w.
8e Liberale Staatspartij.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD
Er heerscht nog rust in
het paleis Soestdijk.
Houd Uw
Nieren
Gezond!
WEEK-ABONNEMENTEN
VRIJDAG 2 8 JAN. 1938
52e JAARGANG - No. 101
Scherpe critiek van Chineesche zijde.
C. DE LEEUW,
Belangrijkste Nieuws
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 70, does
Postrekening 4445S Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - HoofdredacteurR. ZUIDEMA
Abonnementsprijs #2.50 per ks*®?is»S
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Viissingen f 0.26
Losse nummers 5 cent
Advertentlën 30 cent per regel
Ingezonden mededeeiingen 60 cent per regel
Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
De Liberale Staatspartij is bezig zich
te bezinnen op de vraag of heroriëntee
ring noodig is.
De uitslag van de verkiezingen was
voor deze partij van dien aard, dat men
begreep dat het noodig kan worden het
roer te wonden. Vandaar dat een oommis
sie van voorbereiding benoemd werd tot
bet aangeven van algemeene richtlijnen
voor een beginselprogram en een werkpro
gram,
Deze commissie onder leiding van oud
minister van Lidth de Jeude heeft thans
een rapport aan de geestverwanten ter
verdere kennismaking toegezonden.
Volgens het „Liberale Weekblad" wor
den in dit rapport inzonderheid twee
punten aan de orde gesteld, n.l.de ver
houding tot het Christendom als grond
slag voor ons nationaal karakter en het
sociale vraagstuk, waarbij klaarblijkelijk
gezocht wordt naar een middenweg tus-
scben het oud-liberale en het meer radi
cale element.
Omtrent het eerste, het meest belang-
ïijke punt heeft de heer van Lidth de
Jeude reeds een en ander medegedeeld in
een toespraak tot de Jong-Liberalen.
Het is niet geheel duidelijk wat de heer
de Jeude precies bedoelt.
Oppervlakkig gezien krijgt men den in
druk dat hij- verder wil gaan in de erken
ning van de waarde van het Christen
dom. Tot nu toe zou de Liberale Staats
partij daarin te slap zijn geweest. Dit zou
kloppen met de indertijd gedane mede-
deeling, dat de heer de Jeude toen hij
door Dr Colijn werd uitgenoodigd in het
nieuwe Kabinet zitting te nemen, tegen
den positief Christelijken
grondslag geen bezwaar maakte.
Maar als dan tegelijkertijd betoogd
wordt, dat het met den grondslag van
het Liberalisme volkomen in orde is, dan
komt er toch weer twijfel op.
Tot nu toe heeft het Liberalisme zich
gesteld op vrijzinnig standpunt. Vrij
zinnig, d.w.z. niet gebonden door het ge
openbaarde Woord Gods. Het Liberalisme
is steeds uitgegaan van de volstrekte vrij
heid en heerschappij van 's menschen
wil.
De groote vraag is nu of dit vrijzinnige
standpunt al dan niet zal worden ver
laten.
Meerdere of mindere waardeering van
den Godsdienst voor het staatsleven is
hier niet beslissend.
Met belangstelling zien wij het resul
taat van de heroriënteeringspogingen te
gemoet.
DE VOLKENBOND VERGADERT.
Betuigingen van trouw aan den
Volkenbond.
De openingsbijeenkomst van de hon
derdste zitting van den volkenbondsraad
heeft de verwachte verklaringen van
trouw van de in den volkenbondsraad
vertegenwoordigde staten aan het Ge-
neefsche instituut gebracht.
Alle veertien raadsleden hebben achter
eenvolgens te verstaan gegeven, dat hun
land bereid en besloten is, aan den Vol
kenbond vast te houden. Dertien raads
leden hebben dit in uitdrukkelijke be
woordingen verzekerd. Het veertiende lid,
ae Poolsche minister van buitenlandsche
zaken, Beek, gaf deze verklaring langs
een omweg.
Critiek op den Volkenbond heeft Beek
echter niet geuit.
Des te scherper deed dit Wellington
^■oo (China). Hij verweet den volkenbond
eet ideaal van 1919 ontrouw te zijn ge
worden, deor geheel lijdelijk te blijven in
alle aanyals-oorlogen. Indien de volken-
ond blijft voortgaan uit angst voor de
fflacht van de aanvalsstaten niets te doen,
arl zal hij het reeds geschokte vertrou
wen van de volkeren geheel verliezen en
'en onder gaan.
De Rug Litwinoff was in dit opzicht
ceel wat gematigder dan Wellington Koo.
J?or Litwinoff is de volkenbond nog
*m; krachtig orgaan, om de aan-
edoelingen van sommige staten te
amen. Daarom blijft de Sovjet-regee-
®n volkenbond getrouw ook al kan
Hn 210 evenmin al® Wellington Koo met
ian Passiviteit van den Volkenbond in de
jaren vereenigen.
De redevoeringen van Delboe en Eden
toonden opnieuw de groote overeenstem
ming welke tuaschen de Fransche en de
Engelsche regeering bestaat. Beiden ver
zekerden zonder eenig voorbehoud, dat
hun landen den volkenbond en zijn be
ginselen getrouw zullen blijven.
HET RAPPORT-VAN ZEELAND.
De belemmeringen van den
Internationalen handel.
Het rapport-Van Zeeland is gisteren
aan de pers medegedeeld.
Het verslag van Van Zeeland begint
met te constateeren dat op 8 April 1937
de regeeringen van Frankrijk en Groot-
Brittannië aan Van Zeeland een missie
tot economische informatie hebben opge
dragen.
D'e bedoeling was, een on
derzoek te doen naar de
mogelijkheid, om een alge
meene vermindering der
contingenteeringsmaat-
regelen en andere belem
meringen inzake interna
tionalen handel te beko
men.
Het verslag legt er den nadruk op, dat
de technische vooruitgang de economi
sche onafhankelijkheid der naties in ze
kere mate bevordert.
Het verslag verklaart uitdrukkelijk,
dat een algeheele autarkie een kwaad zou
zijn.
In de gegeven omstandigheden is de
gewenschte oplossing de volgende:
Een verbetering van den
materieelen toestand der
bevolkingen door een uit
breiding van het interna
tionale ruilverkeer.
D1 e staten moeten den
toestand van economisch
beleg laten varen en de
verstikkende wallen daar
van omverwerpen.
Maar hoe kan een dergelijk resultaat
praktisch worden bereikt?
Een ieder is overtuigd van de nood
zakelijkheid dei* economische ontwape
ning, maar niemand durft het aan, het
eerst de wapens neer te leggen.
Onder de belemmeringen van economi-
schen aard vallen vooreerst de douane
rechten. De internationale congressen
van 1927 hebben een progressieve en al
gemeene vermindering voorgesteld. Dit
was wellicht teveel gevraagd. Bij gebrek
aan beter beperkt het verslag zich tot het
uiten van den wensch, dat de regeeringen
de verplichting zouden aangaan, haar
tarieven niet weer te verhoogen.
Waarom zou men bij voortduring bui
tengewoon zwakke industrieën moeten
beschermen?
Vervolgens komt bet verslag op tegen
maatregelen, die het mogelijk maken, wil
lekeurig aan de grens vreemde goederen
tegen te houden. Het zou heel wat waar
diger zijn, deze geniepige methoden te la
ten varen en naar de taal van het gezond
verstand te luisteren.
Het verslag legt den nadruk op het
punt van het sluiten van tweezijdige ac-
coorden, om de tolformaliteiten te vereen
voudigen en de criteria met betrekking
tot de herkomst der goederen eenvormig
te maken.
Nu blijft er nog de laatste en meest ge
duchte hinderpaal te behandelen, n.l. d e
contingenteeringen.
Hier stelt het verslag een duidelijke
oplossing voor, namelijk: een gelei-
delijke afschaffing. Natuurlijk
tkan zulk een aanpassing niet zonder
voorzorgen geschieden. Men moet een
voldoend lange periode van aanpassing
voorzien en instemmen in het nemen van
overgangsmaatregelen.
Voorzeker is het wensohelijk, dat de
landbouwcontingenteeringen, verre van
vermenigvuldigd te worden, geleidelijk
leniger zouden worden gemaakt.
Doch in de huidige omstandigheden
kan men een radicale afschaffing niet
verlangen.
Het zijn niet meer private firma's, die
men op de internationale markten ont
moet, maar wel de staten zelf. De econo
mische problemen hangen onontwarbaar
samen met de politieke moeilijkheden.
Wat inzonderheid de grondstoffen be
treft, komt de rapporteur op voor de in
ternationalisatie der mandaten, de veral
gemeening van het stelsel der „open
deur" in zekere koloniën, de onschend
baarheid in oorlogstijd van particuliere
goederen.
EEN TUMULT ZONDER WEERGA IN
HET BELGISCHE PARLEMENT.
In het Belgische parlement, zoowel in
Kamer als in Senaat zijn, naar de Telegr.
meldt, incidenten voorgekomen, zóó hevig
als men die te Brussel zelden of nooit
heeft meegemaakt, In de Kamer kwam
het tot een vechtpartij, waarbij twee
Rexisten werden gewond; de Rexist Syn
dic werd uitgesloten en de zittingen
moesten eenige malen worden geschorst,
In den Senaat werd de gewezen Rexis-
tische senator de Grunne voor acht ver
gadering uitgesloten.
De Kamerzitting begon heel kalm met
de behandeling van de begrooting van
Justitie. De Rexist Leruitte beschuldigde
echter den oud-minister van verkeer
Marcel-Henri Jaspar er van, dat hij tij
dens zijn ministerschap de levering van
wapens en speciaal vliegtuigen, aan de
Spaansche regeering had vergemakke
lijkt.
Woedend Stond Jaspar op en riep
„Men discussieert niet met Degrelle of
zijn vrienden, men stelt vervolgingen te
gen hen in."
De Rexisten interrumpeerden hem
voortdurend, waarop ook de socialisten
en Vlaamsch-nationalisten zich in den
woordentwist mengden. Jaspar keerde
ten slotte naar zijn plaats terug en voeg
de Leruitte het woord „canaille" toe.
Hierop liet een der Rexistische afge
vaardigden een scheldwoord hooren,
waardoor Jaspar zoo woedend werd, dat
'hij naar de zitplaatsen der Rexisten
snelde en den afgevaardigde Syndic een
vuistslag toediende. Deze verdedigde zich
en zoo zag men midden in de Kamer de
twee leden met elkaar worstelen.
Dat was het sein voor een algemeene
vechtpartij. Linkschen en rechtschen rie
pen elkaar scheldwoorden toe, de Kamer
stukken werden projectielen, die door de
lucht vllogen, stoelen dienden als aanval-
en afweerwapens, een Rexist kon net bij
tijds dekking zoeken onder zijn lessenaar,
op welke even later een stoel krakend
neerviel; de communist Lahaut kwam
Jaspar te hulp en ranselde Syndic af,
de bodes liepen heen en weer en tracht
ten de vechtenden te scheiden en wan
hopig klonk nu en dan de stem van den
voorzitter, die herstel van de orde eischte,
hoven het rumoer uit.
Inziende, dat de gemoederen verhit
waren, liet de voorzitter de openbare tri
bunes ontruimen en schorste de zitting.
Men kon toen de balans van den veld
slag opmaken; de materieele schade was
groot: glazen en meubilair vernield, vele
kleeren gehavend. Bovendien waren twee
Rexisten gekwetst.
Toen -de voorzitter meende, dat de Ka
merleden voldoende gekalmeerd waren,
heropende hij de zitting.
Syndic verweet den voorzitter, dat zijn
houding tijdens de incidenten onwaardig
was geweest. Nieuw lawaai volgde, de
voorzitter verzocht Syndic zijn woorden
in te trekken; Syndic weigerde en werd
daarop tot de orde geroepen.
„Dat raakt me niet", was de repliek
van het Kamerlid.
„Dan stel ik voor den heer Syndic voor
acht zittingen uit te sluiten." Bij zitten
en opstaan wordt dit voorstel aangeno
men.
Kalm blijft Syndic op zijh plaats. De
zitting wordt geschorst. De officier van
het detachement, dat met de handhaving
der orde in het parlement is belast, komt
met twee soldaten de zaal binnen en
sommeert Syndic, zich te verwijderen.
Dan staat Syndic op en verwijdert zich.
Iets minder wanordelijk is het in den
Senaat toegegaan. Daar werd het inci
dent veroorzaakt door den oud-Rexist
graaf de Grunne, .die op heftige wij'ze er
tegen protesteerde, dat de minister van
Binnenlandsc'he Zaken gisteren de spre
kers, die zich met de zaak-Grammers
hebben bezig gehouden, niet heeft beant
woord.
D'e voorzitter van den Senaat merkte
op, dat de discussies over deze zaak ge
sloten waren, doch graaf de Grunne bleef
protesteeren, hetgeen een hevig tumült
veroorzaakte. Ten slotte zag de voorzitter
zich genoodzaakt een voorstel te doen,
waarbij graaf de Grunne voor één zitting
zon worden uitgesloten. Dit voorstel werd
met groote meerderheid aangenomen,
doch graaf de Grunne weigerde zijn bank
te verlaten. Daar het lawaai opnieuw los
brak, was de voorzitter gedwongen de
zitting te schorsen en de publieke tribune
te doen ontruimen.
Tijdens de schorsing werd de woorden
twist voortgezet. De voorzitter waar
schuwde graaf de Grunne, dat hij hem
door de militairen zou moeten laten ver
wijderen. Na een halfuur van heen en
weer gepraat heeft daarop graaf de
Moet Januari '38 worden Februari '38?
Gistermiddag omstreeks half drie is
Prinses Juliana aan de achterzijde van
het paleis uitgereden, om een korten rit
per auto door de omgeving van Baarn
en Soest te maken. Te half vier keerde
H. K, H. in het paleis terug.
Op zijn ochtendrit is de Prins o.m. het
park van Soestdijk ingezwenkt, waar hij
met een nieuw gekochte revolver enkele
schietoefeningen heeft gehouden.
Een oogenblik was het even druk voor
het paleis, namelijk tegen een uur of
vijf, toen twee autobussen een zeventig
tal Zuidafrikaansche studenten afzetten,
die een tocht door ons land maken. Dit
gezelschap studenten had in den namid
dag Zuidafrikaansche liedjes voor de
A.V.R.O.-microfoon gezongen en was in
het raadhuis van Hilversum door den
burgemeester toegesproken. Op den terug
weg naar Amsterdam, waar zij ook
den nacht doorbrachten, hebben zij niet
verzuimd een bezoek te brengen aan
Soestdijk, dat in het middelpunt der in
ternationale belangstelling staat.
De mogelijkheid, dat de blijde gebeur
tenis niet vóór Februari zal plaats vin
den, heeft, naar de T e 1 e g r. meldt, onder
vele zakenlieden ongerustheid gewekt,
want het beteekent voor velen hunner
een nadeel. Er is ter gelegenheid van
de verwachte feestelijkheden een kolos
sale hoeveelheid artikelen gemaakt, waar
op gestempeld is: Januari 1938. Zoo is er
een firma, die 144.000 borden heeft laten
maken met den opdruk Januari 1938; een
andere firma heeft een aantal zilveren
lepels vervaardigd, waarop hetzelfde
staat.
Geschiedt de blijde gebeurtenis niet vóór
1 Februari, dan verliezen deze artikelen
veel van hun waarde.
1938
met 14 dagen leverbaar.
Hydr. Voorvorken;
Snelheidsmeter in Koplamp;
Cardan-aandrljving.
Geheel compleet vanaf f 525.
Middelburg, Vlissingschestr. 39-41, Tel. 669.
Grunne zijn plaats verlaten en zich in
de wandelgangen begeven. De voorzitter
heeft hem daarop medegedeeld, dat hij
wegens zijn weigering de zaal te verlaten,
krachtens het reglement voor acht zit
tingen geschorst was.
DE NAZI-ACTIE IN OOSTENRIJK.
Onderzoek met kracht voortgezet.
Staatssecretaris Zernatt, secretaris
generaal van het Vaderlandsche Front,
heeft te Salzburg een redevoering gehou
den, waarin hij o.m. zeide
„Het oogenblik is gekomen, om een ein
de te maken aan alle dubbelzinnigheid.
Ons geduld is ten einde. Het nationaal-
socialisme en het Vaderlandsche Front
passen niet hij elkaar.
Het onderzoek van de politie naar de
activiteit van het nationaal-socialisti'sche
centrum wordt met kracht voortgezet.
Van bevoegde zijde wordt vernomen,
dat de in beslag genomen documenten
van het grootste belang zijn en de auto
riteiten in staat zullen stellen, Ir Tavs
wegens hoogverraad in staat van beschul
diging te stellen.
Uit de documenten blijkt n.l, dat hij
belast was met de daadwerkelijke leiding
der Oostenrijksc'he nationaal-socialisten
als gouwleider. De N.S.D.A.P. is echter
in Oostenrijk verboden.
NIEUWE SENSATIE UIT ROME TE
WACHTEN?
Mussolini zou Franco hulp willen
bieden.
In de „N'e w s Chronicle"
schrijft Vernon Bartlett,
dat Italië zich in de eerstvol
gende weken uit de commissie
voor de niet-inmenging
zal terugtrekken en openlijk
zal aankondigen, dat het
„een einde zal maken aan het
bolsjewisme in Span je".
Binnenland.
De verdediging van Indië.
De Staatsconversieleening gister geslaagd
Buitenland.
Vergadering van den Volkenbondsraad.
Gaat Italië Franco helpen?
De Nazie-actie in Oostenrijk.
Het rapport-Van Zeeland.
Tumult in het Bolgische parlement.
AKZONDE, krachtige r
sljn Uw xekerete beveili
ging tegen rugpijn, rhaumatl-
eohe pijnen, dat gevoel van
xwakte In den rug, etljve en
pijnlijke gewrlohten, duizelig
heid en hoofdpijn. Immore
dan worden de aohadelljke
onzuiverheden als urinezuur
enz. voortdurend uit het
bloed gefiltreerd en vla de
urinewegen uit het lichaam
verwijderd.De nieren bestaan
uit een groote menigte teere
filters, welke do onzuiverhe
den aan het bloed onttrekken
en ala zij verstopt raken,
blijven deze aohter en veroorzaken kwalen als de
bovengenoemde. Zorg dat de nieren behoorlijk blijven
werken door het gebruik van een dluretlsoh middel en
als zoodanig kennen FOSTER'S Rugpijn Nieren Pillen
hun weerga niet. f 1.—f 1.76 en f 8.—-
„Het langzame verloop der krijgsver
richtingen aan den kant van Franco en
de groeiende impopulariteit van den
Spaanschen oorlog in Duitschland en
Italië zouden de dictatoren genoodzaakt
hebben een snelle beslissing in een of
anderen zin te nemen: of 'sensationeele
versterking van de hulp aan de nationa-
liseten dan wel een zich volledig terug
trekken.
Mussolini zou zich reeds voor de eerst
genoemde oplossing hebben uitgesproken.
De Italiaansche versterkingen, die bin
nenkort naar Spanje gezonden zouden
worden, zouden bestaan uit 50.000 man,
tanks, vliegtuigen en zwaar geschut in
aanzienlijke hoeveelheden."
ERNSTIGE ONTPLOFFING IN SPRING
STOFFENFABRIEK IN SCHOTLAND.
Zes dooden en twaalf gewonden.
Gistermiddag heeft een hevige ontplof
fing plaats gehad bij de Nobels Explosive
Works te Ardeer in het Schotsche graaf
schap Ayrshire.
Volgens de eerste berichten zijn zes per
sonen om het leven gekomen en werd een
twaalftal personen gewond.
De ontploffing was zóó hevig, dat de
huizen van het plaatsje Irving, dat op een
afstand van vijf kilometer ligt, op hun
grondvesten schokten, talrijke vensters
sprongen.
Huizenhooge vlammen stegen op uit het
arsenaal en de geheele streek was in
dichte rookwolken gehuld.
Er werken voor de Imperial Chemical
Industries ongeveer 300 man en het is
één van de grootste fabrieken van zware
springstoffen in de wereld.
Dat het aantal slachtoffers betrekkelijk
gering is, is te danken aan het feit, dat
de onderdeelen van de fabriek zijn onder
gebracht in verschillende gebouwen.
In alle plaatsen waar agen
ten van „De Zeeuw" geves
tigd zijn worden ook week
abonnementen aangenomen.
Korta Berichten.
1 Van het Dinsdag vermeldde bericht,
dat zekere vroegere Grieksche politici
zouden hebben getracht een aanslag te
gen het leven van den Griekschen Ko
ning voor te bereiden, geeft bet Atheen-
sche telegraafagentschap een formeele te
genspraak.
Officieel wordt medegedeeld, dat te
Croyden tengevolge van typhus in het ge
heel 44 personen om het leven zijn geko
men.
Naar te Londen verluidt, zal de Brit-
sche vloot, die in de Middellandsche Zee
patrouilleert, in verband met de jongste
aanvallen op koopvaardijschepen worden
versterkt.
