Gebrek aan regeerkracht
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Li
\i
m
GEZONDHEID NIET
EERSTE BLAD
De strijd in China.
Belangrijkste Nieuws
WAAG UW
VRIJDAG 2 6 NOV. 1937
52e JAARGANG - No. 49
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Ab<j..nementsprijs f2.50 per kvsrtsa!
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en VlissHgen f 0.20
Losse nummers 5 cent
At?vertentlën 30 cent per rcg?!
Ingezonden mededeeilnger, 60 cent oer regel
Kleine Advertenties Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder Ietter of motte
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Van vrijzinnige zijde laat men niet na
te betoogen, dat een Kabinet op Christe-
1 ijken grondslag als wij thans bezitten,
geen gebrek aan regeerkracht beeft.
Daarvoor zoo meent men, zijn de on
derlinge verschillen bij de partijen waar
op het steunt te groot.
En dan wijst men op vraagstukken die
betrekking hebben op de doodstraf, de
Zondagsrust, de staatsloterij, de vaccina
tie, de verhouding van Kerk en Staat,
enz.
Wat, zoo vraagt men, is er onder der
gelijke omstandigheden van een Kabinet
op Christelijk en grondslag te verwachten?
Bij de algemeene beschouwingen over
de Rijksbegrooting, was het de heer
Schouten, die aan opmerkingen van dezen
aard aandacht schonk.
Hij ontkende niet de verschillen, die er
zijn en hij deed ook geen poging om ze
te verkleinen.
Integendeel.
„Het zou mij, zoo zeide hij, niet moei
lijk vallen om hetgeen over die geloofs
verdeeldheid in 'dit debat gezegd is, nog
uit te breiden en aan te vullen. Waarom
zouden wij hieromtrent niet open zijn?
Als ik den tijd had, zou i'k kunnen be
wijzen, dat er op een belangrijk punt
tusschen den heer De Geer en mij ook
verschil van meening bestaat. Ik zou dan
mijn bezwaren gaan ontwikkelen tegen
hetgeen de heer De Geer gezegd heeft
over de Zondagswet. Ik heb daarvoor
niet voldoenden tijd.
Niemand onzer heeft echter behoefte
die verschillen te verdoezelen. Zij zijn be
kend. 'Maar behalve die verschillen is er
'dit, dat wij in de geloofsverdeeldheid
toch met het Christendom te doen heb
ben. Er is geen 'Christendom boven ge
loofsverdeeldheid, maar, om het woord
van wijlen Prof. Bavinck te gebruiken,
een Christendom in de geloofsverdeeld
heid.
Voor de beteekenis en de waarde van
dat Christendom, ook voor Staat en maat
schappij, mogen wij onze oogen niet slui
ten en wenschen wij onze oogen niet te
sluiten. Die beteekenis en waarde wen
schen wij ook niet geringer voor te stel
len in verband met de verschillen van
meening; die tusschen Christenen aan
wezig zijn en kunnen zijn.
Wie het Christendom in de geloofsver
deeldheid herleidt tot een product van
het humanisme, die legt, of hij het wil
of niet, den bijl aan den wortel van den
boom.
Leiden deze verschillen, die zich nu
tusschen de Christenen aan deze zijden
voordoen, tot gebrek aan regeerkracht?
Objectief gesteld, zij kunnen daartoe
leiden, maar zij moeten of behoe
ven daartoe niet te leiden. De historie
is er om te bewijzen, dat deze mijn mee
ning juist is.
Wat men, nu ook weer in deze discus
sie, moge inbrengen tegen de rechtsche
Kabinetten van voorheen, en tegen het
gebrek aan regeerkracht van die Kabi
netten, daar staat dit getuigenis van
vriend en vijand van de voormalige coa
litie en met name van Dr Kuyper tegen
over, dat door hen in dien tijd een zeer
heilzame en rijke invloed op de volks
samenleving van Nederland uitgeoefend
kon worden.
Dit is dezer dagen niet door geestver
wanten van mij, maar door mannen, die
op politiek gebied meestal tegenover ons
staan, ronduit uitgesproken en erkend."
Dit betoog van den heer Schouten on
derschrijven wij gaarne.
Er zijn belangrijke verschillen, maar bij
alle verschil is er deze overeenkomst, dat
de partijen der rechterzijde zich plaatsen
op den bodem der 'Christelijke beginselen.
En die verschillen zijn niet zoo groot,
dat zij tot gebrek aan regeerkracht be
hoeven te leiden.
Trouwens daarvan is ook de vrij'zinnige
pers wel overtuigd, als zij zich ongerust
toont, dat in meerdere opzichten terdege
met den eisch van de Christelijke begin
selen rekening zal worden gehouden.
DIRECTIE NEDERLANDSCHE SPOOR
WEGEN.
De vacature-ir Van Dijk.
Naar het „Hdbl." verneemt komt voor
de vacature-ir Van Dijk als lid van de
directie der Nederlandsche Spoorwegen
ernstig in aanmerking mr B. H. van
Kreel, thans directeur van de Deli-Spoor-
w egmaatschappij.
D'e benoeming zal aan de orde komen
in de vergadering van commissarissen
van de Nederlandsche Spoorwegen, welke
4 December wordt gehouden.
Nieuw vredesaanbod van Japan.
Door een Japanschen piloot zijn op
nieuw boven Nanking vredesvoorstellen
van het Japansche leger omlaag gewor
pen, waarin Tsjang Kai Sjek wordt aan
gemaand, zoo spoedig mogelijk vrede te
sluiten, daar hij anders zijn positie zal
verliezen. Indien hij1 den wapenstilstand
aanneemt, zal hem worden toegestaan,
hoofd van de centrale regeering te blij
ven.
Bovendien belooft Japan geen centi
meter Chineeschen bodem te zullen an-
ncxeeren.
De Japanners lukken momenteel langs
drie wegen op naar Nanking.
Gisteravond heeft een Japansche co
lonne Woesi, 40 kilometer ten Noord-
Westen van Soetsjau geheel bezet.
D'e luchtstrijdkrachten der Japansche
marine hebben gisteren weer een bezoek
gebracht aan Kanton. Zij bestookten den
spoorweg KantonHankau en vernielden
de rails op verscheidene punten.
Voorts is Nanking gisteren weer be
stookt. De vliegvelden hier werden met
bommen bestrooid, evenals de militaire
gebouwen.
WEER PREDIKANTEN GEARRES
TEERD IN DUITSCHLAND.
Sedert den vorigen Zondag zijn weer
acht-en-twintig predikanten van de evan
gelische oppositiekerk gearresteerd, voor
namelijk in kleine plaatsjes in Hanno
ver.
Het totaal aantal gearresteerde predi
kanten is hiermede gestegen tot 145.
DE ZWAARSTE MIST VAN DEN
HERFST IN HET BRITSCHE RIJK.
In geheel Zuid-Engeland heeft het gis
teren zoo zwaar gemist, dat uit vele
plaatsen in de dalen van Theema en Se
vern het sein „zicht nul" werd gemeld.
Alle treinen hadden vertraging, tot de
cndergrondsche spoorwegen toe, die an
ders niet vaak last van den mist hebben.
Kantoor- en winkelpersoneel, die op den
gewonen tijd van huis gegaan waren,
kwamen te Londen met anderhalf tot
twee uur vertraging op de plaatsen hun
ner bestemming. Tusschen 12' en 3 uur
klaarde het een oogenblik op, maar te
vier uur was de geheele stad weer in
dichte nevelen gehuld.
NIEUWE STUDENTENRELLETJES IN
WEENEN.
De politie te Weenen heeft gistermor
gen belangrijke ordemaatregelen geno
men, teneinde betoogingen van studenten
waaraan nationaal-socialistische elemen
ten een politiek karakter willen geven, te
gen te gaan.
In de omgeving van de hoogescholen,
de opera en de regeeringsgebouwen pa
trouilleert politie te paard en te voet.
Iedere samenscholing wordt direct uit
eengedreven.
Het dreigement tot uitsluiting van het
onderwijs op alle Oostenrijksche univer
siteiten heeft zijn uitwerking niet gemist.
Op de meeste hoogescholen zijn de stu
denten weder aan den arbeid gegaan en
het schijnt, dat de beweging aan het ver
loop en is.
Toch hebben gisteren ondanks alle
maatregelen nog betoogingen plaats ge
vonden, in verhand waarmede tot nu toe
twintig arrestaties 'zijn verricht.
DE WOELINGEN' IN PALESTINA.
D'e protestbeweging, die te Beyroeth
ontstaan is, heeft zich tot het grootste
gedeelte 'der handeldrijvende bevolking
uitgebreid. In de binnenstad zijn alle win
kels gesloten. De politie moet voortdurend
groepen betoogers uiteendrijven.
Hier en daar hebben vechtpartijen
plaats gevonden.
Twee betoogers, een man en een vrouw,
werden zwaar, een derde licht gewond.
Het zijn alle drie Mohammedanen.
De betoogingen breiden zich steeds uit.
SPANNING IN FRANSCHE KAMER.
De Fransche regeering heeft gister
middag hij de opening 'der kamerzitting
de onmiddellijke behandeling gevraagd
van haar voorstellen tot aanpassing der
ambtenaarsinkomsten aan de verhoogde
kosten van het levensonderhoud.
Minister Bonnet is op zijn stuk blijven
Staan en wil niet verder gaan dan de be
schikking te vragen over de globale som
van 1 milliard, 700 millioen francs, bij
decreet te iverdeelen.
De ambtenaren worden in hun onver
zoenlijke houding gestijfd door de com
munisten.
De strijd in Sjanghai. Een der stukken van het Chineesche lucht
afweergeschut in stelling tijdens den wanhopigen strijd der Chinee-
zen tot het behoud hunner stellingen
D'e verwarring onder de linkschen was
nog zeer groot, evenals de spanning in
de wandelgangen.
Men verwachtte de beslissing diep in
■den nacht.
PARIJSCHE WERELDTENTOON
STELLING GESLOTEN.
Opbrengst ver beneden de verwachtingen.
Gisteren heeft de sluiting van de Pa-
rijsche wereldexpositie plaats gehad.
Men verwachtte tevens te vernemen, of
de tentoonstelling het volgend jaar zal
heropend worden, of niet.
D'e minister heeft echter alleen kunnen
zeggen, dat de Fransche regeering van
oordeel is, dat de tentoonstelling nog niet
moet' verdwijnen, doch dat de beslissing
door het Fransche parlement moet wor
den genomen.
Het totaal-aantal bezoekers, dat 30 mil
lioen, 700.000 heeft bedragen, is lager ge
weest dan dat van de tentoonstelling van
1889. Vergelijkt men de cijfers met die
van de wereldtentoonstelling van 1900,
dan is de achterstand wel zeer groot. Het
aantal bezoekers is niet minder dan 18
millioen lager geweest dan in 1900.
De entree-gelden hebben opgebracht
400.000.000 francs. Ook dit cijfer blijft ver
beneden de schattingen. Het getal van
400 millioen francs is wel bijzonder laag,
wanneer men het vergelijkt met de goud-
waarde van den franc. In 1900 brach
ten de entree-gelden 126 millioen francs
op, maar dat waren francs-Germinal, van
twee kwartjes.
De tentoonstelling heeft meer dan an
derhalf milliard gekost.
„EEN FELLE REDE TEGEN ITALIë".
Maar ze is verzonnen.
Het Italiaansche blad „De Giornale
d'Italia" publiceert den tekst, „een onge
looflijken tekst", zegt Stefani, „van een
rede tegen Italië, gehouden door den
Franschen minister van marine, Campin-
chi, op 23 October, 's morgens om 11 uur
precies, in de haven van Toulon, voor
de mariniers van de „Général Bonaparte",
een schip van de scheepvaartmaatschap
pij Fraissinet.
Men heeft te Parijs onmiddellijk den
minister van marine over deze rede ge-
interpelleerd. „Ik kan mij van iedere re
pliek onthouden", verklaarde Campinci.
De rede is van a tot z gefantaseerd. Ik
heb zelfs heelemaal geen rede gehouden
bij de door het Italiaansche blad genoem
de gelegenheid".
Volgens het door Stefani geseinde do
cument van de „Giornale d'Italia" zou
de Fransche minister zich als volgt heb
ben uitgelaten:
„Corsica mag niet langer het gevaar
loopen van een Italiaansche agressie en
Italië moet ophouden met het gepraat
over een Italiaansch Corsica, dat op be
vrijding wacht. Den dag, dat Italië zou
trachten een leger op het eiland aan land
te zetten, zou heel het volk als één man
tegen den indringer opstaan.
Waarom zal ik het u verbergen? De
oorlog tegen Italië is niet alleen onver
mijdelijk, hij is noodzakelijk, maar die
oorlog kan slechts eindigen met een over
winning van de Fransche wapenen.
Van Corsica uit zal het offensief be
ginnen, dat het fascisme op de knieën
zal dwingen" zou hij hebben uitgeroepen.
Ik kan u niet de geheimen onthullen
van den generalen staf, maar wel kan
ik u verzekeren, dat wij de huid van
het fascisme zullen te pakken krijgen
Gisteravond is door het Fransche mini
sterie van marine de volgende mededee-
ling verstrekt:
„Een Italiaansch blad publiceert den
tekst van een rede, welke minister Cam-
pinchi zou hebben uitgesproken op 23
October j.l. te Toulon. De Fransche mi
nister van marine deelt mede, dat die
textueel gepubliceerde rede een fantasie
is. Hij heeft te Toulon slechts één rede
gehouden, op 22 October n.l„ in het stad
huis. Die rede heeft hij in het openbaar
gehouden. Zij had geen enkele betrekking
op internationale kwesties en ze is te
dien tijde uitvoerig in de pers vermeld."
Korts Berichlen.
Mussolini heeft 100.000 kilogram kof
fie, afkomstig van de Abessijnsche pro
vincie Harrar, ter beschikking van de
Duitsche winterhulp gesteld.
Het totaal aantal slachtoffers van
de te Croydon heerschende typhusepide-
mie is tot negen gestegen, doordat gis
teren wederom twee lijders aan deze ziek
te zijn overleden.
Zondag a.s, zal het Zwitsersche
volk er over beslissen, of de vrijmetselarij
en soortgelijke genootschappen in de toe
komst verboden zullen zijn.
VERBINDENDVERKLARING C. A. O.
IN HET DRUKKERSBEDRIJF?
Bezwaren van de uitgevers van
dagbladen en tijdschriften.
De 'directies ivan een groot aantal dag
bladen hebben een adres gericht tot den
minister van sociale zaken, waarin zij
bezwaar maken tegen de door de georga/-
niseerde werkgevers en werknemers in
het drukkersbedrijf aangevraagde verbin
dendverklaring van de collectieve arbeids
overeenkomst (C.A.O.) in hun vak.
Ook het bestuur der Vereeniging van
Uitgevers van nieuwsbladen en tijdschrif
ten „de Nederlandsche Periodieke Pers"
heeft een adres gericht tot den minister,
waarin het zich beklaagt van de aanvrage
eerst te hebben vernomen, nadat de voor
indiening van bezwaren gestelde termijn
van niet meer dan 14 dagen reeds was
verstreken. Het acht niet alleen dezen
termijn onvoldoende, maar maakt ook be
zwaar tegen de wijze van publicatie in de
Staatscourant.
Het bestuur verzoekt den minister, in
den vervolge maatregelen te willen nemen,
welke er toe kunnen leiden, dat inder
daad alle belanghebbenden voldoende ge
legenheid krijgen van hun meening om
trent de wenschelijkheid van een verbin
dend-verklaring of onverbindendverkla-
ring te doen blijken. Voorts zou het be
stuur het hoogelijk waardeeren, indien
alsnog terzake van het onderhavige ver
zoek de gelegenheid zou worden geopend
eventueele bezwaren of opmerkingen bij
den minister in te dienen..
Binnenland.
De Tweede Kamer heeft de P. T. T.-be-
grooting aangenomen.
Buitenland.
Vredesaanbod van Japan aan China
Weer Duitsche predikanten gearresteerd.
De woelingen in Palestina.
Anti-Fransche stemming in Italië
^LS DE NIEREN niet behoorlijk werken, kun
nen verschijnselen optreden als rugoljn,
spit, stijve en pijnlijke gewrichten, verstoorde
nachtrust en verlies van kracht. En wel,
doordat het bloed dan niet gezuiverd wordt
var de erin voorkomende onzuiverheden door
deze bloedfiltreerende organen. Laat het zoo
ver niet komew: voorkomen Is beter dari
genezen. Gebruik tijdig Foster's Rugpijn
Nieren Pillen, sinds Jaren bekend als het
dluretlsch middel bij uitnemendheid. Zorg,
dat uw bloed steeds zuiver, krachtig en leven
gevend blijft.
STOPZETTING WERKVERSCHAFFING
Namens den minister van Sociale Za
ken hebben de inspecties van de werkver
schaffing aan de gemeentebesturen mede
gedeeld, dat het noodig is de werkver
schaffing tijdelijk stop te zetten:
a. bij vorst, zware sneeuwval en hoog
water;
b. met het oog op het jaargetijde in hel
tijdvak van 20 December 1937 t/m 8 Ja
nuari 1938, d.i. derhalve gedurende drie
werkweken.
Gedurende deze perioden vallen de
werkloozen die anders in de werkverschaf
fing zouden zijn opgenomen, met uitzon
dering van de z.g. „zelfstandigen", onder
de bepalingen der steunregeling.
Bij de stopzetting van de werkverschaf
fing bij onwerkbaar weer bestaat er in-
tusschen bij den minister geen bezwaar,
dat in verhand met de aan de toepassing
der steunregeling verhonden administra
tieve werkzaamheden voor den duur van
de loopende werkweek van de hiervóór
aangegeven regel wordt afgeweken en aan
de arbeiders alsdan de gebruikelijke ver
goeding op basis van regenverlet wordt
uitgekeerd. Deze kortdurende vergoeding
komt als „vorst-verlet" geheel ten laste
van de Overheid.
Het vorenstaande opent ook de moge
lijkheid om hun, die in een dezer perioden
van tijdelijke stopzetting der werkver
schaffing uitkeering uit de werkloozen-
kas ontvangen, aangezien zij anders in
die weken in de werkverschaffing zouden
werken, voor zoover zij overigens daar
voor in aanmerking komen, ingevolge de
bepalingen van de steunregeling aanvul
lende hulp te verleenen.
Voor zooveel noodig wordt er nog op
gewezen, dat de steunregeling alleen kan
gelden voor bonafide, valide arbeiders,
die in loondienst werkzaam zijn geweest.
Zelfstandigen, die bij de werkverschaf
fing zijn geplaatst, kunnen derhalve nóch
tijdens de voornoemde drie weken, nóch
tijdens vorst, zware sneeuwval of hoog
water, nóch bij rouleering in de^steunre-
geling worden opgenomen. Eventueele
steun aan zelfstandigen, die tengevolge
van de tijdelijke stopzetting dér werkver
schaffing van 20 December t/m 8 Januari
zonder hulp moeten rondkomen, zal in
dezen vorm kunnen worden verleend, dat
hun per week 80 pet. van 4-8 maal het
voor een gemeente door den Minister
vastgestelde basis-uurloon wordt toege
kend. De Kerstgave geldt niet voor de z.g.
zelfstandigen.
D'e hier aangegeven berekening voor de
zelfstandigen geldt ook, wanneer als ge
volg van de wintertijd (vorst, zware
sneeuwval, hoog water) t/m 12 Maart
1938 de werkverschaffing zou worden
stilgelegd.
Aan de zelfstandigen, wien de bovenbe
doelde vergoeding van 80 pot. wordt ver
strekt, mag over dezelfde week (weken)
de bekende brandstoffentoeslag worden
verleend.
HEFFING OP SPIJSOLIE.
Voorloopig zal ze niet worden verlaagd.
Het Ned. "Weekblad voor Kruideniers
waren verneemt van welingelichte zijde,
dat voorloopig op een verlaging van de
heffing op spijsolie niet kan worden gere
kend,
