Speciale Aanbieding I S. WUnec Co.. l Dagblad voor de Provincie Zeeland EERSTE BLAD St. Nicolaas op Zondag. DE VISSCHERIJEN OP DE ZEEUWSCHE STROOMEN. Het fiasco van de Brusselsche Conferentie. De strijd in China. Belangrijkste Nieuws Flanellen Nachthemden f 2.^5 Flanellen Pyama's f 3.75 1 i 3 efci.iiHi r nn Aanbestedingen Jt. de Wilde, Mid- Iringman, Colijns- pet en P. F. de lOO; C. van der p.900; J. Wisse, DINSDAG 23 NOV. 1937 52e JAARGANG No. 46 Prima kwaliteiten en pasvorm MIDDELBURG an J, Fluij't. a Koeveringe 2:8 ana Meijaarcl 22 oren: lb, PiBter- aham Iinanse en ieter Stephanus tgene en Pieter- (N. B.) )ren: 116, Joppa elhoed en Maria genis Abraham- i en Jannetje de is Marinus de Lena Hendrika (N. B.) Pieter Filius 27 Pieternella Per- etta de Vos 73 j. (N. B.) L9 Nov. j.l. werd reen. „Landbouw- sed: de levering (8000 K.G. Zwav. 17 en 6700 »ering 711 Dec. ion, Kruiningen, f 2,40, Kz. f 4,48, P. J. Timmers, v. f 5,48, S. f 2,36, il; H. J. Groene- If 6,65, Zw. i 5,54, wal; De Groot 3. f 2,471/2 fr. op Schipper, K'land, f 5,39 fr.huis, S. |7 fr. v. wal; C. 34, Zw. f5,45, S. huis. vet gedrukt zijn. (nbesteding riool- het leggen van lomende werken, idel, Oosterbeek lan, Colijnsplaat |g, Wemeldinge te Goes f 47.770; Is f50.700; I. La- p00; L. F. Groos- P0; J. M. Goede- 3; A. M. Kuyper, |h, van de Ven, |van der Klippe, en van een riool met bijkomen- llevens, Geertrui der Klippe, Vlis- Isse, Koudekerke liddelburg f 8500; purg f 8510; P. de Pmburg f 8750; P. faal, Hontenisse Lond, Vlissingen ien, Westkapelle Tes f12.194. [gen van diverse \r achtergelegen kz. met bijkomen- |yper, Middelburg Zn, Middelburg Ven, Vlissingen jidekerke f 10.600. bineerd waren de as, Goes f71.207; [rg f72.600; E. G. Ien P. J. van de L. F. Groosman, Inschrijvers: L. B7.050; A. A. de |80; L. G. J. van Idel, Schoondijke ban, Middelburg her, Middelburg Zn, Goes f 63.894; Ingen f67.600. II: f8750; III: was van on- ■ERBERICHT. avond 23 Nov.: I.O. tot Z. wind, pikt, later eenige oeratuur om het [•dag iets zachter. Iddag 3 uur: Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes Postrekening 44455 Telefoon 11 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA AD^nneEBectsprljs f2.59 ps? kwsrtaa! Weekabonnementen voor Middsföurg Goes en Vlkrisgsn f 0.2» Losze BKïKisers 8 cent «dvêrientiën 30 cent per rege! Ingebonden meeL dssüngen 60 cent par rsge! Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of reiotta 10 cent extra BIJ contract belangrijke korting Hit nummer bestaat uit 2 bladen Irgen 10 u.: 757. fietsen: Dit jaar valt Sint Nicolaasdag op Zondag. Voor het koopend publiek en voor den middenstand zou dit bezwaarlijk kunnen zijn, als de St. Nicolaasdag niet even goed een dag vroeger of later „gevierd" zou kunnen worden. Maar dat kan natuurlijk zonder eenig bezwaar en dus is er geen enkele reden waaroin de Zondagsrust door den jaar- lijikschen geschenkendag in 't gedrang zoui komen. Merkwaardig is nu echter dat de „neu trale" of „algemeene" Nederlandsche Bakkerspatroonsbond een poging doet om de middenstanders en hun personeel op Zondag te laten werken en het pu bliek te doen winkelen. Het Hoofdbestuur heeft n.l. een op wekking doen uitgaan aan de afdeelingen om in gemeenten waar bijl plaatselijke verordening niet is vastgesteld dat indien 5 December op Zondag valt, de winkels tot 8 uur 's avonds geopend mogen zijn, tijdig bijl het gemeentebestuur verlenging van verkoopuren voor dezen dag te vra gen. Nu is het naar „De Magistratuur" op, naar het ons voorkomt, goede gronden betoogt, niet waarschijnlijk dat Gemeen tebesturen aan dit verzoek zullen vol doen, om de eenvoudige reden dat zij daartoe niet bevoegd zijn, maar dit ver andert niets aan de bedoelingen van ge noemd hoofdbestuur. Geheel anders handelden de besturen van de Christelijke organisaties van hak kerspatroons en -gezellen. Deze besturen hebben n.l. een ernstige oproep doen uitgaan tot ons Christelijk volksdeel om mee te werken, dat de rust op den Zondag gehandhaafd blijve, door den Sinterklaasavond op Zaterdag of Maandag te vieren en op die wijze Zon- dagsarbeid en ontheiliging van den Dag des Heeren te voorkomen. Tot den z.g. „algemeenen" Bond be- hooren ook nog altijld tal van Christelijke patroons, die voor het optreden van het hoofdbestuur mede verantwoordelijk zijn. Zou het niet tijd worden den band met dezen bond door te snijden en hun Chris telijk georganiseerde collega's te steunen? De belangen van de oester- en mossel cultuur. Bij de behandeling van de begrooting van Financiën in de Tweede Kamer, heeft de heer Drop betoogd, dat het beheer van de Visscherijgronden, met name vooral in Zeeland, niet altijd econo misch en efficiënt gebeurt. De dienst der domeinen heeft z.i. tech nisch en wetenschappelijk weinig gedaan voor de oester- en mosselcultuur, waar om hij er op aandrong het beheer van deze domeinen over te brengen naar Economische Zaken. Financiën, zoo meende hij, let te veel op de pachtverhoudingen. Ten bewijze hiervan werd gewezen op een rapport van een in 1925 benoemde interdeparte mentale commissie, waarin o.m. werd gezegd, dat gebroken moet worden met het stelsel van pachtsomvermindering, wanneer een pachter niet in staat is de volle pachtsom te betalen en dat in zoo danig geval het perceel dient te worden ingegeven en opnieuw publiek verpacht. Minister de Wilde heeft in ver band hiermede o.m. het volgende opge merkt: „Zoo oud als ik ben ik kom zelf uit die buurt heb ik altijd geweten, dat niets zoo wisselvallig is als de oester cultuur. Verschillende menschen zijn er schatrijk door geworden, maar die zelfde menschen zijn naderhand weer straatarm geworden. Dat was al zoo in het jaar 1890 en het is in zekeren zin nog zoo tot op den huidigen dag. Nu heeft de heer Drop een zekere nei ging om, indien dergelijke dingen zich voordoen, dit te wijten aan de omstan digheid, dat die zaken op het oogenblik in beheer zijn bij de domeinen. Niet alleen, zegt de heer Drop. Natuur lijk niet; anders zou hij wel hoogst on billijk zijn, maar hij liet het toch voor komen, dat het beter zou zijn als deze zorg kwam bij het Departement van Eco nomische Zaken; hij heeft echter ver zuimd de gronden daarvoor aan te geven. Als hij had aangetoond, welke fouten er gemaakt waren door domeinen bij de verpachting der perceelen en had aan getoond, dat een andere methode beter zou zijn, dan zou kunnen worden nage gaan of door de domeinen ook een andere methode moet worden toegepast. De heer Drop heeft een passage voor gelezen uit het rapport van de commis sie, ingesteld in 1925. Ja, Mijnheer de Voorzitter, dat advies moesten wij nu maar eens volgen: als de menschen de pacht niet kunnen betalen, moet het per ceel ingegeven worden! Wanneer personen, die zelf en wier vader of grootvader soms dat perceel al heeft gepacht, een jaar de pacht niet kunnen betalen, dan moet dat perceel worden ingegeven. Dan zou de heer Drop opstaan en zeggen: is dat nu rechtvaar dig? Nu zegt de heer Drop: zoo heb ik het niet gezegd. De heer Drop heeft ge citeerd uit dit rapport om aan te toonen, welke fouten begaan worden door de do meinen. Dat blijkt uit zijn citaat echter allerminst. Het zou de grootste moeilijk heden opleveren, wanneer men dat deed. Reeds nu er wordt nu niet over ge sproken, omdat een adres ter zake in handen van de Regeering gesteld is om inlichtingen hebben wij de grootste moeilijkheden met de oesterpachters. Aan sommigen van hen is 95 pet. kwijtgeschol den van hun pacht, maar anderen, die een veel beter jaar hebben gehad, heb ben wij slechts 75 pet. kwijtgescholden. Aanstonds komt er oppositie; dadelijk wordt een adres van die heeren gesteld in handen van de Regeering om inlich tingen. Ik heb er geen bezwaar tegen, maar als de heer Drop meent, dat men door het ingeven van de pacht tot betere toestanden zou komen, dan moet men dat zoo maar voetstoots niet gelooven. Ik ben overtuigd van de groote moeilijkheden, die zich voordoen. De zaak heeft de volle aandacht. Ik heb mij zelf overtuigd van de resultaten daarvan. Er is een bacte riologisch laboratorium, dat uitnemend werk verricht heeft om te komen tot cer tificaten van onbesmetheid en om te zor gen, dat de Zeeuwsche oesters in het buitenland een zoo goed mogelijken naam hebben, om verder te onderzoeken of het water bij Bergen op Zoom geen nadeelige gevolgen heeft voor de oestercultuur. Ai dergelijke maatregelen zijn genomen door het beheer van de domeinen. Maar wat de visscherij zelf betreft, die behoort bij Economische Zaken." In tweeden termijn bleef de heer Drop op overbrenging van de bevoegdheden omtrent de visscherij naar Economische Zaken aandringen, omdat Financiën in de eerste plaats zorgt voor de inning der pachtsommen en de regeling der pachtverhoudingen. Minister de Wilde noemde dit volkomen onjuist. „Wat zoo zeide hij zijn de groote 1 moeilijkheden? Die betreffen den export, de prijzen, de ziekten en parasieten, die onder oesters kunnen voorkomen. Omstreeks 1906 is er een banket geweest van den Lord- Mayor van Birmingham of van Londen of van een anderen Engelschen burge meester, op welk banket men ook Zeeuw- sche oesters heeft gegeten. Tal van men schen zijn toen ziek geworden; er is typhus door ontstaan. Men zeide: dat is de schuld van de Zeeuwsche oesters. Dit is aanleiding geweest voor de Regeering om in te grijpen, en men heeft toen het bacteriologisch instituut, een instituut, dat uitstekend voldoet, gesticht. Het gaat er dus bij de Regeering niet alleen maar om, of de domeinen hun pacht kunnen krijgen; zij acht het ook van het grootste belang, dat de oestercultuur wordt be schermd. Ik kan den heer Drop verzeke ren, dat de domeinen en het bestuur der visscherijen allerlei maatregelen nemen om ziekten onder de oesters tegen te gaan, en er wordt zooveel mogelijk voor gezorgd, dat de Nederlandsche oesters in het buitenland een goeden naam hebben. Het is met de mosselen hetzelfde als met de oesters; dergelijke producten worden nu eenmaal in het buitenland meer ge bruikt dan in ons eigen land, en het is van zeer groot gewicht, dat Nederland, wat dit betreft, een goeden naam heeft in het buitenland. Wanneer de heer Drop zou kunnen aantoonen, dat hiervoor door de domeinen niet alles in het werk wordt gesteld, wat mogelijk is, en dat dit wèl zou geschieden, wanneer er een ander beheer was ge weest, dan zou ik daar misschien iets voor kunnen gevoelen, maar nu de ge achte afgevaardigde heeft verzuimd aan te toonen welk ander systeem beter ware geweest, blijf ik beweren, dat hetgeen hij zeide, geen bewijskracht heeft, en ik meen het dus te moeten afwijzen." DE EERSTE KAMER. In de vacature-ds van Duyl (N.S.B.) in de Eerste Kamer heeft het centrale stembureau gisteren benoemd verklaard den heer W. de Rijke te Haarlem, De Brusselsche conferentie onmachtig gebleken tot positief optreden. Bittere woorden van Wellington Koo. De negen-mogendhedenconferentie is gistermiddag om vijf uur in voltallige besloten vergadering bijeengekomen. De Britsche, Amerikaansche en Fran- sche delegaties legden een ontwerp-ver- klaring voor betreffende het werk der conferentie, waarin een uiteenzetting ge geven wordt van de standpunten en waar in voorgesteld wordt, de conferentie te verdagen. De conferentie zou volgens dit ontwerp sine die verdaagd worden en weer bij^ eenkomen, wanneer de behoefte daaraan zich zou doen gevoelen en op verzoek van twee of meer mogendheden. De Chineesche gedelegeerde, Welling ton Koo, protesteerde tegen de bewoor dingen, waarin de verklaring gesteld is. Spreker wees er op, dat zij slechts op nieuw de algemeene beginselen 'bevestigt -en dat niets gedaan wordt ten aanzien van de gemeenschappelijke houding, die volgens de voorstellen door de mogendhe den zou worden aangenomen, terwijl nog minder gedaan is ten opzichte van de uit voering der concrete maatregelen, waar op de Chineesche gedelegeerde heeft aan gedrongen om den Chineeschen weer stand te versterken en de Japansche agressie te stuiten. Het was een bittere rede, die Welling ton Koo heeft gehouden. Bitter van toon en bitter van inhoud. Een rede die klonk als een aanklacht, als een bitter verwijt aan het adres der mogendheden, die nu drie weken lang hebben vergaderd om te trachten het Japansch-Chineesche con flict te beslechten en die, nu Japan zich van al het geredekavel, de aanmaningen en de vertoogen niets blijkt aan te trek ken, zich opmaken om hun handen in on schuld te wasschen. Voor ons stond het reeds bijl voorbaat vast, aldus spr., dat Japan zich van academische vertoogen en de vriend schappelijke vermaningen van de confe rentie niets zou aantrekken. Woorden alleen zijn niet bij1 machte den vrede te herstellen, of het recht te doen eerbiedigen. De materieele hulpbronnen van China zijn beperkt en bet resultaat van onzen tegenstand kan dan ook slechts beschei den zijh. Niettemin zullen wij tot het bittere einde volhouden. Maar gij", wat zult gij doen 'Zult gij met uw onuitputtelijke hulpbronnen ons niet te hulp komen? Ge looft gij waarlijk, dat simpele verklarin gen over de heiligheid van verdragen voldoende zijn om het recht en den vrede te doen eerbiedigen? Het is niet veldoende den vrede te willen, men moet ook bereid zijn iets te doen om hem te handhaven of te her stellen. Is de conferentie daartoe niet bereid, gaat zij uiteen zonder iets> concreets tot herstel van den vrede in het Verre Oos ten te hebben gedaan, dan zullen be paalde kringen daarin zonder twijfel een nieuw echec van de gedachte der inter nationale solidariteit zien. De Chineesche delegatie kan, met alle waardeering voor het werk en den goe den wil der delegaties, slechts haar spijt en haar teleurstelling uitdrukken over het feit, dat die conferentie niet het minste resultaat heeft opgeleverd!" Zoo is het inderdaad. D'e conferentie is een deerlijke teleurstelling geworden. Nog geen dag is op de Brusselsche conferentie zóó pijnlijk geweest als de dag van gisteren. Nog nimmer was de situatie der con ferentie zoo ontmoedigend als nu. Toen de conferentie begon was nie mand hoopvol gestemd. De eerste weken verliepen weinig gunstig voor de Chi neesche zaak. Men werd al vriendelijker voor Japan zonder dat dit iets hielp. Maar toen scheen het moment geko^ men. Een vrij scherpe resolutie werd aan genomen, die mogelijke beloften voor de toekomst inhield. Hoe bedrogen zijn ech ter de beloften uitgekomen. De rede, die Wellington Koo gisteren heeft uitgesproken, vond algemeen groote waardeering. Hij had den spijker op den kop geslagen. Maar zijn vragen bleven onbeantwoord en zijn rede werd een re quisitoir tegen de houding van de con ferentie. Japanners bombardeeren Kiangjin. Volgens berichten uit Chineesche bron hebben de Japanners met verdragend scheepsgeschut de krachtig versterkte plaats Kiangjin aan de Jangtse, zwaar gebombardeerd. Kiangjin is een steun punt van de versterkte Woesi-Kiangjin linie. De Japanners hebben bekend gemaakt, dat een van de vliegtuigen, die een aan- valop Nanking hebben gedaan, een brief heeft laten vallen van den opperbevel hebber generaal Matsoei. In dezen brief die bestemd was voor maarschalk Tsjang Kai Sjek, worden de Chineesche troepen uitgenoodigd hun verzet te staken. De verdediging van Nanking. De in Nanking achtergebleven buiten landers zijn ernstig ongerust wegens be richten, volgens welke de Chineesche ver dedigingstroepen zich naar het gebied ten Zuiden van de stad terugtrekken en aldus de stad practisch aan de Japan ners overleveren. Ook tegen luchtaanvallen wordt de stad zoo goed als niet beschermd, daar bijna al het luchtdoelgeschut naar Han- kau is overgebracht. Het personeel van alle ambassades zal waarschijnlijk vandaag Nanking verlaten. Gistermiddag reden maarschalk Tsjang Kai 'Sjek en zijn echtgenoote door de straten van Nanking, om de bevolking tusschen de herhaalde aanvallen, welke de Japansche luchtmacht op de stad on dernam, moed in te spreken. Tijdens de luchtgevechten, welke zich boven Nanking afspeelden, hebben aan Chineesche zijde voor het eerst sovjet- Russische vliegtuigen aan den strijd deel genomen. Van betrouwbare zijde wordt vernomen, dat de Chineesche regeering een aanzien lijk aantal vliegtuigen van de sovjet-unie heeft gekocht. DE STRIJD IN SPANJE. Alicante gebombardeerd. Uit Alicante wordt gemeld, dat gister nacht een vliegtuig der opstaudelingen drie maal over de stad gevlogen is en verscheidene bommen heeft laten vallen. Hierbij werden 32 personen gedood en talrijke andere gewond. D'e minister van landsverdediging deelt mede: Kort na middernacht hebben vij andelijke vliegtuigen een nieuwen aanval op de stad Alicante ondernomen, zonder dat zij daarvoor eenige verontschuldiging hadden, daar de zoover van het front ge legen stad geen enkel militair doel vormt. Dit bombardement heeft materieele schade veroorzaakt. Alle slachtoffers be- hooren tot de burgerbevolking. Vooral in de arbeiderswijken, waar de huizen van lichte constructie zijn, is de schade groot. Onder de dooden bevinden zich 16 kin deren. DE CRISIS IN BELGIë. In verband met de regeeringscrisis heeft koning Leopold in het paleis van Brus sel verscheidene personen van de katho lieke, socialistische en liberale partijen ontboden, om in een collectieve vergade ring den toestand te bespreken. De koning heeft daarbij onderzocht, wat de partijen, die in de regeering van Zeeland hadden samengewerkt, thans van elkaar scheidt. Zijn Majesteit heeft hierbij gewezen op de noodzakelijkheid voor het land, mede in verband met de internationale politiek, om niet langer zonder regeering te blij1- ven. Op het oogenblik, dat wij dit melden, verwacht men, dat de koning een beroep zal doen op een nieuwe personaliteit, om te trachten een nieuwe regeering samen te stellen. CODOS VLIEGT OVER DEN OCEAAN. Codos heeft den afstand Le Bourget— Buenos Aires gevlogen in 52 uur 50 min. Het record is met 16 uur verbeterd. Binnen een uur na zijn aankomst is hij weer opgestegen naar Santiago de Chili. Daar is hij om 20 uur 50 (Green- wichtijd) geland. HONGAARSCH BEZOEK AAN BERLIJN. D'e Hongaarsche ministers Daranyl en Kanya hebben gistermorgen een bezoek gebracht aan von Neurath, na afloop waarvan D'aranyl, die tevens minister van landbouw is, Minister D'arré bezocht In Hongaarsche kringen verklaarde men, dat besprekingen tusschen de Duit- sche en de Hongaarsche staatslieden be trekking hadden op alle phasen van de politieke, cultureele en economische be trekkingen tusschen Duitschland en Hon garije, doch dat over een nieuwe over eenkomst niet uitdrukkelijk gesproken zou worden. Volgens berichten uit welingelichte bron zullen Hongarije noch Joego-Slavië zich aansluiten hij het anti-kominternpact. Binnenland. Begrooting werkloosheidssubsidiefonds 1938. De Eerste Kamer over de Grondwetsher ziening. Buitenland. H&t fiasco van de Brusselsche conferen tie. Krachtige taal van den Chinee schen gedelegeerde. Alicante gebombardeerd. Duitschland en Hongarije. Dat men in Duitsche kringen daarop hoopte is zeker geen geheim en het be zoek van Daranyl en Kanya aan Ber lijn gaf nieuw voedsel aan deze verwach ting, doch, zooals gezegd, in welingelichte kringen heeft men thans aan alle illusies in dit opzicht een einde gemaakt. Korte Berichten. i Gistermiddag heeft zich op het eiland Ponta D'elgada op de Azoren een aard beving voorgedaan. Talrijke huizen zou den zijn vernield. In een artikel van de „Izwestia" over de arrestaties van geestelijken wegens „fascistische spionnage" wordt melding gemaakt van de gevangenneming van vier bisschoppen in Moskou, de Oekraine en Siberië en van een aartsbisschop in het gebied van Kalinin. Bij het zware noodwer en de wolk breuken, die geheel Midden-Pörtugal ge teisterd hebben, is vooral schade aange richt in de vruchtbare T'aagvlakte, waar gToote oppervlakten zijn overstroomd. Vele huizen zijn vernield. Een zestigjarig man is onder de puinen van een instor tend huis bedolven. i In totaal zijn thans te Parijs elf per sonen in verband met de wapenvondsten gearresteerd. HET KWARTJE VAN MINISTER ROMME. Tweede radiorede. De minister van Sociale Zaken zal a.s. Woensdagavond van 7.20 tot 7.30 uur over beide zenders het woord voeren over het Kleeding-, Voeding- en Dekkings fonds. DE BETREKKINGEN TUSSCHEN RIJK EN GEMEENTEN. Een brief van B. en W. van Schiedam aan den minister van Binnen). Zaken. In verhand met den treurigen toestand, waarin verscheidene gemeenten verkee- ren en waaronder ook Schiedam zwaar lijdt, hebben B. en W. van deze gemeen te zich in een uitvoerig schrijven tot den minister gewend. Zij komen tot de conclusie, dat een nieuwe regeling behoort te worden opge bouwd op de volgende grondslagen: 1. Het belastinggebied van rijk en ge meenten moet als één geheel beschouwd worden, waarbij gezorgd worde, dat het een behoorlijk geproportionneerd en in eensluitend stelsel is en blijft. 2. Er moet een finale regeling ten aan zien van de verdeeling' van lasten tus schen het rijk eenerzijds en de gemeen ten als geheel te noemen totaliteit der gemeenten 1 anderzijds, worden vastge- 1 steld.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1937 | | pagina 1