HHK
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD
De luchtbescherming.
bestrijd in Spanje.
De overstroomingen in
China.
Gratis Reizen??
De Kleine Bazar - Goes
MAANDAG 20 JUNI 1938
52c JAARGANG - No. 219
Belangrijkste Nieuws
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoes
Postrekening -dddSS Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f ASC per k—
Weekabonnementen voor Middeiburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentlën 30 cent per regel
Ingezonden medcdceüngen 00 cent per regel
Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentlën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
LOOPGRAVEN VERDIENEN DE
VOORKEUR BOVEN SCHUIL
KELDERS.
De Nederl. Ver. voor luchtbeschermingi
In een. nota naar aanleiding van het
verslag der Tweede Kamer nopens het
wetsontwerp tot wijziging en verhooging
van het vijfde hoofdstuk der Rijiksbegroo-
ting voor het dienstjaar 1937, deelt de
minister van Binnenlandsc'he Zaken me
de, dat het hem zeer verheugt, te verne
men, dat het alligemeen voldoening had
gewekt, dat opnieuw een 'bedrag ten be
hoeve van de luchtbescherming wordt
aangevraagd.
Hij; betuigt zijn bijzondere instemming
met de opmerking ivian de leden, die, on
der erkenning, dat men nog lang niet
het beoogde doel bereikt heeft, er op we
zen dat er toch in verschillende gemeen
ten reeds veel wordt gedaan.
Terecht vestigen deze leden er de aan
dacht op, dat rekening dient te worden
gehouden met den toestand van de open
bare geldmiddelen, en niet minder juist
is hun opmerking, dat men van de lucht
bescherming niet mag verwachten een
volledig veiligstellen van alie hurgers.
Het algemeene uitgangspunt der regee
ring is, dat de bescherming van de bur
gerbevolking tegen aanvallen uit de lucht
in de eerste plaats moet worden gezocht
in de a c t i e iv e luchtverdedi
ging door voldoende luchtdoelgeschut
en een behoorlijke luchtmacht, en dat
daarnaast de passieve luchtbe
scherming noodig is, ten einde de
gevolgen van geheel of gedeeltelijk ge
slaagde luchtaanvallen waartoe de
mogelijkheid ook bij voortreffelijke ver
dediging blijft bestaan zooveel moge
lijk te beperken.
Bij het organiseeren van de luchtbe
scherming moet allereerst rekening wor
den gehouden, voor zoover dit niet reeds
tot uiting komt in de i n d e e 1 i n g der
gevarenklassen, met het onder
scheid als gevaarobject tusschen de
groote bevolkingscentra e enerzijds: en het
platteland en de kleine steden anderzijds.
Voor zoover het noodlijdende
gemeenten betreft, za'1 de minister
zich niet verzetten tegen het treffen van
die maatregelen, welke in het werkplan
van de gemeente, gezien haar karakter,
passen, 'zij het ook, dat wellicht het be
reiken van een volledige voorziening bin
nen het 'kader van het geheel moet wor
den verdeeld over eienige jaren.
Voor de grootere bevolkingscentra en
de gemeenten uit de eerste en tweede ge-
'vareniklasse moet van rijkswege steun
worden verleend om den arbeid, o.a. van
brandweer en andere 'huilpdiensten te or
ganiseeren en te outilleeren, alsmede om
in het dooven van de verlichting en de
alarmeering te voorzien.
Op de basis: van het bovenstaande stelt
de regeering zich voor, telkenj are een be
drag van f 500.000 aan te vragen om aan
ide luchtbescherming ten koste te leggen.
Wat betreft den bouw van schuilplaat
sen, heeft de regeering het volgende over
wogen.
Veelal worden luchtaanvallen -geïdenti
ficeerd met gasaanvallen en stelt men de
beschermingsmaatregelen hoofdzakelijk
in op het weren van strijdgassen. De re
geering is van oordeel, dat veeleer
maatregel-en dienen te wor
den getroffen tegen aanval
len met brisant- en brand
bommen, waarvoor geen speciaal op
wering van gasgevaar ingerichte schuil
kelders behoeven te worden ingericht,
doch waarvoor -de aanleg van loopgraven
voldoende bescherming geeft, te zamen
met maatregelen om brand met kracht te
bestrijden en in de kiem te dooven. De
zeer dure openbare-schuilplaatsenbouw
'kan daarbij achterwege blijven, waar-door
het viijkomende géld voor de andere
voorzieningen kan worden aangewend.
De vraag in hoeverre de Neder
landsche industrie in staat is,
in de behoefte aan gaskleeding en volks-
gasmaskers volledig te voorzien, kan de
minister -daarom niet met zékerheid be
antwoorden, omdat deze behoefte nog
niet geheel -kan worden bepaald. Een on
derzoek daarnaar is in gevorderd sta
dium. D'e minister kan de verzekering
geven, -dat de belangen van de Neder
landsche industrie niet uit het oog zullen
worden verloren.
Hetgeen opgemerkt wordt met betrek
king tot de Nederlandsche Vereeniging
voor luchtbescherming, -die aldus het ver
slag, omdat de regeering geen vol
doende middelen ter beschikking stélt
■voor de luchtbescherming, naar het
-o-ok door hem niet bewonder-
■d e middel van een loterij; beeft moe
ten grijpen, moge de minister aangrijpen
als gelegenheid om een veel voorkomend
onjuist begrip met betrekking tot deze
vereeniging recht te zetten.
Het is met name niet z dat be
doelde vereeniging zou -zijn opgedra
gen een bepaald deel van de taak der
overheid ten opzichte van luchtbescher
ming te verrichten, -doch de verhouding
is zóó, dat aan die vereeniging, o p
-haar verzoek, is toegestaan, te
vormen de- eenige door de regeering er
kende organisatie van paticuilïeren, op 't
gebied van de luchtbescherming, die zich
dan ook uitsluitend 'heeft te 'bewegen op
het gebied van de eigen bescherming van
particuliere bedrijven, de z.g. „zelfbe
scherming".
Al wat betreft de overheids
maatregelen en wat daarmede ver
band houdt, is zaak van -de rijksinspec
tie. -Op het gebied van de overheidszorg
heeft de vereeniging niets te regelen. Uit
eindelijk moeten natuurlijk binnen de ge
meente de overheidszorg en de particu
liere zorg op elkaar aansluiten en één
geheel vormen taak voor den burge
meester of het 'hoofd van -den luchtbe
schermingsdienst om hiervoor te zorgen.
Zonder medewerking ivan de bevoegde
autoriteiten kunnen dan ook geen per
sonen met bijzondere bevoegdheden wor
den bekleed.
De Spaansche minister president Ne-
grin heeft Zaterdagavond voor de radio
van Madrid een redevoering gehouden,
waarin hij verklaarde, dat de oorlog nog
langen tijd zal duren. Vier maanden ge
leden zag het er slecht voor de regeering
uit. Sindsdien heeft de industrie het even
wicht in oorlogsbewapening kunnen her
stellen en is de crisis overwonnen.
De regeering kan er niet aan denken,
nans vrede te sluiten of vredesonderhan
delingen te openen, zoolang Spanje niet
aan de Spanjaarden behoort.
'De opstandelingen hebben eenige lucht
aanvallen gedaan' op Alicante, Cartha-
gena, Valencia en Barcelona. Te Valen
cia vielen drie dooden en vijf gewonden,
e meeste bommen vielen in zee. Barce-
ona was er erger aan toe. Vier keer is
eze stad Zondag door de vliegtuigen der
Pstandelingen bezocht. Hoewel luchI-af
weergeschut de toestellen eenige keeren
P een afstand wist te houden, vielen bij
eerste 'bombardement in de vroege
morgenuren toch 25 dooden en telde men
gewonden. Op verscheidene plaatsen
ontstond brand.
Pi.® a H a a n s o h e pers
°orijft openlijk, dat Ita
lia ansche toestellen van
de Balearen Spaansche
steden bombardeeren.
VIJFTIG MILLIQEN CHINEEZEN
DAKLOOS.
In buitenlan-dsche kringen te Sjanghai
is men van meening, -dat door de ontzet
tende overstroomingen van de Gele- Ri-
ier millioenen van hun 'haardsteden
erdreven zullen worden.
De internationale commissie ter bestrijd
ding van hongersnood vreest, dat over
een maand 50.000.000 mensc'hen dakloos
zullen zijn, Indien men Diet tot handelen
overgaat. De Japanners hebben ver
klaard, dat dagelijks een gebied van
meer dan 380 vierkante mijl overstroomd
wordt.
Van Japansche zij-de w-ordt medege
deeld, dat nog slechte een tiende gedeelte
van de Gele Rivier in 'het oude bed
stroomt. De rest stroomt door een -dozijn
nieuwe beddingen waarvan sommige vier
meter diep zijn.
De overstrooming heeft de stad Sjau
Ka Kau in de eerste verdedigingslinie
van Hankau bereikt. De -Ohineezen wa
ren gedwongen -zich snel terug te trek
ken, maar d'e Japanners kunnen de stad
i niet bereiken.
Binnenkort zullen -de tegenstanders
door een niet te oversteken -gebied ge
scheiden zijn.
D'e Japansohe vloot stoomt langzaam
op in de richting van Hankau. voortdu
rend aangevallen door de -Chineésche
bommenwerpers. Men vreest dat binnen
kort door het hooge water ook de scheep
vaart op de Jangtse onmogelijk zal wor
den.
Men -gelooft, dat Hankau wéldra ge
ïsoleerd zal zijn door bet water van -de
wassende Jangtse-kiang. Daardoor zul
len, zegt men in kringen van buitenlan
ders, de Japanners wellicht gedwongen
w-orden, hun actie in het Noorden op te
gewen en over te gaan tot een kostbaar
offensief in Zuid-China.
Van C'hinee-scbe -zijde word't medege
deeld, dat door het feit, dat beide par
tijen aan weerszijden van den Jangtse
staan in de laatste paar dagen slechte
weinig w-ordt gevocht-en.
Aangezien het overstroomde gebied een
terugtocht der Japansche troepen in den
weg staat, heersc-ht er eenige 'bezorgdheid
bij de Japansche troepen in Oost-Honan.
In neutrale -kringen maakt men mel
ding van het lij-den -der C'hineesc'he bevol
king in -de door de Japanners bezette ge
bieden.
In dit gebied wonen 150 millioen zie
len, d.i. een derde der geheefe bevolking.
Hiervan zijn dertig millioen gevlucht. De
overige 120 millioen hebben ernstig te
lijden. Behalve, -dat hun eigendommen
vernield worden, staan zij. ook verder aan
groote geivaren bloot.
Het ergste is evenwel de hongersnood.
Bedoelde kringen verzekeren, dat 'de
hongersnood in hoofdzaak het gevolg is
van het vernietigen van den oogist, het
requireeren van vee en levensmiddelen
voor de Japansche troepen.
Japansche oorlogsschepen -zijn de
Jangtse opgestoomd en hebben tot Ma-
tang de aan -den oever gelegen steden be
schoten.
De Ghineesdhe luchtmacht meldt, dat
ze vier ivan -deze oorlogsbodems tot zin
ken heeft gebracht.
Japansche troepen waren op den Zui
delijken oever van den Jangtse tusschen
Tatoeng en Tatoékau op twaalf plaatsen
aan land gegaan. Naar officieel wordt
medegedeeld, hebben de -Chineezen hun
daar Donderdag ernstige verliezen toege
bracht.
Cholera
Het 'bericht, d'at in Tsjifi cholera is
uitgebroken heeft te Peiping ernstige
bezorgdheid gewekt.
Uit Dairen, Tientsin en Peiping zijn
Japansche artsen per vliegtuig vertrok
ken om de autoriteiten in het bedreigde
gebied bij te staan.
DE JODENVERVOLGING TE WEENEN
Een correspondent van de „Times"
schrijft uit Weenen: In Duitschland is
voor de Joden nog eenig mededogen; zij
mogen emigreeren met een deel van hun
bezit. M'aar in geheel Oostenrijk bestaat
geen menschelijkheid meer. Tienduizen
den Joden zijn 'broodeloos gemaakt. Alle
Joo-dsehe zaken zijn onteigend of dermate
onder toezicht gesteld, dat de eigenaar
blij is als hij van zijn zaak af is. Wie wil
volhouden, wordt gearresteerd tot hijl een
verklaring van afstand teekent en ver
klaart j,,vrij|willig" binnen twee weken
het land te verlaten.
Zij: moeten de verf betalen, waarmee
voor hun zaken het woord „Jood" is ge
schilderd. Dag en nacht worden mannen
dan kopen In
en vrouwen, jong en oud, uit hun wo
ningen gehaald en naar concentratiekam
pen of gevangenissen gestuurd. Geen ge
zin, of bloedverwanten zitten in de ge
vangenissen. De paniek kan men zich
voorstellen. Vooral te Weenen, waar een
tiende van de bevolking Jood is. Duizen
den smeeken dan ook om een tijdelijk
visum. Lange rijen wachten dag en nacht
voor de consulaten van Engeland en Ame
rika. Hulp wordt verleend door Joodsche
organisaties uit die landen en door de
Kjyakers.
DE VERKIEZINGEN IN IERLAND.
De Valera krijgt een meerderheid.
Ofschoon het resultaat van de verkie
zingen in Ierland pas over enkele dagen
bekend zal zijn, kan thans reeds worden
gezegd, dat De Valera aan de winnende
hand is en waarschijnlijk de verlangde
volstrekte meerderheid in het parlement
zal krijgen.
Gisteravond was de volgende uitslag
bekend;
De Valera 58 zetels; Cosgrave-partijl 32,
Arbeiderspartij: 5, Onafhankelijken 6 ze
tels.
De algemeene indruk is, dat de Iersch
Engelsche overeenkomst het prestige
van Dé Valera heeft versterkt.
De Arbeiderspartij verliest verschillen^
-de zetels'.
AARDAPPELTEKORT IN BELG IE.
In 'sommige Belgische bladen wordt
met klem geprotesteerd tegen de protec-
tionnistische politiek van de regeering
ten gunste van den landbouw, die thans
o.m. tot gevolg heeft, dat er bijna geen
aardappelen meer op de Belgische markt
zijn en werkelijk overdreven prijzen -door
speculaties worden gevraagd. Anderzijds
beweert de nationale federatie van han
delaars in groenten au fruit aan de hand
van communiqués aan de bladen, dat
Nederlandsche aardappelimp-orteurs in
België, te Antwerpen Italiaansche en
Portugeesche aardappelen hebben opge
kocht van 80 a 110 frs. -de honderd kilo
en dat zij deze, gedekt door een invoer
vergunning, op de Belgische markt ver-
ko-opien tegen 180 frs. de honderd kilo.
Er wordt op een streng onderzoek en op
eventuee'Ie sancties- aangedrongen.
TREIN IN EEN RIVIER GEREDEN.
50 dooden en een grout aantal gewonden.
Bij Saugus, ten Oosten van Miles City
(Montana) is de „Olympian E xpress" in
de rivier gereden.
Bij dit ongeluk zijn 15 tot 20 pasra-
giers en 4 leden van het spoorwegperso
neel om het leven gekomen.
47 personen zijn gewond overgebracht
naar het ziekenhuis.
Volgens een hoogen ambtenaar der
spoorwegen zijn de locomotief, de bagage
wagen, het postrijtuig en twee slaapwa
gens van de brug gestort. D'e trein be
stond uit 12 rijtuigen. Volgens dezen
ambtenaar moeten ten gevolge van een
wolkbreuk gedeelten brug zijn wegge
spoeld.
Nader wordt gemeld:
Vijftig personen zijn omgekomen of
worden vermist. Veertig personen bleven
ongedeerd.
Met een ambulancetrein zijn 65 gewon-
j den naar Miles City gebracht.
Grootvader en kleinzoon. Koning Gustaaf van Zweden, die de vorige week 80 jaar
werd, wordt door zijn kleinzoon Prins Wilhelm gelukgewenscht.
Binnenland.
Regeeringsnota over de luchtbescherming.
Buitenland.
Weer luchtbombardementen in Spanje.
D'e o-verstroomingsramp in China.
De Jodenvervolgingen: te Weenen.
Verkiezingen in Ierland.
H. M. DE KONINGIN
NAAR HET LOO VERTROKKEN.
H. M. de Koningin is Zaterdagavond
in gezelschap van een hofdame per auto
van Soestdijk naar het paleis Het Loo
vertrokken. H. K. H. Prinses Juliana en
Prins Bern'hard deden H. M. uitgeleide
tot aan de auto-. Zoolang de auto nog
zichtbaar was, wuifde het Prinselijk Paar
H. M. 'toe.
HET CENTRALE VLIEGVELD,
Nieuwe vragen van den heer v. d. Tempel.
Het Tweede Kamerlid Van den Tem
pel heeft aan de ministers van waterstaat
en van defensie do volgende vragen ge
steld;
I. Is de regeering bereid mede te dee-
len, nu zij in beginsel heeft besloten de
stichting te bevorderen van een lucht
vaartterrein, dat centraal zal zijn gelegen
ten opzichte van Amsterdam, Rotterdam
en 's Gravenhage, of zij reeds voor de
naaste toekomst maatregelen ter uitvoe
ring van haar voornemen in overweging
heeft genomen?
2. Wil de regeèring toezeggen, dat gee
nerlei maatregelen zullen worden geno
men, welke direct of indirect een nadere
beslissing ter zake van den wetgever kun
nen prejudicieeren, vooraleer de Kamer
eventueel bij de behandeling van desbe
treffende voorstellen der regeering in de
gelegenheid is geweest van haar oordeel
over de voornemens der regeering te doen
blijken?
POSTZEGEL VOOR BIJZONDERE
VLUCHTEN.
Naast de bekende driehoekszegel van
f 0.30 is er een nieuw zegel uitsluitend
voor bijzondere vluchten aangemaakt in
de waarde van I2V2 cent.
Het ontwerp is van den grafischen
kunstenaar Aart van Dobbenburgh, voor
stellende een zich in de vlucht oriëntee-
rende kraai, de vogel die om zijn uitne
mende vliegeigenschappen is hekend. De
uitvoering is geschied in rotagravure in
de kleuren blauw-grijls-bruin; de afme
tingen zijn 28 bijl 39'K m.m.
Deze zegel zal voor het eerst worden
gebezigd voor de frankeering van stuk
ken, te verzenden met -de vlucht van het
vliegtuig der K.L.M. naar Zuid-Afrika
tegen het einde van het jaar, ter herden
king van Dingaansdag.
HET TEKORT
IN HET SPOORWEGPENSIOENFONDS
Commissie van advies- ingesteld.
D'e Ministers van Financiën en Water
staat 'hebben een commissie ingesteld,
aan welke is opgedragen van advies te
-dienen omtrent «de- maatregelen, welke
no-odig zijn ter voorziening in het tekort
van het spoorwegpensioenfonds.
In deze commissie zijn benoemd: tot
lid en voorzitter Mr Dr E. J. Beumer,
commissaris van de IJ. V. Ned. Spoor
wegen; tot leden: J. Bakker, administra
teur bij het Dep. van Financiën; H. J.
van Braambeek, lid van de Tweede Ka
mer; Prof. Dr Ir J. Goudrfaan Jr en Mr
H. van Manen, leden van de directie der
Ned. Spoorwegen; Mr G. v. d. Meulen,
-secretaris-generaal van het Dep. van Wa
terstaat en Jhr Mr A. W. Wichers, voor
zitter van den Pensioenraad.
'Zaterdagmorgen heeft de minister van
Financiën, Mr J. A. de Wilde, de com
missie geïnstalleerd en daarbij o.m. erop
gewezen, dat de wetenschappelijke balans
van het spoorwegpensioenfonds per 31
December 1935 een ongedekt tekort aan
wijst van meer dan f 30Q millioen, het
welk middelerwijl reeds is opgeloopen tot
rond f325 millioen. In de huidige om
standigheden mag een oplossing van dit
vraagstuk dan ook geacht worden wel
buitengewoon moeilijk te zijn.
Bet denkbeeld is aan de hand gedaan,
de oplossing te zoeken in een samensmel
ting van het spoorwegpensioenfonds met
het algemeen burgerlijk pensioenfonds. Dé
regeering, zoo deelde spr. mede, heeft de
ze oplossing hij voorbaat van de hand ge
wezen, omdat zij, afgescheiden van andere
bezwaren, zou neerkomen op een ver
plaatsing en in zekeren zin op een ver
grooting van de bestaande moeilijkheden.
