DE LANDBOUWDAGEN TE GOES
Onderwijs
Vergaderingen en Tentoonstelling der Z.L.M.
MIDDELBURG.
GOES.
Hansweert, alwaar na schutting door de
middensluis, het verbreede kanaal door
Zuid Beveland werd gevolgd, om na de
schutting te Wemeldinge langs het be
kende vaarwater koers te zetten naar het
Hollandsch Diep. De groote bruggen aan
stuurboord latende, kwam het gezelschap
to Dordrecht. Men zag daar de werkzaam
heden aan de nieuwe verkeersbrug en be
zichtigde menig detail aan de overal aan
wezig zijnde waterbouwkundige werken.
Van Dordt voer men naar het slot Loe-
vestein, waarna de haven van Gorkum
werd aangedaan. Van hier werd terugge
varen, nu vóór stroom naar de Noord tot
de Lek om de Nieuwe Maas te volgen tot
de Naussauhaven te Rotterdam. In deze
stad werd geruimen tijd halt gehouden
om allerlei merkwaardige constructies
aan bruggen en sluizen te bekijken. Nu
volgde voor de Zeeuwen wel het merk
waardigste deel. De Hollandsche IJsel tot
Gouda, de Gouwe, Oude Rijn, Molenaars-
brug, Heimanswetering, Brasemermeer,
D'recht, Huis te Drecht, Amstel tot Am
sterdam, en dan naar het Oosterdok. Vele
zijn de soorten bruggen en sluizen die
men passeert. Naast de nieuwste hef-
bruggen over de Gouwe, passeert men ook
nog de oude ophaal- en draaibruggen. D'e
negen bruggen welke te Amsterdam op
korten afstand moesten doorgevaren wor
den trokken veel aandacht.
Van Amsterdam werd de reis voortge
zet na schutting door de Oranjesluizen
via Marken naar Urk. Door welwillende
zorg van de Waterstaatsautoriteiten kon
onder deskundige leiding het maken van
den nieuwen meerdijk bezichtigd worden.
Het werken der machtige baggermachi
nes en grijpers midden in de eindelooze
plas dwong de bewondering van allen af.
Weer voer men verder naar Lemmer,
waar de oude sluis en brug een geheel
nieuw beeld gaven. Van deze plaats ging
de tocht via het Tjeukemeer langs Sneek,
Heegermeer, Fluessen, Galamadammen,
Morrameer naar Stavoren. Na schutting
nam het schip koers naar Medemblik,
waar eenigen tijd werd vertoefd om een
gedeelte der Wieringermeer te bezoeken
en het gemaal de Lely te bezichtigen.
Daarna voer men verder naar het oude
havenstadje Enkhuizen. De vele mooie
oude gevels en bruggetjes zoowel vaste
als beweegbare werden bekeken. Na een
dag oponthoud werden de zeilen weer ge-
heschen en met een Westenwind kracht
8—9 voer de kotter in vier uur naar Am
sterdam. Over het Noordzeekanaal langs
Juliana- en Hendrikdok de IJ-veren krui
send, onder de Hembrug door, naast en
tusschen groote Oceaanstoomers vervolg
de men de tocht via de Spaarndammer-
sluis naar Haarlem.
De reis werd vervolgd langs het Zui-
derspaarne, Ringvaart, Kagerplassen, de
Zijl langs Leiden door het Rijn-Schie-
kanaal naar de Vliet, en zoo langs den
Haag en Delft door de Delftshavensche
Schie naar Rotterdam. Met schitterend
weer werd de Nieuwe Waterweg opgeva
ren langs de Waalhaven, Merwedehaven,
Schiedam, de groote werven, via de
Noordgeul langs de welplaat naar 'de
Oude Maas. Voor stroom met een kalm
windje passeerde het gezelschap de twee
hefbruggen te Spijkenisse en Barendrecht
Het laatste gedeelte van de Oude Maas
tot Dordt werd in het donker gevaren.
Het gedeelte van Haarlem tot Dbr-
drecht was wel het mooiste wat natuur
schoon betreft. Vooral de bebouwing met
villa's en landhuizen in het hart van Hol
land, de mooie parken en beplantingen
grenzende aan het gepasseerde vaarwater
gaven een onvergetelijken indruk.
Den laatsten dag werd des morgens 4
uur het zeil geheschen, de motor aange
slagen, en na een vaart van 7 uur lag het
schip in de kleine sluis te Wemeldinge,
waar het gezelschap werd ontbonden.
Onderlinge Veeverz. Mij. Walcheren.
Maandagavond vergaderde de Onder
linge Veeverzekerings-Mij Walcheren on
der leiding van den heer L. J. Lorier.,
die in zijn openingswoord deed uitkomen
dat deze vereeniging dit jaar gunstig ge
werkt heeft. Aangezien zij over geheel
Walcheren verspreid ligt, heeft zij den
last van het mond- en klauwzeer kunnen
doorstaan, en waren geen buitengewone
financiëele offers noodig. Uit het verslag
van den secretaris-penningmeester bleek,
dat het ledental steeds stijgende is. Ver
der, dat dit jaar 23 ongevallen hadden
plaats gehad. De kas wees een klein te
kort aan van f 35.
De aftredende bestuursleden de heeren
G. Cornelisse en J. de Visser werden
weer herkozen. Tot Commissaris werd
herkozen dhr P. de Buck.
Ontvluchte gevangene aangehouden^
Vanmorgen om 8 uur is de een dezer
dagen ontvluchte gevangene S. P., onder
de gemeente Riland-Bath door 'kommie-
zen aangehouden.
Hij was vanmorgen om 4 uur van Wis
singen per auto naar Schore vertrokken
en ivandaar wilde hij een andere auto
nemen naar België. Dit was 'hem echter
niet gelukt en daarom ging hij loopen.
De kommiezen hebben hem aangehouden
en overgegeven aan den Rijksveldwacht.
Hij1 is in den nacht van Maandag op
Dinsdag thuis geweest in zijn woning te
Soeburg.
'Hoe teekent het kind in
Indië? De tentoonstelling „Hoe teekent
het kind in Indië?", die onlangs te Mid
delburg zoo sterk de aandacht trok en
waarvan in ons blad toen een breede be
schrijving is gegeven, zal, onder auspi
ciën ivan de afd. Zuid- en Noord-Beve
land van het Algemeen NederIandsc'h
Verbond ook te Goes worden gehouden
i en wel van Dinsdag 21 tot en met Zater
dag 25 Juni. De tentoonstelling zal Dins
dagavond door den burgemeester, den
heer van Dusseldorp, worden geopend,
waarna de heer Toot namens het ten-
toanstel'lingsbestuur een inleiding zal
houden over het teekenwerk.
ZUID-BEVELAND.
Kapelle. Onder zeer groote belangstel
ling werd geveild voor de groep aard-
beientelers „Aller Belang" te Kapelle en
de Tuinbouwvereeniging Biezeunge, de
opbrengst ivan 40 gemet aardbeien Ma
dam Moutot en werd voor f 15.90 per 100
ikg verkocht aan D. Ganseman.
De overige aardbeien, Jecunda's, de
opbrengst van 4Vs, 4 en 4 gemet werden
ingehouden.
WALCHEREN
Domburg. Gemeenteraad. Don
derdagavond komt de raad in openbare
vergadering om 8 uur bijeen.
Agenda: Benoeming plv. secretaris en
ontvanger. Wijziging gemeentebegrooting
1937. Wijziging begrooting waterleiding
bedrijf 1938. Wijziging alg. politieveror
dening. Wijziging schoolgeldverordening.
Voorstel sluiting wandelpad bij den Hoo-
gen Hil voor rij verkeer. Bezoldiging 2de
ambtenaar secretarie.
Zoutelande. Gemeenteraad.
Dinsdagavond vergaderde de gemeente
raad alhier voltallig. De heer K. Koppe-
jan te Meliskerke had een verzoek inge
diend om verharding van den Jan Geert-
sesweg. D'e raad was genegen tot verhar
ding over te gaan, mits het de gemeente
niet veel zou kosten, daar zij er niét veel
belang bij heeft, 't Verzoek werd gesteld
in handen van B. en W. teneinde met het
gemeentebestuur van Meliskerke te over
leggen.
Hierna kwam in behandeling het ver
zoek van de Chr. Muziekvereen. „Luctor
et Einergo" te Zoutelande om een bij
drage in de kosten voor't opknappen van
de muziektent, hetwelk in de vorige ver
gadering in handen van B. en W. werd
gesteld om advies. B. en W. stelden voor,
geen bijdrage te verleenen, daar het hun
inziens niet op den weg van het gemeen
tebestuur ligt om aan verschillende ver-
eenigingen en instellingen bijdragen te
verleenen.
De beer Verhage stelde voor een bij
drage van f 10 te geven. Het werd ver
worpen met drie tegen vier st. Vóór de
heeren Verhage, Gabriëlse en Stroo. Het
voorstel van B. en W. werd hierna zon
der hoofd. st. aangenomen.
Nu het gemeentebestuur met den heer
Bergsma tot overeenstemming is geko
men, dank zij de Commissie van Ged.
Staten van Zeeland, werd besloten met
den heer Bergsma in 't „Pauwtje" grond
te ruilen, om zoodoende tot een bevredi
gende oplossing te komen.
Het lijkenhuisje zal worden verbouwd,
zoodat de rijdende baar er in kan worden
geplaatst.
Op voorstel van B. en W. werd een
verordening tot heffing van de Paulus-
wegbelasting aangenomen. D'e totale
kosten der wegsverharding bedroegen
f 6525.10, welke als volgt worden gedra
gen. Door den Polder Walcheren 20 pet.
is f 1305.02, door de gemeente f 2261.24,
door de belanghebbenden f 2958.84.
Aan den heer P. J. Paulusse zal f 10
vergoeding worden gegeven voor de
schade door hem geleden wegens her
stelling van de rioleering door zijn per
ceel.
D'e begrootingen van 1937 en 1938 wer
den gewijzigd.
De heer Verhage bracht bij de rond
vraag de bebossching van het Noorder
vroon weer ter sprake. Omdat de Minis
ter de gemeenten tot werkverschaffing
wil aanzetten, is het wellicht mogelijk,
deze bebossching uit te voeren zonder
veel kosten voor de gemeente. De voorzit
ter gelooft dit ook wel, maar toch zou
deze bebossching de gemeente financiëel
nogal bezwaarlijk zijn, omdat men dan de
vroonhuur zou derven en het bosch zou
moeten onderhouden, hetgeen geen ge
ringe kosten met zich meebrengt.
De heer Verhage merkte hiertegen op,
dat bebossching ook wel baten voor de
gemeente zou afwerpen, als gevolg van
toeneming van woningbouw.
TOLEN
EN ST. FILIPSLAND.
Tolen. Ernstige ontplof
fing bij het lasscben. Dins
dagnamiddag te zes uur schrokken de be
woners van de Botermarkt alhier gewel
dig door een grooten knal gepaard gaan
de met brekende ruiten. Al spoedig bleek,
dat bij den smid C. Gebraad Wzn een
ernstig ongeluk bad plaats gehad. Ge
braad werd in een hoek der smidse be
wusteloos en ernstig aan het hoofd ver
wond aangetroffen, terwijl zijn knecht,
ofschoon eenigszins versuft en met bloed
op het gelaat, de tegenwoordigheid van
geest nog had, het laschapparaat, waar
mede Gebraad aan het werk was geweest,
af te zetten. Waarschijnlijk door vonken
is een groote bus, gevuld met carbid, met
een geweldigen slag in de smidse uit el
kaar gevlogen.
Naar wij vernemen, is de toestand van
Gebraad zeer ernstig, Zijn gelaat is één
groote wonde, terwijl ook zijn oogen ge
kwetst zijn.
Middelburg. Acte examens L. O.
Aan de Chr. Kweekschool slaagden Dins
dag alle zes mannelijke candidaten, n.l.
de heeren A. den Boer te Goes; G. P.
Bosselaar, Aagtekerke; J. A. Bunscho
ten, Zonnemaire; D. Coppoolse, Seroos-
kerke; B. de Jonge, Goes en J. de Jonge,
Middelburg.
Vervolg van het 2e blad.)
DE ALGEMEENE VERGADERING.
D'e algemeene vergadering, die druk
bezocht was, en in de nieuwe, groote zaal
van den heer Krijger aan de Beesten
markt werd gehouden, werd te half tien
vanmorgen geopend door den voorzitter
den heer Mr P. D'ieleman. Terwijl de aan
wezigen zich van hun zetels verhieven,
herdacht de voorzitter Dr Lovink, en het
lid van verdienste de heer Nijsse uit 's H.
Arenskerke, die beide zijn overleden.
Verder verwelkomde spr. de heeren
Stieger en Van Bommel van Vloten, leden
van Gedep. Staten en den griffier, B. en
W. van Goes, adviseurs, consulenten,
eere-comité der tentoonstelling, het be
stuur van den kring West-Zuid-Beveland
der Z. L. M., de voorzitter van de Noord-
Brabantsche Mij van Landbouw, den heer
Massee, vertegenwoordiger van de Ka
mer van Koophandel, de afgevaardigde
van den Polder- en Waterschapshond, de
leeraressen in het huishoudonderwijs,
enz.
Bericht van verhindering zonden de
Commissaris der Koningin, de heeren Ir
Stevens en v. d. Plassche, en de voorzit
ter en secretaris van het Kon. Ned. Land-
bouw-Comité
De heer F. van Hoorn te Kortgene
werd benoemd tot lid van verdienste.
De voorzitter wees vervolgens
op het nut van de rijkswerkverschaffing.
De inspecteur, de heer Markvoort, staat
steeds gereed voor alle landbouwers in
alle deelen van Zeeland, die gronden wil
len verbeteren. De resultaten van deze
grondverbetering zullen vanmiddag op de
rijtoer op een perceel van den heer J. M.
Klompe te Wolf aartsdijk te zien zijn.
De afd. kring West Zuid-Beveland (al
gemeene leden) zond een schrijven in
over de schade door vogels, vooral duiven
aangericht. De voorzitter ant
woordde, dat het H. B. in dezen diligent
is en actie voert voor wetswijziging.
Een tweede punt, de intrekking van de
rundveeteeltregeling, zal straks met den
heer Ir. Louwes worden besproken.
D'e afd. Zuidzande wees in een
schrijven op de slechte resultaten van den
landbouw en op de onjuiste houding van
den Minister. Ook deze punten zullen den
heer Louwes worden voorgelegd.
De voorzitter kon inmiddels den
heer Ir. Louwes, regeeringscommissaris
voor akkerbouw en veeteelt, verwelkomen,
alsmede den heer Kielstra, oud-secretaris
der Z. L. M.
D'e rekening 1937 der Z. L. M. werd
goedgekeurd, na een rapport, uitgebracht
door den heer Louwerse te Domburg. De
commissie wees o.a. op den post voor het
landbouwblad en vroeg of dit wel zoo kon
blijven.
Rede Ir. Louwes.
De voorzitter gaf nu het woord aan den
heer Louwes, die een rede hield over
D'e huidige positie van den
N e d e r 1 a n d s c h e n landbouw
en de verwachtingen voor
de naaste toekomst."
De Nederlandsche landbouw is, aldus
Spr., vooral na 1886, steeds meer den
kant van den export opgegaan, iets, wat
de regeering heeft bevorderd. Na den oor
log werd de buitenlandsche vraag naar
onze land- en tuinbouwproducten nog
sterker. Zelfs toen in de crisisjaren, de
jaren na 1927, de eerste ernstige inzin
king bij de suikerbieten zich voordeed,
heeft men deze verschijnselen slechts als
voorbijgaand 'beschouwd. Dat men te doen
had met blijvende verschijnselen was toen
nog maar de overtuiging van zeer weini
gen. Eenigszins anders werd het, toen in
1929 de graanmarkt den verkeerden kant
opging en in '30 en '31 de granen vrijwel
waardeloos werden.
Er kwam een zondvloed van handels-
beper'kingen. Ze gaan nog steeds door.
De wensch, dat ze spoedig zullen ophou
den, vooral na de opleving van 1936, is
niet verwerkelijkt. Het verdrag van Oslo
is ter ziele gegaan.
Velen vechten tegen deze verschijnselen.
Ze zijn niet doordrongen van het feit, dat
zich structureele wijzigingen vol
trekken.
En zulke -wijzigingen houden niet halt
voor onze deur.
De positie van onzen landbouw zou
hopeloos geworden zijn, indien de regee
ring niet had ingegrepen. De wereldmarkt
is feitelijk één groote dumpingsmarkt ge
worden. De hoop, dat de toestand van
daag of morgen weer zal verbeteren, is
nu kleiner dan ooit.
De graanmarkt vertoont weer teekenen
van ernstige bloedarmoede. De tijdelijke
'hoogconjunctuur op het gebied van de
graanprijzen is weer voorbij. Prijsdalin
gen b.v. van tarwe en rogge van ongeveer
40 pet. zijn weer voorgekomen. Amerika
belooft een record-tarweoogst te zullen
krijgen. Met de rogge-prijzen is het voort
durend sukkelen. Het is voortdurend vech
ten tegen afbraak.
De suikerprijzen zijn weer bijna ge
daald, ondanks de suikerconventie, tot het
diepste, wat we ooit gehad hebben.
Wat do veeprijzen betreft, men kan
prima bevroren vleesch koopen in Neder
land voor prijzen tusschen f 0,25 en f 0,30
per kg. Versoh vleesch wordt aangeboden
tegen prijzen, minder dan de helft van
de prijzen, die het 'hier opbrengt.
De boterprijzen zijn beter dan ze ge
weest zijn. Maar voor een loonende pro
ductie moet die prijs minstens f 1,30 per
kg zijn, terwijl de prijzen van nu schom
melen rond f 0,85. Andere vetten, die bo
ter kunnen vervangen, zijn gedaald tot
een prijs, die fantastisch laag is (f 0,20
tot f 0,25 per kg). Zonder bescherming
heeft de boter weinig kans zijn plaats
van vroeger te behouden.
Onze groenten, de beste van de geheele
wereld, wil men niet.
De varkensprijzen wisselen sterk, maar
zijn ook niet loonend. De export is boven
dien belemmerd.
Met de afzetmogelijkheden is het nog
meer mis. De verbetering wordt vooral
tegengehouden door de geweldige militai
re spanningen. Het evenwicht tusschen
productie en verbruik is verbroken. De
overproductie is een dreigend spook ge
worden. De techniek zonder leiding is eer
een ramp dan een zegen geworden.
Spr. zet daarna uiteen, welke politiek
Duitsohland toepast. D'aar valt misschien
meer nadruk op het socialistische dan op
het nationalistische. Andere leden zoeken
nog steeds de overproductie te keeren
door afsluiting, door hoogere invoerrech
ten. De tegenwoordige problemen al
dus Spr. lost men echter met hooge in
voerrechten alleen niet op.
Een ongebreidelde productie van ex
port-producten als aardappelmeel en var-
kensvleesch zou ons direct voor onoplos
bare problemen stellen. Deze twee voor
beelden wijzen in de richting van produc
tie-regelingen.
Wat de veehouderij betreft, als de rund
veehouderij onbeperkt was doorgegaan,
zouden we vermoedelijk nog niet uit de
crisis 1'932>'33 wat de prijzen betreft,
zijn gekomen, óf de prijzen waren zóó ge
daald, dat de boer er per eé mee op moest
houden. Dan hadden we een productiebe
perking gekregen met veel ellende.
De teeltregeling voor rundvee trekt nu
weer bijzonder de aandacht in verband
met den invoer van vleesch. Die zich voor
stelt, dat een teeltregeling zoo kan wor
den uitgevoerd, dat precies het evenwiohts
peil bereikt wordt bij 't gewensohte prijs
peil, heeft van de practijk geen verstand.
Een niet geringe reserve is noodig.
Het is onaangenaam, maar de land
bouw moet kiezen tusschen een ongebrei
delde productie en de daaruit resultee-
rende prijzen, èn een gebreidelde, geregle
menteerde, geordende productie, waarbij
hij den eisoh mag stellen, dat de prijs
acceptabel is. Ongebreidelde productie en
een behoorlijke prijs is niet bereikbaar.
Schaften we de teeltre
geling af, dan zou de hoe
veelheid vee na 1 of 2 jaar
sterk zijn uitgebreid. Dit
is niet te keeren door hoo
ge graanprijzen, zooals in
Zwitserland is gebleken.
Een boer wil nu eenmaal
gelukkig graag werken.
Bovendien is sedert 1930
de teo'hnisc he vooruitgang
van het Nederlandsche
landbouwbedrijf met 1 030
pot. toegenomen. Kwamen
e r 200.000 koeien bij', dan
bracht ons dat al inden
put. Een uitbreiding der
vleeschproductie met 10
pot. is al ruïneus.
Gelukkig bestaat voor den Nederland-
schen landbouw nog gelegenheid tot wer
ken. We hebben een tekort aan vetten,
aan eiwitproducten voor veevoeder en aan
granen.
De drie vetproductiebronnen b.v. zijn:
le melk, 2e dierlijke vetten, 3e de plant
aardige vetten. M'aar in al deze gevallen
is vet maar een bijproduct. Melkeiwitten,
vleesch en plantaardige eiwitten worden
mee-geproduceerd.
Ook financieele problemen spreken mee.
De 'bevolking moet kunnen opnemen wat
wordt geproduceerd. We leven in een tijd,
vol van groeps-egoïsme, maar de boer
moet, al vraagt hij een redelijk bestaan,
erkennen dat andere groepen het recht
hebben te eischen, dat op hen niet meer
lasten worden gelegd dan absoluut nood
zakelijk is.
Wij produceeren ruim 125 millioen kg
vetten uit melk. De vetconsumptie van ons
volk bedraagt 140 miljoen (boter, marga
rine, spijs vetten en olie). We zouden dus
gemakkelijk alle boter, die geproduceerd
kan worden, zelf opeten, als we meteen
de consekwentie aanvaarden, dat de ex
port van boter en kaas zal worden stopge
zet.
De kg vet, die het Nederlandsche volk
opeet, kost gemiddeld (groothandelsprijs)
f0,90. Zou men deze in den vorm van
boter moeten nemen, dan zou de prijs nog
zeker 50 pet. hooger moeten zijn, om
denzelfden melkprijs als nu te kunnen
uit'keeren. En zou dat mogelijk zijn?
Het gevaar is, dat vergrooting van de
productie gepaard zal moeten gaan met
vermindering van den uitbetalingsprijs
voor de melk. Voorzichtigheid met de
melkproductie is dus geboden, al behoe
ven we voor iedere uitbreiding van de
melkproductie niet verschrikkelijk bang
te zijn.
Wat vetproductie als varkensvet en
rundvee betreft, hiervan geldt, dat, hoe
meer we van dit vet moeten eten, hoe
minder vermoedelijk de consumptie zal
worden. Vetproductie langs dezen weg
gaat altijd gepaard met een nog sterker
stijgende vleeschproductie. Al zouden we
dus meer vet kunnen gebruiken, vleesch
kunnen we niet gebruiken. Deze weg is
dus af te raden.
Voor de vetproductie langs plantaardi
ger! weg noemt Spr. vooral koolzaad
cultuur. Hier dreigen echter de gevaren
van ziekten. Deze moeten worden be
streden.
Plantaardige eiwitten kunnen wij op
verschillende wijze voortbrengen. Op het
oogenbiik worden proeven genomen met
het drogen van verschillende artikelen,
speciaal het drogen van gras. Ook wijst
Spr. op zoete lupinen, e.d.
Voor uitbreiding van granen is nog een
mogelijkheid. Zou onze export, speciaal
die van varkensvleesch en van eieren ten
gronde gaan, dan zou natuurlijk de situa
tie veel moeilijker worden. Maar voor-
loopig is de uitbreidingsmogelijkheid nog
zeer groot. Een nieuw gewas als mais is
belangrijk.
Regeling, leiding, moet er zijn, maar
dit is geen beperking over de geheele
linie, alleen beperking in bepaalde onder-
deelen. De vrijheid van concurrentie kan
niet ongebreideld worden gelaten.
Leiding bij de productie is in het be
lang van den landbouw onontkoombaar.
De vrije concurrentie is als systeem voor-
loopig uitgeschakeld en het helpt niet of
we er bij huilen.
Tot nu toe is die leiding overgelaten
aan de regeering. De allenbevredigende
weg van samenwerking tusschen regee
ring en bedrijfsleven is nog niet gevon
den. Toch zal die moeten worden gevon
den. De landbouw mag niet eischen, dat
aan al zijn geuite wenschen zonder meer
moet worden voldaan. Het geheele volks
belang heeft hier den doorslag te geven.
De landbouw moet klare en duidelijke
lijnen aangeven. Er moet komen een mee
dragen van de verantwoordelijkheid door
den georganiseerden landbouw. In het
begin van de crisis wist de landbouw
in den regel wel te vragen, wat hij wensch-
te en hoe hij het wenschte. Nu lijkt het
wel, alsof dit doelbewuste optreden ver
flauwd is. De landbouw moet het eens
worden over de richting, waarin de ont
wikkeling zal gaan. Over het doel is men
het wel eens (een behoorlijk bestaan voor
den landbouw), maar over de middelen
niet De landbouw zal over de middelen
tot volle klaarheid moeten komen. Men
moet niet te veel aandacht aan den psy-
chologischen kant schenken. We staan
voor economische problemen, die zake-
1 ij k moeten worden opgelost.
Spr. komt op tegen de redeneering, die
wel wordt gehoord, dat als de regeering
maar wilde, ze wel kon. Deze menta
liteit is misschien wel het allerverderfe-
Iijkst gevolg van de crisis-omstandig
heden en maatregelen.
Het kan in wezen naar spr.'s meening
voor de regeering hetzelfde zijn of
de varkensteelt beperkt wordt, of het
rundvee beperkt wordt, enz. Kan de land
bouw een beteren weg wijzen, wie zou
dien niet willen gaan?
Critiek, dat het zoo niet langer kan,
brengt ons geen stap verder. De beroering
die ontstaan is door den import van be
vroren vleesch, geeft wel aan, dat er een
geprikkelde stemming is onder den land
bouw.
Er ligt een geweldige verantwoordelijk
heid op de schouders van hen, die tot
leiding geroepen zijn. Deze is niet bij
allen aanwezig. Critiek is gemakkelijk
en maakt populair, maar de kunst is
het moeilijkst.
De naaste toekomst voor den landbouw
lijkt donker en is uiterst moeilijk. We
moeten zien gezamenlijk den weg te
vinden om hem er door he ente brengen.
Misschien worden in de naaste toekomst
aan onzen landbouw nog zeer zware
eischen gesteld. We komen er slechts met
moed, goeden wil tot samenwerking en
met den wil persoonlijke opofferingen te
brengen. Spr. eindigt zijn onder groote
aandacht gevolgd betoog met een krachtig
beroep op de medewerking der land
bouwers.
Bespreking.
De heer de Putter vraagt naar een
afzonderlijk Ministerie van Landbouw.
Dhr W. F. v. G o r s e 1 laakt het, dat
de Minister van Economische Zaken de
belooning tusschen landbouw en andere
groepen niet gelijk wil maken.
Dhr H a r t o g vraagt naar de consump
tie-aardappelen en het vlas.
Dhr Dees (Waarde) vraagt wat de
spreker verstaat onder een behoorlijke
belooning.
Dhr C. van Gorsel laakt den invoer
van buitenlandsch vleesch en de aard
appelteeltheffing, dringt aan op verhoo
ging der richtprijzen voor het graan. De
steun aan den landbouw is er een van
het water tot aan de lippen laten. Spr.
komt op tegen het optreden van de vrij
gestelden der landarbeiders, die Spr. niet
ziet als de vertegenwoordigers der Zeeuw-
sche landarbeiders en tegen de opgelegde
arbitrage, waarbij dan een professor of
een Mr komt. Spr. is niet tegen een rede
lijk loon voor den arbeider, maar de
regeering moet dan in staat stellen dat
loon te betalen.
Spr. is dankbaar voor den goeden stand
van de gewassen, maar niet jegens de
regeering en den Minister. Spr. wil voor
komen, dat nu weer een regeeringsver-
tegenwoordiger naar Den Haag terugkeert
met de gedachte, dat de Zeeuwsche boe
ren zoo dankbaar zijn. (Krachtig ap
plaus.)
Ir Louwes, de sprekers beantwoor
dend, vraagt den heer W. F. van Gorsel
of deze de woorden van den minister zelt
heeft geciteerd, waarop deze ontkennend
antwoordt. Dhr Louwes komt er krachtig
tegen op, uit de tweede hand te citeeren-
De Minister heeft alleen gezegd, dat de
landbouwcrisiswet hem geen bevoegdheid
geeft de belooning voor den landbouw ge-