Algemeene Dienstplicht. [^jÜÏVADÏsi Dagblad voor de Provincie Zeeland amma. EERSTE BLAD. Buitenland. Weer vier mogentiheden- conferentie? Snelle vorderingen van de Japanners. Overzicht van de militaire maatregelen getroffen in de afgeloopen periode van inter nationale politieke spanning. Binnenland. De mechanisatie in de sigaren- industrie. Uit de Provincie. us, via een portier en hem op den kter heeft den be en zuurstof-appa- brengen. Met een Qobilifit, een Am- ■rvolgens naar een riekenhuizen ver- ober 1938. 875 en 301.5 M. Om ca. 8.15 Ber. sd. halfuur. 12.00 I.00—200 Gram, eugd. 2.30 Gram. 4.05 Gram. 4.15 4.354.55 Gram, anto. 5.45 KRO- ram. 6.20 Journ. m. 7.00 Ber. 7.15 jdmiddelen (2)". 8.00 Ber. ANP, uet muzikale oml. D KRO-Melod. en ntermezzo". 10.30 ntern. sportrevue. .5 M. YARA-Uitz. 30—8.00 VPRO'. Ber. 10.00 Mor- n de Gontinubedr. Ber. 2.00 Causerie amp in de Wie- no. 2.45 „Fanta- iefh. 3.30 Repor- 0 Esperanto-uitz. 5.30 Filmland, oncert (opn,). 7.00 Herh. SOS-Bor. Varia. 8.15 VARA- Toespraak. 9.15 )pn.). 10.30 Dam- P. 10.40 The Four adiojournaal. 7.30 11.00 Orgel en jram. ober 1938. 5 en 301.5 M. 8.30 00 NCRV. 7.45— Jram. 10.00 Hoog- .5 Missiepr. 12.15 0 Boekbespr. 2.00 ouderen. 2.30 Re- t 4.15. 4.20 Gram. 5.20 Geref. Kerk- muz. (gram.). 7.50 Meded. 8.15 Gram. t5 KRO-Kamerork. II.00 Epiloog. [5.5 M. 8.55 VARA. ARA. 6.30 VPRO. er. 9.01 Ber. 9.05 ,m. 9.45 Causerie 9.59 Ber. 10.00 koor en solisten, rram. 11.00 Esme- tA-Kinderkoor ,,D'e Het woord van de orgel. 12.30 Het le en solist. 1.00 Het inlandsche ge- ram. 2.00 Boekbe- )rkest en solist. 3.30 ^•Amusementsorkest 30 Voor de kinde- Causerie „Ergens 6.40 Gram. 7.00 00 Ber. ANP. Ra- AVRO-V audevil1 e- nnenkoor en solis- Zang met piano, oeporkest en solist, na tot 12.00 Gram. ILFLENGTEN A.S. is bericht van giste- wisseling van golf- et klachten omtrent aarsveld, vernemen erdaad van Zondag e toestand hersteld loemden datum zul- ilversum I (1875 m. d 415.5 m.) beide de .0. en N.C.R.V. uit- sum II (301.5 m.) uitzendt. WEERBERICHT. en avond van 15 W. tot Z.-W. wind, enkele regenbuien, nmiddag 3 u.: re lia liddag 3 u.: 765. or fietsers: ZATERDAG 15 OCT. 1938 53e JAARGANG - No. 13 Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoes Postrekening 44455 Telefoon IX Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg Qoes en Vlisslngen f 0.20 Losse nummers 5 cent Advertentlën 30 cent per regel Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags f 0.75 bij vooruitbetaling Advertentlën onder letter of motto 10 cent extra BIJ contract belangrijke korting Dit nummer bestaat uit 2 bladen In het verslag van de Dr Ahr. Kuy- per-stichting over 1937 wordt de opmer king gemaakt, dat wel niemand de opti mistische verwachting zal koesteren, dat de revolutionaire praetijk in haar meest extremistischen vorm hier te lande door den jongsten stembusstrijd voor goed overwonnen is. „Wellicht wacht binnen afzienbaren tijd een zwaardere kamp; een kamp, die naar gelang de economische depressie aan het extremisme ruimere kansen geeft en naarmate de gematigd revolutionaire partijen hare zwakheid of beginselloos heid op steeds duidelijker wijze d'oen blij ken, grootere eisChen stellen zal aan par tijen als de anti-revolutionaire, welke staan op den grondslag van de beginse len van Gods Woord." Deze opmerkingen zijn zeker niet onge grond. De kamerverkiezingen hadden voor de Anti-revolutionaire partij en voor allen die de revolutionaire beginselen tegen staan een verblijdende uitslag. Het stemmental van de N.S.B. ging in vergelijking met 1935 met ongeveer 50 pet. achteruit. En de Communistische partij had in vergelijking met 1935 wel eenige stem menwinst, maar procentsgewijze was er ook hier een daling. Wiji moeten ons echter op deze cijfers niet blind staren. De revolutionaire partijen hebben met uitzondering van de S. D. A. P., die zich volkomen wist te handhaven, onder den invloed van allerlei omstandigheden, ver lies geleden. Maar de beginselen die zij belijden zijn gebleven. En de werkkracht van deze partijen is allerminst gebroken. Van verschillende kanten bereiken ons berichten, die er op wijzen, dat door de N. S. B. een misschien minder luidruch tige, maar zeker niet minder krachtige propaganda wordt gevoerd. Wij' kunnen er op rekenen, dat zij alles op haren en snaren zal zetten om wat in 1937 verlo ren werd, terug te winnen. Ook door de S. D. A. P. wordt niet in de laatste plaats in Zeeland, een sterke actie ontwikkeld. Er is dus zeker geen reden om op onze lauweren te gaan rusten. Nog temeer, omdat, zooals terecht werd opgemerkt, de economische depressie aan het extremisme ruimere kansen geeft. D'e economische toestand is nog altijd ver van gunstig. Tal van ondernemingen hebben de grootste moeite het hoofd boven water te houden. Het werkloosheidscijfer is nog steeds ver boven normaal. En tegelijkertijd verkeert de Regeering in de droeve noodzakelijkheid dat groote sommen voor de versterking van de weermacht moeten worden uitgetrokken, met het gevolg, dat nieuwe belastingen niet uit zullen kunnen blijven. Dit alles .geeft bij velen een zekere on rust en leidt hier en daar tot ontevre denheid. Door de revolutionaire propagandisten wordt hiervan een handig gebruik ge maakt. En zoo loopt, wie niet al te vast staat in zijn principieele schoenen en wie on voldoende kennis heeft en doorzicht om het revolutionair karakter van partijen als de N.S.B. te onderkennen, groot gevaar, het goede pad te verlaten en in de revo lutionaire wateren verzeild te raken. Daarom zal het noodig zijn in den ko^ menden winter, speciaal met het oog op de Statenverkiezingen en de daarmede verband houdende samenstelling van de Eerste Kamer een krachtige actie te ont wikkelen. Als van ouds hebben wij tegen de re volutie te stellen het Evangelie. Tegenover de schoonschijnende men- schelijike leuzen hebben wij te stellen de eischen van het Woord van God. Het zal ook in 1939 gaan om de hand having en de bevestiging van de Christe lijke grondslagen van onze samenleving. En indien ergens, ,dan past hier a 1 - gem e ene dienstplicht zoowel voor ouderen als voor jongeren. Alleen een onwrikbare overtuiging kan een dam opwerpen tegen den stortvloed van revolutionaire krachten, die nu eens in dezen, dan weer in genen vorm, zich ook in ons land trachten haan te breken. Dr H. COLIJN. HONGARIJE MOBILISEERT. De Hongaarsche regeering heeft be vel gegeven vijf lichtingen onder de wa penen te roepen. Tengevolge van het afbreken van de TsjechischHongaarsche onderhande lingen heeft Hongarije een verzoek aan Mussolini gericht, opdat de vier groote mogendheden spoedig worden bijeenge roepen, teneinde dit geschil te regelen. Welke beslissing Mussolini nemen zal is nog niet bekend, maar wel zou er reeds tusschen Rome, Berlijn, Londen en Parijs van gedachten zijn gewisseld. De Hongaarsche regeering is van oor deel, dat na het echec der onderhande lingen de „verklaring van Müncheb" van kracht wordt, volgens welke de Hon- gaarsch-Tsjechische kwestie onderwerp zal worden van een nieuwe bijeenkomst der vier groote mogendheden. Naar het Hongaarsche telegraaf agent schap bericht, zijn in de Tsjechische plaatsen Goemoer en Abauj sterke afdee- lingen infanterie en mitrailleurafdeelin- gen van het Tsjechische leger aangeko men, welke de vestingwerken aan de grens en verder het land in hebben be zet. Sedert Donderdag komen weer groote scharen Hongaarsche vluchtelingen over de grens. Zij verklaarden, dat iedere Hongaar, die tijdens de besprekingen te Komarom blijk heeft gegeven van zijn Hongaarsche gezindheid, thans door de Tsjechen wordt vervolgd. JAPANSCH ULTIMATUM AAN KANTON D'e Japanners, die in de Bias-baai ont scheept waren, hebben gisteren Tamsjoei genomen, zonder op ernstigen Chinee- schen tegenstand te stuiten. Zij rukken thans snel naar het binnenland op met Waits jou als eerstvolgend doel. Volgens berichten uit Kanton, waarvan echter nog geen officieele bevestiging kon worden verkregen, zouden de Japanners aan de stad Kanton den eisch gesteld hebben, zich vóór Zaterdagmorgen vroeg onvoorwaardelijk over te geven. Japansche vliegtuigen zouden Vrijdag morgen strooibiljetten boven de stad om laag hebben geworpen, waarop dit ulti matum van 24 uur werd vermeld en waarin tevens werd gezegd, dat in het tegenovergestelde geval de stad door bom bardementen zou worden vernield. Het Japansche legercommuniqué meldt dat de Ghineesche verdediging geheel is ontwricht. De Japansche vliegtuigen, aldus het communiqué, gaan de Japansche tr'oepen vooraf, om de Chineesche troepenconcen traties op te sporen, waarna zij deze ge heel decimeeren. Ondertusschen zou de opmarsch naar Hankau volgens Japansche berichten i versneld worden voortgezet, nadat de Japanners den Ghineezen gedurende deze week honderdduizenden verliezen aan dooden en gewonden hebben toegebracht. Van betrouwbare zijde wordt gemeld, dat een van China's meest vooraanstaan de militairen benoemd is tot opperbevel hebber van de Chineesche strijdkrachten in Zuid-China. In den loop van zijn schitterende mili taire carrière 'heeft hij nog nooit de ne derlaag geleden, waarom hij bekend staat als de „Gezegende Generaal". OPZEGGING VAN DUITSCH-BRITSCH VLOOT-ACCOORD Italiaansche kringen te Berlijn maken melding van de reactie in D'uitsche offi cieels kringen op de neiging van verant woordelijke Enge'lsche kringen, om het tempo der bewapening van Groot-Brit- tannië te verhaasien. De Conclusie is, dat Duitse h- land er zeer wel toe zou kun nen komen, de Engelsch-Duit- sche v 1 o o t overeenkomst van Juni 1935 op te zeggen, indien Engeland vasthoudt aan zijn plannen, zijn herbewapening op te voeren. Intusschen zijn nog andere geruchten in omloop. Een er van heeft betrekking op een Britsch-Duitsch luchtvaartpact, dat Berlijn aan Londen zou willen voor leggen en waarin de verhouding der beide luchtmachten zou zijn drie tegen één ten gunste van Duitschland! i Indien een dergelijk voorstel mocht worden gedaan, acht men het te Londen Wij ontvingen 1 te laat om het in zijn geheel in dit nummer op te nemen van het Departement van Defensie een over zicht van de militaire maatregelen, getrof fen in de afgeloopen periode van inter nationale politieke spanning. Wij laten hier nu alleen volgen eenige aan het slot gemaakte algemeene opmer kingen: Over het algemeen liet de stemming van den troep niets te wenschen over; met ernst en vastberadenheid deden allen, van hoog tot laag, hun plicht; vermoeienissen werden met opgewektheid gedragen. Zoowel de openbare diensten, welker medewerking voor een vlotte uitvoering der maatregelen onontbeerlijk is, als de ge meentelijke autoriteiten, hebben in alle opzichten hun volle medewerking ver leend. In het bijzonder mogen wel worden genoemd den Post- en Telegraafdienst en de Spoorwegen, waaraan zeer hooge eischen zijn gesteld (eeen groot deel van het personeel der P. T. T. en der N. S. heeft veelvuldig ook des nachts dienst moeten doen ten behoeve van het doorloo pend openhouden van kantoren, stations en baanvakken) en die in alle opzichten voortreffelijk werk hebben geleverd. Ver der is bij de troepenvervoeren groote me dewerking ondervonden van verschillende autobusdiensten en vrachtauto-onderne mingen. Van de bevolking werd allerwege groote steun en sympathie ondervonden, terwijl, „last not least", hulde moet worden ge bracht aan de Nederlandsche pers, die door haar kalme,bezadigde berichtgeving elke paniekstemming heeft weten te voor komen en door haar juiste voorlichting er toe heeft bijgedragen om de genomen maatregelen rustig en ordelijk te doen verloopen. Ongetwijfeld zal, wanneer de rapporten van de verschillende commandanten zijn ontvangen, blijken, dat de getroffen voor bereidingen hier en daar nog gebreken vertoonen en aanvulling en verbetering vereischen. De legerleiding zal zeker niet nalaten, die aanvullingen en verbeterin gen aan te brengen en uit de gebleken te kortkomingen de noodige lessen te trek ken. Men vergete echter niet, dat ons le ger zich nog in een tijdperk van reorga nisatie en sinds vorig jaar van op bouw bevindt. Reeds thans echter kan worden vastgesteld, dat hetgeen in de afgeloopen dagen is geschied, reden geeft tot groote voldoe ning en erkentelijkheid, dat op den ing es lagen weg kan worden voortgegaan en bovenal, dat in moeilij- ke omstandigheden op de volle toewijding van mili tairen, van hoog tot laag en op de medewerking van plaatselijke autoriteiten, openbare diensten en be volking in alle opzichten kan worden gerekend. hoogst twijfelachtig, of het als basis voor onderhandelingen zou kunnen dienen, EEN AMERIKAAN GEEFT DUITSCH LAND EEN LESJE. De commissaris der luchthavens van New-York, Mackensie, heeft geweigerd deel te nemen aan do ontvangst van het Duitsche oceaan-vliegtuig „Nordwind", bij' gelegenheid van de aankomst van dit toestel op het vliegveld Washington. Mackenzie heeft zijn wegblijven in een particulier telegram, gericht tot den Duit- schen ambassadeur, aildus gemotiveerd: „De Amerikaansche Roomsch- (katholieken kunnen geen be trekkingen onderhouden met Duitschers, zoolang Duitsch land niet den weg naar de be schaving terug heeft gevon den op het gebied van de ge loofsvrijheid en in hetbijzon- der wat betreft de behande ling van kardinaal Innitzer en de Oostenrijksche katho lieke n". Opgeschoten jongens „demonstreeren" in de Jodenwijk te Weenen. Tijdens een anti-Joodsche demonstra tie, we'lke gisteraVond in de joodsche wijk te Weenen gehouden is, zijn verscheidene Joden, onder wie een rabbi, gewond. De demonstranten, meest jongens van ongeveer achttien, jaar, liepen door de straten en sloegen de ruiten der Joodsche winkels in, terwijl zij, iederen Jood, dien zij op hun weg ontmoetten, afranselden. In de vroegere synagoge» aan de Floss- gasse, waar de Joden zich tot gebed ver zameld hadden, brachten de demonstran ten den rabbi een wonde toe, sloegen alle ruiten stuk en staken een deel van het gebouw in brand. De brandweer was echter spoedig ter plaatse en blusc'hte het vuur, PRINS BERNHARD OP BEZOEK BIJ DEN OUDSTEN INWONER VAN ARNHEM. Na de openingsplechtigheid van de K.E.M.A. op het landgoed Den Brink te Arnhem te hebben bijgewoond, heeft Prins Bernhard zich gisteren naar het in de onmiddellijke nabijheid van het landgoed gelegen rusthuis Hoogstede be geven, waar de oudste inwoner van Arn hem, de heer J. E. Labots, die gisteren juist zijn honderdsten verjaardag vierde, wordt verpleegd. D'e Prins was in gezel schap van den burgemeester van Arn hem, den heer H. P. J. Bloemers. Z.K.H. heeft zich eenigen tijd op min zame wijze onderhouden met den kras sen grijsaard, die nog helder van geest is, nog dagelijks een wandelingetje maakt en zijn pijpje rookt. Na dit bezoek vertrok Z.K.H. per auto naar Soestdijk. ACCOUNTANTS- EN BESTUURS- EXAMEN KRIJGEN WETTELIJKE BASIS. De minister van Onderwijs heeft een nota van wijziging ingediend op het wets ontwerp tot wijziging en aanvulling der Hooger 'Onderwijswet, welke ten doel heeft in het academisch statuut voor de regeling van de examens in de faculteit der economische wetenschappen, ook het bestuursexamen en het acc'ountantsexa- men op te nemen. De thans aangebrachte wijziging heeft ten doel aan deze examens, welke worden afgenomen krachtens de gemeentelijke verordening tot regeling van de universi teit van Amsterdam en het reglement be treffende het onderwijs aan de Neder landsche Handelsboogescbool te Rotter dam, in de Hooger-Onderwijswet 6en wet telijke basis te geven. NED. VEREENIGING VOOR LUCHT BESCHERMING. Doelstelling en werkwijze. Gistermiddag is op het departement van binnenlandsche zaken de eerste 'bij eenkomst gehouden van de commissie, in gesteld door den minister van Binnen landsche zaken, aan welke is opgedragen de doelstelling en werkwijze der Ned. ver- eeniging voor luchtbescherming nader onder de oogen te zien. De 'bijeenkomst werd gepresideerd door den voorzitter der commissie, J h r M r J. W. Quarles van Ufford, Commis saris der Koningin in de provincie Zee land. Het ligt, naar wij vernemen, in de be doeling, dat de commissie haar rapport op zeer korten termijn bij' den minister zal indienen. DE LEVERINGEN VAN DE LIMBURGSCHE MIJNEN. Vragen van het Tweede Kamerlid Wijn koop over achterstand. Het Tweede Kamerlid "Wijnkoop heeft aan den Minister van Waterstaat de vol gende vragen gesteld: Is het den minister bekend, dat de ach terstand in de leveringen der Limburg- sche mijnen dit jaar grooter is dan ooit te voren? Is het den minister bekend, dat deze mijnen met het oog op de verhoogde in- voerpremie, die opi 1 October j.l. in Bel gië van kracht is geworden, tot schade van de verzendingen in ons eigen land de laatste maanden bijna uitsluitend ko len naar België hebben geleverd? Kan de minister dit goedkeuren? Is de minister bereid onverwijld stap pen te doen, teneinde den enormen ach terstand te doen inhalen, daar bij' ontij dig invallen van bet koude seizoen zoo goed als geen kolenhandelaar in staat is de openstaande orders direct uit te voe ren? Acht de minister het niet wenschelijk maatregelen te treffen, om te voorkomen dat deze achterstand zich elk jaar her haalt? Jubileum. Op 16 October herdenkt Ir J. A. van Riel, rijkslandbouwconsulent en direc teur der rijkslandbouwwinterschool te Dordrecht, den dag waarop hij voor 25 jaar werd werkzaam gesteld bij den Rijks- landbouwvoorlichtingsdienst. Is werkverschaffing tegen slechte be- I taling hun eenige toekomst? Is die welvaart, die „nooit gekende welvaart" dan een utopie I Neen, duizendmaal neem Die welvaart, die „nooit gekende wel- 1 vaart" is mogelijk, en is zelfs niet zoo moeilijk bereikbaar en... behoeft niet I" zoo veraf meer te zijn. Dochdan moet het roer krachtig worden om- 2 gegooid. Een volkomen nieuw econo- I misch inzicht zal zich moeten baan breken. Bldz. 10 (6) W.C. SlAnt Verlenging van dei wet van 1936 met twee Jaar. Ingediend is een wetsontwerp, om den werkingsduur van de wet van 5 Novem ber 1936, houdende tijdelijke maatregelen betreffende de mechanisatie in de siga- renindustrie, met twee jaren te verlengen. Aangezien deze wet met ingang van 1 Januari 1939 vervalt, heeft de regeeri idg zich beraden over de vraag, of verlenging van dezen maatregel al dan niet wen schelijk moet worden geacht. Eenerzijds heeft zij zioh bij de beant woording van deze vraag rekenschap ge geven van de resultaten, welke met deze wet zijn bereikt, anderzijds heeft zij zien afgevraagd, of de omstandigheden, welke de regeering destijds tot ingrijpen hebben genoopt, thans nog aanwezig zijn, of, voor zoover deze omstandigheden zich op bet oogenblik niet meer of in verminderde mate voordoen, zij zich bij hernieuwde vrijheid ten aanzien van de mechanisatie wederom zullen doen gelden. Naar de meening van de regeering kon het met de wet beoogde doel, n.l. groote economisch en sociaal ongewenschte schokken ten gevolge van te snelle me chaniseering in dezen tak van nijverheid op te vangen, inderdaad worden verwe zenlijkt. Zij is echter van oordeel, dat de voortzetting van den onderhavigen maat regel met ingang van 1 Januari 1939 noodzakelijk moet worden geacht, omdat het wegvallen van dezen maatregel weder om tot een schoksgewijze mechanisatie zal leiden. MIDDELBURG. De Abdij. Naar wij vernemen zijn de plannen voor restauratie van het v.m. Notaris huis, dat nu reeds een paar jaar eigen dom van het rijk is, reeds zoover ge vorderd, dat slechts gewacht wordt op bouwvergunning van B. en W. van Mid delburg om met de uitvoering te kun nen beginnen. De arbeiders, welke bij den bouw te werkgesteld zullen worden, zullen betrok ken worden door tusschenkomst van de organen der openbare arbeidsbemiddeling te Middelburg met bepaling, dat uitslui tend in aanmerking komen zij, die: le. bij deze organen zijn ingeschreven; 2e. minstens 3 maanden werkloos zijn; 3e. gedurende minstens 2 jaar ononder broken in de gemeente Middelburg ge vestigd zijn. Voorts is bepaald, dat zonder schrifte lijke toestemming van den Rijksgebou wendienst niet tot toepassing van buiten- landsche materialen of onderdeelen mag worden overgegaan. Opening nieuw wegvak. Heden, 15 October, wordt het nieuwe wegvak tusschen Kruiningen en de brug te Vlake in den weg Bergen op Zoom- Goes-Vlissingen voor bet verkeer openge steld. De omwalling van IJzendijke. Van de oude omwalling van IJzendijke die door Parma is aangelegd en door Prins Maurits uitgebreid en verbeterd is, is nog slechts een ravelijn over, dat thans, in particuliere handen is. De eigenaar zou dit, meldt de N. R. Crt, voor bouwgrond willen bestemmen, maar bet gemeentebe stuur streeft er naar dit overblijfsel van de eens zoo belangrijke vesting, die in de 17de eeuw in de krijgsgeschiedenis van die streek een 'belangrijke rol gespeeld heeft 1 er liggen in de kerk te IJzendijke vele Staatscbe officieren begraven te bewaren en zoo mogelijk te doen herstel len in oorspronkelijken staat.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1938 | | pagina 1