3 DE ZEEUW tweede blad RG lerrieveuien, endmakingen. De Savornin Lohman Hoedemaker. en De Zeemacht in Ned.-lndië. Uit de Provincie ,PELLE. en en Advertentiën jenomen door VAN OOSTEN. MIDDELBURG ZUID-BEVELAND. (Wordt vervolgd.) in 5 P.K. Deville motor ;en, Bechstroo dorsch- friem f 150, kafblazers blazers, pass, op elke voorr, leverb. J, hew, 39, Tel. 431, Midd, IOUWERSI Loegen, Eberhardt Stop. zoowel nieuw, als ge. oorraad leverbaar. Schroeweg 13, Mid- sf. 216. en platte bak en een n, 2 stel boventuig, div. Caladonia aardappel en 2-schar keerploeg, eer Arendskerke. HE KOOP: luwe solide BRAND- model, te Middelburg, iigheden, prijs ƒ65,—. Boekh. DHUIJ, Lange Lburg. wegens vertrek naar trekking) een GROEN- UITZAAK, op besten 71iSsingen, zeer goede Te bevragen: Schel- IGissingen. z.g.a.n. 4-wielig wagen een goede tilbury, 'n er, 2-scharige Corec-pl. wielpl. (Cappon), bij IEL, Landbouwer te IE KOOP: in het veulenboek. Wolfaartsdijk. EESTEN. lia's, Afrikanen en Goudsbloemen in zien en vraagt prijs. OUT, Wijngaardstraat koop: de Appels en joomg. Zandweg Nisse egje. Bilj. in te lev. oor elk perc. afzonder- 3.L. voor elk perceel. iUW, Wemeldinge. gd: IÏENSTBODE, unnende werken, roentenhandel, Hans- of eerder gevraagd: E HUISHOUDSTER, leenw., gepens. wedn., ïrenstand, van Geref. Braamstraat 6, Soe- ipelman van Kampen, M'burg, vraagt ter- lAGDIENSTBODE ,P, Zeeuwsche dracht .anmelden na 5 uur. BLICATIE. IG BAK- EN BRAAD VET. landsche Zuivelcen- Vlargarine, Vetten en ulaan 6 te 's-Graven- bekend, dat zij een leeft geopend voor de bak- en braadvet, ving staat open voor bbenden, die bij ge- ale zijn georganiseerd, van inschrijving slui gustus 1938, des voor- uur. die belanghebbende bij de Nederlandsche i georganiseerd, doch iging en formulieren ïgen, kunnen zich ter aarvan tot de Neder- 'elcentrale, afd. Mar en Oliën wenden. 4 Augustus 1938. ISBERICHT. telers, die granen en verbouwen binnen i m 5 K.M., brengt -Crisis-Organisatie e deze producten, t. rogge, erwten en com- evenals voorh der L. C. O. v. ui gedorschen. tot het dorschen een bij de District verkrijgbaar gestelde 5ns 3 dagen van 16 L C O v. Zeeland, J W. DORST. VAN VRIJDAG 5 AUGUSTUS 1938, Nr 259. Odder dit hoofdje schrijft de Stan daard: Van Christelijk-Historisohe zijde wordt tegenwoordig telkens een beroep op Hoe demaker gedaan, om betzijl bet principi- eele. hetzij het voorname verschilpunt tus- schen Ghristelijk-Historischen en Anti- Hevolutionairen aan te geven. Soms wordt daarbij de indruk gewekt, dat wijlen De Savornin Lohman feitelijk aan de zijde van Hoedemaker stond. Met dien indruk moet men, wij wezen daarop reeds, voorzichtig zijn. Lohman heeft, voorzoover wij konden nagaan, nooit zijn instemming betuigd met de leuze: „Heel de Kerk en heel het volk". Hij heeft, in verband met de omstan digheid, dat die leuze in 1905 de politieke gedragingen van de Friesch Ghristelijk- Historischen geheel had beheerscht, daarover wel een artikel in „de Neder lander" geschreven. Daarin oefende hij echter scherpe critiek op het aanheffen van die leuze uit. Zijn conclusie was: „Die woorden „heel de Kerk en heel het volk", ze klinken mooi, heel ruim, heel liefderijk zelfs. Alleen weet niemand, wat er eigenlijk onder te verstaan zij. Wij heb ben mooie woorden genoeg. Maar daar mee komt ons christelijk volk, komt de toepassing onzer christelijke beginselen niet verder. Men zij klaar en duidelijk. Eerst dan kunnen wij zien, óf en in hoever wij kunnen samengaan." Deze conclusie is toch waarlijk niet van een strekking, welke het rechtvaardigt de Christelijk-Historische Unie te vereenzel vigen met die leuze, en Lohman als mede stander van Hoedemaker te beschouwen. BEWAPENING VAN KOOPVAARDIJ SCHEPEN. Aan de memorie van antwoord betref fende de nieuwe marine-begrooting voor Ned.-lndië is het volgende ontleend: Aan den afbouw van het yvlootplan, omvattende 2 kruisers, 2 flottieljeleiders, 12 jagers, 18 onderzeebooten (voor- loopig) 72 groote zeevliegtuigen, wordt met voortvarendheid gewerkt en er wordt krachtig naar gestreefd die sterkte in 1941 te bereiken. Zooals bekend, veroorzaken de omstan digheden, waaronder aanbouw en aan schaffing plaats vinden met name de afhankelijkheid van het buitenland voor wat het verkrijgen van materialen en on- derdeelen betreft soms vertraging. Ook zij nog eens herhaald, dat aanbouw en aanschaffing van materieel zooveel mo gelijk hand in hand gaan met aanneming en opleiding van personeel. In antwoord op de vraag omtrent de door den minister van koloniën bedoelde versterking van het materieel der zee-, maclvt kan worden medegedeeld, dat het opperbestuur de aanschaffing overweegt van een tankschip, van zeer snelle, groo tore torpedomotorbooten en van gevechts vliegtuigen voor de marine. Het bedrag van f 2 millioen, hetwelk op de rijksbegrooting voor 1938 is uitge trokken voor bewapening van koopvaar dijschepen, is niet bestemd voor de sche pen van Indische maatschappijen. Bewapening van Indische koopvaardij schepen vormt nog een punt van overwe- Suig en indien daartoe wordt besloten, zullen de daarvoor noodige credieten worden aangevraagd. Zoowel van de schepen van de G. M. als van koopvaar dijschepen zal bij de maritieme defensie .orden gebruik gemaakt en wel in den vorm van hulpschepen van verschillenden aard. feuille ton HET KIND VAN TREFUSA door S. K. HOOKING. -o- «Dit is geen plaats om jongens groot te rengen", peinsde hij, „en als mijn jon- ooit heer van Perdormic zal worden, ben we^ e0n S06(ie opvoeding heb- Het z°u gek zijn, als ik mijn eigen ngen groot bracht, zoo dat hij later op mxj zou neerzien. Misschien, als hij later 1 heer van Pendormic wordt, wil hij j ln T geheel niet meer kennen. Maar biiM-k Seen kwaad vent U ^on®en' Neen> het is een beste k "T zÜn ze beiden. En misschien Hoek''tv6n s'otte noS weer op „Heide geil i dit punt van ziïn overpeinzin- houd °men' verancler(le Abram zijn De r'n" 6n stree^ een nieuwe lucifer aan. sche e^en verminderde niet en de kreek un woester te bruisen dan ooit. br'uo-cf 200 voortgaat, spoelen al mijn h t Weg."' zei hii eindelijk. „Ik heb tarn 6r z*en re&enen, maar ik herin- nee'croi n'8^' °0^ 200 woest hard "Omen is. Maar - hola! wat is Dat door de marineleiding alles in het werk gesteld wordt om herhaling van sa botage te voorkomen, spreekt van zelf. Dit is ook gebleken uit het intensieve on derzoek, hetwelk is gehouden om het on langs plaats gevonden hebbend sabotage- geval tot klaarheid te brengen. "Wie ech ter de toestanden aan boord van een oor logsschip kent, zal moeten toegeven, dat kwaadwilligen zelfs bij het strengste toe zicht nog wel een gelegenheid kunnen vinden voor het plegen van dergelijke euveldaden. De toestand behoort zoo te zijn, dat de commandant elk lid van zijn bemanning kan vertrouwen. Zoolang nog onbetrouwbare elementen tusschen de be manning schuilen, staat men aan het ge vaar van sabotage bloot. Het streven van de marineleiding is dan ook gericht op het behoud van een gezonden, goeden mi litairen geest. De propaganda voor dienstneming bij de zeemacht zal in de toekomst op inten sieve wijze worden voortgezet. De maxi ma, welke bij de aanneming aan de sterk te der verschillende ploegen zijn gesteld, worden door den minister van defensie vastgesteld en houden verband met het vermogen der onderscheidene opleidin gen, dat reeds zoo hoog mogelijk is opge voerd, en waarin geen verandering kan worden gebracht zonder het peil van het onderwijs te schaden. Sedert de openstelling van de gelegen heid tot dienstneming in Juni 1937 zijn tot op 1 Juni 1938 115 Eluropeeschë sche pelingen met Indisch verband aangeno men, terwijl momenteel de aanneming van een ploeg lichtmatrozen en van een ploeg leerling-vliegtuig'makers: nog niet geheel beëindigd is, zoodat daaromtrent op het oogenblik nog geen nauwkeurige cijfers kunnen worden verstrekt. De totale sterkte dezer beide ploegen zal, naar verwacht wordt, de 60 niet over schrijden. Per jaar kunnen 130 jongelie den als Europeesch schepeling worden aangenomen. Uitbreiding is, met bet oog op de capaciteit der opleidingen, voors hands niet mogelijk. Voor 1939 wordt gerekend op een uit breiding van het Ehropeesch militair per soneel met ongeveer 530 man, zoodat er geen aanleiding is te veronderstellen dat in 1939 meer personeel zal worden terug gezonden naar Nederland dan vandaar wordt uitgezonden. Inderdaad ligt het in de bedoeling Hr. Ms. „Sumatra" voorloopig in Nederland gestationneerd te houden; echter kan wor den medegedeeld, dat Hr. Ms. „Tromp" in 1939 zal worden uitgezonden. ONZE MOSSELEN NAAR BELGIë. Uit Ierseke wordt ons gemeld: Nader vernemen we nog over den mos selexport naar België, dat Holland op menig punt „zijn zin" heeft gekregen. Zelfs is de prijs der zoogenaamde B- mosselen nog f0,05 hooger gesteld dan in 1937. De groote mosselen „A" zijn in prijs gelijk gebleven, maar de maat der groote mosselen is opgevoerd. Zij moeten' grooter zijn dan het vorige seizoen. De handel op Brussel en op Antwerpen (de Vliet) en op Mechelen is geheel vrij, alleen moet aan de grens een tax van 4 francs per 100 kg aan de Vermosin worden betaald. De quaestie Filippine zal nader wor den behandeld. De handel over de geheele lijn zal Maandag aanvangen. Lage waterstanden en gevolgen van de droogte in Zeeuwsch-Vlaanderen. Men schrijft uit Aksel aan het „Vaderl.": Sedert menschenheugenis is een niet zoo lage waterstand in de Zeeuwsch- Vlaamsehe kreeken en polderleidingen ge constateerd als thans het geval is. De groote kreeken zijn op vele plaatsen door waadbaar, wat groote schade tengevolge heeft voor de broodvisschers, die bun net ten op die ondiepe gedeelten niet uit kun nen zetten. De vangsten zijn dan ook slecht. De drinkwaterputten in de weiden staan ook zoo' goed als droog, zoodat dit moeilijkheden met de watervoorziening van het vee met zich brengt. Er zijn ook reeds gezinnen niet bij de waterleiding aangesloten, die gebrek aan goed drinkwater krijgen, daar hun regen bakken vrijwel leeg zijn. De tuinbouwgewassen hebben ook veel van de droogte te lijden. Dte verschillende koolsoorten en voornamelijk de witte kool, staan er slecht voor, mede door de vele kleine insecten die de bladeren afvreten. Het droge, warme weer heeft echter ook een goede zijde voor den landbouw en wel bij het binnenhalen van den oogst, waarmede men thans druk bezig is. Nederlander in Spanje gearresteerd. Bij de familie van den 27-jarigen on- gehuwden C. L., afkomstig uit Terneu- z e n, is bericht binnengekomen, dat hun zoon, die zich in republikeinsch Spanje bevond, te Barcelona gevangen wordt gehouden. Naar verluidt zouden door de Neder landsche regeering pogingen in het werk worden gesteld om zijn invrijheidstelling te verkrijgen. Omtrent de motieven van de gevangenneming tast men hier in het duister. Benoeming schatter huurwaarde dranklokalen. In de vacature schatter huurwaarde der dranklokalen werd in de Raadsvergade ring van 24 November 1937 tijdelijk voor zien door benoeming van den tijdelijk ge meente-ontvanger, dhr G. J. Crucq, zulks voor den duur van de vacature van ge meente-ontvanger. Thans zal dus moeten worden overgegaan tot de definitieve ver vulling van deze vacature. In verhand met de in genoemde vergadering door een der raadsleden geuitte meening over het be noemen van een deskundige in deze func tie, hebben B. en W. zich in verbinding gesteld met de vereeniging van Ned. Ge meenten." Uit het antwoord van deze vereeniging zijn B. en W. versterkt in hun opvatting, dat van een „deskundige" in de gewone beteekenis van het woord bezwaarlijk sprake kan zijn. De .geschiktheid voor de functie zal moeten omvatten inzicht in de factoren „stand" en „omzet" beide van be lang voor bepaling van de huurwaarde voor het vergunningsrecht, welke echter een geheel andere beteekenis heeft dan de kadastrale huurwaarde. B. en W. meenen ook, dat er geen reden kan zijn om voor de benoeming van een schatter een functionaris te zoeken bui ten het gewone gemeentepersoneel. Waar tot voor kort de functie van schatter steeds was opgedragen aan den controleur der plaatselijke belastingen, welke functie thans ingevolge raadsbesluit van 30 Mrt j.l. is opgeheven en scheiding van het ad ministratief en geldelijk beheer hen in het algemeen wenschelijk lijkt, 'bieden B. en W. de volgende aanbeveling ter benoe ming van een schatter aan: dhrn J. van der Wiel en W. F. van Riet, resp. com mies eerste klasse en adjunct-commies ter gemeente-secretarie. Verhuring gemeentegrond. B. en W. stellen den Raad voor 300 m2 gemeentegrond aan de Maisbaai wederom voor f 60 per jaar te verhuren aan L van Klinken, zulks tot 31 December 1941 Een aanhouding. Naar wij vernemen is dezer dagen door de politie alhier aangehouden en bevindt zich nog op het politiebureau in arrest de 48-jarige makelaar in assurantiën K. L. J. alhier, die, ais wij: het goed beluis terd hebben, er van wordt verdacht zich De „Lutme-koorts" heeft Terschelling bevangen. Iedere boot, die op West-Ter- scheling aanlegt, brengt een nieuwen stroom nieuwsgierigen naar het eiland. dat?" En hij ging naar het einde van het bal kon en keek naar de verste krommingen van de kreek. „Het klonk vreemd als het geroep van een vrouw", mompelde hij bij zichzelf, met een onrustigen blik. „Maar met dit weer komt geen vrouw buiten. Bovendien, vrouwen komen dezen kant niet uit, ten minste zelden. En met den kreet „Daan! AllemaalI Gauw!" snelde hij naar den oever van de kreek. Een bleek gezicht kwam een oogenblik boven het schuimende water en verdween weer. Toen stak een eind verder een hand smeekend boven den stroom uit. Abram liep met ongekende snelheid, ter wijl Daan achter hem aan kwam, op een afstand gevolgd door de twee jongens. Een paar honderd passen verder, maakte de kreek plotseling een kromming en het woeste water spatte daar rond in een mi niatuur draaikolk. Daarheen snelde vlug Abram. Over de monding van de „poel" was een houten hek gezet om het vee in het droge seizoen te beletten af te dwa len. Het hek werd gestut door een plank, die als vonder diende, wanneer de kreek vol was. Nu lag de plank bijna op het water. Een oogenblik stond Abram op het smalle brugje, ging er toen plat op lig gen met het gezicht omlaag en greep naar iets. Het volgend oogenblik verscheen Daan. „Zeg de jongens, dat zij naar huis moe ten gaan!" riep hij, „en kom dan hier!" Daan gehoorzaamde dadelijk. Hij was gewoon te gehoorzamen zonder reden te vragen. Samen haalden zij de vrouw uit het water, gekneusd en schijnbaar dood. Het lange haar bedekte haar gezicht. Geen van de beide mannen scheen nieuws gierig, wie zij was; haar bij te brengen was hun eenige taak en hieraan wijdden zij zich met alle kracht. Een tijdlang werd er geen woord ge sproken. Toen veranderde Abram van houding, zoodat hij de vrouw juist in het gezicht zag. Een oogenblik hield hij stil, toen streek hij het verwarde haar uit het gezicht der vrouw en een smartelijk ge kreun kwam over zijn lippen. Daan keek ontsteld op, en zag zijn meester in het verwrongen, doodsbleeke gelaat. „Ben je ziek, baas?" vroeg hij. Abram schrikte op. „Ziek? vroeg je. Neen, neen. Bekijk dat gezicht eens, Daan. Herken je haar?" vroeg hij buiten adem. „Neen baas, ik ken haar niet", zei Daan nu eindelijk, „en toch lijkt ze „Op wie?" „Op die wegging!" „Zij is het, Daan; ik ben er zeker van! Tien jaar hebben haar vreeselijk veran derd, maar ik zou haar onder duizenden herkennen." Daan zei niets meer, maar verdubbel de zijn pogingen om de levensgeesten op te wekken. Eindelijk begon het hart weer te kloppen en keerde de ademhaling te rug. Intusschen waren andere knechts verschenen en de bewustelooze vrouw werd spoedig het huis binnengebracht. „Houdt de jongens op een afstand", zei Abram tot Betje. „Laat ze naar de schuur gaan of waar ze willen." De vrouw haalde rustig adem, toen Abram en Betje haar op bed legden. Abram bewoog zich als in een droom. Hij deed geen poging zijn gevoelens te ontleden; had hij het gedaan, dan zou hij ontdekt hebben, dat zij van zeer gemeng- den aard waren. Terw'ijl Betje trachtte eenig opwekkend vocht tusschen de blee- ke lippen naar binnen te brengen, stond hij op eenigen afstand en beschouwde hij de trekken, die eens zijn hartstochtelijke liefde hadden opgewekt. De jaren hadden haar veel veranderd, maar zij was nog een mooie vrouw. De i trekken waren goed en gevuld, het haar was dik en glanzend zwart. Maar tien lange en eenzame jaren had- in zijn kwaliteit van agent van verzeke ringsmaatschappijen aan knoeierijen te hebben schuldig gemaakt. Toen wij ons tot den commissaris van politie om nadere inlichtingen wendden, kon deze ons het gevraagde niet verschaf fen. Hardleersch. Niettegenstaande reeds eerder proces sen-verbaal tegen Arnemuidsche vrouwen zijn opgemaakt wegens overtreding van de nieuwe verordening inzake het zelf of anderen doen fotografeeren, gaan velen harer door met het vragen om geld of het zich beklagen als zij naar haar meening niet voldoende worden beloond. Gisteren had dit het opmaken van vijf nieuwe processenverbaal tengevolge. Zakkenrollers. Vermoedelijk daarvoor van elders over gekomen personen, hebben de drukte van de Middelburgsche kermis Donderdag uit gezocht om hun slag te slaan en het edele zakkenrollersberoep uit te oefenen. De po litie kreeg althans eenige malen bericht, van vermiste portemonnaies met inhoud, vooral uit dames-handtaschjes. Men zij op zijn hoede, vooral op drukke punten op de Markt of omgeving. Klcetinge. Zaterdagavond a.s. hoopt het muziekgezelschap „Excelsior" een concert te geven in de Muziektent op het Markt veld. Het programma luidt als volgt: 1. Colonel Bogey, Marsch. K. J. Alford. 2. Tancred, Ouverture. Rossini. 3. An der schonen 'blauen Donau, "Walzer. Joh. Strauss. 4. Tannhauser, Fant. sur l'Opéra. G. Gadenne. 5. Marche Sportieve. F. Poppy. Pauze. 6. K. L. M.-Marsch. W. Sohootemeyer. 7. La Merveilleuse, Ouverture. Charles. 8. Souvenir d'Egypte, Polka voor piston. (Solist: A. Mabelis). G. Gadenne. 9. Faust, Fant. sur l'Opéra de Gounod. Arr. M. J. H. Kessels. 10. Finale. Hansweert. Op het te Rotterdam gehou den examen, uitgaande van den Kon. Ned. Korfbalbond, slaagde voor korfballeider en trainer onze dorpsgenoot H. Brugge- man, aanvoerder der korfbalvereeniging ,,'Zeelandia". Ierseke. Ten gevolge van den hevigen Oostenwind zijn in den nacht van Woens dag op Donderdag uit een put in den Harden Hoek een 8-tal oesterzeeften met kleine aangegroeide panoesters losgesla gen en gaan drijven. De zeeften waren eigendom van den heer S. Vlaming en zijn opgevischt door personeel van de Firma BomChristi- aanse. Een 5-jarig dochtertje van den heer M. Bom had Donderdagmiddag op een steiger in den Harden Hoek het ongeluk in een plank met spijkers te vallen. Haar been werd zoo ernstig verwond, dat de heer Joz. de Koeijer het kind direct naar Dr Polderman moest brengen ter behan deling. Ook onze plaats heeft zijn muur, die op instorten staat, n.l. een heel oude muur van moppen achter de smederij van Van Oosten. De gemeente-opzichter heeft geconstateerd, dat mede tengevolge van de laatste beving, de helling nu te gevaarlijk is. Hij zal dan ook worden afgebroken en door een nieuwe moeten worden vervangen. Kruiningen. Een koe in de huis- a m e r. Bij het schilderachtige en lande lijke van de Zeeuwsche dorpen behoort ook, dat men des zomers dagelijks de koeien rustig door de straten van het dorp ziet kuieren, om in den stal gemol ken te worden, waarna ze onder geleide e'n losloopend, weer worden teruggebracht. De dieren kennen evengoed als hun ge leiders den weg naar stal en weide. Dezer dagen namen een tweetal koei en \an den landbouwer A. K., die buiten het dorp woont, de vrijheid om op eigen gelegenheid hun nieuwsgierigheid te be vredigen en het dorp, waar anders hun eg nooit langs voerde, in te wandelen. Bij dhr S. vond een der melkfabrikanten de deur geopend, stapte binnen en kwam in de huiskamer terecht. den een omwenteling teweeggebracht. Hij was niet zeker of hij nog wel dezelfde was. Voor het uiterlijk was hij dezelfde man, maar inwendig was hij geheel ver anderd. i e regen was bijna eensklaps opgehou den en tusschen de wolkbanken brak de zon door. Een lichtstraal viel op het bed en strooii e go td over het zwarte haar der vrouw. Het raakte eindelijk haar wangen en langzamerhand begon het bloed door de hleeke huid te schemeren. Haar lip pen werden lichtrood. Betje bleef haar pogingen tot opwek king voortzetten en een half uur later o'p-ende de vrouw de oogen en zag om zich heen. Eerst naar Betje's gezicht, toen naar haar man, toen naar verschillende din gen in de kamer, maar het was duidelijk dat zij niets herkende. b'-am kwam wat dichter bij' het bed en zag naar de witte hand, die op den deken lag. Het was de linkerhand en haar trouwring zat nog aan haar vinger. Hij raakte hem niet aan, hoewel het gezicht van dien kleinen gouden ring hem een oogenblik trof. Hij wekte zooveel herin neringen bij hem op en deed het verleden herleven.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1938 | | pagina 5