W1
iRKZAME NIER!
:N
EERSTE BLAD
De strijd in Spanje.
Belangrijkste Nieuws
Zeeuwsche arbeiders in
Duitschland.
Buitenland.
Kritieke
toestand in Oost-Azië.
HetTsJecho-Slowaaksche vraagstuk
De verdeeling van de
Vlootkosten.
Binnenland
ZORG VOOR
gjafrJkS fi 3 ;|.1
I B Rugpijn Nieren Pillen g
VRIJDAG 2 2 JULI 1938
52c JAARGANG - No. 247
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44-155 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Dagblad voor de Provincie Zeeland
Abonnementsprijs 12.50 per kws.-taeS
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advcrtentlön 30 cent per tjge!
Ingezonden mcdcdccllngcn 00 cent per regel
Kleine Advertcntiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Sommigen kunnen in Duitschland
niet wennen.
Naar aanleiding van klachten van de
Zeeuwsche landarbeiders, die na een kort
verblijf in Duitschland zijn terug gekeerd,
deelt de directeur van den Rijksdienst der
Werkloosheidsverzekering en Arbeidsbe
middeling het volgende mede:
Er zijn dit voorjaar ongeveer 2700 Ne
derlandsche arbeiders in Duitschland ge
plaatst, waaronder plm. 1000 seizoen-ar
beiders. D'eze laatste verdienen, indien zij
in uurloon werken, in Nederlandsöh geld
uitgedrukt, f 10—10,50 per week boven
kost en inwoning. Dit is van te voren aan
deze arbeiders medegedeeld. Daaraan is
toegevoegd, 'dat in accoordwerk (hetgeen
in de zomer- en herfstmaanden regel is)
het loon, naar gelang de arbeidsprestatie
van f 14 tot f 21 kan stijgen. De ervaring
het vorige jaar met de plaatsing van bit*-
tenrooiers opgedaan, heeft geleerd, dat
zelfs belangrijk hoogere loonen kunnen
worden gemaakt. Bekwaamheid en ijver
zijn hierbij, zooals vanzelf spreekt, door
slaggevend. Ook zijn de verhoudingen en
omstandigheden, waaronder wordt ge
werkt, op alle bedrijven niet dezelfde. D'it
geldt ook O'.m. voor de voeding. Deze is in
het algemeen goed, maar afwijkend van
die in Nederland.
Bij elke plaatsing van arbeiders in 'het
buitenland is het van het grootste belang,
dat de arbeiders zich weten aan te passen
aan levenswijze en gewoonten in het land,
waarin zij zijn opgenomen.
En nu blijkt steeds, dat het aantal te-
leurgestelden het grootst is uit streken,
uit welke voor het eerst arbeiders naar
het buitenland worden 'bemiddeld. Dit is
b.v. ook thans weer het geval geweest bij
de plaatsing van arbeiders uit K o r t -
gene en omgeving in 'Duitschland. Van
de 193 arbeiders, die van de Zeeuw,sche
eilanden naar Duitschland werden be
middeld, keerden er 51 terug. Dit is rela
tief zeer veel.
Nu zijn er onder hen een aantal, die een
ailes'zins bevredigend loon verdienden,
maar die het doorzettingsvermogen mis
ten om lang van huis te blijven in een
voor hen vreemd land. Daarentegen keer
den van de arbeiders uit Zeeuwsch-Vlaan-
deren, uit welk gebied een groot e r aan
tal werd geplaatst, erminder terug. Uit
sommige gemeenten van Oost-Zeeuwsoh-
Vlaanderen gingentientallen arbeider-s
naar Duitschland, die tot nu toe allen
daar bleven.
De belangen van de Nederlandsche ar
beiders in Duitschland worden o.m. door
de Nederlandsche arbeidsbeurs te Ober-
bausen behartigd. Vanwege deze instel
ling zijn ook de' arbeiders uit Kortgene
kort na hun plaatsing bezocht. Drie van
hen deelden toen reeds mede, weer naar
huis terug te 'zullen keeren. In Kortgene
verklaarden zij, dat de boer, bij wien zij
in Duitschland hadden gewerkt, zeer goed
voor hen was geweest en dat zij misschien
met den bietenoogst opnieuw naar
Duitsöhland zouden gaan.
Vakbekwame Nederlandsche landarbei
ders, die zich eenigs'zins weten aan te pas
sen en die over voldoende doorzettings
vermogen beschikken om den eersten
moeilijken tijd in Duitschland door te ko
men, kunnen onder alleszins aannemelijke
voorwaarden een loon verdienen, dat hen
in staat stelt zoo goed als in Nederland
voor zichzelf en hun gezinnen zorg te
dragen.
De aanval op Sagunto begonnen.
Het groote offensief der opstandelin
gen naar Sagunto is thans ingezet. Met
wel uitgerust legermateriaal zijn de na
tionalistische colonnes en Italiaansche
troepen den aanval begonnen.
De val van Sagunto wordt spoedig ver
vacht, nu Franco's troepenmacht met de
omsingeling van deze stad begonnen is.
Alvorens er sprake is, Valencia aan te
g en> zullen de opstandelingen echter
erst hun nog te veroveren stellingen
moeten consolideeren.
an regeeringszijde wordt gemeld:
d J? aen nacht van Woensdag op D'on-
ziin 811 *u ^0n *00p van ^en- morgen
t zeer hevige gevechten geleverd in
sector van Viver. De Italiaansche
soldaten trachtten vele malen de passa
ges te forceeren, die naar Segorbe leiden
langs den nationalen weg. Telkens echter
ontmoetten zij hardnekkigen tegenstand.
Vijf en zeventig rechtsche vliegtuigen
hebben verscheidene malen de regeerings-
stellingen gebombardeerd zonder ze aan
te tasten.
De Italianen, die in den sector van Vi
ver strijden, hebben bun troepensterkte en
hun materiaal aanzienlijk versterkt.
Bij' de 53 luchtaanvallen, die Barcelona
sedert het begin van den opstand heeft
moeten ondergaan, zijn 2116 menschen,
onder wie 583 vrouwen, om het leven ge
komen. Meer dan de helft der slachtoffers
waren kinderen. Verder zijn 5830 men
schen gewond en 1253 huizen vernield.
EEN RUSSISCH-JAPANSCHE
BOTSING?
Sjigemitsoe, de Japansche gezant te
Moscou, heeft een onderhoud gehad met
den minister van Buitenlandsche Zaken,
Litwinof.
Gemeld wordt, dat de Russisch-Mant-
sjoerijsche besprekingen zijn afgebroken.
Dit bericht vormt een verontrustende
sfeer voor de Japanners. Ze zien reeds
een tweeden oorlog, terwijl de eerste nog
verre van geëindigd is. D'e perscampagne,
die geopend is bij de bezetting van den
heuvel Tsjangkoefeng, heeft reeds een si
tuatie in het leven geroepen, die het
moeilijk maakt den eisch tot ontruiming
van den heuvel te laten varen. Aangezien
Rusland van meening is, dat de heuvel
Russisch grondgebied vormt, bestaat er
ook weinig hoop op een vreedzame ont
ruiming door de Russen.
Men geeft te verstaan,
dat het misschien voor-
deelen zou opleveren voor
Japan, wanneer het zijn
opmarsch naar Hankau
tot den herfst uitstelde,
om van de tusschenliggen-
de maanden gebruik te
maken voor een klinken
de demonstratie van kracht
aan de Russische grenzen.
Uit Hsinking wordt gemeld, dat ver
scheidene Russjsche soldaten bij Soetas-
jan, ten Oosten van Mansjoeli, over de
grens gekomen zouden zijn en een Mant-
sjoekwosche patrouille beschoten zouden
hebben. De Mantsjoekwosche soldaten
beantwoordden het vuur en namen een
Rus gevangen. Versterking van de grens
bewaking is bevolen.
Ruim dertig Russische vliegtuigen zijn
in formatie vliegende de grens gepas
seerd. Zij vlogen boven Toengning, een
stad in Mantsjoekwo aan de Oostelijke
grens.
Uit Noord-Korea wordt gemeld, dat vier
Sowjet-Russische troepentransportsche
pen, geëscorteerd door oorlogsbodems, zijn
waargenomen, die troepen uit Wladiwo-
stok naar de Posset-baai brengen.
De Russische troepen, die te Tsjang
koefeng geconcentreerd zijn, ontvangen
voortdurend versterkingen.
De „Tokio Nitsji Nitsji" verneemt, dat
te Wladiwostok 50.000 man van alle wa
pens, speciaal gemechaniseerde en gemo
toriseerde eenheden, zijn aangekomen. In
en om Wladiwostok zouden in totaal
100.000 man liggen. Het blad schat de
totale sterkte van het roode leger ten
oosten van het Baikalmeer op 400.000
man, of twintig divisies.
Ook de luchtvloot en de marinebasis
van Wladiwostok zijn versterkt. In Wla
diwostok staan op het oogenblik ongeveer
400 militaire vliegtuigen, terwijl de be
manning van de vloot op 20.000 man
wordt geraamd.
HET KONINKLIJK BEZOEK AAN
PARIJS.
Volgend Jaar de president van Frankrijk
naar Engeland.
Na het imposante troependefilé van
Donderdagavond, gevolgd door een déjeu
ner van uitgelezen spijzen en wijnen in
do vermaarde Spiegelzaal van het paleis,
heeft Versailles het Britsche koningspaar
een tuinfeest geboden van ongeëvenaarde
schoonheid.
Gedurende die festiviteiten geword
president Lebrun een uitnoodiging van
den Britschen koning tot een bezoek aan
Londen, welke invitatie de president der
Fransche republiek heeft aanvaard. In de
eerste maanden van 1939 zal dit bezoek
plaats vinden.
WAT KWAM WIEDEMANN TE
LONDEN BESPREKEN?
In antwoord op een vraag in het La
gerhuis heeft minister-president Cham
berlain bevestigd, dat lord Halifax, de
minister van buitenlandsche zaken, Maan
dag j.l. een vertrouwelijke bespreking
heeft gehad met Hitler's adjudant, kapi
tein Wiedemann.
Chamberlain voegde hieraan toe, dat
Wiedemann bij zijn komst niet was voor
bereid op een bespreking van een bepaald
onderwerp, doch dat hijl tijdens de ge-
dachtenwisseling) met minister Halifax
dank zij zijn contact met gezaghebbende
Duitsche kringen, in staat was geweest de
reeds door de regeering te Berlijin gegeven
verzekeringen te herhalen, dat Duitsch
land den wensch koestert, de hangende
politieke problemen langs vreedzamen
weg op te lossen.
Eten telegram uit Berlijn aan het „Agen-
ce Economique et Financière" meldt, dat
de missie van Hitiers adjudant, kapitein
Wiedemann te Londen, veel meer zou
omvatten, dan tot dusver van Engelsche
zijde was gemeld.
Hitier zou den wensch te
kennen hebben gegeven het
Tsjech o-S lowaaksche vraag
stuk te regelen door een
neutraliseering van dit
land. Het zou daarbij' zij'n gecentrali
seerde bestuur behouden. Duitschland,
Groot-Brittannië, Frankrijk en Italië, in
een pact van vier vereenigd, zouden de in
tegriteit van den nieuwen neutralen staat
moeten waarborgen.
Het telegram voegt hieraan toe, dat
deze oplossing moeilijk door de vier lan
den alleen zou zijn te verwezenlijken, we
gens de verdragen, die Tsjeoho-Sowakije
niet alleen met Frankrijk, maar ook met
Rusland heeft gesloten.
IN 221/* UUR OVER DEN OCEAAN.
Gistermiddag is de Mercury te Bou-
cherville bij Montreal geland. Daarna
vertrok het vliegtuig naar Nieuw York,
waar het om 21.08 aankwam.
De afstand FoynesMontrealNieuw
York is afgelegd in 22 uur 31 minuten. D'e
afstand bedraagt ongeveer 3024 mijl.
De bestuurder Bennet deelde mede: „We
kwamen ongeveer anderhalf uur na ons
vertrek van Foynes in slecht weer. Gedu
rende bijna tien uur daarna vlogen we
door den regen en we 'hadden den gehee-
len weg naar New Foundland tegenwind.
Die tegenwind vertraagde onze snelheid
aanmerkelijk en om benzine te sparen
besloot ik met een snelheid van niet meer
dan 10 mijl per uur te vliegen."
BOSCHBRANDEN IN AMERIKA.
Steden en dorpen bedreigd.
Verschrikkelijke boschbranden, die met
groote snelheid over de Noord-Ameri-
kaansche westkust van Canada tot Ca-
lifornië razen, dreigen geheele steden en
dorpen in de asch te leggen.
Het vuur woedt op meer dan zeshon
derd plaatsen.
Twee Ganadeesche oorlogsbodems zijn
aan de kust aangekomen, om eventueel de
bedreigde bewoners aan boord te kunnen
nemen.
De schade in Canada en de Ver. Staten
bedraagt millioenen dollar.
Gebrek aan melk te Moskou.
De „Prawda", het officieele orgaan van
de communistische partij', meldt, dat te
Moskou zeer weinig melk verkrijgbaar is
„door de misdadige nalatigheid en on
verschilligheid der verantwoordelijke
ambtenaren".
In auto's met speciale koelinstallaties
worden reusachtige hoeveelheden melk in
dwe hoofdstad afgeleverd, doch in de win
kels ziet men daarvan niet heel veel te
rug. Soms is de melk nog zuur ook en de
hygniënische omstandigheden laten even
eens te wenschen over.
SUPPLETOIRE BEGROOTING VAN
KOLONI8N INGEDIEND.
Ingediend is een aanvullingsbegrooting
voor 1938 van het departement van ko
loniën.
In de toelichting wordt o.m. gezegd:
In de memorie van toelichting tot de
Indische begrooting voor 1938 deelde de
minister van koloniën mede, dat met be
trekking tot de verdeeling van de Indische
vlootkosten over de rijks- en de Indische
begrooting een nieuw stelsel in overwe
ging was; in afwachting daarvan werd
de tegemoetkoming van Nederland in de
Indische vlootuitgaven voorloopig pro me
morie geraamd.
Zooals intussohen uit de gedrukte stuk
ken van den Volksraad zal zijn gebleken,
is aan dat college o.m. een aanvullingsbe
grooting betreffende afdeeling 9 der In
dische begrooting voor 1938 voorgelegd,
in welker memorie van toelichting het
verdeelingsplan, dat de regeering zich
voor oogen heeft gesteld, uitvoerig is uit
eengezet.
In 't kort samengevat komen de hoofd
beginselen in groote lijnen hierop neer,
dat van de uitgaven voor de Indische ma
ritieme defensie de aanbouwkosten van
schepen en vliegtuigen voor rekening van
Nederland komen, terwijl Indië de exploi
tatiekosten betaalt.
Het ligt in de bedoeling om nadat de
onderhavige aanvullingsbegrooting het
Staatsblad zal hebben bereikt de
hoofdbeginselen met de daar
aan verbonden correctieve bepaling s a-
men te vatten in een alge-
meenen maatregel van be
stuur, ter vervanging van het Kon. be
sluit van 1896.
Het aanbouwplan-1936 omvatte o.m. 33
bommenwerpers voor de land
macht. Terugkeerende tot de traditie, dat
Indië zij'n legeruitgaven zelf betaalt, meent
de regeering van de gelegenheid, dat nieu
we richtlijnen worden getrokken, gebruik
te moeten maken om de bekostiging
van deze vliegtuigen ten
laste van Indië te laten. Als
gevolg hiervan kan het desbetreffende ar
tikel met f 1.326.000 worden verlaagd.
Ten aanzien van de vraag, of met be
trekking tot de vlootikosten voor 1938 be
hoefte bestaat aan toepassing van het
correctief, gelegen in de toekenning van
een bijdrage van het eene gebiedsdeel aan
het andere, is de regeering te rade gewor
den, dat laatstgenoemd gebiedsdeel een
bijdrage in de bedrijfskosten niet kan ont
beren. Zij meent deze bijdrage te moeten
stellen op f 5.000.000, welk bedrag in het
wetsontwerp wordt uitgetrokken.
ECONOMISCHE SAMENWERKING
TUSSCHEN NEDERLAND EN INDIë.
De Nederlandsche delegatie vertrokken.
Gisteren is de delegatie, welke ter be
vordering van het economisch contact tus-
schen Nederland en Indië een bezoek vein
eenige maanden aan onze Oost zal bren
gen, naar Indië vertrokken.
Het doel van de reis is verdere uitwer
king van de economische samenwerking,
door besprekingen over de mogelijkheid
van verruiming van den wederzijdschen
steun, over contingenteeringen en clea-
ringaangelegenheden, de ontwikkeling
van de Indische nijverheid in verband met
de Nederlandsche enz.
Tal van industrieën op Java zullen
worden bezocht en besprekingen worden
gevoerd met den gouverneur-generaal, den
directeur van Economische Zaken in In
dië, den heer van Mook en anderen. Het
ligt in het voornemen, de delegatie met
drie Indische hoofdambtenaren uit te
breiden, zoodat dan een commissie van
zee zal worden gevormd.
VICE-PRESIDENT RAAD VAN INDIë.
De vice-president van den Raad van
Ned.-Indië, repatrieert in November a.s.
De heer G. van den Bussche werd bij
Kon. besluit van 23 Febr. 1933 benoemd
tot lid van den Raad van Ned.-Indië en
bij Kon. Besluit van 29 Mei 1936 tot vice-
president van dezen Raad.
Als zijn opvolger wordt in Indië ge
noemd mr H. J. Spit, oud-voorzitter van
den Volksraad, die momenteel ongeveer
drie jaar en vier maanden lid van den
Raad van Ned.-Indië is.
Binnenland,
Economische samenwerking tusschen No
derland en Indië.
Minister Steenberghe over de overneming
der landbouwcrisismaatregelen.
Buitenland.
Het Koninklijk bezoek aan Parijs.
Aanval op Sagunto begonnen.
Kritieke toestand in Oost-Azië.
Het Tsjecho-Slowaalk'sche vraagstuk.
M IEMAND verdraagt verstopping der Inge-
wanden, maar traag funotlonneerendo
nieren, die ernstige gevolgen kunnen hebben,
worden dikwijle verwaarloosd. Rugpijn, ver
stoorde tlaap, duizeligheid, rheumatlok, leohlaa
of spit zijn de er vaak uit voortkomondo govol-
gen. Deze. verschijnselen waarschuwen u, dat
da wsrklng der nlersn verstoord raakt. Houd
derhalve uw nieren In goeden staat door een
dluretlsoh middel. Stel uw gezondheid niet In
de waagschaal, maar laat Foster's Rugpijn
Nieren Pillen u nieuws kracht en vitaliteit
fievon. Foster's Pillen bevatten geen gevaar-
IJke bestanddeelon en hebben In Holland ruim
80 Jaren ongeëvenaard suoces behaald.
VRIJSTELLING WEGENS BROEDER-
DIENST.
Aan Ingeschrevenen lichting 1939.
Blijkens mededeeling van den minister
van defensie aan de burgemeesters zullen
ten aanzien van het verleenen van vrij
stelling wegens broederdienst aan inge
schrevenen der lichting 1939 de volgende
regelen worden vastgesteld.
Vrijstelling wegens broederdienst kan
worden verleond aan de ingeschrevenen,
die deze vrijstelling wenschen en van wie:
a. twee of meer wettige broeders of wet
tige halfbroeders verkeeren in de omstan
digheid, waarin de broeder ook tot dus
verre moest verkeeren om recht op vrijstel
ling op te leveren; b. een wettige broeder
of een wettige halfbroeder die verkeert in
de vorenbedoelde omstandigheid en die be
hoort tot een gezin van elf of meer kin
deren, den ingeschrevene zelf medegere-
kend.
'Be grootte van het gezin wordt beoor
deeld naar het getal kinderen zooals dit
bij den burgemeester op 1 Juli 1938 be
kend was.
Wie nog geen vrijstelling heeft aange
vraagd en deze thans wenscht, moet voor
1 Augustus de aanvraag alsnog bij den
burgemeester doen.
UITSTEL VAN INVOERING VAN HET
RIJIJDENBESLUIT.
D'e heer Van Braambeek, lid der
Tweede Kamer heeft de volgende vragen
gericht tot den minister van Sociale Za
ken:
Is het juist, dat de minister van plan
is de uitvaardiging van het rijtijdenbe
sluit, gebaseerd op de wet van 9 Novem
ber 1936 (Stbl. 802) te verschuiven, totdat
een reglement autovervoer van goederen
zal zijn in werking getreden?
Indien dit inderdaad juist is, welke is
dan de reden om dit rijtijdenbesluit, het
welk reeds ruim anderhalf jaar op zich
laat wachten, tot dat tijdstip uit te stel
len, waar het zich toch volsrekt niet en
kel tot de vrachtauto's bepaalt?
Is de minister niet van oordeel, dat de
veiligheid op den weg, geheel afgeschei
den van alle sociale wenschelijkheden
daartoe, een spoedige invoering van het
rijtijdenbesluit noodzakelijk maakt?
Indien het antwoord op de laatste vraag
bevestigend luidt, wanneer kan uitvaar
diging dan tegemoet worden gezien?
MARINE-OEFENINGEN OP DE
NOORDZEE.
Vliegtuig brengt den nacht buitengaats
door.
Naar het A.N.P. meldt, hebben de oefe
ningen op de Noordzee, waaraan 25 oor
logsschepen en vliegtuigen deelnemen en
die Maandag j.l. zijn begonnen, tot nu toe
een zeer vlot en bevredigend verloop. De
marineleiding, die deze oefeningen dit
maal minder geschikt achtte voor bijwo
ning door de pers, is bijzonder tevreden
over de prestaties van het personeel der
vliegtuigen, onderzeebooten en bovenwa
terschepen. Het hoofddoel der oefeningen
is de oplossing in de praktijk der tacti
sche problemen, die zich voordoen bij de
bescherming van onze handelsscheepvaart
in geval van oorlog. D'oor de wisselende
omstandigheden van weer, gesteldheid
der zee en zicht in de afgeloopen dagen
hebben de oefeningen groot nut afgewor
pen.