wmmm Dagblad voor de Provincie Zeeland DË DUITSCHE SCHULDEN Tsjecho-Slowakije moet opnieuw bukken voor de Duitsche eiscben. EERSTE BLAD. De strijd in China. VRIJDAG 7 OCT. 1938 53c JAARGANG - No. 6 Buitenland. Chamberlain krijgt een meerderheid in het Lagerhuis. Belangrijkste Nieuws ZORG VOOR De Britsch-ltaliaansche ontspanning houdt aan, Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij uctor et Emergo" ter exploitatie van et blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes Postrekening 44455 Telefoon 11 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Ylissingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Advertentlën 30 cent per regel Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting Men herinnert zich hoe van Natio- naal-Socialistische zijde aan onze Re geering de eisch werd gesteld voor ver schillende doeleinden groote bedragen beschikbaar te stellen, en tegelijkertijd geen nieuwe leeningen aan te gaan. Op de vraag, hoe dit mogelijk zou zijn, bleef men het antwoord schuldig, liit geheim wenscht men te bewaren tot de nationaal-socialisten aan de macht zijn gekomen. Toch zou het van belang zijn te weten, op welke wijze Mussert en consorten het kunststuk denken te volbrengen. Vanzelfsprekend dat dus het oog ge richt wordt op D u i t s c h 1 a n d, voor onze nationaal-socialisten het groote voorbeeld. Nu heeft men daar om te beginnen de belastingdruk tot een voor ons land ongekend peil verzwaard. Maar' daarnaast is men gaan leenen op een wijze die gelukkig in ons land ook nog ongekend is. De financieele medewerker geeft hier omtrent een interessante beschouwing waarvan wij een gedeelte hier laten vol gen. Nauwelijks was de inkt droog gewor den van het document, dat Chamberlain en Hitier op 30 Sept. hadden ondertee kend, waarbiji het voornemen werd te kennen gegeven geschillen tusschen hun beide landen in de toekomst op vredelie vende wijze te regelen, of met veel ap lomb werd onmiddellijk daarna de uit gifte van een nieuwe groot-Duitsche rijksleening aangekondigd. De nieuwe leening zal 1,5 milliard mark groot zijn, de rente zal evenals bij de talrijke sinds 1935 uitgegeven leenin gen 4^ pet. bedragen, terwijl de koers van uitgifte 98 pet. is. Dat onmiddellijk nadat de grootste po litieke crisis in Europa sinds 1914 tot een oplossing was gekomen tot deze nieuwe uitgifte ter zoogenaamde „conso lidatie" van de vlottende schuld is beslo ten, bewijst wel, dat men dringend be hoefte gevoeld om de consolidatie met spoed voort te zetten. Bovendien wordt het tijdstip onmiddellijk, nadat het drei gende oorlogsgevaar geweken is, zeer gunstig geacht om een nieuwe groote lee- qing te emitteeren. Dat de leening een groot succes zal worden evenals haar voorgangers, schijnt dan ook bij voorbaat reeds verzekerd te zijn. De Duitsche bla den begroeten in hun commentaar na tuurlijk één-richting-commentaar de nieuwe emissie met veel enthousiasme en met veel lof wordt verkondigd, dat Duitschland het eenige land ter wereld is, waar dergelijke grootscheepsche emis sies binnen zoo korten tijd „mogelijk" zijn, men leze „noodzakelijk" zijn. Aan de hand van de resultaten der twee eerste 4 pet. leeningen 1938 is het overigens niet ongemotiveerd voor de Duitsche pers om zulk een optimistisch standpunt in te nemen. De eerste leening 1938, waarop in Januari de inschrijving open stond, was aanvankelijk groot 1,2 milliard mark. Vanwege de groote be langstelling van het publiek werd dit be drag daarna verhoogd tot 1,4 milliard inark. Bij: de tweede emissie toonde het publiek zich nog enthousiaster. Teneinde teleurstelling bij de inschrijvers te voor komen had men uit voorzorg het uit te geven bedrag van de tweede tranche, welke in Mei plaats had, reeds verhoogd tot 1,6 millard mark. Maar weer had men de absorptiecapaciteit onderschat. Voor niet minder dan 1966 millioen mark kon worden toegewezen. Tusschen de bedrijven door had de regeering bo vendien nog kans gezien een bedrag van 810.9 millioen 4V2 pet. obligatiën bijcre- diet-instellingen en verzekeringsmaat schappijen onder te brengen. Voorwaar geen klein succes. O'ok thans is het succes reeds bij voor baat verzekerd. Een bedrag van 550 mil lioen mark is reeds onderhands ge plaatst;; resteert dus „slechts" 950 mil lioen mark. Voor de Duitsche kapitaal markt blijkt dit slechts een peuleschil letje te zijn, wanneer men het resultaat van de groote bedragen der vorige lee ningen als maatstaf neemt. Op deze 950 millioen mark zullen „vrijie" inschrijvingen openstaan niet te verwarren met het Nederlandsche be grip „vrije" inschrijvingen. Immers afgezien van het feit, dat iedere Duitscher het als een soort eereplicht moet beschouwen, om op staats- leeningen in te schrijv en, rest hem overigens prac- tisch geen andere moge- lijkheid om zijn middelen te beleggen. Zooals men weet, heerscht er in Duitschland immers nog steeds een vrijwel volmaakt emissie-em bargo. De eventueels belegger heeft dus vrij wel geen andere keus dan belegging in staatsfondsen. Iedere andere nieuwe be leggingsmogelijkheid ontbreekt hem vrij wel geheel. Ook de crodietinstellingen, verzekeringsmaatschappijen, spaarban ken en soortgelijke instellingen zijn bij' gebrek aan ander nieuw beleggingsmate riaal practisch uitsluitend aangewezen op belegging van middelen in staatsfond sen of van onderhoorige of soortgelijke ondernemingen. (Men denke aan de Her mann Goeringwerke, met een kapitaal van 400 millioen mark). Dat in dergelijke eenzijdige belegging natuurlijk een groot gevaar schuilt voor de toekomst, vooral wanneer noodig mocht blijken, dat op den ingeslagen weg moet worden voort gegaan, is duidelijk. De nieuwe emissie zou een mooie ge legenheid hebben geopend om het Duit sche publiek, waarvoor de leening be stemd is, eens nader en nauwkeurig op de hoogte te brengen van den stand van de Duitsche schuld, terwijl ook het bui tenland hiervan waarschijnlijk gaarne een min of meer zuiver beeld zou willen zien, vooral daar naast de gewone vaste en vlottende schuld, nog op zeer groote schaal voor milliarden, misschien wel tientallen milliarden wordt gebruik gemaakt van allerlei soorten financie ringsmethoden, waarvan uitsluitend Duitschland het monopolie schijnt te be- zittem Wiji noemen Sonderwechsel, Liefer- schatze, Blochwechsel enz. De schrijver geeft dan een overzicht van de uitgifte van Duitsche leeningen sedert 1935, waarna hij vervolgt: „Men komt dus in een periode van vier jaren tot een emissie-totaal van het Rijk ten bedrage van meer dan 11 milliard mark, waarvan 6200 millioen bij' het pu bliek werd geplaatst. Een dergelijke ont wikkeling van de vaste schuld zullen an dere landen niet gaarne tot voorbeeld nemen. Bekijkt men den looptijd van deze lee ningen, dan frappeert het, dat de meeste leeningen slechts een looptijd hebben va- rieerend van 8 tot 20 jaren. De Duitscher noemt dit „langfristige" leeningen. Ook hier ligt weer eenig contrast met het bui tenland, o.a. Nederland en ook Enge land, waar men een leening van tien of twaalf jaren geenszins met het praedi- caat „lang" zal bestempelen. Nog een opmerkelijk verschil met an dere landen ligt in de aflossingsvoor- waarden. Zoo valt het op, dat de thans aangekondigde leening, waarop de in schrijving openstaat van 1024 October en die een looptijd heeft tot 1958,, dus van slechts 20 jaren, pas, te beginnen met 1953, voor eenige verplichte aflos sing in aanmerking komt. Geduren de de eerste vijftien jaren zal dus geen aflossing plaats hebben, hoewel hetrijk zich het recht voorbehoudt na vijf jaren tot geheele of gedeeltelijke aflossing te gen pari over te gaan. Eenzelfde systeem heeft men gevolgd bij1 de andere leenin gen van 1937 en 1938." In de Lagerhuis-zitting van gisteren nam de leider der labour-oppositie A 11 - 1 e e, het woord. Hij zeide, dat de hui dige politiek van de regeering geen duur- zamen vrede heeft gebracht. Hij spoorde aan een plan uit te werken voor een duurzamen vrede. Hierna verkreeg minister-president Chamberlain het woord. Hij zeide' o.a., dat hij' beschuldigd is van lafheid, weekhartigheid en domheid. Men heeft hem beschuldigd, het land op den rand van een oorlog te hebben gebracht en men heeft gezegd, dat het niet zijn verdienste is geweest het land tot veiligheid te brengen. Hij is van meening, dat zij, die deze beschuldigingen hebben geuit, snel ver geten zijn wat de afgeloopen week is geschied. Niemand, die heeft door gemaakt, wat h ij heeft door gemaakt 1 dag na dag hield hem degedachte gevangen, dat hij alleen moest beslissen over het lot van millioen en landgenooten kan dit ge- makke lijk vergeten. Wanneer 'hij terugblikt op de gebeurtenissen dan is hij overtuigd, dat h ij een oor log heeft afgewend. Indien öp het oogenblik een oorlog uit zou breken, dan zou, vóór een soldaat van beroep of een vlieger zou zijn ge troffen, op straat een man in een omni bus of zijn vrouw en kinderen in hun huis getroffen zijn. Toen men overtuigd was, dat niets meer in staat was om de Sudeten binnen den Tsjechischen staat te houden, drong men er bij de Tsjechische regeering op aan dit gebied af te staan. Spreker 'heeft reeds hulde gebracht aan de wijsheid en moed ivan Benes voor het opvolgen van den raad van de Fransche en Britsche regeering. Het was een hard besluit voor iemand, die zijn land lief heeft. Het is belachelijk te zeggen, dat zij die dezen raad hebben gegeven, Tsjecho- SlowaJkije hebbel) verraden. Wat gedaan is, is Tsjec'ho-Slowakije redden van den ondergang en het een kans geven te leven als een nieuwe staat, welke na met verlies van gebied en ver sterkingen misschien in staat zal zijn, zijn nationaal bestaan te vormen in neu traliteit en veiligheid, zooals Zwitserland. Ten aanzien van de beschuldiging, dat de overeenkomst tusschen Hitier en Chamberlain door Hitler was opgesteld, om Engeland er toe te 'brengen zijn ver plichtingen prijs te geven, zeide Chamber lain: „Ik weet niet, of men mij duistere bedoelingen in de schoenen wil schuiven, doch ik moet zeggen, dat het document niet is opgesteld door Hitier, doch door den nederigen persoon, welke op het oogenb'lik dit huis toespreekt." Vervolgens zeide Chamberlain, dat hij' niet geloofde, dat een oorlog niet te voor komen zou z.ijn. Na het einde van zijn rede bleef de minister-president eenige oogenblikken op het spreekgestoelte staan en vervolgens ging hij' naar zijn plaats wuivend en glimlachend, onder toejuichingen van de regeeringspartijen. Na de rede van den minis ter-president werd de stem ming gehouden, waar b ij het huis met 366 tegen 144 stem men zijn vertrouwen in de regeering uitsprak. Het amendement der oppo sitie op de door de regee ring ingediende motie van vertrouwen was tevoren ver worpen met 369 tegen 150 stem men. In antwoord op andere vragen, ver klaarde Chamberlain nog, dat de regee ring haar best zou doen om spoedig te komen tot een terugtrekking der buiten landsche strijders in Spanje. 'Ook is Chamberlain nog teruggeko men op het denkbeeld der arbeiderspartij tot het houden van een wereldconferentie. De premier wees op de noodzakelijk heid van voorbereiding, teneinde er zeker van te zijn, dat een dergelijke conferentie niet een mislukking wordt. Hij verklaarde o.a.: „De opgedane ervaring heeft maar al te duidelijk getoond, dat zwakte in be wapening zwakte in de di plomatie beteeken t. Ik geloof, dat wij' niet onzen plicht zouden hebben gedaan, indien wij niet reeds opdracht hadden gegeven tot het onmiddellijk in stellen van een grondig onderzoek inzake onze voorbereidingen van militairen en civielen aard, om te zien, welke maatrege len noodig zijn om binnen den kortst mo gelijken tijd onze defensie in orde te brengen." Chamberlain en zijn echtgenoote heb ben Londen gisteravond verlaten om zich met vacantie naar Schotland te begeven. De „Evening Standard" verneemt dat Lord Runciman is verzocht Duff Cooper op te volgen als minister van marine. Van Duitsche officieuze zijde wordt medegedeeld, dat de op grond van de overeenkomst van München ingestelde internationale commissie gisteren de door de sub-commissie voor militaire aange legenheden uitgewerkte definitieve lijnen van het vóór 10 October door de Duitsche troepen te bezetten gebied in Tsjecho Slo wakije, heeft bevestigd. Naar Havas nader meldt, heeft Tsje cho Slowakije zich hierbij: neergelegd. De Tsjecho Slowaaksche gezant te Ber lijn, Mastny, heeft in de vergadering ge zegd: „De Tsjecho Slowaaksche regeering neemt met droef heid kennis van de beslis sing, welke de vier groote mogendheden 5 October hebben genomen. Zij aan vaardt de grens van h.et gebied, dat van 7 tot 10 Oc tober door de Duitsche troepen zal worden bezet en zal de maatregelen ne men, welke noodig z ij n". Weer werd Tsjecho Slowakije dus in den steek gelaten! Wat blijft er op deze wijze zelfs van het „accoord" van Mün- chen nog over? Volgens schatting van bevoegde zijde Dit nummer bestaat uit 2 bladen. maakt het gebied, dat tot 10 October door de Duitsche troepen bezet zal worden, een vijfde tot een zesde van het geheele gebied van Tsjecho Slowakije uit. Het Fransch-Britsche voorstel, zoome de de z.g. overeenkomst van München, waren gebaseerd op het beginsel der scheiding van de Duitsche en Tsjecho Slowaaksche bevolkingsgroep, teneinde het beginsel van het vrije beschikkings recht der volken toe te passen. Hetgeen van de werkzaamheden der internationale commissie is uitgelekt, verdient evenwel onder de aandacht te worden gebracht der openbare meening in de Westersche landen. De gedelegeerden en deskundigen van Duitschland hebben opnieuw territoriale eischen gesteld ten opzichte van Tsjecho- Slowakije, welke zich uitsluitend baseeren op den wensch hij Duitschland ©en zoo groot mogelijk ge bied met rijke steden en in dus trie-centra en belang- rijke verkeersmiddelen te voegen. De Tsjechische bevolking, welke bijge volg bij het Duitsche rijk zou komen, zou 81'5.000 personen tellen. Bovendien eischen de vertegenwoordi gers van het rijk volksstemmingen in ze kere districten, waar de Duitsche bevol king slechts van 0.2 tot 6.5 pet. bedraagt. In deze streken wonen 1.116.000 Tsje chen en slechts 144.000 Duitschers. De eischen der Duitsche deskundigen beoogen de overeenkomst van München in gevaar te brengen door het Tsjechische volk dezelfde rechten op een vrije beschik king te weigeren, welke zij ten gunste van de Sudeten Duitschers opeischen". Wat maalt men in Duitsche kringen om minderheden in eigen land? Benesj verlaat Praag. Benesj heeft gisteren afscheid genomen van de leden van de presidentieele huis houding en is daarna naar zijn landgoed te Seizimovausti, ongeveer 80 km ten Z. van Praag, vertrokken. Vergezeld van zijn echtgenoote heeft D'r Benesj een bezoek gebracht aan het graf van wijlen president Masaryk. Te Londen liepen gisteren geruchten, dat Jan Masaryk, een zoon van den eer sten president der Tsjecho Slowaaksche republiek, gezant te Londen, een zeer goe de kans zou hebben om tot opvolger van Benesj te worden gekozen. Als de „groote vier" deze candidatuur maar goedvinden! De 30 millioen pond een gift? De politieke correspondent van de „Dai ly Herald" meldt, dat het „voorschot" van Groot Brittannië aan Tsjecho Slowakije, ten bedrage van 10 millioen pond, waar van de minister-president Maandag in het Lagerhuis melding heeft gemaakt, waarschijnlijk een gift zal zijn, waarvoor geen voorwaarden zijn gesteld. De Tsjechische regeering had om een leening van 30 millioen pond verzocht om bij te dragen tot het economisch herstel. Er worden nu onderhandelingen gevoerd met de regeeringen van Frankrijk en an dere landen om het verschil te verstrek ken. De Britsche regeering 1 aldus het blad hoopt, dat ook de overige 20 millioen pond als gift zullen worden overhandigd. Men moet maar eens aankloppen bij Duitschland, dat zulke rijke gebieden ca deau heeft gekregen! 'Gisteren is te Praag medegedeeld, dat onmiddellijk twee lichtingen van het Tsje cho Slowaaksche leger gedemobiliseerd zullen worden. De overige lichtingen zullen successie- sievelijk worden gedemobiliseerd. Bier-tekort in Sudeten-Duitschland. Te Karlsbad dreigt een biertekort, tenzij spoedig nieuwe voorraden worden aange voerd, Woensdag was geen pilsnerbier meer te krijgen. De correspondent van de D'aily Mail heeft gehoord, dat Dinsdag, den dag van de aankomst der Duitsche troepen, 10000 vaten bier waren verbruikt en dat Maan dag voor het invallen van den avond al het beschikbare Pilsnerbier in vaten was opgedronken. Er is opdracht gegeven in de dorpen nieuwe voorraden op te doen. Naar schatting bedraagt het aantal be zettingstroepen in 't land van Eger 60.000 man. De troepen krijgen nog steeds ver sterkingen. De correspondent telde 115 tanks en zware: pantserwagens, terwijl hij bovendien 16 3-motorige Heink- en Dor- niervliegtuigen heeft gezien. Waarom toch zoo'n sterke macht 111 dit betrekkelijk kleine gebied? Zijn de Su deten Duitschers niet blij met hun „ver- lossing"? Binnenland. Convooydienst in de Spaansche wateren tijdelijk stopgezet. De boterprijs in den a.s. winter. Buitenland. Meerderheid voor Chamberlain in het En- gelsehe Lagerhuis. De ernstige toestand in Palestina. Terugt,rekking der buitenlandsche vrij willigers in Spanje? Tsjecho-Slowakije moet weer bukken voor de Duitsche eischen. MIEMAND verdraagt verstopping dar Inge* wanden, maar» traag funetionneerende nieren, die ernstige gevolgen kunnen hebben, worden dikwijls verwaarloosd. Rugpijn, va»» etoorde slaap, duizeligheid, rheumatlek, Ischias oi spit zijn de er vaak uit voortkomende gevol gen. Deze verschijnselen waarschuwen u. dat da werking der nieren verstoord raakt. Houd derhalve uw nieren In goeder staat door een dluretlsch middel. Stel uw gezondheid niet in de waagschaal, maar laat Foster's Rugpijn Nieren Pillen u nieuwe kraohï ei vitaliteit geven. Foster's Pillen bevatten goen gevaar lijke be8tanddeelen en hebben In Holland ruim 80 Jaren ongeëvenaard succes b6haald. TERUGTREKKING DER VRIJ WILLIGERS IN SPANJE. De Britsche ambassadeur te Rome heeft weer op last van zijn regeering een bezoek aan Giano gebracht. De Britsch- ltaliaansche betrekkingen werden bespro ken en men meent dat de Italiaansohe houding bij' de vorige ontmoetingen gun stig was om een verdere ontspanning te weeg te brengen. Men meent, dat de Italiaan scbe troe pen in Spanje reeds van het front zijn teruggetrokken, alhoewel de vliegers en specialisten nog steeds actief zijn. Overeenkomstig de voorstellen van Ne- grin te Genève, worden de strijders van de internationale brigaden van het front teruggetrokken en volgens de nationali teiten gegroepeerd, in kampen achter het front ondergebracht. Zij; worden als ge demobiliseerd beschouwd. Reeds eenigen tijd worden geregeld gewonden naar de grenzen getransporteerd. De Spaansche regeering heeft officieel de buitenlandsche correspondenten er van in kennis gesteld, dat zij volstrekt geen kennis droeg van eenigerlei plein om een einde te maken aan den Spaan- sehen krijg. Te Burgos wijzen alle teekenen er op, dat Franco nog steeds sterk gekant is te gen het denkbeeld van bemiddeling in den Spaanschen burgeroorlog. DE CHINEEZEN MELDEN OVER WINNINGEN. Volgens een telegram van het Chinee- sche ministerie van Buitenlandsche Za ken hebben de C'hineezen de beide be langrijke steden Kwansjan en Moesjih- kang, gelegen ten N.O. van Hankau, op de Japanners heroverd. Hierdoor, zoo verklaart men, wordt de druk van den Japanschen opmarsch op den spoorweg PëipingHankau langs den weg van Paisjitang, verminderd. Chineesche berichten uit Hankau mel den, dat de Japansche strijdkrachten, die langs den Noordelijken Jangtse-oever in Westelijke richting naar Hankau opruk ken, genaderd zijn tot het op 130 km stroomafwaarts van Hankau gelegen Kitsjoen, dat gedeeltelijk bezet werd. Uit Nantsjing wordt gemeld, dat gis terochtend negen Japansche bommen werpers de stad hebben bestookt; vijftig personen werden gedood of gewond, zes tig huizen werden vernield. Van beide zijden worden in en om Hankau g r 00 t e troepenmachten geconcen treerd. 150.000 Japanners aan de eene zijde en 350.000 G h i - neezen daartegenover tor verdediging. Indien de Japansche berichten juist zijn, heeft Tsjang Kai Sjek de eenheden in de provincies opgeroepen ter verdedi ging van de stad en zijn beste troepen in de voorste linies gelegd. Alles schijnt er on te wijzen, dat de maarschalk den strijd tot den laatsten man zal strijden. Bij dit groote gevecht, waarvan Hankau de in-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1938 | | pagina 1