Hel Heierlandscbe Fabrikaat.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAC.
De strijd in China.
fÜcRÊME
DINSDAG 21 JUNI 1938
52e JAARGANG - No. 220
Belangrijkste Nieuws
301.5 M. AVRO-Uit-
30 Ber, 10.00 Morgan-
muz, 10.30 Omroep,
wenken. 11.30 Om
en. 12.30 Ber. Hierna:
vacs Lajos-orkest. 1.45
porkest en solist. 3.00
antor's ensemble. 4.30
00 Kinderhalfuur.
6.15 D'e Twilight Se-
IRO-orkest en soliste,
afschaffing der sla-
00 Ber. ANP, Gram,
dagav.trein. 10.15 Ra-
Schaakn. 11.00 Ber
12.00 Zigeunermu-
ie
8.1
10,
00 M.
m. 12.05 Kwintet. 1.05
kpachen-orkest. en so-
Gram. 5.30 Gram. 5.50
kest en solisten. 6.45
i-Harmonie-ork. 8.20
operette. 10.00 Sex-
trijkkwartet.
484 M.
am. 12.50 en 1.30 Or-
6.50 en 7.20 Gram,
our Rhythm Aces" en
20 Gram.
am. 12.50 en 1.30 Sa-
.502.20 Gram. 5,20
35 Gram. 6.50 en 8.20
9.20 B'eclamatie. 9.35
>—11.20 Gram.
SENDER. 1571 M.
ogr. 8.30 Berl. .Phil-
Viool en cello. 11.20
sextet, instrumentaal
12.20—2.20 Nackt-
WEERBERICHT.
avond van 21 Juni:
zwakke Westelijke tot
licht tot half bewolkt,
veer.
Lenmiddag 3 uur:
igmorgen 10 u.: 762.
voor fietsen:
in.
financieele en mone-
een toekomst, die om-
)0O valt. In de eerste
oet.
iet zeker is, dat door
dsgelden bij de Over-y
volksinkomen werke-
trekt èn waar ander-
tijden van groote
ggingsmateriaal vuor-
tische verwezenlijking
zeer bezwaarlijk ma-
t der Commissie aan- By
met verdere fonds- Bl
t voortgegaan, maar i
bestaande fondsen als
tot een omslagstelsel j
ienen deele „het voor-
braak der sociale ver
st komende geslacht",
van Sociale Zaken in
twoord aan de Twee-
begrooting schreef,
hap zich aan de uit-
mrnaal bij de wet in
enten zou onttrekken,
an uitersten nood, is
de nood inderdaad
tregelen nopen, d.w.a
hikbare nationale in
de middelen voor do
van dagen en invali-
kunnen worden, dan
van een fonds daarin
Krengen. Deze overwe-
10k zeker niet tot te-
stelsel van fondsvor
en in een omslagstel-
oodigde bijdragen van
k stijgen. Maar er is
>m aan te nemen, da
ragen zouden zijn.
g gedurende de eerste
nslagstelsel beteekent,
lige budgetmoeilijkhe"
g. Daarbij mag, neen
rden
kracht
inde
op een aanmer-
it in de toekomst,,
iUB draagkracht zou
in de behoeften de
invaliden, en hun na-
n zooals de wet zit
[nmogelijk zijn.
ee overwegingen lS.e)
[et stelsel van volledige
de overheid te veria
estaande fondsen nl<[
[groeien, doch de ye
volgens een omslag
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qocs
Postrekening 41455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnectenfiips'fls f2.SG pt? ÊKJCficc?
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentlë»? 35 sent per rege?
Ingezonden mcdedceüngen aü cent. per regel
Kleine Advertcntitin Dinsdags en Vrijdags
i 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
In haar strijd tegen de meedoogenlooze
concurrentie op de zoutmarkt van den
kant der Duitsche zoutproducenten
deze leveren in Nederland tegen prijzen,
welke veelal nog niet een derde van de in
Duitschland geldende prijzen bedragen
heeft de Koninklijke Nederlandsche Zout-
industrie van verschillende zijden steun
ondervonden.
De directie is hierover zoo in de wol
ken, dat zij alle handelsbelemmeringen
reeds in rook ziet opgaan, indien men in
Nederland in het algemeen meer voorkeur
aan Nederlandsche producten zou schen
ken.
„Wanneer alle Nederlandsche bedrij
ven, zoo merkt zij in haar verslag op, aan
Nederlandsche goederen een preferentie
gaven door aan hun landgenooten voor
gelijkwaardig Nederlandsch fabrikaat de
gelegenheid voor levering te bieden tegen
prijzen, niet hooger dan die der buiten
landsche goederen, zouden vele contin-
gtenteeringen of beschermingen achter
wege kunnen blijven."
„Met genoegen, zegt „N e d e r-
landsch Fabrikaa t", herhalen
wij deze passage uit het verslag van de
Koninklijke Nederlandsche Zoutindustrie,
want ook wijl zien hierin een der beste op
lossingen voor de crisis in den afzet op
de binnenlandsche markt. Ook wijl verlan-
0„n Igeenszins /voorkeur voor ongelijk
waardig fabrikaat of fabrikaat, dat in
verhouding tot het buitenlandsche te duur
is, maar wel is het een eisch van morali
teit, dat in alle andere gevallen die voor
keur wèl bestaat. Geen neutraler artikel
dan zout en er is dan ook geen beter voor
beeld dan het bovenstaande om goed te
doen uitkomen, met welke wapens er
thans wordt.gevochten. Ongetwijfeld kun
nen de Nederlandsche bedrijven zelf daar
toe medehelpen en het is alweer met ge
noegen, dat wij constateeren, noe er op dit
gebied reeds een gunstige kentering
riijm te zijn ingetreden."
Hei s reekt wel vanzelf dat meerdere
belangstelling voor het Nederlandsche fa
brikaat niet de oplossing van de crisis
kan brengen.
Maar in den strijd ter beteugeling van
de we kloosheid mede door de activeering
van de Nederlandsche industrie, kan het
koopen van Nederlandsche waar toch een
factor van beteekenis zijn.
Te betreuren valt daarom dat meerma
len terwille van een betrekkelijk klein
prijsverschil ook door officieele lichamen
meermalen aan buitenlandsch fabrikaat
de voorkeur wordt gege en.
Nu het, zooals de Standaard te
recht opmerkte, gedaan is met den geest
van Oslo, daar Oslo zelf den geest gaf,
en de Oslo-overeenkomst die een nieuwen
dageraad heette aan te kondigen voor bet
internationaal wereldverkeer, niet kon
worden gehandhaafd is het temeer noodig,
dat niet zonder noodzaak de Nederland
sche waar wordt gepasseerd.
In.
Japan kondigt uitbreiding der
vijandelijkheden aan.
Naar verluidt heeft Oegaki, de Japan
sche minister van buitenlandsche zaken,
den diplomatieken vertegenwoordigers
der buitenlandsche mogendheden te To
kio medegec^eeld, dat de vijandelijkheden
zich misschien binnenkort tot de gebie
den ten zuiden van Hoangho en ten oois
ten van Itsjang en Pakboi zullen uit
breiden.
Den mogendheden is verzocht hun on
derdanen in die gebieden te waarschu
wen hun eigendommen van duidelijke
yenteekenen te voorzien, waarvan den
Japanschen autoriteiten kennis moet wor
den gegevien. Japan acht 'het voorts raad
zaam, dat deze onderdanen uit de ge
vaar-zones worden geëvacueerd, daar in
deze gebieden luchtbombardementen op
militaire doeleinden zuilen worden inge
voerd.
De overstroom ingen.
Omtrent de overstroomingen komen te
genstrijdige berichten binnen. Uit Tokio
v-ordt gemeld, dat de Japanners binnen
yen maand de dijken van de Gele Rivier
unnier.' dichten en verdere rampen kun
nen voorkomen. Van Chineesche zijde
wordt verklaard, dat elke poging tot her-
s el moet worden opgegeven. Het water
van de Gele Rivier heeft Tsjausjakau, een
handelsstad in Oost-Honan, 60 kilometer
van den spoorweg van Peking naar Han-
kau, bereikt,
j' De ongerustheid te Tokio blijft door
deze gebeurtenissen stijgen. De Chinee-
zen hebben opnieuw gelegenheid gekregen
om bij. den Loengshai-spoorweg op adem
te komen, terwijl het offensief in die
richting als misilukt moet worden be
schouwd. De vertraging is voor
het Japansche leger een groo
te slag en 'heeft vooral een on
gunstige uitwerking op den
geest van deze troepen. De be
volking in Japan maakt zich
ongerust, omdat men zoo wei
nig te weten komt en omdat de
oorlog reeds zoo lang duurt.
De leiders :vragen zich minder af of een
militair succes :kan worden verkregen,
dan wel 'hoe mien ooit tot het sluiten van
vrede zal komen.
De economische gevolgen zijn in Ja
pan, 'buiten een stijging met c.a. 12 pet.
van de kosten van levensonderhoud, nog
niet verontrustend. Over een jaar zal het
waarschijnlijk erger zijn, deelt 'de corres
pondent van de „Times" uit Tokio mede.
Dan zall er meer ivan het uithoudingsver
mogen van de bevolking geëischt worden.
In China 'heeft Japan op economisch ge
bied nog slechts weinig verkregen.
'Groepsgewijze hebben gisteren veertien
Chineesche bombardements'vliegers 'Han-
kau verlaten om de Japansche vloot op
de Jangtse aan te vallen. Deze vloot is
volgens Chineesche berichten stroomop
waarts gevaren en beieidt ontschepings
operaties voor.
Gisteren hebben 1000 Japanners, die
50 km. stroomopwaarts ivan Woehoe aan
land waren gebracht, de Chineesche stel
lingen aangevallen. Nadat versterkingen
voor de Chineezen waren aangekomen,
gingen dezen tot den tegenaanval over,
zoodat de Japanners; zich weer moesten
inschepen.
De Chineesche troepen maken vorde
ringen ten Westen van Joes'kih in het
Oosten van Honan.
De Japansche luitenant-generaal T'aka-
masa Izeki, die juist teruggekeerd is van
een inspectietocht door China, heeft te
genover journalisten, verklaard, dat de
C'hineelsche luchtmacht het actiefst is
geweest in Februari en Maart, maar
thans van het front is verdwenen. Er zijn
meer dan duizend Chineesche toestellen
door de Japanners vernield, terwijl de
verliezen .an 'het Chineesche leger ruim
een millioen man bedragen.
Wel hebben de Chineesche strijdkrach
ten eenige meerderheid in geschut, maar
dit is niet zoo belangrijk.
Wel zeer in tegenstelling met boven
staand bericht is de mededeeling van
Domei, eveneens uit Tokio, dat negen
Chineesche bombardementstoestelllen Zon
dag even over vijf uur des middags een
aan ral hebben ondernomen op Anking.
ITALIË EN DE SPAANSCHE
KWESTIE.
De Engelsche gezant te Rome, Lord
Perth, heeft opnieuw een onderhoud ge
had met den Italiaanschen minister van
buitenlandsche zaken, graaf Giano.
De grootste geheimhouding wordt in
acht genomen, doch men gelööft, dat door
middel van de non-interventie-commissie
of door een directe overeenkomst tusschen
Italië en Engeland, een weg zal worden
gevonden om door het terugtrekken van
de vrijwilligers uit Spanje de Britsch-
Italiaansohe overeenkomst in werking te
doen treden.
De bespreking van Graaf Ciano met
Lord Perth duurde een uur.
Het Spaansche vraagstuk werd van alle
zijden hekeken.
Italië wenscht vurig een einde aan den
oorlog te maken en zijn legionairen te re-
patrieeren, doch houdt staande, niet in
staat te zijn, zulks te doen, indien buiten
landsche bijstand aan de roode partij de
eindoverwinning van Franco in gevaar
zou brengen.
Onder géén omstandigheden zal Italië
een „roode" overwinning dulden en er is
ook geen enkele aanwijzing, dat Italië ook
zelfs maar een compromis zal dulden".
In het Engelsche Lagerhuis heeft de
onder-minister van buitenlandsche zaken
Butler op een vraag van Noel Baker ge
antwoord, dat Engeland en Italië er naar
streven het Britsch-Italiaansche accoord
zoo spoedig mogelijk in werking te doen
treden. De voorwaarden, die de Britsehe
regeering ten aanzien hiervan heeft ge
steld aldus Butler 1 zijn reeds her
haalde malen medegedeeld. Noel Baker
bleef er echter op aandringen dat de re
geering duidelijk zou uiteen zetten wat
zij verstond onder een „regeling van de
Spaansche kwestie". Sir John Simon, die
antwoordde, zeide, dat de minister-presi
dent niets had toe te voegen aan zijn ver
klaring van 2 Mei j.l.
Veel wijzer is men dus niet geworden.
SABOTAGE IN HET ROODE LEGER.
Reuter meldt nadere bijzonderheden uit
een artikel uit de Krasnaja Zwezda, het
orgaan van het Roode leger, over pogin
gen tot vergiftiging en de verspreiding
van epidemieën in het leger.
Herhaalde aanvallen van ingewands
ziekten in verscheidene garnizoenen in
Wit-Rusland gedurende den afgeloopen
winter worden toegeschreven aan de
Trotskistische en Boecharinistische volks
vijanden, die bij den geneeskundigen
dienst en in verschillende afdeelingen
van het volkscommissariaat van defensie
werkzaam waren. Zij zouden den soldaten
opzettelijk bedorven blikgroenten ver
strekt hebben.
In een O'ekrainsch regiment is metaal-
schaafsel gevonden in het voor de officie
ren bestemde vleesch en gemalen glas in
de aardappelen. EMers werd besmet wa
ter e.d. in de soep geworpen.
In een regiment in het Verre Oosten
werd op groote schaal vergiftiging ver
oorzaakt door het gebruik van tinnen
keukengerei met een te hoog loodgehalte.
Gevallen van vergiftiging met oneetbare
paddestoelen, strychnine en arsenicum
worden eveneens opgesomd.
Verleden zomer hebben personen, die
werkzaam waren in de chemische verde
digingsindustrie, het keukengerei van een
Leningradsche regimentskeuken bespoten
met een doodelijk vergif, onder het voor
wendsel van bestrijding van ongedierte.
In den Noordelijken Kaukasus werd het
vee, dat voor de slachtbank bestemd was,
met bacterieën ingespoten, met het gevolg,
dat verscheidene personen, die van het
vleesch aten, het leven verloren.
HET BESMETTE KANAAL BRUGGE—
ZEEBRUGGE.
Alle vischvangst verboden.
In verband met de vergiftigingsgeval-
len, die zich te Brugge hebben voorge
daan en waarbij drie personen het leven
verloren, heeft de rechter van instructie
een deskundig onderzoek van mosselen en
visschen, komende uit het zeekanaal al
daar bevolen. De deskundigen kwamen
tot de conclusie, dat het kanaal Brugge-
Zeebrugge over zijn geheele lengte be
smet is. Al de mosselen van kilometer tot
kilometer geplukt, vertoonen dezelfde ver
giftigingsverschijnselen. De krabben en
visschen zijn eveneens door dezelfde
kwaal aangetast. Bij' al deze dieren is de
lever ziek. De palingen zwemmen aan de
D'e uittocht der Spaansche vluchtelingen. Bijna twaalfduizend vluchtelingen pas
seerden in de afgeloopen dagen de Fransche grens te Arreau. Een kijkje bij; het
grensstation.
oppervlakte en vertoonen verdachte vlek
ken op de huid. Men heeft proeven ge
daan met kippen, die men in besmette
mosselen liet pikken. Zij' stierven kort na
dien. Alle vischvangst in het kanaal is
thans, door de bevoegde autoriteiten, ten
strengste verboden, meldt de „N. R. C."
GEBREK AAN BROODKOREN
In ITALIë.
D'e slechte vooruitzichten van den oogst
voor broodkoren blijven de Italiaansche
regeering zorgen baren. Voor den aan
koop van graan of meel in het buitenland
zou men den toch reeds niet al te ruimen
goudvoorraad van de emissiebank moeten
aanspreken, zoodat men de oplossing lie
ver zoekt in het vermengen van het tar
wemeel met andere meelsoorten, welke in
den regel niet voor broodbereiding wor
den aangewend. Er zijn de laatste weken
reeds proeven in die richting genomen.
Ook heeft het ministerie van corporatie
wezen een beroep gedaan op het verant
woordelijkheidsgevoel van de bakkers om
het publiek tegen zoo gering mogelijken
prijs brood te leveren, dat „gezond en
aangenaam van smaak" is.
HET TREINONGELUK IN MONTANA.
Een der beide slaapwagens van de
„Olympian express", die bij Sangus in
het riviertje Custer is gereden, is geheel
onder water verdwenen. De spoorweg
maatschappij heeft de pogingen, om de
zen wagon, waarin zich zeventien perso
nen bevonden, te lichten, laten varen. Zij
zal daarmede wachten, tot het water is
gedaald.
Men vreest, dat de betimmering van
den wagon niet aan den druk van het
water weerstand zal kunnen bieden en
dat de lijken der verdronken passagiers
door den stroom zullen worden meege
sleurd.
De personen, die aan het bergingswerk
deelnamen, hebben onder water de lijken
van verscheidene passagiers gezien. Som
mige waren nog op de banken gezeten.
Het electrische licht van den slaapwagen
is onder water blijven branden en is eerst
tegen den ochtend uitgegaan.
Tot nog toe zijn 17 lijken geïdentifi
ceerd.
Vier-en-veertig personen zijn in het
ziekenhuis opgenomen. Zeven-en-dertig
anderen zijn licht gewond, terwijl 41 pas
sagiers van den trein ongedeerd zijn ge
bleven.
Ambtenaren van de betrokken spoor
wegmaatschappij schatten het aantal per
sonen, dat hij' de ramp om het leven ge
komen is, op 36, onder wie de reizigers
van den gezonken slaapwagen.
RQEMENIë EN TURKIJE.
Geheimzinnige visites.
Koning Garol heeft een onderhoud ge
had met den Türkschen president Kemal
Ataturk aan boord van het in den Bospo
rus liggende jacht van laatstgenoemde.
Aan dit onderhoud, dat een uur duurde,
wordt in diplomatieke kringen alhier
meer dan gewone beteekenis gehecht.
In Roemeensche kringen is men uiter
mate nieuwsgierig naar de beteekenis van
de wederzijdsche visites van koning Ga-
rol en Ataturk. Kemal Ataturk bracht
ook een bezoek aan Koning Carol op
diens jacht „Luceafarul", dat in de haven
van Istanboel ligt en daarna heeft de
koning op zijn beurt een tegenbezoek aan
Ataturk op diens jacht „Savarona" ge
bracht.
Carol, zoo veronderstelt men,
zou het plan van den Pool-
schen minister Beek voor
staan om een blok van neu-
tralelandentussch en Duitse h-
land en sovjet-Rusland te vor
men.
ENGELSCH CORRESPONDENT IN
DUITSCHLAND GEARRESTEERD.
De Berlijnsche correspondent van de
„Daily Express", de E'ngelschman Ro
nald Selkrik Panton, is met zijn vrouw
en een Duitschen fotograaf gearresteerd
na het fotografeeren van anti-semitische
opschriften op de ruiten van winkels van
Joodsche eigenaars. Dit schijnt dus ver
boden te zijln. De Engelschman en zijn
vrouw werden na drie uur in vrijheid ge
steld; hun fototoestel werd echter in be
slag genomen, terwijl zijl ook nog niet de
beschikking over hun auto hebben. De
Duitscher bevindt zich nog in hechtenis.
Jcden van de beurs geweerd.
De Duitsche minister van Economische
zaken heeft per 20 Juni de beursbepalin-
gen van alle Duitsche beurzen en offici
eele groote markten aldus gewijzigd, dat
Joden niet meer toegelaten worden. Om
het voortschrijdende ariseeringsproces bij
de tot den beurshandel toegelaten firma's
niet te storen is tot nader order de mo
gelijkheid gelaten, dat de Joodsche fir
ma's door niet-Joodsche procuratiehou
ders of gevolmachtigden vertegenwoor
digd worden aan de beurzen en op de
groote markten.
Binnenland.
De voedselvoorziening in oorlogstijd.
De betrekkingen tusschen Nederland en
Zuid-Afrika.
Het internationaal wegencongres.
Buitenland.
De gevolgen van de overstrooming in
China.
j Weer Engelsch-Italiaansche besprekingen
Sabotage in het roode leger.
een weldaad
unnf Uw huid
TflfflyTo
PACHTSOMVERMINDERING VOOR
OESTERPERCEELEN OVER 1934-'35.
In de bedien gehouden 'zitting van de
Tweede Kamer kwam aan de orde de
stemming der commissie van het ver
slag der commissie omtrent de inlich
tingen op het adres van de N.V. O e s -
tercultuur-maatsc'happij v.'h.
P. Vlaming en Zonen te Ierse-
k e, en zeven anderen, inzake de
hun verleende pachtsomvermindering
voor 'oesterperceelen over 1934-'35.
D'e conclusie van de meerderheid
der commissie strekte om den Minister
uit te noodigen te bevorderen, dat alsnog
het geschil van adressanten zaJl worden
voorgelegd aan een commissie van
scheidsmannen, als bedoeld in art. 620
en volgende van het Wetboek van Bur
gerlijke Rechtsvordering, met dien ver
stande, dat deze commissie de bevoegd
heid zal worden gegeven om te oordee-
len als goedemannen naar billijkheid en
met bepaling, dat partijen zich met de
dan te verkrijgen uitspraak zullen ver-
eenigen, en voorts den Minister dank te
zeggen voor de verstrekte inlichtingen.
De conclusie van de minderheid
der commissie Istrekte om den Minister
dank te zeggen voor de verstrekte inlich
tingen.
De (heer D'rop '(S.D.) stelt namens de
meerderheid der commissie een wijziging
in haar conclusie voor, waardoor aan
den Minister verzocht wordt nog eens na
te gaan of aan adressanten niet een ge
lijke reductie over 1934-'35 kan worden
toegestaan als aan andere pachters is
verleend.
De Minister ontraadt ook; deze wij
ziging.
De conclusie der meerderheid wordt
verworpen met 49 tegen 33 stemmen.
De conclusie der minderheid wordt z.
h. sit. aangenomen.
HERBEREKENING PENSIOENEN.
Wetsontwerp ingetrokken.
D'e Minister van Binnenlandsche Za
ken heeft aan de Tweede Kamer mede
gedeeld, mede namens zijn ambtgenooten
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen, van Defensie en van Financiën, dat
het hij Koninklijke Boodschap van 15
Juni 1936 aan de Tweede Kamer aange
boden wetsontwerp, tot herziening der
pensioenen van Burgerlijke en Militaire
ambtenaren is ingetrokken.
MOET EEN RAADSLID STEMMEN?
In den gemeenteraad van BloemendaaJ
is een merkwaardige principieele zaak
behandeld, n.l. of een raadslid verplicht
is om te stemmen. Het gebeurde in een
raadsvergadering, dat een raadslid wei
gerde te stemmen. De voorzitter, burge
meester C. J. A. den Tex, merkte op, dat
het raadslid dan de vergadering moest
verlaten, omdat het reglement van órde
voorschrijft, dat ieder lid zijn stem moet
uitbrengen en niet-stemmen dus niet is
toegelaten. Tenslotte werd een besluit ge
nomen, waarbij aan raadsleden werd toe
gestaan eventueel te weigeren te stem
men. Ged. Staten van Noord-Holland heb-
