Dagblad voor de Provincie Zeeland
De strijd in China.
EEN KONINKLIJK WOORD.
Buitenland.
MEER OPTISMISME.
Binnenland.
H. M. de Koningin voor de
radio.
Hartelijke huidigi g van
Koningin Wilhe mina.
Uit de Provincie
DONDERDAG 1 SEPT. 1938
52c JAARGANG - No. 282
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, does
Postrekening 44-155 Telefoon XI
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZU1DEMA
Abonnementsprijs 12.50 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goe3 en Viissingen f 0.2"
Losse nummers 5 cent
Advcrteiitlön 30 cent per regel
Ingezonden mcdcdcclingen 60 cent per regel
Kleine Advertcntlcn Dinsdags en Vrijdags
f0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder Ietter of motto
10 cent extra
BIJ contract belangrijke korting
Het was een indrukwekkend, een echt
Koninklijk woord, dat gisteren door onze
juhileerende Vorstin tot haar onderdanen
werd gericht.
Een woord, dat zich geheel aansluit hij
vroegere toespraken door de Koningin
tot Haar volk gehoudlen en dat een ster
ken indruk geeft van de persoonlijkheid
van onze geliefde Vorstin.
Hier was niet aan het woord een Ko
ningin, die hoog opgaf van wat Z ij deed
en wat onder Haar bewind werd tot
stand gebracht, al zou te roemen Haar
zeker oorbaar zijn geweest.
Alle zelfverheffing en zelfverheerlijking
bleef achterwege.
Zooals de Koningin bij Haar beëedi-
ging en inhuldiging nu veertig jaar ge
leden, diep doordrongen was van het te
kortschieten van menschelijke wijsheid en
van menschelijk willen en kunnen, en
overtuigd dat in dit tekort niet anders
dan door God zelf kon worden voorzien,
zoo was er ook nu de bede dat God Haar
arbeid met 'Zijn zegen moge kronen.
Met diepe erkentelijkheid werd her
dacht een onvergetelijken Vader, een ge
liefde Echtgenoot, een hartelijk 'belang
stellende ien steunende 'Moeder. Met
waardeering werd gewaagd van de be
kwaamheid en toewijding van de Raads
lieden der Kroon, van de trouwe plichts
betrachting van hoogere en lagere amb
tenaren.
De ouderen werden herinnerd aan de
vroegere jaren van rust en welvaart,
maar dan werden ook met innige deel
neming toegesproken de velen, die door
den nood der tijden zwaar getroffen zijn.
De sombere werkelijkheid van dezen
tijd werd niet uit 'het oog iverloren, maar
tegelijkertijd werd opgewekt tot moed en
vertrouwen.
'Op treffende wijze bleek hoe innig onze
Vorstin meeleeft met het opgroeiende ge
slacht, dat met Haar eigen kinderen in
één adem genoemd werd en opgewekt
niet te versagen.
De Koningin dacht terug aan Haar
eigen leven 'en zij zag vooruit naar de
toekomst, naar den tijd waarin Prinses
Juliana tot den troon geroepen zal wor
den.
Zij ziet haar (kinderen, niet als heer-
sc'hers, maar als medewerkers aan de
groote taak die het komende geslacht
wacht, begrijpende en 'door het volk be
grepen, leidende maar gedragen door de
liefde en het vertrouwen van het volk.
En dat alles onder inroeping van den
zegen des Heeren.
Wèl mag gelukkig worden geprezen een
volk, dat met zulk eten Vorstin gezegend
werd
DE ENGELSCHE GEZANT TE
BERLIJN TERUG.
Woensdagmorgen heerschte in Witte-
hall te Londen een groote drukte. Reeds
om negen uur in den ochtend was Dord
Halifax, de minister van huitenlandsche
zaten, op zijn bureau. Eiven later ontving
hij den Britschen ambassadeur te Ber
lijn, Henderson, die zijn laatste opdrach
ten kwam halen alvorens naar zijn post
terug te keeren.
Te elf uur ontving Halifax den am
bassadeur van de Vereenigde Staten te
Londen. Te half twaalf ontving de minis
ter van huitenlandsche zaken den Fran-
schen ambassadeur te Londen, 'Gorbin.
Churchill heeft Woensdagmiddag een
onderhoud van veertig minuten met mi
nister Halifax gehad.
Lord Halifax heeft bovendien den
Poolschen zaakgelastigde ontmoet. Ver
der heeft de Tsjechische gezant een on
derhoud met den Amerikaanschen ambas
sadeur gehad.
'Gistermiddag te kwart over een is de
■Brit'Sche ambassadeur te Berlijn, Hender
son, met een Nederlandsch vliegtuig naar
Eerlijn vertrokken en aldaar om zes uur
aangekomen.
In welingelichte kringen verluidt, dat
Hitler of wel door Henderson, of wel
or Bihbentrop op de hoogte zal worden
gebracht van de aanbevelingen en beslui-
en van de Britsche regeering.
In Duitsche politieke kringen is men
nieer hoopvol gestemd ten aanzien van
6 re§eling. Veel hangt evenwel af van
ftat Henderson uit Londen zal brtengen.
Len algemeen gevoel van optimisme
t z*ch gisteravond van Praag meester
gemaakt, daar men den indruk 'heeft, dat
6 situatie een groote wending ten goede
aeeit genomen.
President Benesj zal waarschijnlijk
orgeu een proclamatie uitvaardigen,
aann de (voornaamste bases van de
ïeuwe regeeringsvoorstellen zullen zijn
opgenomen.
DE JAPANSCHE OPMARSCH NAAR
HANKAU.
Van Japansche zijde meldt men: De
van oogenblik tot oogenblik te verwach
ten val van Tei-An, halverwege tusschen
Kioe-Kiang en Nan-Tsjang gelegen, als
gevolg waarvan de Ghineesche troepen in
het gebied van de Loesjan, die meer dan
20 divisies sterk zijn, ingesloten zullen
zijn, zal volgens militaire waarnemers de
ineenstorting beteekenen van de buitenste
verdedigingslinie van Hankau.
Tijdens een bezoek aan het Jangtse-
front heeft de correspondent van Havas
een wijziging van de Ghineesche taktiek
bemerkt. In tegenstelling met hetgeen hij
opmerkte tijdens de gevechten bij Hsi-
Tsjou, traden de Chineesche afdeelingen
in nauwe samenwerking volgens een be
paald plan op. De Ghineesche verdedi
ging is thans aan het geheele front in
evenwicht, in plaats van zich te concen-
treeren op een punt, waardoor het ge
heele front ineen stortte, wanneer dit
punt viel. Het schijnt, dat de Ghineezen
hun tegenstanders willen uitputten en
naar de versterkingen van Hankau willen
drijven, waar de aanval zeer moeilijk is.
Japanners gebruiken inderdaad
gifgassen.
D'e berichten over het gebruik van gif
gassen door de Japanners schijnen beves
tigd te worden door huitenlandsche waar
nemers, die teruggekeerd zijn van een uit-
gebreiden tocht langs de fronten ten Zui
den van de Jangtse. Zij verklaren, dat de
Japanners de gassen niet op groote schaal
gebruiken, doch er hun toevlucht toe ne
men op kritieke oogenblikken en strategi
sche punten, waar zij niet op andere wijze
door de krachtige defensie heen kunnen
breken.
SOVJET-ADMIRAALS GEDOOD.
Voor het eerst (heeft het
volk te commissariaat van
Marine te Moscou toege
geven, dat de voornaamste
Russische admiraals en
vloot deskundigen eenige
maanden geleden gefusil
leerd z ij- n.
Wat er iprecies gebeurd is, aldus de
correspondent van de „Times", wordt niet
in alle gevallen verklaard, maar offieieele
mededeelingen bevestigen, dat de Ogpoe
de volgende admiraals heeft laten dood
schieten
Orlof, opperbevelhebber van de roode
vloot; Sifko-f, Loedry, Iwano-f, Victorof,
Moeklewitisj, Kozanof, Kireyef, Disj enof,
Kadatski, de professoren Zerve en Petrof
van de vlootacademie te Leningrad, en
nog verscheiden anderen.
Na deze massamoorden, aldus de „Ti
mes", was er hij: de Sovjet-vloot geen en
kele officier meer, die het jaar tevoren
een hoogen post bekleed had.
Het ministerie van Marine verklaart,
dat de admiraals ten vlootdeskundigen
„op verraderlijke wijze er naar streef
den, dat Soivjet-Rusland vóór alles een
defensieve vloot zou hebben, -die voorna
melijk uit 'duikbooten en andere kleine
schepen zou bestaan, terwijl Sovjet-Rus-
land juist een groote vloot noodig heeft,
■die krachtig genoeg is om tot een offen
sief over te gaan en zich met de slag
schepen en kruisers van andere landen
te meten. Sinds deze admiraals en des
kundigen van het terrein verdwenen, is
men onmiddellijk met den bouw van slag
schepen en kruisers begonnen."
DE LEGEROEFENINGEN IN
DUITSCHLAND.
Auto's nog langer ter beschikking van
weermacht.
Over de groote troepenmacht, die het
Duitsche Rijk in deze weken onder de
wapenen heeft 'en die door ingewijden op
ten minste 2 millioen man wordt gescnat,
leest men weinig of niets in de Duitsche
bladen maar hoort men des te meer,
meldt het Alg. Hdbl.
Men verneemt bijzonderheden, die er
op wijzen, dat zelfs in het huidige
Duitschland zekere lasten als ze een al
te langdurige karakter gaan aannemen,
een zware proef voor het geduld der uit
het eigen werk gerukte dienstplichtigen
kunnen beteekenen.
De verplichting van alle be
zitters van mot orr ij tuigen
hun auto's, vrachtwagens, enz.
ter beschikking van de weer
macht te houden, is thans tot
31 Dec. verlengd.
JAPAN DOOR TYPHOON GETEISTERD.
Tokio, Yokohama en andere deelen van
Oost-Japan zijn gisteren geteisterd door
een typhoon, den hev'igsten sinds 1905,
welke zich met een snelheid van 70 mij
len per uur verplaatste en geweldige
schade heeft aangericht aan de te velde
staande gewassen. De rivieren wassen
voortdurend. Het dreigt een nationale
ramp te worden.
Korte Berichten.
Naar verluidt, maakt prins Karei,
de broer van Koning Leopold van België,
op het oogenblik aan boord van een jacht
een vacantietocht door de Nederlandsche
binnenwateren.
De Vesuvius is weer aan het werk.
Sinds gisternacht stijgen weer dikke rook
kolommen omhoog en groote massa's lava
worden uit den binnenkrater naar boven
gespoten.
HERINNERING AAN 1898.
Mr P. Rink.
Als: een merkwaardige bijzonderheid
kan worden gemeld, dat Mr P. Rin'k, die
13 Augustus j.l. 87 jaar is geworden, de
eenige nog levende is van de toienmalige
Tweede-Kamerleden, die op 6 September
189-8 in de Nieuwe Kerk te Amsterdam
deelgenomen hebben aan de huldiging
van H. M. de Koningin en haar trouw
hebben gezworen.
SPOOR- EN TRAMWEGPERSONEEL
De nieuwe arbeidsvoorwaarden.
De Nederlandsche vereeniging van
spoor- en tramwegpersoneel heeft in eten
buitengewone algemeene vergadering het
resultaat der onderhandelingen hespro-
ken omtrent de nieuwe arbeidsvoorwaar
den van het spoorwegpersoneel, zooals dat
in. oveileg tusschen directie en personeel-
raad werd verkregen.
Na zeer uitvoerige discussie besloot het
congres - unaniem aannemende dat geen
grootere concessies te verkrijgen warten
'dat resultaat te aanvaarden en het hoofd
bestuur te machtigen, op den gevonden
grondslag een accoord met de directie te
sluiten.
DE MINERAALWATERINDUSTRIE
EN DE VERBINDENDVERKLARING.
Naar men mededeelt, hebben de pogin
gen, die door den Algem. Ned. Bond van
bierhandelaren en mineraalwaterfabri
kanten in bet werk zijn gesteld om een
ondernemersovereenkomst in de mine
raalwaterindustrie, welke door ruim 700
vakgenooten was onderteekend, door den
minister van oeconomische zaken volgens
de wet van 24 Mei 1935, algemeen ver
bindend verklaard te krijgen, niet het
door deze organisatie beoogde resultaat
gehad. Dte minister zou bet verzoek heb
ben afgewezen op verschillende gronden,
o.m. omdat de wet eigenlijk voor een
dergelijk groot aantal ondernemers niet
bruikbaar zou zijn.
Overal langs den weg was de belang
stelling zeer groot.
Voor het uitspreken van baar radio-rede
tot bet Nederlandsche volk, begaf H. M.
de Koningin zich te 12 u. 30 van bet Pa
leis in het Noordeinde naar bet gebouw
van de P.T.T. aan de Kortenaerkade te
's Gravenhage. Voor den hoofdingang van
het gebouw was een baldakijn opgesteld;
een breede looper was over het trottoir
tot aan de straat uitgelegd.
Te half één reed een hofauto voor en
oogenblikkelijk daarna kwam de Konin
gin naar buiten om plaats te nemen in
de auto, welke haar naar het P.T.T.-ge-
bouw zou brengen. Dte Koningin reed via
Noordeinde, Hooge Wal, Piet Heinplein
en Kortenaerkade naar het P.T.T.-ge-
bouw, op haar tocht toegejuicht door de
talloozen, die langs de straten een plaatsje
hadden gevonden.
Bij bet gebouw van het hoofdbestuur
was de belangstelling enorm en toen de
Koningin voorreed, ging een luid gejuich
uit alle rangen op.
H. M. de Koningin was vergezeld door
kapitein Romswinckel, adjudant van H.M.
en door een hofdame.
Aan den ingang van het gebouw werd
H.M. ontvangen door den Minister van
Binnenlandsche Zaken, den heer H. van
Boeijen en door den Directeur-Generaal
van de P.T.T., dr ir M. H. Damme.
Te ruim één uur kwam H.M. de Ko
ningin wederom naar buiten, luide toege
juicht door het publiek, dat natuurlijk
had gewacht op dit oogenblik.
MOND- EN KLAUWZEER NEEMT
WEER TOE.
Naar gemeld wordt, neemt het mond
en klauwzeer vooral in de provincie
D'renthe in ernstige mate toe. In de afge-
loopen week werden in deze provincie niet
minder dan 368 nieuwe gevallen geno
teerd. Dat de ziekte vooral in enkele plaat
sen zeer sterk woedt moge blijken uit de
volgende cijfers: Het dorpje Sleen spant
de kroon met 74 gevallen, dan volgt Bei-
len met 57, Emmen met 43, Roden met
25, Zuidlaren met 27, Zweeloo met 34,
terwijl de andere plaatsen er minder dan
18 hebben.
In de provincie Groningen blijkt het
aantal gevallen af te nemen. Dte vorige
week werden er 31 aangegeven; ook de
stad Groningen heeft reeds een hesmetten
stal. Het aantal dieren, dat tengevolge
van de ziekte sterft, is vrij groot.
Wïx-:x
II. M. de Koningin maakte Woensdagmiddag een rijtoer door Den
Haag, waarbij vele vereenigingen langs den weg stonden opge
steld. De aankomst op het Gevers Deynootplein te Scheveningen.
In de studio van het hoofdkantoor der
P.T.T. te Den Haag. Links naast II. M.
de Koningin, die Haar radio-rede uit
sprak, onderscheidt men dr ir M. II.
Damme, directeur-generaal der P.T.T.
Met twee massale demonstraties heeft
gisteren de Haagsche bevolking H. M. de
Koningin gehuldigd.
Om 10 uur 's morgens hebben 2000
zangers en zangeressen de jarige Vorstin
toegezongen voor het Paleis op het Lange
Voorhout.
Aandachtig luisterde de Koningin naar
de bekende woorden van het kroningslied:
„Wees begroet met jubeltonen,
Wees. gezegend, groote dagl"
De aubade werd met het Wilhelmus
geëindigd en het was niet te verwonde
ren, dat reeds bij de eerste regels van
ons volkslied de duizenden van harte met
de koorleden instemden. De tot dusver
nog wat bedwongen geestdrift brak bier-
na los.
Het was een gejubel en gejuich zonder
einde, de zangers wuifden met de witte
bladen van hun muziek, telkens en tel
ken® weer zette men een spontaan „Lang
zal Zij leven" in, geivolgd 'door luide
hoera's, ten toen de Koninklijke Familie
reeds naar binnen was gegaan, riepen de
toejuichingen de jarige Vorstin nog een
maal terug op het balcon (om te danken
voor deze wel zeer hartelijke hulde.
In den namiddag is H. M. van bet
'Gevers Deynootplein naar het Vredespa
leis gereden langs een haag van vereeni
gingen. Daarna beeft een grootsche bul-
'digingsoptocht met vele praalwagens
langs de Koninklijke Familie gedefileerd.
Tusschen beide evenementen in heeft
H. M. de Koningin bet Haagsche Ge
meentebestuur in audiëntie ontvangen,
waarbij burgemeester Mr S. J. R. de
Monchy een treffende rede gehouden
heeft.
's Avonds was de Koninklijke Familie
de gast van het Gemeentebestuur op een
gala-aivond in het Gebouw voor K. en W.
Voerman door zijn eigen wagen
overreden.
Te Statenboom, onder de gemetente
Glinge, is gistermiddag een ernstig on
geluk gebeurd, waarbij de landbouwer T.
Hiel uit die gemeente ernstig werd ge
wond. Hij' is naar het R.K. ziekenhuis
te Hulst vervoerd.
De heer H. was evenals een zijner
dochtertjes op den bok van een driewiels-
kar gezeten. Door het naderen van een
vrachtauto schrok het paard dat voor
den wagen gespannen was en sloeg op
hol. D'e landbouwer werd van den 'bok
geslingerd en door een der wielen van
zijn voertuig overreden. De toestand ivan
den man is zeer ernstig. Dte autobestuur
der heeft vermoedelijk van het ongeval
niets bemerkt en is doorgereden.
MIDDELBURG.
Verjaardag van de Koningin.
De gisterenmiddag ter gelegenheid van
den 58sten verjaardag van H.M. de Ko
ningin gehouden receptie ten huize van
den Commissaris der Koningin, is door
een zeer groot aantal personen bezocht.
Tijdens de receptie kwam de optocht,
die in de gemeente St. Laurens was sa
mengesteld door de Abdij en begaven de
Commissaris, zijn echtgenoote en zijn
zoon zich naar het bordes.
I
