CoUjf
S. Wiettu Co-.,
1/KiddMwfy.
2U tiataqt.
De Ambtenaarssalarissen.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Niemand kan twee heeren
dienen.
Het Kleeding-, Schoeisel-
en Dekkingsfonds.
De strijd in China.
Onze luchtmacht in Indië.
H. M. de Koningin weer
op het Loo.
Belangrijkste Nieuws
Uit de Provincie
DINSDAG 2 NOV. 1937
52e JAARGANG No. 28
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - HoofdredacteurR. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Qoes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentlën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Bij de herdenking van de reformatie in
Duitschland op 31 October hebben ook
verschillende nationaal-socialistische mi
nisters hunne opvattingen ten beste gege
ven.
Aan krasse uitspraken heeft het daar
bij niet ontbroken.
De bekende rijksleider Dr Rosenberg
b.v. verklaarde onder meer:
„Er moet een nieuwe Duitsche kerk ko
men om weerstand te kunnen bieden aan
Rome en „het verraad van Luther". Het
tijdperk van religies en dynastiën is voor
bij. Wijt leiden het tijdperk van het Volk
en het Ras in".
Zoo mogelijk nog duidelijker sprak zich
uit 'Dr Mutschmann, de chef van het
district Leipzig der partij:
„Ons geloof is de filosofie van den lei
der en nu wij daaraan gelooven.is er geen
plaats voor een ander geloof; niemand
kan twee heeren dienen. Wij kunnen geen
geestelijke dingen vergeten, maar wij moe
ten handelen in overeenstemming met on
ze rechten in deze wereld. Het is duide
lijk, dat wij alleen ons zeiven kunnen be
lijden. Wij behoeven het kruis niet op te
nemen. Wij' kunnen onze zielen alleen red
den in de gemeenschap van onze natie".
IWat in deze overigens verschrikkelijke
uitspraken treft is het volkomen duide
lijke en streng principieele.
Duidelijker dan Dr Mutschmann zich
hier over de nationaal-socialistische le
vensbeschouwing uitspreekt, kan het niet
gezegd worden.
Lang niet alle nationaal socialisten zul
len het met deze uitspraak eens zijn. In
Duitschland net zoo min als in ons land.
Maar dat komt, omdat ze de beteeke-
nis van de beginselen dio aan deze bewe
ging ten grondslag liggen, niet doorzien,
omdat ze zich alleen door de uiterlijke
verschijning van het nationaal-socialisme
aangetrokken gevoelen.
Maar voor wie werkelijk de beginselen
van deze beweging 1 hier of in Duitsch
land i onderschrijft, is er geen plaats
meer voor een ander geloof.
Niemand kan twee heeren dienenl
DE GEMEENTEN KRIJGEN 25
IN PLAATS VAN 10 PCT.
De Minister van Sociale Zaken heeft
aangaande het kleeding-, schoeisel- en
dekkingsfonds een nieuwe regeling gege
ven, waardoor de aantrekkelijkheid èn
voor gemeentebesturen èn voor de werk-
loozen heel wat grooter is geworden.
De minister meldt hierin aan de ge
meentebesturen, dat hij in verband met
tegenover hem geuite wenschen de ver
deeling van het in totaal door landelijke
inzameling ingekomen bedrag nader heeft
overwogen en besloten heeft, haar, in af
wijking van het bepaalde in de circulaire
d.d. 1 Oct. op de navolgende wijze te doen
geschieden.
Elke gemeente, die aan de actie heeft
meegewerkt, zal als vaste uitkeering ont
vangen 25 pet. van het in eigen gemeente
ingezamelde bedrag.
Bovendien zal aan de gemeenten van
gaven, welke door haar inwonenden
rechtstreeks zijn gestort op de postreke
ning van het Kleeding-, Schoeisel- en
Dekkingsfonds no. 141.400 voor zoover
zij althans niet, zooals de giften van het
Koninklijk Huis, als zuiver nationaal be
doeld moeten worden beschouwd even
eens 25 pet. worden afgedragen. Het daar
na overblijvende bedrag zal over bovenbe
doelde gemeenten worden verdeeld naar
rato van het gemiddelde aantal werkloo-
zen, over het tijdvak van 1 Oct. 1936 tot
en met 31 Juli 1937 bij de plaatselijke
organen der arbeidsbemiddeling als werk
zoekende ingeschreven.
Binnen korten tijd zal nog worden be
richt hoe groot dit gemiddelde voor elke
gemeente is, volgens de bij het departe
ment berustende gegevens.
Voorts deelt de minister mede, dat de
ingezamelde gelden uitsluitend ten goede
mogen komen aan spaarders, die op het
tijdstip van uitkeering als zoodanig be
kend staan.
Het vaststellen van dit tijdstip zal aan
de gemeentebesturen worden overgelaten.
Aangezien de gelden zijn bedoeld om
de spaarders reeds gedurende de komen
de wintermaanden, zooveel als mogelijk is
van de allernoodzakelijkste goederen te
voorzien, zal bedoelde uitkeering echter
uiterlijk voor 1 Maart 1938 moeten heb
ben plaats ge'had.
Naar aanleiding van enkele tot hem ge
richte vragen brengt de minister voorts
nog het volgende onder de aandacht:
le. Kastrekkers kunnen alleen dan voor
de spaarregeling in aanmerking worden
gebracht .indien zij boven hun kasuitkee-
ring een kastoeslag ontvangen.
2e. Door spaarders, die in hun werk
verschaffingsperiode een of meerdere z.g.
wandelweken moeten doormaken, kunnen
over die weken spaargelden worden af
gedragen.
Sjanghai thans geheel omsingeld.
In den Westelijken sector van het
Sjanghai-front, opende de Japansche
luchtmacht Zondagavond een ontzettend
bombardement, waaruit men opmaakte,
dat men aan den vooravond stond van
een nieuw groot offensief. Dit bleek gis
teren bij het aanbreken van den dag in
derdaad het geval te zijn.
In de vroege morgenuren mengde zich
ook de Japansche artillerie in den strijd.
Het kanonvuur bereikte een ongekende
hevigheid. Het geheele Chineesche Wes
terkwartier dreunde en schudde op zijn
fundamenten. Bij duizenden vluchtten de
Chineezen uit de in de nabijheid gelegen
dorpjes.
D'e Japanners zetten blijkbaar alles op
het spel, om de verbindingen van de Chi
neesche hoofdmacht nabij de internatio
nale nederzetting te verbreken.
Van Chineesche zijde wordt officieel
bevestigd, dat de Japanners Zondagmid
dag met behulp van pontonbruggen de
Soetsjaukreek zijn overgestoken.
De hoofdmacht van de Japansche lan
dingstroepen achtervolgt de Chineezen in
de richting van de internationale conces
sie. Sjanghai is thans volkomen door de
Japanners omsingeld. Ofschoon de Chi
neesche troepen overal verbitterden tegen
stand 'bieden, worden zij langzaam terug
gedreven
OPENHARTIGE TAAL VAN EDEN.
„Je geld of je leven I"
In het Engelsche Lagerhuis heeft
minister Eden, de verschillende sprekers
beantwoord, die critiek hadden geoefend
op het beleid der regeering op internatio
naal gebied.
Hij1 wilde daarbij „verschrikkelijk open
hartig" zijn.
Eden hield zich o.a. met Italië en met
Duitschland's aanspraken op koloniën
bezig.
Hij herinnerde het Lagerhuis er aan,
dat een land, dat zelf aan het einde van
den wereldoorlog een zeer aanzienlijke
gebiedsvergrooting in Europa had verkre
gen en bovendien zekere territoriale con
cessies in Afrika van landen, die zijn
bondgenooten waren in den grooten oor
log, had verworven, thans op de bres
staat voor de Duitsche aanspraak op
Afrikaansche bezittingen.
Ik wensch, aldus Eden, op dit oogen-
blik niets naders over deze aanspraak
te zeggen, doch wel moet ik duidelijk ver
klaren, dat wij geen regeering het recht
toekennen bijdragen van ons te verlangen,
indien het in het geheel niet blijkt, dat
die regeering van haar kant tot eenige
bijdrage bereid is (luide toejuichingen).
Vervolgens de klacht van de arbeiders
partij beantwoordend, dat de Volkenbond
de Spaansche situatie niet had behandeld
en de bewering, dat dit aan hem te wijten
was, herinnerde Eden er het Lagerhuis
aan, dat de Volkenbond zich nooit geest
driftig heeft getoond de Spaansche kwes
tie te behandelen, omdat hij weet, hoe
zeer de meeningen daarover in die orga
nisatie zijn verdeeld. Er is nooit in de
verste verte kans op geweest, dat de Vol
kenbond in de Spaansche kwestie sanc
ties zou opleggen.
Wat betreft de iverdere klacht, inzake
het verwijzen door den Volkenbond van
het geschil in het Verre Oosten naar de
onderteekenaars van het negenmogend-
hedenverdrag, verklaarde Eden zonder
aarzelen, dat hij, om de volledige mede
werking te verkrijgen van de regeering
der Vereenigde Staten op voet van gelijk
heid in een internationaal conflict niet
alleen van Geneve naar Brussel zou wil
len reizen, maar van Melbourne naar
Alaska, in het bijzonder bij den huldigen
stand der internationale aangelegenheden.
Na betreurd te hebben dat er ivan het
lidmaatschap van den Volkenbond zoo
weinig kracht uitging, verklaarde de
minister het eens te zijn met alles wat ge
zegd was over den tegenwoordigen onbe-
vredigden toestand van de wereld.
Gewagend van de egenwoordige ten-
denz om hoogst gevaarlijke methoden te
gebruiken als deel van het diplomatieke
organisaties zeide Eden, dat er een nei
ging is om van de daken der huizen te
dreigen en bevelen uit te vaardigen die
feitelijk een ultimatum waren en dat dan
vrede te noemen. „Zulke bevelen zullen
hier nooit weerklank ivinden."
Wij zijn volkomen bereid om onze bij
drage te leveren tot den wereldvrede en
ieder punt met de betrokkenen te bespre
ken, maar wij zijn niet bereid iemand's
bevel „je geld of je leven" op te volgen,
(Toejuichingen.)
Wij1 gelooven in een regeling van ge
schillen door vreedzame middelen en zul
len ons uiterste best doen een algemeene
aanvaarding en naleving van die politiek
te verzekeren. Wij zullen ons niet aan
sluiten bij een anti-fascistisch of een com
munistisch blok. Het is de buitenland-
sche politiek der naties die ons aangaat
niet hun binnenlandsche politiek.
VERRASSING VAN HITLER TE
WACHTEN7
Men verwacht te Berlijn, dat binnenkort
door Duitschland een nieuwe belangrijke
stap gedaan zal worden inzake de kwes
tie van de teruggave der koloniën.
Spoedig, zoo gelooft men, zal van offi
cieels zfjde het mandaatsysteem worden
gewraakt en het herstel van het koloniaal
bezit, waaraan door het verdrag van Ver
sailles een einde gemaakt was, zal ge-
eischt worden.
Omtrent den dag, waarop dit geschie
den zal, wordt de grootste geheimhouding
bewaard, evenals over de wijze, waarop de
aankondiging geschieden zal.
Men meent, dat Italië dadelijk Duitsch-
lands standpunt zal steunen.
BRITSCH PROTEST BIJ FRANCO.
De Britsche ambassadeur te Hendaye
heeft krachtig bij de Spaansche opstande
lingen geprotesteerd naar aanleiding van
het tot zinken brengen van de „Jean
Weems". Een grondig onderzoek is toe
gezegd.
'Gemeld wordt, dat de Britsche re
geering overleg zal plegen met de Fran-
sche regeering over versterking van de
afweermaatregelen tegen luchtaanvallen.
ONLUSTEN IN HET NOORDEN VAN
TRANSJORDANIE.
In het Noorden van Transjordanië zijn
onlusten uitgebroken. Het paleis van den
gouverneur en de militaire posten te Ka-
rame en Balfour werden door een groep
oproerige elementen beschoten.
WEER 21 PREDIKANTEN EN LEDEN
DER DUITSCHE BELIJDENDE KERK
GEARRESTEERD.
In de laatste veertien dagen zijn we
derom 21 predikanten en leden der Duit
sche Belijdende Kerk gearresteerd. In het
geheel bevinden zich 85 personen in be
wering.
SPOORWEGONGELUK BIJ CALAIS.
Waarschijnlijk drie dooden.
Bij aankomst van den sneltrein Brus
selGalais te Calais vielen de locomotief
en de tender door een tot dusver onbe
kende oorzaak eensklaps om en sleepten
het eerste rijtuig mee.
D'e machinist èn de stoker zijn om het
leven gekomen.
Volgens een nader bericht zijn bij' het
spoorwegongeluk te Calais twee personen
om het leven gekomen, n.l. de machinist
en de stoker. Men is onmiddellijk begon
nen met het vrijmaken der sporen.
HET WEER IN OCTOBER.
Regenval belangrijk beneden normaal.
Naar het Kon. Ned. Meteor. Instituut
te de Bilt meedeelt, was gemiddeld over
de vijf hoofdstations de ochtendtempera-
tuur anderhalve graad boven normaal, in
de drie decaden resp. normaal en één en
twee en een halve graad boven normaal.
'Be grootste afwijkingen kwamen voor
op den 27sten en den 20sten, resp. zeven
graden boven en drie graden beneden
normaal.
De gemiddelde maximum temperatuur
was anderhalve graad boven normaal, het
gemiddelde minimum twee graden boven
normaal.
Te De Bilt bereikte de temperatuur op
den 27sten een maximum van 21.6 gra
den Celsius, welke temperatuur hooger
is dan sedert het begin der waarnemingen
in 1897 zoo laat in het jaar waargeno
men.
De regenval was over het geheele land
belangrijk beneden normaal, in de ver
schillende provincies viel slechts 1535
procent van de normale hoeveelheid.
Het aantal uren zonneschijn bedroeg
te de Bilt 105 tegen 104 uren normaal, in
de drie decaden, resp. 36, 29 en 40 uren.
Vernieuwing op velerlei gebied is noodig.
De ramp van de T 1 een gevolg van
een vllegfout?
Naar Aneta verneemt, heeft de com
mandant der zeemacht, na afloop van de
groote vlootmanoeuvres, welke zich uit
strekten van Soerabaja tot Nieuw-Guinea,
het nut van deze oefeningen zeer belang
rijk geoordeeld.
Duidelijk is aan het licht gekomen, dat
de vliegmacht dringend vernieuwing be
hoeft en wel door aanschaffing van vlieg
tuigen met grooter actie-radius.
Ook de vervanging van oude kruisers
door nieuwe met grootere snelheid en
grootere gevechtskracht, blee'k noodzake
lijk.
Voorts moet de beschikking worden
verkregen over minstens twee eigen tank
schepen, aangezien de volkomen afhan
kelijkheid van particuliere tankers op den
duur niet kan worden aanvaard.
'Omtrent de ramp van de T 1 moet met
een waarschijnlijkheid, welke aan zeker
heid grenst worden aangenomen, dat deze
ramp het gevolg is geweest van een vlieg-
fout van den bestuurder, die de snelheid
van het toestel in een scherpe bocht te
veel en onnoodig verminderde.
Gisteravond is te ruim kwart over tien
H. M. de Koningin per auto van Soest-
dijk ten paleize Het Loo, vanwaar zij gis
termorgen per extra trein was vertrok
ken, teruggekeerd. De terugkeer op Het
Loo geschiedde, tengevolge van het late
uur in alle stilte. Slechts eenige late wan
delaars waren getuige van H. M.'s aan
komst.
DE KORTING OP DE INDISCHE
PENSIOENEN.
Thans is beslist dat zij 1 Januari vervalt
Kort geleden konden wij' de verwach
ting uitspreken, dat van verlenging van
de verkorting op de Indische pensioenen
na 1 Januari 1938 zou worden afgezien,
hoewel de minister van koloniën de daar
voor gestelde vragen van de Indische re
geering nog niet had beantwoord. Thans
kunnen wij melden, zegt het „Hdb'l.", dat
de beslissing daarover in den verwachten
zin is genomen en aan de Indische re-
geering is medegedeeld.
Het staat thans dus vast, dat de kor
ting op 1 Januari komt te vervallen; de
officieele mededeeling daarvan zal wel
het eerst in de Tweede Kamer geschie
den.
BELANGRIJKE SLEEPREIS MET
BAGGERMOLEN.
Veilig te IJmuiden aangekomen.
Gisteiavond elf uur is de sleepboot
„Beverwijk 20", die den Nederlandschen
baggermolen „Beverwijk 16" uit Argen
tinië naar Europa heeft gesleept, te
IJmuiden binnen gekomen.
Hiermede hebben de jonge Nederland-
sche zeevaarders een buitengewone pres
tatie geleverd, die zij: ondanks de ontzag
lijke moeilijkheden, welke zij hadden te
overwinnen, tot een goed einde hebben
gebracht.
Tegen twaalf uur kwam het transport
voor den middensluis om te worden ge
schut.
Aan boord is alles wel. Sleepboot en
baggermolen verkeerden in uitstekende
conditie.
DRUK WINTERVERVOER BIJ DE
K. L. M.
De groota regelmaat, waarmee het win-
terprogramma van de K. L. M. wordt
uitgevoerd en het doorgaans fraaie herfst
weer, dat wel tot reizen noodt, heeft
weerslag gevonden in de vervoersresulta-
ten van de Luchtverkeersmaatschappij se
dert den derden October, toen de winter-
dienst van kracht werd.
In de drie afgeloopen weken vloog de
maatschappij alleen reeds op haar ver
bindingen met 't buitenland bijna 400.000
passagiers/km meer dan in de overeenko
mende periode van het vorige jaar.
Het drukste verkeer heerscht tusschen
Berlijn, Amsterdam en Londen en tus
schen Amsterdam, Praag en Weenen.
In totaal werd in de eerste drie weken
van den winterdienst rond 2.8 millioen
passagiers/km geboekt, uitsluitend op de
Europeesche lijnen. Gemiddeld reizen in
deze dagen met de K. L. M.-vliegtuigen
3'50 passagiers per dag.
Het vrachtvervoer ontwikkelt zich wel
haast nog gunstiger. Per week wordt
thans 11.000 kg goederen en bijna 2000 kg
post meer vervoerd dan het vorige jaar.
Binnenland.
De korting op de Indische pensioenen.
Wijzigingen in de regeling betreffende
het kleeding-, schoeisel- en 'dekkings
fonds.
Buitenland.
Sjanghai door de Japanners omsingeld.
Openhartige rede van Eden.
Verrassing van Hitier op komst?
De toestand van 's lands financiën
gedoogt geen verhooging der salarissen.
Zaterdag j.l. heeft de centrale com
missie voor georganiseei d overleg in
ambtenaarszaken een spoedvergadering
gehouden.
In deze vergadering deelde de voorzit
ter mede, dat de regeering met voldoe
ning gezien had, dat de organisaties
toonden begrip te hebben van de moei
lijke omstandigheden van het oogenblik,
blijkende uit hun beslissing om geen
openbare actie te voeren voor salarisver-
hooging van het rijkspersoneel.
De voorzitter zette het regeerings-
standpunt uiteen, dat de financieele toe
stand van het rijk noodzaakt alle niet
strikt onvermijdelijke uitgaven achter
wege te laten, hoe wenschelij'k deze op
zich zelve ook overigens zouden zijn,
daarbij o.m, wijzend op het aanvankelijk
geraamd tekort van 80 millioen voor
1938 en de nog onzekere oeconomische
en staatkundige toestanden.
Vergelijking van het verloop der in
dexcijfers aangaande de kosten van le
vensonderhoud met dat der salarissen
wettigt niet de conclusie, dat verbetering
der salarispositie van de ambtenaren
thans onvermijdelijk is.
De voorzatter deed een beroep op de
vertegenwoordigers van de organisaties
om ertoe mede te werken, den ambtena
ren duidelijk te maken dat ook in het
welbegrepen belang der ambtenaren zel
ve niet anders gehandeld mag worden.
Dé vertegenwoordigers der organisa
ties spraken hun teleurstelling uit over
het vernomene, en stelden de vraag of,
indien in de kósten van levensonderhoud
of in 's lands financieelen toestand een
belangrijke wijziging zou ontstaan, de re
geering bereid zou zijn de aangelegenheid
van de salarieering der ambtenaren in
het georganiseerd overleg te brengen.
De voorzitter deelde mede, dat het in
derdaad in de bedoeling der regeering
ligt om, zoodra zij' op grond van wijzigin
gen van een der beide genoemde facto
ren meent het vraagstuk opnieuw in be
schouwing te moeten nemen, daartoe in
de eerste plaats met de commissie in con
tact te treden.
Bij K. B. is met ingang van 1 No
vember 1937 benoemd tot expert bij' de
scheepvaartinspectie in vasten dienst de
heer W. J. de Haan te Vlissingen, thans
adjunct-expert bij de scheepvaartinspec
tie.
Bij K. B. van 13 October is toege
kend de aan de orde van Oranje-Nassau
verbonden eeremedaille in brons aan C.
Quist, wonende te Tholen, tuinman in
dienst van den heer P. J. Geuze te 's Gra-
venhage.