Prins Bernhard met zjjn auto in botsing met een
vraebtautoniet-ernstig' gewond.
khj hebben 6« directeuren
Uanfabrieken opgebeld
Pobbelmcmn
lebber... man!
met GEENSE'S BRILLEN
Dagblad voor de Provincie Zeeland
De strijd in Spanje.
De strijd in China.
HET ST0FFENHUIS
EERSTE BLAD
Belangrijkste Nieuws
MAANDAG 29 NOV. 1937
52e JAARGANG No. 51
Uitgave: N. V. Uitgever» - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Overgebracht naar een ziekenhuis te Amsterdam,
402 antwoordden „IBIS
Rustig leze U deze Courant
Vakopticiën Speciaalzaak
Lange Vorststraat 49 Tel. 6 Goes
15% korting tijdens verbouwing van de zaak
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoe»
Postrekening 44485 Teiefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
A&oasasseetsprfje f359 pa? fcwSffcatf
Weekebonne^esten voor ftliddsffeurg'
öcci en Vli«i!ngej! f 0X3
Lotse fiHRtroers S eens
Atfvmeatien 30 cent per rCjJÏ
Ingezonden med-desHngsn 60 cent per rsgs!
Kleine Adverteniiën Dinsdags en Vrijdags
f0.75 bij vooruitbetaling
Advertenties onder letter of motio
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Hedenmorgen te 7 u. 15 is Prins Bern-
hard, die zich per auto van Soestdijk over
Amsterdam naar Den Haag wilde bege
ven, even vóór Amsterdam, op den Mui
der-straatweg, in botsing gekomen met
een vracht-auto.
Naar de voorloopige berichten melden,
was zijn toestand niet ernstig. Hij is met
een lichte hersenschudding en snijwon-
den aan het voorhoofd per ziekenauto
naar het Burger-Ziekenhuis te Amster
dam vervoerd.
Indien de doktoren geen bezwaar ma
ken, zal de Prins later naar Soestdijk
worden overgebracht.
Als men den ernstig beschadigden wa
gen ziet, is het een wonder, dat de beide
inzittenden er zoo goed zijn afgekomen.
Hun toestand is in elk geval ongevaarlijk.
De botsing had plaats op 10 M. af
stand van het viaduct. In verband met
daar plaats hebbende werkzaamheden
moeten de auto's daar van de eene helft
van den weg naar de andere over
steken.
Eien met zand geladen vrachtauto
kwam van links den weg oprijden, toen
de auto van den Prins, die zelf chauf
feerde, aankwam. Hoe het ongeluk pre
cies heeft plaats gehad, is nog niet te
zeggen, maar vermoedelijk heeft de Prins
door het natte en gladde wegdek niet
voldoende kunnen remmen.
De zand-auto bekwam weinig schade,
maar de auto van den Prins werd van
voren gedeeltelijk in elkaar gedeukt. De
Prins en de mede-inzittende raakten be
kneld. Het was een groot geluk, dat de
motor, hoewel van voren geheel inge
deukt, in het chassis op zijn plaats bleef.
Officieel is door de geneesheeren vast
gesteld dat de Prins een lichte hersen
schudding heeft en dat naar het zich laat
aanzien de toestand erg meevalt.
Hedenmorgen om half elf arriveerde
de Koningin aan het ziekenhuis, waar
zij onmiddellijk naar den toestand van
den Prins informeerde. De directeur
lichtte haar in, waarna zij zich naar de
kamer van Prins Bernhard begaf.
Het ligt in de bedoeling, dat de Ko
ningin na haar bezoek aan den Prins,
dadelijk doorreist naar Soestdijk om
Prinses Juliana persoonlijk van haar be
vindingen op de hoogte te stellen.
De mede-inzittende, die eveneens werd
gewond, is de hofjager v. d. Spek, die een
hoofdwonde opliep.
Prins Bernhard, die na het ongeluk
bij zijin volle bewustzijn was, wilde dat
men hem naar Soestdijk zou brengen,
maar de geneesheeren achtten het beter
hem voor nader onderzoek naar het
dichtstbijizijlnde ziekenhuis te vervoeren.
De slag van de botsing werd gehoord
door een spoorwegarbeider, die ijlings
'kwam toeloopen. Hij' bood onmiddellijk
hulp en bemerkte eerst later wie de in
zittenden waren. Daar de inzittenden
niet uit de auto konden komen, trok de
man eerst de Prins onder de armen
achter het stuur vandaan; onderwijl con
stateerde de Prins zelf dat er met zijn
beenen niets gebeurd was. Onmiddellijk
werd hulp ingeroepen en beide gewonden
werden in de ambulance-auto gedragen
en daar door 4 geneesheeren onderzocht.
Reeds dadelijk kwam vast te staan dat de
verwondingen van Prins Bernhard niet
ernstig waren.
Door den slag met het hoofd tegen de
voorruit had de Prins snijwonden en een
lichte hersenschudding bekomen.
De Koningin naar Soestdijk.
Na geruimen tijd aan het ziekbed van
Prins Bernhard te hebben vertoefd is de
Koningin om 12 uur naar Soestdijk ver
trokken. Zij werd in de vestibule van het
paleis door Prinses Juliana begroet.
De belangstelling van het publiek in de
omgeving van het ziekenhuis was zeer
groot.
Overal in het land wordt naar den toe
stand van Prins Bernhard geïnformeerd.
De telefoon van het ziekenhuis staat niet
stil.
Bombardementen in Spanje.
De luchtmacht is Zondag danig in ac
tie geweest. Talrijke slachtoffers zijn te
betreuren.
Een aantal vliegtuigen van Franco zijn
Zondag boven Madrid verschenen. Zij
wierpen een aantal bommen. Omtrent
het aantal slachtoffers is nog niets be
kend.
Vervolgens hebben zij het dorp Colme-
nar Viejo aan een hevig bombardement
onderworpen. Dit dorp is gelegen op 31
kilometer ten noorden van Madrid. Om
trent het aantal slachtoffers is nog niets
bekend.
Bij een bombardement van het dorp
Oceana vielen 18 dooden. Voorts heeft
de luchtmacht van Franco de laatste da
gen de geheele streek, gelegen ten zuid
oosten van Madrid geteisterd.
Bij een bombardement van het dorp
Chinchon werden vijftien personen ge
dood.
Oorlog is volgens Franco al gewonnen.
Generaal Franco heeft in een interview
met een vertegenwoordiger van Havas
verklaard, dat hij er niet aan denkt met
de regeering, op welke wijze dan ook, te
onderhandelen.
„Ik verklaar", aldus de generalisimus,
„dat ik den oorlog zal winnen, dat ik
weiger ook maar één bemiddelingsvoor
stel in te zien en dat ik geen enkel com
promis met de regeering zal aanvaar
den."
De generaal voegde hieraan toe, dat
volgens zijn meening de oorlog zoowel op
het slagveld als op economisch en zelfs
sociaal gebied feitelijk reeds gewonnen is.
SPANNING TUSSCHEN JAPAN
EN ENGELAND.
Do spanning in de Britsch-Japansche
betrekkingen is toegenomen naar aanlei
ding van een protest, dat van Japansche
diplomatieke zijde tot de Britsche auto-
rieiten is gericht. De Japanners eischen
de terugtrekking van zes Britsche stoom
schepen te Tsjinkiang, die volgens de
waarnemingen van Japansche verken
KANTSTOF VOOR JAPONNEN
Op modegebied steeds toonaangevend!
ningsvliegtuigen temidden van duizenden
Cbineesche jonken liggen, alsof zij deze
tegen de Japansche bombardementen wil
len beschermen. Volgens de bladen ver
voeren deze jonken Ghineesche troepen,
levensmiddelen en munitie.
Gemeld wordt, dat de Japansche mili
tairen langs diplomatieken weg den eisch
hebben 'gesteld, dat de Britsche stoom
schepen binnen een bepaalden tijd wor
den teruggetrokken, na afloop waarvan
de bombardementen zonder aarzeling zul
len worden voortgezet.
Britsche stap te Tokio.
In officieele kringen wordt vernomen,
dat de Britsche ambassadeur te Tokio ge
machtigd is, de Japansche regeering er
duidelijk van in kennis te stellen, dat de
Britsche regeering verlangt te worden
gekend in iedere verandering in het be
heer der Ghineesche douane.
De regeering van Engeland, en ook
die van de Vereenigde Staten en van
Frankrijk hebben belang bij aan China
verstrekte leeningen, waarvoor de
douane-inkomsten zekerheid verschaffen.
D'e drie regeeringen staan dan ook in
voortdurend contact met elkander in ver
band met deze aangelegenheid.
Ook de Amerikaansche regeering heeft
de Japansche regeering door haar am
bassadeur te Tokio formeel doen weten,
dat zij zeer bezorgd zou zijn over ieder
itngrijpen in het bestaande stelsel van
den Chineeschen douanedienst en in de
verdeeling der ontvangsten.
Het voornemen van Japan, om de Chi-
neesche douanediensten onder zijn con
trole te brengen, is aanleiding geweest
tot officieele Engelsch-Amerikaansche be
sprekingen.
De Ghineesche bladen melden, dat het
Ghineesche opperbevel in de iprovincie
Sj'ansi besloten heeft in Noord-Cbina, een
guerilla op groote schaal te organisee-
ren. Men zou de provincie Hopei, Sjansi,
Soeijoean, Tsjahar en een gedeelte van
de provincie Honan in acht districten
verdeelen, waarheen keurtroepen gezon
den zullen worden om zich daar te ver
spreiden.
Japansche vliegtuigen hebben 140
bommen laten vallen op Tsjin Kiang, een
aan de Jangtse gelegen haven; men vreest
dat er veel Ghineesche slachtoffers zullen
zijn.
en gevraagd: „Welke
tabak vindt U de beste?"
22 2 hebben woedend
de telefoon op de haak
gegooid (omdat zij dach
ten dat 't een ongepast
grapje was).
13 hebben kwaad ge
antwoord: „Meneer,
dacht U dat ik niets
anders te doen had
7 zeiden heel beleefd
„Ik rook niet."
Een Ghineesche troepentrein is te
Soean Sjen (bij Woeho) door bommen
vernield. Er ziin honderd slachtoffers.
FRANSCHE MINISTERS NAAR
ENGELAND.
De Fransche minister-president Chau-
temps en de minister van buitenlandsche
zaken Delbos, zijn gistermiddag van Pa
rijs naar Londên vertrokken en daar aan
gekomen.
Ze zijn vergezeld van den secretaris
generaal van het ministerie van buiten-
landsche zaken, Leger, en van den direc
teur ivoor politieke- en handelsaangele
genheden aan de Quai d'Orsay, Massigli
Het A.N.P. meldt uit Londen, als oor
deel uit gezaghebbende kringen, dat af
gezien van aangelegenheden, waarbij
Duitschland speciaal belang heeft en
waarover waarschijnlijk een bespreking
nuttig en met het oog op de beraad
slagingen van lord Halifax inderdaad
noodzakelijk zal blijken, er andere kwes
ties zijn, waarover een gedachtenwisse-
ling tusschen Britsche en Fransche
staatslieden, naar men meent, van waarde
zal blijken. Een dezer kwesties betreft
Spanje, welke kwestie, indien minder
acuut dan vroeger, als mogelijke oorzaak
voor Europeesche onrust, steeds een
nauwgezette aandacht vraagt.
ROME'S PERSCAMPAGNE TEGEN
FRANKRIJK.
Parijs protesteert.
De secretaris-generaal van het Fran
sche ministerie van buitenlandsche zaken
heeft bij den Italiaanschen zaakgelastig
de geprotesteerd tegen de campagne, die
door de Italiaansche pers gevoerd wordt
naar aanleiding van een Minister Cam-
pinchi in den mond gelegde redevoering,
die de minister categorisch ontkend heeft,
te hebben uitgesproken.
Leger zeide, zich er over te verwonde
ren, dat een aan het toezicht der rogee-
ring onderworpen 'pers een polemiek kon
voeren over niet-bestaande feiten en die
voortzetten, ondanks het categorische
dementi van den betrokken Franschen
minister.
Ook wees de secretaris-generaal op de
felheid der door de Italiaansche bladen
gebruikte bewoordingen en toonde hij
I aan, hoezeer dergelijk optreden schade
kon toebrengen aan de goede betrekkin
gen tusschen beide landen.
Tenslotte vroeg de secretaris-generaal
een einde te doen maken aan deze cam
pagne.
BERLIJN ZAL WORDEN HERBOUWD.
Verklaring van Hitier.
Bij de eerste steenlegging voot de
„wehrtechnische" faculteit der technische
hoogeschool te Berlijn heeft Hitier een
rede gehouden, waarin hij mededeelde,
„dat met ingang van heden voor Ber
lijn een periode van nieuwen bouwstijl
begint, dewelke het uiterlijk en het karak
ter van deze stad grondig zal veranderen.
Uit de lange worsteling van verschei
den Duitsche stammen en staten naar een
staatspolitieke eenheid lis eindelijk het
Duitsche rijk geboren, maar er ontbreekt
I dit rijk nog zijn natuurlijke, overheer-
schende machtspolitieke centrale.
Naar het aantal inwoners is Berlijn
met zijn vier en half millioen zielen na
tuurlijk de hoofdstad van het rijk. Het
is dat echter niet als we zijn cultureels
en monumentale beteekenis vergelijken
met die van andere Duitsche steden. Het
is daarom mijn onveranderlijke wil en
besluit, Berlijn van die straten, gebouwen
en openbare pleinen te voorzien, die het
voor alle tijden waardig zullen maken,
de hoofdstad van het Duitsche rijk te
zijn.
D'e grootte der nieuwe bouwwerken zal
niet worden berekend naar de behoeften
in 1936 op 1940. Ze zal worden bepaald
door het besef, dat het onze taak is voor
een duizendjarig volk met een duizend
jarig historisch en cultureel verleden een
waardige duizendjarige stad te bouwen.
DE DUITSCHE KERKSTRIJD.
Dia Muller heeft Zondag een predikatie
gehouden in de kerk van ds Niemöller.
Hij deelde mede, dat honderd vijf en veer
tig predikanten en andere dienaren der
EVangelische kerk nog steeds in hechte
nis zitten.
Ds Muller verklaarde, dat een hevige
strijd tegen de kerk wordt gestreden,
dikwerf met de gemeenste middelen.
EEN NAZI-DOOPPLECHTIGHEID.
Schandelijke profanie.
In de voormalige kerk van Gütrow, die
thans tot een „hal der voorvaderen" is in
gericht, heeft een nationaal-socialistische
„doopplechtigheid" plaats had.
De „Ostseebote", het in Bad Doberan
(Mecklenburg-Schwerin) verschijnende
blad van 11 November j.l. bevat daarom
trent het volgende bericht:
„In de hal der voorvaderen op het Ger-
Ludis-kerkhof alhier, waren Zondag j.l.
tien paar ouders uit Güstrow bijeengeko
men, om openlijk te belijden, dat zij him
kinderen in het geloof aan God en de
eeuwigheid van het Duitsche bloed in de
Van ernstiger en meer onmiddellijk be
lang Is op het oogenibllk evenwel de toe
stand in het Verre Oosten. Te Londen
beziet men de jongste ontwikkeling der
gebeurtenissen te Sjanghai met somber
heid. Deze opvatting wordt geheel gedeeld
door de Vereenigde Staten en Frankrijk.
Voor deze drie mogendheden staan groote
belangen op het spel.
gemeenschap der Duitschers wilden op
voeden.
Dé plechtigheid werd ingeleid met het
„Largo" van Handel, waarop de eerste
burgemeester partijgenoot Leman, na
mens de partij de belijdenis der ouders
aanvaardde.
Na de toespraak van den eersten bur
gemeester reikten de aanwezigen elkaar
de hand en pai tijgenoot Leman sprak na
mens allen de gelofte uit. D'eze stonde
werd besloten met het lied „Heilig Va-
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
Prins Bernhard bij een autobotsing ge
wond.
Buitenland.
De herbouw van Berlijn.
Fransche ministers naar Engeland.
Frankrijk protesteert tegen perscampag
ne in Italië.
Bombardementen in Spanje.
Engelsch-Japansche spanning.
PIRITUS THEELICHTJE
Verbruik: slechts één
vijfde cent per uur
derland". Aan de ouders werd een oor
konde betreffende de voltrokken plechtig
heid overhandigd."
De loonen in de haven van Antwerpen
bijna verdubbeld.
Volgens een door den voorzitter van do
Antwerpsche maritieme federatie aan de
bladen verstrekte mededeeling, hebben de
uursalarissen in de haven van Antwer
pen tusschen Juni 1936 (dus korten tijd
na de devaluatie van den frank) en Octo
ber 1937, een verhooging ondergaan van
70.40 pet. Op 1 Juni 1936, bedroeg het
basis-salaris frs. 6.25 per uur; op 1 Octo
ber 1937 was het gestegen tot frs. 10.65
per uur, wat dus een verhooging geeft
van 70.40 pet.
"Wegens de steeds stijgende levensduur
te wordt verwacht, dat dit percentage nog
zal stijgen en is men er in Antwerpsche
reederskringen zelf van overtuigd, dat de
dag niet ver meer verwijderd is, waarop
deze salarisverhooging 100 pet. zal bedra
gen. Men voegt hier zelfs aan toe, dat dit
percentage vrij waarschijnlijk zal bereikt
worden vóór Juni 1938, zoodat in slechts
twéé jaar na de devaluatie, de loonen
aan de Antwerpsche havens met 100 pet.
zullen gestegen zijn.
Aanslag op den Egyptischen
minister-president.
Zondagavond is een aanslag gepleegd
op Nahas Pasja, den eersten minister
van Egypte. De dader, een Egyptenaar,
werd gearresteerd.
De dader heeft vier schoten gelost op
de auto van den minister-president. Na
has Pasja werd niet gewond.
Een der schoten heeft zijn auto op en
kele centimeters beneden het raampje ge
troffen, waarachter de staatsman had
plaats genomen. De politie-beambte, die
achter de auto reed, heeft den dader,
een jongmensch, gearresteerd. De dader,
een zekere Izzedine Ahdel Khader, droeg
de uniform der „groenhemden", een or
ganisatie, die vijandig staat tegenover het
EngelschEgyptisch verdrag.
Geen verbad van vrijmetselarij in
Zwitserland.
De Zondag in geheel Zwitserland ge
houden volksstemming heeft tot resultaat
gehad, dat het voorstel tot het uitvaardi
gen van een verbod op de vrijmetselarij
met groote meerderheid verworpen is.
Het resultaat was n.l. dat 515.000
stemmen tegen en 234.000 stemmen voor
dit ontwerp waren uitgebracht.
66 Procent der stemgerechtigden bleek
niet opgekomen.
Korte Berichten.
De kust van Finland is door een or
kaan geteisterd. Ook in het merengebied
van Finland heeft een zeer hevige storm
gewoed. Op het meer Kuuslahti is een
roeiboot, waarin acht kinderen zaten, ge
kenterd. Alle acht kinderen zijn verdron
ken. De haven van Hanko is ernstig be
schadigd.
D'e pogingen om het vermiste vlieg
tuig van de lijn WarschauPalestina op
te sporen, hebben eindelijk resultaat ge
had. Een reddingsexpeditie heeft het
vliegtuig gevonden, dat totaal vernield
bleek. De drie passagiers en de drie leden
der bemanning zijn om het leven geko
men.
Hubert Spengel, die wegens spion-
nage ter dood was veroordeeld, is te Ber
lijn met den bijl terechtgesteld.
Op uitnoodiging van de Belgische
regeering zullen vertegenwoordigers van
de Duitoche minsteriën van economische
zaken en verkeer de volgende week een
bezoek aan België brengen. Zij zullen de
havenwerken van Antwerpen en Gent in
oogenschouw nemen.