is vertrokken. Hij zal te Berchtesgaden blijven tot 9 No vember en dan terugkeeren naar Mün chen voor de jaarlijksehe herdenkings bijeenkomst der N.S.D.A.P. De correspondent verneemt, dat de Führer voornemens is de eerste drie we ken rust te nemen en dan een nieuw programma zal uitwer ken voor de Duitsche cam pagne ten behoeve van kolo niën. DE FINANCIEELE HULP AAN PRAAG Frankrijk geeft: „Niet thuis". Met de Tsjecho Slowaaksche financi eels missie, die van Londen naar Praag is teruggekeerd, is een bevredigende rege ling tot stand gekomen omtrent het Brit sche voorschot van 10 millioen pond ster ling en het gebruik, waartoe het zal wor den bestemd. Het Tsjecho Slowaaksche verzoek om nog meer financieele hulp, dat, naar men meent te weten, het onderwerp zou vor men van memoranda, die de missie bij de Britsohe en Fransche regeering heeft ach tergelaten, ie eveneens besproken, dooh hieromtrent kon men bet niet spoedig eens worden. Frankrijk heeft zich op het standpunt gesteld, dat Frankrijk's eigen behoef ten voorloopig de mogelijk- heid van het verleenenvan bijstand aan Tsjeoho S 1 o- wakije uitsloten, in ver band waarmede Engeland zich niet bereid zou heb ben verklaard den last alleen te dragen. DE TOESTAND TE WEENEN. Aanval op de Kerk. Naar aanleiding van de agitatie tegen kardinaal Innitzer nemen R. K. kringen na de rede van Bürckel de grootste reser ve in acht. De kardinaal blijft in zijn pa leis, dat door partijformaties wordt be waakt. In de St Stefanskatbedraal werd Zondag geen enkele toespeling in de preek op de incidenten gemaakt. Men verwacht intusschen in R. K. kringen wel dat maat regelen tegen de Kerk zullen worden ge nomen. In de Weensche uitgave van de „Vól- kischer Beobachter" wordt reeds in een artikel, dat tot titel heeft: „Rijke kerken, arm volk" gewezen op de rijkdommen van de R. K. Kerk in Oostenrijk in tegenstel ling met het winterhulpwerk van 't Duit sche volk. Bij bet artikel worden foto's gereproduceerd van kerken, R. K. scholen, seminaria en de zomerresidentie van kar dinaal Innitzer. DE VALERA WIL AUTONOOM ULSTER-GEBIED BINNEN VEREENIGD IERLAND Anders: Geen hulp voor Engeland in tijd van oorlog. De Valera, de Iersche premier, heeft tegenover een bijzonderen correspondent van de „Evening Standard" een belang rijke verklaring over de bestaande schei ding tusschen Ierland en Ulster afgelegd. De correspondent zegt, dat De Valera hem mededeelde, dat hij afziet van ieder denkbeeld omtrent een volksstemming, die de scheiding zou bestendigen en dat bij de regeering te Londen met klem verzocht de zes graafschappen van Ulster er toe te brengen, zich in het Groot-Iersche par lement te doen vertegenwoordigen. De Valera bood Ulster autonomie in interne aangelegenheden aan, waarbij' hij alleen garanties voor de nationalistische minderheid in dit gebied vroeg. Zoolang de scheiding voortduurde, aldus voeg de De Valera hieraan nog toe, z ij n de kansen, dat Ierland in geval van een Euro peeschen oorlog met Groot-Brittannië zal sa menwerken zeer gering. BOEDAPEST EN PRAAG. Er is nog geen besluit genomen aan gaande de hervatting van directe onder handelingen tusschen Boedapest en SEPTEMBER WAS VOOR DE SCHATKIST EEN GOEDE MAAND. In negen maanden bijna f9 millioen boven de ramingi. De maand September bracht voor de schatkist van het Rijk verheugende resul taten. De „Overige Middelen" die de laatste maanden minder gunstig waren, kwamen met een opbrengst van f38.184.411,85, bijna f 2.5 millioen boven de raming en f 1.3 millioen boven September 1937. Verschillende accijnzen waren be langrijk hooger endeOmzetbelae- t i n g kwam millioen boven de raming. Rechten en boeten van zegel bleven ruim f 1.5 millioen beneden de opbrengst van 1937 en waren ook belangrijk lager dan de raming. Ook de successierechten wa ren lager dan geraamd was, maar ruim 8 ton hooger dan in 1937. In de eerste negen maanden van 1938 bedroegen de totale ontvangsten f330.556.044 (v. jaar f 320..740.460) bij f 321.918.750 als 9/12 der raming. De opbrengst der kohieren voor de Directe belastingen bleef f 5 millioen beneden de raming, hoewel zij die van 1937 met liefst f 11.5 millioen overschrijdt. Praag, doch het verluidt, dat diplomatie ke besprekingen nog steeds aan den gang zijn, niet alleen tusschen de beide hoofd steden, doch ook met Berlijn, Londen, Parijs en Rome. Ondertusschen wordt melding gemaakt van een hernieuwd optreden van Hon- gaarsche terroristen in Slowakije en Roethenië. Zij zijn gewapend met stok ken, pistolen, geweren, handgranaten en dynamiet. Deze gewapende benden zijn georgani seerd volgens het model van het corps, dat Henlein onlangs heeft ontbonden. AARDSCHOKKEN IN SPANJE WAARGENOMEN. Drie sterke aardschokken zijn Zondag langs de gebeele Cantabrische kust ge voeld. Ze volgden elkaar met eenige mi nuten tusschentijd op. D'e tweede schok bad de langste duur, n.l. ongeveer 12 seconden. Geen enkel persoonlijk onge val wordt gemeld. De materieele schade is onbeteekenend. DUITSCHE SPIONNEN IN AMERIKA. Gisteren is te New York de behande ling van het spionnageproces voortgezet. De vertegenwoordiger van het O. M. zeide, dat de Duitsche spionnen naar Ber lijn plannen hebben overgebracht van twee Amerikaansche vliegtuigmoeder schepen, die zij in handen hadden gekre gen door het namaken van Roosevelts ■handteekening op een vervalschte lastge ving aan het ministerie van marine. Deze verklaring wekte in de rechtszaal groote beroering. Hardy beschreef voorts tot in bijzonder heden militaire geheimen, die volgens zijn zeggen door de Duitsche spionnen naar Berlijn waxen overgebracht. Deze hadden, behalve op twee oorlogsschepen, betrek king op de Amerikaansche artillerie strijdkrachten in de Panama-Kanaal zone en 'de sterkte van de vloot in den Atlantischen Oceaan. Hij voegde hier nog aan toe, dattwee der beschuldigden, dieniet aanwezig zijn, verbonden zijn aan bet Duitsche mini sterie van oorlog. Het zijn hooggeplaatste Duitsche ambtenaren. BURGEMEESTERS. Bij K. B. is op hun verzoek eervol ont slag verleend aan J. A. D. E. Pappers als burgemeester der gemeente "W i 11 e m en aan P. de Geus als burgemeester der ge meente Heil evoetsluis. DE WIJZIGING VAN DE TABAKSWET Een amendement. Dp Tweede Kamerleden IJ z e r m a n en Van den Tempel hebben op het wetsontwerp tot wijziging van de Tabaks wet een amendement ingediend, waarvan de bedoeling is, de werking van de in het tweede lid van het voorgestelde artikel 39a voorkomende overgangsbepaling to beperken tot een termijn van driejaar. DE WIJZIGING VAN DE TARIEFMACHTIGINGSWET. De heer De Geer heeft op het wets ontwerp tot wijziging van de Tariefmach tigingswet, het volgende amendement in gediend: Het is een sprookje, dat de oorlog van 1914118 armoede bracht en armoede I ten gevolge moet hebben. Economisch en zuiver materieel ge- I sproken was de oorlog 1914-1918, de eerste groote oorlog, gevoerd in het I groote tijdperk der mechanische voort brenging en tevens (lees volge") de eerste groote rijkdom baarde. Bldz. J5 (8) dientenge- oorlogdie W.C Slckwz Iln antwoord op door mij ontvangen vragen deel I lk mede. dat het boek ..Quo Vadis" verkrijgbaar - Is bij den boekhandel en kiosken. Binnenland. De rijksmiddelen in September. Karl Johann Kautsky overleden. Buitenland. Critieke toestand in Palestina. De toestand in Weenen. Eischen van De Valera. Ln artikel 1 wordt in het daarbij gewij zigde artikel 2, lid 1, van de Tariefmach tigingswet 1934 in de plaats van „ten hoogste drie jaren" gelezen: „ten hoogste een jaar". De bedoeling van het amendement is herstel op dit punt van den bestaanden tekst. Delegatie van wetgevende bevoegdheid zoo wordt verder ter toelichting opge merkt behoort zich te beperken tot het noodzakelijke. Aan dezen eisch voldoet de voorgestelde termijnverlenging niet. KOLONIAAL INSTITUUT. Z. K. H. Prins Bernhard als eere- voorzltter van den raad van beheer geïnstalleerd. Gistermiddag heeft de raad van be heer van het Koloniaal Instituut een ver gadering gehouden te Amsterdam, waar in Z. K. H. Prins Bernhard als eere voorzitter werd verwelkomd. In zijn toespraak vestigde de voorzit ter, jhr ir O'. G. A. van Lidth de Jeude, er o.m. de aandacht op, dat Z.K.H. het eerevoorzitterschap niet wenscht ie be schouwen als van louter representatieven aaxd, doch de bedoeling heeft een werk zaam aandeel te nemen in den arbeid van het instituut. Zooals gebruikelijk werd de zilveren legpenning, welke bij toetreding1 tot den raad van beheer wordt uitgereikt, aan Z.K.H. aangeboden. Na afloop der vergadering werd de werkkamer, welke aan Z. K. H. in bet gebouw ter beschikking is gesteld, be zichtigd. KARL JOHANN KAUTSKY. f. Op 84-jarigen leeftijd is te Amsterdam overleden de bekende socialist Karl Jo hann Kautsky, bekend vooral cm zijn star volhouden aan bet Marxisme. Op 16 October 1854 werd Kautsky te Praag geboren. Van 1874 tot 1878 stu deerde hij te "Weenen. Tijdens dezen stu dententijd werd hij overtuigd socialist. Na zijn studententijd woonde hij te Zu rich, waar 'hij als schrijver en journalist leefde. In 1883 richtte hij te Stuttgart het tijdschrift: „Die Neue Zeit" op, dat hij eerst van uit Londen redigeerde. La ter vertrok hij' naar Stuttgart en vandaar naar Berlijn. Verschillende werken verschenen van zijn hand. Kort na het uitbreken van den we reldoorlog keerde hij zich tegen de re geering. Bij' de gevolgde scheuring onder de socialisten bleef bij (natuurlijk) bij de onafhankelijken. Na de revolutie van 1918 werd K. be noemd tot secretaris van het Departe ment van Buitenlandsche Zaken en kreeg hij opdracht om een onderzoek in tö stellen naar de voorgeschiedenis van den oorlog. Resultaat van zijn studie is een zeer belangrijk boek geweest, dat in het Nederlandsch vertaald is en tot titel heeft: „Hoe de wereldoorlog ontstond." Tegenover den persoon van Jezus Christus stond Kautsky afwijkend van de opvatting van anderen socialisten, die Jezus als den Vriend van de proleta riërs, als „eersten,, sociaal-democraat" zelfs beschouwden. Hij' noemde in zijn hoek: „De oorsprong des Christendoms" Jezus een bestrijder van Mammon, een rebellische natuur, die een aanval op de regeering beoogt, doch ondergaat.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1938 | | pagina 1