De Markiezaatsfeesten te Bergen op loom. Dagblad voor de Provincie Zeeland De strijd in Spanje. De strijd in China. WOENSDAG 8 JUNI 1938 52e JAARGANG - No. 209 De omvang der werkloos heid. Buitenland. Belangrijkste Nieuws Binnenland Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, does Postrekening 44455 Telefoon 11 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Abonnementsprijs f2.53 Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Viissingen 0.20 Losse nummers 5 cent Advertentiün 30 cent per rsgal Ingezonden mededeelingen cent per r?go? Kleine Advertemiën Dinsdags en Vrijdags f0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder Ietter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting Bij het in de Tweede Kamer gevoerde debat over het werkloosheidsvraagstuk, bleek bij meerdere leden de neiging te be staan om, zooals ook in verschillende persorganen herhaaldelijk gedaan wordt, de ramp van de werkloosheid nog erger te maken, dan zij in werkelijkheid reeds is. Betoogd werd en wordt dat de daling van het werkloosheidscijfer tot staan is gekomen en als dan cijfers worden ge noemd, dan worden deze royaal naar bo ven afgerond. Dit alles natuurlijk om de Regeering wat betreft de door haar gevoerde werk- loosheidspolitiek :in gebreke te stellen. In verband hiermede, verdienen de aandacht de cijfers door Minister Golijn in zijn Vrijidag gehouden Kamerrede ver strekt. De minister ontkende dat de daling tot staan zou zijn gekomen. Wel is waar, dat de daling in tempo vertraagd is en belangrijk vertraagd, maar de daling is er nog. Afgezien van de seizoensinvloeden is de werkloosheid in gedurende twee jaar voortdurend kleiner geworden. Eind April 1936 bedroeg het cijfer geregistreerden 415.584. Eind April 1937 was dit cijfer 368.051, een daling derhalve in dat eene jaar van 47.000. Eind April 1938 was het cijfer 354.715, een daling, belangrijk kleiner dan die van het voorafgaande jaar, maar van rond 14.000. In de laatste twee jaren is het cijfer dus gedaald met 1.000 en bovendien zijn er tweemaal 35.000, het gemiddelde van 30 en 40.000, nieuwe arbeidskrachten, dat is 70.000 in totaal, door de arbeidsmarkt opgenomen geworden. Ter adstructie van wat ik heb gezegd, wil ik nog enkele cijfers geven. E'ind April van het jaar 1938 was het cijfer zooals ik genoemd heb 354.715. Half Mei was het cijfer 347.178, dat wil dus zeggen, dat van eind April tot half Mei de daling zich nog voortgezet heeft met 7000. Dat zijn geen cijfers om groot op te gaan, ik wilde dat het er 70.000 waren, maar zij toonen toch aan, dat de daling niet heelemaal tot staan gekomen is. Wanneer men nu ziet, dat het cijfer van half Mei van dit jaar 6000 lager is dan het cijfer van half Mei van het vo rige jaar en wanneer men dan ziet, dat in Engeland in denzelfden tijd, in stede' van daling, een stijging van de werkloosheid met 300.000 man opgetreden is, dan zegt toch deze vergelijking voor den betrek kelijk gunstigen loop van zaken bij ons, heel veel. Ook door vergelijking met an dere landen kan men te dien aanzien tot een juiste beoordeeling komen: In Enge land, zooals ik zeg, 300.000 man toene ming van de werkloosheid, bij ons in elk geval nog 6000 man afneming. Ik ga nu ook nog een enkele opmerking maken over den omvang der werkloos heid, omdat daaraan in de Kamer zeer belangrijke beschouwingen zijn gewijld. Om een juiste beoordeeling te maken over den omvang van de abnormale werk loosheid, moet men, gelijk door sommige sprekers is gedaan, van het absolute cijfer twee categorieën aftrekken; in de eerste plaats degenen, die ongeschikt zijn om arbeid te verrichten en die dus werkloos zouden zijn, ook al was er een ongebrei delde hoeveelheid werk. Daar zijn voor die ongeschikten hier twee cijfers genoemd: een cijfer 13,6 pet. en een cijfer 11 pet. Ik neem het laag ste. Welnu, dan moet men dus in Neder land aannemen, dat er 38.000 ongeschikt zijn om arbeid te verrichten. In de tweede plaats moet men er aftrek ken, wat blijkens de ervaring van alle tijden en in alle landen het geval is, dat er altijd ook in volkomen normale omstan digheden werkloozen zijn geweest. Het is niet gemakkelijk om voor Nederland te zeggen, hoe groot die normale werkloos heid is. Men heeft hier genoemd een cij fer van 3 ad 4 pet., laten we zeggen 3 £2 pet. Ik neem dat cijfer over en dan betee- 'kent dat, dat er in Nederland gerekend moet worden op 70.000 normale werk loosheid, die er altijd is, behalve de onge schikten. In Duitschland, waar men wel gegevens heeft gegevens uit een tijd, toen de toestanden in Duitschland vol komen vergelijkbaar waren met die in Ne derland, gegevens van vóór den oorlog had men vóór den oorlog naar de mede- deeling, die dr Syrus in Den Haag in zijta lezing over de werkloosheid heeft gedaan, een millioen werkloozen. Dat was de nor male werkloosheid. Duitschland had in 1913 een bevolking, die 9 maal zoo groot was als die van Nederland; de omstandig heden waren in beide landen toen vrijwel gelijk, waaruit men dus de conclusie mag trekken, dat naar de Duitsche gegevens het normale aantal werkloozen in Neder land op 110.000 zou moeten worden ge steld. Ik neem weer het laagste cijfer: ik neettn niet de 110.000, maar de 70.000, die in deze Kamer bij het debat zijn genoemd, maar dan beteekent het toch, dat men het cijfer van 347.000 met 108.000 moet verminderen om tot een begrip te komen van wat de abnormale werkloosheid in ons land nu eigenlijk beteekent. Ik zeg nog eens: ik doe het niet om het euvel te verkleinen, want wanneer men met een abnormaal aantal werkloozen van 240.000 zit, is dat waarlijk erg genoeg. Maar het is toch anders dan wanneer Imen alleen werkt met het cijfer van 354.000 of 355.000 of, zooals in de andere Kamer is geschied, zelfs met het cijfer van 500.000. NIEUW OFFENSIEF DER OPSTANDELINGEN. Na drie dagen rust zijn alle legers der opstandelingen van de fronten in Teruel en Castellon gisteren tot een algemeenen aanval overgegaan. Aanzienlijke luchtstrijdkrachten steun den de artillerie, die bij het aanbreken van den dag een geweldig vuur opende op de vijandelijke linies. Over een frontbreedte van 80 kilometer woedt thans een felle strijd. Volgens berichten uit Valencia hebben vliegtuigen der opstandelingen gepoogd, de linies aan het Levantfront te bestoken. Jachtvliegtuigen der regeering leverden strijd en haalden twee der toestellen neer. Een Duitsche piloot, die met een val scherm omlaag was gesprongen, werd ge vangen genomen. Twee der jaehttoestellen van de regeering keerden beschadigd terug. Volgens een mededeeling aan de pers zijn door de regeeringstroepen sinds 1936 in totaal 144 vliegers gevangen genomen, n.l. 54 Italianen, 46 Duitschers en 44 Spanjaarden. Weer Britsche schepen door bommen getroffen. E'en watervliegtuig der opstandelingen heeft de in de haven van Alicante voor anker liggende schepen gebombardeerd. Het Britsche vrachtschip „Thorpenha- ven" werd door drie brandbommen ge troffen. Er is nog een ander Engelsch schip geraakt. De schade is aanzienlijk. Het aantal slachtoffers is niet hekend. Omstreeks het middaguur is de stad an dermaal door vliegtuigen gebombardeerd. Er zijn 32 dooden en 'honderden gewon den te betreuren. Bij den aanval van Maandag werden 78 personen gedood en 40 gewond. Barcelona werd gisternacht door vijf vliegtuigen met bommen bestrooid. Het luchtafweergeschut was tien minuten lang in actie. Er vielen eenige dooden en verscheiden gewonden. Valencia is gistermorgen om half 9 door vliegtuigen aangevallen. Twee bom men zijn tot ontploffing gekomen langszij het Britsche stoomschip „Thurston". D'e „Thurston" zou zich in zinkenden toe stand bevinden. Zes vliegtuigen der opstandelingen con centreerden hun aandacht op vier Brit sche schepen, die op eenigen afstand der andere schepen en andere mogelijke doe len gemeerd lagen. Sinds het uitbreken der vijandelijkhe den in Spanje zijn 58 Britsche schepen gebombardeerd of door duikbooten aan gevallen. Zes werden tot zinken gebracht. Er zijn veertien Britsche zeelieden ge dood en bijna vijftig gewond. Naar aanleiding van het bombardeeren van E'ngelsche schepen in de Spaansche havens herinneren diplomatieke kringen er aan, dat de Britsche regeering reeds sinds eenige dagen maatregelen onder oogen ziet, die genomen zouden kunnen worden, om een herhaling van dergelijke incidenten te voorkomen. De Londensche regeering is in overleg getreden met haar vertegenwoordigers te Barcelona en Burgos. Gezaghebbende Britsche kringen be vestigen, dat de regeeringen van Zweden en Noorwegen er in hebben toegestemd, deel te nemen aan een internationale commissie, welke belast zal worden met een onderzoek naar eventueele bomaan vallen op open steden in Spanje. De Amerikaansche regeering, die even eens werd gepolst, heeft nog geen defini tief antwoord gegeven. Frankrijk, Italië en Duitschland zijn van het Britsche voornemen in kennis ge steld. BOMBARDEMENTEN IN CHINA WORDEN MET KRACHT VOORTGEZET. Gistermorgen te tien minuten voor zes werd Kanton gewekt door lucntalarm. Japansche vliegtuigen wierpen een zes tal bommen oip de wijken Toengsjan en Saitsjoean. De aanval duurde slechts tien minuten en de schade was niet zeer groot. Om '2 uur 20 hebben Japansche vlie gers een tweeden aanval ondernomen en daarbü vooral de huurt der regeerings- gebouwen <en de electrische centrale be stookt. Er is groote schade aangericht. Om halfnegen, bij: maanlicht, versche nen de aanvallers voor den derden keer boven Kanton. Zij bombardeerden de Noordelijke dis tricten der stad met brandbommen. Een 'telegram van het Japansche tele graaf agentschap Domei meldt uit Sjang hai, dat schout bij nacht Naokoeni No- moera, de chef van de afdeeling speciale diensten der marine in Sjanghai, een ver klaring heeft afgelegd tijdens1 een gehou den persconferentie, waarin hij na een uitvoerig betoog om aan te toonen, dat de gebombardeerde Ghineescbe steden geen „open steden", maar „verdedigde steden" zijn, o.m. zeide Het is ons voornemen de luchtaanvallen met zelfs nog grootere kracht voort te zet ten, teneinde 'de Chineesc'he autoriteiten te doen b e g r ij - pen, dat hun tegenwoordige verzet nutteloos is, en om zoo spoedig mogelijk een einde te maken aan de v ij a n d e 1 ij k 'h e - den, waarvan deze bombarde menten een begeleidend on derdeel vormen. .Het is de wensc'h van de Japansche vlootautoriteiten, dat de onderdanen van derde mogendheden, die in die steden verblijf houden, niet alleen zelve de ge bieden zullen mijden, waar C'hineesch luchtafweermateriaal is geplaatst, maar ook onwetende Chineezen den raad ge ven beschutting te zoeken buiten derge lijke gevarenzones. D'e Japansche vliegtuigen bepalen zich steeds tot het bombardeeren van mili taire objecten en hebben, met groot ge vaar voor eigen veiligheid, de bombarde menten uitgevoerd van geringe hoogte, ten einde zoo nauwkeurig mogelijk te treffen. (Dit blijkt wel uit de feitenl I) De ambassadeur van Frankrijk heeft opnieuw een stap ondernomen bij den Japanschen onder-minister van buiten- landsche zaken, Horinoetsji, om krachtig te protesteeren tegen het bombardement door Japansche vliegtuigen van het Fransc'he ziekenhuis Paul Doumer. De ambassadeur 'heeft er op gewezen, dat het ziekenhuis kenbaar was aan Fransehe vlaggen. DE DUITSCHE BELIJDENISKERK. Een 100-tal predikanten zou eed hebben geweigerd. Bijna honderd Duitsche predikanten zouden geweigerd hebben te voldoen aan den eisch, voor 31 Mei den eed af te leg gen. Het gerucht gaat, dat hun nog geen uitstel is verleend. In Mecklenburg zijn drie leden van de synode der Evangelische kerk afgezet, doch men weet niet zeker, of deze maat regel genomen is in verband met hun wei gering den eed af te leggen. Men heeft op het oogenblik den indruk, dat de nationaal-socialistische autoritei ten streven naar ontspanning met de be- lijdeniskerk. DE VERLENGING VAN DEN DIENSTTIJD IN TSJECHO- SLOWAKIJE. Naar de N. R. Grt. meldt heeft de ministerraad van TSj echo-Si owakije be sloten het ontwerp tot verlenging van den dienstplicht van 2 op 3 jaar reeds in de eerstvolgende vergadering van de Ka mer in te 'dienen. Zooals gemeld krijgt men daardoor de beschikking over 8 divi sies meer en kan het totaal aantal divi sies op 47 worden gebracht. De° tenuitvoerlegging van 'de wet zal zoo geschieden, 'dat -de lichting, welke eind Augustus had moeten afzwaaien, nog een jaar langer onder de wapenen Mijft. In 'dien tusschentijd tot eind Augustus blijven ook de reservisten in de sterkte, waarin zij: op '20 Mei waren opgeroepen,, onder dienst. De volgende week zal een lichting hun- der naar huis worden gestuurd. Echter zal tegelijk een nieuwe lichting voor bui tengewone wapenoefeningen worden op geroepen, zoodat de getalsterkte onver anderd blijft. ECUADOR'S CONFLICT MET PERU. De oorlogsstemming in Ecuador grijpt snel om zich heen. De inwoners van 17 provincies zamelen geld in, om vliegtui gen te koopen en de rijke burgers bieden hun bezittingen, ja, zelfs hun juweelen aan voor het geval er oorlog met Peru komt. Hoe hevig de anti-Peruaansche stem ming is, bleek wel bij de str aatdemons t na ties. Groote drommen opgewonden bur gers marcheerden door de straten en rie pen: „Weg met Peru. Lang leve Ecua dor". Joden in Weenen gearresteerd. Tijdens de Pinksterdagen zijn er te Weenen nog meer Joden gearresteerd. Van cfficieele zijde bewaart men het stil zwijgen ten aanzien van het aantal ar restaties. In bevoegde kringen echter stelt men het aantal van degenen, die uit Oos tenrijk alleen naar het concentratiekamp van Diachau vervoerd zijn op 7190. Tegen de belastingfraude in België. In -de Dinsdagavond gehouden bijeen komst van den raad van ministers heeft Mr Gérard, minister van financiën, een 'voorstel ontwikkeld tot beteugeling van de belastingfraude. Voortaan zullen de belastingcontroleurs inzage mogen eischen van de boekhou ding der belastingplichtigen. De minister van financiën verwacht, dat dank zij de verscherpte controle, de inkomstenbelas ting ten minste 50 millioen francs meer zal geven dan tot nog toe het geval was. De minister haalde in dit verband eenige interessante cijfers aan. Zoo zouden, vol gens de aanslagen, op een totaal van 1950 Binnenland. Koninklijk bezoek aan Bergen op Zoom. Regeling electriciteitsvoorziening. Tijdstip in werkingtreding pachtwet nog onzeker. 25-jarig bestaan der Prov. Zeeuwsche vereeniging tot bestrijding der tuber culose. Buitenland. Japan gaat door met luchtbombardemen ten. Nieuw offensief der Spaansche opstan delingen. Weer E'ngelsche schepen in de Spaansche havens door bommen getroffen. advocaten, slechts 330 een jaarlijks inko men' hebben, van meer 'dan 50.000 fr. On der 'de 4570 artsen telt men er slechts een duizendtal, die een dergelijk bedrag aan geven. Het hoeft geen betoog, althans vol gens minister Gérard, dat deze aangiften niet overeenkomen met de werkelijkheid. Korte Berichten. In een kruitfabriek te Lissabon heeft door nog onopgehelderde oorzaak oen he vige explosie plaats gehad. Twee gebou wen werden verwoest. Vier vrouwen zijn gedood, terwijl één persoon werd gewond. Het Engelsche ministerie van bin- nenlandsche zaken heeft prof. Fieud ver lof gegeven, voor onbepaalden tijd in En geland te verblijven. Volgens de laatste telling bedroeg het aantal werkloozen in Engeland 1.778.805, d.w.z. 31.041 meer dan in de voorafgaande maand. Ook in Zeeland zijn de oude volksspelen nog in eere. Te Koudekerke werden op „Pinkster drie" ring- rijderijen gehouden, waarvan hierboven een aardig snapshot. Het bezoek van H. M. de Koningin. De dag van gisteren vormde bet glans punt van het twaalfdaagsehe feest. Elke trein bracht .nieuwe drommen feestgan gers aan; het aantal autobussen, auto's en fiets'en, dat de stad binnen kwam, was niet te tellen. Precies op' d'en vastgestelden tijd reed de koninklijke trein bet station binnen. Op het perron werd H. M. ontvangen door Jhr Mr Dr A. B. G. M. van Rijcke- vorsel, commissaris 'der Koningin, burge meester Mr Dts P. A. F. Blom, den gar- nizoens-commandant, luitenant-kolonel E. P. 'H. Haan, commandant van het 14e Regiment Infanterie, en verdere autori teiten. Na inspectie van de op het 'Stations plein opgestelde eere-compagnie van het 3e regiment infanterie met regiments- vaandel en muziek werd plaats genomen in de gereed staande hof-auto's en begon de rondrit door 'de stad. Het werd een ware zegetocht! Het gejuich en gejubel was niet van de lucht. Om het publiek in de gelegenheid te stellen den stoet goed te zien, werden alleen breede straf ten gevolgd. 'Zoo bereikte H. M. het pas gerestau reerde Stadhuis, waar in de groote be nedenzaal gemeenteraadsleden aan haar werden voorgesteld. De burgemeester heeft daar een toe spraak gehouden, welke door H. M. de Koningin met een korte rede is beant woord. 'Zeer veel belang toonde H. 'M. voor de restauratie. Zij liet zich door den bur gemeester voorlichten, die in de markie- zenzaal een kort exposé gaf over de his torische schouw, die aanvankelijk in het Markiezenhof had gestaan en later naar het gemeentehuis was overgebracht. Na de 'bezichtiging van de markiezenzaal verzocht H. M. den burgemeester Haar te begeleiden naar de raadszaal op de eerste etage, welke Zij in oogenschouw wenschte te nemen. Intusschen was de historische optocht uitgegaan en bereikte deze de Groote Markt. Van het bordes af sloeg H. M. den optocht gade en liet zich daarbij voorlichten door den gemeente-archivaris den heer Slootmans. Nadat 'de optocht was gepasseerd, be gaf H. M. zich weer naar de Markiezen- zaal waar Zij zich onderhield met eenige autoriteiten en met de leden van den Raad. Nadat de thee was aangeboden, vertrok H. M. om ruim half vijf per auto naar het station om vandaar per extra- trein naar Het Loo terug te keeren. Van den beginne af stond het bij de Feestcommissie vast, dat de beteekenis van Bergen op Zoom in vroeger en later tijden het best tot haar recht zou komen t in den vorm van een optocht, weergeven de verschillende personen en toestanden

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1938 | | pagina 1