A
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD
De strijd in Spanje.
Het Britsche Imperium.
Het incident tusschen
Amerika en Japan geregeld.
Belangrijkste Nieuws
MAANDAG 27 DEC 1937
52c JAARGANG - No. 74
VR A-ANTIVRIES
Uitgave: N. V. Uitgever» - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per reye!
Ingezonden niedeJeelingen 00 ce.it per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
BIJ contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
DE STRIJD OM TERUEL.
Tegenstrijdige berichten.
t D0 tegenspraak in de berichten over
ieruel duurt nog voort. Drie dagen na
de verovering van Teruel, zoo meldde
Havas uit Madrid, zijn nog slechts drie
gebouwen door de opstandelingen bezet:
bet seminarium, de kazerne der Ou ar dia
Civil, en de Bank van Spanje. Het semi
narium is het belangrijkste centrum van
weerstand. Hier bevinden zich 4U0 man
schappen van de Guardia Civil met vrou-
ven, kinderen en talrijke gevangenen,
betgeen een krachtigen aanval belem
mert. De bevelhebbers der regeeringstroe
pen hopen trouwens, dat de belegerden
zich spoedig zullen overgeven. De stad
wordt reeds weer georganiseerd en her-
krijgt geleidelijk haar normale uiterlijk,
telefoon- en telegraaflijnen zijn hersteld
en men kan thans correspondeeren van
teruel met Barcelona en Valencia.
De radio der opstandelingen van Sala
manca meldde daarentegen Zaterdag
avond: de regeeringstroepen, die Teruel
omsingelen, zijn thans onder het vuur
onzer troepen.
De laatste door de regeeringstroepen
m den strijd gebrachte troepen kunnen de
verbindingen naar achter niet meer her
stellen.
De toestand der regeeringstroepen
Wordt steeds moeilijker.
®ru®l wordt langzamerhand een
aadsel. Wie kan er nog wijs uit deze
In 'het artikel in „De Rijkseenheid"
over het huidige wereldgebeuren, de
vorige wéék door ons geciteerd, wordl
ook stilgestaan bij de veranderde positie
van Engeland.
Gewezen werd op de diepe tragiek die
er schuilt in de verzwakking van de
positie en veiligheid van het Britsche
Imperium de laatste jaren. Een zaak
niet alleen voor Engeland, maar ook
voor ons land en onze 'veiligheid van on
eindig veel belang.
„De jaren, dat wij', ook zonder bond
genootschap, waarvoor geen enkele reden
was, hierin op' Engeland konden steunen,
alleen reeds, omdat onze veiligheid en de
handhaving van onzen status-quo ook
voor Engeland een eminent belang wa
ren, zijn of lijken voorbij.
Wel blijft bet wederzijdsche belang be
staan, maar de vroegere almacht van
Engeland, om persoonlijk zijn belang
veilig <e stellen, is voorbij; de afhanke
lijkheid 'van Albion van wat anderen
doen en willen is gegroeid als nooit te
voren en daarmede gaat verloren het
jarenlang door ons gekoesterde en ge
wettigde vertrouwen, dat reeds het Brit
sche belang zelve ons van die zijde een
natuurlijke bondgenootschap zal brengen,
dat ons een beveiliging geeft, waarop wij
werkelijk kunnen bouwen.
De pacifistische politiek van de regee-
ringen-MacDonald veroorzaakte niet al
leen een ernstige verzwakking van Enge-
lands weermaoht 1 hetgeen tenslotte al
tijd weder is in te halen doch had
hetgeen veel ernstiger ia, een zeer
ernstig prestigeverlies tengevolge.
D'it bleek ten duidelijkste tijdens het
Abessijnsche conflict, toen de beproefde
tactiek 'van Engeland het met zijn
vloot kracht bijzetten aan de argumenten
van zijn diplomaten ondanks de on
gekende Britsche vlootconcentraties rond
Italië, volkomen faalde. Mussolini liet
zich niet imponeeren en slingerde 't trot-
sohe Albion de eene beleediging na de
andere in het gelaat. John Bull, in het
bewustzijn van zijn zwakte, kon niet
anders dan het hoofd buigen en zijn mo-
reele nederlaag erkennen. Men zal goed
doen dezen, aan het Britsche prestige
toegebrachten slag, niet te onderschat
ten."
Wie van beschouwingen als deze ken
nis neemt, zal te beter verstaan dat de
Regeering' krachtige maatregelen neemt
tot versterking van de weermacht en dat
het defensie-vraagstuk in onze dagen ge
zien wordt als een zaak van unieke be tee
kenis.
DE JAPANSCHE VERONTSCHUL
DIGINGEN DOOR DE VER. STATEN
AANVAARD.
De Japansche minister van buitenland-
sche zaken, Hirota, heeft Vrijdag den
Ameri'kaanschen ambassadeur, Grew, het
antwoord van Japan op de Amerikaan-
sche nota over 't „Panay"-incident over
handigd.
In de nota betuigt de Japansche re
geering opnieuw 'haar leedwezen, zegt
volledige schadevergoeding toe en geeft
de verzekering, dat definitieve stappen
zullen worden gedaan, om de veiligheid
-van de Amerikaansche burgers en eigen
dommen in China te verzekeren.
Het incident is geheel te wijten aan
een vergissing. Gebleken is, dat de aan
val geheel zonder opzet heeft plaats ge
had.
Gezaghebbende kringen te Washington
geven als hun meening te kennen, dat
het Japansche antwoord niet bevredigend
is. Het spreekt namelijk van het inci
dent met de „Panay", alsof het hier ging
om een „vergissing", terwijl alle Ameri
kaansche rapporten de mogelijkheid van
zulk een abuis uitsluiten.
De door de Japansche regeering gebo
den waarborgen werden onvoldoende ge
acht.
De regeering van de Vereenigde Staten
heeft echter besloten de Japansche ver
ontschuldigingen te aanvaarden. Zij
waarschuwt wel krachtig tegen her
halingen.
De regeeTing der Vereenigde Staten is
van meening, dat het Japansche verslag
over de getroffen maatregelen beant
woordt aan den Amorikaanschen eisch,
uiteengezet in de nota van 14 Dec.
Wat de oorzaken en de omstandighe
den van 'het incident betreft, handhaaft
de Amerikaansche regeering de conclusies
van haar onderzoek. De regeering der
Vereenigde Staten spreekt de hoop uit,
dat de Japansche maatregelen toereikend
zullen zijn om nieuwe aanvallen of on
wettige inmengingen door de Japansche
autoriteiten of strijdkrachten tegen Ame
rikaansche burgers, belangen of goede
ren te voorkomen."
De Amerikaansche nota maakt, naar
men meent, een einde aan de Ameïi-
kaansch-Japansche diplomatieke span
ning, zonder evenwel 'het incident te slui
ten. D'aar de schadevergoeding van Japan
nog vastgesteld moet worden en het ver
trouwen der Amerikaansche regeering in
de Japansche beloften beperkt blijft, zoo
als uit de laatste zinsnede van de nota
blijkt, zal Washington het Japansche op
treden in 'China met de grootste aan
dacht blijven volgen.
Niettemin zal de nota bijdragen tot
kalmeering der gemoederen in de Ver
eenigde Staten, althans voorloopig.
DE GEARRESTEERDE DUITSCHE
PREDIKANTEN.
Weer terug naar de gevangenis.
De Duitsche predikanten der Belijde-
niskerk, die op vrije voeten waren gesteld
om de Kerstdagen in familiekring te kun
nen doorbrengen, hebben bevel gekregen
na de Kerstdagen weer naar de gevange
nis terug te keeren. Hiet verzoek van ds
Niemöller om althans gedurende de
Kerstdagen in vrijheid te worden gesteld,
is afgewezen.
MUSSOLINI WEIGERT VAN ZEELAND
TE ONTVANGEN.
Volgens den Parijschen correspondent
van het R.K. dagblad „Libre Belgique"
heeft Mussolini geweigerd, den ex-pre
mier van België, Van Zeeland, een onder
houd toe te staan, tijdens diens laatste
verblijf te Rome. De Belgische oud-minis
ter was naar de Italiaansche hoofdstad
gekomen teneinde daar nog enkele gege
vens te verkrijgen voor zijn rapport over
de vermindering der tolmuren in Europa,
waaraan hij op verzoek van de regeerin
gen van Parijs en Londen werkt.
In verband met dit onderzoek had Van
Zeeland een onderhoud bij Mussolini aan
gevraagd. Deze zou, volgens den corres
pondent, in afwijzenden zin geantwoord
hebben. De correspondent wijst er nog op,
dat deze afwijzing in Italiaansche hof
kringen nogal wat deining heeft veroor
zaakt. De echtgenoote van den Italiaan-
schen kroonprins is, zooals den lezer be
kend zal zijn, een zuster van koning Leo
pold III.
ENGELSCHE ZENDINGSSCHOOL DOOR
JAPANSCHE SOLDATEN
OVERVALLEN.
.Japansühe soldaten hebben Zondag een
overval gepleegd op- het gebouw van de
Bngelsche zendingsschool der Anglicaan-
sche kerk, te Peking.
De Japansche soldaten braken de poor
ten en de deuren van het gebouw open,
waar zich een Chineesche hoofdonderwiji-
zer bevond. Zij namen diens particuliere
brieven en bescheiden in beslag en ver
dwenen vervolgens. Den Cbineeschen
hoofdonderwijzer namen zij mee. De man
is in de gevangenis gebracht. D'e redenen
van deze arrestatie zijn niet bekend.
KERSTPROGRAMMA VAN RADIO
BOEDAPEST.
„Zie de maan schijnt door de boomen"..
Dat de weg naar een internationaal
programma van. Kerstliederen vol voet
angels en klemmen ligt voor de pro
gramma-leiders van radio-omroepenis
Vrijdagavond weer eens gebleken.
Het radio-station van Boedapest zond
Kerst-liederen van verschillende landen
uit. Duitschland was vertegenwoordigd
door het welbekende „Stille Nacht, hei
lige Nacht", Frankrijk door „Noël".
Vervolgens was Nederland aan de beurt
en daar speelde, keurig vastgelegd op de
zwarte schijf, een A.V.R.O.-orkest: „Zie,
de maan schijnt door de boomen". „Hij
komt, hij komt, St. Nicolaas is daar", enz.
VLIEGTUIG IN BOHEMEN
VERONGELUKT.
Drie dooden.
Een vliegtuig van de Air France, de
F.A.-M.Y.D., dat Vrijdagmiddag om 3 uur
55 uit "Weenen naar Praag was ver
trokken is in Zuid- Bohemen bij' Kas-
perske Hory in een mistbank uit den
koers geraakt en verongelukt. De be
stuurder, een Tsjech, de marconist, een
Franschman, en een passagier, een advo
caat uit Praag, zijn bij het ongeluk om
het leven gekomen.
Het vliegtuig is op ongeveer 1000 M.
op een beboschte heuvel neergekomen.
Het was totaal verpletterd en lag meer
dan 60 c.M. diep in de sneeuw.
PLAN VOOR EEN NIEUWEN
VOLKENBOND
Bij 'de Britsche regeering zouden plan
nen bestaan om in het begin van hef
volgend jaar bij andere mogendheden in
lichtingen in te winnen aangaande de
mogelijkheid van de oprichting van een
nieuwen volkenbond.
Deze nieuwe volkenbond zou los moe
ten staan van het verdrag van Versailles
en minder verstrekkende bevoegdheden
moeten hebben, in het bijzonder wat be
treft de kwestie der sancties. Zoowel
Chamberlain als Churchill schijnen voor
standers te zijn van dit plan.
Er vallen nog geen voorspellingen te
doen, of de Vereenigde Staten, Japan,
Duitschland en Italië tot toetreding be
reid zullen blijken.
DE REVOLUTIONAIRE STAKINGEN
IN FRANKRIJK.
In Frankrijk 'hebben stakers een aan
tal door den staat genationaliseerde fa
brieken van wapentuig bezet. O.m. was
dit bet geval te Colombes. Bijna is het
hier tot een zeer ernstige botsing geko
men.
De Garde Mobile maakte op order van
de regeering aanstalten om de bezette
fabriek te ontruimen. D'e arbeiders gaven
echter te kennen zich daartegen met alle
middelen te zullen verzetten. Aan „mid
delen" ontbrak het hun niet in deze fa
briek van wapentuig. Bovendien werden
zij in hun verzet gesteund door tiendui
zenden die door 't sirene-geloei der be
zette fabriek daarheen waren gelokt. Op
deze dreigementen heeft de regeering
van een krachtdadig ingrijpen afgezien.
De arbeiders zijn meester gebleven van
het terrein. Later hebben de stakers in
eenige fabrieken de bezetting uit eigen
beweging opgeheven.
Ook in andere takken van bedrijf zijn
meer stakingen voorgekomen.
De bestellers 'en vrachtautobestuurders
ivan de Farijsche vraebtdienstonderne-
mingen hebben de scheidsrechterlijke uit
spraak inzake de door hen gestelde
eischen niet aanvaardbaar geacht. Zij
zijn gaan staken.
De bemanningen der in de haven van
Rouaan liggende Fransche schepen zijn
in staking gegaan.
Er is hier sprake van een aantal con
flicten, waarin duidelijk een revolution-
nair plan is te bekennen.
DROEVE KERSTMIS IN HET
HEILIGE LAND.
Felle strijd in het Noorden van Palestina
Terwijl de geheele christenheid Kerst
feest vierde speelden zich in het Heilige
Land bloedige oorlogstooneelen af.
D'e paden, waarop Christus eens wan
delde, zijn thans met bloed doordrenkt
en in de omgeving van de heilige plaat
sen worden dag na dag onschuldige men-
schen neergeschoten en vermoord, meldt
Un. Press.
Over de straatwegen donderen pantser
wagens met dreigende machinegeweren
en op vele uit den Bijbel bekende plaat
sen bevinden zich loopgraven en barrica
des van zandzakken.
De bloedige botsingen, welke het gevolg
zijn van het Arabisch verzet tegen de im
migratie der Joden in Palestina, hebben
circa 1300 dooden 1800 gewonden ge-
eischt.
In plaats van talrijke groepen pelgrims
uit alle deelen der wereld bevolken thans
in khaki gestoken Britsche infanterie
bataljons en politietroepen in blauwe uni
formen de bedevaartplaatsen.
De strijd, die in Noord-Palestina ge
voerd wordt tusschen geregelde troepen
Binnenland.
D'e Eerste Kamer over de Rijksbegrooting.
D'e regeling van den kinderbijslag.
De Eerste Kamer over de vaccinatie.
Buitenland.
Het geschil tusschen Japan en Amerika
bijgelegd?
Revolutionaire stakingen in Frankrijk.
De onlusten in Palestina.
ANTIROEST
i Vraagt Uw garagehouder
f 3.50 per 5 liter" bus
en terroristische benden neemt den vorm
aan van een waren veldslag. Vrijdagmid
dag waren reeds 22 rebellen gedood.
De autoriteiten hebben besloten de
grens tusschen Syrië en Palestina te slui
ten.
Havas meldde Zaterdag uit Jerusalem:
De achtervolging van een bende A racis
ten in het Noorden des land- n-
nacht voortgezet. To midderna v wen
naar schatting 40 Arabieren gedood. Tal
van bandieten werden gewond. De ge
vechten hebben zich voorgedaan in de bij
de grens gelegen bergen tusschen Akk.ro,
Safed en Tiberias.
De actie tegen de gewapende benden in
Noord-Palestina duurde gisteren reeds
vier dagen.
Bij het vallen van den avond duurde
het gevecht in Galilea nog steeds voort
D'e politie heeft in het Noorden des lands
vele huiszoekingen verricht. Militairen
hebben verscheidene huizen bezet.
Mej. A. M. ,T. de Wilde, dochter van
den minister van Financiën, trad Don
derdag te Den Haag in het huwelijk
met den heer J. v. Andel, leeraar aan
het Christ. Lyceum in de residentie
De tinbaggermolen „Karimata", welke voor rekening van de N.V. Gemeenschappelijke Mijnbouw Mij. Billiton
bij Smit's Scheepwerf te Kinderdijk in. aanbouw is, zal in Juli a.s. gereed komen en naar Indië worden gesleept.
Hemden korter
Minister Goering, Duitschlands econo
mische dictator, heeft verordend, dat de
manshemden 5 c.m. korter gemaakt moe
ten worden dan tot dusver gebruikelijk
was.
Daardoor wordt een belangrijke be
sparing op de grondstoffen verkregen.
'Wanneer men zoo met de kleeding
voortgaat, 'kan men nog heel wat bespa
ren I
Ongelukken in Amerika.
Bij Wellsburg in den Amerikaanschen
staat "West-Virginië is een auto met zes
jongelieden in het water gereden. De in
zittenden kwamen om het leven.
Te Pittsburg zijn de locomotief en de
tender van een trein van een 15 meter
hoogen spoordijk gereden en op straat te
recht gekomen. Twee menschen werden
gedood, zeven gewond.
Te Turner in Maine brak brand uit in
een huis, waar twintig menschen het
Kerstfeest vierden. Twee kinderen en
drie volwassenen vonden in de vlammen
den dood. Twee menschen, die te hulp
wilden komen, liepen ernstige brandwon
den op.
Het aantal slachtoffers van het ver
keer tijdens de Kerstdagen in de Ver
eenigde Staten bedroeg 132.
HET SPELLINGVRAAGSTUK.
Blijkens het voorloopig verslag van de
Eerste Kamer over de Rijksbegiooting,
drongen vele leden er op aan, dat de Re
geering ten spoedigste een einde zou ma-
