^BUITENLAP
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD
De leider vergist zich.
Japan
breekt met China's
regeering.
De 3-3Va pCt. Staatsleening
1938.
Belangrijkste Nieuws
MAANDAG 17 JAN. 1938
52e JAARGANG - No. 91
Uitgave: N. V. Uitgever*-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs 12J0 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers E cent
Advertentlën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags
f0.75 bij vooruitbetaling
Advertentlën onder letter of motto
10 cent extra
BIJ contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Door den heer Bruineman, lid van de
Derate Kamer, zijn aan den Minister van
Koloniën vragen gesteld, omtrent een
door den organisatie-leider der N. 8. B.
in Indië gehouden rede, waarin volgens
een verslag in het „Bat. Nbl." o.m. het
volgende gezegd werd:
„Gaarne zouden, we met knuppels op
willen trekken door al die nette tuintjes
van Den Haag, de sohuttingen omverwer
pen en ten slotte het Binnenhof opmar-
cheoren om die zaal binnen te trekken,
waar thans de volksontbindende krachten
nog bezig zijn hun werk te verrichten.
Dit gaat echter niet; maar men zal de
zaak op grootscher wijze aanpakken. Wij
zullen blijven strijden, totdat het Neder
landsche volk zal zijn uitgemest. We zul
len het uitschreeuwen, onfatsoenlijk des
noods, opdat die slaapmutsen, alijmerin-
gen en droogstoppels wakker zullen wor
den.
Wij zullen strijden totdat de rood
zwarte bloedvlag geeselend door de Jor-
daan trekt, ten teeken, dat het Nederland-
sche volk is opgestaan".
In verband hiermede heeft de heer
Mussert, de leider der N. S. B., het vol
gende telegram gezonden aan den Minis
ter van Koloniën:
„Naar aanleiding van vragen door het
Eerste Kamerlid, den heer Bruineman,
aan Uwe Excellentie gesteld, bevestig ik
u hierbij, dat de daarin overigens niet
woordelijk aangehaalde passages uit
de Landdagrede van den organisatieleider
lier Nationaal Socialistische Beweging in
Indië, door mij ernstig zijn afgekeurd,
dat deze functionaris aftreedt en als zijn
opvolger is aangewezen de oud-resident
Van den Bos, die daartoe binnen eenige
weken naar Indië zal vertrekken".
Een telegram in gelijken zin werd ge
zonden aan den Gouverneur-Generaal van
Ned.-Indië.
Het is niet de eerste maal, dat voor
aanstaande personen in de N. S. B. door
den leider worden gedesavoueerd. Wij
herinneren slechts aan wat kort na de
verkiezingen gebeurde.
Daaruit blijkt, dat de leider bij het kie
zen van zijn medehelpers al een zeer on
gelukkige hand heeft gehad. Telkens weer
moeten het herinnert in de verte aan
wat in Rusland gebeurt hooggeplaats
te vertrouwensmannen uit de beweging
worden verwijderd.
Gelukkig maar, dat de macht van den
leider zich niet verder uitstrekt dan tot
zijn sterk ineengeschrompelde beweging
en dat zijn fatale vergissingen niet het
landsbelang kunnen schaden.
NOG STEEDS GEEN OORLOGS
VERKLARING.
De Japansche regeering heeft de vol
gende merkwaardige werkkring gepubli
ceerd over haar politiek ten aanzien van
Uuna
Zelfs na de 'bezetting van Nanking
heeft de Japansche regeering tot dezen
dag niet nagelaten haar geduld te bewij
zen en de Ghineesche nationale regeering
de laatste kans gegeven op haar houding
terug te komen.
De Ghineesche regeering heeft zich niet
verwaardigd de werkelijke bedoelingen
ran Japan te erkennen en zij blijft haar
nn 'j'6 verzet bieden zonder eenige
nsideratie met den beklagenswaardigen
^innd van het Chineesche volk of de
andhaving van den vrede en de orde in
het verre Oosten.
aarom heeft de Japansche
®geering besloten voortaan
ets meer met deze regee-
,ln? te maken te willen heb-
B-ir? 0n te wachten op de vesti-
g en de ontwikkeling van
da"? nieuw Chineesch regiem,
met Japan een harmoni
eën samenhang zou kunnen
7r,,rnïen' waarop men werkelijk
- kunnen rekenen.
te apa|l zou met een dergelijk regiem
kunnen samenwerken om de
?p;QT,eeSC apaasche betrekkingen te re-
kou-,yen'11 e6n zrieuw China op'te
ta welingelichte kringen verwacht men
na de verklaring der Japansche regee
ring, dat wel alle 'betrekkingen met de
Chineesche centrale regeering verbroken
en de militaire operaties voortgezet zul
len worden, met het doel, haar volkomen
te vernietigen, doch een oorlogs
verklaring acht men niet
waarschijnlijk. Men vermoedt, dat
het militaire doel Hahkau en de bezet
ting van den grooten spoorweg Peiping-
Hankau-Kanton zal zijn.
De Japansche regeoring blijkt dus er
nog altijd een hoogst eigenaardige mo
raal op na te houden. Japan is als in
dringer wan plan het Chineesehe bewind
volkomen te vernietigen (zonder oorlogs
verklaring, nog well), maar waacht zich
de handen in onschuld.
Nader wordt gemeld: De woordvoerder
van het Min. van Buitenl. Zaken ver
klaarde tegenover de buitenlandsche pers,
dat de regeeringsverklaring van Japan
beteekende de verbreking van de diploma
tieke betrekkingen tusschen Japan en het
bewind van Tsjang Kai Sjek. Tevens be-
teekent zij de verbreking der vredeson
derhandelingen. Deze zouden evenwel
kunnen worden hervat zoodra Tsjang
Kai Sjek bewijs levert van zijn oprecht
heid tegenover Japan.
ALS JAPAN GROOTERE SLAG
SCHEPEN GAAT BOUWEN, DOEN
AMERIKA EN ENGELAND HET OOK.
Volgens vooraanstaande autoriteiten te
Washington treffen Engeland en de Ver-
eenigde Staten voorbereidingen voor den
bouw van grootere slagschepen dan
krachtens het vlootverdrag van Londen
is toegestaan, voor het geval de berich
ten, dat Japan eveneens grootere slag
schepen gaat bouwen, bevestigd worden.
MADRID EEN GROOT KRUITHUIS.
Meer en meer blijkt, dat de explosie,
welke zich vorigen Maandag in Madrid
heeft voorgedaan, ontzettende verwoes
tingen heeft aangericht.
Niet minder dan 700 menschen zijn
bij deze ramp om het leven gekomen.
Deze gruwelijke ontploffing vestigt op
nieuw de aandacht op het feit, dat hon
derden Madrilenos en vele buitenlanders
aldaar reeds meer dan een jaar letterlijk
op den rand van een vulkaan leven. Im
mers er heerscht in Madrid een voort
durende vrees, dat vandaag of morgen
een bom of een granaat den een of an
deren voorraad dynamiet, buskruit of
ander ontplofbaar materiaal, dat in
groote onderaardsche bewaarplaatsen of
fabrieken dicht in de nabijheid van hun
woning is opgeslagen, zal treffen. Heel
Madrid lijkt één groot kruithuis.
NOG GEEN KABINET IN
FRANKRIJK.
Blum heeft nu de opdracht.
Bonnet, minister van financiën in het
afgetreden Fransche kabinet, had wel de
opdracht van president Lebrun, om een
nieuwe regeering te vormen, aanvaard,
maar is in zijn pogingen niet geslaagd,
omdat de socialisten niet alleen weiger
den van een door hem gevormde regee
ring deel uit te maken, doch ook hun
steun weigerden. De opdracht tot kabi
netsformatie is toen verleend aan Leon
Blum.
Hedenmorgen werd gemeldLeon
Blum, de leider der Socialisten, heeft de
opdracht tot vorming van een nieuwe
regeering, teruggegeven.
Chautemps is naar het Elyseé ontboden
en heeft zich in beginsel bereid verklaard
een nieuwe regeering te vormen.
Blum verklaarde aan de persvertegen
woordigers, dat hij niet geslaagd is. De
door hem gewilde combinatie is blijk
baar te stoutmoedig geweest, hoewel de
publieke opinie ze gunstig beoordeelde.
PLAN VAN VAN ZEELAND.
Conferentie te Bruesel In begin Februari.
In economische kringen meent men,
dat Ven Zeeland voornemens is, de verte
genwoordigers van Duitschland, Enge
land, Italië, Frankrijk, en de Ver-
eenigde Staten uit te noodigen tot een
voorbereidende conferentie in Brussel in
het begin van Februari.
Het doel hiervan zou zijn een onoffi-
cieele bespreking van zijn economisch
rapport.
Naar verluidt, zou het verslag van Van
Zeeland de volgende week klaar komen
en bestaat de mogelijkheid, dat het
Woensdagavond of Donderdagochtend
aan de pers zal medegedeeld worden.
TARWE-OOGST IN DE VER. STATEN
DOOR STOFSTORMEN BEDREIGD.
Boven een groot deel der staten Kan
sas, Oklahoma en Nieuw Mexico woeden
weer de zoo zeer gevreesde stofstormen
Het verkeer is op sommige plaatsen reeds
onderbroken en ook de tarwe-oqgst loopt
ernstig gevaar. De landbouwers verkeeren
in groote ongerustheid over hun beplante
gebieden, te meer daar de stofstormen
een maand vroeger zijn gekomen dan ge
woonlijk.
35 GRADEN ONDER NUL.
De temperatuur in West-Bulgarije, o.a.
in de stad Trn, is 35 graden onder nul.
In het Dobroetsja-district ligt de
sneeuw drie meter hoog.
Sedert Nieuwjaar zijn in Bulgarije
zestien personen doodgevroren.
De wolven maken de hoofdwegen on
veilig, zelfs zijn de uitgehongerde die
ren in de voorsteden van Sofia gesigna
leerd.
Nieuwe verkiezingen in Engeland?
In politieke kringen te Londen schenkt
men groote aandacht aan de mogelijk
heid, dat reeds in den aanstaanden herfst
onverwacht nieuwe verkiezingen voor het
parlement zullen worden gehouden. Nor
maal zouden de volgende verkiezingen
eerst na afloop van de tegenwoordige zit
tingsperiode van het lagerhuis in het jaar
1940 moeten worden gehouden.
De mogelijkheid van vervroegde ver
kiezingen brengt men in verband met de
ongewone activiteit, welke momenteel alle
drie partijen der nationale regeering ont
wikkelen.
Korte Berichten.
Wegens overvloedigen regenval in
de laatste dagen zijn in België verschil
lende rivieren buiten haar oevers getre
den. Mede tengevolge van den hevigen
wind braken hier en daar dijken door.
De schade is zeer aanzienlijk.
Blijkens een in dit nummer voorkomen
de aankondiging wordt de gelegenheid ge
opend tot inschrijving op de 8-3Vs pCt.
Nederlandsche Staatsleening 1938. Déze
leening is groot f 1.072.000.000. Reeds is
f 023.000.000 ervan geplaatst en deelne
ming ten bedrage van f257.000.000 is
reeds verzekerd. De leening is verdeeld in
stukken van f 1000, f 500 en f 100. De af
lossing geschiedt in 38 gelijke jaarlijksohe
termijnen; versterkte aflossing voorbe
houden.
De rente dezer leening is betaalbaar 1
Maart en 1 September; ,zij beloopt tot 1
Maart 1948 3 pCt. en voor den verderen
duur van den looptijd 8Vs pCt.
De koers van uitgifte is 99 pCt.
Deze leening is vrijgesteld van coupon
belasting.
De inschrijving kan geschieden tot op
Donderdag 27 Januari a.s. van 9 uur v.m.
tot 4 uur n.m. bij de in de advertentie
genoemde bankinstellingen en bij het
Agentschap van het Ministerie van Fi
nanciën te Amsterdam.
Een recht van voorkeur is toegekend
aan de houders van obligatiën der 4 pGt.
Staatsleening 1931, 19331, 1933II, 1934
en 1930, welke, behoudens buitengewone
omstandigheden, op 10 Februari a.s. af
losbaar zijn.
De storting moet geschieden op 10 Fe
bruari a.s. vóór 12.30 uur ten kantore al
waar is ingeschreven, tegen in ontvangst
neming van recepissen, welke zoo spoedig
mogelijk kosteloos tegen definitieve
schuldbewijzen zullen worden verwisseld.
Het prospectus en de inschrijvingsfor
mulieren zijn verkrijgbaar bij de inschrij
vingskantoren.
VOORZITTERSCHAP R.K. STAATS
PARTIJ.
Oud-minister Verschuur no. 1 op nieuwe
aanbeveling.
In de Zaterdag gehouden vergadering
van het partijbestuur der R.K. Staatspar
tij werd de kwestie van het voorzitter
schap besproken.
De vergadering besloot, aldus deelt „De
Maasbode" mede, een nieuwe aanbeve
ling van twee personen aan den Partiji-
raad te doen en daarop te plaatsen als
no. 1 oud-minister mr dr T. J. Verschuur
en ais no. 2 mr dr P. J. Witteman.
NIEUWE SPELLINGREGELING
SLOTEMAKER DE BRUINE?
Handhaving van de uitgangs-„n".
Wel één e, één o en de s voor de sch.
Volgens „Ons Noorden" zou minister
Slotemaker de Bruine nu hij met zijn
Bélgischen ambtgenoot niet tot overeen
stemming kon komen, voornemens rijn,
een nieuwe spellingregeling te ontwerpen,
waarbij hij1 de geheele geslachtsregeling
De Vries en Te Winkel wil handhaven
en alleen de andere vereenvoudiging van
één e en een o en de s inplaats van sch
wil handhaven.
De minister meent, dat hij bij de in
voering van deze gedeeltelijke regeling
De Minister van Binnenlandsche Zaken, Z. Exc. H. van Boeyen, had Vrijdag op zijn departement een bespreking met de
Commissarissen van H. M. de Koning in de elf Nederlandsche provincies. 1 Na afloop wandelde het gezelschap naar het
hotel, waar de lunch gebruikt werd.
Binnenland.
Wijzigingen in het spoorwegverkeer.
Poolsche duikboot te Vlissingen te water
gelaten.
Het stormweer van Zaterdag.
Buitenland.
De kabinetscrisis in Frankrijk.
Japan breekt met de Chineesohe regee
ring.
PIRITUS THËELICHTJE
Verbruik: slechts één
vijfde cent per uur
van zijn voorganger kan ontkomen aan
een schadeloosstelling aan de uitgevers.
Het zou, wanneer dit plan uitvoerbaar
wordt geacht, in het voornemen van het
'kabinet liggen deze spelling met ingang
van 1 Januari 1939 ook bij do departe
menten en andere rijksinë tellingen door
te voeren en tevens zulks te verzoeken
aan provinciale en gemeentebesturen.
DE REDE VAN DR COLIJN OP DEN
NATIONALEN FEESTDAG.
Uitzendingen voor luisteraars in het
geheele Koninkrijk.
Ten vervolge op de reeds gepubliceerde
berichten aangaande de radiorede van
minister-president dr H. Golijn op den
nationalen feestdag, wordt ons van be
voegde zijde het volgende meegedeeld:
De rede van den heer Golijn zal op den
nationalen feestdag over de drie Neder
landsche omroepzenders uitgezonden wor
den te 14 uur, waarna te 20 uur eveneens
over de drie zenders een heruitzending
plaats heeft. Het tijdstip van eerste uit
zending te 14 uur is gekozen ten einde
zooveel mogelijk alle Nederlandsche luis
teraars in de gelegenheid te stellen de
toespraak van den heer Colijn aan te
hooren, hetgeen niet het geval zou zijn,
wanneer alleen een uitzending zou plaats
hebben te 20 uur, dat is op een tijdstip
van den dag, waarop in veel plaatsen
godsdienstoefeningen gehouden zullen
worden. Deze uitzending te 14 uur wordt
ten behoeve van de luisteraars in Ned.
Oost-Indië overgenomen, zoowel door de
Phohi- als door de Rijkszenders.
In den nacht, volgende op den natio
nalen feestdag zal de uitzending ten be
hoeve van de luisteraars in West-Indië
door de Phohi- en Rijkszenders herhaald
worden en wel van 0.40 tot 0.55 uur
A.W.T,
HET VERKLAPTE RAADSGEHEIM.
Vervolging ingesteld tegen den
Haagschen journalist.
Wegens het weigeren van
getuigenis in een
strafzaak.
Naar wij vernemen zal de kwestie der
geheime raadsvergadering van 20 Sep
tember te 's-Gravenhage langs anderen
dan den aanvankelijk ingeslagen weg toch
nog aan het oordeel der justitie worden
onderworpen.
Tegen den journalist G. L. Hansen, die
in zijn gemeenteraadsoverzicht eenige
zinsneden schreef, betreffende het in de
geheime zitting behandelde en die zich
liever een gijzeling liet welgevallen dan
de bron van zijn mededeelingen aan de
Justitie te vertellen, is gisteren namelijk
een vervolging ingesteld op grond van
art. 192 van het Wetboek van Strafrecht,
waarin het weigeren van getuigenis in
een strafzaak (in casu tegen het raadslid
N. N.) strafbaar is gesteld.
Als getuige tegen deze zaak zal de rech
tercommissaris J'hr Mr P. G. M. van
Meeuwen optreden.
Wij herinneren er aan, dat de heer
Hansen in December j.l. een drietal we
ken in gijzeling heeft, doorgebracht en dat
bij zijn invrijheidstelling, einde December
het onderzoek tegen het onbekende raads
lid geen positief resultaat scheen te heb
ben opgeleverd, evenmin als in de daarop
gevolgde dagen van Januari, toen de
raadsleden allen door den rechter-oom-
missaris zijn gehoord.
Inmiddels heeft, naar men weet, de
Ned. Journalisten Kring een commissie
in het leven geroepen die omtrent het ver-
schooningsrecht van dan journalist een
onderzoek zal instellen en daarover rap
port zal uitbrengen.
De nu ingestelde vervolging zal het mo
gelijk maken, bij openbare behandeling
een uitspraak in hoogste instantie over
deze voor de journalistiek zoo belangrijke
aangelegenheid te verkrijgen.