Rede van de Koningin in de
Nieuwe Kerk
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD
De strijd in China.
AANBOD
rwegen.
■IT
i 3e klasse
2#/
■el, daf
sl heeft
D
bewe-
teekens
De Nederlandsche Jeugd
organisaties huldigen hun
Vorstin.
Als antwoord op de adressen van hulde van de Eerste en
Tweede Kamer heeft H. M. de Koningin gistermorgen in de
Nieuwe Kerk de volgende rede gehouden
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws
Uit de Provincie
.ie uitsluitend
VRIJDAGS
worden op-
advertentiën
egels 0.75
ummer 0.8S
letaling
van Driewegen
1 tot plaatsing
ran een jong-
lijk met oplei-
vervoegen bij
PRTEERING in
eitjes, mutsjes,
genkussens, de-
kousjes enz.
■kousen in alle
Middelburg.
cent per K.G.
mt per pond.
3AGTER, Korte
efoon 614, Mid-
OLLEDIG PEN-
t 1 October a.s.
sven onder No.
,.s. aan Bureau
Burg 40, Mid-
JP:
'en prijs,
MWAGENS,
it 8 c.M. beslag.
IN, Electr. Sme-
k.
E PACHTEN:
UWLAND,
iefjes vóór 16
HIJGER, no. 42,
ivoudige HUIS-
in landb. gez.,
d. Hulp aanw.,
ipen, naaien en
de hoogte. Br.
uw" te Goes.
esterschelde zijn
grip van toe-
nber 1938, heen
:rke v, 7.35 via
ek Utrecht C. S.
-Utrecht f 3,40.
e$l)
WOENSDAG 7 SEPT. 1938
52e JAARGANG - No. 287
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
Luctor- et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, (iocs
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - HoofdredacteurR. ZUIDEMA
Abonnementsprijs 12.5G per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advcrtcntil'n 30 cent per regel
Ingezonden mcdcdccllngcn 00 cent per regel
Kleine Advertcntiiln Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Een fleurig en Indrukwekkend
schouwspel op den Dam.
Gisteravond heeft op den Dam, stralend
en pralend in zijn zoo geslaagde feest
versiering en schitterende illuminatie,
opnieuw een huldebetooging aan onze
juhileerende Koningin plaats- gehad.
Ditmaal was het de jeugd uit het heele
land, die haar vertegenwoordigers had
gezonden om aan de Landsvorstin haar
onwankelbare trouw en haar aanhanke
lijkheid te betuigen. Het is een onvergete
lijke manifestatie van vaderlandsliefde en
liefde tot ons Vorstenhuis geworden.
Toen de ruim tienduizend afgevaardig
den <van de jeugdvereenigingen in bijna
alle gemeenten des lands, uit elke 'drie,
zich provincie-gewijze midden op den
Dam rondom hun vlaggen en banieren
opgesteld hadden, bood dit onder het felle
schijnsel der lichtwerpers een schouw
spel, zoo kleurig en indrukwekkend als
'.velen zich niet herinneren ooit gezien te
hebben. Elke deputatie had een vlag mee
gebracht in de kleuren van de provincie,
waaruit zij afkomstig was, In den rech
ter bovenhoek hiervan, was het wapen
der gemeente geborduurd. Voorts waren
er nog de eigen vaandels, vlaggen en ba
nieren der jeugdorganisaties uit het gan-
sche land en zoo wemelden over het his
torische plein van Nederland alle kleuren
dooreen van de oude gewesten, steden en
dorpen van den vaderlandschen grond,
van Oost tot West, van Noord tot Zuid.
Reeds in den vooravond had de lange,
kleurrijke stoet zich gevormd op het Sta
dionplein. Op de maat van de marsch-
muziek der harmoniegezelschappen, die
medegekomen waren, marcheerde deze
feestelijke optocht, omstuwd door een
ontzaglijke menschenmenigte, Dhm-
waarts.
Achter de landelijke vereenigingen in
alfabetische volgorde, volgden vlaggen
van 23 Oost- en West-Indische gemeen
ten, gedragen door padvindersdeputaties.
T'en slotte kwamen de provincies in al
fabetische volgorde, gevolgd door de we
derom alfabetisch gerangschikte gemeen
ten der onderscheiden provincies.
Provincie naast provincie stelde zich
op het middenplein van de Dam op; om
vijf minuten voor half tien was de laatste
groep geplaatst. Vrijwel dadelijk ver
schenen daarop de Koningin en het jonge
Prinselijke paar op het balkon. Het al
om aangeheven gejuich kon bijna geen
einde nemen. Nadat eerst het „Wilhel- j
mus" was gezongen, zette de muziek het
Valerius-lied: „Wilt heden nu treden" in,
waarvan door alle jongeren twee couplet-
ten werden gezongen.
Toen de laatste maten weggestorven
waren, heeft de heer P. van Voorthuyzen
met over den heelen Dam door luidspre
kers duidelijk 'verstaanbare stem de vol
gende formule voorgelezen, welke alle af
gevaardigden als uit een mond herhaal
den
„Majesteit, trouw aan U, Oranje-Vor
stin, betuigen wij blijdschap op Uw feest,
ook ons feest, jeugd van Nederland."
De tekst van deze formule is aan H.
M. de Koningin aangeboden.
Vervolgens viel aan de vertegenwoor
digers der gemeente Anloo in D'rente de
eer te beurt, om door de Koninsin op
het balcon van het Paleis ontvangen te
worden, waar Zij onder doodelijke stilte
den Oranjewimpel aan de vlag van deze
gemeente hechtte. Onmiddellijk hierna
zyn op den Dam de oranjewimpels aan
de vlaggen, 'vaandels en banieren gehecht,
waarna hiermede aan de Koninklijke Fa
milie een indrukwekkende groet gebracht
ls' Het slot van de plechtigheid was een
défilé, dat geruimen tijd geduurd heeft
ettii einde door de Koningin, die er
zelf om verzocht had, en door Prinses
Juliana en Prins Bernhard in oogen-
schouw genomen is. Hierbij trokken
vooral de 23 vlaggen van de Ned.-Indi
sche gemeenten en die van Curacao en
öuriname de aandacht.
Na het défilé liet de politie de afzet-
mg los en stormde de ontzaglijke men-
scüerxaenigte, die hierachter het schoone
ouwspel gadegeslagen had. naar vo-
en, om de juhileerende Koningin nog
geruimen tijd met bruisende geestdrift
t0e te juichen.
Leden van de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal,
Ik wensch u mijn erkentelijkheid te betuigen voor de gevoelvolle woor
den, die gij in uwe adressen, als vertegenwoordigers van het Nederlandsche
volk, in deze plechtige ure tot mij gericht hebt.
Deze historische plaats van samenkomst, alwaar mijne vaderen en ik
den eed aflegden op de grondwet en door de Staten-Generaal werden
ingehuldigd, verhoogt nog hiervan de beteekenis.
Met voldoening en waardeering zie ik terug op de thans achter ons
liggende 40 jaren als een tijdperk van ononderbroken goede en vruchtbare
samenwerking tusschen Volksvertegenwoordiging en Kroon, die een niet te
overschatten beteekenis heeft gehad voor ons volksbestaan en allen, die
's Rijks gebieden bewonen.
In alles één met mijn volk, in denken en voelen, in liefde voor zijne
vrijheid en rechten en voor zijne onafhankelijkheid, behoud ik van de
afgeloopen 40 jaren een blijde herinnering.
In zorgvolle en benarde omstandigheden, in beproeving, maar ook in
dagen van vreugde zijn wij nog nauwer saamgegroeid en heb ik mij
gedragen geweten door de liefde en het vertrouwen van mijn volk.
Dank zij zijn vlijt, taaiheid en uithoudingsvermogen en zijn vasten wil,
zijn bestaan en onafhankelijkheid ten allen tijde met Gods hulp te hand
haven, kunnen wij, den druk der tijden ten spijt, op vooruitgang en ontwik
keling bogen, hetgeen ons aanzien bij de andere volken ten goede is gekomen
en hun vertrouwen in ons nog heeft versterkt.
U, mijnheer de voorzitter van den ministerraad en minister van Staat,
breng ik mijn dank voor uwe rede en voor de beteekenisvolle woorden,
tot mijn volk gericht. Zij zullen, van u komende, ongetwijfeld een diepen
indruk achterlaten.
Dien dank betuig ik ook voor uw uit het hart komend adres, mijne
heeren commissarissen, waarin ik moge zien de vertegenwoordigers der elf
provinciën, die samen dit ondeelbaar land vormen. Moge uw arbeid en
streven steeds tot heil van de u toevertrouwde gewesten blijven strekken.
De zon schijnt niet zonder schaduwen te werpen, die ook over ons
heen gaan.
Als wij arbeiden is het onze plicht, de werkelijkheid niet te verbloemen,
maar haar te zien, zooals zij is, en wat zij meebrengt onvervaard en kloek
aan te durven en met een groot en sterk vertrouwen en opgeheven hoofde
de komende tijden tegemoet te gaan.
JAPANSCHE VORDERINGEN.
De drie Japansche legers, welke in de
richting van Hankou oprukken, hebben
gisteren aanzienlijke vorderingen ge
maakt. De Japanners zouden tot Jeh-
kiatst, een 160 km noordelijk van Hankou,
genaderd zijn. De Chineesche stellingen,
Noordwestelijk en Westelijlk van die
plaats, zouden genomen zijn. De uiterste
rechtervleugel van de Japanners zou
voorts Taikang genomen hebben en de lin
kervleugel Kwangtsi.
Het gebruik van gifgassen.
De permanente gedelegeerde van China
bij den Volkenbond heeft het secretariaat
van den Bond een memorandum doen
toekomen, nopens het gebruik van gif
gassen door de Japanners. Het document
draagt de onderteekening van vijf artsen
van het Roode Kruis, die in Mei bij' Soet-
sjou gevallen van gasvergiftiging hadden
behandeld en reproduceert voorts docu
menten, gevonden op de lijken van Ja>pan-
sche officieren. Tenslotte bevat het memo
randum bewijizen van het gebruik van gas
door de Japanners bij' Joeitsjang, Singtse
en Touhoeatsjen.
Chineezen steken dijk van Gele
Rivier door.
Een bericht uit Peking meldt, dat de
Chineesche troepen in den nacht van 4
Sept. den Noordelijken dijk van de Gele
Rivier bij Wensjien hebben doorgestoken
om den Japanschen opmarsch naar het
Zuiden over de rivier tegen te houden. Er
is in den dijk een gat van 100 m. breed;
het water overstroomt het aangrenzende
gebied en reikt tot aan de knieën.
HITLER'S PROCLAMATIE.
Geen verrassingen.
Na de plechtige opening van het partijl-
congres der N.'S.D.A.P. te Neurenberg is
een proclamatie van Hitier voorgelezen,
waarin in de eerste plaats gewezen wordt
op de beteekenis, die aan de partij toe
komt als middel tot het uitkiezen van
den Leider. Verder wordt o.a. de strijd 1
der nationaal-socialistische beweging te
gen het internationale Jodendom ge
schetst.
Voorts bestrijdt Hitier de geruchten, dat
hij! op 'den Partijdag met een. nieuw pact
voor den dag had willen komen.
Daarna behandelt Hitier den economi-
schen toestand in Duitschland, terwijl hij
aan het slot waardeerende woorden wijdt
aan de fascistische beweging.
In de proclamatie wordt Tsjecho-Slo-
wakije niet genoemd.
DE NIEUWE TSJECHISCHE
VOORSTELLEN.
De principieele eischen van de Sudeten-
Duitschers zouden worden ingewilligd.
In doorgaans goed ingelichte kringen
wordt vernomen, dat de beginselen, waar
op de voorstellen der Tsjecho-Slowaak-
sche regeering aan de Sudeten-Duit-
schers zijn gebaseerd, de 'volgende zijn
le. Toekenning van territoriaal zelfbe
stuur.
2e. Erkenning van de volkomen gelijk
heid van status.
3e. Erkenning van de gelijkheid der
talen.
Deze punten voldoen aan de princi
pieele voorwaarden, die de Sudeten-Duit-
sche vertegenwoordigers Kundt en -Sebe-
kowsky gesteld hebben.
Het nieuwe aanbod der Tsjecho-Slo-
waaksche regeering is gistermiddag door
Gwatkin aan de Sudeten-DUitsche leiders'
Kundt en Rosche uiteengezet.
Men krijgt den indruk, dat het resul
taat gunstig was.
Runciman was tegenwoordig en nam
deel aan het onderhoud, dat zeer gerui
men tijd duurde.
DE FRANSCHE MAGINOT-LINIE OP
OORLOGSSTERKTE.
Door de beslissing der Fransche regee
ring, krachtens welke de officieren en
manschappen, die met verlof waren, or
der hebben gekregen, zich naar hun gar
nizoensplaatsen te begeven, terwijl de re
servisten van de Maginot-linie onder de
wapenen werden geroepen, wordt de linie
Maginot op oorlogssterkte gebracht,
d.w.z. dat het aantal soldaten daar tot
100.000 man is opgevoerd.
In vredestijd is de bezetting der Magi-
notlinie 40.000 a 50.000 man sterk.
Er zijn geen berichten binnengekomen,
dat munitietroinen, of treinen met levens
middelen en dergelijke naar de grens ge
zonden zijn. Gedurende vele jaren zijn
groote hoeveelheden oorlogsmateriaal in
de Oostelijke departementen opgestapeld
in groote ondergrondsche bewaarplaatsen,
die met de Maginot-linie verbonden zijn,
evenals met afzonderlijke forten door on
dergrondsche spoorlijnen. Alle blokhuizen
en forten zijn permanent volledig met ka
nonnen en munitie voorzien.
Uit de oorlogshavens wordt geen be
weging van oorlogsschepen gerappor
teerd. Volgens het Anglo-Fransche plan
zou Frankrijk, in geval van oorlog zijn
Atlantische vloot naar de Middellandsche
Zee dirigeeren, terwijl Engeland de
Noordzee en den Atlantischen Oceaan
voor zijn rekening zou nemen.
Belgische Minister Marck krijgt
kaakslagen.
Op het oogenblik, dat gisteren de Bel
gische minister van transportwezen, dr
H. Marck, zijn ministerie verliet, kwam
de directeur-generaal van den Belgisch-
Luxemburgschen dienst voor toerisme,
oud-kolonel Pulinx op den minister toe
en gaf hem enkele slagen in het aange
zicht.
D'e chauffeur van den minister plaatste
zich tusschenbeiden en de minister kon
daarna zijn weg vervolgen.
Dit incident is toe te schrijven aan de
reorganisatieplannen van den minister in
verband met den Belgisch-Luxemburg-
schen dienst voor toerisme. De minister
had zich op openbare bijeenkomsten op
alles behalve gunstige wijze over dezen
dienst uitgelaten.
Dé opstandige beweging In Chili
volkomen onderdrukt.
Bij de incidenten, welke zich te San
tiago de Chili hebben afgespeeld, is één
persoon om het leven gekomen en wer
den zeventien menschen gewond. Elf hun
ner verkeeren in levensgevaar. De rebel
len hadden zich verschanst in het ge
bouw van de sociale verzekeringsbank,
vanwaar zij, na geweigerd te hebben zich
over te geven, de politie beschoten.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft verklaard, dat het thans in het ge-
heele land rustig is.
Vernomen wordt, dat generaal Ibanez,
de vroegere president en candidaat voor
de volgende presidentsverkiezingen in
Chili, die beschouwd wordt als de aan
stichter van de opstandige beweging van
gisteren werd gearresteerd.
Brandcatastrofe in Japan.
In den nacht van Maandag op Dinsdag
is op het schiereiland Noto, aan de West
zijde van Centraal-Japan, een geweldige
brand uitgebroken, die half Mimimachi,
een belangrijk visscherij centrum, ver
woest en honderd dooden geëischt heeft.
Het vuur heeft ongeveer 1500 van de
3300 huizen in asch gelegd. Tengevolge
van den brand zijn 7000 menschen dak
loos geworden.
Korte Berichten.
De graaf van Covadonga, oudste
zoon van den vroegeren koning van
Spanje, Alfons XIII, is aan de gevolgen
van een auto-ongeluk overleden.
DE KONINGIN EN DE MANNEN
VAN 1898.
Een groepsfoto op een binnenplaats van
het Paleis.
Hoe zeer H. M. de Koningin de aan
wezigheid van de 42-oud-adelborsten en
oud-cadetten, die in 1898 bij1 Haar inhul
diging deel uitgemaakt hadden van de
eerewacht tusschen het Paleis en de Nieu
we Kerk, op prijis stelde blijkt wel uit het
feit, dat Zij zich na afloop van de her
denkingsplechtigheid op een der binnen
plaatsen van het Koninklijk Paleis heeft
laten fotografeeren te midden van deze
zestigjarigen.
Naar men weet, hebben deze mannen,
die ook veertig jaren geleden metterdaad
hebben deelgenomen aan de plechtigheid
gistermorgen weer ter weerszijden van
den weg gestaan, dien Hare Majesteit is
gegaan naar de plaats, waar Zij destijds
is gehuldigd. Ook hebben zij' gisteren
de herdenking binnen de muren van
het kerkgebouw kunnen meemaken,
hetgeen hun in 1898 natuurlijk niet ver
oorloofd was. Ea eveneens is hun Maan
dagavond de eer te beurt gevallen te mo
gen aanzitten aan het gala-diner ten
Paleize.
DE BURGEMEESTER VAN
ROTTERDAM OVERLEDEN.
Te 's-Graivenhage is gisteren in een
der ziekenhuizen nog vrij onverwacht
overleden de heer Mr P. Drooglever For-
tuyn, sings 15 October 1928 burgemeester
van Rotterdam.
Mr Drooglever Fortuyn werd 28 Dec.
1868 geboren. Hij! werd in 1912 gekozen
Binnenland.
Huldiging van H. M. de Koningin te
Amsterdam.
De burgemeester van Rotterdam overle
den.
De feesten van gisteren.
Buitenland.
De nieuwe voorstellen der Tsjechische re
geering.
Frankrijk versterkt zijn Oostgrens.
De Japansche vorderingen.
Hitiers proclamatie brengt geen verras
singen.
tot lid van den gemeenteraad van Den
Haag. Van 1913 tot 1924, toen hij zich
niet meer beschikbaar stelde, was hij
daar wethouder, eerst van financiën en
later van openbare werken.
Nadat hij een reis naar Ned. Indië had
gemaakt, werd hij in 1925 gekozen tot lid
van de Tweede Kamer. Burgemeester van
Rotterdam geworden, stelde hij zich in
1929 niet meer herkiesbaar. Vanaf 21
September 1932 was hij afgevaardigde
van de Liberale Staatspartij in de Eerste
Kamer. Voorts was hij o.m. voorzitter
van de Vereen, van Nederl. Gemeenten.
EERSTE KAMER.
Als opvolger van Mr Droogleever For
tuyn als lid van de Eerste Kamer staat
op de lijst de heer J. Gelderman te Olden-
zaal, die van 19281937 reeds in dit
college heeft zitting gehad.
EXTRA-TREIN NAAR DE JAARBEURS.
Ter gelegenheid van de 39e Koninklijke
Jaarbeurs zal er van uit Zeeland een
extra trein naar Utrecht loopen op Vrij
dag a.s. Met bezoeken der Jaarbeurs
wordt den handeldrijvenden en landbou
wers aan deze beurs is een belangrijke
agrarische afdeeling verbonden wel
zeer gemakkelijk gemaakt; ongetwijfeld
zullen dan ook velen van deze reisgelegen
heid gebruik maken. De trein vertrekt
's morgens om 7.38 uit Goes, de terugreis
uit Utrecht vindt plaats om 18.30 u., zoo
dat men weer tijdig thuis is. De kosten
van den extra-trein heen en terug zijin
zeer laag. Er zullen alleen rijtuigen derde
klasse loopen.
De verkoop der plaatsbewijzen zal slui
ten op 8 September te 19 uur, of zooveel
vroeger als de kaarten zijn uitverkocht.
Het is derhalve raadzaam zich tijdig van
een plaatskaart voor dezen extra-trein te
voorzien.
PROV. SCHIETWEDSTRIJD TE
VLISSINGEN.
De uitslagen van de Prov. Schietwed
strijden van de Vrijw. Burgerwachten in
Zeeland, gehouden 27 Aug. en 3 Sept. op
de militaire schietbanen te Vlissingen
luiden:
Korpsen, le afd.:
Veteranen: 1. Burgerwacht Vlissingen
(medaille v. d. Comm. der Koningin in
Zeeland) 254 p.; 2. Burgerw. Kruiningen
254 p.; 3. Burgerw. Goes 249 p.
A.-klasse: 1. Burgerw. Nisse (medaille
van den Insp. der Burgerw.) 262 p.
B-klasse: 1. Burgerw. Arnemuiden
(med. van den burgemeester van Vlissin
gen) 251 p.; 2. Burgerw. Nisse 247; 3.
Burgerw. Soeburg 237 p.
G-klasse: 1. Burgerw. Arnemuiden 231
p.; 2. Burgerw. Ovezande 231 p.; 3. Bur
gerw. Waarde 227 p.
Korpsen, 2e afd.;
A-klasse: 1. Burgerw. Kortgene (Me
daille v. d. Burgemeester van Middel
burg) 248 p.
B-klasse: 1. Burgerw. Aagtekerke 239;
2. Burgerw. Meliskerke 236 p.; 3. Bur
gerw. 's H. H.kinderen 236 p.
G-klasse: 1. Burgerw. 's H. H.kinderen
249 p.; 2. Burgerw. Aagtekerke 248 p.; 3.
Burgerw. Meliskerke 233 p.
Hoogste Korpssch utters: Klasse Vete
ranen dhr A. Karelse, Kruiningen 58 p.;
kl. A. dhr C. J. Bos te Nisse 55 p.; kl. B
dhr P. Bosman te Nisse 55 p.; kl. G dhr
Joh. Joosse, Arnemuiden 58 p.
Hoogste Korpsschutters 2e afd.: Klasse
A dhr J. de Looff, Kortgene 56 p.; kl. B
dhr I. Provoost, Aagtekerke 56 p.; kl. G.
L. Hugense, Aagtekerke 57 p.
Eerebaan 200 M.: 1. Dhr G. van Belzen
te Vlissingen 46 p.; 2. Dhr G. J. Bos,
Nisse 45 p.
Dagmedailles le wedstrijddag: 100 M.
dhr G. J. Bos, Nisse 90 p.;200 M. dhr J.
de Looff, Kortgene 85 p.; K.S.O. dhr S.
Dekker, 's H. H.kinderen 179 p.
Personeele Baan, categorie Veteranen
A (maximum 60 p.): 1- A. J. Karelse,
Kruiningen 58 p.; 2. K. L. Kramer, Kloe-
tinge 56 p.; 3. J. de Looff, Kortgene 56
p.; 4. J. Nonnekes, Vlissingen 55 p.; 5. J.
Kesteloo, Kortgene 55 p.; 6. G. J Bos,
Nisse 55 p.; 7. A. v. d. Hart, Waarde
