Dagblad voor de Provincie Zeeland
Het nieuwe Spoorboekje.
De strijd in China.
DINSDAG 10 MEI 1938
52e JAARGANG No. 186
Uitbreiding van de werkverschaffing Belangrijkste Nieuws
Uit de Provincie
MIDDELBURG.
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. FANOY, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen 1 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Belangrijke verbeteringen.
De voornaamste wijzigingen.
"Woensdag zullen, aan de stations de
nieuwe spoorboekjes verkrijgbaar worden
gesteld en krijgt het reizend publiek gele
genheid, kennis te nemen van de gevolgen
in de praktijk van de moderniseering bij
de Spoorwegen.
Het nieuwe boekje is in drie gedeelten
uiteen te nemen. Aan den omslag blijift
dan vastzitten het algemeen gedeelte,
waarin zijn opgenomen de verklaringen
der teekens, ziekenwagentjes, treintele-
grammen, en de tarieventabel.
Dan volgt het boekje met de b i n n e n-
1 a n d s c h e verbindingen in een blau
wen omslag.
Het derde deel van het boekje, in rose
omslag, is dan een overzicht van alle
trein-,tram-, bus- en boot-verbindingen.
De buitenlandsche verbin
dingen zullen in 'n afzonderlijk boekje
verkrijgbaar worden gesteld. Dit kon on
mogelijk in het algemeene boekje worden
opgenomen, daar het buitenland steeds op
het laatste oogenblik zijn verbindingen
wijzigt en Nederland er prijs op stelt, den
goeden naam van een practisch foutloos
boekje uit te geven, te handhaven.
Wat biji het doorbladeren van het nieu
we boekje onmiddellijk de aandacht trekt,
is de andere indeeling der
tabellen. Daar zal men dus eerst even
aan moeten wennen. Zeer vele trajecten
hebben een ander nummer gekregen. Ta
bel I is nog altijd AmsterdamDordrecht
Roosendaal, maar Roosendaal
lissingen staat er nu ook
b ij. In het algemeen zijn de trajecten, die
bij elkaar zijn getrokken, veel langer dan
thans, hetgeen mogelijk was doordat ver
schillende tusschenliggende stations zijn
vervallen.
In ruime mate zijn voorts de aanslui
tende treinverbindingen opgenomen.
D'e dienstregeling der autobus
diensten zijn niet in tabelvorm maar
voor en achter eiken plaatsnaam staat de
vertrek-, resp .aankomsttijd van de bus
naar de hierbij tevens opgegeven plaatsen
achter- elkaar vermeld.
Een oogopslag in het nieuwe boekje
toont aan, dat de reisduur be-
langrijik is verkort. De snel
heid is zóó opgevoerd en de frequentie is
zóódanig geworden, dat de spoorweg be
nadert, wat de auto biedt.
Was de gemiddelde snelheid
van den sneltrein vroeger 5060 K.M.,
thans, door de invoering der diesel-elec-
trische en electrische tractie 70 a 80 K.M.
en op sommige trajecten (o.a. Utrecht
Amsterdam) zelfs 100 K.M.
Het aantal in China gedoode en gewande
Japanners op 350.000 geschat.
Verschillende Japansche colonnes po
gen nog steeds naar Soe Tsjan op te ruk
ken, doch, naar van Chineesche zijde
wordt verklaard, worden de Japanners
overal tot stilstand gebracht, hoewel de
linkerflank der Chineesche troepen ten
Zuid-Westen van Jisjen iets terugge
trokken is.
Naar verluidt, ccncentreeren de Ja
panners momenteel vier divisies ten Zui
den van Soe Tsjan en 20.000 man in
West Sjantoeng.
De woordvoerder der Chineesche mili
tairen heeft er blijkens een mededeeling
van het Chineesche persbureau in een
vraaggesprek met de buitenlandsche dag
blad-correspondenten op gewezen, dat de
Japanners al hun aandacht geconcen
treerd hebben op de operaties in Zuid-
■-jantoeng, met het oog waarop zij het
meerendeel hunner troepen uit de provin
cie Sjansi hebben teruggetrokken. Zelfs
'''■dien de plannen der Japanners zouden
slagen, zoo zeide hij, zouden de successen
die de Ghineezen in Sjansi boeken, ruim
schoots opwegen tegen de verliezen, die
zij in Sjantoeng zouden kunnen lijden.
Indien de Japanners al vorderingen in
Sjantoeng maken, beteekent dit niet, dat
deze provincie voor de Chineezen verlo
ren is, want, afgaande op de ervaring
in Sjansi, zouden de Chineezen nog altijd
kansen genoeg hebben, om de Japanners
te verdrijven.
De woordvoerder verklaarde voorts
nog, dat de sterkte der Japansche troe
pen in China, die oorspronkelijk
1.100.000 man bedroeg, gedaald is tot
750.000 man, aangezien 350.000 man ge
dood of gewond zijn.
DE DREIGENDE KABINETSCRISIS
IN BELGIë.
Terwijl de Belgische minister-presi
dent Janson gisteren vrijwel den gehee-
len dag besprekingen heeft gevoerd met
de vertegenwoordigers der verschillende
partijen, werd hij des namiddags teza
men met minister Marck door Koning
I eopold in gehoor ontvangen.
Het kabinet is besloten bij zijn oor
spronkelijk voornemen te blijven en van
daag de vertrouwenskwestie te stellen.
Mocht de motie van vertrouwen niet met
een behoorlijke meerderheid aangenomen
worden, dan zal de regeering daar on
middellijk de consequenties uit trekken.
Anderzijds wordt de meening verkon
digd, dat het kabinet, teneinde een crisis
te voorkomen, de voorstellen van de ka
tholieken en van de liberalen tot vervan
ging van de mobiele bijkomende belasting
door de vroegere crisisbelasting en een
verhooging van de bestaande douane- en
acoijnsrechten zal overnemen. De regee
ring zou zioh echter het recht voorbehou
den de huidige belastingplannen in Sep
tember of October weer in te dienen, daar
zij meent, dat de opbrengst van de crisis-
belasting en van de hoogere douane- en
accijnsreohten niet voldoende zal zijn om
het begrootingstekort te dekken. Naar ver
luidt zouden de liberalen en de sociaal
democraten deze regeling aanvaarden. De
katholieken zouden echter van zins zijn
blanco te stemmen. Men verwacht dat het
debat in de Kamer eerst Woensdag laai
in den middag ten einde zal loopen.
De devaluatie van den Franschen
franc en België.
De Belgische ministers Spaak en D'es-
met, uit Parijs terug gekeerd, hebben in
den kabinetsraad verslag uitgebracht van
hun besprekingen, te Parijs gehouden me*
de leden van de Fransche regeering. Uit
deze besprekingen zou gebleken zijn, dat
de Fransche ministers hun medewerking
willen verleenen om de overstrooming van
de BeLgische markt door Fransche pro
ducten als gevolg van de devaluatie van
van Franschen franc te helpen voorko
men.
DE VOLKENBONDSRAAD EN
ABESSYNIE.
Snelle afhandeling der kwesties.
D'e volkenbondsraad wil in zijn gisteren
begonnen 101ste zitting, in strijd met de
vroegere gewoonten, de belangrijkste po
litieke vraagstukken der agenda alle reeds
in de eerste dagen behandelen.
De Fransche minister van buitenland
sche zaken, Bonnet, wil namelijk a.s. Vrij
dag weer in Parijs terug zijn, o.a. in ver
band met de Fransch-Italiaansche onder
handelingen te Rome.
Gisteren is een geheime vergadering
gehouden, welke ongeveer drie uur heeft
geduurd.
Het grootste gedeelte van deze drie
uren werd aan de vraag besteed, of de
delegatie van den negus van Abessynië
tot de tafel van den volkenbondsraad zou
worden uitgenoodigd, wanneer de kwestie
van een erkenning van het Italiaansehe
gezag over Abessynië ter sprake zou ko
men.
Verschillende vertegenwoordigers van
staten, die het Italiaansehe imperium al
reeds erkend hebben, verzetten zich tegen
de toelating van de Abessynische gedele
geerden.
Daarentegen betoogde Litwinoff, dat de
volkenbondsraad, zoo lang een beslissing
in tegenovergestelden zin niet genomen
zou zijn, het gezag van den negus over
Abessynië zou moeten blijven erkennen.
Ook Lord Halifax achtte het billijk, dat
aan de vertegenwoordigers van den ne
gus de gelegenheid zou worden geboden,
in openbare raadsvergadering hun argu
menten tegen de erkenning van het Itali
aansehe gezag uiteen te zetten.
Tenslotte werd dan ook in dezen zin
besloten. De gedelegeerden van den negus
zullen tot de raadstafel worden toegelaten,
doch de volkenbondsraad besloot, dat zij
niet vertegenwoordigers van Abessynië
zullen wezen. Zij worden slechts genoemd:
„delegatie van Haile Selassie".
OPBRENGST
INDIë'S LANDSMIDDELEN.
De Indische landsmiddelen brachten
naar Aneta meldt 1 over Maart 1938 44
millioen op, tegenover in de maand Maart
1937 f39 millioen. Over de maanden Ja
nuari t/m Maart 1938 bedroeg de op
brengst f 111.200.000, tegenover in de
overeenkomstige periode van 1937 f 104
millioen.
OOSTENRIJKSCHE
SCHULDEN AAN NEDERLAND.
Opgave Nederlandsche vorderingen vóór
11 Mei.
Gemeld wordt, dat voorloopig tot 11 Mei
a.s. voor in Nederland gevestigde reohts-
i en natuurlijke personen, die vorderingen
hebben op den Oostenrijkschen Staat of in
Oostenrijk gevestigde debiteuren, gelegen
heid bestaat van den aard en het bedrag
dezer vorderingen enz. aan 't secretariaat
van de Vereeniging voor den Effecten
handel opgave te doen.
HITLER VANAVOND WEER TE
BERLIJN.
Om 2 uur gistermiddag is Hitier te
Florence aangekomen, waar hij op het
station door Mussolini verwelkomd werd.
Om 12.15 uur vannacht zette Hitier de
thuisreis naar Berlijn voort, waar hij
vanavond te 22 uur arriveert.
Te Berlijn worden reeds toebereidselen
getroffen voor een grootsche ontvangst.
Hitler hoogst voldaan over
zijn bezoek.
Tegenover den president van het agent
schap Stefani heeft Hitier eenige verkla
ringen afgelegd omtrent de indrukken, die
hij tijdens zijn verblijf in Italië had opge
daan. De Fuehrer gaf uiting aan zijn be
wondering voor de Italiaansehe weer
macht en verklaarde verder, dat hij zich
bij zijn bezoek niet slechts als politicus,
doch ook als kunstenaar had gevoeld.
Hitier sprak er voorts zijn vreugde over
uit, dat hij had kunnen vaststellen, dat
tusschen fascisme en nationaal-socialis-
me een diepgaand wederzijdsch begrip be
staat. Geloof mij, aldus besloot hij, onze
vriendschap is er niet een, die men op
kunstmatige wijze in het leven kan roe
pen".
Nog geen overeenstemming
inzake Triëst?
In de besprekingen van Zondagmiddag
zijn, naar Price heeft vernomen, vooral de
kwesties, met Triëst in verband staande,
besproken. Hier zijn namelijk de belangen
van Italië en Duitschland nogal met el
kaar in strijd.
Het was voor Italië van veel belang des
tijds aan Oostenrijk het gebruik van Tri
est toe te kennen, omdat deze haven daar
door belangrijk aan verkeer won, zonder
dat er een concurrent voor Italië ontstond.
Indien nu echter Duitschland het vrije ge
bruik van Triëst behoudt en er een han
delsvloot vestigt, zou de Italiaansehe koop
vaardij een concurrent in eigen haven
halen.
Tot dusver heeft Italië geweigerd om
Duitschland als de automatische erfge
naam van Oostenrijks rechten op Triëst
te erkennnen. Hitler en Mussolini hebben
er lang en druk over gesproken, maar tot
een accoord is men nog niet gekomen.
BRANDCATASTROFE IN TSJOENG
KING.
Minstens honderd daoden en gewonden.
Een der armste, dichtst bevolkte wijken
van Tsjoeng King, waar de tijdelijke zetel
der Chineesche regeering gevestigd is, is
tengevolge van een door een ongeluk ont-
stanen brand vernield, waarbij minstens
honderd personen gedood of gewond wer
den.
Niet minder dan 7000 houten woningen
werden door de vlammen verwoest. 30.000
personen zijn dakloos geworden.
De bewoners van de wijk ontvluchtten
in grooten angst de loeiende vlammen,
waarbij voor de nauwe stadspoort een zoo
hevig gedrang ontstond, dat velen onder
den voet geloopen en doodgetrapt werden.
Groote lading bommen op weg naar
Bremen.
Uit Philadelphia wordt gemeld, dat
het Dhitsche vrachtschip „Frankenwald"
met een lading van 20.000 vliegtuigbom
men, fabrikaat van een firma te Wil
mington (Delaware) naar Bremen is ver
trokken. De bommen moeten uit Bremen
verder worden geëxpedieerd. De naam
van den kooper wordt niet genoemd. Dit
is de derde zending van 20.000 bommen,
die sinds Januari naar Duitschland is
verscheept.
•J
DE IJ-TUNNEL TE AMSTERDAM.
Eenige weken geleden werd medege
deeld, dat de IJ-bodem in het algemeen
geschikt bevonden was voor den bouw
van een tunnel. In aansluiting hierop
wordt thans gemeld, dat de voor de bei
de tunnels geprojecteerde plaats bij uit
stek geschikt blijkt te zijn.
Dezer dagen is vanwege het laborato
rium voor de grondmechanica te Delft
medegedeeld, dat het reeds voor bijna
honderd procent zeker is, dat het tunnel
plan, zooals het aan de ministers van
Waterstaat en Sociale Zaken is voorge
legd, zonder risico's zal kunnen worden
uitgevoerd.
Het definitieve rapport,, waarin de
conclusies van het wetenschappelijk bo
demonderzoek zijn neergelegd, zal wel
dra worden uitgebracht.
De tunnel voor het automobie1 verkeer
zal volgens het tunnelplan van de com
missie van Bijstand voor Publieke Wer-
De regeeringspersdienst meldt:
De Minister van Sociale Zaken heeft
heden een rondschrijven aan alle gemeen
tebesturen gezonden waarin o.a. wordt
gezegd, dat de Regeering heeft besloten
te bevorderen, dat door middel van pro
ductieve werkverschaffing aan een groo-
ter aantal werkloozen dan tot nu toe het
geval is geweest, nuttige arbeid wordt
verschaft.
Voorshands is deze uitbreiding bepaald
op rond 50 pet. van het aantal der tot nu
toe tewerkgestelden over het geheele land.
De Regeering is bereid de hoogere aan
spraken die als gevolg van deze uitbrei
ding der werkverschaffing op de gewone
bijdragen 'uit 't werkloozensubsidiefonds
zullen worden gedaan, in verband met
het verschil tusschen de kosten van steun-
verleening en de loonen in werkverschaf
fing, te aanvaarden.
Het is de bedoeling der Regeering dat
deze uitbreidingl mede dienstbaar zal
worden gemaakt aan het groote belang
van het schoppen van blijvende werkge
legenheid.
In de eerste plaats heeft de Regeering
gedacht aan ontginning, bebossching en
ruilverkaveling.
De Minister heeft de inspecteurs van de
werkverschaffing opgedragen met groote
kracht naar de uitbreiding van de werk
verschaffing te streven.
Namens de Regeering wordt een beroep
gedaan op allen, om haar, nu zij' tot uit
breiding van de werkverschaffing heeft
besloten, bij deze taak met kracht ter zijde
te staan.
ken gebouwd worden ten Oosten van het
Centraal Station, aan den stadskant uit
mondend nabij den Screierstoren. De
tunnel voor wielrijders en voetgangers
komt achter het Centraal Station.
RADEN VAN ARBEID.
Bij Kon. besluit is met ingang van 16
Mei 1938 op zijn verzoek ontslag verleend
aan mr dr J. v. Bruggen als voorzit
ter van den raad van arbeid te Amster
dam, met dank voor de in die betrekking
bewezen diensten.
JUBILEUM „DE VRIJE WESTFRIES".
Een van onze „perszusters", „De Vrije
Westfries", Antirevolutionair orgaan
voor West-Friesland, herdacht haar 40-
jarig bestaan.
,In verband hiermede verscheen een
welverzorgd jubileum-nummer, waarin
dankend wordt herdacht de zegen die
God op het gebied van de pers in het
in vele opzichten donkere Noord-Holland
heeft willen schenken. Het bevat o.a. bij
dragen van de heeren J. Schouten, voor
zitter van het Centr. Comité van A.R.
Kiesvereenigingen, Chr. van den Heuvel,
lid van de Tweede Kamer, de oud-redac
teuren C. Smeenk te Arnhem en R. Zui-
dema te Goes, den tegenwoordigen redac
teur K. Norel enz.
„De Vrije Westfries", die in den kring
van „de kleine pers" een zéér eervolle
plaats inneemt, heeft het in de 40 jaren
van haar bestaan niet gemakkelijk gehad.
Aan moeiten en zorgen heeft het niet ont
broken. D'ank zij Gods goedheid
is het blad echter tot op dit oogenblik
staande gebleven niet alleen, maar begint
het ook in breeder kling invloed uit te
oefenen.
Er was dan ook alle reden om dankend
het 40-jarig bestaan te gedenken.
BESTRIJDING DER WERKLOOSHEID.
Een onjuiste publicatie.
In de „N. Rott. Grt." van Maandag
avond stond het volgende bericht:
„Gisteren heeft Dr Ir Droessen, lid van
de Tweede Kamer, in een vergadering
van de afd. Terwinselen van de R. K.
Staatspartij medegedeeld, dat de regee
ring groote plannen heeft op meer of min
der kunstmatige wijze, de werkloosheid
krachtdadig te bestrijden.
Met een bedrag van f 300 millioen zou
de werloosheid worden bestreden".
9
Bij informatie bij Dr Droessen over de
juistheid van dit bericht, deelde deze mee,
dat zooiets door hem in het geheel niet
beweerd is.
De heer Droessen heeft in zijn rede ge
zegd, sprekende over de werkloosheid, dat
uit verschillende berichten en spreekbeur
ten, die den laatsten tijd zijn gehouden,
wel is gebleken, dat op het oogenblik ern
stig gedacht werd om de werkloosheid
met grootsche middelen te lijf te gaan en
dat de R. K. fractie wel geen nieuwe be
grooting zou laten passeeren, als daarin
niet een forsehe aanval op de werkloos
heid wordt gedaan.
In een ander verband heeft Dr Droes
sen nog als zijn meening gegeven, dat,
wilde men werkelijk de werkloosheid met
succes bestrijden, men niet 30 millioen,
maar minstens 10 maal zooveel ervoor zou
moeten bestemmen.
I B i mi I'll I mikI.
I Uitbreiding van de werkverschaffing.
Ontploffing op de mijn Maurits.
Het nieuwe spoorboekje.
Buitenland.
De dreigende kabinetscrisis in België,
De verliezen der Japanners in China.
Hitier op thuisreis.
LUCHTBESCHERMINGS-OEFENING
IN HET NAJAAR.
Zooals wij reeds meldden, zal in het na
jaar voor onze provincie wederom een
groote luchtbeschermingsoefening wor
den gehouden.
Van de ervaring welke men door de
eerste oefening op groote schaal in Mei
1937 verkreeg, zal bij deze tweede oefe
ning gebruik gemaakt worden.
EEN BURGEMEESTER MET
ZIEKTEVERLOF.
Overdreven geruchten.
Dén burgemeester van Scherpenisse, den
heer W. L. Klos, is op advies van zijn ge
neesheer van 2 Mei tot 2 Juni ziekenver
lof verleend.
In verband hiermede deden geruchten
inzake financieele zwarigheden de ronde.
Bij onderzoek daarvan is aan de Midd.
Crt. gebleken, dat er inderdaad eenige
kwesties, doch van particulieren
aard zijn. Zij staan in verband met on
derhoudswerken aan de zeeweringen van
het waterschap Scherpenisse, waar de
heer Klos financieele belangen bij1 had als
geldschieter van den aannemer dezer wer
ken J. Bolier.
Deze financieele moeilijkheden, welke
hem uiteraard zeer bezwaarden, hebben
geleid tot het ziekteverlof. Met aan zeker
heid grenzende waarschijnlijkheid mag
aangenomen worden, dat deze geheele
particuliere financieele aangelegenheid
binnen enkele dagen volkomen geregeld
zal zijn.
Op de gemeente-secretarie en met de
gemeente-financiën, zoo werd verzekerd,
is alles in orde.
Bij K. B. van 28 April is te re
kenen van 1 Jan. 1938 benoemd tot rijks-
tuinbouwconsulent ir A. K. Zweede, thans
adjunct-rijkstuinbouwconsulent te Wage-
ningen.
Provinciale Zeeuwsche Vereeniging
„Het Groene Kruis".
De algemeene vergadering van deze ver
eeniging zal op Dinsdag 7 Juni a.s. te
Vlissingen worden gehouden.
De agenda vermeldt o.m.:
Bepaling der plaats voor het houden
de volgende algemeene vergadering. (De
afdeeling St Maartensdijk heeft de Pro
vinciale Vereeniging aangeboden en uit
genoodigd deze in 1939 in haar gemeente
te houden.)
Verkiezing leden van het Hoofdbestuur,
a. Door verschillende afdeelingen zijn res
pectievelijk opnieuw candidaat gesteld de
aftredende leden, de heeren J. de Groote,
Jhr R. J. H. Q. Röell en Z. de Ruiter.
b. in de vacature- Mr Van Dusseldorp
zijn candidaat gesteld: door de afdeelin
gen Goes en 's-Heer Arendskerke de heer
Chr, Kloosterman te Goes; door de afdee
ling Kortgene de heer J. Nieuwenhuise,
arts te Kruiningen.
De rekening over 1937 vermeldt een
ontvangst van f 3383,36, uitgaaf, inclusief
een saldo van 1937 ad f 1344,03, eveneens
f 3383,36.
De bezittingen per 31 December 1937
bedroegen f 1344,03, plus een renteloos
voorschot aan de afd. Vlissingen voor den
bouw van een ontsmettings-inrichting
f 1625.
De begrooting 1938 wordt vastgesteld
met een eindbedrag van f 3134.
Dr A. in 't Veld te Voorschoten, school
arts in het District Katwijk, zal spreken
over: „Het Schoolartsen-vraagstuk", toe
gelicht door een filmvertooning.
N. V. Verpleeghuis.
Volgens het 30ste jaarverslag van de
N. V. Verpleeghuis, dat over 1937, waren
zuster Tismeer en zusjer Wanjon weer
voor de vereeniging werkzaam, evenals
zuster van Vijven, die tijdens de vacantie
enkele beurten waarnam. Er werden 4895
bezoeken gebracht in 101 gezinnen. De
meeste patiënten werden kosteloos gehol
pen of tegen een laag tarief. In enkele
gevallen gaf de vereeniging financieelen
steun in de gezinnen der zieken.
Het bestuur dankt allen, die in 1937
werkzaam waren in het belang van de