MIN
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD
Zedelooze toestanden.
Weet men wel
De strijd in Spanje.
DINSDAG 5 APRIL 1938
52e JAARGANG - No. 158
Belangrijkste Nieuws
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - HoofdredacteurR. ZUIDEMA
Abonnementsprijs 2.50 per kwartos}
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Viissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per rege:
Ingezonden mededeeüngen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
fU.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën opder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Naar aanleiding van wat gepubliceerd
werd omtrent het zedendelict te Oss op
de Zwanenbergfabrieken (niet te ver
warren met de conservenfabrieken van
denzelfden naam) gaf „Wiering's Week
blad" een artikel, waarin er op gewezen
wordt, dat Brabant den moed bad de
rotte plekken aan te wijzen, terwijl die
boven den Moerdijk angstvallig worden
bedekt gehouden.
„Wie over zedeloosheid in bet Zuiden
wil spreken, aldus dit blad, moet om
eerlijk en onpartijdig te blijven, ook
spreken over de zedeloosheid boven den
Moerdijk. Waarna bet aldus verder gaat:
Weet men wel, om maar eens de
band in den eigen Amsterdamscben boe
zem te steken, boe bet bier in onze eigen
stad toegaat op fabrieken, kantoren en
weikplaatsen, waar meer of minder ge
werkt wordt met vrouwelijk personeel.
Meermalen hebben ons daarover mede-
deelingen bereikt, die velen met verba
zing en verontwaardiging zouden ver
vullen, doch die wij met opzet verzwegen
hebben omdat wij niet gaarne de verden
king op ons willen laden prikkellectuur
ie schrijven. Doch nu bet Zuiden be-
scnUidigd wordt en het lijkt alsof bet
daar in bet Zuiden wel een Augiasstal
iou zijn, waar vrouwen en vooral jeug
dige meisjes in de bedrijven niet veilig
zijn, past bet evenzeer om maar bij eigen
huis te blijven.
Weet men wel, zoo zouden wij kunnen
vragen, dat bet bier vermoedelijk geen
baar beter is, misschien nog wel
erger dan in bet Zuiden?
Weet men wel, dat ook op Amster-
damsche kantoren, fabrieken en werk
plaatsen b.v. ateliers met veel jeugdig
vrouwelijk personeel dagelijks dingen
gebeuren waarover vele brave zielen, die
van dat alles totaal geen besef hebben,
zich zouden ontzetten als zij ze kenden?
Weet men wel, dat er chefs en pa
troons zijn, die onder beloften en voor
spiegelingen en evenzeer onder bedrei
gingen onder hen staand personeel pres
sen zich naar hun onbehoorlijke wen-
schen te schikken en dat vooral in dezen
lijd van werkloosheid, waarin kinderen
vaak het brood moeten verdienen voor
werkiooze ouders, deze chefs en patroons
van hun macht nog meer misbruik ma
ken dan in normale tijden?
Weet men wel, dat de schofterige bru
taliteit van sommige werkgevers en
chefs zoo ver gaat, dat reeds bij bet
aannemen van vrouwelijk personeel de
goedwilligheid" van de sollicitante om
zich naar zekere wenschen te schikken
tot voorwaarde van bet te werk stellen
wordt gemaakt. Ieder, die met de toe
standen op de hoogte is, kan dat beves
tigen en er voorbeelden van geven."
Het z,ijn verschrikkelijke toestanden
waarvan bier sprake is, en waaraan
caar genoemd blad opmerkt te weinig
of wellicht niets wordt gedaan.
Wij hebben geen reden om aan de
waarheid van wat bier wordt medege
deeld te twijfelen. Toch dringt zich de
viaag op: wat hebben zij die met het be
staan van dergelijke Augiasstallen be
kend waren, gedaan om ze te reinigen?
Is het publiek gewaarschuwd? Is de
jt stitie op de hoogte gesteld?
Het is in het algemeen belang ge-
wenscht, dat op vragen als deze een dui
delijk antwoord wordt gegeven,
WEER EEN DREIGENDE KABINETS
CRISIS IN FRANKRIJK.
De Kamercommissie voor financiën
beeft het financieele wetsontwerp van
Blum aangenomen met 25 tegen 18 stem
men (één onthouding).
In Kamerkringen, waar groote opwin
ding heerschte, meende men, dat per slot
van rekening Blum in de Kamer nog wel
een meerderheid zal kunnen halen, al is
dit niet zeker en al zal er bij amende
ment misschien eerst nog heel wat veran
derd worden. Maar dat dit alles door den
Senaat zal worden aangenomen werd in
hooge mate onwaarschijnlijk geacht.
Een ministercrisis is vrijwel waar
schijnlijk. lgeraeen verwacht men een
kabinet van „Nationaal Welzijn" als op
volger van de regeering-Blum.
DE STRIJD IN CHINA.
Japan spreekt de Chineesche overwin-
ningsberichten tegen.
Ter weerlegging van Chineesche over-
winningsberichten heeft het Japansohe
Hoofdkwartier te Peking gister aan de
hand ivan frontberichten en schetskaar
ten aangetoond, dat Hantswang nooit
door de Cbineezfln is genomen, en dat
van de stad Taier Tsjwang minstens
drievierde in 'handen der Japanners is,
nadat dezen Zondagochtend de Zuider-
poort hadden genomen. Voorts zijn 3 Ja
pansohe afdeelingen door de Chineesche
linie ten Oosten van Taier Tsjwang ge
broken en hebben in den ochtend van 3
April een linie op 10 K.M. ten Z. van deze1
stad bereikt.
Het is moeilijk uit de berichten wijs te
worden. Beide partijen melden overwin
ningen I
NAZI-MAATREGELEN TE WEENEN.
De vroegere Bondspresident Mi'klas
heeft bericht ontvangen, dat 'bij Weenen
spoedig moet verlaten. Wat zijn toekom
stige residentie betreft, mag bij kiezen
uit drie steden op een afstand van 120
mijl buiten Weenen.
De Nazi-autoriteiten 'hebben bevolen,
dat 'het monument voor de dertien na-
tionaal-socialisten, die destijds na den
putsch van 1934 opgehangen zijn, gereed
moet zijn voor 25 Juli, als de dood van
Dollfuss herdacht zal worden.
Het monument is half voltooid en
staat tegenover de kanselarij. Het was
oorspronkelijk ontworpen als een D'oll-
fuss-monument.
ERNSTIG INCIDENT IN HET
ENGELSCHE LAGERHUIS.
Tot groote verbazing en ontsteltenis
van het Lagerhuis heeft zich Maandag
tijdens de zitting een voor het Britsche
parlement uiterst ongewoon incident
voorgedaan. In verband met een aantal
aanvullende vragen aan den ondersecre
taris van buitenlandsche zaken stond n.l,
de Labour-afgevaardigde Shinwell plot
seling uit zijn bank op, en liep op den
Conservatief Bower toe, gaf hem een
klap in het gelaat en verliet de zaal.
Shinwell, die een nadere vraag over
een onderwerp gesteld had, bleef er op
aandringen, dat op 'deze vraag geant
woord zou worden. Toen Shinwell niet
afliet, ontstond er rumoer. Verschillende
aanhangers der regeering uitten kreten
tegen Shinwell en een dezer kreten zou
verstaan zijn als: „Ga terug naar Polen".
Voordat Shinwell het Lagerhuis ver
liet, verklaarde hij nog, dat hij grof be-
leedigd was door Bower. Hij voegde hier
aan toe, dat hij in Engeland geboren is.
Hij' is een Engelschman en het leek hem
toe, dat 'hij zich bediend heeft van het
eenige 'beschermingsmiddel, dat hem open
stond.
Nadat Shinwell uit de zittingszaal was
vertrokken, verklaarde de speaker, dat
hij niet duidelijk verstaan had, wat
Bower zeide. Hij vernam echter, dat de
woorden van Bower uiterst misplaatst
waren geweest. Dit kon echter bet op
treden van Shinwell niet rechtvaardigen.
SCHERP DEBAT IN HET ENGELSCHE
LAGERHUIS.
Chamberlain was bijzonder op dreef.
De labour-afgevaardigde Greenwood,
heeft bij het lagerhuis een motie van
afkeuring ingediend, waarvoor hij de
volgende drie redenen aangaf
Het democratische volk der wereld
moet weten, dat er in dit land krachten
zijn, die de schending van plechtige over
eenkomsten door Groot-Brittannië niet
onderschrijven en niet willen onderschrij
ven
Millioenen van het Britsche volk heb
ben steeds de verklaarde politiek van
Groot-Brittannië, die gebaseerd is op den
volkenbond en de collectieve veiligheid en
niet zonder strijd mag worden op
geofferd, gesteund.
v De Labouroppositie spreekt haar alge-
'heele ontevredenheid, afschuw en afkeu
ring uit over de kortzidhtiee en fatale
politiek, welke de minister-president
volgt.
Chamberlain zeide, dat Greenwood
vijftig minuten gesproken had zonder met
een woord over de motie van afkeuring
of 'het vraagstuk van algemeene verkie
zingen te reppen. De ironie, waarmede
de minister 'dit zeide, verwekte vroolijk-
heid.
De oppositie wil van de moeilijkheden
van den internationalen toestand gebruik
maken ten bate van partijdoeleinden.
Ten aanzien van den volkenbond ver
klaarde de minister: „Wij zijn nog steeds
van plan, het volledigste gebruik van den
bond te maken binnen de grenzen, die er
kend moeten worden, doch wij achten den
bond op het oogenblik niet in staat de
taaik te volbrengen, 'die Baldwin van het
grootste belang voor de collectieve vei
ligheid oordeelde: dat ieder land bereid
moet zijn niet alleen voor een oorlog,
maar ook om onmiddellijk een oorlog te
beginnen. Dit te ontkennen zou
slechts bewuste en doorzich
tige h u i c h e 1 a r ij' z ij n."
Onder bijval verklaarde de minister,
dat de regeering niet ivoornemens is haar
politiek ten aanzien van de Spaansohe
kwestie te wijzigen.
Het is thans niet de tijd onrust te
verwekken in het land, dat de weeën van
het bewapeningsprogramma doormaakt.
De oppositie, aldus de minister, mag
blij zijn, dat zij er vanavond met een ge
zonde afstraffing afkomt en niet een
grootere nederlaag in het land lijdt.
Chamberlain bracht zijn aanhangers
tot groote geestdrift door zijn slagvaar
digheid en de argumenten waarmede 'hij
de beweringen der oppositie punt voor
punt weerlegde.
Morella bezet.
Maandagmiddag zijn de opstandelingen
Morella binnengerukt. Na de bezetting
van Morella heeft de colonne haar op-
marsch in noordelijke richting voortgezet.
Zij nadert de stad Tortosa, welke de
laatste hindernis vormt tussohen hen en
de zee.
De opstandelingen melden:
Acht regeeringsdevisies, n.l. de 12e,
13e, 14e, 93e, 95e en 109e, zijn geheel ge
desorganiseerd tengevolge van de zware
verliezen, welke zij geleden hebben, en
de vele gevallen van desertie.
Bij: het offensief in Aragon zijn zes re-
geeringsbrigades practisch geheel vernie
tigd.
De voorloopige balans der aan de re-
geeringstroepen toegebrachte verliezen
tussohen 9 en 31 Maart luidt aldus:
18.300 krijgsgevangenen, 7750 dooden.
Buitgemaakt of vernield werden: 64 ka
nonnen, 235 mitrailleurs, 40 machinege
weren, 15.000 geweren, 12 millioen pa
tronen, 57 vrachtwagens, 29 tanks.
Korte Berichten.
Naar aanleiding van het bericht
van de Daily Herald", als zou zich te
Praag een geheim dossier van Schusch-
nigg bevinden, is 'het Tsjecho-Slowaak-
sc'he persbureau Ceteka gemachtigd mede
te deelen, dat men in bevoegde kringen
niets van archieven ivan Schuschnigg
weet en dat 'het bericht op geen enkel
punt in overeenstemming met de waar
heid is.
Het aantal werkloozen in Groot-
Brittannië heeft op 14 Maart 1.748.981
bedragen, d.i. 6.144 minder dan op 14
Februari.
In den nacht van Zaterdag op
Zondag heeft aan de Noorsche kust een
zware orkaan gewoed. Talrijke schepen
moesten noodhavens binnenvluchten. De
electrische stroomleidingen zijn op vele
plaatsen tot verscheidene kilometers in
het land vernield. Voor Molde in den
Romsdalsfjord aan de Westkust is een
Noorsch stoomschip gestrand. De geheele
bemanning, 12 koppen, is omgekomen.
VAN HET HOF.
Prinses Juliana en Prinses Beatrix naar
Den Haag.
Gistermiddag te half drie is Prinses
Juliana met Prinses Beatrix uit Soest-
dijk naar Den Haag vertrokken.
Het vertrek geschiedde via den ach
teruitgang van het Koninklijk Paleis en
werd dus niet door het publiek opge
merkt.
Ongeveer vijf uur gistermiddag is
H. K. H. Prinses Juliana met Prinses
Beatrix ten paleize Noordeinde te Dén
Haag gearriveerd. D'e hofauto ging aan
de achterzijde van het paleis-complex
naar binnen. Dit tot groote teleurstelling
van de groep belangstellenden voor het
Koninklijk Paleis, die zich van vier uur
af voor het paleis hadden opgesteld, zon
der aanvankelijk te weten, wat er aan de
hand was. Maar de enkele persfotogra
fen en journalisten, alsmede later de po-
litie-agenten onder leiding van een in
specteur, trokken de aandacht, en aldra
wist men, dat Prinses Juliana met Haar
dochtertje ten paleize werd verwacht.
Geheel onopgemerkt heeft het jonge
Prinsesje in een rieten mandje haar in
trede in de residentie van haar ko
ninklijke grootmoeder gemaakt.
H. M. DE KONINGIN NAAR
ROTTERDAM.
Het ligt in het voornemen van H. M.
de Koningin om Vrijdag a.a. 8 dezer, een
De St. Gudule van Brussel wordt
bouwvallig.
In den gemeenteraad van Brussel werd
door een lid medegedeeld, dat bij peilin
gen en opmetingen in de onmiddellijke
nabijheid van de St. Gudule te Brussel,
waarlangs de ondergrondsohe spoorweg
tussohen Brusesel-Noord en Brussel-Zuid
zou komen te liggen, gebleken zou zijn,
dat de stabiliteit van deze monumentale
kerk veel te wenschen overlaat. De fun
damenten zijn zeer zwak geworden en
hier en daar 'heeft men in den onderbouw
der kerk groote scheuren waargenomen.
Het onderzoek wordt voortgezet.
Binnenland.
Prinses Juliana en Prinses Beatrix to
Den Haag,
De electrificatie der spoorwegen.
Eere-doctoraat aan H. M. de Koningin
aangeboden.
Buitenland.
Incident in het Engelsche Lagerhuis.
Morella door Franco's troepen bezet.
Weer een dreigende kabinetscrisis in
Frankrijk.
De jongste, door Z.K.H. Prins Bernhard, gemaakte foto van 'H.K.H.
Juliana met Prinses Beatrix.
Prinses
niet officieel bezoek te brengen aan Rot
terdam.
H. M. zal zich eerst begeven naar de
bloemententoonstelling „Primavera" en
vervolgens de installatie te Pernis bezoe
ken om tenslotte de „Nieuw-Amsterdam"
van de Holland-Amerika-lijn te bezich
tigen, welke zich nog bevindt bij de Rot-
berdamsche Dioogdokmaatschappij aan
de 'Heiplaat.
EERE-DOCTORAAT AAN H. M. DE
KONINGIN AANGEBODEN.
Promotie tussohen zes en elf September.
De Senaat ivan de Gemeentelijke Uni
versiteit van Amsterdam heeft in zijn
gisteren gehouden zitting besloten aan
H. M. de Koningin ter gelegenheid van
haar 40-jarig regeeringsjubileum het
eere-doctoraat in de economische weten
schappen aan te bieden.
De promotie zal geschieden in een bij
zondere plechtige zitting van den Senaat
op een der dagen tussohen zes en elf
September a.s.
D'e rector-magnificus, Prof. Dr H.
Frijda, is door den Senaat als promotor
van H. M. de Koningin aangewezen.
HONDERDDUIZEND GULDEN AAN
VRIJWILLIGE BIJDRAGEN.
Voor Nationale Veiligheid.
De Vereeniging voor Nationale Veilig
heid deelt mede, dat gisteren aan vrij
willige bijdragen sedert de oprichting
der vereeniging het bedrag van een
ton werd gepasseerd. Het totaalbedrag
dat bij de vereeniging is binnengekomen
is thans f 100.620.73, waaronder ciroa
f 6500 aan jaarlijksche bijdragen. Voor
de volgende f 100.000 worden de bijdra
gen gaarne verwacht op gironummer
287177 van de Vereeniging voor Natio
nale Veiligheid, D'en Haag.
R.K. KAMERLEDEN NAAR INDIE.
Het bestuur der R.K. Staatspartij' heeft
besloten tot do uitzending van een dele
gatie dier partij naar Nederlandscb Oost-
Indië. T'ot leden van deze delegatie, welke
in de maanden Mei, Juni en Juli wordt
uitgezonden tot het maken van een stu
diereis, zijn aangewezen de heeren M. J.
M. van Poll, lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal en Mr Fr. Teulings,
le secretaris van 'het bestuur der R.K.
Staatspartij en lid van de Tweede Kamer.
RESULTATEN DER ARBEIDS
BEMIDDELING.
Agenten aangespoord tot grooter
activiteit.
De Minister van Sociale Zaken heeft
het volgend schrijven gericht tot de ge
meentebesturen. „D e resultaten
van de openbare arbeidsbe
middeling laten tot mijn leed
wezen in ivele gemeenten nog
veel te wenschen over. Ten deele
zal dit wel moeten worden toegeschreven
aan den ongunstigen economischen toe
stand, maar ik he'b de overtuiging, dat
bij voldoende activiteit toch meer zou
kunnen worden bereikt, dan ook blijkens
de jaarverslagen van de agentschappen,
thans het geval is. Daartoe is een eerste
vereischte dat een geregeld en nauw con
tact met het bedrijfsleven wordt gezocht,