WERKZAME NIEREN
Een zegen of een vloek?
Dagblad voor de Provincie Zeeland
C. DE LEEUW - MIDDELBURG
EERSTE BLAD
Zondagsrust.
Onze merken winnen weer
Fel verzet tegen de politiek
van Chamberlain.
Beperking Overwerk.
Belangrijkste Nieuws
ZORG VOOR
f
Engelsche T. T.
D. K. W. team O strafpunten.
Tel. 669. Vlissingschestraat 39-41.
V
VRIJDAG 2 4 JUNI 1938
52e JAARGANG - No. 223
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnoiwanteprlja f 2,SO p..-T fcvsffüJ
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Yiissingen t 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur - HoofdredacteurR. ZU1DEMA
Advertenties! 30 cent per repel
Ingezonden mecedeelingen 60 sent p$r regel
Kleine Advertentiën Dinsdags cn Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder Ietter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
—fa»
Ook met de bevordering van de Zon
dagsrust is het zoo, dat velen aan den
verkeerden kant beginnen.
Men begint met aan de Overheid te
vragen dat zij maatregelen zal nemen om
de Zondagsrust te bevorderen en vergeten
wordt vaak de eigen taak die men te de
zen opzichte heeft.
In Friesland b.v. wordt sterk geklaagd
over den onnoodigen Zondagsarbeid in
de Zuivelfabrieken.
Er zijn sommige fabrieken waar 's Zon
dags niet of zoo goed als niet gewerkt
wordt 1 en dat blijkt zeer goed mogelijk
te zijn maar de groote meerderheid
werkt ook op den Dag des Heeren rustig
door.
Gelukkig heeft nu de Friesche afdeeling
van den C'hristelijken Boeren- en Tuin-
dersbond deze zaak aangepakt. De z.g. al
gemeens bonden kunnen dat niet doen ook
al zouden ze het willen. Ze moeten immers
neutraal zijn. Laten wij hopen, dat de ac
tie van onze Christelijke organisatie tot
het gewenschte doel mag leiden.
Ook wat betreft de distributie van
de melk, valt er nog wel een en ander te
doen.
In tal van plaatsen, ook in Zeeland,
zijn des Zondags de melkventers in de
weer om de klanten te bedienen. Meerma
len noodgedwongen.
Hier kan natuurlijk de Overheid optre
den. In meerdere gemeenten is het melk-
venten verboden.
Maar het is niet noodig te wachten tot
de Overheid ingrijpt. Als de klanten
beginnen met op Zondag geen melk te
nemen en als de organisaties meehelpen
het publiek in de goede richting te bewer
ken, dan zal in vele gevallen een verkoop
verbod achterwege kunnen blijven.
In een vorig nummer hebben wij uit
„De Ingenieur" overgenomen een beschou
wing van Dr Ir Bölger over de ontwik
keling van de techniek en de werkloos
heid.
Ir Bölger kwam daarin tot de conclu
sie, dat de ontwikkeling van de techniek
weieens tijdelijk werkloosheid veroor
zaakt, maar dat men niet, verblind door
den betrekkelijken nood der werkloozen,
die men om zich heen ziet, over het hoofd
mag zien de geweldige zegeningen, die
deze techniek aan de wereld heeft ge
bracht en die ons zelfs nog in staat stel
len om door middel van steunuitkeerin-
gen, de werkloozen althans een redelijk
menschwaardig bestaan te waarborgen."
In de Standaard zagen wij de an
dere zijde van de zaak belicht.
In breede kringen, aldus dit orgaan,
neigt men tot de meening, dat de tech
nische ontwikkeling een gevaar wordt
voor den mensch, die de krachten door
zijn technisch vernuft opgeroepen, niet
meer kan beheerschen.
„Inderdaad is in de laatste kwart eeuw
en vooral in en na den oorlog het tech
nisch kunnen op wonderbaarlijke wijze
toegenomen. De ontwikkeling ging niet
meer heel geleidelijk, doch met groote
sprongen.
In een dezer dagen verschenen geschrift
van Brunklaus wordt medegedeeld,
dat thans in de gloeilampenindustrie per
inenschelijk arbeidsuur 9000 maal zooveel
wordt geproduceerd als een kwart eeuw
geleden. De Buick Motor Cy. verhoogde
de productie in het tijperk van 1912 tot
1927 met 1400 terwijl het aantal ar
beiders met slechts 10 accresseerde. Bij
de Amerikaansche spoorwegen waren in
1920 nog 2.160.000 personen werkzaam en
in 1930 niet meer dan 1.300.000, ofschoon
bet vrachtvervoer met 7 was gestegen.
De kolenproductie per arbeider nam,
iQ<?k de technische hulpmiddelen, van
1923 tot 1934 in Duitschland toe met niet
minder dan 86 Gelijk men weet, be
hoort ons Limburgsche mijnbedrijf tot de
technisch-best geoutilleerde bedrijven van
de wereld. Er bestaan thans graafmachi
nes, die per etmaal 23.000 kub. M. grond
Kunnen verzetten. Hetgeen in 1900 nog
door 70 man verricht werd, kan tegen
woordig in de staalnij verheid door 13 of
V-a gedaan worden. Welk een ver
schil is er tusschen de ouderwetsche steen-
akkerij, die velen onzer in hun jeugd
nog hebben gekend, en het moderne be-
ïïjf, dat over machines beschikt, die en-
eie honderdduizenden steenen per dag
Kunnen produceeren!
Zoo zouden wij nog lang kunnen voort
gaan.
Wij zouden kunnen, spreken over de
automatische telefoon, die in ons land
Stanley Woods 350 c. c. Velooette Ie
Kluge 250 c. c. D. K. W. Ie
Dumonceau-Bekerrit.
Alleen merken met reputatie,
vertegenwoordigen wij.
Vraagt onze prijscouranten.
circa 5000 telefoonjuffrouwen overbodig
maakt, over koeien, die voor de melk
productie der Amerikaansche chocolade
fabrieken aan den loopenden band elec-
trisch worden gemolken, zoodat hier de
melkknecht en het melkmeisje histori
sche figuren zijn geworden, over..., ja,
waarover al niet. In nijverheid en land
bouw, in fabrieken en op kantoren, over
al vindt men arbeidbesparende machi
nes. Zelfs spreekt men in Amerika van
den mechanischen „examinator", die 900
examenopgaven per uur corrigeert.
En nog steeds brengt de techniek ons
nieuwe verrassingen.
Ls het wonder, dat velen verhijst rd
vragen: waar moet het heen? Zal de tech
niek ons niet tot een vloek worden?"
OPWINDING IN HET LAGERHUIS
NAAR AANLEIDING VAN DE NIEUWE
AANVALLEN OP BR1TSCHE
SCHEPEN.
Een waar trommelvuur van vragen
werd gisteren in het Engelsche Lagerhuis
op den eersten minister, Neville Chamber
lain, gericht.
Niet enkel de labours en de liberalen,
ook conservatieven gaven uiting aan de
opwinding, welke de jongste bombarde
menten op Britsche schepen onder het
Ehgelsche volk hebben veroorzaakt.
De conservatief Duncau Sandys voegde
den minister toe: „Begrijpt ge dan niet,
dat de lijdzaamheid van Engeland tegen
over die onwettige aanvallen en geweld
daden den schenders van 't recht een aan
moediging is, niet enkel in Spanje, maar
in de heele wereld". De oppositie juichte.
Attlee vroeg: „Is het uiet duidelijk, dat
de nieuwe gewelddaden tegen onze sche
pen het onmiddellijk resultaat zijn van uw
jongste rede, die als het ware een uitnoo-
diging was, om Britsche schepen te bom
bardeeren?"
Lloyd George vroeg: Wilt gij ons mede-
deelen, of een protest is ingediend bij
deigfenen, aan wie die bombardements
vliegtuigen en piloten bebooren, of zult ge
u weer tevreden stellen met een protest bij
Franco, terwijl de toestellen,
die onze schepen tot zin
ken brachten, door Duit-
scbe en Italiaansche re
geeringen werden geleverd.
In antwoord op deze en een aantal an
dere vragen verklaarde Chamberlain, dat
de regeering te Burgos opheldering zal
vragen.
Wat Lloyd George's vraag betreft, zeide
de premier nog, dat de vliegmachines,
waarover Franco beschikt, een zelfde
soort wapenen zijn, als die, welke door
buitenlandsche regeeringen aan de andere
strijdende partijl in Spanje geleverd wor
den.
Attlee herinnerde aan de lagerhuis-zit
ting van Maandag, waarin de eerste mi
nister mededeelde te hebben geprotesteerd
bij Franco. „Wij kennen nu het antwoord
op dit protest: Twee Britsche schepen zijin
ter hoogte van Valencia aangevallen.
Hiet is geen geheim, dat deze aanvallen
komen van de Balearen, welke door de
Britsche vloot kunnen worden geblok
keerd. Ook de vliegvelden kunnen worden
aangevallen. Attlee opperde de meening,
dat de regeering er op uit is, niets te on
dernemen, dat Franco zou belemmeren
den oorlog te winnen. Dit beteekent
eenzijdige niet-inmenging,
die blijkbaar belangrijker wordt geacht
dan de levens van Britsche zeelieden.
Chamberlain antwoordde: „Wanneer
wij zaken behandelen, die ons dicht bren
gen bij> een gevaarlijke scheidingslijn, tus
schen vrede en oorlog, moeten wij ons al
len bewust zijn van deze verantwoorde
lijkheden en denken aan de mogelijke con
sequenties.
Onder luide toejuichingen deT labour-
afgevaardigden stond Attlee op en zeide,
dat de politiek der niet-inmenging door de
labour-beweging (werd aanvaard totdat
gebleken was, dat zij volkomen
eenzijdig was.
Toen Chamberlain opstond om zijn rede
te vervolgen, riep een jongeman van een
der gaanderijen: „Chamberlain moedigt
Franco aan, Britsche zeelieden te ver
moorden".
Twee andere mannen herbaalden onge
veer dezelfde beschuldiging.
Zij werden direct verwijderd.
Chamberlain zeide, dat de regeering de
autoriteiten van Burgos verzocht heeft,
haar een verklaring te geven van de aan
vallen op de Britsche schepen.
„Wij hebben, aldus spreker, Hodgson,
onzen agent in Burgos, instructie gegeven
te vragen deze verklaring zonder verwijl
te geven. Wij hebben hem voorts opgedra
gen naar Groot-Brittannië terug te keert.n,
zoodra hij het antwoord ontvangen heeft,
opdat de regeering, in overleg met hem,
den toestand kan bestudeeren, welke het
gevolg zal zijin van de termen van dat
antwoord.
Ik hoop, dat de waarschuwingen, welke
ik korten tijd geleden heb uitgesproken, de
aandacht zullen hebben van Franco. Ik
vertrouw in ieder geval, dat het voor hem
niet te laat is, om instructies te geven,
welke een herhaling van die incidenten
zullen voorkomen.
Tevens herinnerde de premier aan de
waarschuwing aan de reeders, dat zij met
de vaart op de Spaansche havens op
eigen risico werken. Velen, aldus spreker,
hebben zich ervan onthouden, de vaart
voort te zetten, anderen hebben de waar
schuwing in den wind geslagen en weer
anderen werden aangetrokken door de
hooge vrachtprijzen.
Chamberlain bond vervolgens een woor
denstrijd aan met Attlee en Lloyd George
betreffende de gevolgen eener blok
kade van Majorca.
Lloyd George zeide: „Naar mijn mee
ning zou dit een einde maken aan den
oorlog en aan het bombardeeren van
schepen.
Chamberlain antwoordde, dat dit
de manier was om een nieu
wen Eluropeeschen oorlog
te ontketenen.
Attlee zeide, dat hij geloofde, dat een
blokkade van Majorca een doeltreffendeu
druk zou vormen op Franco.
Wat de repressailles door inbeslagne
ming betreft, welke voorgesteld worden
tegen Franco, herinnerde Chamberlain
er aan, dat voor een bedrag van 40 mil
lioen pond Britsoh kapitaal belegd is in
de industrieën in Franco's gebied.
Chamberlain besloot zijn rede met de
woorden: „Wijl gaan geen wijziging bren
gen in onze politiek ten aanzien van
Spanje. Wij zijln voornemens, de niet-in-
mengingspolitiek te voeren, die op het
oogenblik een betere kans schijnt te heb
ben, tot een succes te worden dan wel
licht op eenig ander voorgaand oogenblik
in haar geschiedenis.
ACTIE IN JAPAN TEGEN RUSLAND.
„Sovjet-Unie een wereld-vijand".
Op talrijke plaatsen in Tokio zijn hel
gekleurde, groote plakkaten versohenen
met tot de geheele bevolking gerichte op
roepen, waarin 't o.a. luidt: „Bereidt
u voor op een onvermij de-
del ij' ken oorlog met Sov
jet-Rusland. Vormt een massa-be
weging tot bestraffing van het roode Rus
land".
Verder heet het in de oproepen, dat
zonder vernietiging van de Sovjet-Unie
de oorlogsvoering met China twijfelachtig
wordt. De Sovjet-Unie is een
grootere vijand dan Enge
land. Grenssohendingen en schendin
gen van verdragen hebben aangetoond,
dat de Sovjet-unie een wereldvijand ia.
De plakkaten zijn onderteekend met:
„Nationale massapartij van Japan".
ITALIAANSCHE TROEPEN ZOUDEN
GEMIST KUNNEN WORDEN.
De Romeinsche correspondent van
de „News Chronicle" schrijft, dat Musso
lini, na bestudeering van het rapport van
maarschalk Graziani over den militairen
toestand in Spanje, tot de slotsom zou
zijn gekomen, dat hij onmiddellijk 10.000
man uit Spanje zou kunnen terugtrekken,
zonder Franco ernstig te schaden.
Uit het rapport van Graziani zou blij
ken dat de Italianen, die een belangrijke
rol hebben gespeeld in Maart j.L, thans
Verlof ervoor zal tot het uiterste worden
beperkt.
De regeeringspersdienst deelt mede:
In verband met het belang, dat in de
tijdsomstandigheden gelegen ia in oen
verdeeling van de beschikbare hoeveelheid
werk over een zoo groot mogelijk aantal
arbeiders, treedt de wensohelijkheid naar
voren, bij 'het verleenen van vergunningen
tot afwijking van den wettelijk toegesta-
nen arbeidsduur naar nog grootere be
perking te streven dan tot dusver reeds het
geval is.
Uit den aard der zaai zullen zich steeds
gevallen voor blijven doen, waarbij over
werk niet te vermijden is, doch het moet
niet onmogelijk worden geacht den om
vang van het jaarlijks verrichte overwerk
tot kleinere proporties terug te brengen,
zulks niet alleen voor zooveel betreft ver
gunningen van individueelen aard, doch
ook wat aangaat de collectieve en de sei
zoenvergunningen (b.v. voor het kleeding-
bedrijf).
Ten einde het ontstaan van moeilijkhe
den zooveel mogelijk te voorkomen, moet
het raadzaam worden geacht, dat allen,
die van het instituut der overwerkvergun-
ningen gebruik maken, trachten door het
toepassen van andere middelen, als het
tijdig ter opleiding in dienst nemen van
meer personeel, het bedingen van ruimer
leveringstijden e.d., de noodzakelijkheid
van werktijdverruiming te beperken.
geen beslissend element meer vormen.
Franco beschikt over goed opgeleide man
nen, die de plaats van de Italianen zou
den kunnen innemen. Hierdoor zou Mus
solini in staat zijn een gebaar te maken,
waardoor Chamberlain het Britseh-Ita-
liaansch verdrag in werking kan doen
treden.
DRIE TSJECHISCHE VLIEGTUIGEN
VERONGELUKT.
Tengevolge van de slechte weersom
standigheden zijn drie vliegtuigen met
elkander in botsing gekomen, toen een
groep van 50 toestellen boven 'het Sokol-
stadion demonstraties gaf.
Eén der bestuurders maakte een para
chutesprong. Hij kwam op het dak van
een huis terecht; zijn toestel sloeg op
straat te pletter. Eén tweede vliegtuig is
in den tuin van een villa neergekomen.
D'e motor gerankte in brand evenals het
huis. 'Het lijk van den vlieger is op 150 M.
van het toestel in den tuin teruggevon
den.
Een derde vliegtuig heeft de villa be-
beschadigd. De bestuurder werd dood in
den tuin gevonden.
ENGELSCH KONINKLIJK BEZOEK
AAN PARIJS UITGESTELD.
De president der Fransche republiek
heeft wegens het overlijden van de moe
der van de Koningin gevraagd of het den
Koning en de Koningin aangenamer zou
kunnen zijn hun bezoek aan Parijs uit te
stellen tot de dagen van 19 tot 22 Juli.
De koninklijke familie waardeert de over
weging, welke aan 'het voorstel van Le
brun ten grondslag ligt ten zeerste en
heeft dit gaarne aanvaard.
HEVIGE AARDBEVING IN
GRIEKENLAND.
Van de Noordkust der Corinthische
Golf wordt een hevige aardbeving gemeld,
waarvan het centrum zich bevond bij' het
stadje Galaxidion, waar verscheidene
huizen beschadigd werden. Voor zoover
bekend zijn geen persoonlijke ongevallen
voorgekomen.
INVOERING ARBEIDSPLICHT IN
DUITSCHLAND.
Goering heeft als lasthebber van 'Hitier
voor het vierjaarsplan een op 1 Juli van
kracht wordende verordening uitgevaar
digd, waarin de wettelijke bases gelegd
worden voor een algemeen, in tijdsduur
beperkten dienstplicht, van alle Duitsöhe
onderdanen.
Alle tot arbeiden in staaf zijnde man
nen en vrouwen van ieder beroep zijn ver
plicht, tijdelijk op een hun speciaal toe
gewezen werkplaats onder een gewoon ar
beidscontract dienst te doen, resp. zich
aan een bepaalde opleiding te onderwer
pen. Voor de dienstplichtigen blijven de
oude betrekking en de tot dusverre ver
worven rechten behouden. Het loon dei
dienstplichtigen zal niet geringer zijn
dan dat van het tot dien toe in de vo
rige betrekking verdiende.
In de motiveering wordt er op gewezen,
dat, terwijl in Januari 1933 nog zeven
Binnenland.
Overwerk zal beperkt worden.
Wijziging der tabakswet.
De spijsvetten zullen duurder worden.
Buitenland.
Sdherpe oritiek in bet Eagelsobe Lager
huis op het beleid van den premier.
Actie in Japan tegen Rusland.
Aardbeving in Griekenland.
Invoering arbeidsplicht In Duitschland.
MIEMAND verdraait verstopping der Ingo*
wanden, maar traag funotlonneerende
nieren, die ernstige gevolgen kunnen hebben,
worden dikwijle verwaarlooed. Rugpijn, ver-
stoorde slaap, duizeligheid, rheumatlek, leohlas
ot spit zijn de er vaak uit voortkomends gevol-
Sen. Deze verschijnselen waarsohuwen u, dat
e werking der nieren verstoord raakt. Houd
derhalve uw nieren In goeden staat door een
dluretleoh middel. Stel uw gezondheid niet In
de waagschaal, maar laat Foster's Rugpijn
Nieren Pillen u nieuwe kraoht en vitaliteit
f leven. Poster's Pillen bevatten geen gevaar*
IJke beatanddeelen en hebben In Holland ruim
SO Jaren ongeëvenaard suooes behaald.
millioen werkloozen aanwezig waren, dii
in 1936 gedaald was tot één millioen, welk
getal eind Mei 1938 tot een derde millioen
was teruggeloopen, waarvan dan eeD
groot deel slechts beperkt voor arbeiden
geschikt was. Volledig tot werken in staat
zijnde werkloozen waren er toen nog on
geveer 37.000. Door deze stijging van het
aantal arbeidenden is er geen reserve aan
arbeidskracht meer.
In het bijzonder bestaat niet de moge
lijkheid om de groote behoefte aan ar
beidskrachten voor bijzondere belangrijke
werken, welker uitvoering om staatspoli-
tieke redenen geen uitstel lijden kan, snel
en met zekerheid te dekken. Goering heeft
zich daardoor gedwongen gezien om in
een verordening de wettelijke grondslagen
vast te leggen voor een algemeenen, in
tijdsduur beperkten dienstplicht voor alle
Duitschers.
Militair vliegtuig) bij Tours neergestort.
Gisternacht is in de omgeving ivan
Tours een militair vliegtuig omlaag ge
stort. De inzittenden zijn om het leven
gekomen.
In het vliegtuig zaten zeven personen,
vijf officieren van den generaüen staf en
twee officieren.
Tot nu toe werd het stoffelijk overschot
van vier inzittenden geborgen. De over
blijfselen van het vliegtuig zijn verkoold;
aan de lijken zaten nog de half ont
plooide valschermen. Men veronderstelt,
dat deze niet meer te gébruiken waren
tengevolge van de geringe hoogte.
De oorzaak van het ongeluk is nog niet
bekend, doch volgens1 de mededeelingen
van enkele boeren zou 'het toestel in de
lucht ontploft zijn.
Korte Berichten.
Op zes en zeventig jarigen leeftijd
is in haar residentie te Londen overleden
de gravin van Strathmore en Kinghorne,
moeder van koningin Elisabeth.
Uit Berlijtn wordt gemeld: Aan Jood-
sche vereenigingen is de rechtspersoon
lijkheid ontnomen.
VOOR DEN KLEINEN MIDDENSTAND.
De steun voor hen, die ten onder gingien.
Te Nijmegen is op initiatief van oud-
klein-zelfstandigen een organisatie ge
sticht, een comité van actie, om gewezen
kleine middenstanders, wier zaken ten
gevolge van de slechte economische om
standigheden niet in stand te houden wa
ren, een betere steunregeling te verzeke
ren. Thans worden al deze menschen on
dergebracht bij Maatschappelijk Hulpbe
toon en genieten 'n geringen onderstand.
Het comité streeft er naar de gewezen
klein middenstanders in de Rijkssteunre
geling te doen opnemen. Daarom werd er
reeds een adres gezonden aan den Minis
ter van Sociale Zaken. Deze actie zal niet
speciaal Nijmeegsoh blijven, reeds kwa
men van verschillende zijden blijken van
instemming.
DE BINNENLANDSCHE LIJNEN DER
K. L M.
Zaterdag a.s. In vollen omvang in gebruik
Zaterdag a.s. zullen de binnenlandsche
lijnen van de K. L. M. in vollen omvang
in gebruik zijn.
Vrijdag wordt de lijn op Zeeland tot
