Lie
Daqblad voor de Provincie Zeeland
mma.
EERSTE BLAD
LiettliescheriiiiDg en loteiü
Weinig bevredigend.
De strijd in Spanje.
De strijd in China.
De stand der werkloosheid. Belangrijkste Nieuws
TT
DINSDAG 28 JUNI 1938
52e JAARGANG - No. 226
Zomersproeten
SPRUTOL
den lervens-
Jiet asfaitmortel
belang een voeg-
ruiken, dat niet.
|warin weer uit
jrhardingen zijn
om over deze
Ie conclusies te
linkerverhardin-
le aanwezigheid
Ide aanlegkosten
re verhardingen
[•dingen.
Jiige klinkersoor-
de aangename
de duurzaam-
•dappelziekte.
piekte op enkele
I de stengels van
gewoonlijk de
[tasting is) reeds
Noodzakelijk, dat
ter bestrijding
bt is uitgevoerd,
Fordt verricht.
Doten is, kan
[ting volgen, om
it ook net hijge-
(iekte beschermd
gevoerd worden
irgondische pap
Plantenziekten-
geachte speciale
1938.
415.5 M. KRO-
8.20 Ber. 10.00
ii'tje. 12,00 Ber.
solist. Yan 1.00
de Vrouw. 3.00
t: KRO-Kamer-
IRO-orkest. 5.45
wemcursus. 8.30
r. 7.15 Causerie
i Sportpr. 8.00
IRO-Symphonie-
en piano. 10.00
NP. 10.45 Mid-
RO-Boys en so-
M. AVRO-Uitz.
3 er. 10.00 Mor-
10.30 Viool en
een 11.30 Lyra-
00 Het Omroep-
Het Omroepor-
Irain. 4.30 Kin
derhalfuur. 5.30
'ohn's Hawaiian
iroeporkest. 7 00
Interview. 8.00
ram. 8.30 Bonte
Jram. 10.30 Ti-
ANP. Hierna
12.05 De BBC-
ers. 1.05 Gram.
Reynolds-Octet,
rroll Bibbons en
idland-orkest en
-orkest en solist.
)rkest.
M.
2.50 Kleinorkest.
üeinorkest. 6.50
iret-progr. 9.20
-11.20 Gram.
L.00 en 1.30 Or-
,20 Cellokwartet.
7.05 Gram. 8.50
m.
ER. 1571 M.
soor. 9.35 Gram.
st, pianoduo en
h Kamer-orkest.
ERBERICHT.
nd van 28 Juni:
rmachtige, later
wind, betrokken
ipklarend, waar-
■armer 's nachts,
Idag 3 uur:
gen 10 u.: 760.
'ietsen;
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststrant 7 0, Goes
Postrekening 44155 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - HoofdredacteurR. ZUIDEMA
AbonneeentspfSje Sg.26 pGu» £svici'teg3
Weekabonnementen voor MlddeËurg
Goes en Vlissingen t OM
Losse nummers 5 cent
Advertentlën 39 sent rer reje?
Ingezonden mcdedcellngen 60 cent per regsl
Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdag»
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentlën onder ietter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Er bestaat in ons land een Nederland-
sche Vereeniging voor Luchtbescherming.
Indien ergens, dan is op dit terrein toch
zeker wel algemeene samenwerking
noodig.
Het geldt hier een nationaal be
lang, zeker niet minder dan de militaire
weermacht.
En het is dan ook te verstaan, dat de
Vereeniging, die zich op dit terrein be
weegt, en die zich tot taak stelt door
voorlichting geheel het volk actief te ma
ken, door de Regeering erkend wordt als
een semi-officieel lichaam met monopo
listisch karakter, als de eenige algemeene
landelijke vereeniging voor de bescher
ming van de bevolking tegen luchtaanval
len.
Maar des te meer te betreuren is het
dan ook, dat door deze Vereen, voor de
bereiking van haar doel middelen worden
gebruikt, waardoor het nationaal karakter
en de zoo noodzakelijke eenheid worden
geschaad.
Men heeft n.l. ter versterking van de
geldmiddelen een loterij georganiseerd.
En men heeft dit gedaan, hoewel het be
kend is, dat velen die gaarne aan de be
scherming tegen de uit de lucht dreigen
de gevaren van harte meewerken, daar
tegen principiëele bezwaren hebben.
Het was dan ook goed gezien van den
neer v. d. Zaal (A.R.) dat hij deze zaak
in de Tweede Kamer ter sprake bracht.
Wij betreuren het, aldus Spr., dat dit
middel gekozen is. Het is bene
den den stand van een
semi-officieel lichaam om
met dergelijke middelen
te moeten werken. Daarbij! heeft
ze nu wel een andere taak, die dringt,
dan om zich te bekommeren, hoe ze aan
het geld zal komen. Doch ook acht
ik het onjuist om zulk een
middel te gebruiken. Op grond
van Gods Woord achten velen in ons land
het lot heilig. Dr Kuyper en prof. Geesintk
hebben dit wel heel duidelijk ons Gere
formeerde volk geleerd. Daarom zullen
groote volksgroepen aan deze actie om het
beginsel, dat daarin ligt, niet mee kun
nen werken. Het is onjuist van een natio
nale organisatie om iets te doen, waar
aan een bepaald deel van ons volk niet
kan meewerken, omdat het daartegen ge
wetensbezwaar heeft.
Wil de minister zijn invloed aanwenden
om te verhinderen, dat de loterij gehouden
zal worden?
Het antwoord van Minister van Boeyen
was teleurstellend.
Zonder meer afwijzend.
„De heer Van der zaal aldus de Mi
nister heeft mij verzocht of ik alsnog
pogingen zou willen ondernemen om de
Nederlandsche Vereeniging voor Luchtbe
scherming af te houden van het organi
seren harer loterij;.
Mijnheer de Voorzitter! I k b e n
daartoe niet bereid. Die ver
eeniging leidt een volkomen zelfstandig
leven en de regeering is voor het leven
jan deze vereeniging niet verantwoorde
lijk. Ik heb die vereeniging op te voeden
tot deze verantwoordelijkheid, dat ze zelf
leert beheeren en leert uitzien naar de
middelen, die ze noodig heeft om haar
arbeid goeddeels te kunnen bekostigen. Ik
kan geen stuk van de verantwoordelijk
heid overnemen, die krachtens de statu
ien en het geheele wezen tot hel terrein
van deze vereeniging, behoort. Ik voeg
®r aan toe, dat uiteraard
heloterijbij' mij niet de
I 1 11 s ,t e sympathie heeft;
ik had liever gezien, dat men andere we-
ISen gevonden had, maar ik heb terzake
Igeen enkele bevoegdheid en kan aan het
I verzoek van den heer Van der Zaal ook
|hiet gevolg geven om in dezen nog stap-
|Pen te ondernemen".
Bit antwoord is duidelijk.
•De Minister is niet bereid zijn invloed
an te wenden om deze vereeniging, die
et nationaal belang wil dienen, in bet
pede spoor te brengen.
Het antwoord van Minister van Boeyen
15 de vragen van den heer van der Zaal
I JpV^g bevredigend.
e Minister zegt, dat hij voor bet leven
p Vereeniging voor Luchtbescherming
p t verantwoordelijk i!s en dat hij ter-
l'w geen 'erïkel© bevoegdheid beeft.
ijaar is <Ht niet in strijd met de fei-
Het ia de Regeering geweest, die aan
deze vereeniging een monopolistisch ka
rakter heeft gegeven.
Bovendien is aan deze vereeniging ook
een subsidie toegekend van f 12000 plus
voor 1938 nog een bedrag van f 13000.
Niet onvoorwaardelijk echter.
Er zijn zekere eiscben gesteld.
„Ik heb zoo verklaarde de Minister
toen met de vereeniging voor Luchtbe
scherming gehandeld werd over de vraag,
hoe die organen (de Vereen, voor Lucht
bescherming en de Rijksinspectie) naast
elkaar zullen moeten werken, het contact
tot stand gebracht en g e i s c h t als
voorwaarde van het subsidie,
dat de Vereeniging voor luchtbescherming
regelmatig aan de vergaderingen van de
vereeniging zou deelnemen."
En verder
„Ik heb ook geëiseht, dat wanneer de
inspectie zich zou moeten begeven op een
terrein, waarvoor de vereeniging belang
stelling kan hebben, de vereeniging in het
overleg betrokken zal worden."
De subsidie plus bijdrage is dus wel
degelijk aan zekere voorwaarden gebon
den.
Uit het feit, dat aan deze organisatie
een monopolistisch karakter werd gege
ven en dat uit 's Rijks kas subsidie wordt
verleend, volgt vanzelf dat de Minister
zeer zeker bevoegdheid had, het uitschrijf
ven van een loterij tegen te gaan.
Wij! betreuren het dat de Vereen, voor
Luchtbescherming door het uitschrijven
ivan een loterij haar nationaal karakter
schaadt, en een deel van ons volk min of
meer van zich vervreemdt.
En wij betreuren het niet minder, dat
de betrokken minister niet 'bereid is den
invloed waarover hij beschikt aan te
wenden, om de lóterijLplannen ongedaan
te maken.
De Spaansche regeering stelt Parijs en
Londen gerust.
Men vermoedt, dat de geruchten om
trent een te verwachten bombardement
op Italiannsc'he steden hun oorsprong
vinden in het feit, dat in Spanje een
corps van jonge piloten gevormd is on
der de leuze „Slaag of sterf". Dezen zou
den Negrin hun diensten aangeboden
hebben en geëiseht hebben, dat vergel
dingsmaatregelen genomen worden.
Naar verluidt, heeft de regeering te
Barcelona aan Engeland en Frankrijk de
verzekering gegeven, dat volkomen con
trole oVer de republikeinsche strijdkrach
ten dergelijke stappen verhinderen zullen.
Evenwel zou, indien de bom
bardementen op open steden
voortgaan, de mogelijkheid
van wanhoopsdaden ontstaan.
De beide nieuwe aanvallen op Britsche
schepen hebben in Britsche politieke
kringen een zeer slechten indruk ge
maakt, temeer aangezien de aanduidin
gen, welke de afgeloopen 48 uur te Lon
den waren ontvangen, deden veronder
stellen, dat een einde zou komen aan deze
aanvallen.
Het Britsche schip „Arlon", dat in de
haven van Valencia door een bom .werd
getroffen, is zinkende.
Het Engelsche stoomschip „Farnham",
dat door vliegtuigen der opstandelingen
was gebombardeerd, is gezonken. Dte la
ding werd gered. Er zijn drie dooden,
naar het'ischijnt allen leden der beman
ning. Twee bootwerkers werden gewond.
In een telefonisch interview, dat de
United Press met een der opvarenden
van het Britsche schip „Arlon", den
tweeden maat J. Maude, heeft gehad,
gaf deze de volgende beschrijving van het
gebeurde:
„Om 8 uur 45 werd de „Arlon" door
een bom midscheeps getroffen. Vijf drie-
motorige machines vielen van een hoogte
van 1500 meter aan. Gelukkig waren op
dat oogenblik slechts vijf man aan boord,
waar ik toe behoorde. Boven de werven
wierpen zij veertig bommen omlaag. Vijf
tien daarvan vielen neer in de nabijheid
van ons schip. D'e menschen op het dek
zochten in allerijl een goed heenkomen.
Een van hen, een Roemeen, werd echter
getroffen en in stukken gereten. Als door
een wonder werd de derde maat, die zich
beneden bevond, gered. Hij kon zich door
de vlammen een weg banen. Wel isi hij
ernstig gewond door het vuur.
Toen we het schip verlieten, was het
geheel in rook en vlammen gehuld. Ik
weet niet, of het gezonken is of niet, in
ieder geval moet het geheel uitgebrand
zijn.
ENGELAND EN FRANKRIJK
WAARSCHUWEN JAPAN.
In antwoord op de in het Engelsche
Lagerhuis gestelde vragen heeft de onder
staatssecretaris van 'buitenlandsohe zaken,
Buttler, medegedeeld, dat de regeeringen
van Frankrijk en Groot-Brittannië door
tusschenkomst van haar ambassadeurs te
Tokio aan de Japansche regeering hebben
duidelijk gemaakt, dat zij een be
zetting van Hainan zouden
beschouwen als een aan-
1 eiding tot 'n ongewenseh-
te complicatie.
Mochten zich ongelukkigerwijze zooda
nige complicaties voordoen, dan zouden
de regeeringen van Groot-Brittannië en
Frankrijk elkander ongetwijfeld den steun
verleenen als voor dergelijke omstandig
heden vereiaoht zou worden.
De bezetting door de Japanners van
het eiland Namoa, op 30 km ten Oosten
van Swatau, op 24 Juni j.l. heeft geheel
den kusthandel en zeehandel van Swatau
afgesneden, aldus waarnemers, die er op
wijzen, dat dit tevens 'beteekent volkomen
stopzetting van bet verkeer langs de lijn
tussohen Namoa, Formosa en de Pesca
dores. Deze waarnemers zijn verder van
oordeel, dat de Japansche vloot, die „een
Nog eenige daling.
De directeur van den rijksdienst der
werkloosheidsverzekering en arbeidsbe
middeling deelt mede, dat in de week
van 6 tot en met 11 Juni bij gesubsidi
eerde vereenigingen met werkloozenkas
waren aangesloten 563.009 personen, on
der wie 76.200 landarbeiders.
Voor de 486.800 verzekerden buiten de
landarbeiders was het werkloosheidsper
centage 23.4, tegenover 23.8 in de vorige
verslagweek, 23 t/m. 28 Mei.
In de eerste verslagweek van Juni was
het werkloosheidspercentage voor alle
verzekerden in de laatste jaren als volgt:
1932 24.6
1933 24.6
1934 24.8
1905 29.4
1936 30.9
1937 24.3
1938 23.4
Biunnnlnnil.
Fusie der tramwegmaatschappijen in
Zeeuwsch-Vlaanderen.
i' Verhooging crediet werkverruiming.
Wijziging bedrijfsradenwet.
De grenswijziging op Zuid-Beveland.
i De stand der werkloosheid.
Buitenland.
Engeland en Frankrijk waarschuwen
Bij de organen van de openbare ar
beidsbemiddeling stonden op 11 Juni in
totaal 343,788 werkzoekenden ingeschre
ven, onder wie 325.634 mannen. Van deze
werkzoekenden waren 325.824 werkloos,
onder wie 312.697 mannen.
Het bestuur van het Werkfonds 1934
heeft opgegeven, dat op 16 Juni rond
10.300 arbeiders aan bet werk waren met
behulp van dit fonds.
vreedzame blokkade" uitvoert tegen Ghina
haar werk ten zeerste vergemakkelijkt ziet
door de bezetting van Naoma, aangezien
de patrouilleering thans 'beperkt zal wor
den tot het gebied ten Zuiden van Namoa
en ten Noorden van Hainan, waar ook
volgens de meening dezer waarnemers,
binnen afzienbaren tijd de blokkade effec
tief uitgevoerd zal worden.
DUITSCHERS IN OOSTENRIJK NIET
BEVOORRECHT.
Tegenspraak uit Berlijn.
Naar aanleiding van de berichten om
trent moeilijkheden in Oostenrijk betoogt
het D. N. B., dat er geen sprake is van
bevoorrechting van. 'Duitsohers in dat ge
bied. Alle regeeringsambtenaren, de lei
ders van 'Schupo en Arbeidsdienst, zijn
Oostenrijkers, de leiders der S. A. en S. S.
voor resp. 95 en 98 pot., van alle gouw
leiders en hun plaatsvervangers is slechts
één uit het oude rijksgebied afkomstig. In
bet oude rijksgebied daarentegen beklee-
den naar verhouding veel Oostenrijkers
leidende functies.
Tenslotte meldt het D. N. B., dat zich
nog slechts enkele Duitsohe troepenafdee-
lingen in de Oostmark 'bevinden, „voldoen
de om de vroegere 'bondstroepen volgens
de Duitsehe methode op te leiden".
DE CHOLERA IN BRITSCH-INDIE.
Reeds meer dan 35.000 deaden.
D'e cholera-epidemie in Britsch-Indië
breidt zich nog steeds uit. Alle pogingen
der regeering tot bestrijding worden ge
handicapt door gebrek aan artsen. In de
Vereenigde Provincies, die onder Ehgelsöh
bestuur staan, bedraagt het aantal doo-den
tot nu toe reeds 17.330. In geheel Indië
rekent men met meer dan 35.000 dooden.
Japan.
Cholera in Britsch-Indië.
Een divisie mijnenleggers is voor een kort bezoek in de Amsterdamsche haven aangekomen.
namen ligplaats aan den steiger van de HollandAmerika Lijn.
De oorlogsbodems
verdwijnen spoedig door 'n pot
Bij olie Drogisten
Meer dan 12 millloen weerbare mannen
in Italië.
De staatssecretaris van het Italiaansche
ministerie van oorlog, generaal Pariani,
schrijft in het tijdschrift „Rassegna Ita-
liana", dat Italië thans in totaal 9.800.000
man tusschen 18 en 55 jaar of §3 procent
der bevolking kan. mobiliseeren, waarbij
nog komen 2.300.000 weerbare mannen
uit het rijk en de Noord-Afrikaansche
provincies.
Nog steeds aardschokken.
De seismograaf van de Fordham-uni
versiteit heeft Zaterdagnacht twee aard
schokken geregistreerd, waarvan het epi
centrum ongeveer vijfduizend kilometer
ten Zuiden van New-York lag.
Opheffing van het alcoholverbod In
België?
De „N. R. O." meldt uit Brosöel:
Gevolg gevend aan den wensch, her
haaldelijk uitgedrukt door leden van de
liberale fracties, heeft een interministei-
rieele oommissie, waarin de minister-pre
sident en de ministers van justitie en bin-
nenlandsehe zaken zitting hebben, Maan
dag de mogelijkheid overwogen, als proef
tot 31 December a.s., het huidige alcohol
verbod in te trekken en een systeem van
„vergunningen", naar het Nederlandsohe
voorbeeld, in het leven te roepen. Een
voorstel, in dien zin, zal, naar men ver
wacht, noch vóór het zomerreces, bij het
Parlement aanbangig worden gemaakt.
De gecontroleerde alcoholverkoop zou ech
ter maar op zekere uren van den dag ge
oorloofd zijn. Leidt deze proef tot geen
vermeerdering van het aantal gevallen
van openbare dronkenschap, dan zouden
deze maatregelen, met ingang van 1 Janu
ari 1989, voor onbepaalden tijd in toe
passing kunnen'" treden. Volgens een ra
ming in parlementaire kringen gedaan,
zou de opheffing van het alcoholverbod
zooals het thans bestaat en op clandestine
wijze toch wordt overtreden, tot vermeer
dering met ongeveer 200 millioen francs
van de jaarlijksche inkomsten van het
rijk kunnen leiden..
HET BOMBARDEEREN VAN OPEN
STEDEN.
Nederland uitgenccdird in een
internationale commissie zitting
te nemen.
Het Engelsche voornemen om een in
ternationale commissie naar Spanje te
zenden om een onderzoek in te stellen
naar het bombardeeren van open steden,
is nog altijd niet ten uitvoer gebracht.
Zweden en Noorwegen hebben, zooals men
weet, hun toestemming reeds gegeven om
in de commissie zitting te nemen, doch
Engeland wil blijkbaar nog een vierde
land er in hebben, nu Amerika definitief
geweigerd heeft er deel van uit te maken.
Naar uit Londen gemeld wordt, heeft
de Britsche regeering tot de Nederland
sohe regeering een uitnoodiging gericht
om in deze commissie zitting te nemen.
Het antwoord onzer regeering is echter
nog niet in Londen ontvangen.
DE A.S. MINISTERCONFERENTIE
VAN DE SCANDINAAFSCHE STATEN.
Nederland, België, Zwitserland en
Luxemburg uitgenoodigd.
De regeeringspersdienst meldt:
De ministers van buitenlandsohe zaken
van de Scandinaafsche landen die, gelijk
bekend, gewoon zijn tweemaal per jaar
bijeen te komen ter bespreking van poli
tieke vraagstukken, hebben een uitnoodi
ging gericht tot him ambtgenooten van
Nederland, België, Luxemburg en Zwit-
tersland, ter bijwoning van de a.s.
bespreking, welke op 22 en 23 Juli te
Kopenhagen zal worden gehouden.
Mr Patijn heeft deze uitnoodiging
aanvaard.
