mm
a
f
D
m
Dagblad voor de Provincie Zeeland
SP0RT0NTAARDING.
De strijd in Spanje.
De stand der werkloosheid.
Uit de Provincie.
DINSDAG 26 APRIL 1938
52c JAARGANG - No. .174
Belangrijkste Nieuws
ZONDER PRIJSVERH00GING
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Ooes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per rege!
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
In het jaarverslag van den Koninklij
ken Nederl. Voetbalbond, gaf de medische
commissie het volgende lijstje van onge
vallen in één voetbalseizoen (1930'37):
4-3 onderbeenbreuken, 4 onderarmbreu
ken, 3 vingerbreuken, 2 neusbeenbreu
ken, 2 sleutelbeenbreuken, 1 ribbreuk, 11
knieschijfbreuken, 1 schedelbreuk, 8
hersenschuddingen, 8 ernstige beenkneu
zingen, 7 ernstige knieletsels, 3 hoofd
wonden, 2 oogverwondingen, 2 handver
wondingen, 3 nek- en (of) rugspierver-
rekkingen, 1 elleboogontwrichting, 1
niercontusie met bloedwateren, 1 ernstige
borstcontusie. In totaal 92 ernstige letsels.
Eta zooiets heet dan nog sport. Eb voor
dergelijke vertooningen loopen na
tuurlijk op Zondag de tienduizenden
te hoop.
Waarschijnlijk zullen er .zijn die dit le
zen en die al dadelijk beginnen met: de
Regeering moestEn het zou waarlijk
aanbeveling verdienen wanneer aan der
gelijke wedstrijden en daarmee gepaard
gaande Zondagsontheiliging op groote
schaal een einde kon worden gemaakt.
Maar het is beter niet altijd bij de Re
geering te beginnen.
Het volksgeweten moet worden wak
ker geschud, opdat aan deze sport-
ontaarding in tweeërlei zin, een einde
wordt gemaakt.
Franco bereikt Alcala de Chivert.
Terwijl de troepen van Franco ten
Westen van San Mateo den strijd hebben
gestaakt, hebben de regeeringstroepen
ten zuiden van deze plaats het gevecht
hervat. Aan de kust zijn de opstandelin
gen gesteund door zware artillerie twee
kilometer opgerukt en hebben zij Alcala
de Chivert bereikt.
In den sector Montalban zijn de troe
pen van Franco er niet in geslaagd het
front te doorbreken.
Niettegenstaande den opmarsch van
Franco in de Pyreneeën, welke hen bij
de Pont du Roi bracht, houdt de 43ste
divisie van de regeeringstroepen nog
stand ten noordwesten van Boltana. De
manschappen hebben zich hier in de
bergen genesteld, zij zijn goed voorzien
van munitie en materieel. Ondanks hun
geïsoleerde positie zijn de mannen er in
geslaagd in contact te treden met de re
geering te Barcelona.
HETZE TEGEN DE JODEN IN
WEENEN.
De „Daily Telegraph" meldt uit Wee-
nen, dat krachtige maatregelen tegen de
Joden worden getroffen.
Verscheidene groote café's waren Zon
dag leeg, hoewel het er anders meestal
zeer druk is. De café's werden gepost
door Bruinhemden, die niet-Joden de
waarschuwing gaven niet binnen te gaan.
Voor een zeer bekend café bij de Opera
stond overall' het woord „Jude" geschil
derd. Geen plaats in dit café werd bezet.
Een groote zaak in fijne vleeschwaren
te Weenen, die anders op Zaterdag tot
acht uur stampvol is, was dezen keer al
om vijf uur gesloten. De klanten waren
gevlucht, nadat zich voor het huis pos
ters hadden opgesteld.
Tientallen Joden probeeren dagelijks
de grens over te komen naar 'Hongarije
of Tsjecho-Slowakij'e.
ER MOET IN FRANKRIJK GEWERKT
WORDEN.
In den kabinetsraad heeft de Fransche
minister-president Daladier zeer nadruk
kelijk gewezen op de absolute noodzake
lijkheid, waarin Frankrijk zich bevindt,
om zijn productie op te ivoeren.
„Indien ons land weigert te
a r b e i d e n", aMus D'aladier, „d a n
rest ons tenslotte geen ande
re toekomst dan een totali
tair regime."
In de fabrieken waar de arbeiders aan
den loopenden band werken moet de
werkweek van veertig uur gehandhaafd
blijven, doch in de seizoenarbeid moeten
wijzigingen worden gebracht, terwijl in
de metaalindustrie een werkweek van 45
uur zou kunnen worden toegepast.
DE PRIKKELDRAADVERSPERRING
LANGS DE PALESTIJNSCHE GRENS.
De voorgenomen versperring van prik
keldraad ter lengte van 50 mijl langs de
Noordelijke grens van Palestina, welke
is bedoeld om terroristen en onwettige
immigranten uit bet land te houden, wort
thans ter hand genomen. Het werk is ge
gund aan een Joodsche firma. De ver
sperring zal negen voet hoog worden en
ruim 100.000 pond kosten. Ruim drie
maanden zal het werk duren en eenige
honderden arbeiders zullen er in drie
ploegen dag en nacht mede bezig zijn.
Uitgebreide maatregelen worden genomen
om de arbeiders te beschermen.
ENGELSCH-IERSCHE OVEREEN
KOMST GETEEKEND.
De EngelschIersche overeenkomst is
gisteren geteekend.
Bij het verlaten van het Foreign Of
fice te Londen werd Dte Valera luide toe
gejuicht.
Het Britsch-Iersche accoord behelst
een volledige financiéele en economische
regeling tusschen de twee landen.
Dit verdrag belooft een nieuw tijdperk
in de Engelsch-Iersche betrekkingen in
te luiden.
Dat Londen en Dublin het over de ge-
heele linie eens zouden worden, had nie
mand, die de bloedige geschiedenis van
de eeuwenoude veete tusschen die twee
landen kent, durven hopen. Beide partij
en hebben zich bereid getoond, zich opof
feringen voor de bijlegging van het ge
schil te getroosten.
Dublin heeft zich de principieels opof
fering getroost afstand te doen van den
eisch van een hereeniging met Ulster. En
Londen heeft zich een financieele opoffe
ring getroost door met een zeer beschei
den schadeloosstelling voor het inhou
den van de land-annuïteiten genoegen te
nemen en bovendien zekere rechten, die
het onder het verdrag van 1921 had,
prijsgegeven.
Chamberlain heeft alle reden zich ge
lijk te wenscben. Het Iersche probleem,
Jdat Engelands binnenlandsche politiek
zoo lang heeft beheerscht, de oplossing
nabij te hebben gebracht, is inderdaad
een prestatie, die groote waardeering zal
vinden.
Ook overwegingen van internationalen
politieken aard zijn zeker niet vreemd
geweest aan de inschikkelijkheid der En-
gelsche regeering.
„IJZER MEER WAARD DAN
WOORDEN", ZEGT MUSSOLINI.
Mussolini heeft gisteren den eersten
steen gelegd voor het raadhuis van de
nieuwe stad Pomezia. Bij de plechtigheid
heeft Mussolini het woord gericht tot de
aanwezige autoriteiten en boeren en ge
zegd Feiten zijn steeds welsprekender
dan redevoeringen. Bedenkt dat ijzer
dat van de zwaarden en dat van de ploe
gen meer waard is en waard zal zijn
dan woorden.
WAAROM Ds NIEMöLLER NIET
VRIJ KOMT.
Ds Niemöller, die wegens 'de ziekte
van een zijner kinderen tijdelijk naar
Berlijn was overgebracht, is weder naar
het concentratiekamp Sachsenhausen
overgebracht.
De vraag, waarom Ds Niemöller niet
in vrijheid gesteld wordt, vinden wij in
de Daily Telegraph aldus beantwoord
Men zou Ds Niemöller bebben aange
boden hem drie of vier maanden voor-
loopig op vrije voeten te stellen, indien
hij zich verplichtte in dien tijd niet van
den kansel te spreken. Zijn antwoord was
echter, dat hij onmiddellijk na zijn in
vrijheidstelling regelrecht naar den khn-
sel zou terugkeerten.
ALGEMEENE AANVAL DER
CHINEEZEN GELAST.
Van Chineesche zijde wordt het verlies
van Tan Tsjong toegegeven. Tevens wordt
medegedeeld, dat een algemeene aanval
is gelast ten Noorden van Tajetsjwang,
teneinde den Japanschen opmarsch in
Zuid-Sjantoeng tot staan te brengen.
Zondag zijn sterke Japansche afdee-
lingen aan den linkeroever van de
Jangtse bij' Hosien, 60 K.M. stroomop
waarts van Nanking, aan land gezet. De
troepen zijn dertig kilometer naar bet
"Westen opgerukt en hebben Hansjan
aan den weg naar Tsjausien bezet.
Groote vorstschade in Luxemburg.
In geheel Luxemburg heeft bet koude
weer en de nachtvorst groote schade
veroorzaakt. Dte bloesems der meeste
vruchthoomen, vooral van de kersen- en
pruimenboomen, hebben de hevige kou
de, welke tot 6 a 8 graden beneden nul
ging, niet kunnen weerstaan. De wijn
boeren in bet Moezelgebied verklaren,
dat drievierde deel van een normalen
oogst onherstelbaar vefloren is.
De geruchten over Vorn Papen.
Er loopen allerlei geruchten over Von
Papen, die op het oogenblik op zijn kas
teel Wallerfangen in het Saargebied ver
toeft.
Havas meldde gisteren uit Berlijn, dat
daar verluidt, dat Von Papen voornemens
is zich uit den diplomatieken dienst te
rug te trekken. Dit besluit zou mede zijn
ingegeven door de arrestatie van zijn
secretaris, Freiherr von Kettler.
Volgens een bericht van de News Chro
nicle ivan Zaterdag zou von Kettler niet
meer in leven zijn, daar zijn lijk in een
bosch biji Weenen zou zijn gevonden.
Gisteren meldde het Engelsche blad, dat
graaf von Kaseneck, een andere secre
taris van Von Papen, naar Zweden is
gevlucht.
Korte Berichten.
Uit de provincie Kirsehir in Tur
kije komen berichten over een nieuwe
aardbeving binnen. Er zou aanzienlijke
schade aangericht zijn, doch nadere bij
zonderheden ontbreken nog.
Naar Reuter uit Bombay meldt,
beeft Gandhi in een artikel zijn eigen
dood voorspeld. „Mijn dagen zijn geteld",
schrijft hij1, „ik zal niet lang meer leven,
misschien een jaar of iets langer". Hij
voegt eraan toe, dat hij voor zijn dood de
bevrijding wil bewerkstelligen van de po
litieke gevangenen in Bengalen.
DE AARDRIJKSKUNDIGE NAMEN.
Het is gebleken, dat ook in verband
met de nog bestaande onzekerheid betref
fende de schrijfWijze der Nederlandsche
taal, van verschillende zijden ernstige be
zwaren zijn ingebracht tegen de onlangs
voorgeschreven schrijfwijze van de aard
rijkskundige namen in Nederland.
In verband hiermede heeft de regee
ring besloten dien brief voorbands bui
ten werking te stellen.
TUNNELS ONDER HET IJ TE
AMSTERDAM.
De kosten op f 18 millioen geraamd.
Aan de Telegraaf wordt gemeld,
dat er reden is om te veronderstellen,
dat de kansen voor den tunnelbouw te
Amsterdam er niet slecht voor staan. De
ministers van Waterstaat en van Soc.
Zaken, die zich verleden week Donder
dag te Amsterdam door de gemeentelijke
autoriteiten uitvoerig over de plannen
ivoor den aanleg van twee tunnels onder
het IJ bebben doen voorlichten, staan,
naar verluidt, niet afwijzend tegenover
dit project.
Men meent te weten, dat minister Van
Buuren, uit een verkeersoogpunt een af
doende regeling van de verbinding der
IJ-oevers noodzakelijk oordeelt. Hiertoe
zal 'het 'best gekozen kunnen worden,
vooral met het oog op de belangen van
de scheepvaart, een verbinding onder het
water door.
Waarschijnlijk zullen te zijner tijd de
beide tunnels als één werk worden uit
gevoerd, zij het O'dk dat wellicht met de
kleine tunnel uit technische overwegin
gen zal worden aangevangen.
Verwacht mag worden, dat niet tever
geefs een beroep op het Werkfonds zal
worden gedaan om de gemeente Amster
dam bij de financiering van dit groote
werk, waarvan de kosten voorloopig op
18 millioen gulden zijn geraamd,
bij te staan. Hiernaast zal wellicht het
Rijk een bijdrage in de kosten verstrek
ken.
Naar bet zich laat aanzien zal in de
zen thans vriji spoedig een beslissing ver
wacht worden.
Technisch is het vraagstuk opgelost,
het gaat thans alleen nog om de finan
ciering.
RADIOTELEFONIE MET OCEAAN
SCHEPEN.
Voorloopig alleen met de
„Nieuw-Amsterdam",
Met ingang van .10 Mei wordt de gele
genheid opengesteld tot het voeren van
radiotelefoongesprekken tusschen alle
kantoren en stations in Nederland en
Eederlandsche schepen op den Atlanti-
schen Oceaan. Voorloopig zijn alleen ge
sprekken mogelijk met het s.s. „Nieuw-
Amsterdam" van de Holland-Amerika-
lijn.
De dienst is geopend op werkdagen
van 9.20 uur15.50 uur, onder bepaalde
omstandigheden tot uiterlijk 23 uur. Ge
sp rekaan vragen kunnen worden ingediend
op werkdagen van 822 uur. De kosten
van een gesprek met de „Nieuw-Amster
dam" van 3 minuten bedragen: f 8.40,
f 21 of f 25.50, afhankelijk van de plaats
van het schip op zee.
Alleen gewone particuliere en regee-
ringsgesprekken zijn toegelaten.
D!e aanvrager kan den opgeroepene
kosteloos met een of Jwee woorden doen
inlichten over het onderwerp van het ge-
ouTolr
LEGER DES HEILS.
Dte commandant van het Leger des
Heils in Nederland, de heer Bouwe Vlas,
die een tournée door Ned.-Indië maakt
en voornemens was op 11 Mei terug te
De directeur van den Rijksdienst der
werkloosheidsverzekering en arbeidsbe
middeling deelt mede, dat in de week van
4 tot en met 9 April 1938 bij gesubsidi
eerde vereenigingen met werkloozenkas
waren aangesloten 557.400 personen
(waaronder 75.600 landarbeiders).
Voor 481.700 verzekerden buiten de
landarbeiders was het werkloosheidsper
centage 25.1 (in de vorige verslagweek
21 tot en met 26 Maart 1938, was dit
percentage 25.9). Voor de 557.400 verze
kerden met inbegrip van de landarbei
ders was bet werkloosheidspercentage
23.8 (in de vorige verslagweek was het
24.4).
In de eerste verslagweek van April was
het werkloosheidspercentage voor alle
verzekerden in de laatste jaren a.v. (tus
schen haakjes zijn vermeld de percenta
ges, indien de landarbeiders buiten be
schouwing worden gelaten):
1932 23.3 (23.9), 1933 26.8 (27.6), 1934
24.3 (25.9), 1935 28 (30.5), 1936 29.6
(32), 1937 25.5 (27.6), 1938 23.8 (25.1).
Het werkloosheidspercentage nadert
derhalve het peil van 1932.
Bij de organen der openbare arbeids
bemiddeling stonden op 9 April 1938 in
totaal 385.493 werkzoekenden ingeschre
ven, onder wie 364.105 mannen. Van de
werkzoekenden waren er 366.732 werk
loos, onder wie 350.868 mannen.
Het aantal werkloozen onder de als
werkzoekende bij de organen der arbeids
bemiddeling ingeschrevenen bedroeg in
den winter 1937>'38 gemiddeld 399.000.
In den winter 1931'32 was dit gemid
delde 231.000. Schijnbaar is dit sterk in
tegenspraak met het feit, dat bovenge
noemde werkloosheidspercentages op een
verbetering tot bet peil van 1932 wijzen.
Het is blijkbaar niet overbodig er nog
maals op te wijzen, dat het aantal bij
de Arbeidsbeurzen ingeschreven werkloo
zen den invloed ondergaat van het steeds
grooter gebruik, dat van deze instellin
gen wordt gemaakt, betgeen wordt ge
stimuleerd door factoren als verhooging
van haar practische beteekenis, vergroo-
dng van haar bekendheid'," uitbreiding der
verplichting tot inschrijving voor steun-
trekkenden, inschrijving van hen, die de
scholen hebben verlaten, toeneming van
het aantal werkzoekenden als gevolg van
bevolkingsgroei, enz.
Gebruik van bet aantal ingeschreven
werkelooze werkzoekenden als maatstaf
voor het verloop van de werkloosheid is
derhalve misleidend. Alleen de werkloos
heidspercentages hebben als zoodanig
waarde.
keeren, deelde mede, dat hij wegens drin
gende legeraangelegenheden genoodzaakt
was zijn reis af te breken en zich 27 Aprli
op de „Baloerap" zal. inschepen.
BAGGERMOLEN VOOR RUSLAND.
De tiende sedert October 1937.
Dte Sowjet-Unie heeft bij de Scheeps
bouw Maatschappij N.V. Conrad te Haar
lem een grooten zeebaggermolen besteld,
met een capaciteit van 250500 kubieken
meter per uur. Dit is de tiende bagger
molen, welke sinds October 1937 door Sov
jet-Rusland in Nederland werd besteld.
UITBREIDING VAN ECHT
SCHEIDINGSGRONDEN GEVRAAGD.
De Vereeniging tot verruiming der
echtscheidingsmogelijkheid heeft te
Utrecht een openbare vergadering ge
houden ter bespreking van de wensche-
lijkheid tot uitbreiding van de echtschei
dingsgronden. Twee sprekers hebben op
deze bijeenkomst de noodzakelijkheid van
de gevraagde verruiming betoogd.
Tot slot werd een motie aangenomen,
waarin gevraagd werd opneming in de
wot van ongeneeslijke krankzinnigheid
als echtscheidingsgrond, een andere re
geling van de scheiding van tafel en bed,
waardoorieder der betrokken partijen
na afloop van een bepaalden termijn een
zijdig, dus ongeacht den wil van de an
dere partij, ontbinding van het huwelijk
zal kunnen verkrijgen, en opneming in
de wet van de mogelijkheid tot echtschei
ding op grond van onderling overleg.
Deze motie zou ter kennis van den mi
nister van justitie worden gebracht.
DE ELECTRIFICATIE VAN DE
SPOORWEGEN.
Diesels verdwijnen van het midden-net.
Naar gemeld wordt, zal Maandag 2
Mei a.s. een volgende stap gezet worden
op den weg der eléctrificatie. Dan zullen
de laatste Dieseltreinen van het Midden-
net verdwijnen en vervangen worden
door electrische treinen. De z.g. stoom-
Dieseltreinen, dus de in den Dieseldienst
rrdende stoomtreinen zullen nog blijven
loopen, vermoedelijk tot 15 Mei. Deze
wijziging brengt bet aantal electrische
treinen op ongeveer drie-vierde van het J
letaal aantal treinen.
Binnenland.
Jubileum Armenraad te Middelburg.
De stand der werkloosheid.
Buitenland.
Engelsch-Iersche overeenkomst.
Jodenvervolging te Weenen.
plaatsing van advertentiën
ln alle bladen.
Administratie „De Zeeuw".
K. L. M. VOORLOOPIG NIET OP DE
AUSTRALIë-ROUTE?
Vliegvelden beoosten Soerabaja zouden
ongeschikt zijn.
Het is gebleken, dat de vliegvelden be-
f osten Soerabaja ongeschikt zijn voor
de landing der nieuwe Douglas-D. G.
3-vliegtuigen. Daardoor zal het eventueel
deelnemen der K. L. M. aan de lucht
vaart op de Australië-route minstens
eenigen tijd worden verschoven.
Omtrent het bovenstaande is do direc
tie der K. L. M. nog niets bekend. Mo
menteel vertoeven de heeren Aler en
Parmentier, resp. chef van den vlieg-
technischen dienst en piloot der K. L. M.,
in Ned.-Indië voor onderzoek van de
vliegvelden aldaar. Over de resultaten
tan dit onderzoek heeft de K. L. M. nog
geen bericht ontvangen.
Er zijn twee vliegvelden, die in aan
merking komen voor tussohenlandings-
etation op de route naar Australië, n.l.
op Bali en te Koepang op Timor.
Omtrent de kwestie van Het al of niet
vliegen naar Australië ook door de K. L.
M. is, naar de directie mededeelde,
nog geen definitieve beslissing genomen.
HET KONINKLIJK BEZOEK AAN
VLISSINGEN.
Zooals reeds gisteren is gemeld, hoopt
H. M. de Koningin, Maandag a.s. per
trein van 3 u. 50 te Vlissingen te arri-
veeren.
Op het station zal zij ontvangen wor
den door den Commissaris der Konin
gin, den burgemeester van Vlissingen en
den commissaris van politie aldaar. Het
dochtertje van den burgemeester zal
H. M. vervolgens bloemen overhandigen.
Hierna wordt per auto langs den Prins
Hendiikweg, Singel, Badhuisstraat en
Goosje Buskenstraat naar de school ge
reden. Langs deze route zullen de ver-
cchillende buurtvereenigingen staan op
gesteld.
Door een haag van leerlingen der Zee
vaartschool, voorzien van de maatschap-
pijvlaggen, zal H. M. zich naar de eere
tribune begeven, die voor het schoolge
bouw wordt opgericht. Fen dochtertje
van den heer A. Smit, directeur der Kon.
Mij. „Dte Schelde", zal de Koningin daar
bloemen aanbieden. Daarna volgen de
toespraken, waarvan wij reeds mededee-
Ling deden. De overdracht van den steen
zal gepaard gaan met het aanbieden van
een oorkonde, vervaardigd door den
kunstschilder A. van de Zee van Zoute-
ande,
DE ARMENRAAD TE MIDDELBURG
BESTAAT 25 JAAR.
Het was gisteren juist 25 jaar ge
leden. 'dat wijlen burgemeester M. van
den Brandeler de Armenraad te Middel
burg installeerde. Het bestuur had daar
in aanleiding gevonden tegen 4 uur ver
schillende personen te noodigen tot een
'bijeenkomst in de raadzaal op het Stad
huis.
Het was een uitgebreid gezelschap da
mes en heeren, die zich er vereenigd
hadden, toen nog voor de officieele ope
ning der bijeenkomst, mej. J. Erme-
rins naar voren trad en zich tot den
voorzitter, Mr F. B. Evers richtte, om
hem mede te deelen, dat het groote
bloemstuk dat op de tafel 'bij hem stond,
een bewijs van waardeering van de leden
van den Armenraad was voor het ivele,
dat Mr Evers van het begin af en vooral
nu de laatste jaren als voorzitter deed
voor dezen raad. Mr Evers dankte mej.
Ermerins voor 'haar woorden en alle le
den voor' de bloemenhulde.
Hierna sprak Mr Evers het welkom
uit en wel in de eerste plaats tot den
burgemeester en mevrouw Fernhout, de
beide wethouders, de aanwezige raads
leden, den president en aanwezige rech
ters der rechtbank en 'den kantonrechter
en tot de twee oud-secretarissen de hee
ren S. Mendels te Leeuwarden en Ds L.
B. Tjebbes.
