Gemengd Nieuws
Potten bij aanbestedingen.
Leestafel
Ingezonden Stukken
Het Vrouwenhoekje
Radioprogramma.
De wraak van een failliet-
verklaarde. F en Enkhuizer slager
werd dezer dagen failliet verklaard en
beschouwde zijn faillissement als iets
onlichtvaardigs. Hij gaf daarvan op een
origineele wijze blijk. Hij hing een groote
lijft voor zijn winkelraam, waarop tien
tallen namen van klanten stonden met
de verschuldigde bedragen en schreef er
boven: „Als deze menschen hun ver
plichtingen waren nagekomen dan was
ik niet failliet gegaan!"
Botsing tusschen tram en
auto. Te Naaldwijk heeft gisteravond
een botsing plaats gehad op den onbe-
waakten overweg bij de Woerdlaan, tus
schen een auto en een goederentram van
de W. S. M, Toen de tram bij den over
weg was, naderde op den weg naar
hoosduinen de auto van den heer Volle-
bregt, die familie in Naaldwijk had be
zocht en met zijn vrouw huiswaarts
keerde. Bij de botsing van de auto op
de locomotief, vloog deze uit de rails,
lerwijl ook eenige wagens op elkaar lie
pen en eenige andere derailleerden. Over
grooten afstand werden de rails ver
nield, waarbij de grond geheel werd om
gewoeld.
Wonder boven wonder kregen de in
zittenden van de auto, die op zij werd
geworpen geen verwondingen. Zij wer
den echter geheel overstuur in een wo
ning binnengebracht. Door de ontsporing
was het weg- en hot tramverkeer onmo
gelijk geworden.
De „Nederlander" ontving een
schrijven van een lezer, die haar mee
ning vroeg over aanbestedingen in het
bouwbedrijf, waarbij op de inschrij
vingen een z.g.n. „pot" is gezet, zoomede
over het z.g. „blikken" van de aanne
mers vóór de besteding.
„Vooropgesteld moet worden, zegt de
„Neder L", dat het hier een geheel an
der punt betreft dan de handhaving van
de collectieve arbeidsovereenkomst in
hA bouwbedrijf, waarover zij had
geschreven, het contract tusschen
de patroons- en arbeidersorganisaties,
waarin de arbeidsvoorwaarden en de in
het bedrijf geldende sociale bepalingen
zijn vastgelegd. Dht handhaving van deze
bepalingen uit een sociaal oogpunt wen-
schelijk is, daarover zal wel geen ver
schil van meening bestaan.
De inzender heeft echter het oog op
de bedrijfsafspraken tusschen verschil
lende patroonsorganisaties in het bouw
bedrijf en den bouwmaterialenhandel met
het doel, een bepaald prijspeil te hand
haven. In zijn schrijven oppert hij twij
fel aan de billijkheid van het opzetten
van een „pot" bij openbare inschrijvin
gen. Voor dezen twijfel is wel reden, al
i& het ontstaan van dit systeem wel te
verklaren.
Bij aanbestedingen wordt van iederen
gegadigde verlangd, dat hij een volledige
begrooting maakt van het werk en alle
daartoe noodige inlichtingen inwint en
berekeningen maakt. Dit is geen kleinig
heid. Het wordt dus algemeen billijk ge
acht, dat aan de serieuze inschrijvers een
vergoeding voor dit werk wordt toege
kend. Op een werk van eenigen omvang
zou een vergoeding van b.v. f 100,voor
elk der tien laagste inschrijvers van geen
beteekenis zijn.
Zoolang de „pot" oï „opzet" dus binnen
redelijke grenzen blijft, is er weinig tegen
te zeggen. Het stelsel heeft echter tot ern
stige misstanden geleid, doordat het op-
zetbedrag veel te hoog wordt opgevoerd
en doordat bij iedere aanbesteding een
stroom van inschrijvers meedoet, die
nooit een werk uitvoeren, maar leven
van de opzetjes.
Vooral in de Noordelijke provincies is
dit een ernstig euvel geworden. In ver
schillende gevallen is de bouw van goed-
koope arbeiderswoningen onmogelijk ge
maakt, doordat per woning van f1600
f1700 een pot van f200 of f300 was ge
maakt. Een onderhandsche aanbesteding
met uitschakeling van de potschrijvers
kan dan soms uitkomst bieden.
Zoo is er sedert jaren een stille strijd
tusschen de aanbestedende overheids
lichamen en het georganiseerde bouw
vak, waarbij eenerzijds getracht wordt,
zoo hoog mogelijk te „potten" of te „blik
ken" en anderzijds door het op een onver
wacht oogenblik tusschenschuiven van
een ongeorganiseerd aannemer het pot-
schrijven te verijdelen en het werk goed
koop te besteden.
Den laatsten tijd heeft het bouwbedrijf
in samenwerking met den bouwmateria
len-handel hier en daar een „beunhazerij-
regeling" doorgevoerd weten te krijgen.
Hieruit is een landelijke samenwerking
gegroeid, zoodat thans in een groot deel
van het land geldt de „Regeling tot Be
hartiging van de samenwerking in het
Bouwbedrijf", de B.S.B.-regeling. Volgens
deze regeling mag niet worden geleverd
aan „niet-erkende" bouwpatroons en mag
niet van „niet-erkende" handelaren wor
den gekocht.
De vraag is nu alleen maar, wat deze
erkenning beteekent. Wordt bil het ver-
leenen van erkenning gelet op vak
bekwaamheid en soliditeit, zoodat een ge
zonde selectie wordt toegepast en minder-
gewenschte elementen worden geweerd,
dan is voor zulk een regeling alles te
zeggen. Wij mogen vertrouwen, dat de
Commissie van regeling met beleid op
treedt, vooral ook omdat de leiding voor
namelijk in handen is van de „Vereeni-
ging van Handelaren in Bouwmateria
len in Nederland", die gebaat is bij soli
diteit van de afnemers en de handhaving
van geregelde toestanden in het bedrijf.
Een dergelijke regeling, die tracht door
het weren van onsolide personen het be
drijf op hooger peil te brengen, behoeft
op zichzelf niet tot prijsopdrijving te
leiden.
Het is echter zeer wel mogelijk, dat
van deze regeling misbruik wordt ge
maakt, doordat men door het uitsluiten
van ongeorganiseerde aannemers de vrije
hand krijgt om den „pot" naar believen
op te voeren. Percentages van 10 en 15
pet. van de aannemingssom kwamen ons
reeds ter oore. Deze gaan zeker de per
ken te buiten.
Vooral van het platteland komen tel
kens klachten over ongemotiveerde op
drijving van bouwkosten.
Den inzender antwoorden wij, dat een
bedrijfsorganisatie, die de goede elemen
ten naar voren brengt en geordende toe
standen in het bedrijf schept, in begin
sel onzen steun verdient. Wordt de or
ganisatie echter misbruikt om veel te
hooge opzetten te maken en den consu
ment te brandschatten, dan zouden wij
termen aanwezig achten voor toepassing
van de wet op het algemeen verbindend
en onverbindend verklaren van onder
nemersovereenkomsten.
De betrokken overheidsorganen zullen
dus een wakend oog moeten houden.
Or S. O. Los M.A., Karaktervor
ming bij jeugdigen. Amsterdam
1937, N.V. Dagblad en druikkeriji De
Standaard.
De bekende emeritus-predikant van
Dón Haag schreef vroeger reeds over
„Karaktervorming bij kleuters en kinde
ren". Bovengenoemd werk gaat over de
karaktervorming bij jeugdigen, gewoonlijk
genoemd „rijpere jeugd". Als sluitstuk
van zijn arbeid zal Ds Los nu nog moeten
leveren een studie over bet karakter biji
volwassenen. Het moge spoedig komen!
Ongetwijfeld verrijkte de schrijtver de
psychologische en paedagogische lectuur
met deze studie. Vooral omdat hij schrif
tuurlijke wijsheid wil geven. Direct reeds
in 't begin kiest hij positie tegen natio-
naal-socialistische, fascistsche, commu
nistische, roomsche, piëtistische beginse
len, om vervolgens het eigen calvinistisch
inzicht te geven.
In een dagblad is een breede bespre
king van het hoek niet op zijn plaats.
Wel een aanbeveling. De ouders, die
„jeugdigen" onder hun kinderen hebben,
zullen winst trekken uit de lectuur. Het
zieleleven wordt in verband met de karak
tervorming zeer uitvoerig behandeld (tem-
pelrament, naturel, sentimenten, zooals
lees-, verliefdheids-, club- en sportsenti-
ment, begaafdheden, persoonlijkheid. Ook
de jeugd zelf leze, wat 'Br Los schrijft.
(Het boek is opgedragen aan de Gerefor
meerde Jongelings- en Meisjesvereenigin-
gen). Alleen: het eerste gedeelte is wel
wat heel zwaar voor onbestudeerde
ouders en jongeren èn door de onderwer
pen èn door, de compacte behandeling
ervan. Het tweede gedeelte is lichter: ty
pologie van het karakter, levensvormen,
zelfopvoeding, karaktervorming en ver
enigingsleven. Dit zal ongetwijfeld
boeien.
Van enkele vragen, die onder 't lezen
opkwamen, wil ik de volgende meedeelen.
Op blz. 167 e.v. geeft Dr Los een eigen
groepeering van karakters, van uit de
gereformeerde gedachte, dat de menseh
een wezen is met een ambt of levenstaak,
n.l. om God te dienen. Hij spreekt van
drie typen: le dat, hetwelk die levenstaak
afwijst; 2e dat, hetwelk haar „met plicht
matige liefde" aanvaard „als opgelegd";
3e dat, hetwelk haar met vrijlwillige lief
de op zich neemt. Strijdt dit niet met wat
op blz. 201 staat, n.l. dat de „Herschep
ping door Christus de karaktertypen niet
opheft, maar heiligt en matigt"? Wordt
de absolute tegenstelling tusschen de
onwedergeboren en de wedergeboren
(herschapen) mensch hier gehandhaafd!
Kan een Christen het eerste type vertoo-
nen, hetzij dan „gematigd", en kan een
onwedergeborene tot het 3e type behoo-
ren?
In verband hiermede staat een twee
de vraag: Is er werkelijk drieërlei hou
ding mogelijk tegenover den eisch om
God te dienen in heel zijn leven?
Misschien begrijp ik den schrijver ver
keerd en is er geen tegenstrijdigheid;
maar dan had de formuleering toch dui
delijker kunnen zijn.
M. K. H.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie
Dankbetuiging.
Geachte Redacteur,
U hebt mijn oproep in 'het belang der
C'hr. Mil. Tehuizen in der tijd willen
plaatsen, 'en ik weet dat u zeker belang
stelt in de uitkomst en opbrengst van
mijn bedeltocht". Maar, dat is met reobt
een „zegetocht" geweest.
Had ik in mijn oproep gezegd, dat er
bij mijn „oude" klanten '(40) nog wel
twee keer zooveel nieuwe zouden bij kun
nen komen, indien men van goeden wille
was, nu, die g o e d e w i 1 is er bij mijn
dorpsgenooten wel gevonden. Want dik
mocht twee en tachtig nieuwe namen no-
teeren. En daarvoor wil ik openlijk mijn
dank 'brengen, 't Was een aangenaam
werk, zoo met elkaar eens te praten, bet
was er n u de tijd en gelegenheid voor.
Want „het nieuws van den dag" '(niet
de krant van dien naam hoor!) maar
het g e b e u r e n in dezen tijd, werd druk
besproken. En het gebeurde met Oosten
rijk vooral en als gevolg daarvan het
langer in 'dienst houden onzer soldaten,
heeft heel wat woorden voortgebracht en
het bleek mij, dat op dit oogenblik er
maar één partij is, te weten „Vaderlan
ders".
Ik hoop, geachte Redacteur, dat de
correspondenten in het overige 'Zeeland,
mogen en zullen trachten, het voorbeeld
van Biezelinge na te volgen. 50 cent con
tributie per jaar, en dan in den zomer
het geld ophalen, niet in den winter,
ziedaar, er is ook op andere plaatsen
wel succes te bereiken.
Luctor aanpakken.
Ik wensch mijn nieuwe leden, dat ze
het voorbeeld mogen volgen van mijn
oude getrouwen, waarvan enkele reeds
ruim veertig jaar hun bijdrage
trouw hebben gegeven. Vele anderen heb
ben 20 en meer jaren trouw stand ge
houden. Volg hun voorbeeld na.
AUG. SLABBEROORN,
Corr. Ned. Mil. Bond.
Biezelinge, 8 April 1938.
Voor de Paaschdagen.
„Een ei is geen ei, twee ei is een half
ei, drie ei is een Paaschei".
Dit zijn de laatste woorden van 'het
bekende Palm-Paaschlied, dat de popu
lariteit demonstreert van het gebruik van
eieren op de Paaschdagen. Ofschoon de
meesten ook 'dit jaar wel aan deze goede
gewoonte getrouw zullen blijven, zal men
zich wel niet willen bepalen tot gekookte
eieren bij eiken maaltijd en zal men, al
hoewel de tijdsomstandigheden tot een
voud manen, toch op deze feestdagen
eenige uitbreiding aan het menu willen
geven. Met wat overleg kan dit toch
smakelijk zijn en tevens goedkoop blij
ven. Hier volgen eenige „feestelijke" re
cepten
Koninginnesoep (6 pers.): Vs
pond soepvleesch, 1 ons gehakt, 2 a 3
theelepels Maggi's Aroma, 2 L. kokend
water, V» ons boter, V« ons bloem, ©en
beetje ei, wittebrood, peper, zout, noot.
Kook bet soepvleesch met 1 afgestre
ken eetlepel zout plm. 1 uur. Neem 'het
vleesc'h er dan uit. Maak het gehakt aan
met wat geweekt wittebrood, ei, peper en
zout en noot. Maak er kleine halletjes
van. Smelt de boter, voeg de bloem toe,
roer de Muitjes er uit, doe hierbij de
bouillon en laat de soep onder roeren
even doorkoken. Voeg de gehaktballetjes
toe en laat ze in de soep gaar worden.
Maak de soep af met de Maggi's Aroma.
Gevulde eieren. Reken per per
soon: 1 hardgekookt ei, 10 G. (Va afge
streken eetlepel) boter, Va theelepeltje
Maggi's Aroma, 1 theelepeltje gehakte
peterselie, Va theelepeltje zout.
Snijd het gepelde ei doormidden, het
zij in de lengte of in de breedte, neem
er de dooierhelften voorzichtig uit en
wrijft die fijn met de boter, het zout, de
Maggi's Aroma en de peterselie. Vul de
eiwitbakjes hoog op met het dooiermeng
sel '(liefst met een spuitzak je, maar an
ders met behulp van 2 theelepels).
Russische eieren. 8 harde eie
ren, 100 gr. (1 ons) garnalen (ook te
vervangen door een gelijke hoeveelheid
kreeft uit blik), 1 eetlepel fijngehakte
peterselie, 2 eetlepels dikke mayonnaise,
1 theelepel Maggi's Aroma.
Pel de eieren; snijd ivan 'het breedste
gedeelte een plakje af, zoodat de eieren
stevig kunnen staan. Neem van de punt
een vrij kapje eiwit weg, zoodat de dooi
er zichtbaar wordt; neem er dien voor
zichtig uit, wrijf hem fijn en maak er,
met de mayonnaise en de 'helft van de
garnalen of kreeft '(iets stuk gesneden)
een gelijkmatig mengsel van; maak dit
op smaak af met de Maggi's Aroma, wat
peper en zout en misschien nog een
ietsije azijn. Vul de leege eiwitbakjes
hoog op met dit mengsel, maak elk gevuld
ei af met een opgerolde ansjovis-helft en
strooi daarover wat gehakte peterselie.
Spreid op den bodem van een schaaltje
wat frissche kropslabflaadjes (of wat
tuinkers), schik er de gevulde eieren op
en leg hier en daar nog wat van de
overgehouden garnalen of kreeft.
Spiegeleieren '(nagebootst als
Paaschgerec'ht). Va L. melk, Va L. room,
100 gr. (1 ons) suiker, stokje vanille
(ongespleten), 20 gr. '(2 lood) witte ge
latine, V2 Litersblikje abrikozen.
Laat in de melk met de room de va
nille langzaam aftrekken, breng dan de
Vloeistof aan de kook, laat er de suiker
in oplossen, neem de pan van het vuur
en roer er de in wat koud water ge
weekte en daarna goed uitgeknepen ge
latine door. Laat het mengsel wat be
koelen, roer er af en toe in tot de ge
latine niet meer zakt en giet het dan uit
in een ondiepe schotel of op verschil
lende één-persoons-schaaltjes. Laat de
blanc-manger op een koele plaats stevig
worden; schik dan in 't midden van ieder
klein schaaltje of verdeeld over de groote
schotel halve abrikozen, met de bolle
kant naar boven gekeerd. Giet even vóór
het opdienen een lepeltje van de abri-
kozenstroop over elke nagemaakte eier
dooier, om die glanzend te maken. Pre
senteer de rest van de abrikozen en het
overgebleven sap er afzonderlijk bij.
Wasschen van dekens.
Wollen dekens moeten met de meeste
zorg worden gewasschen om teleurstel
lingen te voorkomen. Het beste is wel,
hiervoor een Lux-sop te gebruiken. Men
neemt een flinke teil en vult deze met
iauw water, Het water mag volstrekt niet
heet zijn. Heeft men bijv. 35 L. water
noodig, dan neemt men 30 L. koud wa
ter en 5 L. kokend water (ongeveer 2
fluitketels). Voor een 1-persoons deken
zal men ongeveer 35 L., en voor een 2-
persoons deken ca. 50 L. water noodig
hebben. Indien het water in uw streek
hard is, dan verdient het aanbeveling,
dit te ontharden, door op 35 L. water 1 af
gestreken lepel gewone kristalsoda en
voor 50 L. lVa lepel toe te voegen. Hier
na strooit men de Lux in het wasChwa-
ter en maakt een goed vet sop. Dan
wordt de deken droog in het sop gedaan
en voorzichtig heen en weer gehaald.
Men late de deken vooral niet te lang
in het sop staan. Hierna wordt de deken
gespoeld met water van dezelfde tempe
ratuur als het waschwater, net zoo lang,
tot het spoelwater helder blijft. Het ver
dient aanbeveling, de deken daarna nog
eens te spoelen met koud water, waaraan
wat azijn is toegevoegd. Dit maakt de
kleuren weer mooi frisch. Bij 'het uit-
wrin en van de deken moet de uiterste
zorg worden betracht om te voorkomen,
dat de deken uit het model rekt of de
draden worden gebroken. Het beste is de
deken te laten uitdruipen over een droog-
rek en nadat er geen water meer uit
druipt, de deken uit te spreiden op een
ïaken en er het water uit te persen.
Hierna dus nadat 'de deken zooveel
mogelijk van alle water is ontdaan
kan men de déken over een drocgrek
drogen. Het drogen moet niet worden
geforceerd en dus niet plaats vinden bij
een warme kachel. Het beste gebeurt 'dit
drogen in Jde buitenlucht '(niet in Ide
zon) of op een zolder. Na het drogen
wordt de deken duchtig geklopt of ge
borsteld.
„Beyer's Mode filr Alle".
Wat een fleurige indruk maakt het
Aprilnummer van „Beyer's Mode für
Alle"! Dit tijdschrift is wel bijzonder uit
gevoerd en verzorgd. Reeds op de titel
pagina zien we een leuk pakje voor zon
nige dagenI
Een paar bladzijden verder vinden we
een handleiding voor „de lijn" die in dit
seizoen zal domineeren; o.a. zien we, dat
de plooirok weer in eere hersteld wordt.
Vele lezeressen zullen de snoezige ge
haakte jurk voor de frissche dagen, die
er zelfs in de zomer nog zoo dikwijls
zijn, graag zelf willen bezitten. Met de
duidelijke beschrijving die erbij gegeven
weidt, kan men dien wensch gemakke
lijk vervullen!
Voorts vinden we een keur van aar
dige middag jurkjes, complets, vlotte
blousjes, mantelpakjes, combinatie van
effen rok met geruit jasje enz.
Sommigen die wel eens mopperen op
ens wispelturig klimaat, zullen goed
doen pag. 22 op te slaan. Daar zien ze
o.a. een origineel model regenjas met ea-
puchon.
Ook voor het borduren van een jurkje
kan men in dit tijdschrift terecht. Niets
staat zoo zomersch, als een toillet dat ge
borduurd is met van die vroolijke, helle
kleurt j es!
Op de bijgevoegde 3 raderbladen wor
den alle patronen van de meer dan 100
modellen in de meest gangbare maten
gegeven.
„Beyer's Mode für Alle" is overal ver
krijgbaar. Ten zeerste aanbevolen.
Maandag 11 April 1938.
HILVERSUM I. 1875 en 415.5 M.
N GRV.-Uitzending.
8.00 Schriftl., medit., gew. muz. (gr.pl.).
8.30 Gram. 9.30 Gelukw. 9.45 Gram. 10.30
Morgend. 11.00 Chr. Lectuur. 11.30 Gram.
12.00 Berichten. 12.15 Gram. 1.00 Orgel.
2.00 Voor de scholen. 2.35 Gram. 3.00
Causerie over kamerplanten. 3.40 Gram.
3 45 Bijbellezing. 4.45 Gram. 5.15 Kinder
uurtje. 6.20 Gram. 6.30 Vragenuurtje. 7.00
Berichten. 7.15 Vragenuurtje. 7.45 Repor
tage. 8.00 Ber. ANP. Herh. SOS-Ber.,
Sportnieuws. 8.15 Chr. Mannenkoor „Va
lerius", en solist. 9.15 Gram. 9.30 „De
zending in haar waarde voor de Kerk",
causerie. 10.05 Ber. ANP. 10.10 Ned.
stiijkkwartet en solist. 10.45 Gymnast.les.
11.00 Verv. conc. 11.20 Gram. 11.5012.00
Schriftl.
HILVERSUM II. 301.5 M. Algem. Prog.
verzorgd door de VARA. 10.0010.20
v.m. VPRO.
8.00 Gram. 10.00 Morgenw. 10.20 De
clamatie. 10.40 Zang, piano en gram.
11.10 Verv. declamatie. 11.30 Orgel.
12.00 Gram. 12.451.45 VARA-Orkest.
2.00 Gram. 3.00 Causerie „Wat kan ik
voor mijn kind doen?" 3.20 Zang en pia
no. 4.00 Gram. 4.30 Voor de kinderen.
5.00 Gram. 6.05 D'e Ramblers. 6.30 Mu
zikale causerie. 7.10 Causerie „Dieren en
hun nabootsingen". 7.30 Viool en piano.
8.00 Herh. SOS-Ber., ber. ANP. 8.10
VARA-Orkest. 9.00 Radiotooneel. 9.20
Esmeralda-Septet en solisten. 9.50 Orgel.
10.00 Ber. ANP. 10.05 Utr. Sted. Orkest
m.m.v. solist (Gr.opn.). 11.00 Declamatie.
11.20 Gram. 11.30—12.00 Orgel.
DROITWICH. 1500 M.
10.20 BBG-Wels-orkest m.m.v. soliste.
11.20 Orgel. 11.50 Orkest. 12.20 Gram.
12.50 Dé Stafmuziek van H. M. Royal
Marines m.m.v. soliste. 1.50 Piano. 2.20
Oikest. 3.00 Declamatie. 3.20 Radiotoo
neel. 3.50 Viola en piano. 4.20 Sehotsche
liederen. 4.40 Kwintet. 5.40 Zang. 7.10
Orgel. 7.40 Straatmuziek. 8.55 BBG-Or-
kest.
BRUSSEL. 322 en 484 M.
322 M.: 11.20 Gram. 11.50 en 12.30 Or
kest en solist. 12.501.20 Gram. 4.20
Oike&t. 5.50 en 6.20 Gram. 7.20 Operette
„Zwarte Viooltjes". 9.30—10.20 Gram.
484 M.: 11.20 Gram. 11.50 en 12.30
Salonorkest. 12.501.20 Gram. 4.20 Or
kest. 4.50 Zang. 5.05 Gram. 5.35 en 6.00
Salonorkest. 6.35 en 7.20 Gram. 8.30
Symphonie-orkest en -koor m.m.v. so
listen. 9.27 Orgel. 9.5010.20 Gram.
DEUTSCHLANDSENBER. 1571 M.
6.30 Orkest en solisten. 8.20 Duitsch-
Iandecho. 8.35 Piano. 9.50 Cello en pia
no. 10.20—11.20 Orkest.
