Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD
Ernstige beschuldiging.
Varkenscentrale pleegde
geen contractbreuk.
De strijd in Spanje.
De strijd in China.
De stand der werkloosheid.
Belangrijkste Nieuws
MAANDAG 28 MAART 1938
52e JAARGANG No. 151
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - HoofdredacteurR. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regei
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
De heer Tj. Krol, lid van de Tweede
Kamer, heeft in een Zaterdag te Middel
burg gehouden vergadering van de
C.-H. Unie blijkens een ons toegezon
den verslag dat niet geplaatst werd om
dat een onzer correspondenten ter plaatse
voor een verslag had gezorgd een ern
stige beschuldiging gericht aan het adres
van de A. R. partij.
„Niet Dr Colijn aldus bedoeld ver
slag is de leider van het Nederland-
sohe volk, zooals de Anti-revolutionairen
in hun propagandalectuur hebben ge
zegd. De C.-H. Unie en andere partijen,
zeggen dat het de Koningin is."
Hier wordt dus een tegenstelling ge
maakt tusschen de A.-R. partij en de
C.-H, Unie.
De C.-H. Unie stelt H. M. de Konin
gin aan het hoofd van het volk, Maar de
Anti-revolutionairen i blijkens hun
propagandalectuur D'r Colijn.
Met groote verbazing hebben wij van
deze beschuldiging kennis genomen.
Alvorens daarop echter verder in te
gaan, willen we gaarne den heer Krol in
de gelegenheid stellen zijn uitspraak te
motiveeren.
De levering tegen lageren prijs aan
Zwitserland.
Er zijn den laatsten tijd verschillende
geruchten in omloop geweest, betrekking
hebbende op de leverantie van varkens
door de Ned. Veehouderijcentrale aan Sir
Henry Deterding, welke varkens voor
Duitschland bestemd waren. De N.V.C.
zou daarin een minder te waardeeren rol
hebben gespeeld. Eveneens zou zij aan de
firma De Wijze te Cuyk belet hebben,
■varkens naar Zwitserland te exportee
ren, terwijl zij de firma Zilversmit en
Pinto daartoe wel in de gelegenheid zou
hebben gesteld.
Over deze kwestie vernam de Telegraaf
het volgende
Toen in October 1936 de N.C.V., met
gebruikmaking van haar monopolierecht,
varkens naar Zwitserland uitvoerde, von
den er tusschen den minister-president Dr
Colijn en den heer Deterding besprekin
gen plaats, welke besprekingen de tot
standkoming van een contract tusschen de
N.V.C. en Dr Deterding tot gevolg had,
Blijkens dit contract werd overeengeko
men, dat door de N.C.V. uit het surplus
der markt 30.000 varkens zouden worden
geleverd tegen den prijs van 40 cents
per kg. levend gewicht en bestemd voor
uitvoer naar Duitschland.
Van zekere zijde is nu te kennen ge
geven, dat de N.V.C. dit contract niet
nauwkeurig zou hebben nageleefd,
omdat overeengekomen zou zijn, dat deze
varkens aan Dr Deterding geleverd zou
den worden tegen den laagst mogelijken
prijs. Hieruit zou volgen, dat aan ande
ren niet tegen lagere prijzen varkens
voor export zouden mogen worden gele
verd dan aan Dr Deterding.
Was echter een dergelijke clausule in
het bovenbedoelde contract opgenomen,
dan zou zeker Dt Dijt, als zaakvoerder
van Dr Deterding, daarop de aandacht
hebben gevestigd in zijn kortelings ge
dane publicaties. Te meer daar dit d e
kern is der beschuldigingen aan het
adres der N.V.C., moet ondersteld wor
den, dat inderdaad niets daaromtrent
schriftelijk is vastgelegd.
Mogelijk bestaat ten deze zoo1 ver
nemen wij een mondelinge af
spraak tusschen de heeren Dr Colijn en
Dr Deterding.
Daarbij komt nog, dat het contract in
begin Januari 1937 schriftelijk door Dr
Dijt voor accoord werd bevestigd. Op een
oogenblik dus, dat de N.C.V. tegen prij
zen van 34 cents per kg. levend gewicht,
reeds sedert October 1936 naar Zwitser
land varkens exporteerde.
Met deze leverantie aan Zwitserland
hangt nauw samen de bovenbedoelde
kwestieder z.g. „Deterding-varkens"
Vreemd is het daarbij, dat klaarblijkelijk
onvoldoende rekening is gehouden met
ue toestanden in Zwitserland. Want in
derdaad is (het waar, dat aan Zwitser
land circa 6500 varkens geleverd zijn te
gen bovengenoemden prijs.
Bij de devaluatie nu van den Zwitser-
sc en franc ontstond nog door versc'hei-
den omstandigheden een tekort aan var
kens in Zwitserland. De Zwitsersche re
geering, die terecht een sterke stijging
r varkensprijzen voorzag, poogde deze
prijzen te drukken door een ruimeren
aanvoer van varkens toe te staan. Daar
echter de handelsbalans met ons land
voor Zwitserland ongunstig was uitge
vallen, weigerde zij den invoer van var
kens uit ons land en bepaalde zich tot
afneming van varkens uit Polen, Litauen
en Denemarken.
Toen vervoegde zich bij de N.C.V. de
firma De Wijze uit Cuyk, die aanbood
wekelijks 150 varkens naar Zwitserland
te exporteeren. Zij verkreeg toestemming
om dezen uitvoer bij wijze van proef
voorloopig te bepalen tot twee wagons.
Doch zij stuitte op dezelfde bezwaren,
die de N.V.C. van de Zwitsersche regee
ring had ondervonden. Zwitserland toch
wensahte geen Nederlandsc'he varkens af
te nemen.
Totdat eindelijk de N.V.C. er in October
1936 in slaagde in contact te komen
met de Schweizerische Vien-Einfuhr-
Stelle te Bern, welk bureau opdracht had
gekregen, varkens in te voeren tegen zoo
laag mogelijke prijzen, en zich hoogs
tens te bepalen tot den wereldmarktprijs.
De Zwitsersche regeering verkocht deze
varkens aan de slagers aldaar en de
winst bestemde zij voor de staatskas
De N.V.C. 'had zich dus te houden aan
den wereldmarktprijs. En dat zij zich
goed van haar taak kweet mede dank
zij de kwaliteit der geleverde varkens
blijkt uit het feit, dat, terwijl de Poolsche
varkens hier te Rotterdam 28 tot 30 ets.
per kg. geslacht gewicht noteerden, de
N.V.C. in Zwitserland 34 ots. per kg.
levend gewicht bedong. Volgens berichten
van de Schweizerische Vien-Einfuhr-
Stdlle, de hoogste prijs.
De levering van de varkens aan de
Schweizerische Vien-Einfu'hr-Stelle ge
schiedde via de firma Bell te Bazel en
nog enkele andere groot-importeurs, die
de behartiging van hun zaken, ook de
afrekening hier te lande hadden opge
dragen aan de firma Zilversmit en Pinto.
De N.V.C. gaf dus niet aan laatstgenoem
de firma vergunning voor uitvoer van
varkens, doch deze firma' trad op als
vertegenwoordigster van de Zwitsersche
importeurs en zij' stond allen als zoo
danig met de N.V.C. in relatie.
Franco's traepen in Cataionië.
Het offensief der Spaansche opstande
lingen is gisteren met een groot succes
bekroond. De troepen van Franco zijn de
grens van het Catalaansch gebied over
getrokken.
Ze hebben het dorp Mas al Correig, dat
over de grens, juist op Catalaansch ge
bied ligt, ingenomen.
Ze hebben de stad Fraga geheel om
singeld en reeds zijn patrouilles de stad
binnen gedrongen. De troepen hebben
voorts den linkeroever van de Cinka over
een afstand van ongeveer 10 km en een
diepte van 3 tot 5 km bezet.
Dat de opmarsoh der opstandelingen
van groote beteekenis is, wordt duidelijk
uit de mededeelingen van Barcelona. Im
mers bij de vermelding, dat de regeerings-
troepen onder den hevigen druk der te
genstanders Mas de la Matas Aquaviva
en Gatelotte, een dorp dicht bij de Gata-
laansche grens moesten ontruimen, werd
gezegd, dat de regeeringstroepen op de
lune Val de Algorsa-Aquaviva-Gastelotte
weerstand kunnen 'bieden en mogelijk eeD
geduchte baxrièrre opbouwen. Maar kort
daarop volgde het bericht uit Barcelona
van de ontruiming der zooeven genoemde
plaatsen. De opmarsch van Franco schijnt
moeilijker te stuiten dan in Barcelona is
aangenomen. Daarop wijst ook de mede-
deeling uit Madrid, dat de laatste man
schappen van de internationale brigade
thans uit Madrid zijn vertrokken naar
een ander deel van het front. De hoofd
stad wordt thans uitsluitend door Span
jaarden verdedigd. In dit bericht wordt
voorts erkend, dat de troepen van Franco
Cataionië zijn. binnengerukt.
Tegenover deze successen meldt Ma^
drid:
De regeeringstroepen hebben aan het
front In Estremadura, in den sector Ta-
lavera, de dorpen Corona, Gasa de la Ve-
geda en Gasa Maricntrillo genomen. Vele
opstandelingen werden gevangen geno
men.
In een communiqué uit Salamanca
wordt medegedeeld, dat een afdeeling Ita-
liaansöhe vrijwilligers heeft deelgenomen
aan het offensief van de troepen van
Franco bij de Guadelupe. De Italianen
hebben hierbij 29 officieren en 253 man
schappen verloren, 123 offioieren en 1849
minderen werden gewond, terwijl 33 man
worden vermist.
De Chineezen boeken succes
Ze rukken aan alle fronten op.
Volgens mededeelingen van het front is
in den belangrijken strijd om Soetsjaufoe
plotseling een wending gekomen. Chinee-
sohe keurbenden, volledig uitgerust met
tanks en gepantserde wagens en gesteund
door nieuwe gemechaniseerde artillerie
eenheden, zijn in twee colonnes over het
groote kanaal getrokken en hebben
Hantsjwang en Taiertsjang aan den
Noordelijken oever heroverd.
De Japansche troepen uit Hantsjwang
trekken langs den spoorweg terug op
Lints jeng.
Naar het Ghineesche persbureau meldt,
hebben de Chineesche troepen sinds het
begin van den algemeenen tegenaanval
op de in Zuid-Sjantoeng oprukkende Ja
panners het tegenoffensief begon op
24 Maart aan alle fronten in den
noordelijken sector van den spoorweg
Tientsin-Poekau aanzienlijke vorderingen
gemaakt. Er zouden meer dan 10.000 Ja-
panneezen gesneuveld zijn.
Men gelooft, dat de Japansche troepen
aan het zuidelijke gedeelte van den spoor
weg hun landgenooten niet te hulp kun
nen komen wegens de voortdurende aan
vallen der Chineesche mobiele eenheden.
Eenige duizenden Chineezen zijn er in
geslaagd de Gele Rivier over te trekken
in de provincie Nooid Honan. Zij vallen
de Japansche troepen in dit gëbied lastig.
De woordvoerder der Japansche marine
te Sjanghai heeft medegedeeld, dat tach
tig vliegtuigen naar Hankau zijn opgeste
gen om militaire objecten te bombardee
ren.
Uit Hankau wordt gemeld, dat 150 bur
gers door dien aanval zijn gedood en 200
gewond.
In het hoofdkwartier van Tsjang Kai
Sjek is bericht ontvangen van den opper
bevelhebber van het front langs den
spoorweg Tientsin Poekau, waarin ge
zegd wordt, dat de Japansche
strijdkrachten aan beide
fronten volkomen op de
vlucht zijn gedreven door
deChinegsche troepen die
op het oogenblik aan alle
fronten oprukken.
Het aantal geheel werkloozen eind
Februari 19.000 minder dan verleden jaar
Het centrale bureau voor de statistiek
deelt de volgende cijfers mede betreffende
het aantal geheel werkloozen, bij alle or
ganen der openbare arbeidsbemiddeling
als werkzoekenden ingeschreven.
Eind Februari 1938 in totaal 420.790
Eind Februari 1937 in totaal 439.553
Eind Januari 1938 in totaal 439.278
Opgemerkt zij, dat niet alle werkloozen
in Nederland zich als werkzoekende hij
de openbare arbeidsbemiddeling laten in
schrijven.
Evenals einde Januari 1938 het geval
was, kan ook voor het einde van Febru
ari 1938 waargenomen worden dat het
aantal geregistreerde werkloozen in alle
groepen van gemeenten lager was dan op
het einde van de overeenkomstige maand
van 1937. Uit het bovenstaand overzicht
blijkt, dat er plm. 18.800 minder werk
loozen waren ingeschreven dan op het
einde van Februari 1987.
Voorts ziet men, dat er op ultimo Fe
bruari 1938 plm. 18.500 minder werkloo
zen waren ingeschreven dan op ultimo
Januari 1938. In verband daarmede zij
opgemerkt, dat ook in vorige jaren de
maand Februari een daling te zien gaf:
in 1937 waren er 26.700, in 1986 10.400
en in 1935 14.800 minder werkloozen in
geschreven dan ultimo Januari.
GOERING SPREEKT TE WEENEN.
„De Joden moeten er uit".
Na een bezoek van den grooten baas
aan Oostenrijk volgt thans een tournée
van den economisohen dictator Goering
door het ingelijfde gebied.
In een rede zeide hij o.a.:
„Ook in Oostenrijk zal het vierjaren
plan worden ten uitvoer gelegd. Teneinde
het bedrijfsleven in Oostenrijk hulp te bie
den, is o.m. gedacht aan den bouw van
kazernes en vliegvelden! Dat zal duizen
den arbeiders werk geven. Er zullen groo
te electriciteitswerken worden ingericht.
De Donau zal worden gereguleerd, de
schatten van den Oostenrijksohen bodem
geëxploiteerd. Er zullen koper, lood, gra
fiet, mangaan en andere ertsen worden
ontgonnen.
Ook de productie van petroleum in de
buurt van "Weenen zal worden vergroot.
De chemische industrie zal tot ontwikke
ling worden gebracht.
Er zullen autowegen worden aangelegd
ter lengte van 1100 km, terwijl over den
Donau verscheidene bruggen zullen wor
den geslagen. Voor den landbouw zal
kunstmest worden geleverd. De voor het
rijk geldende loonovereenkomsten zullen
in Oostenrijk worden ingevoerd.
De stad "Weenen heeft nauwelijks nog
het recht zich een Duitsöhe stad te noe
men, zoolang 300.000 Joden in deze stad
wonen. De Joden moeten er
uit, maar dat moet niet beteekenen,
dat men ze door verkeerd ingrijpen of
domme maatregelen er uit moet zetten.
Dat zal heel systematisch weloverwogen
en zonder gevoel van haat geschieden.
Goering bestreed vervolgens de bewe
ring, dat het nationaal-socialisme de re
ligie of de Kerk in Oostenrijk zou willen
vernietigen. Het wil slechts, aldus Goe
ring, dat hier een duidelijke
scheiding wordt gemaakt. De kenk
heeft haar belangrijke en noodzakelijke
taken. De staat en de beweging hebben
even belangrijke taken. Wanneer ieder
scrupuleus op zijn gebied blijft, zal niets
gebeuren.
Binnenland.
Minister Slotemaker de Bruine confe
reert te Brussel weer over de spelling
kwestie.
Lagere varkensprijzen.
Buitenland.
Successen der Chineezen.
D'e troepen van Franco rukken verder op.
Rede van Goering te Weenen.
De communistisobe actie in Frankrijk.
De burgeroorlog in Spanje.
Op het tooneel van den strijd der laatste weken. Een afdeeling versterkingstroepen der
regeeringsstrijdkrachten arriveert in allerijl te Lerida.
De Kerk mag zich niet mengen in de
kwesties welke 'haar niets aangaan.
Voorts zeide Goering, dat het legitimia-
me eens en voorgoed voorbij is. W i e
thans nog van onafhanke-
lijkheid van Oostenrijk
spreekt hitst op geweten-
looze wijze op.
In zijn redevoering heeft Goering eon
toespeling gemaakt op de door Sohusoh-
nigg geproclameerde volksstemming en
hem beschuldigd van vorkiezingsbedrog.
Goering voegde hieraan toe, dat het
bedrog aan den rechter ter vonnissing zal
worden voorgelegd.
DE OOSTENRIJKSCHE GEESTE
LIJKEN NEMEN EEN DRAAI.
In alle R.-K. kerken van Oostenrijk
is gistermorgen de volgende verklaring
der Oostenrijksche bisschoppen voorge
lezen:
„Na diepgaand beraad hebben de bis
schoppen van Oostenrijk, met het oog
op het groote historische uur, dat het
Oostenrijksche volk beleeft, en zich wel
bewust, dat in onze dagen het duizend
jarige verlangen van ons volk naar ver-
eeniging in één groot rijk der Duitschers
vervuld wordt, besloten, den volgenden
oproep tot al onze geloovigen te richten.
Wij kunnen dit doen met des te grootere
vrijmoedigheid, nu de vertegenwoordiger
van den Führer voor de volksstemming
in Oostenrijk, gouwleider Buerckel, de
gedragslijn van zijn politiek heeft be
kend gemaakt, welke in het teeken zal
staan van „Geeft aan God wat God, en
aan den keizer, wat den keizer toebe
hoort."
Op den dag der volksstemming is het
voor onze bisschoppen een vanzelfspre
kende nationale plicht ons als Duit
schers tegenover het Duit-
sche rijk uit te spreken en wij
verwachten ook van alle geloovige Chris
tenen, dat zij weten wat zij hun volk
verschuldigd zijn.
DE COMMUNISTISCHE AGITATIE IN
FRANKRIJK WORDT STEEDS
FELLER.
Er is nog geen wijziging gekomen in
de stakingsbeweging in Frankrijk, die
door de communisten is ondernomen om
de regeering tot openlijke interventie in
Spanje te dwingen, meldt de Maasbode.
Het aamtaü metaalbewerkers, dat
staakt, bedraagt ongeveer 65.000. Maar
terwijl de regeering een intensifieering
van den arbeid in de groot-industrie, die
onmiddellijk, voor de defensie werkt, wil,
trachten de vakvereenigingen uitbreiding
aan de stakingsbeweging te geven.
Men is wel zeer ver verwijderd van de
nationale eendracht, die 'het land noodig
beeft.
Intusschen nemen ook van de zijde der
arbeiders de protesten tegen de stakings
beweging zeer toe, want een groot deel
der arbeiders is allerminst revolution-
na'ir.
Deze toestand wekt zeer veel ongerust
heid en is in zich zelf zóó gevaarlijk,
dat het niet lang kan duren, of een ont-
kjnooping moet volgen. Het zakenleven
wordt al hoe langer hoe stiller en de werk
loosheid neemt hand over hand toe.
De toestand lijkt geheel op die van de
ernstige dagen van Juli 1936.
BEPERKING VAN DEN INVOER VAN
KOLEN IN BELGIë.
Voortaan nog slechts 330.00 ton per
maand.
De correspondent van de N. R. Ct. te
Brussel meldt:
Bevestigd wordt, dat de Belgische re
geering, gedeeltelijk tredende in het ver
zoek van de mijndirecties om allen in
voer van huitenlandsche steenkolen te
verbieden, besloten heeft het maandelijk-
sche contingent van den invoer van
steenkolen in België met 180.000 tonnen
te verminderen. Deze invoer zal dus
voortaan nog 330.000 ton per maand be
dragen.
In verband met dezen maatregel zul
len de volgende week onderhandelingen
worden geopend met Nederland en
Duitschland ter bepaling van het con
tingent, dat aan deze landen zal worden