DE ZEEUW
Hevige SNIJWOND
IN DEN VINGER
KLOOSTERBALSEM
TWEEDE BLAD
Oen dans ontsprongen.
HET KIND VAN TREFUSA
De stand der landbouw-
gewassen.
Wat er deze week voorviel
FEUILLETON
BLOEDT VERSCHRIKKELIJK
Verband met KLOOSTERBALSEM
geneest de wond in 24 uur
AKKER'S ORIGIN»»!. TER INZAG»
„Qeen goud zoo goed"
VAN
ZATERDAG 17 SEPT. 1938, Nr 296.
liet „Friesch Dagblad" schrijft, aan
het einde van een beschouwing over den
internationalen toestand en 't Tsjechisch-
Sudeten probleem, onder het hoofdje
„Herinnering aan 1918";
„In 1918 hebben de Belgen erg hun
best gedaan, een paar stukken van Ne
derland in te palmien. Zij hadden het
vooral op Zuid-Limburg en Zeeuwsch-
Vlaanderen gemunt.
Natuurlijk zou voor zulk een machts
misbruik van de zijde der geallieerden
geen enkele rechtvaardiging zijn te vin
den.
Toen heeft men er wat op gevonden
Het verslagen Duitschland zou -gedwon
gen wordien, Oost-Friesland af te staan.
Dan zou Nederland worden „overreetii"
tot ruiling. Wij Oost-Friesland en de
Belgen wat zij wilden.
Er waren in ons land 'enkele politici,
die er wat voor voelden, Maar gelukkig,
onze regeering wilde er nietis ivan weten.
En onze Koningin ging naar Zeeuwech-
Vlaanderen en Zuid-Limburg en toon'de
dat onze frontierem vast liggen.
Hoe dankbaar moeten we zijn, dat de
„ruiling" niet tot stand kwam.
Stel je voor, dat wij Oost Friesland
hadden. Dan was daar nu ook een
Friesch-Duitsche beweging, en een Run-
ciman in Den Haag en earn Oost-Fries op
visite in Neurenberg.
Deze klip zijn we ontzeild. En dat is bij
alle schaduw weer een lichte plok.
De schaduwen -zijn donker.
Maar er is een stille schijn van licht in
onze harten.
Oranje staat aan de spitst.
De vrijheid is ons volk dierbaar.
Al is de toekomst donker, er is uit
zicht naar boven."
MIDDELBURGSCHE BRIEVEN.
Amice,
Met prijzenswaardige voortvarendheid
heeft de directie van ons gemeentelijk
Gasbedrijf de gasverbruikers ingelicht
over de* in de laatste Raadsvergadering
aangenomen tariefswijziging.
Per brief, gesteld in modern-zakelijken
toon, beginnende met: „Wij vinden het
prettig U te kunnen meedeelen", enz. Als
klant van een Overheidsbedrijf brengt je
zooiets al direct in de goede stemming.
Op korte en duidelijke manier te worden
ingelicht over de nieuwe gastarieven was
wel noodzakelijk. Dit geschiedde. Maar de
zorg voor de belangen der cliënten ging
nog verder. Dë klant mag een keuze doen
onder welk van de vier verschillende ta^-
rieven hij wenscht te worden opgenomen.
Er is een algemeen tarief en drie klassen
in het vastrechttarief. Welnu, de directie
heeft doen nagaan wat voor iederen klant
afzonderlijk het voordeeligste is en hem
daarvoor genoteerd.
Op een tegelijk bijgevoegd vloeiblad wa
ren de nieuwe gastarieven afgedrukt. Een
korte verduidelijking stelt iederen gasver-
bruiker in staat de gegevens in de brief
zelf te controleeren.
Hiermede is dus weer een nieuwe en
eenigszins sterkere stelling betrokken in
de concurrentie-oorlog der verwarmings
artikelen.
Het gas heeft dezen strijd te voeren
op twee fronten, n.l. de petroleum en de
electriciteit. Door de perfectioneering der
petroleum-apparaten is de strijd op dit
front wel 'het zwaarst. Want bij velen leeft
nu eenmaal de vaste overtuiging, dat pe
troleum voor verwarming veel en veel
goedkooper is dan gas.
Ik kan dat niet beoordeelen. Ik geloof
evenwel, dat de suggestie 'hier meer heeft
bereikt dan de economie.
door
S. K. BOOKING.
49) _o_
„Zegt u, dat het een meisje is?" vroeg
Jennifer.
„Ja', antwoordde Dorothee, „Wat zou
dat?"
„Dan is het zeker het meisje van den
jongen mijnheer Trefusa?"
„Hoe kom je daar zoo bij?"
„Omdat ik haar twee uur geleden hier
langs zag komen. Zij komt dikwijls naar
de Porth. Zij houdt heel veel van de
zee."
Dorothee wrong haar handen en er
kwam een blik van wanhoop in haar
oogen.
„Kan er dan niets gedaan worden?"
vroeg zij smeekend.
„Ik ben bang van niet", zeide de oude
vrouw op een toon van onverschilligheid.
„Ik ben te oud om te zwemmen en mijn
oude man is niet veel beter dan ik."
„Zwemmen!" riep Dorothee uit. „Ik
kan zwemmen."
Een paar minuten later liep een
vreemd gekleede gestalte langs het strand,
de indrukken van haar bloote voeten
achter latend. Mona zag haar komen en
Iemand heeft gas en gebruikt dit ook,
doch vanwege de suggestie „gas is duur"
zoo weinig mogelijk. Hij heeft laten we
zeggen een gasverbruik van 80 m3 per
jaar. Hij heeft daarom eenige petroleum-
toestellen en gebruikt ook petroleum voot
een betrekkelijk gering jaarverbruik, Zoo
wel voor gas als voor petroleum heeft hij
twee soorten toestellen noodig, n.l. voor
gas en petroleum. Die moet hij zelf aan
schaffen en vernieuwen. Stel, dat zoo
iemand alleen gas zou gebruiken en geen
petroleum, dan zou zijn jaarverbruik van
gas, zeg, 200 m3 bedragen. Nu betaalt men
voor 200 m3 aan de hand van de tegen
woordige tarieven precies twee maal zoo
veel als voor 80 m3. Bij een jaarverbruik
van 80 m3 betaalt men 10 cent per m3,
plus f2,40 aansluitingisrecht, in totaal
f 10,40. Bij een jaarverbruik van 200 m3
betaalt men 8 cent per m3 plus f 4,80 vast
recht, in totaal f 20,80. Hoe grooter het
gebruik, hoe lager de prijs per m3.
Het is niet mijn bedoeling om op deze
plaats propaganda te maken voor het gas,
contra de petroleum, Dat moeten de pro
ducenten van deze artikelen maar doen.
Trouwens ik zie deze vechtende twee het
toch wel afleggen tegen de derde, die op
den duur de geheele kluif zal krijgen. Op
den duur zal de electriciteit zoowel het
gas als de petroleum verdringen. Zooals
de'stoomtram het radioaal heeft afgelegd
tegen de autobus, zoo zal ook het gas het
op den duur afleggen tegen de electrici
teit.
De oneconomische productie van twee
verschillende zaken die werken met het
zelfde doel, n.l. om licht en warmte te
verschaffen in de woningen der afnemers
en die thans ook bedde voorzien in de
straatverlichting, zal op den duur moeten
ophouden.
De electriciteit zal het glansrijk winnen.
Als wij niet zaten met zwaarbelaste gas
bedrijven, maar deze eens geheel waren
afgeschreven, zoodat algeheele stopzetting
geen offers van de publieke kassen zou
vragen en men met de tegenwoordige
winst op de electrische stroom tevreden
was, dus de meerproductie tegen kostprijs
zou afleveren, dan zou nu reeds de ver
warming door electriciteit goedkooper zijn
dan met gas of petroleum.
Laat ik er haastig bijvoegen dat deze
laatste bewering niet steunt op de weten
schap dat het zoo is, maar op suggestie.
Het zou u eens naar de pen kunnen
do-en grijpen en daar zou ik bang van zijn.
"Want gas is nog steeds een gevaarlijk
artikel, ook in couranten-kolommen. Ik
bedoel t. a. v. de debatteer-mogelijkheden.
Dit gas-praatje had slcehts de bedoe
ling u te verzekeren, dat onze gasbedrijfs
leiding in goede handen is en anderen dat
niet zullen verbeteren.
Asl altijd,
je STENTOR.
Op 12 September 1938.
Het onderstaand overzicht betreffende
den stand der landbouwgewassen op 12
September j.l. is onder medewerking van
de Rijkslandbouwconsulenteni, samenge
steld naar gegevens verstrekt door de cor
respondenten der directie van den Land
bouw.
De weersgesteldheid was sinds
15 Augustus van dien aard, dat de stand
der belangrijkste gewassen vrijwel geen
verandering meer onderging.
De regenval is zeer plaatselijk ge
weest, waardoor de meeste zaden en
groenvoedergewassen nog duidelijk ken
merken als gevolg van droogte vertoonen.
De stamboonen leveren slechts een
matig tot vrij goed gewas. Het gewas is
als gevolg van de droogte te vroeg afge
storven.
Het klaverzaad heeft zich behoor
lijk ontwikkeld, daarentegen stellen de
uitkomsten der teelt van spinazie- en sui
kerbietenzaad over het algemeen teleur.
Ofschoon de consumpti e-a a r fl
ap p e 1 e n de invloeden der droogte in
den zomer niet meer geheel hebben kun
nen overwinnen, valt de oogst toch mee.
Op de vochthoudende gronden is de op
droogde haar tranen af. Eindelijk werd
er een poging gedaan om haar te red
den en dat was tenminste iets.
Dorothee waadde door het water, zoo
dicht langs de rotsen als mogelijk was
en wanneer dat niet kon, kroop zij er
overheen. Nu en dan liet zij zich in het
diepe water glijden en zwom zij over
een kleinen inham, om dan weer over de
rotsen te klimmen. Op deze wijze be
spaarde zij zich de uitputting van het
voortdurend zwemmen, omdat zij nu en
dan kon stilstaan om adem. te halen.
Het was geen gemakkelijke taak om met
bloote voeten en handen over de rotsen
te klimmen. Zij was echter te opgewon
den om op de schrammen te letten, be
halve wanneer het zoute water er in
drong.
Gelukkig bleef de zee kalm. Hoe ge
jaagd Dorothee ook was, toch trokken
onwillekeurig de rijke kleuren van het
water haar aandacht. In de schaduw- der
rotsen was het donkergroen, dat in het
zonlicht opklaarde tot goudglans. Het was
zoo helder, dat zij op diepe plekken ieder
schelpje nog op den bodem kon zien
Soms bemerkte zij, dat zij niet over de
rotsige uitsteeksels, die de inhammen
vormden, kon klimmen, zoodat zij ge
dwongen was er om heen te zwemmen.
De arme Mona sloeg, terwijl het water
rondom haar voortdurend steeg, Doro
thea's verschijning en verdwijning met een
gemengd gevoel van hoop en vrees gade. j
Zoolang het plekje, waarop zij stond,
mAls moeder van een groot gezin, had
ik het ongeluk mi] bij 't brood snijden
een flinke jaap in den wijsvinger te
geven. Het bloedde verschrikkelijk. Een
van mijn kinderen bracht dadelijk den
Eloosterbalsem, die in mijn huisgezin
met kinderen telkens van pas komt.
Na een doekje met dezen geneeskrach-
tigen balsem op mijn vinger te hebben
gedaan, hield het bloeden dadelijk op
en de hevige wond was tot mijn ver
bazing in 24 uur geheel geheeld en
totaal genezenB D Qf
Onovertroffen bij brand-en sn|Jwonden
Ook ongeëvenaard als wrUfmlddel bij
Rheumatlek, spit en pijnlijke spieren
Schroefdoo» 35 ct. Potten i 62'/a ct> en f 1.04
brengst ruim, de knol eenigszins aan den
kleinen kant, maar goed tot zeer goed
van kwaliteit. Het verschijnsel van „door
was" vertoont zich meer dan in andere
jaren. De vooruitzichten voor den gemid
delden oogst zijn goed.
De vroege fabrieksaardap
pelen worden reeds geoogst en ook van
dit gewas zijn de opbrengsten en de kwa
liteit zeer bevredigend. Van de latere soor
ten verwacht men een ruim beschot.
De suikerbieten vertoonen een
normaal gewas. Plaatselijk treden in vrij
sterke mate vergelingsverschijnselen op,
evenals bij! de voederbieten. Ook „schie
ters" schijnen veelvuldiger voor te ko
men dan in andere jaren. Van beide ge
wassen verwacht men echter een goeden
tot vrij goeden oogst.
De stoppelgewassen als koolra
pen, knollen en spurrie hebben eveneens
van de droogte te lijden gehad. Na het
oogsten van de graanvrucht bleek de
stand achterlijk en hol te zijn, terwijl op
verscheidene perceelen veel onkruid op
trad. Intusschen is gedurende de laatste
weken hierin eenige verbetering geko
men. Hetzelfde kan gezegd worden van
de jonge en oude klaver, waarvan de
stand veelal beneden normaal moet wor
den genoemd.
Het grasland heeft zich, dank zij
de laatste regens, eenigermate hersteld,
zoodat de stand vrij goed kan worden ge
noemd. De hooggelegen graslanden ver
toonen evenwel nog duidelijk water
gebrek.
Z. K. H. PRINS BERNHARD TE
AMERSFOORT.
Bezoek aan mobilisatiebureau.
Z. K. H. Prins Bernhard heeft giste
ren een bezoek gebracht aan het mobili
satiebureau van het 16e regiment infan
terie. Z. K. H., die vergezeld was van
zijn adjudant, kapitein J. K. H. de Roo
van Alderwerelt, werd aan den hoofd
ingang van de infanteriekazerne aan
den Leusderweg ontvangen door den J
commandant van het 16e regiment in
fanterie, luitenant kolonel J. Visser en
den kapitein A. M. M. van Baak, hoofd
van het mobilisatiebureau. Kapitein van
Baak lichtte den hoogen bezoeker uit
voerig in over de werkzaamheden van
het bureau. Tevens gaf hij een uiteenzet
ting van wat de registratuur omvat en
beoogt.
Tenslotte werd een bezoek gebracht aan
de magazijnen.
We beleefden een buitengewoon bewo
gen week, waarin de spanning ongekend
groot was en de eene belangrijks gebeur
tenis op de anderevolgde, zoodat wat
binnen onze grenzen plaats had en de
oorlogsverrichtingen in Spanje en China
er door op den achtergrond gedrongen
werden. Zelfs de Volkenbond, die juist
deze week te Genève zijn vergadering be
gon, trok niet de aandacht, waardoor
weer duidelijk in 't licht kwant, dat in
grijpende feiten huiten hem om geschie
den.
De ongekend felle en opzweepende rede
van Hitler, die zich vooral bezig hield met
de gebeurtenissen in Tsjecho Slowakije,
heeft veel stof opgejaagd. Ze had al heel
spoedig tot gevolg, dat de Sudeten-D'uit-
schers de punten waarover tot nu toe met
de regeering te Praag en met Runciman
onderhandeld werd, vaarwel zegden en
onmiddellijk met den eisch tot een ple
bisciet kwamen, ja Henlein vaardigde
zelfs een proclamatie uit, waarin het
heette: „Wij willen in het Rijk opgenomen
worden". Dë gemoederen werden al meer
opgewonden, Het kwam tot ernstige inci
denten, waarbij1 zelfs dooden en gewon
den vielen, al valt te constateeren, dat
men van Duitsche zijde behoefte gevoelt
om die incidenten op te blazen en men
ze van Tsjechische zijde zoo onschul
dig mogelijk voorstelt.
En opeens, daar komt hot sensationeele
bericht: Chamberlain, de Ehgelsche pre
mier, vliegt naar Hitier.
De bijna 70-jarige Britsche staatsman
neemt voor de eerste maal in een vliegt
tuig plaats, de man, die wist, hoe het
spande, hoe ieder oogenblik een explosie
kon komen, die met inspanning van al
zijn krachten den vrede nu al maand n
lang poogde te redden, zag het oogenblik
aangebroken, dat een uiterste daad, een
persoonlijke bespreking tusschen hem en
Hitier alleen nog resultaat kon afwerpen.
Zóó ver was het gekomen, dat alleen deze
ongewone daad onder Gods zegen wel
licht nog het onheil kon keeron,
Onmiddellijk kwam er weer moed en
optimisme over Europa. Het feit, dat
Chamberlain zich in persoon wilde be
geven naar Hitler, die kort te foren En
geland nog had getrakteerd op schamper
heden en venijnigheden eert dezen man.
Hij handelde alleen in het behoud van
droog bleef, scheen haar toestand nog niet
zoo verschrikkelijk, maar toen het koude
water rondom haar voeten kroop en spoe
dig haar enkels bespoelde, gaf zij' alle
hoop op.
Het was reeds eenige minuten geleden
dat zü degene, die haar verlossen wilde,
voor het laatst had gezien en zij1 begon
te vreezen, dat de poging was mislukt en
opgegeven. En wanneer dat zoo was, be
hoefde dat niemand te verwonderen.
Vrouwen zijn over het algemeen geen ster
ke zwemsters en hebben meestal niet veel
kracht en uithoudingsvermogen. Wanneer
deze onbekende amazone haar bereikte,
was de kans op redding nog onzeker.
„Wanneer Ted het maar wistl" mom
pelde zij in zich zelf en haar oogen vul
den zich weer-met tranen. Hij! was zoo
goed voor haar geweest en scheen haar
zoo oprecht lief te hebben. Hijl had haar
zijn genegenheid niet luidruchtig getoond,
noch met eenigen hartstocht, maar met
bijna aandoenlijke teederheid.
„Arme TedlHoe bedroefd zal bijl zijn.
En vreeselij'k voor mama! Het is ver
schrikkelijk als ik evenals de anderen
moet verdrinken. Arme mama! Hoe dwaas
van mij' om hier alleen heen te gaan."
En zijl begon te bidden. Er was nergens
iets te zien van Dorothee en het water
steeg, steeg, ol zoo wreed!
„God in den hemel!" riep zij. „O red mij
ter wille van mama. Mijn vader is ver
dronken en mijn broeder. Laat mijl niet i
eveneens verdringen."
den vrede en stapte over de prestige
kwestie heen.
De „Times" verklaart, dat met zeker
heid kan worden verklaard, dat Chamber
lain naar Berohtesgaden is vertrokken
zonder eenig vooropgesteld plan. Het is
natuurlijk zeer wel denkbaar, dat Cham
berlain eerst uit den mond van Hitier zelf
wilde vernemen wat deze zich voorstelde
van een oplossing van het Sudeten Duit
sche vraagstuk, voordat hij definitief zijn
standpunt bepaalde. Maar evenzeer is
waarschijnlijk, wat het blad schrijft, dat
Chamberlain niet de reis zou hebben on
dernomen, indien bij niet een redelijke
kans zag voor principieel© over
eenstemming.
In welke richting nu de principieele op
lossing moet worden gezocht is uiterst
moeilijk te zeggen. De eisch van „zelfbe
stemming" is nogal vaag.
Zal den Sudeten Duitschers het recht
moeten worden toegekend, zich tot eon vol
komen autonoom gebied binnen den Tsje
cho Slowaakschen staat te verklaren, tot
een zelfstandigen staat tusschen Tsjecho
Slowakije en het Derde Rijk in gelegen, of
bij het Derde Rijk aan te sluiten?
Het zijn uiterst moeilijke vragen, die
in het nauwste verband staan met de in
ternationale politiek van Europa, met de
verdere bedoelingen van Duitschland. Dat
ziet man in Engeland en Frankrijk ook
zeer goed in.
Intusschen is Chamberlain gisteren
weer naar Engeland terug gekeerd. Spoe
dig zal een tweede conferentie plaats heb
ben, waaraan waarschijnlijk ook van
Fransche en Italiaansche zijde zal wor
den deelgenomen, een samenspreking dus
van zeer groote heteekonis.
Het is wel typeerend, dat de uittocht
van de niet-nat.ionaal socialistische bewo
ners der Sudeten Duitsche gebieden in
vollen gang is. Praag wordt overstroomd
met vluchtelingen. Ze hebben de hoop ver
loren, dat het Tsjechische gezag hen ia
het Sudotenland blijvend beschermen kan
tegon. het Nazidom.
Vreest men toch een militaire bezetting
door Duitschland?
Te begrijpen is dat de Tsjechen liever geen
minderheid willen zijn in een Nazi-regi
me. Lieden, die zoo roerend kunnen spre
ken over een verdrukte minderheid in an
dermans land gebruiken voor minderhe
den in eigen land in 't geheel geen'com
passie. Daar is het: mond dicht óf naar
het concentratiekamp.
Terwijl het scheepvaartverkeer ongehinderd voortgaat, wordt aan de Duitsche
zijde van den Rijn met koortsigen haast gewerkt aan de voltooiing van de
omvangrijke verdedigingslinie, welke in aanleg is.
Op dat oogenblik verscheen plotseling
Dorothee's hoofd om een huek van een
rots en met een paar snelle slagen kwam
zij nader en klemde zich vast aan een
uitstekende rotspunt dicht bij Mona's voe
ten. Het was als een antwoord op haar
gebed, en met haar hand haastig langs
haar oogen vegend, riep Mlona uit:
„O, hoe goed van u om mij te komen
redden en ik ben zeker dat u bet doen
zult."
„Ik zal het probeeren," hijgde Dorothee,
„maar u zult heel flink moeten zijn."
„Ik zal alles doen wat u mij' zegt," ant
woordde Mona, „en ik kan, geloof ik, ook
nog wel een heel klein beetje zwemmen."
„Dat is uw geluk," antwoordde Doro
thee. „Maar trek nu vlug uw kleeren uit;
we zouden allebei verdrinken, wanneer al
die rokken om u heen hangen."
„O 1 maar", begon Mona, maar Doro
thee viel haar in de rede.
„Geen maren, alsjeblieft, doe vlug wat
ik u zeg; we hebben .een heel eind te
zwemmen."
Mona had geen tweede verzoek noodig.
„Trek uw schoenen ook uit," riep Do
rothee. „Laat u nu naast mijl in het water
glijden. U zult het eerst wel wat koud vin
den, maar daar raak je gauw aan ge
wend. Niet zoo hijgen. Sla uw eene arm
vast om mij heen, sla met den anderen
uit zoo goed als u kunt, en verbeeldt u
maar niet, dat u zult verdrinken. Nu, bent
u klaar?"
Een kort hijgen was het eenige ant
woord, en het volgende oogenblik hoorde
Mona het water in haar ooren suizen en
voelde zij de golven boven haar hoofd
sluiten.
„Wijl gaan recht naar den bodem," vloog
't door haar brein; het volgende oogenblik
kwam haar hoofd plotseling weer hoven
de oppervlakte en keerde haar moed
terug.
Gedachtig aan Dorothee's instructies
sloeg ziji haar vrijen arm uit, zoo goed als
zij kon en bemerkte tot haar vreugde, dat
zij vooruitkwamen, maar helaas! het
scheen zoo verschrikkelijk langzaam.
„Trap uit!" hijgde Dorothee toen zijl een
vooruitstekende rotspunt omzwommen
en daarna volgde een worsteling op leven
en dood. Het was een tamelijk breede in
ham dien ze moesten overzwemmen naar
een plek, waar de rotsen bijna gelijk ston
den met het water.
I „Niet zoo vastklemmen!" riep Do-
i rothee, de woorden afgebroken uitstoo-
tend, want het zoute water sloeg telkens
om haar mond en haar neusgaten, en
haar krachten begonnen op een veront
rustende wijze te verminderen. Zijl begon
te vreezen, dat het een hopelooze worste
ling was. Mona's gewicht scheen ieder
oogenblik toe te nemen. Eenmaal kwam de
gedachte in haar op: „Zal ik haar losla
ten en mijn eigen leven Tedden?" maar
zij zette die even spoedig weer van
zich af.
(Wordt vervolgd.)
