Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD
De A. R. J A. roept
strijd in China.
De strijd in Spanje.
Waar Is Ds NlemOller
MAANDAG 7 MAART 1938
52e JAARGANG - No. 133
De Koninklijke Familie
Belangrijkste Nieuws
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorst«traat 7 0, does
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J, J. FANCY, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur HoofdredacteurR. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.80 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 8 cent
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeellngen 00 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.78 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Met de A.R.J.A. bedoelen we ditmaal
ds Gouw Zeeland van de Antirevolutio
naire Jongerenactie.
En met den roep, de Zaterdag in ons
blad geplaatste oproep voor de vergade
ring die a.s. Zaterdag in het Schutters
hof te Goes zal worden gehouden.
Over het doel en streven van de A,R,
J.A. behoeven we hier niet uit te weiden.
Het is algemeen bekend, dat deze organi
satie mee wil werken onze jonge men-
schen kennis bijl te brengen van de A.R.
beginselen, opdat zij straks zullen zijn
mannen en vrouwen van stavast.
Hoe noodzakelijk dit is, hebben wij den
laatsten tijd herhaaldelijk uiteengezet.
Er zijn allerlei gevaarlijke geestesstroo-
mingen, te gevaarlijker omdat ze vaak
moeilijk in hun waren aard onderkend
kunnen worden.
Er is allerlei wind van leer, waardoor
met name onze jonge mensohen dreigen
te worden meegevoerd.
En nu roept de A.R.J.A. tot een ver
gadering waarin Ds Fokkema, Ned. Herv.
i.redikant te Delft, van voorlichting zal
dienen.
Gaarne wekken wij onze lezers, ouderen
en jongeren op, dezen roep niet onbeant
woord te laten.
Het Prinselijk paar naar Australië?
H. M. de Koningin heeft Zondagoch
tend onder gehoor van Ds den Hertog den
jeugddienst in de Willemskerk te 's Gra-
venkage bijgewoond.
Zondagmorgen hebben H. K. H. Prin
ses Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard
bun eersten kerkgang gedaan na de ge
boorte van Prinses Beatrix. Zonder ge
volg arriveerden zij om 10 uur aan de
Ned. Herv. Kerk op den Brink, te Baarn,
alwaar zij den dienst bijwoonden, onder
leiding van Ds E. H. Blaauwendraad, die
tot tekst had Johannis 11 50.
De Prinses, die gekleed was met groe
nen mantel, afgezet met grijs bont en
groen hoedje, zag er uitstekend uit,
evenals Haar Gemaal, op wiens borst ook
thans de onafsoheidelijke anjer niet ont
brak.
Om 11 uur bij het uitgaan der Kerk,
had zich een talrijk publiek op den Brink
verzameld, die het Prinselijk Paar har
telijk toejuichte.
Aan de „Sunday Times" wordt uit
Sydney gemeld, dat de Australische mi
nister-president Lyons, heeft medege
deeld, dat, indien Prinses Juliana en
Prins Bernhard hun voorgenomen be
zoek aan Nederlandsch-Indië brengen,
Hun een uitnoodiging zal worden gedaan
om ook Australië te bezoeken.
Er zal, volgens 'de T e 1 e g r., getracht
worden het mogelijk te maken, dat het
bezoek zal samenvallen met het einde
van de viering ter herdenking van het
feit, dat ongeveer 150 jaar geleden de
eerste kolonisten in Australië voet aan
wal zetten, aangezien de extra-festivitei
ten, die zouden worden gearrangeerd ter
begroeting van de Koninklijke Neder-
landsche gasten, een prachtig slot zouden
vormen van de herdenkingsfeesten. De
-^ederlandsche kolonie in Australië is
voornemens om op ongekend groote
schaal feestelijkheden te organiseeren.
Japansch offensief in Sjansi.
De Japanners 'hebben in d© provincie
jansi bij de Gele Rivier een groot of-
tensief ingezet.
De Ghineesche en Japansche troepen
sr teSenover elkaar, alleen ge-
c leiden door de smalle stroomversnel-
mgen van de Gele Rivier.
kin Ghineesche troepenverster-
gen zijn naar een punt meer stroom-
pwaarts van de Gele Rivier gedirigeerd
,u Ja'iansche pogingen daar over te
steken te verijdelen.
Din6 \angB den spoorweg Pei-
Hankau is nog duister, terwijl aam
het front lanes den spoorweg Tientsin
Poekau rust heerscht,
De Ghineesche bladen zijn optimistisch
gestemd omtrent het verloop van den
strijd. Zij melden, 'dat de politieke en
militaire toestand van Ghina veel ver
beterd is.
Een krulaer van de opstandelingen door
een torpedo getroffen en vernield.
In een zeegevecht tusschen schepen van
de Spaansche regeering te Barcelona en
van Franco, in den nacht van Zaterdag
op Zondag, bij de Spaansche Oostkust
tusschen Carthagena en Valencia is een
der kruisers van de vloot van Franco
door een torpedo getroffen en vernield.
Het ministerie van defensie te Barce
lona deelt mede, dat de republikeinsohe
vloot Zondagochtend te twee uur, op 70
mijl van Kaap Palos een gevecht heeft
geleverd met de kruisers „Canarias",
„Baleares" en „Almirante Cercera". Een
torpedo trof een vijandelijken kruiser, de
„Baleares". Er deed zich een hevige ont
ploffing voor en het schip maakte slagzij.
Bij het aanbreken van den dag begaven
zich zeven republikeinsohe bombarde
mentsvliegtuigen naar het tooneel van den
strijd. De vliegers zagen, hoe de kruiser
in vlammen stond, Zeven schepen kruis
ten om het brandende vaartuig'. Bommen
van de vliegtuigen vielen bij den kruiser
De minister van defensie heeft 't vloot-
personeel geluk gewenscht met het resul
taat van het gevecht.
De Britsche torpedoboot jagers „Kem
penfeit" en „Boreas" hebben in den vroe
gen morgen talrijke opvarenden van den
kruiser aan boord genomen.
Omstreeks tien uur kwamen regeerings-
vliegtuigen, die de overige schepen der
opstandelingen, die eveneens poogden de
bemanning van de „Baleares" te redden,
met bommen wierpen. Een bom ontplofte
op het water, niet ver van de Boreas. Drie
opvarenden werden door de wegspatten
de scherven licht gewond, een vierde is
aan de bekomen kwetsuren overleden.
NIEUWE „ONTHULLINGEN" TE
MOSKOU.
Een Britsche philantrope, beschuldigd
van spionnage.
Zaterdag is het monsterproces te Mos
kou voortgezet met het verhoor van Ra-
kofski, die uitvoerig vertelde van zijn be
weerde spionnagediensten voor Japan.
Meermalen onderbrak beklaagde zijn
verklaringen met vreeselijke verwenschin-
gen aan het adres van Trotzki, zóó zelfs,
dat hij door den voorzitter van het hof
tot de orde moest worden geroepen.
Rakofski „bekent", dat hij in 1924 als
gezant te Londen is aangezocht door den
Engelsohen spionnagedienst en dat twee
beambten van dezen dienst hem door een
valschen brief tot zijn spionnage hadden
gebracht.
'Ook Trotzki zou sinds 1926 in dienst
van de „InteUigence Service" hebben ge
staan.
In 1907 heeft hij Rakofski als ge
zant in Parijs betrekkingen aangeknoopt
met Fransche groot-industrieelen en hun
voor eventueele steunverleening aan de
oppositie-Trotzki, economische concessies
aangeboden.
Na den terugkeer van zijn verbanning
in Siberië is hij op uitdrukkelijk verlan
gen van Trotzki weer in dienst van den
Engelsohen spionnagedienst getreden. Als
tusschenpersoon zou Lady Muriel Paget
gediend hebben, die volgens Rakofski een
Engelsche spionne is. (Lady Paget, die
in diplomatieke kringen te Moskou goed
bekend is,* leidt sinds jaren de vereeni-
ging tot hulpverleening aan noodlijdende
Britsche onderdanen in de sovjet-unie
met medewerking van de Britsche ambas
sade en in opdracht van Engelsche lief
dadigheidsorganisaties.)
Om 9 uur des avonds werd Boecharin
verhoord. Hij' bekende de leider van de
rec'htsohe organisatie te zijn geweest sinds
1928. Het doel hiervan was het kapita
lisme te herstellen. Sinds 1918 bestond
het plan, Lenin, Stalin en Sverdlowsk te
arresteeren.
„AUe misdaden van deze organisatie",
aldus Boecharin, „waren er op gericht,
onder verschillende vermommingen bij te
dragen tot de restauratie van het kapita
lisme in dit land, alle, ook die, waarvan
ik niets wist, omdat ik de leider was".
Lady Muriel Paget, lid van de vereeni-
ging tot hulpverleening aan Britsche on
derdanen in Busland, die door Rakofski
te Moskou tijdens het proces agente van
den Britschen geheimen dienst werd ge
noemd, heeft met groote verontwaardi
ging tegengesproken ooit als zoodanig te
zijn opgetreden.
Zij verklaarde tegenover de pers, Ra
kofski in 1934 te hebben ontmoet in diens
hoedanigheid van gedelegeerde van het
De autoriteiten weigeren te 'bevestigen
of te ontkennen, dat Ds NiemöHer naar
het concentratiekamp Sacbsenhausen is
gebracht. Wel verklaren zij, dat hij1 zich
nog steeds te Berlijn bevindt. (Sachsen-
hausen ligt echter in „Groot-Berlijn").
De Amerikaansche Liga voor vrede en
democratie deelt mede, dat door tus-
schenkomst van de ambassadeur in
Duitschland een door meer dan 100 rab
bijnen en predikanten der Vereenigde
Staten onderteekend schrijven aan Hitier
zal worden gezonden, waarin geprotes
teerd wordt tegen de vasthouding van
Ds Niemöller.
Sovjet-Russische Roode Kruis. Dat was
op het internationale congres in Japan,
waar zij het Britsche Roode Kruis verte
genwoordigde.
Zij heeft nimmer met hem over politiek
gesproken.
DE STRIJD TEGEN DE TERRORISTEN
IN PALESTINA.
Minstens veertig; Arabieren zouden
gedood zijn.
In de omgeving van Yamnoem zijn de
operaties hervat.
De gezonden versterkingen zuiveren
het gebied in samenwerking met vlieg
tuigen.
Van niet-officieele zijde wordt mede
gedeeld, dat bij de gevechten in de om
geving van Yamnoem minstens veertig
Arabieren gedood en vijftien gewond
zijn.
De sterkte van de bende terroristen
wordt op minstens 200 man geschat.
In een communiqué wordt bevestigd,
dat hij de botsing bij Jenin een Britsch
officier werd gewond en een Britsch sol
daat werd gedood, terwijl twee soldaten
werden gewond. De verliezen der Ara
bieren zijn ernstig.
Volgens berichten uit Arabische bron
werden 26 Arabieren gevangen genomen.
VOORLOOPIGE REGELING MET
OOSTENRIJKSCHE NAZI'S.
Naar vernomen wordt, hebben de Oos-
tenrijlksohe autoriteiten de kwestie van
het hakenkruis en den Hitlergroet voor-
loopig geregeld.
In het particuliere leven is het ge
oorloofd een hakenkruis te dragen, mits
het niet het insigne is van een bepaalde
partij.
Ook is het in het particuliere leven ge
oorloofd met „Heil Hitier" te groeten,
doch dit mag niet geschieden tegenover
overheidspersonen.
Het Horst Wessellied mag niet worden
gezongen, wel het „Deutschland, Deutsch-
land über alles" mits het wordt vooraf
gegaan door het eerste couplet van het
Oöstenrijksche volkslied.
Tenslotte is geoorloofd, het portret van
Adolf Hitler te verkoopen.
BARCELONA TOT TWEEMAAL
GEBOMBARDEERD.
Tweemaal is Zaterdag een luchtaan
val op Barcelona gedaan. Men vreest,
dat het aantal slachtoffers ditmaal zeer
groot zal blijken.
De eerste aanval geschiedde om zeven
uur 's avonds. Twaalf machines bombar
deerden de Noordelijke buitenwijken en
de haven.
Een uur later werd de aanval her
haald tezelfder plaatse. Het luchtafweer
geschut bleef voortdurend in actie. Twee
uur lang klonk onafgebroken het alarm
signaal.
VERJONGING VAN AMERIKA'S
LEGER.
Zes-en-twintig generaals van het
Amerikaansche leger gaan dit jaar met
pensioen en zullen vervangen worden
door jongeren. De laatste drie jaar is de
gemiddelde leeftijd van legerofficieren
reeds teruggebracht van 61 op 56 jaar
en promoties van dit jaar zullen den
gemiddelden leeftijd brengen op 54 jaar.
De meesten der aftredende generaals
maakten hun promotie in den wereldoor
log. Het ongewoon groote aantal pen-
sionneeringen bij den generalen staf
spruit voort uit een streven naar verjon
ging van het Amerikaansche leger.
HET VERDRAG MET DUITSCHLAND
INZAKE DUBBELE BELASTING.
Wel ge teekend, maar niet goedgekeurd.
Met betrekking tot de goedkeuring van
het op 13 Mei 1937 te Berlijn tusschen
Nederland en Duitschland gesloten ver
drag ter voorkoming van dubbele belas
ting naar het inkomen en naar het ver
mogen en tot regeling van eenige andere
vragen op belastinggebied, op welke goed
keuring e enerzijds wordt aangedrongen,
terwijl anderzijds daartegen bezwaren ge
opperd worden, kan worden medegedeeld,
dat de Regeering, na nauwgezette over
weging van een en ander heeft besloten,
een ontwerp van wet tot goedkeuring van
dit verdrag niet aan de Staten-Generaal
aan te bieden.
De „N. R. Crt" merkt hierbij op:
Bedoeld verdrag is destijds te Berlijn
gesloten en geteekend. Dat het thans niet
ter goedkeuring aan de Staten-Generaal
wordt voorgelegd, behoort tot de zeldzame
gevallen, waarin de regeering, nadat er
eerst een tractaat is gesloten, er ten slotte
toch van afziet het te laten doorgaan.
't Zou ons echter niet verbazen, indien
de omstandigheid, dat het sluiten van bet
tractaat geschiedde op 13 Mei 1937, dus
nog onder leiding en verantwoordelijkheid
van het vorige en niet onder die van het
huidige kabinet, hier een belangrijke fac
tor beeft uitgemaakt.
Wij gelooven niet ver van de waarheid
verwijderd te zijn, als wij het vermoeden
uitspreken, dat dit een gevolg is van het
feit, dat het tegenwoordige kabinet tot de
conclusie is gekomen, dat ten slotte bet
in werking treden van het op 13 Mei van
het vorige jaar gesloten verdrag voor be
paalde Nederlandsche belangen van betee
kenis, meer schade zou hebben opgeleverd
dan de voordeelen, die het vorige kabinet
met deze regeling hoopte te bereiken.
Duitschers krijgen geen bokbler meer.
Volgens een thans uitgevaardigde ver
ordening is het den Duitschen bierbrou
wers van 6 Maart af verboden zooge-
naam „Starkbier" te brouwen, dat hoofd
zakelijk als 'bokbier in den handel komt.
Deze maatregel houdt verband met de
schaarsc'hte aan gerst. De bereiding van
„Starkbier" blijft alleen voor exportdoel-
eindem geoorloofd, daar dit in het belang
van de betalingsbalans is.
KAZERNEBOUW ACHTER HET
WERKKAMP GOOILAND?
Het Departement van Defensie heeft
sinds 1875 een deel der heidevelden tus
schen Laren en Bussum ter beschikking.
Het kamp van Laren met zijn barakken
en oefenplaatsen is hier gevestigd. De
fensie betaalt hiervoor jaarlijks f 8000
huur aan het Reservaat, dat deze terrei
nen in 1933 van Stad en Lande van
Gooiland heeft overgenomen.
Er zijn, naar gemeld wordt, tusschen
het departement en het gemeentebestuur
van Bussum onderhandelingen gaande
over de vestiging van kazerne's op het
deel van de terreinen, dat achter 'het
Werkkamp Gooiland ligt. Het gemeente
bestuur zou hiervoor bouwvergunning
moeten verleenen; de kazernes zullen
geen mooie afsluiting van de heide vor
men en het gezicht op het aangrenzende
loofbosch ontnemen. Anderzijds voelt men
in sommige gemeentelijke kringen wel
voor het vertier van een garnizoen. D'e
leiding van het Ghr. Werkkamp is min
der ingenomen met een dergelijke buur.
VEERTIEN MILLIOEN VOOR
MAASTUNNEL.
Den Rotterdamscben gemeenteraad
wordt op de begrooting van 1938 een
crediet gevraagd van f 14.677.000 ten be
hoeve van den aanleg van de tunnel on
der de Maas.
OUD-KAMERLID A. P. STAALMAN
OVERLEDEN.
Zaterdag is te Driebergen op 79-jari-
gen leeftijd overleden de heer A. P.
Staalman, oud-lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal. De overledene, die
vroeger, toen hij voor de Chr. Dem. partij
het district D'en Helder in de Kamer
vertegenwoordigde, veel van zich deed
spreken, was ridder in de orde van den
Nederlandschen Leeuw.
HANDELSOPLEID1NG WEGENS
VESTIGINGSWET.
De taak van de middenstandsbonden.
Ter voorkoming van misverstand, reeds
blijkende uit de door het Tweede Kamer
lid, den heer Amelink, gestelde vragen,
verzoekt 'het Instituut voor Midden-
standsontwikkeling de aandacht er op te
■vestigen, dat de opleiding, zoowel voor
het middenstandsdiploma algemeene
handelskennis, alls voor eventueele vak
diploma's vrij; is. Er is dus geen sprake
van, dat te dien aanzien eenig monopolie
is gegeven, of dat de opleiding in eenig
opzicht aan banden is gelegd.
De taak van de Middenstandsbonden,
resp. hun onderwijsinstellingen, met be
trekking tot de handelsopleiding, bestaat
hierin, dat zij over het geheele land, het
zij zelfstandig, 'hetzij in samenwerking
met bestaande onderwijsinrichtingen, op-
lei dingsmogelijkheid hebben geschapen,
waarvoor zij tegenover de beide betrok
ken departementen verantwoordelijkheid
Binnenland.
Belangrijke Russische order voor onzen
scheepsbouw.
Hevige brand te Delft.
Buitenland.
Kruiser der Spaansche opstandelingen
tot zinken gebracht.
Japansch offensief in China.
op zich kunnen nemen. Bovendien trach
ten zij op deze wijze aan de deelnemers
behoorlijk onderricht door bevoegde leer
krachten binnen redelijken termijn en
tegen matige vergoeding te waarborgen.
Dit is mogelijk door een sluitende orga
nisatie over het geheele land, welke haar
ervaring en bijstand van deskundige
medewerkers ten dienste van de eigen
opleidingscursussen stelt.
Daarnaast kunnen uiteraard ook an
deren de opleiding ter hand nemen, docb
deze blijft voorshands zonder controle en
centrale leiding. Aangezien gebleken is,
dat naast serieuse opleiders vele beun
hazen optreden, waardoor de mogelijkheid
van ernstige teleurstelling voor de cur
sisten geenszins uitgesloten is, bevelen de
bonden uiteraard in de eerste plaats hun
eigen cursussen aan. Daarbij wettigen de
groote kosten, welke hiervoor moeten
worden gemaakt dit onderwijs moet
het nog zonder overheidssubsidie stellen
en de risico's, welke in het algemeen
imiddenstandsfaelang worden aanvaard,
een reductie op het examengeld voor de
deelnemers aan eigen cursussen, die op
andere wijze reeds hun aandeel in deze
kosten bijdragen.
Overigens wordt de organisatie der
examens, mede door het toezicht van het
departement van Economische Zaken,
met de grootst mogelijke objectiviteit en
deskundige zorg zonder aanzien des per-
soons, ter hand genomen.
NEDERLANDSCHE DESKUNDIGEN
NAAR INDIë.
Ter bevordering van contact op oecono-
misch gebied tusschen Nederland en In-
dië, zullen naar minister Weiter bij de
behandeling van de Indische begrooting
in de Tweede Kamer heeft medegedeeld,
di ie Nederlandsche deskundigen, een reis
naar Indië maken, terwijl omgekeerd
waarschijnlijk een dergelijke delegatie uit
Indië naar Nederland zal komen.
Het staat thans vast, dat de Neder
landsche deskunigen zullen zijn de heer
J. de Waard, referendaris van het de
partement van oeconomische zaken, mr
G. G. Hart, hoofd van de afdeeling crisis
zaken van het departement van koloniën
en prof. H. A. Kaag, hoogleeraar in de
oeconomie aan de handelshoogeschool te
Tilburg.
Waarschijnlijk zal in het midden van
Juni de reis worden aanvaard. D'e duur
van het verblijf in Indië is nog niet be
paald daar deze geheel van het verloop
der besprekingen zal afhangen.
EERSTE VLIEGBREVETTEN M.
UITGEREIKT.
Minister Van Dijk prijst het werk van
het Luchtverdedigingsfonds.
De officieels uitreiking van de eerste
vliegbrevetten M. door den minister van
Defensie, den heer J. J. C. van Dijk, is
Zaterdag op Ypenhurg met eenige plech
tigheid gepaard gegaan. Het waren de
eerste resultaten van het Luchtverdedi
gingsfonds, zoodat deze gebeurtenis een
bijzondere beteekenis had.
Vele autoriteiten woonden de uitrei
king bij. Honderden belangstellenden be
vonden zich op de terrassen.
De achttien piloten, die het brevet M.
hadden verworven, plaatsten zich te drie
uur voor hun machines, welke in cirkel
vorm bij het clubgebouw waren opgesteld,
en daarnaast de -instructeurs van de Na
tionale Luchtvaartschool.
De minister van Defensie, de heer Van
Dijk, die door den voorzitter J. E. F. de
Kok ontvangen werd, getuigde met groote
waardeering van het streven van het
fonds. Groeiend uit de internationale
spanning, welke ook voor ons land ge
varen meebrengt, is de volksgeest wat
betreft de weerbaarheidsgedachte geheel
veranderd. Een krachtige stimulans wordt
door het Luchtverdedigingsfonds gege
ven, dat de hartelijke instemming van de
regeering heeft. Spr. zette nog eens de
bedoeling van het fonds uiteen, dat re
servevliegers wil kweeken, die in tijd van
nood onze militaire vliegers kunnen as-
sisteeren. Het levend materiaal is een te
belangrijke factor bij het 'vüiegwezen, dan
dat men dit mag verwaarloozen en de
voorbereiding, welke dit fonds geeft, is
een belofte voor de toekomst.
Het is een belangrijke prestatie, dat