c. DE LEEUW
Dagblad voor de Provincie Zeelan
EERSTE BLAD.
Duidelijk zeggen.
Niets geleerd.
Lederen Dames- en
Heerenkleeding
Buitenland.
Binnenland.
ZATERDAG 8 OCT, 1938
53c JAARGANG - No. 7
Onze nieuwe Prijscourant van
wordt U gaarne GRATIS toegezonden
Vllsslngsche str. 39-41, Middelburg.
Tel. 669.
Centrale commissie benoemd.
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon II
Bijkantoor Middelburg: Fa Boekhandel
J. J. F A N O Y, L ange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs 2.50 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentlën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
De Liberale Staatsparty heeft in Prof.
Telders een nieuwen voorzitter gekregen.
Deze ziet voor 'het liberalisme nog toe
komst. Er zijn er nu z.i. velen, die wel de
liberale beginselen zijn toegedaan, maar
die zich onthouden van liberaal stemmen.
Dit kan anders worden, meent Prof.
Telders, als men den mensohen maar
duidelijk zegt waarom het gaat.
„Wij moeten zoo verklaarde bij aan
„Het Liberale Weekblad", den strijd te
gen de kerkelijke coalitie met man en
macht blijven voeren, maar niet aldus,
dat wij voortdurend maar afgeven op de
partijen, die thans tot de coalitie behoo-
ren. Het is juist anders. Omdat onder
hen, katholieken en protestanten, er zijn
die in menig opzicht ons nastaan, is het,
dat wij de scheidslijn, die door de coalitie
wordt getrokken, kunstmatig en dus ver
keerd achten."
Bijzonder duidelijk is dit alvast niet.
Prof. Telders spreekt van de „kerke
lijke coalitie", die niet bestaat.
Hij spreekt van een „kunstmatige
scheidslijn" die volle realiteit is.
Al evenmin duidelijk is wat Prof. Tel
ders opmerkt over het verschil tusschen
de liberalen en de anti-revolutionairen.
„Ik meen, dat 'het verschil tusschen
de anti-revolutionairen en ons in laatsten
aanleg wordt bepaald door het Godsbe
grip. Het is een. persoonlijk Godsgezag
(dat intusschen ook naast andere over
tuigingen in den liberalen kring wordt
beleden) dat Dr Colijn op het oog heeft,
wanneer hij spreekt van „andersoortig
gezag". Ik voor mij geloof echter niet,
dat de persoonlijkheid van het Godsbegrip
voor de staatkundige opvattingen essen
tieel is. Met èn zonder het geloof in een
persoonlijk God kan men dezelfde i'deëele
beginselen op staatkundig terrein toege
daan zijn. Ik ben dus geneigd te meenen,
dat de versdhillen, die zich hier voor
doen, liggen op zuiver theologisch ter
rein, en niet op dat ivan de ideologische
structuur van liberale en christelijke po
litiek."
Hier wordt en dat is merkwaardig
een tegenstelling die niet heet te be
staan, duidelijk aangegeven.
Maar voorts is er inplaats dat duidelijk
gezegd wordt waarom het gaat, een po
gen om de werkelijkheid te verdoezelen.
Een pogen waarvan geen enkele anti-
-revolutionair het slachtoffer zal worden.
Maar dat toc'h een prikkel bevat om tel
kens weer de beteekenis van de anti-revo
lutionaire beginselen, duidelijk in het
licht te stellen.
Toen 'de vorige week in den Raad van
Vlisisingen een voorstel aan de orde
kwam betreffende subsidie voor een
school voor -Christelijk Buitengewoon L.
O., was het de heer Van Oorschot, die
namens de sociaal-democratische fractie
z-ijn ongenoegen uitsprak over dezen gang
van zaken.
Hij verklaarde het treurig te vinden,
„dat ook voor dit 'onderwijs de schapen
van de bokken gescheiden werden. Hier
behoefde verschil van politiek en gods
dienst toch geen rol te spelen."
Wonderlijk betoog.
Kinderen, die door bijzondere omstan
digheden zeer bijzondere zorg behoeven
en voor wie buitengewoon -onderwijs
noodzakelijk moet worden geacht, zouden
van Christelijk onderwijs verstoken kun
nen blijven.
Hieruit spreekt geen mindere belang
stelling voor de misdeelde jeugd. Maar
bet is wel een bewijs, dat heel de school
strijd aan den -heer Van 'Oorschot en zijn
politieke vrienden is voorbijgegaan, zon
der dat zij: daaruit iets geleerd hebben.
Intusschen zal hem wel gebleken zijn,
dat zijn opvatting in de kringen van de
voorstanders van het openbaar onderwijs
niet gedeeld wordt.
In meerdere plaatsen heeft men zich
toch gehaast toen er van -de stichting
van een school voor B.L.O. sprake was,
pogingen in het werk te stellen tot het
verkrijgen van een openbare school
voor B.L.O.
Voortgaand verzet tegen het kernbe
ginsel der Revolutie: de souvereiniteit
van den mensch met zij'n twee polen van
ongebonden vrijheid en dwang, blijft
onze roeping. Colijn.
DIRECTE BESPREKINGEN
BERLIJN-PRAAG?
Vernomen wordt, dat rechtstreeksehe
besprekingen tuschen Tsjecho Slowakije
en Duitschland zullen worden gevoerd
over de definitieve grenslijn.
Naar te Praag opgemerkt wordt, schijnt
het alsof gestreefd is naar een grenslijn,
die zooveel mogelijk de voornaamste Tsje
cho Slowaaksche spoorlijnen snijdt.
Zoo snijdt b.v. de lijn van Pardubitz
naar Brno driemaal uitloopers van het
Duitsch grondgebied. De lijn naar Kositz
in Sub Karpatiso'h Rusland snijdt vijf
maal Duitsch grondgebied en eenmaal het
Poolsch grondgebied. De bedoeling is dui
delijk.
In Tsjechische kringen
achtmen het twijfelachtig
of er sprake zal zijn van
een volksstemming. Men ver
wacht dat een regeling zal worden getrof
fen, waarbij den weinigen Duitschers, die
buiten de grens vallen wordt toegestaan
te opteeren voor verhuizing naar Duitsch
land, terwijl ook aan de Tsjechen facili
teiten zullen worden verleend om naa<r
Tsjecho Sowakije te verhuizen.
De onderhandelingen met de Hongaren
zullen waarschijnlijk dezelfde lijn volgen.
Zij zullen wellicht tot een belangrijke
volksverhuizing leiden.
DUITSCHLAND GEEFT TURKIJE EEN
CREDIET VAN 150 MILLIOEN MARK.
'Bij besprekingen, welke de laatste dagen
tusschen den Duitschen rijksminister voor
economische zaken en den Turkschen mi
nister van economische zaken zijn gevoerd
zijn de grondslagen vastgelegd voor een
door Duitschland aan Turkije te verleenen
crediet ten bedrage van 150 millioen rijks-
mark.
Dit crediet zal gebruikt worden voor
de betaling van opdrachten van industri-
eelen en militairen aard, benevens voor
hestellingen op het gebied van openbare
werken, e.d. De voor de uitvoering van
een dergelijk verdrag noodig bijzondere
bepalingen zullen in overleg tusschen de
beide regeeringen worden vastgesteld.
VERONTWAARDIGING TE PRAAG.
Te Praag is de teleurstelling over de
bepaling van de grens van de streken
met een Duitsche bevolking van 51 pot.,
welke dadelijk aan Duitschland zouden
komen, zeer groot. Men vraagt
zich af, waarvoor en waai
er nu nog een volksstem
ming noodig is. De grens
ligt maar 60 of 70 K.M. van
Praag af. De conferentie
van München blijlkt geen
wezenlijke verandering
gebracht te hebben in het
geen de Duitschers te Go-
desberg hadden geëischt.
De spoorweg, welke het Tsjechische deel
van het land met Slowakije verbindt,
komt door Duitsch gebied te loopen.
Ook verschillende Fransche bladen
toonen zich hoogst verontwaardigd ever
de besluiten van de internationale com
missie te Berlijn. De Berlijnsche corres
pondent van de Figaro (cons.) schrijft:
„Wat moet men denken van het werk
van de internationale commissie le Ber
lijn? Het schijnt duidelijk, dat Tsjecho-
Slowakije zooal niet alles, wat te Godes-
berg voorzien was, toch tenminste heel
wat meer zal moeten afstaan dan was
voorzien in Je Fransch-Britsche voor
stellen van 18 September.
De Populaire spreekt over „een onge
looflijke beslissing". Meer dan 800.000
Tsjechen komen op die manier onder het
Duitsche juk, terwijl de commissie een
volksstemming heeft opgelegd in de
districten, waar i.116.000 Tsjechen wo
nen, tegenover 144.000 Duitschers.
L'Ordre (cons.) schrijft, dat „do inter- I
nationale commissie een monster-
achtige bedrieger jj" is.
DUITSCHLANDS KOLONIALE
EISCHEN.
Geen riemen snijden van andermans leer.
In bevoegde kringen te Berlijn heeft
men met verontwaardiging kennis geno
men van de uitlatingen in het Engelsche
parlement en in de pers, waarin toespe
lingen voorkomen op de mogelijkheid, dat
Oud-minister mr P. J. Oud is benoemd
tot burgemeester van Rotterdam.
in den loop van eventueele onderhande
lingen over de teruggave van de vroegere
D'uitsc'he koloniën, een ruiling ter sprake
zou kunnen komen in dier voege, dat
Engeland streken cadeau
geeft, die het zelf niet bezit
om in ruil daarvoor landen
te behoud en, waar het geen
recht op heeft.
De Duitsche regeering heeft steeds ver
klaard, dat het haar bij' de teruggave van
de koloniën alleen te doen is om een
kwestie van eer en van rechts
herstel. Zij wil de koloniën
terughebben, welke onrecht
matig aan Duitschland ont
nomen z ij n. Deze aanspraak van
DuitscMand zou volkomen krachteloos
worden, indien het zich daarbij inliet
met eventueele ruilaanbiedingen gelijk
boven aangegeven.
Duitschland moet in zijn rechtmatig
eigendom worden hersteld en verlangt
niets wat eerst weer onrechtmatig van
derden zou moeten worden afgenomen.
<N. R. C.)
DE TSJECHISCHE „MAGINOT-LINIE"
DOOR DE DUITSCHERS BEZET.
De Duitsche troepen hebben gisteren
bezit genomen van het Westelijk gedeelte
van de formidabele Tsjechische verdedi
gingslinie.
Deze versterkingswerken zijn onder toe
zicht van Fransche militairen gebouwd
en zij; vertoonen vele kenmerken van de
Maginot-linie.
D'e forten zijn gebouwd van beton ter
dikte van lVs meter. Tot in alle hoeken
en gaten wemelt het van machinegewe
ren en kanonnen. Van binnen zijn zij niet
meer dan een labyrinth van nauwe gan
gen, die naar verscheidene kamers leiden,
waarin zich schietgaten voor de kanon
nen bevinden.
De forten, die half onder den grond
liggen, zijn in heuvels ingebouwd en ge
heel omringd door stevig prikkeldraad en
versterkt met anti-tankversperringen. In
den top der forten bevinden zich kleine
betonnen machinegeweernesten.
Onmiddellijk nadat de Duitschers de
forten over hadden genomen, posteerden
zij1 er schildwachten en niemand mocht
er binnengaan.
Weer een bezit er bij, dat veroverd is
in „heldhaftigen" strijd! Om trotsch op
te zijn.
DE SPAANSCHE KWESTIE.
De opstandelingen tegen wapenstilstand.
Er is sprake van een onderhoud tus
schen Mussolini, Daladier en Chamber
lain over een rpgeling van het Spaansche
vraagstuk. De autoriteiten der opstande
lingen wenschen dienaangaande haar
houding te bepalen.
Zijl achten het onaan
vaardbaar, dat vreemde
mogendheden in Spanje
een wapenstilstand pogen
op te leggen. Door den strijd te
beperken tot de Spanjaarden alleen zou
men tot een spoedige oplossing door de
wapenen komen.
De opstandelingen verlangen niet an
ders dan een volledige militaire overwin
ning, een andere regeling is voor hen
niet mogelijk.
In diplomatieke kringen verklaart
men, dat de besprekingen te Rome over
het Spaansche vraagstuk nog gedurende
eenigen tijd zullen worden voortgezet.
Volgens Britsohe kringen te Rome is
bijl de besprekingen tusschen Giano en
Lord Perth het terrein grondig geeffend
voor een definitieve bespreking van wel
omlijnde voorstellen, voordat het Brit-
sche parlement weer bijeenkomt.
Deze onderhandelingen, zoo meent
men te weten, beoogen het tot stand
brengen van een regeling in Spanje ge
lijktijdig met de erkenning van het Ita-
liaansche keizerrijk. De kloof tusschen
de beide standpunten zou reeds aanzien
lijk vernauwd zijn.
Volgens een uit Burgos ontvangen be
richt heeft Franco zich echter bereid ver
klaard tot onmiddellijke terugtrekking
van ongeveer dertig procent der vrijwil
ligers, die aan de zijde der rechtschen
strijden, hetgeen neerkomt op terugtrek
king van in totaal ongeveer 10.000 man.
BROOD IN PLAATS VAN BOMMEN.
Twee vliegtuigen van Franco hebben
eenige honderden pakken brood laten
vallen boven de stad Alicante, welke zich
nog in handen der regeering bevindt.
Het afweergeschut vuurde hevig op de
toestellen, die 2 a 3 minuten rondvlogen,
en na hun last to hebben uitgeworpen,
verdwenen.
De autoriteiten van Alicante verklaar
den later, „dat de bevolking zich om het
brood niet bekommerde, aangezien het
afkomstig was van dezelfde lieden, die
den dood van honderden bewoners op
hun geweten hebben".
Het republikeinache blad Heraldo de
Madrid schrijft, naar aanleiding van de
tocht van de rechtsche luchtmacht bo
ven Madrid waarbij eveneens pakken
brood uitgeworpen werden: De Madri-
leenen laten zich noch door bommen
verslaan, nooh met brood winnen. De
uitgeworpen vlugschriften zeggen, dat
dit brood voor de vrouwen en kinderen
is. En de bommen met schroot gevuld,
die Madrid besproeien, voor wie zijn die
dan?
HITLER LICHT GEWOND.
Opnieuw is er bij de bevolking op aan
gedrongen, dat geen bloemen of andere
voorwerpen in den auto van den Führer
of zijn gevolg geworpen worden, daar
Hitier gisteren door een in zijn auto
geworpen bloemruiker licht aan het ge
laat gewond is.
VOEDSELSCHAARSCHTE
IN DUITSCHE GARNIZOENEN.
De Daily Telegraph and Morning Post
meldt uit München: Hoewel de bezetting
door de Duitsche troepen van de drie
voornaamste Sudeten Duitsche districten
vlot is geschied, heeft de militaire over
heid ernstige tekortkomingen ontdekt bij
het transport.
De troepenbeweging in enkele bezette
gebieden wordt belemmerd door een tekort
aan motorvoertuigen. Dit is ook de reden
waarom de burgerbevolking in de garni
zoensteden in het rijk en in eenige bezet
te gebieden te lijden heeft van een tekort
aan levensmiddelen.
Sinds een week worden te München
geen boter of eieren meer verkocht. De
troepenbewegingen en de transporten van
legerbehoeften naar de Sudetengebieden
gaan voor.
HET MYSTERIE-BLUECHER.
De maarschalk zou te Swerdlowsk in
Siberië gevangen zitten.
Gemeld wordt, dat maarschalk Blue-
cher, voormalig commandant van 't -Sqv-
jetleger in het Verre Oosten, is opgesloten
te Swerdlowsk in Siberië.
Tijdens het verblijf van Bluecher in de
Oekraine zou daar onder de troepen een
opstand zijn uitgebroken.
De maarschalk wordt door de gepoe
ervan beschuldigd, dezen opstand te heb
ben aangestookt.
In den loop van de laatste tien dagen
moeten 43 generaals van het roode leger
in het Verre Oosten tezamen met den ge-
heelen generalen staf van Bluecher zijn
gearresteerd. Zes politieke commissaris
sen werden gefusilleerd.
Een oproep van Bluecher aan het leger
in het Verre Oosten, waarin de maar
schalk Stalin beschuldigde van verraad
aan de wereldrevolutie in China, Spanje
en Tsjecho Slowakije, is in beslag geno
men.
Volgens te Moskou de ronde doende ge
ruchten zouden 40 ambtenaren van de
gepoe een huiszoeking hebben verricht bij
den volkscommissaris van buitenlandsche
zaken, Litwinof en omvangrijk materiaal
hebben meegenomen.
Korte Berichten.
De melkprijs te Berlijn is met ge
middeld 2 pf. per liter verhoogd.
i De Zwitsersche bondsraad heeft be
sloten voor den duur van drie maanden
de publicatie, den verkoop en de ver
spreiding van het Journal des Nations
te verbieden. Deze maatregel is gegrond
op een artikel van 30 September, waarin
de conferentie van vier staatschefs te
München een „Club van spekslagers"
werd genoemd.
Toscanini bij zijn vertrok uit Parijs naar
Amerika. i Martinelli, tenor van do
Metropolitan Opera te New York, neemt
afscheid van den meester.
VERKEERSFONDS.
Bij Kon. besluit zijn in de centrale
commissie van advies en bijstand voor het
verkeersfonds benoemd:
tot lid en voorzitter: Prof. Mr F. de
Vries te Rotterdam; tot lid en plaatsver
vangend voorzitter: Ir Th. M. B. van Mar
ie, inspcteur-generaal van het verkeer te
's-Gravenhage.
Tot leden: Mr H. van Manen te Zeist,
L. H. Mansholt, Glimmen; P. A. Arriens,
Hilversum; Prof. Ir H. van Breen, Den
Haag; W. B. K. Verster, Rotterdam; Ir
H. W. Sebbelee, Doetinchem; J. P. F.
van Dooren, Tilburg; H. J. van Braam
heek, Utrecht; T. P. Keijzer. Amsterdam;
C. H. Robertus, Groningen; G. G. T. Sor-
mani, Den Bolder; Dr Ir L. R. Wentholt,
hoofdingenieur-directeur van den Rijks
waterstaat 'hoofd van den centralen dienst
van wegen en bruggen, 's-Gravenhage;
Mr Dr A. van Doornick, oud-thesaurier-
generaal van het departement van finan
ciën, 's-Gravenhage; Dr Ir M. H. Damme,
directeur-generaal der Posterijen, Tele
grafie en Telefonie, 's-Gravenhage; Mr
H. J. Silvergieter Hoogstad, administra
teur hij het departement van Waterstaat,
's-Gravenhage; F. J. H. Geraets, referen
daris bij het departement van Waterstaat
Voorburg; H. H. Thoden van Velzen, luit.
kolonel van den generalen staf, directeur
van den etappen- en verkeersdienst, te
's-Gravenhage.
Tot secretaris: Mr K. Vonk, secretaris
van den Raad van Beroep voor bevrach
tingszaken, Wassenaar.
EXTRA-VERLOF VOOR MILITAIREN
VAN DE lie BATALJONS.
D'e Minister van Defensie heeft het vol
gende bepaald:
Aan -de helft van het personeel van de
Hde bataljons der regimenten infanterie
(regimenten grenadiers en jagers inbe
grepen) en bet regiment wielrijders, als
mede aan de helft van het personeel van
het regiment kustartillerie en van de 3de
en 4de compagnie van het korps motor-
dienst kan een extra-verlof worden ver
leend, aanvangende op> Zaterdag 8 Oct.,
na den dienst, en eindigende op Donder
dag 13 Oct. 1938 (1ste reisgelegenheid),
terwijl dit extra-verlof door de andere
helft van het personeel van genoemde on-
derdeelen kan worden genoten ivan Za
terdag 15 October, na den dienst, tol
Donderdag 20 October (1ste reisgelegen
heid).
Voor het korps politietroepen wordt
deze aangelegenheid geregeld door den
korpscommandant.
DE NIEUWE BELASTING VAN TWEE
PROCENT VAN HET INKOMEN.
Invoering vermoedelijk niet voor
Mei 1939.
Zooals men weet 'heeft de minister van
Financiën in de Millioenennota een nieu
we belasting van twee procent van het
inkomen, waar mogelijk te heffen bij de
bron, aangekondigd.
Men verwacht in belastingskringen, dat
de wet niet voor Mei 1939 in werking
zal kunnen treden. Ook staat nog niet
vast, of deze dan met terugwerkende
kracht tot Januari zal worden toegepast.
De wet is op het Ministerie nog in de
maak.
