Nanking door de Japanners bezet
Spoorwegvervoer op Zondag.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
DINSDAG 14 DEC. 1937
52e JAARGANG - No. 64
In de goede richting.
Washington stelt
vier eischen aan Japan.
Het wetsontwerp tot wij
ziging van de Dienstplicht
wet aangenomen.
Met 63 tegen 32 stemmen.
In de vergadering van heden
middag van de Tweede Kamer is
het wetsontwerp tot wijziging van
de dienstplichtwet met 63 tegen
32 stemmen aangenomen.
Tegen stemden de Soc. Demo
craten, de Vrijzinnig Democraten,
de Christen Democraten en de
Communisten.
Uit de Provincie.
Pit nummer bestaat uit 2 bladen.
EERSTE BLAD
Belangrijkste Nieuws
MIDDELBURG.
ZUID-BEVELAND.
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Yorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
AboisHSEïecieprljB pep fewttfiaü
Weekabo r.aeïtisnten voor MUStibHuiifg
Goes en Vüssingen i 0.20
Losse oumr.iers S cent
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Advertentiën 39 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of nsolto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
De toezegging van den Minister van
Waterstaat inzake het spoorwegvervoer
op Zondagen zal in breede kringen met
instemming worden begroet.
De laatste jaren was het zoo, dat door
de Spoorwegen, met stilzwijgende toe
stemming van de overheid, het reizigers
verkeer op Zondag werd bevorderd.
Niet alleen werd vervoerd wat zich
daartoe aanbood, maar door het inleggen
van goedkoope treinen werd ook het ver
voer krachtig gestimuleerd. Met als ge
volg onnoodige arbeid van het spoorweg
personeel en bevordering van de ont
heiliging van den Dag des Heeren.
De jongste Troonrede, waarin werd
aangekondigd dat de Overheid zich zou
onthouden van aanmoediging van alles
wat tot ontheiliging van den wekelijlk-
schen rustdag aanleiding geeft, wekte
de hoop, dat nu eindelijk met dit, tegen
de wetten des lands ingaande systeem
zou worden gebroken.
Deze verwachting is niet beschaamd.
De minister van Waterstaat heeft
thans duidelijk uitgesproken dat het
Zondagsvervoer tegen speciale lage ta
rieven door de spoorwegdirectie niet be
hoort te worden bevorderd en dat bet
maken van reclame voor het Zondags-
vervoer achterwege behoort te blijven.
Zoo gaat het in de goede richting!
Aan den minister van Waterstaat
brengen wij voor dit optreden gaarne een
woord van dank.
Schadevergoeding, bestraffing, excuses en
waarborgen.
Naar aanleiding van het tot zinken
brengen van de Amerikaansohe kanon
neerboot „Panay" door Japansche vlie
gers, heeft President Roosevelt giste
ren door tusschenkomst van zijn minis
ter van Buitenlandsche Zaken, Gordell
Huil, den Japanschen ambassadeur te
Washington, Saito, een boodschap laten
overhandigeen.
In deze boodschap geeft de president
der Vereenigde Staten uiting aan zijn diep
leedwezen en groote bezorgdheid over het
willekeurige bombardeeren van Ameri-
kaansehe en andere niet-Ghineesche sche
pen op den Jangtse. Roosevelt verzoekt
den ambassadeur, keizer Hirohito zelf
van deze gevoelens op de hoogte te bren
gen.
In aansluiting aan de overhandiging
aer boodschap stelde Gordell Huil namens
de Amerikaansche de volgende 4 eischen
aan de regeering van Japan:
1. Volledige schadevergoeding aan de
slachtoffers.
2. Bestraffing der schuldigen.
3. Aanbieding van verontschuldigingen
door Japan.
4. Waarborgen tegen herhaling van
dergelijke voorvallen.
Huil deelde den ambassadeur mede,
dat de Amerikaansche regeering nog op
de gedetailleerde gegevens omtrent de om
standigheden wacht, waaronder het inci
dent zich heeft afgespeeld. Zoodra deze
gegevens ontvangen zijn zullen de eischen
aer Vereen. Staten in een uiterst krach
tige bewoordingen gestelde protestnota
nader geformuleerd worden.
JAPAN
BIEDT VERONTSCHULDIGINGEN AAN
Saito stelde Huil ervan in kennis, dat
by van Hirota, den Japanschen minister
van buitenlandsche zaken, opdracht had
gekregen, het leedwezen van de Japan
sche regeering tot uitdrukking te brengen,
verontschuldigingen aan te bieden en mee
e deelen, dat de Japansche regeering al
les in het werk stelt om de overlevenden
van de „Panay" zooveel mogelijk te hel
pen.
Naar op 't Witte Huis verklaard werd,
ai de te volgen politiek der regeering
betrekking tot het zinken van de
anay^ gebaseerd zijn op nationalen,
Patriottischen grondslag, waarbij politie
ke overwegingen niet meetellen,
DE BESCHIETING VAN DE BRITSCHE
KANONNEERBOOTEN.
Een mededeeling van Eden In het
Lagerhuis.
Er heerschte gistermiddag in het La
gerhuis een eenigszins geladen stemming
en toen het vragenuur aanbrak, werd van
verscheidene zijden gevraagd, of de re
geering geen nadere mededeelingen kon
doen over de Japansche aanvallen op de
Britsche kanonneerbooten in de Jangtse?
Eden antwoordde, dat de berichten juist
waren, en dat de Britsche schepen tot
viermaal toe waren aangevallen. O p d e n
ernst van deze incidenten
behoefde hij wel nauwe-
lijks te wijzen, maar hij verzocht
met het oog op de nog niet te overzien©
gevolgen om vandaag niets meer te be
hoeven te zeggen. Er kwamen geregeld
nieuwe rapporten binnen en de regeering
was in nauwe verbinding met die der
Vereen. Staten.
Desniettemin vroeg Mander hoe het
maken van verontschuldigingen door den
Japanschen opperbevelhebber te rijmen
viel met het door Reuter geseinde bevel
van den vice-admiraal om alles neer te
schieten wat in den weg stond?
Eden antwoordde, dat dit juist een der
vragen was, die de regeering bezig was
nader te onderzoeken.
Naar Reuter verder meldt, had Eden
's morgens reeds met Chamberlain over
leg gepleegd over het gebeurde. Zij waren
juist hierover aan het praten, toen de
Amerikaansche zaakgelastigde zich bij
Eden liet aandienen om met hem van ge
dachten te wisselen over de aanvallen op
de Britsche en Amerikaansche schepen.
Nader wordt nog gemeld:
Washington en Londen staan voortdu
rend met elkaar in contact, waar het de
gebeurtenissen in het Verre Oosten be
treft.
Men acht het zeer waarschijnlijk, dat
deïe samenwerking nog nauwer zal wor
den, nu schepen van beide landen aange
vallen zijn.
Het Verre Oosten vormt thans het ern
stige probleem, dat alle aandacht, zoowel
de Amerikaansche als van de Britsche
regeering opeisoht.
De Chineesche strijdkrachten
teruggetrokken.
Het hoofdkwartier van generaal Mat-
soei meldt, dat Nanking bij zonsonder
gang geheel door de Japanners bezet is.
De Japansche troepen hadden gister
ochtend de Chineesche regeeringsgefoou-
wen te Nanking bezet, Eenige uren eer
der waren de ambtswoning van Maar-,
schalk Tsjang Kai-sjek en de militaire
academie bezet.
Maarschalk Tsjang Kai-sjek heeft den
Ghineesohen strijdkrachten bevel gegeven
zich terug te trekken, daar hij geen
menschenlevens wensebt op te offeren
voor de verdediging van een stad, die uit
militair strategisch oogpunt geen waarde
meer voor de Chineezen heeft.
D'e maarschalk heeft verklaard, dat de
ontruiming van Nanking niet van in
vloed zal zijn op de plannen der regee
ring om den tegenstand tegen de Japan
ners met kracht voort te zetten.
Van Chineesche zijde wordt beweerd,
dat er nog steeds belangrijke Chineesche
troepenafdeelingen tusschen de westelijke
stadswallen en den Jangtseoever liggen,
die zioh met grooten moed verdedigen.
In een Japansch communiqué wordt
medegedeeld, dat ongeveer 2500 krijgsge
vangenen buiten de muren van Nanking
gemaakt zijin, terwijl het Chineesche gar
nizoen te Tsjin'kiang, groot 20.000 man,
dat zich op Nanking terugtrok, geleide
lijk tot 3000 man verminderd was, die
vernietigd zijln toen zij" de achterhoede
van de Japansche troepen, die de Chi
neesche hoofdstad belegerden, aanvielen.
EEN NIEUW CHINEESCH BEWIND
Tsao-Koen zou president der Republiek
worden.
Nu Nanking is gevallen, zal men te
P'eiping overgaan tot de vorming van een
voorloopige regeering der republiek Chi
na. Hiervan zullen deel uitmaken twee
voormalige presidenten der Chineesche
republiek, drie oud-premiers, vijf oud
ministers van financiën en vier oud-mi
nisters va nstaat, die allen verantwoor
delijke functies zullen bekleeden.
De voorloopige regeering zal onder
verdeeld worden in drie commissies, een
wetgevende, een uitvoerende en een
rechterlijke.
De wetgevende commissie zal onder
leiding staan van dr Tang-Teh-Ho, voor
malig minister van binnenlandsche zaken
en financiën.
De voorloopige regeering zal een ma
nifest uitgeven, waarin de Nanking-re-
geering gehekeld zal worden wegens
slecht bestuur.
Het totalitaire staatssysteem zal afge
keurd worden en tevens zal te kennen
worden gegeven, dat de voorloopige re
geering alle verdragen eerbiedigen zal,
die gesloten zijn tussohen China en die
buitenlandsche mogendheden, wellke
vriendschappelijke betrekkingen met Chi
na handhaven. Tevens zal het manifest
de noodzakelijkheid in het licht stellen,
om het Chineesche volk te rehabiliteeren.
De voorloopige regeering zal de com
munisten uitroeien, doch de diensten van
die leden van de Kwo-Min-Tang aan
vaarden, die begrijpen, dat het leidende
beginsel voor de voorloopige regeering
hecht gevestigd is.
Tenslotte omvat het platform van de
voorloopige regeering samenwering met
Japan en Mandsjoekwo, onderdrukking
van het communisme, economische en
industrieele ontwikkeling, herstel van de
boerendorpen en bespoediging van de
autonomie.
SNEEUWSTORMEN TEISTEREN DE
BRITSCHE KUSTEN.
Een meisje in de sneeuw omgekomen.
Sneeuwstormen en overstroomingen
teisterden gisteren Brittannië en zijn kus
ten. Schotland is gestriemd door de
zwaarste sneeuwstormen, die men hier in
tien jaar heeft meegemaakt en vele dor
pen waren geheel van alle verkeer en te
lefonische verbinding afgesneden. Tal van
wegen zijn onbegaanbaar. In het Zuiden
en Oosten van Engeland zijn groote ge
bieden overstroomd en staan vele wegen
blank.
Natuurlijk bemoeilijkte de storm ook
de scheepvaart. Vele schepen konden
slechts met groote vertraging de haven
bereiken.
Op het vliegveld te "Croydon woei een
goederenvliegtuig, dat uit Parijs aan
kwam, omver. Een vleugeltop werd be
schadigd, evenals het onderstel, maar de
piloot bleef ongedeerd. Er waren geen
passagiers aan boord.
In Noord-Yorkshire is de sneeuwjacht
het hevigst en ligt de sneeuw op sommi
ge punten bijna twee meter hoog.
Een gezelschap van twee meisjes en
twee jongemannen uit Sheffield, dat een
wandeltocht op de heide tussohen Yorks
hire en Berbyshire was gaan maken, ver
dwaalde in een sneeuwstorm en moest
den nacht in een sneeuwkuil doorbrengen
Een der meisjes bezweek aan de gevolgen
en haar drie metgezellen moesten het lijk
achterlaten om 's morgens hulp te gaan
zoeken. Het tweede meisje kwam in uit-
geputten toestand ih een boerderij aan.
ORKAAN AAN WESTKUST DER V. S.
Duizenden dakloozen, groote schade.
Koudegolf in het Oosten.
Van Mexico tot aan 'de Aleoeten heeft
langs de geheele kust van de Stille Zuid
zee een orkaan gewoed, die naar raming
een schade van vijf millioen dollar aan
gericht heeft. Tien menschen zijn omge
komen, duizenden zijn dakloos.
Vooral in Californië ging de orkaan met
slagregens gepaard, met het gevolg dat
20 steden onder water staan.
In het Oostelijk deel der Vereen. Staten
is het een koudegolf', die de bevolking
zwaar moet lijden. Hevige regenval in den
staat New York heeft tot gevolg gehad,
dat uitgestrekte deelen van dezen staat
sinds dagen volkomen ingesneeuwd zijn,
waardoor in de getroffen gebieden groote
schaar-schte aan levensmiddelen en aan
brandstof is ontstaan.
Ook in Virginia is bet bitter koud. Hier
zijn 16 personen als gevolg van de koude
bezweken.
DE WERKLOOSHEID IN
ZWITSERLAND.
Hoofdzakelijk tengevolge van seizoen
invloeden is bet aantal werkloozen gedu
rende de maand November met 14.198
gestegen. E'ind November bedroeg hel
aantal werkloozen 71.002 tegenover 56.804
einde October en 96.541 einde November
1936. Vergeleken met het vorige jaar is
dus een belangrijke verbetering ingetre
den.
ERNSTIG MIJNONGELUK IN
ZUID-AFRIKA.
De bliksem beeft een electrischen draad
getroffen bij' den ingang van een schacht
eener mijn te Johannesburg met het ge
volg, dat op meer dan 1000 meter on
der den grond elf dynamietpatronen tot
ontploffing werden gebracht.
Acht inheemsche mijnwerkers zijn om
het leven gekomen.
Manoeuvres bij het Suezkanaal.
In het gebied van het Suezkanaal hiel
den Engelsche troepen gistermorgen
groote manoeuvres. Het onderwerp was,
de verdediging van het Suezkanaal tegen
vijandelijke aanvallen van de Egyptische
landzijde.
Standpunt van Minister Van Buuren.
Het stilleggen van het geheele open
baar vervoer op Zondag of de invoering
van een algemeenen wékelijkschen rust
dag buiten den Zondag acht Minister
van Buuren, naar hij in de M. van A.
in zake de begroeting van het Verkeers-
fonds opmerkt, maatregelen, die prac-
tisch niet doorvoert)aar zijn.
De in de Troonrede aangekondigde ont
houding door de Overheid" van aanmoe
diging van alles wat tot ontheiliging van
den wekelijkschen rustdag aanleiding
geeft, leidt op het gebied van het spoor
wegverkeer tot deze toepassing, dat van
de zijde der spoorwegdirectie Zondags-
vervoer tegen speciale lage tarieven niet
behoort te worden bevorderd.
Het maken van reclame voor
dat Zondagsvervoer is mede
onder bet begrip aanmoedigen
te verstaan en behoort dus ook
achterwege te b 1 ij v en.
Het inleggen van extra treinen op Zon
dag in de gevallen, waarin daaraan be
paaldelijk behoefte bestaat, waarbij ver-
voerprijzen naar het ministerieel goedge
keurde Nederlandsche Reizigerstarief be
rekend worden, is met het hiervoor ver
meld standpunt niet in strijd.
De Minister zal er nauwlettend voor
waken, dat bij de voorziening in de
zoo juist bedoelde vervoersbehoeften, de
godsdienstige en gezinsbelangen van het
personeel zooveel mogelijk worden be
hartigd.
Dat overigens de regeling van den
dienst en van de dienstvervulling op
Zondag zoodanig dient te zijn, dat het
personeel zoo min mogelijk in zijn gods
dienstige belangen wordt geschaad, is
ook de meening van den Minister, en
zal door hem zooveel mogelijk worden
nagestreefd.
EEN BRUG OVER DE ZANDKREEK?
Blijkens de M. v. A. inzake het Ver-
k^ersfonds pleegt de minister thans over
leg met het provinciaal bestuur van Zee
land over de vraag, of op de over de
Zandkreek tusschen Noord- en Zuid-Be
veland te bouwen brug al of niet tol zal
worden geheven. Hij streeft er naar de
beslissing hieromtrent zooveel mogelijk
te bespoedigen.
PERSONEEL BIJ SLUIZEN EN
BRUGGEN.
In de Memorie van Antwoord op de
begrooting van Waterstaat vermeldt de
minister omtrent het personeel bij de
sluizen en bruggen van het kanaal
Hansweei t-W e m e 1 d i n g e, dat de
gemiddelde diensttijd per week als volgt
is: Aan de sluizen te Hansweert 67 uur
20 minuten, aan de sluizen te Wemel-
dinge 67 uur 35 minuten, aan de Schore-
brug 70 uur 30 minuten en aan de Post-
brug 63 uur.
Aan deze sluizen en bruggen heeft
het personeel om de andere week een
vrijen Zondag van 36 uur. Te Hansweert
wordt deze om de twaalf weken vervan
gen door een weikdag met 12 uur vrij.
De minister is aanvankelijk van mee
ning, dat van te lange diensttijden niet
kan worden gesproken. De gebondenheid
is door het feit, dat de woningen meest
al in de onmiddellijke nabijheid' zijn ge
legen, ook niet bijzonder bezwarend. In-
tusschen is de minister bereid de dienst
en rusttijden aan de genoemde sluizen
en bruggen in nadere beschouwing t9
nemen.
Omtrent de personeelsformatie bij' de
sluizen te Hansweert wordt ver
meld, dat te Hansweert en Wemeldinge,
behalve de havenmeester, in de leidende
functies dienst doen een sluismeester
en een hulpsluismeester. Zij verrichten
Buitenland.
Vergadering Stalen van Zeeland.
Ordening van den eieren-export.
Vergunningsstelsel voor vrachtauto's.
Het spoorwegvervoer op Zondag.
Binnenland.
Italië uit den Volkenbond.
Ontstemming in Amerika en Engeland
over het optreden van Japan.
Sneeuw en koude in Engeland en Ame
rika.
dien dienst te .samen. Voor het geven
van Zondagsrust aan deze ambtenaren
valt de oudste sluisfcnecht van des Za
terdagsavonds 10 uur tot des Zondags
morgens 8 uur voor één van beiden in,
evenals bij afwezigheid van sluismeester
of hulpsluismeester wegens ziekte of ver
lof. Eenige aanleiding voor wijziging in
de formatie ziet de minister niet. Een
andere vraag is het, of bij het drukker
worden van de scheepvaart aanleiding
kan bestaan om een tweeden hulpsluis^
meester aan de sluizen te benoemen en
daardoor den dienst van bet leidende
personeel te ontlasten. Hierop blijft de
aandacht gevestigd.
Rooien van boomen. B
en W. stellen den Raad voor over te gaan
tot rooiing van 112 boomen, w.o:. 4 strui
ken, 1 abeel, 3 tronk-iepen, 5 kleine iepen
en overigens iepen van gewone grootte.
5 boomen zijn dood, de overige min of
meer ziek.
Poortgebouwtje Ha
ring p 1 a a t s. Op verzoek van de
commissie van Einancien besloten B. en
W. destijds om hun voorstel tot den bouw
van een poortgebouwtje op de Haring
plaats van de agenda voor de vergade
ring van 6 October af te voeren.
Naar het oordeel van B. en W. kan
thans voldoende over den toestand ter
plaatse worden geoordeeld en adviseeren
zij tot het nemen van een beslissing over
hun voorstel.
In een perceel aan de Nieuwe Ha
venstraat in Den Haag is het minderja
rige meisje W. R. H., wier opsporing
door de alhier woonachtige ouders was
verzocht, aangehouden. Zij' is op trans
port gesteld naar haar woonplaats.
's Gravenpolder. Zaterdag j..l werd
hier aangetroffen een Iersche Setter,
waarvan de eigenaar onbekend is. Deze
hond is tegen vergoeding van gemaakte
kosten terug te bekomen bij den gemeen
teveldwachter.
Kruiningen. Uitslag Damwedstrijd tus
schen Kruiningen II en Ierseke II:
J. v. d. ParelD. van Beveren afge
broken; J. C. KosterC. de Rooy afge
broken; F. v. d. BergeA. de Koeier af
gebroken; E. de BelG. Goeman 20; J.
van WattemF. v. d. Boomgaard O-2;
M. DekA. Mol 02, M. de BackM.
G. Huisson 20; J. OlreeW. Poley O
2, M. Blok—A. Dane 1—1, J. de Bel
G. Lindenbergih 20. Totaal 77.
Ierseke. Militair vliegtuig ge
land. Het militair vliegtuig 629 heeft
op weg van Soesterberg naar Vlissingen
'tengevolge van motorstoring, moeten lan
den op een stuk land in den St. Pieters-
polder nabij de hoeve van den heer De
Rijke. De inzittenden, de sergeanten Ahrt
en Dolron bekwamen geen letsel. Het
vlietuig zal worden gedemonteerd.
Borssele. D"e Oranjevereeniging die
slapende was, isi ontwahkt. Het ligt in
de bedoeling, den derden Vrijdag na de
te verwachten blijde gebeurtenis in het
Koninklijk huis een feest te organiseeren.
