Dagblad voor de Provincie Zeeland EERSTE BLAD Matiging gewenscht. De strijd in Spanje. Nieren en Verpachtingen ra Belangrijkste Nieuws Zorg Voor Goede Doorspoeling der Ichuurtje, v. Dijke en Weiland, v. iel, Willeboordse viand, Jonkers. Kok. akelhuis, Jonkers, en Winkelhuis, 1., Loeff. Kram. Kram. •ke, Woonhuizen, ak, de Wilde en i Landerijen, v. d. ihuis en meubi- ouw- en Weilan- ïhuis en Timmer- iz., Kram. ihuis enz., Blau- ïermans- en Met en meubilair, amma. lei 1938. 75 en 415.5 M. [oor de NCRV. ;ew. muz. (Gram.) 9.45 Gram. 10.30 .1.15 Klarinet met Ber. 12.15 Gram. orst en gram. 2.00 r. 3.00 Zang, cello 4.45 Heidepark- ïram. 5.45 Decla- 'uinb.pr. 7.00 Ber. 3.15 Arnh. Orkest- ,che causerie. 9.30 Ber. ANP. 10.30 11.00 en 11.50 .5 M. 8.00 VARA. lRA. 12.00 AVRO. 9.00 VARA. 10.40 IRA. Ber. 8.30 Gram. Declamatie. 10.40 matie. 11.30 Orgel. 3er. 12.30 Het Ko- ram. 2.00 Modepr. a 3.45 Event, ber. de kinderen. 5.30 solist. 6.00 De radiojourn. 6.50 serie „D'e geestel. oratie". 7.20 Ber. Lezen in den Bij- 'artet. 8.30 Cause- 3.00 Amst. vocaal test. 10.00 Fanta- 0 Ber. ANP. 10.40 leonork. 11.30 en M. Orkest. 1.35—2.20 D Trio. 7.05 BBC- BBC-Variété-or- 9.40 Orkest en so- L1.35 Orkest. 11.50 184 M. am. 12.50 en 1.30 im. 5.20 Orkest. 8.20 Orkest en so- 9.40 Verv. conc. am. 12.50 en 1.30 ,20 Gram. 5.20 6.35 Gram. 6.50 ■am. 8.20 Sympho- listen. 10.30 Gram. vTDER. 1571 M. ara „Gianni Schic- 50 Cello en piano. —2.20 Kleinorkest idua3 3 u.: 764 ir fi'tsc.. 1 '193 .SfIÖ I I 10 I x 0 I 1 d iiW eü iolii WEERBERICHT. ivond van 20 Mei: wind uit N. rich- pklarend, met kans ag gedeeltelijk be er, waarschijnlijk niddag 3 uur: n I i I JSffl I VRIJDAG 20 MEI 1938 52e JAARGANG - No. 195 Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststrnnt 7 0, Goes Postrekening 44455 Telefoon 11 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Directeur - Hoofdredacteur: R. ZU1DEMA Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Advertentiën 30 cent per regel Ingezonden mededeellngen 60 cent per regel Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Het dagblad van den heer Mussert doet zich stelselmatig te goed aan matelooze „critiek" op alles en nog wat, De schuld van alles, wat er zooal in onze samenleving om wraak roept, is na tuurlijkde „democratie". Zelfs zedelijkheidsdelicten komen op rekening van een overwoekering der „de mocratie". In een samenleving naar het hart van den heer Mussert zullen zij uit gebannen blijken! Och arme! Zou het heusc'h in Duitsch- land, waar de drukpersvrijheid gesmoord iis, zoo rooskleurig geschapen staan met de criminaliteit? Zooveel beter dan on der democratisch" regiem? Het tijdschrift „Jongeren en Demoora tie" zegt in ,Das Neue Tagebuch" een of- ficieele statistiek betreffende de jeugd criminaliteit in het Derde Rijk te hebben achterhaald en in de „Haagsohe Post" vinden wij die gegevens als volgt geci teerd Een niet onbelangrijk deel der gevallen zal aan de officieele opgave ontsnappen. Het prestige der ipartij of van den staat eischt, dat veel „gesust" wordt. Getal der veroordeelden tusschen 14 en 18 jaar 1934 1936 12.303 16.872 1937 '(ie half jaar) 11.112 Deze opgave der jeugdcriminaliteit geldt voor alle soorten delicten. De stij ging is enorm. Bedenkelijker nog wor den 'de getallen, wanneer men speciaal de geweldplegingen en zedelijkheidsdelicten in beschouwing neemt. Het gaat hier om 14- tot 18-jarige jongelui 1934 1936 1937'(lehalf jaar) 271 443 295 De zedelijkheidsdelicten geven het vol gende beeld 1934 1936 1937 <le half jaar) 779 1465 1043 Percentsgewijs krijgt men het volgende beeld 1931 1934 1935 1936 1937 2.9 pet. 4.6 pet. 5.3 pet. 8.6 pet. 9.4 pet. Wat zegt het dagblad des 'heeren Mus1- sert van deze cijfers De strijd in China. Soetsjau gevallen. Een nieuwe phase ingetreden. Met de verovering van Soetsjau door de Japanners treedt de oorlog in een nieu we phase. De Japanners zijn thans n.l. in het bezit van alle Noord-Zuid-loopende spoorwegen en tevens in het bezit van een kuststrook van Tientsin tot bijna bij Hongkong. Laarrnede doet zich de mogelijkheid voor van een vereeniging van de beide autonome regeeringen van Noord- en Hdoen-China. e stormaanval op Soetsjau gistermor gen. verliep zoo snel, dat de Ghineesche troelen in de stad vergaten de Westelijke 'oort te sluiten, waardoor een Japansche ankafdeeling naar het centrum kon op rukken, om negen uur gevolgd door de infanterie, terwijl een anderê Japansche afdeeling omstreeks denzelfden tijid de Zuidelijke poort bestormde. Het is bijgevolg waarschijnlijk, dat de limeesche troepen het hoofd zullen trachten te bieden aan eventueele aan- vallen van Japansche strijdkrachten, zoo wel Noordelijk als Zuidelijk, op den weg, die Se-Hisien en Soe-Hsien met elkaar verbindt. Inmiddels ondernemen de Japansche luchtstrijdkrachten, van het leger zoowel a pu-n marine> hevige aanvallen op de Chineesche troepen, die van Soetsjau terugtrekken naar het Westen en naar het Zuid-O'osten. Gistermorgen om zeven uur hebben Chineesche troepen ter sterkte van onge veer twee divisies, gesteund door een tankafdeeling, een poging gedaan om een belangrijk punt van de Loenghailijn ten v\ esten van Soetsjau te heroveren. Zij werden evenwel door de Japanners terug geslagen en moesten vijf honderd dooden en vier tanks achterlaten. Intusschen wordt van verschillende zij den ontkend, dat Soetsjau zich geheel in handen der Japanners zou bevinden. Zoo' seint Reuter uit Sjanghai, dat daar om 1 uur in den ochtend van den 20sten Mei (Chineesche tijd) verklaard werd, dat een gedeelte van Soetsjau zich nog in Chi neesche handen bevond. Naar Reuter uit Hankau seint, sprak de woordvoerder der Ghineezen met stellig heid tegen,dat de Japanners Soetsjau bezet zouden hebben. De Japanners deelen officieel mede, dat de bezetting van Soetsjau thans is vol tooid. 50 Chineesche divisies, elk van onge veer 7000 man, zijn in een geweldigen val geloopen. Zij zien zich met vernietiging bedreigd. 10 divisies van de beste troe pen van Tsjang Kai Sjek maken hiervan deel uit. Verscherping van den toestand aan de Fransch-Spaansche grens. De correspondent van de Times te ïlendaye meldt het volgende in zake d6 kwestie der buitenlandsche inmenging. Uit verscheidene richtingen zijn rappor ten ontvangen over groote wapenzendin gen aan de Spaansche regeering. Het schijnt zeker, dat gedurende en sinds het nationalistische offensief in Aragon, de autoriteiten te Barcelona het tempo hunner bestellingen van geweren, '(am munitie en vliegtuigen hebben versneld. Beweerd wordt, dat onder het gezonden materiaal sommige vliegtuigen waren, die uit Rusland waren komen vliegen en een tusschenlanding in een Centraal- Europeesch land hadden gemaakt. On der de wapenen schijnt krachtig luchtaf weergeschut te zijn voor de verdediging van Barcelona en zware kanonnen voor het front. f\LLE5,~.F<SIb,.KIN0 PENNING (Adv.) Met het oog op berichten der Spaan sche regeering aan de Fransche over al daar opgestelde Duitsche batterijen, wel ke Fransch grondgebied beheerschen, zou hot natuurlijk zijn te veronderstellen, dat de Fransche regeering niet nalaat maatregelen te nemen om die berichten te verifieeren. Er zijn een groot aantal andere ge ruchten over de Duitsche activiteit in Spanje, b.v. dat de Duitschers toezicht uitoefenen op het bouwen van nieuwe vliegvelden langs de Pyreneeën-grens. Bevestiging hiervan is moeilijk te ver krijgen, maar er zijn verscheiden vlieg velden in Noord-Spanje van waaruit de steden in Zuid-Frankrijk gemakkelijk te bereiken zijn en waarschijnlijk zal wel het Duitsche advies zijn ingewonnen bij de verbetering hiervan. D'e Franschen nemen in elk geval de veronderstelde dreiging ernstig op en brengen hun plannen tot luchtafweer te Tarbes, Tou louse en andere steden tot uitvoering. DE FRANSCH-ITALIAANSCHE BESPREKINGEN. Ernstige bezorgdheid. De vertraging in de Fransch-Itahaan- sche onderhandelingen heeft tot verschil lende geruchten aanleiding gegeven. Bevoegde kringen herhalen, dat de Fransche regeering tot. dusver nog geen enkel verzoek van de zijde der Italiaan- sche regeering ontvangen heeft. Met Pa- rijsche kabinet heeft aan de leidende staatslieden te Rome een programma voor de besprekingen gezonden, waaromtreiJ deze nog niet hun meening hebben laten weten. Buiten de rede van Mussolini te Genua en de uit Rome afkomstige persberichten bezitten de verantwoordelijke Fransche kringen nog geen enkel officieel 'bericht over de moeilijkheden, aan de plotselinge vermelding waarvan men in Italië nogal geloof schijnt te hechten, terwijl toch alle besprekingen tusschen den Franschen zaakgelastigde Blondel en Ciano, reden gaven tot optimisme. Afgaande op de rede van Mussolini en de berichten in de pers, meent men dat het door Rome opgeworpen opstakel be trekking heeft op de Spaansche kwestie, ofschoon tijdens de besprekingen hierop niets scheen te wijzen. Te Londen maakt men zich naar Reuter meldt, ernstig bezorgd over het gebrek aan vooruitgang in de Fransch-Italia.ansche on derhandelingen, blijkbaar als gevolg van de Spaan sche kwestie. Men vreest, dat dit tengevolge zal 'heb ben, dat de terugtrekking der vrijwilligers uit Spanje vertraagd wordt, hetgeen voor waarde is voor het in werking treden van het Britsch-Italiaansche accoord. TREINRAMP TUSSCHEN KANTON EN HANKAU. Tweehonderd dooden. Volgens berichten uit Chineesche bron zijn in den avond van den löden Mei op den spoorweg Kanton-Hankau tengevol ge van een treinbotsing 200 personen om 'het leven gekomen. Meer dan 100 lijken zijn reeds uit de wrakstukken te voorschijn gehaald. De oorzaak van den ramp is onbekend. Het verluidt evenwel, dat eenige ambte naren der spoorwegen in verzekerde be waring zijn gesteld. Het geheele imrkeer is onderbroken, aangezien de vernielde wagons de rails blokkeeren. DE MOEILIJKHEDEN VOOR DE DUITSCHE PREDIKANTEN. Volgens een bericht uit Berlijn aan de Times moeten de predikanten der Evang, Kerk reeds vandaag verschijnen voor de officieele kerkelijke autoriteiten om den eed van trouw aan Hitler en gehoorzaam heid aan de staatswetten af te leggen, zoo als ze voorgeschreven is voor ambtenaren in Duitsohland. De berichtgever acht het waarschijn lijk, dat de predikanten van de belijde nisbeweging geen gehoor zullen geven aan dit hevel, omdat de eed erkenning van den staat, althans van een door den staat benoemde autoriteit als wettige leiding van de Evangelische Kerk zou insluiten. Op deze duidelijke mededeeling volgt dan een minder heldere: „Het betreft hier ongeveer 10.000. pre dikanten in Pruisen en men gelooft, dat ongeveer de helft van hen zal weigeren den eed af te leggen, waardoor zij zich zullen blootstellen aan ontslag. Het schijnt echter, dat eenige bisschoppen in Wür- temberg en Beieren den eed 'hebben afge nomen, met voorbehoud wat betreft de kerkelijke gelofte". Verder wordt bericht, dat de Duitsch- Christelijke 'groep (Thüringen) 28 Mei a.s. in het Sportpalast te Berlijn een meeting zal houden. Deze groep heeft het Oude Testament en de brieven van Paulus uit den Bijbel geschrapt. VERKIEZINGEN IN ZUID-AFRIKA. Meerderheid voor de regeering. De thans beschikbare resultaten van de verkiezingen in Zuid-Afrika wijzen er op, dat de regeering haar positie nog heeft versterkt. De regeering heeft reeds de absolute meerderheid behaald. Generaal Smuts is herkozen. EEN NIEUWE OPSTAND IN BRAZILIë IN VOORBEREIDING? Van in den regel goed ingelichte zijde wordt over den toestand in Brazilië het volgende gemeld: Sedert 16 Mei is het geheele garnizoen van het militaire district Rio de Janeiro opnieuw gereed voor alarm. Men vreest voor nieuwe militaire opstanden in Rio dv, Janeiro en omgeving; reeds toegeken de verloven zijn ingetrokken. De kazerne van een onbetrouwbaar regiment vlie gers, dat plannen zou hebben gehad voor een putsch is op bevel van den militai ren commandant bezet door een regi ment infanterie. In de Braziliaansche bladen worden berichten hierover in verband met de strenge handhaving van de censuur slechts in den vorm van aanduidingen gepubliceerd. Korte Berichten. De spoedrechtbank te Madrid heeft 8 menschen, verdacht van hoogverraad, veroordeeld tot gevangenisstraffen, loo- pende van 10 tot 30 jaar. De Belgische Senaat heeft met 118 tegen 2;2 stemmen en zeven onthoudingen een motie van vertrouwen in de regee ring aangenomen. HET VACCINATIE-VRAAGSTUK. Welke is de minst gevaarlijke leeftijd? In een circulaire d.d. 29 Maart 1933 heeft de minister van Binnenlandsche Zaken aan de gemeentebesturen het ver zoek gedaan, bij de driemaandelijksche ■kennisgeving van den tijd, waarop en de plaats waar ingeënt zal worden, een me dedeeling te voegen omtrent den meest ge- sohikten leeftijd, waarop de kinderen kunnen worden ingeënt en omtrent den meest geschikten tijd, waarop inenting kan geschieden. Thans heeft de minister van Sociale Zaken over deze kwestie een rondschrij ven gezonden aan de gemeentebesturen, waarin er op wordt gewezen, dat het in de bovenbedoelde circulaire ingenomen standpunt, dat vaccinatie in Mei en De cember de voorkeur verdient, aangezien de kans op het ontstaan van encephalitis in die maanden geringer is dan in de andere maanden, langzamerhand is ver laten. Verder heeft ook de meening, dat slechts op den leeftijd tusschen 3 en 9 maanden het minste gevaar voor aandoe- .ningen van het centrale zenuwstelsel na vaccinatie bestaat, zich in zooverre ge wijzigd, dat thans de leeftijd tusschen 3 maanden en 2 jaar als de meest geschikte voor het ondergaan van de inenting wordt beschouwd. De voorschriften ten deze kunnen dus als vervallen beschouwd wor den. ALKMAAR KRIJGT GARNIZOEN. De gemeenteraad van Alkmaar heeft met op één na algemeene stemmen zijn goedkeuring verleend aan do overeen komst, welke B. en W. met voorbehoud van de goedkeuring van den Raad met den Minister van Defensie hebben aange- gegaan betreffend^ de aanbieding van terreinen in verband met de vestiging van het II Regiment Luchtdoelartillerie te Alkmaar. Verscheidene raadsleden hebben naar voren gebracht, dat het gevraagde offer ongeveer f 196.000 en een jaarlijks terug- keerend bedrag van plm. f 10.000 voor een bijna noodlijdende gemeente als Alkmaar wel zeer zwaar was. Men had gewild, dat het college zioh wat minder goedgeefs be toond had. Slechts met één stem tegen werd ech ter het voorstel van B. en W. aanvaard, zoodat de vestiging van het lie regiment Luchtdoelartillerie op een terrein van plm. 20 ha aan den Bergerweg gelegen, thans zekerheid is geworden. GOEDKOOPE MARGARINE EN BAK EN BRAADVET. Grootere winstmarge voor den tusschen- handel. De Minister van Sociale Zaken heeft in een schrijven, gericht aan de gemeente besturen, inzake de distributie van goed- koope onvermengde margarine en bak en braadvet. In dit schrijven wijst de Minister er op, hoe zeer het gewenscht is den klein handel (en c.q. de grossiers), voor zoover mogelijk, bij de verstrekking van goed- koope onvermengde margarine en goed koop bak- en braadvet aan werkloozen en armlastigen in te schakelen. De reden hiervan is gelegen in den wensch om den winkelstand zooveel mogelijk, ook daar waar het betreft de voorziening van het minst koopkrachtige deel der bevol king, in de uitoefening van de hem eigen maatschappelijke functie te handhaven en te steunen. Daarom heeft de minister van Econo mische Zaken zijn medewerking verleend om de marge, welke voor den ingescha- kelden handel (winkeliers en c.q. gros siers) beschikbaar is, boven de thans gel dende van 2 cent per k.g. met 1 cent per k.g. te verhoogen en derhalve te be palen op 3 cent per k.g. De Minister van Sociale Zaken heeft thans bepaald, dat met ingang van 5 Juni a.s. de prijs van de gewone onver mengde margarine en het gewone bak en braadvet, bestemd ter distributie aan werkloozen en armlastigen, voor die ge meenten, welke deze producten door be middeling van den winkelstand aan de betrokken consumenten verkoopen, al thans en in ieder geval de beschikbare marge geheel of ten deele aan dezen ten goede doen komen, in stede van 42 ct. per k.g., 41 ct. per k.g. zal bedrugen, (c.q. grossiers) 1 cent per k.g. margarine c.q. vet boven de thans voor hem vastge stelde vergoeding behoort te worden uit gekeerd. Voor de overige gemeenten blijft de prijs op 42 cent gehandhaafd. DE STEUNREGELING EN HAAR ONBILLIJKHEDEN. In de raadszitting van Vriezenveen heeft de burgemeester medegedeeld, dat hij van de directie der N.V. Jansen Tilanus bericht had ontvangen, dat haar katoenwever ij in de week na Pinksteren geheel gesloten zal z ij n. Deze volledige stillegging van het bedrijf schept groote zorgen voor de vele arbeiders. Door hun zuinig leven bezit bijna iedere arbeider van de N.V. Jansen Tilanus in Vriezenveen een eigen huis, en nu moet dit eerst gedeeltelijk worden opgeteerd, voordat iemand in de steun regeling kan worden opgenomen. Na langdurige discussie over dit vraag stuk sprak men de hoop uit, dat Tweede Kamerleden deze zaak ter hand zullen nemen. Wij merken op, dat Vriezenveen hierin niet alleen staat. Binnenland. De Eerste Kamer over de Indische be grooting. Opnieuw Spanjaarden gevlucht. Buitenland, De FranschItaliaansche besprekingen schieten niet op. Verscherping van den toestand aan de Fransch-Spaansche grens. Soetsjau gevallen. De moeilijkheden voor de Duitsche pre dikanten. GIJ DAQEN te bed moet blijven, m gij last hebt van rugpijn, hoofdpijn, gezwollen ledematen, stijve en pijn- lljke spieren, gij u vermoeid ©n zenuwachtig voelt en uw naohtrust verstoord wordt, Is het leven vaak M» een last. Zorg dat het niet zoo ver komt. Vergeet niet, dat zulke verschijnselen van kwaad tot erger kunnen worden. GIJ kunt ze voorkomen door uw nieren gezond te houden door het geregeld gebruik van FOSTER'S RUGPIJN NIEREN PILLEN, einde Jaren bekend als het dluretl8ch middel bij uitnemendheid, flv» f.1.75 en GESCHENK VAN PRINS BERNHARD AAN TWEE INWONERS VAN HUIZEN Twee ingezetenen uit Huizen, die bij het auto-ongeluk van Prins Bernhard hulp verleenden, de heeren C. Westland en J. Smeenk, 'heeft burgemeester Egberts ten gemeentehuize den dank van den Prins overgebracht. Namens JPrins Bernhard overhandigde hij beiden een aschbak met als inscriptie den datum van bet onge val: 29 November 1937. GROOTE ORDER VAN DE SPOORWEGEN. De Ned. Spoorwegen zijn voornemens een groot aantal nieuwe goederenwagens te laten bouwen en tevens het aantal per sonen rijtuigen uit te breiden. De plannen zijn geheel uitgewerkt, de begrooting er voor is nu sedert eenigen tijd gereed en het wachten is nu slechts op de toestem ming van den minister. Wanneer deze verkregen wordt, betee- kent dit, dat een zeer groote order kan geplaatst worden. In totaal zal namelijk voor ongeveer f 8 millioen aan nieuw ma terieel gebouwd worden. OPNIEUW VIER SPANJAARDEN GEVLUCHT. Naar Spanje uitgeweken. Opnieuw zijn vier der zich hier te lande in asyl bevindende Spanjaarden gevlucht. Zooals destijds werd medegedeeld, hadden deze Spanjaarden, nadat de meeste der vroeger ontvluchten door ge neraal Franco waren teruggezonden, we der eenige meerdere vrijheid gekregen, onder voorwaarde, dat zij zich op be paalde tijden bij een controle-instantie moesten melden. Toen nu vier van hen niet aan hun meldingsplicht hadden voldaan, is ter stond een onderzoek ingesteld in het Kol- pingshuis te Den Haag, waar zij hun in trek hadden genomen. Bij dit onderzoek bleek, dat zij inderdaad sinds eergister- middag werden vermist. Op welke wijze de vier Spanjaarden zijn gevlucht, is nog niet bekend. Hoewel men gelooft, dat zij de grens reeds gepasseerd zijn, werden alle grens posten onmiddellijk van hun verdwijning op de hoogte gesteld. Uit eenige, aan enkele vrienden ge richte brieven, welke waren achtergela ten, bleek, dat de afwezigen naar Spanje zijn uitgeweken. In hun brief verzochten zij hun vrienden, hun dezen stap, welke den achterblijvenden ongetwijfeld onaan genaamheden zou berokkenen, niet kwa lijk te nemen, daar zij meenden, niet anders te kunnen bandelen. D'e brieven eindigden met den wensch, dat zij elkander weer in Spanje mochten ■erugzien. De vier vluchtelingen hebben al hun bagage in hun pension achtergelaten, met do kennelijke bedoeling op deze wijze on gemerkt te kunnen ontsnappen, hetgeen hun inderdaad gelukt is. ROTTERDAMS VLIEGVELD NAAR DEN POLDER ZESTIENHOVEN. „Waalhaven" wordt aan defensie verkocht. De gemeenteraad van Rotterdam heeft gistermiddag met algemeene stemmen be-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1938 | | pagina 1