De Eerste Kamer over het Werkloosheidsvraagstuk. Is de groente duur? Kerknieuwe Predikbeurten. Gemengd Nieuws. Minister Romme verdedigt zijn beleid. De regeering zal een zoo groot mogelijke activiteit ontplooien. Onderwijs. lijnen werd op enkele trajecten de dienst tijdelijk gestaakt. Ontwortelde boomen vielen op de dra den der electrische trams. Op den Kur- filrstendamm stonden de heeren met bloo- te voeten en opgestroopte broekspijpen tot aan de knieën in het water en orga niseerden vrijwillige diensten om de da mes uit de restaurants naar haar auto's te dragen, welke dan vaak niet verder konden, omdat de bougies nat waren ge worden. Vele straten en lager gelegen kruispun- tn waren gisteren nog niet te pas- seeren. Intusschen is het warme drukken de weer teruggekeerd, alsof er geen vuil tje aan de lucht ware geweest. Uit Londen komen berichten omtrent onweersstormen van buitengewone hevig heid, die boven het Zuiden des lands heb ben gewoed. Overal heeft de storm sporen nagelaten ten gevolge van blikseminslag en zwaren regenval. Het treinverkeer moest worden onderbroken en tal van wegen zijn onbegaanbaar door overstroomingen. Te Exmouth staan de hoofdstraten tot bijna manshoogte onder water. Vele huizen werden door den bliksem getrof fen, terwijl veel vee om het leven is ge komen. De landbouwers hebben ernstige ver liezen geleden, daar de te velde staande gewassen door den hagel ernstig zijn ge teisterd. Alleen reeds in Devonshire en Cornwall zijn zeventig telefoonkantoren uitgeschakeld. Boven een stad heeft het zoo hevig geonweerd, dat het op een bom bardement geleek, terwijl iemand, die pas uit het Verre Oosten is teruggekeerd, den storm vergeleek met een taifoen. Van stad tot stad komen berichten bin nen, waarin het noodweer het ergste wordt genoemd van de laatste jaren. Zelfs de heel oude menschen herinneren zich niet een zoo hevig noodweer te hebben beleefd. Het antwoord op deze vraag luidt niet eenstemmig. Terwijl de tuinder klaagt over de slechte prijzen, klaagt menige huis moeder over de dure groenten. 'Ook in „De Gids", het orgaan van het Ghr. Nat. Vakverbond, is deze zaak aan de orde geweest. Naar aanleiding van een uit „De Tuin derij" overgenomen artikel, schrijft een inzender, dat uit den aard der zaak de tuinbouwers op de veilingprijzen letten, maar dat het voor de stedelingen aankomt op de o o n s u m p t i e P' r iji - zen. En op grond daarvan voor een kropje sla werd in Juni in de groentenhal 7 en 8 en soms 10 cent betaald en dezer dagen voor een matig bloemkooltje 22 cent concludeert hij dat de groente inder daad te duur is, vooral omdat de salaris sen omlaag geploft zijn. De redactie van „De Gids" merkt hierbij o.m. op: "We kunnen het met inzender eens zijn, dat deze mentaliteit verklaarbaar is. Ir S. L. Louwes, regeeringscommissaris voor den akkerbouw en de veehouderij, wees er dezer dagen terecht op, dat er tusschen het rekening houden met de psychologie en het toegeven aan den waan van den dag slechts een gradueel verschil bestaat. Al is het begrijpelijk, dat men van „dure" groenten spreekt, daarmede is nog geens zins gezegd, dat de groenten nu ook wer kelijk duur zijn. De salarissen in de industrie en in over heidsbedrijven zijn inderdaad gedaald, doch men zal toch.bezwaarlijk kunnen be weren, dat de groente-prijzen op hetzelf de peil zijn blijven staan. Het tegendeel is waar. Toen de loonen in de industrieeele bedrijven nog op hetzelfde peil gehand haafd bleven en hier en daar zelfs nog verhoogd werden, daalden de prijzen der agrarische producten reeds. Zonder eenigen twijfel heeft de „stede lijke" bevolking jarenlang profijt getrok ken van het lage prijspeil der agrarische producten. Daardoor is men er aan ge wend geraakt om zijn groenten en aard appelen voor weinig geld te verkrijgen. Terwijl de prijzen van de landbouwpro ducten nog beneden het vóór-oorlogsche peil staan, zijn de kosten van levenson derhoud ongeveer 40 pet. hooger dan vóór den oorlog. Dat is toch wél het beste be wijs, dat de moeilijkheden, waarmede de stedeling volgens inzender heeft te kam pen, hun oorzaak niet kunnen vinden in de „duurte" van groenten, aardappelen en andere agrarische producten. Toen de loo nen en de prijzen der landbouwproducten beide op 100 stonden, konden de consu menten de prijzen wel betalen. Eh nu de loonen als regel aanzienlijk hooger zijn dan vóór den oorlog, zou men moeite heb ben om prijzen te betalen, die 30 en meer procent lager zijn dan vóór den oorlog? Een ieder gevoelt, dat er aan deze rede neering iets hapeTt. Inzender doet een goed werk, door den sla-prijs te noemen, dien zijn vrouw in Juni besteden moest, n.l. 7 of 8 cent, soms zelfs 10 cent. "Wanneer hij! deze prij zen nu vergelijkt met de in D e T u i n d e- r ij opgenomen marktberichten van de eer ste week van Juni, dan zal hem blijken, dat sla 1 voor zoover althans niet „door gedraaid" in 'die week tot lVa cent opbracht. Ziehier op duidelijike wijze ge demonstreerd de marge tusschen veiling- prijs en eindprijs. Nu zijl men echter voor zichtig met aanstonds de conclusie te trek ken: dus onze groenteman gaat met 500 pet. winst strijken. Er moet namelijk nog heel wat gebeuren, voordat de groente van de veiling bij de huisvrouw is. Eerst moet het product vervoerd worden naar de be treffende stad, vervolgens dikwijls nog De Eerste Kamer beeft gisteren voort gezet de behandeling van het wetsont werp tot verhooging van het crediet voor de werkverruiming. De heer In 't Ve 1 d (S.D.) bespreekt de medewerking van het "Werkfonds bij de pogingen van de gemeenten tot werkver ruiming en meent, dat ten deze van het Werkfonds geen voldoende stimulans uit gaat. Wel is er het feit dat gelden beschik baar worden gesteld tegen een rente van 2% pet., doch vooral in gemeenten, welke in moeilijke omstandigheden verkeeren, is deze tegemoetkoming in de financiering der plannen geenszins voldoende, waar door het gevaar bestaat, dat tal van voor genomen werken niet verwezenlijkt zul len kunnen worden. De heer V o n Bönninghausen (N.S.B.) betoogt de noodzakelijkheid van spoedige maatregelen, welke echter alleen van het nationaal-socialisme zijn te ver wachten. De heer H i e m s t r a (S.D.) bespreekt de verplichte arbitrage in het landbouw bedrijf. Spr. wenscht, dat aan de verleening van steun aan den landbouw de voor waarde moet worden verbonden, dat in elk bedrijf een bepaald aantal arbeiders moet worden tewerkgesteld, terwijl tevens een minimum-bedrag voor jaarlijks uit te betalen loonen zal moeten worden vastge steld. De heer P o 11 e m a (G.H.) zegt de openbare werken-politiek niet te schuwen en evenmin schuwt hij een versneld tempo daarvan. Tusschen spreker en de sociaal-demo craten bestaat dan ook slechts een gra dueel verschil. Er zijn in Nederland nog voldoende objecten, welke aangepakt kun nen worden, ten einde deze in een ver sneld tempo te doen uitvoeren. Voorts schuwt spreker niet een ingrij pen van de overheid in de bedrijven in dien zin, dat de ouderen plaats moeten maken voor de jongeren en ten slotte schuwt spreker in zekeren zin niet een arbeidsdienstplicht. Deze drie punten moeten worden uitgevoerd in het belang van een vermindering der werkloosheid. De heer Blom jous (R.K.) vraagt, wat er zal geschieden, wanneer een of twee jaar aan openbare werken is gear beid en deze zijn voltooid. Dan zal er weer een inzinking komen en daarom is spreker van meening dat men de openbare wer- kenpolitiek geenszins moet beschouwen als het eenige middel bij' de bestrijding van de werkloosheid. Het is dan ook zaak ten spoedigste naar andere middelen te zoeken. De Minister van Sociale Zaken, de heer Romme, behandelt eerst de kwestie van de Steenfabriek te Driel. Toen het verzoek om steun biji spr. inkwam, heeft hij zich onmiddellijk ge wend tot het departement van economi sche zaken, omdat bij dergelijke aanvra gen eerst moet worden uitgemaakt of we te doen hebben met werkuitbrei- ding of werkverplaatsing, in welk laatste geval natuurlijk van ver mindering van werkloosheid geen sprake is. Na grondig onderzoek is men tot de conclusie gekomen, dat het geval te Driel slechts beschouwd kon worden als een werkverplaatsing en op grond daarvan kon de gevraagde steun niet wor den verleend. Wat het vraagstuk van de a r b e i d s- spreiding betreft, is spr. van mee ning, dat wij ons ten aanzien hiervan op een gebied bevinden, waarvan we voor de werkverruiming niet te veel mogen en kunnen verwachten, doch slechts een be tere verdeeling van den beschikbaren ar beid. Spr. merkt voorts op, dat het streven van de regeering inzake de bestrijding der werkloosheid moet zijn, het evenwichts punt te vinden tusschen twee groote le vensbelangen voor ons volk, n.l. den ex port en den afzet op de binnenlandsche markt, n.l. in dien zin, dat de export zoo mogelijk tot betere ontplooiing moet wor den gebracht, terwijl daarnaast de indu strie iu de gelegenheid moet komen, voor haar producten een beteren afzet te vin den op de binnenlandsche markt. Wat een verlengden militairen dienst betreft, deze noemt spr. een van de meest kostbare middelen ter bestrijding van de werkloosheid. Want naast eenige honder den millioenen voor kazerneering en be wapening zou nog eens fl50.000.000 noo- dig zijn boven het bestaande budget. Nu is wel gezegd, dat men de gelden voor kazerneering op langen termijn kan uit trekken, doch zulk een oplossing zou al leen aanvaardbaar zijn, wanneer we ze kerheid zouden hebben, dat we binnen eenige jaren uit de moeilijkheden zouden zijn. Aangezien daarvan echter geen spra ke is, en we hebben te rekenen met een langdurige periode van moeilijkheden, is spreker van meening, dat we geen groote lasten op ons nageslacht mogen leggen voor een oplossing, waar in de toekomst niets meer tegenover zal staan. Daarom verzet spr. zich ten stelligste tegen een dergelijke oplossing, van het werkloos heidsvraagstuk. In plaats daarvan verklaart spreker zich voorstander van een beperkte open bare werken-politiek. Ook hierin ziet de regeering hij de bestrijding van de werk loosheid een middel van langen duur, doch hierbij worden de lasten niet, zooals •bij: een arbeidsdienst, in al hun omvang op de schouders van ons nageslacht gelegd. Daarbij moet men in aanmerking nemen, dat de bestrijding der werkloosheid pri mair moet worden gezocht in een uitbrei ding van het bedrijfsleven, waarnaast de openbare werken-politiek dan aanvullend kan optreden. Wat den steun van het werkfonds bij uitvoering van gemeentelijke plannen voor werkverruiming betreft, merkt spr. op, dat het Werkfonds geenszins aan een bepaald percentage gebonden is bij de fi nanciering, terwijl het ook wel eens voor komt, zij het slechts in allernoodzakelijk ste gevallen, dat gelden a fonds perdu worden verstrekt. 'Er zijn cijfers gevraagd. Eind Mei '37 waren er 335.000 werkloozen, einde Mei '38 330.000. In Juni was het verschil 2000 ten nadeele van 1938, doch economisch gesproken, moest het verschil veel grooter zijn. Op desbetreffende opmerkingen zegt spr. nog, dat, hoe de regeering ook in staat zal zijn, de werkloosheid in te per ken, zijl zich daarom nooit op de borst zal kloppen. Zij doet alles om tot de grootst mogelijke inperking te komen. Bij de replieken merkte de Minister nog op, dat geen toezeggingen kunnen worden gedaan dat een bepaald aantal werkloozen binnenkort weer te werk zal worden ge steld. De eenige toezegging is, dat de re geering een zoo groot#mogelijke activiteit zal ontplooien om te komen tot een zoo groot mogelijke vermindering van het euvel der werkloosheid. Het wetsontwerp werd z.h.st. aange nomen. „Wat moet men verstaan onder „duur"? Mag men zeggen, dat het product duur is, als de kweeke'r zelfs met den gemiddeld hoogeren prijs ternauwernood aan zijn productiekosten komt? Naar onze mee ning volstrekt niet. Zoolang do tuinder zijn kostprijs niet krijgt, zoolang men niet kan a a n t o o n e n, dat op den handel in het product overmatige winsteu worden gemaakt (wat tegenwoordig zeker het geval niet is) heeft de consument, die bij de abnormaal lage groen- teprijzen van de laatste jaren verwend is geraakt, niet het recht te spreken van „dure" groente n". In het ketelhuis van de Fokkerfabriekenaan den Papaverweg te Amsterdam brak brand uit. Een kijkje tijdens het blusschingswerk. eens verkocht en dan opnieuw vervoerd. Bovendien vergete men niet, dat de groentehandel een groot risico beeft met deze snel bederfelijke artikelen. En ten slotte bedenke men, dat de Nederlandsche buisvrouw als regel uitzonderlijk hoogc eisehea aan de distributie stelt. Inzenders echtgenoote moge dat niet doen, zij be taalt toch mede voor hetgeen andere huis vrouwen eiscben. De vraag: „Is de groente duur?" be antwoorden we dan ook in den meest vol strekten zin ontkennend. Met den schrij ver in De Tuinderij zeggen wij: Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Hoog- en Laag Keppel, B. Nijholt te Slootdorp. Goes. In de vacature van wijlen den heer J. J. de Jongh is tot lid van de com missie van toezicht op het beheer der ker kelijke goederen bij' de Ned. Herv. Ge meente alhier, gekozen de heer J. D'u- v e k o t S z. Kleverskerke. Gekozen in de Ned. Herv. Kerk alhier tot notabel dhr B. Coppoolse, zulks ter vervulling van de vacature-L. Francke, die vertrok naar Vrouwepolder. Pastoor L. H. Perquin t. Gisteravond is pastoor L. H. Perquin, voorzitter van den Roomsch-Katholieken radio-omroep, in het St. Franciscus zie kenhuis te Rotterdam overleden. ZONDAQ 7 AUGUSTUS 1938. Op Zuid- en Noord-Beveland. Ned. Herv. Kerk. Baarland, 2 u. O. T. ds Dagevos. Biezelinge, vm. en nm. dhr Mallekote te Hoenderloo. Borsele, Driewegen, vm. dhr Everse te Oudelande. Ellewoudsdijk, vm. ds v. Willenswaard. Geersdijk, vm. dhr Bosman te Andijk, nm. leesd. 's-Gravenpolder, vm. en nm. ds v. Hoogstra ten. 's-Heerenhoek, nm. ds Wagner (H. Av.). Heinkenszand, 10 u. ds de Willigen, 2.30 u. geen dienst. 's-Heer Hendrikskinderen, 9.30 u. ds Hansen, 2 u. geen dienst. 's-Heer Arendskerke, vm. ds Homburg, nm. ds de Vries. 's-Heer Abtskerke, vm. en nm. ds Knijff te Vaals. Ierseke, 9.30 u. ds Baarslag, 2 u. ds Lammers Hoedekenskerke, vm. en nm. ds Hulsbergen. Kapelle, vm. ds de Vries, nm. dr Schmidt. Kamperland, 10 en 3 u. ds Tonsbeek. Kattendijke, 10 u. ds Lammers, nm. g. d. Kats, nm. ds Hansen. Krabbendijke, vm. leesd., nm. ds Baarslag. Kortgene, vm. en nm. ds v. d. Most van Spijk. (nm. H. Doop). Kloetinge, vm. en nm. ds Boersma. Kolijnsplaat, vm. dhr v. d. Maden, nm. dhr Bosman. Kruiningen, 10 u. dhr Overgauw, 2.30 u. ds Plaggemars. Nieuwdorp, vm. ds Wagner, nm. ds Visbeek. Nisse, vm. ds Dagevos. Oudelande, vm. en nm. ds Matzer van Blois. Ovezande, nm. ds van Burgeler. Rilland, 10 u. ds Postma te Schore, 2.30 u. dhr Louwers te Kapelle. Schore, vm. geen dienst, 2 u. ds Postma. Waarde, vm. en nm. ds Hoogenraad. Wemeldinge, 9.30 en 1.30 u. ds de Bruyn. V/issekerke, vm. en nm. ds Louwerse. Wolfaartsdijk, 10 en 2.30 u. cand. v. d. Graaf. Wilhelrninadorp, 9.30 u. ds Drost. Op Walcheren. Aagtekerke, 9.30 u. ds Panhuise, nm. geen d. Arnemuiden, 9.30 en 6 u. dhr v. d. Kolf, 2 u. ds Schoonenboom te Giessen-Rijswijk. Biggekerke, 9.30 .u. ds de Ru, nm. geen d. Domburg, 9.30 en 2 u. ds Nicolai. Gapinge, vm. ds v. Duyne. Grijpskerke, 9.30 en 2 u. ds van Loon. Kleverskerke, 10.30 li. ds Fagel. Koudekerke, 9.30 u. dhr Visser, 2 u. ds van Kooten. Meliskerke, 9.30 en 2 n. ds Bakker. N.- en St Joosland, vm. en nm. ds Burger. Oostkapelle, vm. ds Gerritsen te Amersfoort, 2.30 u. ds Warners. Rittem, vm. ds Bartlema, nm. Serooskerke, 9.30 u. ds Warners, 2 u. prof. dr A. M. Brouwer. St Laurens, vm. ds Schoonenboom te Gies sen-Rijswijk, nm. ds Simoons. Oost-Soeburg, vm. ds Oosthoek, 2 u. ds Bartlema. Vere, nm. ds Fagel. Vrouwepolder, vm. ds v. Duyne. West-Soeburg, 10 u. geen dienst. Westkapelle, Zoutelande, 9.30 u. 2 u. ds Oosthoek (H. Doop). 't Zand, 10 u. ds v. Kooten, 2 u. ds v. Empel. Borsele, Middelburg (Geref. Bond), Vrijzinnige kerk, 2 en 6 u. ds Steur te Oud-Alblas. Geref. Kerken. Arnemuiden, 9.30 en 2 u. cand. Pijlman te Vlissingen. Baarland, 9.30 en 2 u. ds Leene. Borsele, Driewegen, Domburg, 9.30 u. ds Visser, 2.30 u. ds Smeenk Gapinge, 9.30 u. leesd., 2 u. ds Tunderman. Goes, 9.30 en S.30 u. ds v. d. Vegt. 's-Gravenpolder, 9.30 en 2 u. cand. Veldkamp te Katwijk aan Zee. Heinkenszand, 10 en 2.30 u. ds Booij. Ierseke, vm. en nm. ds Heida te Vlaardingen. Kapelle, vm. en nm. ds Scheele (H. Av. en Dankz.). Krabbendijke, vm. ds Ros, nm. ds v. d. Berg te Renswoude. Kamperland, 10 en 3 u. ds v. d. Ende, 7 u, leesd. Kruiningen, vm. en nm. cand. v. d. Berg te Voorburg. St Laurens, vm. en dm. ds den Boeft te Kralingen. Meliskerke, 9.30 en 2.30 u. ds Mout van Kollum. Nieuwdorp, vm. en nm. ds Beukema. Oostkapelle, 9.30 en 2.30 u. ds Hofland. Rilland, vm. en nm. ds van Heiningen. Serooskerke, vm. en nm. cand. Koers te Enschedé. Serooskerke, vm. leesd., nm. cand. Rook. Soeburg, 9.30 en 2 u. ds Bavinck. Vere, vm. en nm. ds Pcmtier te Heerlen. Westkapelle, 9.30 leesdienst, 2 u. ds Visser. Wemeldinge, vm. en nm. ds van Dijk. Wissekerke, 9.30 en 2 u. ds Veenstra (Bed. H. A. en Dankz.). Wolfaartsdijk, 10 en 2.30 u. ds v. Heiningen (H. Av. en Dankz.). Geref. Gemeenten. Aagtekerke, 9.30, 2 en 6 u. leesd. Biezelinge, vm., nm. en nm. leesd. j Goes, 9.30, 2 en 6 u. ds J. Fraanje te Barne- veld, 's-Gravenpolder, 9, 1.30 en 5.30 u. leesdienst Ierseke, vm., nm. en av. ds Kersten te Rot terdam. Krabbendijke, vm., nm. en av. ds v. d. Berg. Nisse, Maandag 7.30 <u. (O.T.) ds v. d. Berg Woensdag 7.30 u. (O.T.) ds J. Fraanje. Chr. Geref. Kerk. Biezelinge, 9.30 en 2 u. leesd. Middelburg (Gasthuiskerk), 10 u. leesdienst, 2 u. ds Nieuwenhuyze van Franeker (Voor- ber. H. Av.). Woensdag 10 Aug., av. 7.30 u. ds du Marchie van Voorthuyzen te Urk. Vrije Evang. Gemeenten. Bath, 10.30 en 3 u. dhr J. Verboom. Goes, 7.30 u. bidst., 9.30 en 6 u. ds v. d. Vis, Maandagav. 8 u. bidstond. Wemeldinge, 9.30 en 2 u. cand. Penninga van Breskens. Lerseke, vm. en nm. ds Vasseur te Apeldoorn. Geref. Kerk (H. V.) Middelburg, 10 en 6 u. ds de Kluis, Herv pred. te Rotterdam. Leger des Heils. Goes, 7.30 u. bidstond, 10 u. heiligingsdienst 4 u. openluchtmeeting, 8 u. verlossings samenkomst. Leider maj. Verhage. Voor het examen Fransch L.O. is geslaagd de heer J. W. Pieters te V 1 i s s i n g e n. Voor 'het examen Duitsch L.0. is geslaagd de heer G. Smeenk te West kapelle. Voor het examen Engelsch L.0 is geslaagd mej. J. Ridder te Koude kerke. Voor het examen Handenarbeid slaagden de heeren B. de Jonge te Goes en A. de Wolf te Serooskerke (W POSTDIEFSTALLEN IN HET GEHEELE LAND. Van dei daders geen spoor. E* zijn, naar de „Telegr." meldt, den laatsten tijd in verschillende deelen van ons land herhaaldelijk postdiefstallen ge pleegd, waarvan men den dader of daders tot heden niet heeft kunnen opsporen. Er zijn een aantal aangeteekende brie ven met allerlei geldsbedragen tijdens de verzending van de eene naar de andere plaats gestolen, terwijl het een enkele maal zelfs is voorgekomen, dat de dader een andere enveloppe om een brief, deed, na dat hij zich eerst het geld had toege- eigend. Wekenlang is de politie met het onder zoek in deze diefstallen bezig geweest en daarbij zijn herhaaldelijk postambtenaren en personeel van de Ned. Spoorwegen ge hoord. Het is voor de recherche natuur- lijk buitengewoon moeilijk uit te maken waar de dieven hun slag hebben geslagen Het zijn voor het meerendeel betrekkelijk kleine bedragen, die de onbekende daders hebben gestolen, doch bet spreekt vanzelf, dat de directie der Posterijen en de politie alle pogingen in bet werk stellen om 'e dieven op te sporen. Het personeel der P. T. T. is reeds zoo dikwijls verhoord en gefouilleerd, dat de menschen er hoogst ontevreden over zijn geworden. Moeilijkheden bi] werkverschaffing. Onder de Bredasche werkloozen, die in werkverschaffing zijn te werk gesteld in de bosohwachterij Dorst van de houtves terij Breda van het Staatsboschbeheer, beersebt groote ontevredenheid, die van daag, bij de uitbetaling van de loonen over de vorige week tot uitbarsting dreigde te komen. Dank zij het bezadigde optreden van enkele werkloozen kwam het niet tot ongeregeldheden, doch werd besloten de grieven bij de organisaties aanhangig te maken. Deze grieven betreffen zoowel nei loon als de arbeidsvoorwaarden. De te- werkgestelden moeten z.g. „dubben", d.w-z- de heide over een breedte van twee meter en over een lengde van enkele km omspi - ten, waardoor brandgangen ontstaan, die bij heidebrand het voortwoekeren van ne vuur 'belemmeren. Hiervoor wordt beta" f 1,25 per 100 m2, met gevolg, dat de -'!0' nen, welke in de afgeloopen week ver diend werden vrijwel alle beneden "e steunbedrag liggen. Het hoogst® loon ne-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1938 | | pagina 2