De toestand van Prins Bernhard.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD
De nachtrust was bevredigend.
Medeleven van Kabinet en
Parlement met de
Koninklijke Familie.
Belangrijkste Nieuws
WOENSDAG 1 DEC. 1937
52c JAARGANG - No. 53
fransch-britsche
besprekingen.
nanking bereidt zich op
gebeurtenissen voor.
nieuwe belgische kabinet.
De Prins zal nog gerulmen tijd absolute rust moeten houden.
Uitgave: N. V. Uitgever»-Maatechapplj
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goe»
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnenientaprijs f2.50 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goe» en Viissingen f 0.28
Losse nummer» 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 00 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
18 cent extra
BI] contract belangrijke korting
Pit nummer bestaat uit 2 bladen
DE ONRUST IN PALESTINA.
Politiemannen vermist.
De politie te Haifa zoekt ijverig naar
de bende terroristen, die de laatste aan
slagen in Noord-Palestina gepleegd heb
ben. Te Nazareth heeft men in een huis
bommen en munitie gevonden; de huis
eigenaar is in hechtenis genomen. In een
dorp bij Nazareth zijn eveneens wapens
en munitie gevonden.
Onder geheimzinnige omstandigheden
worden een piolitiesergeant en twee agen
ten vermist, alle drie Palestijnen. Het
gebied wordt door een versterkte politie
macht afgezocht. Van de heuvels op 24
kilometer ten Oosten van Haifa, waar de
politiemannen het laatst gezien zijn, is
een hevig vuren geboord.
Nader wordt gemeld, dat men gelooft,
dat de drie vermiste politieagenten in
handen gevallen zijin van een gewapende
bende, die zich in oostelijke richting be
weegt in de heuvels van Nazareth.
Chautemps en Deibos uit Londen
vertrokken.
In het Engelsche Lagerhuis heeft de
premier in antwoord op een vraag van
Attlee, den leider der oppositie, de ver
wachte verklaring afgelegd over de jong
ste besprekingen met Chautemps en Del-
bos.
In het communiqué wordt gezegd, dat
de Fransche premier uit den mond van
Lord Halifax zelf verslag had ontvangen
van zijn bevindingen in Duitschland, die
hadden geholpen de oorzaken van mis
verstanden weg te nemen en over het ge
heel de atmosfeer te doen klaren.
Een voorloopig onderzoek was gedaan
in de koloniale kwestie en deze
was van alle zijden bekeken. Men ge
voelde, dat dit vraagstuk niet als een
geïsoleerde kwestie kon worden behan
deld, te meer, omdat er een aantal an
dere landen bij betrokken was. De twee
regeeringen waren tot de conclusie ge
komen, dat de kwestie dieper moest wor
den bestudeerd.
Ten aanzien van de niet-inmen-
g i n g in Spanje, was men het er
over eens, dat deze politiek gebleken is
in alle opzichten juist te zijn. Men besloot
dan ook haar voort te zetten.
De Britsche en Fransche ministers be
handelden eveneens den toestand in
liet Verre Oosten, over den ernst
waarvan zij het ten volle eens waren. Zij
bleken eensgezind te zijn in hun bereid
heid om met andere, in gelijke omstan
digheden verkeerende mogendheden
samen te werken, tot bescherming van
de rechten en belangen en tot het vol
doen aan de verplichtingen, voortvloei
end uit de internationale verdragen, op
dit gedeelte van de wereld betrekking
hebbend.
Na de voorlezing van het communiqué
door Chamberlain stelde majoor Attlee
de vraag of het de bedoeling was, de be
sprekingen uit te breiden tot andere
landen.
Hierop antwoordde de premier: Wij
moeten er rekening mede houden, dat
andere landen in de besprekingen wor
den betrokken.
Tegelijkertijd zou ik er echter op wil
len wijzen, dat wij naar mijn meening
nog niet zoover zijn gekomen, dat on
middellijke uitbreiding der besprekingen
gewenscht is, ofschoon het in een later
stadium zoover zou kunnen komen.
Om half vijf gistermiddag zijn Chau
temps en Delbos uit Londen vertrokken.
De Chineesche autoriteiten te Nanking
zijn bezjg de kunstschatten van zeldzaam
groote waarde over te brengen naar een
geheime bestemming.
Mevrouw Tsjiang Kai-sjek blijft hier
niet haar echtgenoot, die zich zeer tevre-
den heeft betoond over de verdedigings
werken van de stad. In de straten zijn
reeds prikkeldraadversperringen aange
bracht en de bussen rijden niet meer.
Alleen de armste inwoners blijven daar
zij geen geld 'hebben om te vertrekken.
REGERINGSVERKLARING VAN HET
Gistermiddag werd de regeeringsver-
klaring in Kamer en Senaat te Brussel
voorgelezen, achtereenvolgens in bei
Fransch door den eersten minister Jan-
son en in het Vlaamsch door de Man, mi
nister van Financiën. In deze verklaring
worden de volgende hervormingen in het
vooruitzioht gesteld: een wet op de ver
plichte werkloosheids- en invaliditeits
verzekering; aanstelling van een ko
ninklijken commissaris, die de problemen
der pensioenen zal bestudeeren; de op
richting van een Vlaamsche en een Waal-
sohe Cultureele Raad bij het ministerie
van Onderwijs; splitsing van de weten
schappelijke Academiën en de militaire
i opleiding; oplichting in het leger van
Waalsche en Vlaamsche divisies; maatre
gelen tegen het misbruik inzake loterijen;
een nieuwe wet op de vervolging van las
ter en beleediging.
Ernstige overstroom Ingen In
Mldden-Anatollë.
De zeer hevige regenval der laatste da
gen heeft groote overstroomingen ver
oorzaakt in de gebieden van midden-Ana-
tolië.
Heele kudden schapen zijn door het
water meegesleurd en veertig huizen zijn
ingestort.
Of er menschenlevens te betreuren zijn,
kan nog niet worden vastgesteld.
Driehonderd gezinnen zijn dakloos ge
worden.
Ook het gebied rond Elbistan en rond
Smyrna is zwaar geteisterd.
Aan de Zwarte Zee woeden nog steeds
hevige stormen, zoodat de scheepvaart ge
heel moest worden stilgelegd.
Gepoe verricht huiszoekingen in de
Sovjet-ambassade te Warschau.
In de sovjet-ambassade te Warschau is
door een uit zes manschappen bestaande
Gepoe-afdeeling huiszoeking gedaan. De
enquête, die 's morgens begon, duurde tot
in de late avonduren voort.
De Gepoe-inquisiteurs hadden het voor
namelijk gemunt op de particuliere ver
trekken van den sovjet-ambassadeur
Dawntzan en de werkkamer van diens,
eveneens te Moskou gearresteerden pers
chef Alexandrof.
Zooals bekend, zijn de ambassadeur en
zijn perschef onlangs naar Moskou ont
boden en sindsdien is niets meer over
hen vernomen.
De Gepoe-afdeeling moet met den buit,
een zestal dossiers, naar Moskou zijn te
ruggekeerd.
Nazi-leider in Hongarije veroordeeld.
Het gerechtshof van Boedapest heeft
majoor Szalassy, den voorzitter van de
Hongaarsch nationaal-socialistisehe par
tij tot tien maanden gevangenisstraf ver
oordeeld, wegens beleediging van het
Hongaarsche volk, misdaad jegens den
Hongaarschen staat en de maatschappe
lijke orde.
Korts Berichten.
Gisterochtend zijn in het Bois de
Boulogne te Parijs achttien kisten met in
totaal 566 scherpe handgranaten gevon
den.
AMENDEMENTEN OP DE DEFENSIE-
BEG ROOT ING.
Schrapping van eersten termijn voor
kruiser voorgesteld.
De Tweede Kamerleden Schilthuis,
Oud, Joekes, mevrouw Bakker-Nort en
Ebels hebben een aaantal amendementen
op de begrooting van defensie ingediend,
waarvan de bedoeling is, vooralsnog geen
gelden uit te trekken voor den eersten
termijn van aanbouw van een vervangen-
den kruiser.
DE SCHULDVRAAG BIJ HET
ONGELUK VAN DEN PRINS.
Heeft men één zijde van viaduct
vergeten?
Het onderzoek naar de schuldvraag
van het ernstig ongeluk, dat Prins Bern-
hard overkwam, is nog in vollen gang.
Mien is o.a. bezig uit te zoeken, wie de
verantwoordelijkheid draagt van de
slechte veiligheidsmaatregelen, die op den
drukken Muiderstraatweg bij het viaduct
genomen waren. Er waren moeilijkheden
gerezen tusschen de Spoorwegen en Wa
terstaat over het zandvervoer. Ten slotte
heeft Waterstaat toegestaan, dat het
zandvervoer over 'den rijksstraatweg
mocht geschieden, indien de aannemer
van het werk „voor de veiligheid van het
verkeer" aan één zijde een roode vlag en
'e avonds een lantaarn plaatste. De aan
nemer heeft dezen maatregel genomen,
en er zelfs nog een waarschuwingsbord
bij geplaatst.
Niemand beeft hem echter verplicht
ook aan de andere zijde van het viaduct
denzelfden maatregel te treffen. Daar
heeft Waterstaat niet aan gedacht 1
Maar de vraag rijst of ook deze thans
genomen maatregelen wel afdoende zijn.
De particuliere secretaris van Z. K. H.
Prins Bernhard, jhr. mr C. Dedel, heeft
gisteravond half acht het volgende com
muniqué verstrekt:
„De toestand van Prins Bernhard blijft
bevredigend, al lijdt de Patiënt nog wel
aan hoofdpijn. Reeds vroeg in den avond
is de Prins rustig in slaap gevallen."
Zoowel de chirurg, drC. Knapper,
die de verwondingen van Z. K. H. be
handelt, als de neuroloog van het Bur
gerziekenhuis, dr G. T. Valkenburg,
wien dadelijk de speciale zorg toever
trouwd is ten opzichte van de hersen
schudding van den Prins, is over het ver
loop tot dusver tevreden. De genezing
der wonden heeft een gunstig ver
loop en ook wat de hersenschudding
betreft kan van een hoopvolle situatie ge
sproken worden.
Het is evenwel te verwachten, dat de
verpleging van Z. K. H. in het Burger
ziekenhuis nog eenige weken zal moeten
duren. Het zou in het voornemen van H.
M. de Koningin en Prinses Juliana lig
gen, voorloopig nog haar intrek in het
ziekenhuis in de Linnaeusstraat te hou
den.
H. K. H. heeft gelukkig den schok, na
het vernemen van het ernstige ongeval
haar gemaal overkomen, goed doorstaan,
en haar toestand is zeer goed. Z. K. H.
is door Haar verblijf en tevens door de
aanwezigheid van H. M. de Koningin in
het ziekenhuis zeer gerustgesteld.
De particulier-secretaris van Prins
Bernhard, verstrekte hedenmorgen het
volgende communiqué:
Prins Bernhard is tevreden over zijn
nachtrust. De hoofdpijn is minder gewor
den. De hoofdwonde werd vanmorgen op
nieuw verbonden. Ze blijkt goed te gene
zen. Overigens is de toestand onveran
derd.
De Prins zal nog geruimen
tiju absolute rust moeten
houden.
D'e hofjager Van der Spek had even
eens een goeden nacht.
De operatie van de knieschijf zal ver
moedelijk aan het eind van deze week
plaats hebben.
De Voorzitter van de Tweede
Kamer, mr J. R. H. van S c h a i k,
heeft gisteren bij de opening van de ver
gadering de volgende rede gehouden:
De dag van gisteren heeft in den lande
schrik en ontsteltenis te weeg gebracht.
Over de zon van geluk, die van uit het
Koninklijk huis in toenemende mate hare
warme stralen over het Nederlandsche
volk doet neerdalen, trok eensklaps een
donker floers.
Intusschen mogen wij ons gelukkig
prijzen, dat de gevolgen van het aan
Prins Bernhard met diens geleider over
komen ongeval minder ernstig zijn dan
aanvankelijk kon worden gevreesd. Ik
weet, de gevoelens der Kamer te ver
tolken, als ik zeg, dat zij ten volle deelt
in de bezorgdheid die zich van het Ko
ninklijk gezin heeft meester gemaakt, dat
zij levendig beseft, hoezeer Hare Majes
teit de Koningin, als liefdevolle en zorg
zame moeder door het gebeurde moet zijn
getroffen, en dat zij voor alles meeleeft
in de angstige spanning van Haar, die
met de blijde vreugde van de naaste toe
komst in het verschiet, aan den dagelijk-
sohen steun van haren gemaal op dit
oogenblik meer dan ooit behoefte zal
hebben.
God geve, dat Zijn Koninklijke Hoog
heid spoedig algeheel hersteld naar den
huiselijken haard kunne wederkeeren.
De Minister van Buitenland-
sche Zaken, de heer Patijn, sloot
zich namens de regeering van ganscher
harte aan bij de woorden, door den voor
zitter gesproken. Spr. behoeft niet te
zeggen, dat ook de regeering diep getrof
fen is door het ongeval, dat den Prins
getroffen heeft. Spr. uit den vurigen
wensch, dat deze spoedig hersteld in zijn
gezin terugkeeren mag.
Bij het begin van de vergadering der
Eerste Kamer van gisteravond heeft
de voorzitter, mrW. L. barön deVos
va n S t e e n w ij k, de volgende woorden
gesproken:
„Deernis met Hare Koninklijke Hoog
heid de Kroonprinses heeft ons allen
diep vervuld, toen gistermorgen de mare
zich verspreidde van het ongeluk, hoogst-
derzelver gemaal overkomen. Naar Hare
Majesteit de Koningin gingen onze deel
nemende gevoelens mede zeer levendig
uit.
Van ganscher harte verheugen wij ons
over de bevredigende berichten, welke ons
sindsdien bereikten, en bidden het Ko
ninklijk Huis en de natie toe, dat bet God
den Heere goedgunstig moge behagen, de
ernstige zorge, welke over Nederland is
gebracht, alsnog zij het spoedig weg
te nemen."
De Kamer hoorde deze woorden staan
de aan. Acht ministers waren aanwezig.
D'e Minister van Algemeene
Zaken, de heer C o 1 ij n, heeft daarna
het volgende gezegd:
„Het kabinet sluit zich va\i heeler
harte aan by de warme woorden, welke u
gezegd hebt naar aanleiding van het on
geluk, dat den Prins der Nederlanden
heeft getroffen. Ook wij verheugen ons,
dat de berichten van hedenavond ons de
hoop mogen doen koesteren, dat de ge
volgen minder ernstig zullen zijn dan
gisteren werd verwacht. Wij vereenigen
ons met uw gebed, dat bet God moge be
hagen, hem een spoedig' en algeheel her
stel te schenken".
HUMANITAIRE HULP AAN CHINA.
Wetsontwerp te wachten.
De minister van Buitenlandsche Zaken,
Mr J. A. N. Patijn, heeft gisteravond in
de Tweede Kamer medegedeeld, dat bin
nenkort hij de Staten-Generaal een wets
ontwerp zal worden ingediend inzake het
bieden van humanitaire hulp aan China
EEN BURGEMEESTERSBENOEMING.
Vragen van mr W. C. Wendelaar aan
den minister van Binnenlandsohe Zaken.
Het Tweede Kamerlid mr W. G. Wen
delaar heeft aan den minister van bin-
nenlandsche zaken de volgende vragen
gesteld:
1. Is het juist, dat dezer dagen iemand
tot burgemeester is benoemd, die twee
dagen te voren wegens verandering in de
inrichting van het dienstvak, waarbijl bij
werkzaam was, eervol ontslagen werd als
ambtenaar bijl een der departementen van
algemeen bestuur?
2. Zoo ja, wil de minister dan mede-
deelen of aan dien ambtenaar een wacht
geld is of zal worden toegekend en of dit
wachtgeld hoo'ger is dan de aan het ambt
van burgemeester in de betrokken ge
meente verbonden wedde?
3. Indien dit laatste het geval is, zal
dan aan den nieuwbenoemden burge
meester boven zijn wedde van burgemees
ter een aanvulling tot bet bedrag van bet
wachtgeld worden uitbetaald?
Indien ook dit het geval is, acht de
minister een dergelijk samenstel van
maatregelen dan niet in het algemeen on
noodig en ongewenscht, en zoo ja, welke
motieven hebben hem er dan toe gebracht
in casu zoodanig samenstel niettemin te
bevorderen?
DE CRISISREGELING VOOR
CONSUMPTIEMELK.
Vragen van dr I. H. J. Vos aan den
minister van oeconomische zaken.
Het Tweede Kamerlid dr Vos heeft aan
den minister van oeconomiscbe zaken de
volgende vragen gesteld:
Wil de minister mededeelen, of bet
juist is, dat de crisisregeling voor con-
sumptiemelk in het zoogenaamde buiten
wettelijk gebied met ingang van 1 Dec.
1937 zal worden opgeheven?
Wil de minister mededeelen of de be
langhebbenden voldoenden tijd en gele
genheid hebben gehad om nieuwe parti
culiere regelingen te ontwerpen?
Wil de minister mededeelen, of deze
regelingen reeds zijn goedgekeurd?
Vreest de minister niet, dat, voor het
geval het antwoord op vorenstaande
vraag ontkennend mocht luiden, met in
gang van 1 December een niet voldoende
geregelde toestand" zal ontstaan?
Vreest de minister niet, dat onder die
omstandigheden de bona fide handel en
veehouders nadeelige gevolgen zullen on
dervinden?
Is de minister niet van meening, dat
deze nadeelen alleen kunnen worden
voorkomen door het vaststellen van een
overgangsperiode, waarin de oude voor
schriften nog zullen gelden?
Binnenland.
De toestand van Prins Bernhard blijft
bevredigend.
Amendementen op de dienstplichtwet.
De Tweede Kamer over de begrootingen
van Buitenlandsche Zaken en Sociale
Zaken.
Buitenland.
Communiqué over de Fransch-Engelsohe
besprekingen.
Regeeringsverklaring van het nieuwe
Belgische kabinet.
Die onrust in Palestina.
Wil de minister bevorderen, dat zoo
danige maatregelen worden getroffen
dat, moeilijkheden en schadelijke gevol
gen voor de bona- fide belanghebbenden
worden voorkomen?
RECHT OP VACANTIE MET BEHOUD
VAN LOON.
Mofie-Kupers in de Tweede Kamer
verworpen.
Gisteren heeft de Tweede Kamer ge
stemd over de motie-Kupers, luidende:
„D'e Kamer, van oordeel, dat alle
werknemers een door de wet gewaar
borgd recht op vacantia met behoud van
loon dienen te verkrijgen, noodigt de re
geering uit, desbetreffende voorstellen bij
de Staten-Generaal aanhangig temaken."
De motie werd verworpen met 59 te
gen 25 stemmen. Vóór stemden, behalve
de sociaal-democraten, de christen-de
mocraten, de nationaal-socialisten en de
communisten.
DE LIBERALE STAATSPARTIJ.
Het rapport van de commissie Van
Lidth de Jeude.
Overeenkomstig de in de buitengewone
algemeene vergadering van 16 en 17 Oc
tober j.l. aangenomen motie, zal de alge
meene vergadering van de Liberale
Staatspartij De Vrijheidsbond in 1938
niet in de maand Maart of April worden
gehouden, doch in Februari. Als data zijn
thans vastgesteld Zaterdag 5 en Zondag
6 Februari 1938. Ook deze bijeenkomst
wordt wederom in het Jaarbeursgebouw
te Utrecht gehouden. In deze vergadering
zullen worden behandeld het rapport van
de in de buitengewone algemeene verga
dering van 16 en 17 October j.l. benoem
de commissie van voorbereiding en de in
dat rapport neergelegde voorstellen.
CONTINGENTEERING STIKSTOF-
MESTSTOFFEN.
De kunstmesthandelaren vereenigd in
de Goöp. Ned. Inkoopvereeniging G.A.
hebben in een. dezer dagen gehouden al
gemeene vergadering een bespreking ge
houden over de ongunstige positie waar
in de handel geraakt is door de contin-
genteering der stikstofmeststoffen.
Na breede bespreking werd besloten al
het mogelijke te doen, teneinde de contin-
genteering opgeheven te krijgen omdat
niet alleen zoovele handelaren ernstig ge
dupeerd worden door dit stelsel, doch
mede omdat tienduizenden landbouwers
benadeeld worden door het betalen van
hoogere stikstofprijzen.
AFSCHEID VAN DEN
BURGEMEESTER VAN WEMELDINGE
Gisteren vergaderde de Gemeenteraad
van Wemeldinge om afscheid te nemen
van den burgemeester, den heer P. J.
Keijzer, die met ingang van 1 Dec. be
noemd is tot burgemeester van Goederee
de en Stellendam.
De voorzitter hield bij deze gelegenheid
een rede, waaraan wij het volgende ont-
leenen:
Bij'na vijf jaren mocht ik hier arbeiden
in het belang van deze mooie gemeente