Vier Militaire vliegers om het leven
gekomen.
ie
SKtëleVram
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD
ZATERDAG 16 JULI 1938
52e JAARGANG - No. 242
Het gebruik van den Bijbel.
Blijkbaar door onjuiste berekening van eikaars snelheid
schoten te Gilze-Rijen twee toestellen op elkaar af, waar
door de vleugels botsten.
Eén vliegtuig viel brandend neer.
Buitenland.
Opbrengst Rijksmiddelen.
Binnenland
Nieuwe Handelsovereenkomst met
België.
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, does
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentlën 30 cent per rege!
Ingezonden nsededeeiingen 00 cent per regel
Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags
f0.75 bij vooruitbetaling
Advertentlën onder Ietter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
D'at de Heilige Schrift van groote be-
teekenis is ook voor het staatkundige en
sociale leven, wordt in Christelijke krin
gen gaarne toegestemd. Verschil van mee
ning hestaat hieromtrent niet.
Minder groot is echter de eenstemmig
heid als het gaat om de vraag waarin
dan de beteekenis van den Bijbel voor
onze actie op deze terreinen bestaat.
Heel vaak, heeft eens een schrijver ge
zegd, gaat men in de practijk niet veel
verder dan dat men den Bijbel gebruikt
als een hulpmiddel om de vergaderingen
op stichtelijke wijze te openen.
Deze uitspraak moge sterk overdreven
zijn, toch wordt hier gewezen op een ge
vaar waarvoor wij de oogen niet mogen
sluiten. En in elk geval zal, wie het ern
stig meent met het Woord van God,
zulk een Bijbelgebruik, of liever mis
bruik, onvoorwaardelijk afkeuren.
D'e Bijhei moet gebruikt worden, als
d e lamp voor den voet en h e t licht op
het pad. Eh dat licht moet, ook bij de
behandeling van sociale en politieke
vraagstukken op den kandelaar wor
den geplaatst.
Niet denkbeeldig is echter het gevaar,
dat de Bijbel op een verkeerde wijze wordt
gebruikt.
Iedere ketter, zegt het spreekwoord,
beeft zijn letter. Juister is misschien:
zoekt zijn letter.
In zulk een geval wordt de Bijbel ge
bruikt om aan eigen, vooropgezette, denk
beelden een zeker cachet te geven. Men
neemt dan eerst een bepaald standpunt
in en gaat dan zoeken naar een tekst,
waarmee men dat standpunt kan verde
digen.
Inplaats van te buigen voor de majes
teit van bet Woord des Heeren, tracht
men dan dat Woord te buigen en te kne
den naar eigen zin en inzicht.
Niet minder afkeurenswaard is het ge
bruik van bepaalde teksten, die op den
klank af en zonder op het verband en de
beteekenis daarvan te letten, worden
„verklaard" en waardoor het mogelijk
wordt, aan allerlei practijfcen, die voor
God niet kunnen bestaan, een soort Chris
telijk vernis te geven.
Ook dient er de aandacht op gevestigd,
dat de Bijbel niet is een wetboek, waarin
men eenvoudig na kan slaan bet artikel
dat men op een zeker oogenblik noodig
heeft.
Het Woord van God bevat beginselen,
richtlijnen, die gelden voor alle tijden
en voor alle omstandigheden.
De verhoudingen mogen zich wijzigen
in verband met den tijd waarin en de
plaats waar wij leven, de beginselen
blijven.
En nu is bet noodig, die beginselen te
leeren kennen en de beteekenis daarvan
steeds beter te verstaan.
Het eerste en allesbeheerschende begin
sel is zeker wel, dat de souvereiniteit Gods
moet worden erkend voor alle levenster
rein. Er is geen enkel levensgebied denk
baar, waar die souvereiniteit niet zou
gelden.
God de Hieere, de Schepper en Onder
houder van hemel en aarde, heerscht als
Opperheer, 't Moet alles naar Zijn wetten
hooren.
En een ieder, die God den rug toekeert,
die met verachting van Gods Woord, zelf
wil uitmaken wat goed en kwaad, recht
en onrecht is, hevindt zich, in welke rich
ting hij dan ook mag gaan, en onverschil
lig of hij daarbij meer of minder ver gaat,
op een revolutionairen weg.
Het gezag van de Overheid als die
naresse Gods, is in den Bijhei vastgelegd,
evenals het gezag van de ouders in het
gezin.
Daaraan valt niet te tornen.
Maar evenzeer is vastgelegd de plicht
zoowel van de ouders als van de overhe
den, otm bij de uitoefening van dat gezag
niet willekeurig te werk te gaan, maar
met de in Gods Woord geopenbaarde or
dinantiën van den Goddelijken Gezag-
gever rekening te houden.
De heiligheid van het huwelijk als een
goddelijke instelling, wordt in den Bijbel
gehandhaafd.
En inplaats van gemakkelijke echt
scheiding wordt gesteld de heilige
Plicht der eoht-genooten om elkander
hef^ te hebben.
Voor den arbeider is er de eisch dat bijl
getrouw zal zijn in het verrichten van zijln
arbeid, maar daarnaast staat ook de regel
dat de arbeider zijn loon waardig is.
£oo bevat Gods Woord een schier on
uitputtelijke rijkdom van beginselen, om-
at het is „het handschrift door God ons
geschonken tot handhaving van het Ko-
umkrijk Gods".
Gistermiddag te half drie is boven het
militaire vliegveld te Gilze-Rijen een on
geluk gebeurd, dat aan vier jonge men-
schen bet 'leven beeft gekost. De omge
komenen zijn: de aspirant reserve officie
ren leerling-ivliegers W. J. J. van Offe
ren, uit Bilthoven; J. D. 'Overbeeke, ge
boren te Probolingo op Java, thans wo
nende te Oosterbeek, en E. 'G. A. Manesse
uit Haarlem en de dienstplichtige ser
geant leerling-vlieger J. Steurs uit Rot
terdam, alle vier jonge mannen van on
geveer twintigjarigen leeftijd.
In den loop van den ochtend waren
zeven militaire vliegtuigen in escadrille-
verband van bet vliegveld Teuge te Gilze-
Rijen aangekomen met de bedoeling in
den namiddag een oefenvlucbt naar Soes-
terberg voort te zetten. Na een reeks
oefeningen in de omstreken van Gilze
waren de jongelui vroolijk en wel op bet
terrein neergestreken om den koffiemaal
tijd te gebruiken in bet café van den beer
J. Tuytelaars. Allen waren in prettige
stemming. Na bet gebruiken van den
maaltijd zijn de zeven toestellen opge
stegen om gezamenlijk naar Soesterberg
terug te keeren.
Na eenige minuten stevenden vijf toe-
stelen reeds veilig en wel in Noordelijke
richting, maar de FK 51 No. 20 en de
FK 51 No. 8 zaten nog boiven bet vlieg
veld in de lucht en de bemanning voerde
eenige oefeningen uit. Plotseling schoten
zij op elkaar toe en door een ver
keerde berekening van elkanders snel
heid, volgde op ongeveer 100 m. hoogte
een botsing, waarbij de vleugels elkander
raakten. Een andere lezing luidt, dat een
der toestellen bij bet uitvoeren van een
duikvlucht, de tweede machine, welke
juist was opgestegen, aan den staart had
getroffen. 'De FK 51 No. 8, bemand met
de aspirant-officieren Van. 'Offeren en
Overbeeke, de laatste als bestuurder, vloog
in de lucht in brand en iviel in het bosch
aan den rand van het vliegveld.
'Het 'dienstpersoneel van bet veld, on
der leiding van sergeant majoor Burgers,
geholpen door werkloozen en de brand
weer uit Gilze-Rijen begonnen onmiddel
lijk bet brandende bosch te blusschen,
maar konden verder geen hand uitsteken
om de inzittenden te redden.
Het vliegtuig en de lijken verkoolden
geheel.
De FK 51 No. 20, bestuurd door den
adsp. reserve officier Manesse met als
mede-passagier den dienstplichtigen ser
geant Steurs, verloor in de lucht zijn
staart en een vleugel en kwam in glij
vlucht naar beneden in een lupineveld
van het tegenover bet vliegveld gelegen
'Nerboven. Het sloeg met den kop tegen
den grond en maakte een groot gat.
Werklieden, die in de buurt völdarbeid
verrichtten, snelden toe en begonnen aan
stonds met bet reddingswerk. De bestuur
der bleek echter reeds overleden, maar
Steurs, die zwaar aan het gelaat was ge
wond, kon nog levend worden uitgezaagd.
Per ziekenauto werd hij onmiddellijk
naar het Diaconessenziekenhuis te Breda
vervoerd, nadat D'r Hoeks uit 'Gilze het
eerste noodverband had gelegd.
Om ivijf uur kwam de tijding dat ook
hij was1 overleden.
Het lijk van Manesse werd later in de
loods van het vliegveld geborgen.
Er heerschte op het vliegveld groote
verslagenheid; de andere vliegers, die het
ongeluk hunner kameraden bemerkt 'had
den en terugkeerden, kregen bevel om on
middellijk weer te vertrekken. Dit is bet
eerste ongeluk met doodelijken afloop dat
ooit op 'dit vliegveld is gebeurd.
H.K.H. Prinses Juliana" en Z.K.H. Prins Bemhard hebben Donderdag een on
officieel bezoek gebracht aan Koning Leopold van België. Het Prinselijk Paar bij
het verlaten van het paleis te Laeken in de auto van Prins Bernhard.
INCIDENT AAN DE MANTSJOE-
KWOSCHE GRENS.
Uit Hsinking wordt aan Domei gemeld,
dat een Russisch detachement, dat de
Mantsjoekwosche grens gepasseerd) is,
Dinsdag j.l. op 40 km. te Zuiden van
Hoetsjoen in de provincie Tsjientau, de
plaats Tsjangkoefeng zou 'hebben 'bezet,
welke een belangrijke strategische positie
vormt in die bergachtige streek, en die
de districten Yoeki en Toemen beheerscht,
evenals de baiven 'Rasjoen in Korea.
Het 'zelfde telegram uit Hsinking meldt,
dat een veertig Russische soldaten op het
oogenblik bezig zijn met bet aanleggen
van ondergrondjsche schuilplaatsen op de
Oostelijke helling van den berg Tyjang-
'koefeng, terwijl een dertig andere 'solda
ten zich installeeren op de Noordelijke
helling van den berg, waar zij verdedi
gingswerken aanleggen.
D'e Japansche zaakgelastigde 'heeft 'bij
den plaatsvervangenden volkscommissaris
van buitenlandsche zaken te Moscou
krachtig geprotesteerd in verband met
het overschrijden van de Mauds joerijsche
grens door eenige Russische soldaten. Hij
eischte, dat de soldaten onmiddellijk te
ruggetrokken zouden worden uit de om
geving van Sjen-Feng. waar zij zich ge
nesteld hadden.
De volkscommissaris antwoordde, dat hij
nog niet over informaties beschikte.
JAPANS FINANCIEELE NOOD.
Drastische bezuinigingen.
Het besluit, Üe Olympische Spelen,
welke in 1940 te Tokio gehouden zouden
worden, af te zeggen en de wereldten
toonstelling van dat jaar uit te stellen,
is genomen onder den drang van de
financiëele moeilijkheden, waarin het
land zich tengevolge van de militaire
operaties en van de onzekerheid van den
toestand in China bevindt.
Verleden maand heeft de minister van
financiën een drastisch bezuiningspro-
gramma aangekondigd en dit besluit is
hiervan een der eerste en meest merk
bare gevolgen.
Bovendien is het bouwbedrijf krachtig
beperkt, zoodat groote vertraging is in-
getreden in den woningbouw.
In zes maanden f2.6 millioen bij de
raming ten achter. De directe
belastingen houden zich goed.
De rijksmiddelen brachten in Juni op
f 39.28 millioen, tegen f 40.41 millioen in
Juni 1937 en f35.76 millioen als 1/12 der
raming.
In de eerste zes maanden van 1938 be
droegen de totale ontvangsten f 217.23 mil
lioen (v. j. f 209.11 millioen) bij f 214.61
millioen als 6/12 der raming.
De laatste maandstaat ia voor de „ove
rige middelen" een weinig teleurstellend.
Vergeleken met de maand Mei brachten
deze middelen in Juni j.l. namelijk ruim
f 2 millioen minder op en vergeleken met
Juni 1937 f 1 millioen minder.
Vooral is dit te wijten aan de sterke
vermindering van de opbrengst van Rech
ten en boeten van Registratie, die
minder dan de Helft van het bedrag in
Juni 1937 opbrachten (bijna tl.3 millioen
minder) en de rechten en boeten van ze
gel, die 1.1 millioen beneden verleden
jaar bleven. Ook een ongunstig verschil,
zij bet voor een kleiner totaalbedrag, geeft
de opbrengst van de loodsgelden
en van deaooijns op zout en
geslacht.
Hiertegenover staat de D 1 v i d e n d -
en tantièmebelasting, die
ruim f 700.000 meer opbracht dan in de
gelijke maand van 1937, accijns op
wijn en op gedistilleerd (ruim
f 400.000 meer) en de R e c 'h t e n en
boeten van successie, die even
f 235.000 boven Juni 1937 bleven.
Het zuiver bedrag der kohieren van de
directe belastingen is1 ruim f 14 millioen
hooger dan over de Meimaand 1938 en
bijna f4 millioen meer vergeleken met
Juni 1937.
Tenslotte is de financiëele nood in Ja
pan nog meer gestegen door de jongste
overstroomingen, welke in het land een
schade hebben aangericht van tweehon
derd millioen yen.
Het publiek legt zich met discipline bij
het onvermijdelijke neer, doch verbergt
geenszins zijn teleurstelling.
BOM IN JERUZALEM.
Vele dooden en gewonden.
Om half twee gistermiddag is midden
in de Davidstraat ivan het oude stadsdeel
van Jeruzalem een bom geworpen.
De gevolgen waren ontzettend. Het
aantal dooden (bedraagt 18. Onder de ge
kwetsten, in het geheel 42, zijn twee zoo
ernstig gewond, dat zij ieder oogenblik
kunnen overlijden.
Alle slachtoffers zijn Arabieren. Men
heeft 'de omstandigheden, waaronder de
aanslag is gepleegd, nog niet nauwkeurig
kunnen vaststellen.
N'a zes uur des avonds mag niemand
in Jeruzalem zich meer op straat bege
ven. In de stad heerscht groote opgewon
denheid.
De ontploffing was in de geheele stad
hoorbaar. Verscheidene slachtoffers zijn
onherkenbaar verminkt. Afgerukte
Iiohaaansdeelen werden verscheidene me
ters van de plaats der ontploffing af
gevonden.
VERSTERKINGEN LANGS DE
DUITSCHE WESTGRENS.
Naar 'Havas uit Berlijn meldt is het
decreet van Göring betreffende den ver
plichten arbeidsdienst bezig in geheel
Düitschland in werking te treden. Een
aantal jonge werklieden, die opgecomman
deerd zijn in Berlijnsche fabrieken, heb
ben order gekregen zich naar de Saax
te begeven. Er is reden om aan te
nemen, dat een zeker aantal daarvan' te
werk zal worden gesteld bij fortificatie-
werken langs de westelijke grens waar
van den bouw in versneld tempo wordt
voortgezet.
Korte Berichten.
D'e schrijver van „Van het Westelijk
front geen nieuws" beeft met ingang van
Zaterdag j.l. opgehouden Duitscber te
zijn. Op een lijst van 68 namen in
hoofdzaak Joden namen van men-
scben, wien bet Buitsche staatsburger
schap is ontnomen, komt die van den
auteur ook voor.
Naar de „Times" uit Washington
meldt, beeft men 'Roosevelt officieel ge
vraagd een derde ambtsperiode als pre
sident der Vereenigde Staten te willen
aanvaarden.
Gemeld wordt, dat de Deensche mi
nister-president Stauning ernstig ziek is.
Het Britsche ministerie van lucht
vaart heeft bij een nieuwe fabriek van
Lord Nuffield een order voor den bouw
van 1000 gevechtsvliegtuigen geplaatst.
keuze uit 5 soorten aan de loketten
De regeeringspersdienst deelt mede,
dat de besprekingen, die in den loop van
de laatste weken tusscben Nederlandsche
en Belgische gedelegeerden afwisselend to
Brussel en te D'en Haag hebben plaats
gevonden, teneinde de noodzakelijke wij
zigingen in die Nederlandsch-Belgische
overeenkomst betreffende bet 'handels
verkeer tussehen de beide landen aan te
brengen, zich op bevredigende wijze heb
ben ontwikkeld.
Het laat zich aanzien, dat een nieuwe
overeenkomst, die in de plaats zal ko
men van bet accoord van 30 Juni 1937,
binnenkort tot stand zal komen.
DE PRIJZEN VAN DE GLOEILAMPEN.
Nog steeds belangrijk te hoog?
Blijkens het voorloopig verslag der
commissie van rapporteurs van de Eerste
Kamer over bet ontwerp van wet tot be
krachtiging van het Koninklijk besluit
van 13 April 1938, tot regeling van den
invoer van metaaldraadgloeilampen, ble
ken vele leden van oordeel, dat de prijzen
van gloeilampen in Nederland nog steeds
belangrijk te boog zijn. Waarom, dus
werd gevraagd, heeft de regeering niet
een bepaalden prijs als voorwaarde ge
steld?
Eenige andere leden zich bij het voor
gaande goeddeels aansluitende, vroegen
opgave van de prijzen, welke voor Neder
landsche gloeilampen worden bedongen
in Nederland en in de voornaamste an
dere afzetgebieden. Mede zouden zij gaar
ne vernemen, waarin de door de regee
ring geoefende prijscontrole de facto heeft
bestaan.
NEDERLANDSCH-BELGISCH!
RUILVERKEER.
D'e onderhandelingen tusscben gedele
geerden van Nederland en België over
bet handelsverkeer tussehen beide landen
zijn, zooals gemeld, in den loop van deze
week te Brussel voortgezet. Dte tegen
woordige stand der besprekingen doet
verwachten, dat de nieuwe regeling reeds
in bet begin van de volgende week getee-
kend zal kunnen worden.
NIEUW VERVOERRECORD BIJ
DE K. L. M.
Bijna 900 passagiers op één dag.
Het zomervervoer van de K.L.M. neemt
een ongekende? vlucht. Er worden dage
lijks vervoercijfers gemeld, welke in jaren
niet bereikt werden. Was kort geleden
nog bet record voor het vervoer binnen
de grenzen van Europa een kleine 800
passagiers op één dag, Zaterdag j.l. werd
een totaal bereikt van bijna 100 meer; op
dien dag vermeldde bet 'binnenlandiscbe
verkeer 365 passagiers, op de Europee-
sche lijnen werden er 525 vervoerd.
In het binnenland wordt op bet oogen
blik bet drukst gevlogen met den dienst
naar (Leeuwarden en Groningen. Deze lijn
had op dezen 'Zaterdag een totaalvervoer
van 120 passagiers. Hierop volgde de
Zeeland!ijn met 112 en Texel met 51.
In het 'Europeesc'he verkeer staat Lon
den nog altijd aan de spits, op dezen
recorddag met 150 luchtreizigers.. De dub-
beldaagsche dienst naar Praag, Weenen
en Boedapest vliegt altijd nog met uit
verkochte toestellen. Een kleine 100 pas
sagiers vlogen tusscben Londen en Boe
dapest.
Ook de lijn naar Midden-Engeland is
veel beter dan vorige jaren; het bezet
tingspercentage ligt ongeveer 100 pet.
hooger dan in 1937.
