Dagblad voor de Provincie Zeeland De strijd in Spanje. MAANDAG 29 AUG. 1938 52c JAARGANG - No. 279 Buitenland. De rede van Slmon. De Engelsche gezant te Berlijn naar Londen. Is Londen ernstig bezorgd? Binnenland. Het Regeeringsjubileum van H. M. de Koningin. Uit de Provincie Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes Postrekening 44455 Telefoon 11 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Directeur - HoofdredacteurR. ZUIDEMA Abonnementsprijs fZ.fper kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 3 cent Advertentiën 30 cent per regel Ingezonden mededceiingen 00 cent per regel Kleine Advertentiën Dinsdags en Yrljdags f 0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra BIJ contract belangrijke korting In zijn met apanning verwachte rede voering heeft de Engelsche Minister Si mon Zaterdag o.m. het volgende gezegd: Met betrekking tot Tajecho Slowakije en dit land houdt ons op het oogenblik sterk bezig is de Britsche buitenland- sohe politiek volledig omschreven in Chamberlain's verklaring voor het Lager huis van 24 Maart j.l. Deze verklaring geldt ook thans nog ten volle. Ik heb aan deze verklaring niets toe te voegen en ook niets te veranderen. Om voor het Tsjecho Slowaaksc'he probleem een oplossing te vinden, is de samenwerking van allen noodig. Ails regeering be schouwen wij het Tsjecho Slowaakse he vraagstuk als een probleem, waarvoor dringend een oplossing ge vonden moet worden en wij zijn er van overtuigd, dat met goeden wil van beide kanten bet mogelijk is een regeling te vinden, die aan alle gewettigde belangen voldoening geeft. De buitenlandsche politiek van de Brit sche regeering is een positieve vredespoli tiek. Wij beleven een jaar van groote onge rustheid en vol moeilijkheden. Simon verwierp echter het denkbeeld, dat de oor log onvermijdelijk is. Ik ben, zei hij, veeleer van oordeel, dat, indien alle staten 'hun best doen om de oorzaken weg te nemen, die tot een oorlog zouden kun nen leiden, alle moeilijkheden, van welken kant zij ook komen, opgelost kunnen wor den. Dan is een oorlog steeds te voorko men. Engeland staat met zijn invloed steeds aan de zijde van den vrede. Het Engelsche volk heeft een blijvende liefde voor den vrede en een overeenkom- stigen haat tegen den oorlog. Groot is de verantwoordelijkheid van hem, die door zijn daden de menschheid met kwaad toebedeelt, dat met een oorlog gepaard gaat. Wat ons betreft: er zijn be langen en verplichtingen, die ons volk en de volken van het Britsche Rijk raken en die wij zullen verdedigen. Doch wij zullen te allen tijde al onze invloed in de schaal werpen om het uitbreken van een oorlog in de wereld te beletten en steeds zal men ons bereid vinden onze bijdrage voor den vrede te leveren. Tenslotte sprak Simon nog over de be middelende taak van Lord Runciman in Praag. Ik ben er van overtuigd, zei hij, dat ieder redelijk mensch den wensch moet 'hebben om Runciman te helpen, in- plaats van hem te dwarsboomen, om naar een oplossing te zoeken, die recht doet wedervaren aan alle elementen van het Tsjechische vraagstuk. Runciman en Henlein. Henlein en Runciman hebben Zondag middag op bet kasteel Rothenhaus, bet landgoed van den prins Von Hohenlohe, een tweede bespreking gevoerd, die vijf kwartier duurde. Besloten is, zoo moge lijk nog deze week een nieuwe conferentie te houden. Na afloop der bespreking beeft een der medewerkers van Runciman verklaard: Runciman was gelukkig een langdurig on derhoud te kunnen hebben met Henlein. De ontmoeting van gisteren is een goed voorteeken voor de komende besprekingen. Men kan zeggen, dat de at mosfeer wat verbeterd is en hopen, dat de spanning, welke de laatste week heeft gekenmerkt, zal verminde ren, indien zekere voor waarden vervuld zullen zijn. Britsche gezant te Berlijn met grooten spoed naar Londen ver trokken. De Britsche gezant te Berlijn, Hender son, is naar Londen geroepen voor een be spreking met de Engelsche regeering over de houding van Duitschland tegenover de gebeurtenissen in Tsjecho Slowakije, wel ke de Britsche regeering ernstige zorg baart. Hij is Zondag in de Engelsche hoofd stad aangekomen. Vandaag zal Chamber lain in Londen zijn en een aantal bespre kingen hebben. Alvorens naar Schotland te vertrekken, zal hij een bijeenkomst be leggen van de ministers, die bereikbaar zijn. Deze vergadering zal Dinsdagochtend elf uur in Downingstreet worden gehou den. Het Volksblad meldt uit Berlijn: De rede van Simon is in Duitschland met uitingen van teleurstelling en wrevel egroet. Talrijke Duitsehers 'hadden ge- °°pt, dat de Britsche minister bij de Tsjechische regeering zou hebben aange drongen op verdere concessies en haar zou hebben gewaarschuwd voor de ernstige gevolgen van „weerbarstigheid". In plaats daarvan gevoelt men, dat de rede, hoe ge matigd zij ook was, een rechtstreeksche aanmoediging aan Praag is geweest om met „dezelfde koppigheid" voort te gaan met baar onderhandelingen met de Su- deten-Duitsc'hera. Er is overal een klemmende onrust en bezorgdheid over wat er kan gaan gebeu ren. Nieuwe Britsche slap? Waarschijnlijk zal de Engelsche gezant te Berlijn, Henderson, dezer dagen Rib- bentrop bezoeken om hem op veel duide lijker wijze dan destijds Chamberlain en thans Simon het deed, aan het verstand te brengen, dat de Engelsche regeering bij een aanval op Tsjecho Slowakije Frank rijk noodzakelijk moet bijspringen. DE STRIJD AAN HET EBRO-FRONT. In het legerbericht van Franco wordt medegedeeld, dat de regeeringstroepen in den sector van Castellon een aanval heb ben ondernomen, doch teruggeslagen wer den. In den sector van de Ebro werd het offensief voortgezet. De troepen van Fran co bezetten verscheidene vijandelijke stel lingen en maakten een groot aantal krijgsgevangenen. In Estremadura wer den de vijandelijke aanvallen afgeslagen. Havas weet van den strijd aan het Ebro-front te melden: Men 'kan zeggen, dat de aanval der opstandelingen beschouwd moet wor den als de grootste van dezen oorlog, zoo wel met het oog op de sterkte der deel nemende troepen als op de hevigheid van het vuur van geschut en luchtmacht. Ze zijn iets gevorderd en blijven druk uit oefenen. Vliegtuigen der opstandelingen hebben de havenwijk van Barcelona gebombar deerd. Tien personen zijn gewond, een elfde is om 'het leven gekomen. HITLER NAAR DE NEDERLANDSCHE GRENS. Hitler, die Zaterdagavond uit Berlijn vertrokken is, begeeft zich naar het N.- Westen van het land om een bezoek te brengen aan de manoeuvres en de mili taire werken. In politieke kringen te Berlijn brengt men deze reis in verband met de daar ontvangen berichten over den aanleg van versterkingswerken langs de N eder- landsche grens. Korte Berichten. Zaterdagmiddag is een Zwitsersch escadrille van vijf vliegtuigen, dat op weg was naar Lugano, waar een luchtvaart dag werd gehouden, in 't kanton Schwyz, in een dikken mist geraakt, tengevolge waarvan vier der toestellen tegen de ber gen te pletter vlogen. De zes inzittenden van drie dezer machines werden gedood en de beide inzittenden van het vierde toestel ernstig gewond. HET PRINSELIJK PAAR IN DEN HAAG. H.K.H. Prinses Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard zijn gisteravond om even over half negen per auto van het paleis Soest- dijk vertrokken. Naar wij vernemen zullen zij tot na den verjaardag van H.M. de Koningin in de residentie blijven. Prinses Beatrix, die kort geleden weer van den Ruigenhoek naar Soestdijk is gebracht, is ditmaal niet naar Den Haag meegekomen. EEN GESCHENK VAN DEN B. V. L. Aan H. M. de Koningin. Na bet défilé van den B. V. L. in Den Haag 'beeft de secretaris, reserve-kapi tein 'G. F. Boulogne, aan de Koningin een bord van Delftsch blauw aangeboden. Het bord heeft een diameter van 53 cm. en stelt voor de familiegroep van H. K. H. Prinses Juliana, Z. K. H. Prins Bern- hara en de jonge Prinses Beatrix. Het werd in opdracht van den bijzonderen vrijwilligen landstorm vervaardigd en be werkt door den plateelschilder Sohuyten- burg. D'it voorbeeld van portretschilderkunst otp D'elftsch blauw kwam tot dusverre bij de Porseleyne Fles niet Voor. De rand van het bord is kunstig met bloemmotie ven. bewerkt. ONTVANGST VAN RIDDERS IN DE MILITAIRE WILLEMS-ORDE. Na afloop van bet défilé van den B. V. L. zijn 'Zaterdag vele militairen en oud-militairen, die dragers zijn van de Militaire Willems-Orde door H. M. de Koningin in bet Huis ten Boscb ontvan gen. Het was op dat oogenblik beel druk, omdat de politie de afzettingen bad vrij gegeven. Het open plein voor bet Huis ten Boscb stroomde vol en velen bleven nog lang staan in de boop, dat H. M. de Koningin zich nog even naar buiten zou begeven. Dit gebeurde ecbter niet en na de ontvangst vertrokken de ridders M. W. O., ivan wie er velen te voet waren ge komen. Nog zeer lang is bet buitengewoon druk in de buurt van bet paleis gebleven. DE BURGEMEESTER VAN GOUDA OVERLEDEN. Zondagmorgen is te Gouda, op 58-jari- gen leeftijd overleden de beer E. G. Gaar- landt, burgemeester van Gouda. Sinds een paar weken, na terugkeer van vacantie, bad burgemeester Gaarlandt zich wegens ongesteldheid aan zijn werkzaam heden onttrokken. Op medisch advies zou bij gedurende eenigen tijd rust nemen. In de afgeloopen week is in zijn toestand een ongunstige wending gekomen, die den be- handelenden geneesbeeren bet ergste de den vreezen. Nadat Vrijdag j.l. eenige ver betering was ingetreden, is de patiënt daarna zoodanig achteruit gegaan, dat hij Zondagmorgen is overleden. De gemeentevlaggeri bij de Nederl. Jeugdhulde. Naar wij reeds eerder meldden, worden op den avond van den zesden September door de Nederlandsche jeugd bij de hulde aan H. M. de Koningin op den Dam te Amsterdam meegevoerd gemeen te vlaggen, uit alle gemeenten van het land. Voorzoover deze niet reeds 'bestonden, zijn zij voor deze gelegenheid vervaar digd op. de volgende wijzeIn den lin kerbovenhoek bevindt zicb bet gemeente wapen. Het overige deel van de vlag is vervaardigd in de provinciale kleuren, die als volgt zijn aangebracht Noord-Brabant: roo'de en witte blok ken; Friesland: diagonale banen, in wit en blauw, met roode „plompen" in de witte banen. 'Overige provinciën als volgt: horizontale banen van boven naar bene den genomen: Drente: geel, wit, rood, blauw. Gelderland: geel, blauw. Gronin gen: rood, wit, groen, wit, blauw. Noord- Holland: rood, geel, blauw. Limburg: rood, wit, zwart, geel, blauw. Overijsel: rood, geel, blauw. Utrechtrood, wit, geel. Zeeland: geel, rood', blauw, wit. Zuid-Holland: rood, geel. DIENSTVOORWAARDEN BIJ DE SPOORWEGEN. Tusschen den Personeelraad en de di rectie van de Nederlandsche Spoorwegen is overeenstemming bereikt over het nieuwe reglement Dienstvoorwaarden, dat 1 October 1938 in werking zal treden. ZEEUWSCH-VLAANDEREN TEN TIJDE DER ORANJES. Heel Nederland gaat in de komende weken feestvieren. Bijzondere vermelding verdient zeker de tentoonstelling „Zeeuwscb-Vlaanderen ten tijde der Oranjes", die Zaterdagmiddag te Bres- kens geopend is door den Commissaris der Koningin. Behalve de Commissaris waren ook aanwezig mevrouw Quarles van Ufford, de leden van Ged. Staten, de heeren Mr P. Dieleman en A. D. F. van der Wart en de Rijksarchivaris in Zeeland, Mr A. Meerkamp van Embden. Toen de vertegenwoordiger van H. M. de Koningin in onze provincie bet lokaal bad betreden, zette bet aanwezige mu ziekgezelschap „Eendracht maakt Macht"' het Wilhelmus in, dat door allen staande werd aangeboord. D'e burgemeester, 'Mr Drost, 'heette allen welkom namens bet gemeentebestuur, in bet bijzonder den 'Commissaris der Ko ningin. Dat men hem bereid vond de ten toonstelling persoonlijk te openen, beeft bet gemeentebestuur met dankbaarheid vervuld, een gevoel van dankbaarheid, dat nog toenam, toen men vernam, dat mevrouw Quarles zoo vriendelijk wilde zijn, aan deze openingsplechtigheid een eigen charme te iverleenen. De gedachte, die men door de tentoon stelling een reëele vorm wilde schenken, was uiting te geven aan de gevoelens van trouw en verknochtheid, die ook Zeeuwscb-Vlaanderen voor ons Vorsten huis beeft gehad en die mede gemaakt beeft, dat deze gewesten steeds een Ne- 'derlandsch stempel op hun geschiedenis hebben gedrukt. Veel medewerking en hulp mocht men van alle kanten ondervinden. De inzen dingen stroomden toe. Zoowel van over heidswege als van particuliere zijde kreeg men den grootst mogelijken steun. Spr. brengt allen dank namens het gemeente bestuur. Uit den overvloed van inzendingen beeft men ten slotte zelfs een 'keus moe ten doen. In den letterlijken zin des woords beeft bet gebeele dorp zicb op gemaakt om op waardige wijze uiting te geven aan zijn liefde en aanhankelijkheid 'jegens H. M. de Koningin. Hierna verzocht de burgemeester, den Commissaris der Koningin de tentoon stelling te willen openen. De Commissaris der Koningin, Jbr Mr Quarles van Ufford, deed dit met een rede, die ongeveer als volgt luidde: Rede Commissaris der Koningin. Sedert eeuwen bestaan er nauwe en hechte banden tusschen dit landsdeel en bet Huis van Oranje. De historie van deze landstreek gedurende de laatste eeuwen bewijst, dat bare inwoners steeds blijk.hebben gegeven van hunne oprechte toegenegenheid, trouw en aanhankelijk heid jegens ons Vorstenhuis, terwijl om gekeerd de leden van dat Huis steeds een groote voorliefde voor deze landstreek aan den dag hebben gelegd. Zeeuwscb-Vlaanderen beeft veel strijd gevoerd, strijd met de wapenen, strijd te gen de woedende golven en strijd tegen oecouomisc'ho moeilijkheden. Talrijke rampen en slagen hebben bet getroffen en meerdere malen werd bet met tota len Ondergang bedreigd. De energieke be woners van dit landsdeel hebben zich echter nimmer laten ontmoedigen; met het hoofd omboog en bet oog naar bo ven hebben zij volhard in bun vaak zoo moeitevollen strijd en arbeid, daarbij' ver trouwen stellend in het Nederlandsch Staatsgezag, vertrouwen in bet Huis van Oranje. Zeeuwscb-Vlaanderen, eerst door den vrede van Munster in 1648 officieel Ne derlandsch gebied geworden, was reeds vóór dien tijd onder veel wisseling van krijgskans en van uiterlijk aanzien, voor de Nederlandsche zaak gewonnen. Gelijk elders bad ook bier „Oranje" zijn 'groot en belangrijk aandeel in wording en groei gehad. Prins Willem I, als leider van den wordenden staat erkend, regelde zoowel militaire als burgerlijke aangelegenbeden. Zoo ontving b.v. Ter Neuzen van hem een privilége, waarbij bet o.a. een afzon derlijk bestuur en bet 'houden van een weekmarkt werden toegestaan (1584). Omgekeerd werd hij voor het aanzienlijk verlies zijner goederen elders schadeloos gesteld door de Generale Staten met o.a. bezittingen der Abdij van Duinen en an dere goederen, grootendeels in dit gebied gelegen. Prins Maurits beeft herbaalde malen in Zeeuwscb-Vlaanderen blijk gegeven van zijne veldheerstalenten en de mili taire behoeften in die jaren hadden voor deze landstreek groote gevolgen. In aan sluiting aan den bouw van forten en verdedigingswerken werd omliggend land herwonnen en versterkt, anderzijds werd Ook zooals na de verovering van Aksel in 1586 ter verdere verdediging, een deel van bet omringende gebied prijsgegeven. D'e meest 'bekende veldtocht van Prins Maurits in deze streken is die van 1604, oorspronkelijk ingezet ter ontzetting van Ostende, waarbij hiji achtereenvolgens, Coxijde, bet fort St. Philips, IJzendijke, Aardenburg en Sluis veroverde. De indruk, die deze gebeurtenissen op den tijdgenoot maakten, blijkt o.a. uit de overlevering, welke nog steeds onder Waterlandkerkje „de plek, waar de Prins in 't land kwam" en het buis waar 'hij beeft overnacht (bij yeer Hofstede) weet aan te wijzen. 'Ook blijkt zulks uit het Het défilé der Bijzondere Vrijwillige Landstorm voor H. M. de Koningin voor paleis Huis ten Boscb te Den Haag. Een overzicht tijdens bet voorbijmarcheeren.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1938 | | pagina 1