Een positieve taak.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD
W:yi,
Het succes der nieuwe
Staatsleening.
Belangrijkste Nieuws
Het geheim van de N.S.B.
ZATERDAG 29 JAN. 1938
52e JAARGANG No. 102
Een belangrijk voordeel
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 70, Qoes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - HoofdredacteurR. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen i C.20
Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeellngen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Bij wie op den klank afgaat zou de ge
dachte post kunnen vatten, dat het op
treden der Anti-revolutionaire partij een
negatief karakter draagt.
In werkelijkheid is het echter zoo niet
Dit blijkt wel duidelijk uit Artikel I van
haar Program van Beginselen, waar liet
heet: „De Anti-revolutionaire of Chris-
telijk-Historisohe richting vertegenwoor
digt, voor zooveel ons land aangaat, den
grondtoon van ons volkskarakter, gelijk
dit door Oranje geleid, onder invloed der
Hervorming, omstreeks 1672, zijn stem
pel ontving".
Hier is dus sprake van Anti-revolutio
nair of Christelijk-Historisch.
Aanvankelijk werden deze benamingen
door elkaar gebruikt.
Anti-revolutionair drukt uit tegen wel
ke beginselen den strijd wordt aangebon
den, terwijl met den naam Christelijk-
Historisch meer op den positieven inhoud
van dat streven gedoeld wordt.
Groen van Prinsterer heeft steeds beide
namen in eere gehouden. „Wij zijn Anti
revolutionairen zoo zeide hij omdat
wij staan op Christelijk-Historisch ter
rein".
En op een andere plaats: „Ik mag niet
afzien van een titulatuur met wier eigen
aardigheid onze partij in strekking en
wezen zou te niet gaan. G 'h r i s t e 1 ij k-
historisch ben ik wel, zegt deze
en gene, maar niet Anti-revolu
tionair. Deze distinctie verwerp ik.
Immers het kenmerk der C h r i s t e
lijk-historische richting is, dat
zij het beginsel der Revolutie bestrijdt.
Wederkeerig ligt de kracht der A n t i-
revolutionaire partij ia haar
o'hristelijken en histori
sch e n grondslag.
Met instemming werd door Groe-i van
Prinsterer in de „Nedorlandsche Gedach
ten" aangehaald de volgende uitspraak
van „De Heraut":
„Op de vraag van den Hoogleeraar
(Prof. D'oedes) of Anti-revolutionair en
Christelijk-historisch verschilt, verklaren
we als onze meening, dat, gelijk een anti
oorlogsverbond en een vredebond slechts
in zooverre verschillen, dat het eerste
zegt wat men niet, het tweede wat men
wel wil, ook die beide benamingen, on
zer richting, dezelfde zaak, eerst in ont-
kennenden en dan in thetischen zin uit
drukken".
Dat in onzen tijd alleen de naam Anti
revolutionair gebruikt wordt is daaruit
te verklaren, dat we naast deze partij ook
de Ghristelijik-Historische Unie bezitten.
Deze Anti-revolutionaire partij nu ver
klaart den grondtoon van ons volkskarak
ter te vertegenwoordigen gelijk dit om
streeks 1572 zijn stempel ontving.
De grondtoon van ons volkskarakter
Wat wordt daarmee bedoeld?
Om dat te verstaan, moeten we met
onze gedachten terug naar den tijd van
den geweldigen worstelstrijd tegen Span
je, in vele opzichten de glorietijd van
ons volk.
De regeeringsvorm was toen in verge
lijking met onzen tijd vrij gebrekkig.
Maar er was toen, in zijn kern althans,
eeakrachtig volk, sterk door eenvoud en
soberheid, bekend om zijn godsvrucht en
zÜu belijdenis van Gods souvereiniteit,
een volk vermaard om zijn zin voor gods
dienst, huiselijkheid en familieleven.
Het was de tijd van 'het off er, toen
het goed niet werd gespaard en evenmin
als het moest, het bloed. Het was de
md, toen men van geen wijken wist, als
net ging om de verdediging van de gees-
elijke vrijheid; toen men alleen, maar
an ook diep en zonder reserve, wenschte
o buigen voor God den Heere, Wiens sou-
verem gezag werd erkend.
God had het zóó geleid, dat de refor-
atie van het Gereformeerde Genève hier
[°S8ng vond. Daardoor kreeg het Neder-
i, Je.v&lk een eigen stempel, kreeg
volkskarakter een eigen plooi. Daar-
or werd ons volk een volk van nuch-
st°ere arbeiders, maar ook van fiere
do met geestdrift en geestkracht
n strijd voor de vrijheid wisten te voe
ren.
„Door onvoorwaardelijk te buigen voor
orS6Zag van Gods Woord, werd kracht
nntDa?^ei1 om juk van menschelijke
ntaten af te schudden en werden niet
en g, 6^ooze offers gebracht van goed
tief kostbaarder bloed, maar ook posi-
le0„ °mnkr«ken overwonnen, muilen der
uittraM1 ^egestopt, de kracht des vuurs
j.hischt, heirlegers der vreemden op
18 vlucht gejaagd".
re?6] een wonderlijke tijd, van zwa-
en opgewekt geloofsleven, van
groote offers en bloei en welvaart.
Het huiselijke leven stond op hoog peil,
het maatschappelijk leven ontwikkelde
zich in de goede richting en het kerke
lijk leven kwam tot grooten bloei.
Het was de tijd toen ons volk zijn eigen
adellijk stempel ontving.
Nederland kwam met zijn arbeid, zijn
handel, zijn kunst en zijn kerk aan de
spits van Europa te staan.
De gouden eeuw der geschiedenis is
naar het woord van Prof. Kalff, de eeuw
van kracht, opbloeiend in pracht, 'lot ia
Arabië en Indië toe werd het Wilhelmua
geblazen op trompetten met Oranjelinten
versierd.
Welnu, die grondtoon van ons volks
karakter, wenscht de Anti-revolutionaire
partij in een vorm, die aan de behoofluu
van onzen tijd voldoet, te ontwikkelen.
Een positieve taak bij uitnemend
heid.
Vi
JpjJ
STRIJD BIJ TERUEL OP HET
DOODE PUNT.
De strijd bij Teruel sohijnt op een dood
punt te zijn gekomen. Volgens ontvangen
berichten zijn de opstandelingen reeds
een week lang van plan een beslissend
offensief te openen, doch tot nu toe is
dit steeds uitgebleven.
Men neemt aan dat de
troepen van Franco opeen
grooteren tegenstand zijn
gestuit dan zij aanvanke-
lijk verwachtte.
Het bezit van Teruel ia thans een zui
vere kwestie 'van prestige geworden.
HULP AAN CHINA?
Naar vernomen wordt, zijn eenige lan
den, o.a. Frankrijk en Engeland, met el
kaar overeen gekomen, cm de medewer
king van de Vereenigde Staten te verzoe
ken, teneinde China hulp te bieden. Men
vermoedt, dat Delbos dit plan eerst met
Parijs moet bespreken, om de uiteindelij
ke goedkeuring van Chautemps te ver
krijgen. De betrokken gedelegeerden aar
zelden, om détails bekend te maken, doch
men veronderstelt dat het plan o.a. in
houdt: 'het leveren van wapenen en het
verleenen van credieten aan China en
mogelijk ook een embargo op petroleum
en een financieelen boycot tegen Japan.
DE DUITSCHE RIJKSDAG KOMT
NIET BIJEEN.
Gtirlngs toenemende macht.
De zitting van den Rijksdag gaat Zon
dag niet door.
Ook in afzienbaren tijd is geen zitting
te verwachten.
Omtrent de besluiten, welke binnenkort
zullen afkomen, kan nog worden gezegd,
dat naar alle waarschijnlijkheid de ver
sterking van de reeds zeer sterke positie
van Goring ook naar buiten haar uit
drukking zal vinden in de verleening van
een titel. Reeds vroeger is er meermalen
sprake van geweest dat Göring rijkskan
selier zou worden. Iets dergelijks schijnt
thans inderdaad op handen te zijn.
Geruchten dat Schacht ook als presi
dent van de Rijksbank zail worden ver
vangen duren voort en nemen in waar
schijnlijkheid toe.
Men spréékt er verder van, dat ook
Von Papen, de ambassadeur te Weenen,
binnen afzienbaren tijd denkt af te tre
den. (N. R. Crt.)
DE INSTORTING VAN DE
NIAGARA-BRUG.
Het bericht, dat de Niagara-brug be
zweken is, heeft duizenden nieuwsgieri
gen daarheen getrokken.
Met vreest, dat de wrakstukken van de
brug het gevaar voor overstrooming zul
len vergrooten.
Ooggetuigen verhalen, dat het gedreun
van de instortende brug zelfs het gedon
der van den waterval eenige seconden
lang overstemde.
AMERIKA'S BEWAPENING WORDT
VERSTERKT.
Boodschap van President Roosevelt.
Roosevelt heeft gister zijn met span
ning verwachte boodschap inzake de na
tionale defensie bij het Congres inge
diend.
De boodschap begint met te herinneren
aan de pogingen van de regeering om te
komen tot een internationale beperking
van de bewapening.
Het is evenwel duidelijk, dat zoolang
geen overeenkomst wordt 'bereikt '(de pre
sident geeft de hoop echter nog niet op)
de Vereenigde Staten genoodzaakt zijn
aan hun eigen veiligheid te denken.
Met groote teleurstelling,
zoo verklaart Roosevelt,
moeten wij een vermeerdering
van de bewapening con
stateer en, zooals de we
reld nooit te voren heeft ge
kend.
Toewijzing op vrije Inschrijvingen van
ruim f1700 millloen, slechts 2Vi pet
Naar wij vernemen zal in de volgende
„Staatscourant" worden opgenomen, de
bekendmaking van den Minister van
Financiën betreffende den uitslag van de
inschrijving op de 3-3Vs pet. staatslee
ning 1938.
Blijkens deze bekendmaking kan op de
vrije inschrijvingen op de leening slechts
21/» pet. worden toegewezen.
Het totaal der vrije inschrijvingen
moet het bedrag der nieuwe leaning zelfs
overtreffen en ongeveer f 1.700 millioen
bedragen.
De spanning in de ge
heels wereld is groot en
als opperbevelhebber van le
ger en vloot van de Ver
eenigde Staten, is het de
grondwettelijke plicht van
den president aan het
Congres mede te deelen,
dat de landsverdediging
in verhouding tot de toe
nemende bewapening van
andere mogendheden on
voldoende is voor het ver
zekeren van de nationale
veiligheid en derhalve
versterkt moet worden.
De president stelt aan het Congres
voor
le. dat het zal toestemmen in het uit
geven van 8.800.000 dollar voor het aan
schaffen van materieel voor de luchtaf
weer;
2e. in een betere organisatie van de
leger-reserve, hetgeen 450.000 dollar zal
kosten;
3e. in het uitgeven van 6.080.000 dol
lar voor het aanschaffen van machine
rieën voor het vervaardigen van leger-
materieel;
4e. in het uitgeven van twee millioen
dollar voor het vervaardigen van muni
tie;
5e. in het uitbreiden van het bestaande
vlootbouwprogramma met twintig pro
cent;
6e. in het bouwen van twee slagsche
pen en twee kruisers boven het bestaan
de programma in het kalenderjaar 1938;
7e. in het uitgeven van vijftien millioen
dollar voor het bouwen van een aantal
kleine schepen van een nieuw type.
Gevechtswagens voor Ned.-Indië. Met de „Baloeran" zijn wederom pantserauto's te Tand
jong Priok aangebracht voor het Indische Leger. Een der wagens wordt uitgeladen.
Binnenland.
De Eerste Kamer over de begrooting van
Justitie.
Minister de Wilde over de geslaagde con-
versieleening.
Ook de 3 Indische leening geheel ge
plaatst.
Buitenland.
Uitbreiding van de bewapening in Ame
rika.
Strijd bij Teruel op het doode punt.
Hulp aan China?
van de nieuwe Mijnhardt-oachets (Mijn
hard tjes) is, dat zij veel vlugger pijnen
stillen en kou en griep verdrijven. Hier
door verkorten zij belangrijk den duur
van elke pijn en ongesteldheid. (Adv.)
Tegelijk met de boodschap van den
president is de Vinson Bill, waarbij de
regeering wordt gemachtigd de vloot met
twintig procent te vergrooten, bij het
Huis van Afgevaardigden ingediend.
In h'et ontwerp wordt
voorgesteld 47 oorlogs
bodems en 22 hulpsche
pen te bouwen, benevens
nog duizend vliegtuigen.
Het aanvullende vlootbouwprogram,
zooals dat thans is ingediend, voorziet
in den bouw van drie slagschepen, waar
door het totaal wordt gebracht op acht
tien; acht kruisers, waardoor het totaal
komt op 47, 25 torpedojagers, waardoor
het totaal wordt gebracht op 147, negen
onderzeeërs, waardoor het totaal aantal
onderzeeërs wordt gebracht op 58, ten
slotte duizend marine-vliegtuigen, waar
door het totaal aantal drieduizend wordt.
In de Eerste Kamer heeft de heer Van
Vessem betoogd, dat gebroken moest wor
den met de democratische methode van
financiering der staatsuitgaven met ge
leend geld; daartegenover, zoo zeide hij,
stelt de N.S.B. het systeem van finan
cieren der staatsuitgaven zonder leenin
gen.
Op de vraag hoe dan de heer Van
Vessem gToote werken als b.v. droogleg
ging van de Zuiderzee en bruggenbouw
op groote schaal zou willen financieren,
bleef deze afgevaardigde het antwoord
schuldig.
Naar aanleiding daarvan schrijft „Pa
trimonium":
De nationaal-socialistische heeren wil
len de uitgebreide taak van Staat en ge
meente vervuld zien zonder het sluiten
van leeningen. Ook voor productieve wer
ken, of voor werken met een langen
levensduur, mag niet geleend worden.
De heeren vertellen ons niet, hoe zij
dat kunststuk zouden wenschen uit te
voeren. Evenmin hoe zij den sprong wil
len maken, nu wij toch rente en aflossing
moeten betalen voor de schulden, in 'het
verleden aangegaan, én tegelijk nieuwe
werken moeten financieren.
Het is jammer, dat de heeren ons hun
geheim niet onthullen.
Maar zelfs aan hun Duitsche vrienden
verklappen zij het tot dusver niet. De
nationaal-socialistische regeering in het
land van het 'hakenkruis leent althans
enorme bedragen. In één jaar tijds
van 1 Juli 1936 tot Juli 1937 niet
minder dan 2 M milliard Mark
ruim! En de Engelsche Economist
wees er op„ dat daaronder de zooge
naamde werkverschaffingswissels en en-
Me korte leeningen niet waren begrepen.
De schuldpositie van het Dditsche Rijk
doet terecht menigeen het hoofd schud
den.
Met de buitenlandsche sc'hu'ldeischers
kan men het nog wel op een accoordje
gooien. Die hebben ten slotte niet zooveel
in te brengen. Zij kunnen hoogstens
zeggen: wij leenen niet meer, wij begee-
ren Duitschland niet als debiteur, de op
gedane ervaring heeft ons voorzichtig ge
maakt. Meer moeilijkheden in het bin
nenland kunnen de schuldverplichtin
gen aan eigen volk, aan spaarbanken,
verzekeringsfondsen, etc. veroorzaken. En
dat te meer, omdat zoovele miHiarden
zijn geleend voor improductieve doelein
den.
Maar de dictatuur is machtig. En een
natie als de Duitsche kan veel doorstaan.
Toch kunnen de heeren Hitier, Göring
c.s. kennelijk niet, wat de heeren Mussert
en Van Vessem voorgeven wel te vermo
gen. Zou men hen niet eens in Berlijn
ontbieden
